TITUS
Kartuli Samartlis Dzeglebi I
Part No. 8
Previous part

Text: Cath.  
Page of ed.: 391  
Line of ed.: 1   [სამართალი კათალიკოზთა]
Page of ed.: 393  
Manuscript page: 241r 
Line of ed.: 1  
სამართალი კათალიკოზთა


Line of ed.: 2        . სახელითა ღ̃თისათა მე, ქრისტეს მიერ კურთხეულმან ყოვლისა
Line of ed.: 3     
საქართველოსა კათალიკოზმან პატრიაქმან მალაქია, მე, ქრისტეს მიერ კურთ\ხეულმან
Line of ed.: 4     
აფხაზეთის კათალიკოზმან მამათ-მთავარმან ევდემონ დავსხედით და
Line of ed.: 5     
შევკრიბენით ყოველნი ებისკოპოზნი აფხაზეთისანი.

Line of ed.: 6        
და დიდი სიყმილი მოვიდა ცოდვათა ჩუენთაგან, მრავალი უწესობა და
Line of ed.: 7     
უჯერო საქმე შემოვიდა: კაცის კლვა, კაცის სყიდვა, ეკლესიის კრეხვა და
Line of ed.: 8     
უხვედრობა.

Line of ed.: 9        
დავიდევით სჯულის კანონი და ჩუენცა იმისგან გამოვიღევით; და
Line of ed.: 10     
რაცა იმისაგან არ გამოვიღევით, ჩუენ ჩუენი მაგიერი არა შეგჳმატებია რა
Line of ed.: 11     
და სჯულის კანონიცა ასრე ბმანებს.


Chapter: 1  
Line of ed.: 12   [კაცის სყიდვისა ესე გავაჩინეთ]


Paragraph: 1.  
Line of ed.: 13        
1. . რამანც კაცმან კაცი გაყიდოს, ანუ დიდმან, ანუ მცი\რემან,
Line of ed.: 14     
ანუ თავადმან, ანუ აზნაურმან და ან გლეხმან, წმიდათა
Line of ed.: 15     
კრებულთაგან შეჩუენებულ იყოს და განჴდილი.

Line of ed.: 16        
რასაც კაცს მართლით განკითხვითა და გამოძიებითა კაცის
Line of ed.: 17     
სყიდვა გამოაჩნდეს, თუ ის კაცი დაიჴსნას და მოიყუანოს, მისსა
Line of ed.: 18     
საყდარსა და ებისკოპოსს დაუურვოს, რა ერთიც ძალ-ედვას, და\მკლების
Line of ed.: 19     
უფალსაცა დაუურვოს.

Line of ed.: 20        
და თუ ვერ მოიყუანოს, ვინ გინდა ვინ იყოს, თავადისშვილი
Line of ed.: 21     
უნდა აზნაურშვილი, უნდა გლეხი, მაშინც ვერამ საქმემ ვერ
Line of ed.: 22     
იჴსნას, უკანონოდცა არს, __ ძელსა მიეცეს.

Line of ed.: 23        
და ვინც ქრთამი აიღოს და არ ჩამოარჩოს, შეჩუენებულ
Line of ed.: 24     
იყოს წმიდათა კრებულთაგან და კანონსამცა ქუეშე არის წმიდათა
Line of ed.: 25     
მოციქულთასა.


Chapter: 2  
Page of ed.: 394  
Line of ed.: 1   . ეკლესიის მკრეხველთათვის ესე განგჳწესებია


Paragraph: 2.  
Line of ed.: 2        
2. . ვინც ეკლესია გატეხოს და ხატი Manuscript page: 241v  განძარცოს უკა\ნონოდ,
Line of ed.: 3     
ძელსა მიეცეს.

Paragraph: 3.  
Line of ed.: 4        
3. . ვინცა ეკლესიას შიგან შევიდეს და საქონელი გამო\იტანოს,
Line of ed.: 5     
ეკლესიასა მისი საქონელი მიეზღოს და კაცი დაშავდეს.

Paragraph: 4.  
Line of ed.: 6        
4. . ვინცა ძმა მოკლას ანუ მამა, ჴელი მოეკუეთოს და მა\მულისაგან
Line of ed.: 7     
განვარდეს.

Paragraph: 5.  
Line of ed.: 8        
5. . ვინცა უბრალო კაცი მოკლას ანუ მგზავრი, ანუ მცვე\ლი
Line of ed.: 9     
რისამე ქურდობით, განიპატიჯოს.

Paragraph: 6.  
Line of ed.: 10        
6. . ვინცა ქურდობა ქნას, რარიგადაც პირველად წესი ყო\ფილიყოს,
Line of ed.: 11     
ისრე გარდააჴდევინონ.


Chapter: 3  
Line of ed.: 12   . ებისკოპოზის საქმე ესე გაგჳჩენია


Paragraph: 7.  
Line of ed.: 13        
7. . რომელიც ებისკოპოზი მისსა საყდარსა განეშოროს
Line of ed.: 14     
თჳნიერ ოცის დღისა, თუ არ პატრონისა მიზეზისა და საქმისა\თჳს
Line of ed.: 15     
და ანუ სამწყსოსა შიგან სიარულისაგან თავი ჴელთ არა
Line of ed.: 16     
ჰქონდეს და ანუ ავად არ იყოს, ანუ მისსა სამწყსოსა შიგან
Line of ed.: 17     
ქორებისკოპოზსა გაუწყუეტლად არ არონინებდეს და სჯულის
Line of ed.: 18     
საქმესა და მღდელ-მონოზნის საქმეს და მისსა სამწყსოსა ეკლე\სიების
Line of ed.: 19     
საქმესა მართლად არ მწყსობდეს არა მართებდეს და არ
Line of ed.: 20     
ამაგრებდეს, რაცა ძალ-ედვას, მის საყდარს არ აშენებდეს და
Line of ed.: 21     
არ კაზმევდეს, ანუ საყდრის მამულს არ ამაგრებდეს, და რო\მელმანცა
Line of ed.: 22     
ებისკოპოზმან, რაცა სჯულის კანონსა შიგან არ ეწე\როს,
Line of ed.: 23     
იმას გარეთ ანუ უხვედრობისა და სჳნაობისა საქმესა ზედა
Line of ed.: 24     
ნება დართოს და ანუ საკანონო აართვას, __ Manuscript page: 242r  შეჩუენებულ იყოს
Line of ed.: 25     
წმიდათა კრებულთაგან და კანონსამცა ქუეშ არის წმიდათა მოცი\ქულთასა,
Line of ed.: 26     
და მისისა საყდრისაგან ექსორია იქმნას.

Paragraph: 8.  
Line of ed.: 27        
8. . რომელმანცა ებისკოპოზმან დიაკონი და მღდელი ასრე
Line of ed.: 28     
აკურთხოს, რომე მართალზე არ განიკითხოს და ანუ დავითნისა
Line of ed.: 29     
და მსგეფსისა და კურთხევანისა კითხვა არ შეეძლოს, და ანუ უმო\ძღურო
Line of ed.: 30     
იყოს და მოძღუარი არ განიკითხოს, შეჩუენებული იყოს.

Paragraph: 9.  
Line of ed.: 31        
9. . რომელმანცა ებისკოპოზმან სხვის ებისკოპოზისა შეუნ\დობელსა
Line of ed.: 32     
შენდობა მისცეს, ანუ დიაკონი და მღდელი უკურთ\ხოს,
Line of ed.: 33     
შეჩუენებული იყოს.

Paragraph: 10.  
Page of ed.: 395  
Line of ed.: 1        
10. . რომლისაც ებისკოპოზის სამწყსოს შიგან ესე იქნე\ბოდეს,
Line of ed.: 2     
უმღდლოდ და, თუ ღონე არ იყოს, უმთავარდიაკუნოდ,
Line of ed.: 3     
ერის კაცის ჴელითა ანუ ზიარება გაეგზავნოს და ანუ ეზიაროს,
Line of ed.: 4     
ხუცესი წირვისაგან დააყენოს. .

Paragraph: 11.  
Line of ed.: 5        
11. . რომელმან ებისკოპოზმან მისსა სამწყსოსა შინა ესე
Line of ed.: 6     
იკადროს და არ მოიკითხოს, შეჩუენებული იყოს.

Paragraph: 12.  
Line of ed.: 7        
12. . რომლისაც ებისკოპოზისა ქორებისკოპოზი სოფლის
Line of ed.: 8     
სოფლამდის და ეკლესიის ეკლესიამდის არ მივიდოდეს და იმ
Line of ed.: 9     
ეკლესიის შესავალსა კაცებსა არ შეჰყრიდეს, უქმობასა, ნათესა\ობასა,
Line of ed.: 10     
ავგზისობასა, სჳნაობასა, მარხვის ჭამასა მართლით საქმით
Line of ed.: 11     
არ გამოიკითხვიდეს და არ მართებდეს, შეჩუენებული იყოს.

Paragraph: 13.  
Line of ed.: 12        
13. . რომელიცა, ანუ დიდი, ანუ თავადი, ანუ აზნაური,
Line of ed.: 13     
ანუ Manuscript page: 242v  გლეხი, ებისკოპოზსა წინააღუდგეს და მართლითა სა\მართლითა
Line of ed.: 14     
და განკითხვით ქორებისკოპოზს სარჯულო არ მო\აკითხვინოს,
Line of ed.: 15     
მეჩუენებული იყოს.

Paragraph: 14.  
Line of ed.: 16        
14. . ვინცავინ ებისკოპოზსა და მისსა ქორებისკოპოზსა
Line of ed.: 17     
წინააღმდეგობა ჰკადროს, მართლითა განკითხვითა და გამოძი
Line of ed.: 18     
ებით რჯული არა მოჰკითხოს პატრონმან, მეფემან მისად
Line of ed.: 19     
სისხლად და შეცოდებად მოიკითხოს.

Paragraph: 15.  
Line of ed.: 20        
15. . რომელიცა ებისკოპოზი, დიდი ანუ მცირე, კათალი\კოზსა
Line of ed.: 21     
სამღთოსა და სასჯულოსა საქმეზედა ანუ საყდრისა, ანუ
Line of ed.: 22     
სჯულის საქმე რამე დაეშაოს, მართლითა განკითხვითა და გამო\წულილვითა
Line of ed.: 23     
რაცა კათალიკოზმან სწუართოს, ეწუართოს და მარ\თალსა
Line of ed.: 24     
წესზედა დაადგეს, არა და არ გაუგონოს და არცა იწუარ\თოს,
Line of ed.: 25     
წირვისაგან განიკუეთოს და მეფემ საყდრისაგან ექსორია
Line of ed.: 26     
ქმნას.


Chapter: 4  
Line of ed.: 27   [მეფის ღალატისა ასრე იქნას]


Paragraph: 16.  
Line of ed.: 28        
16. . ვისაც პატრონის მეფის ღალატი გამოაჩნდეს, ანუ
Line of ed.: 29     
დიდსა, ანუ თავადსა, ანუ აზნაურსა, ანუ ვისაც, მართლით გან\კითხვით
Line of ed.: 30     
და, გამოწულილვითა, რარიგადაც წმიდათა კრებათა
Line of ed.: 31     
და წმიდათა მოციქულთაგან გაჩენილი იყოს და სჯულისა კა\ნონსა
Line of ed.: 32     
შიგან ეწეროს, სიკუდილით განიპატიჟოს.


Chapter: 5  
Page of ed.: 396  
Line of ed.: 1   [კათალიკოზისა და ებისკოპოზის გინებისათვის]


Paragraph: 17.  
Line of ed.: 2        
17. . ვინც კათალიკოზსა და ებისკოპოზსა აგინოს და უპა\ტიურობა
Line of ed.: 3     
ჰკადროს, რარიგადაც სჯულის კანონში ეწეროს, იმ\რიგად
Line of ed.: 4     
განიპატიჟოს.


Chapter: 6  
Line of ed.: 5   [უღირსი მღდლის კურთხევისათვის]


Paragraph: 18.  
Line of ed.: 6        
18. რომელმანცა ებისკოპოზმან უღირსი მღდელი ანუ
Line of ed.: 7     
დიაკონი აკურთხოს, და ანუ იცოდეს მისი უღირსობა, და ანუ
Line of ed.: 8     
წირვა დაანებოს, და ანუ ქრთამი Manuscript page: 243r  აართვას, შეჩუენებუ\ლიმცა
Line of ed.: 9     
არის, ვითარცა სჳმონ მოგჳ.

Line of ed.: 10        
ნურც ებისკოპოზი, ნურც მოძღუარი და წინამძღუარი
Line of ed.: 11     
ქრთამით ნუ დაიდგინების. ამისთჳს სჯულის კანონი ასრე ბძანებს:
Line of ed.: 12     
შეუნდობელი იყოს მაკურთხეველიცა და კურთხეულიცა.


Chapter: 7  
Line of ed.: 13   [მრუდად გამოკვლევისა და გამართლებისათვის]


Paragraph: 19.  
Line of ed.: 14        
19. . რომელმანც კაცის მსყიდველი და ეკლესიის მტეხელი,
Line of ed.: 15     
მართალი მრუდად გამოიკულიოს და მრუდი განამართლოს, შეჩუე\ნებული
Line of ed.: 16     
იყოს.


Chapter: 8  
Line of ed.: 17   [საყდრის მამულის გამოხუმისათვის]


Paragraph: 20.  
Line of ed.: 18        
20. . ვინცავინ, დიდმან ანუ მცირემან, საყდარსა და მო\ნასტერსა
Line of ed.: 19     
მამული გამოახუას, ანუ სოფელი, ანუ ვენაჴი ანუ
Line of ed.: 20     
მიწა და აგარი, ვინცავინ [იყოს], დიდი და მცირე, შეჩუენე\ბული
Line of ed.: 21     
იყოს.


Chapter: 9  
Line of ed.: 22   [სჯულის გამთავებელთა და გარდამავალთათვის]


Paragraph: 21.  
Line of ed.: 23        
21. . ვინცა ეს, მოციქულთა და წმიდათა კრებათაგან განწე\სებული
Line of ed.: 24     
და ჩუენ მიერ დამტკიცებული სჯული და წიგნი გაათაოს,
Line of ed.: 25     
კურთხევა ღ̃თისა, უბიწოდ მშობელისა მისისა და წმიდათა კრე\ბულთაგან,
Line of ed.: 26     
და წმიდათა მოციქულთა, და ყოველთა წმიდათაგან.
Line of ed.: 27     
ვინცა ეს დაამტკიცოს, ლოცვა-კურთხევით და შენდობით იყოს
Line of ed.: 28     
თავითა, ცოლითა და შვილითა, სახლით, მამულით და აგარაკით,
Line of ed.: 29     
რაც ღ̃თსა კაცისათჳს კეთილი დაებადოს, ყოვლითა კეთილითა
Line of ed.: 30     
აღსავსე იქმნას, ლოცვა-კურთხევით და შენდობით ამყოფოს.
Page of ed.: 397  

Line of ed.: 1     
ვინცა ამ წმიდათა კრებათა მოციქულთაგან განწესებული და
Line of ed.: 2     
ჩუენ მიერ დამტკიცებული არ შეიწყნაროს და კათოლიკეს საყდარ\ზედ
Line of ed.: 3     
დასშულსა წინააღუდგეს და ჩუენი მცნება არ დაიმარხოს,
Line of ed.: 4     
კრულმცა არის ცათა შინა და ქუეყანასა ზედა წმიდათა კრებუ\ლთაგან,
Line of ed.: 5     
წმიდათა მოციქულთაგან Manuscript page: 243v  და ყოველთა წმიდა\თაგან,
Line of ed.: 6     
შე-მცა-ექმნების ძრწოლა კაენისა, შიშთჳლი იუდასი,
Line of ed.: 7     
მეხის-ტეხა დეოსკორესი, მოშთობა გმირთა, დაწვა სოდომელთა,
Line of ed.: 8     
კეთრი გეეზისა, დანთქმა დათან და აბირონისი, სირცხჳლი
Line of ed.: 9     
კრისკენტი და თაბინესი, და ყოველთა ქრისტეს უარის მყოფელთა
Line of ed.: 10     
თანამცა არის ნაწილი მისი.


Chapter: 10  
Line of ed.: 11   [რძლის შერთვისათვის]


Paragraph: 22.  
Line of ed.: 12        
22. . ვინცა ანუ დიდმან, ანუ თავადმან, ანუ აზნაურმან,
Line of ed.: 13     
ანუ გლეხმან, რძალი შეირთოს, შეჩუენებულიმც არის ღ̃თისაგან
Line of ed.: 14     
და მისთა წმიდათაგან და შჳდთა კრებათა, წმიდათა
Line of ed.: 15     
მოციქულ/თაგან.

Line of ed.: 16        
კაციცა დადედაკაციცა გაღმაგამოღმა დაკირონ, და მკირავ\ნი
Line of ed.: 17     
ჩუენგან დალოცვილ და კურთხეულნი იყონ.

Line of ed.: 18        
მე, აფხაზეთის კათალიკოზი [ევდემონ], კანონითა ვამტკიცებ.
Line of ed.: 19        
მე, ქუთათელ მიტრაპოლიტი სჳმიონ, კანონითა ვამტკიცებ.
Line of ed.: 20        
მე გენათელ მთავარ-ებისკოპოზი ანტონი, კანონითა ვამტკიცებ:
Line of ed.: 21        
მე, მამა ჭყონდიდელი, კანონითა ვამტკიცებ.
Line of ed.: 22        
მე, ბედიელ მიტროპოლიტი, კანონითა ვამტკიცებ.
Line of ed.: 23        
მე, მოქუელ მთავარ-ებისკოპოზი, კანონითა ვამტკიცებ.
Line of ed.: 24        
მე, დრანდელ მიტროპოლიტი ფილიპე, კანონითა ვამტკიცებ.
Line of ed.: 25        
მე, ცაგერელ მამათ-მთავარი კოზმან, კანონითა ვამტკიცებ.
Line of ed.: 26        
მე, ხონელ მთავარ-ებისკოპოზი ზაქარია, კანონითა ვამტკიცებ.
Line of ed.: 27        
მე, ნიკორწმიდელი ებისკოპოზი იოვაკიმ, კანონითა ვამტკიცება.
Line of ed.: 28        
მე, ჩიშელ მამათ-მთავარი კჳრილე, კანონითა ვამტკიცებ.


Chapter: 11  
Line of ed.: 29   [ცოლის უბრალოდ დაგდებისათვის]


Paragraph: 23.  
Line of ed.: 30        
23. . რომელმან უბრალოდ ცოლი დააგდოს, შეჩუენებულიმცა
Line of ed.: 31     
არის წმიდათა მოციქულთაგან და სიკუდილითა განიპატიჟოს.




Next part



This text is part of the TITUS edition of Kartuli Samartlis Dzeglebi I.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 10.3.2019. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.