TITUS
Kartuli Samartlis Dzeglebi VI
Part No. 45
Previous part

Text: 45.  
Line of ed.: 8   45. განჩინება დავით დავითაშვილისა და ფირალიშვილების
Line of ed.: 9  
წისქვილის საქმეზე

Line of ed.: 10  
1799 წ. 15 მარტი


Line of ed.: 11        ქ. მათს უმაღლესობას სრულიად საქართველოს მეფეს
Line of ed.: 12     
გიორგისთან ეჩივლა დავითაშვილს მღვდელს და\ვითს
Line of ed.: 13     
ფირალაშვილებისათვის; და ჩვენს ჴელმწი\ფეს
Line of ed.: 14     
ჩვენ __ მათის ძმის ფარნავაზისათვის ებრძანებინა
Line of ed.: 15     
ამათი სამართალი. და ჩვენ ორნივე სამართალში მოვაყვანინეთ.

Line of ed.: 16        
დავით მღვდელი ფირალაშეილებს წისქვილს ედა[ე]ებოდა და
Line of ed.: 17     
გარეშემოს მიწებით ასე, რომ: ლიპუაშვილი თავისის სრუ\ლის
Line of ed.: 18     
მამულით ჯავახიშვილებს სვეტისცხოვლისათვის შე\მომეწირათ
Line of ed.: 19     
მტკიცეს გუჯრით. და ეს ლიპუაშვილი ამოწყვეტილი\ყო.
Line of ed.: 20     
და ამ ლიპუაშვილის ნაქონი მამული მათს უწმინდესობას,
Line of ed.: 21     
ყოვლისა საქართველოს კათალიკოზ-პატრიარხს, სანატ\რელის
Line of ed.: 22     
მეფის ირაკლის მეორის ძეს, ანტონის ამ დავით
Line of ed.: 23     
მღვდლისათვის ებოძებინა. და ეს მღვდელი გუ[ჯრით და] იმ
Line of ed.: 24     
[ლი]პუაშვილის ნასყიდობის სიგლებით ედა[ვ]ებოდა.

Line of ed.: 25        
და ფირალიშვილები ესრეთ მუგებდნენ დავით მღვდელს:
Line of ed.: 26     
შენ ჩვენთან რ[ა საქმე გა]ქვს, ძველადგან ჩვენი ნასყიდი არის და
Line of ed.: 27     
არცავინ გვდავებიან. ერთხელ მამუკა თარხნისშვილი
Line of ed.: 28     
წამოგვედავა და იმ დავაშიაც იქ დაგვესწრა, თუ ლიპუაშვილი\სა
Line of ed.: 29     
იყო, რატომ არ იდავაო.

Line of ed.: 30        
და ამას გარდა ფირალაშვილებმა ერთაწმიდის დეკანო\ზის
Line of ed.: 31     
პეტრეს მოწმობაც მოიტანეს და ასე ეწერა: მამუკა თარ\ხნისშვილი
Line of ed.: 32     
ფირალაშვილებს წისქვილზედ რომ ედა[ვ]ებოდა, მე
Page of ed.: 99   Line of ed.: 1     
იქ დავესწარ, ფირალაშვილებმა გული აჯერეს მამუკას და წის\ქვილი
Line of ed.: 2     
ფირალაშვილებს დარჩათ; ლიპუაშვილი პაპაჯანაც იქ იყო
Line of ed.: 3     
იმათს დავაში და არა ულაპარაკნია რაო.

Line of ed.: 4        
დავითაშვილმა მღვდელმა პასუხად მიუგო:
Line of ed.: 5     
ასეთი კაცი იყო, რომ ლიპუასშვილს იმ მამუკამ სხვა მიწაც გა\უყიდა
Line of ed.: 6     
და მოწმად თითონ ლიპუაშვილი დაწერა.

Line of ed.: 7        
მეორედ ესეც უპასუხა: თუ ეგ წიგნი ჭეშმარიტი არის, რომ\ლითაც
Line of ed.: 8     
მამუკას გული აჯერე, რატომ ისინი არ დასწერეთ მოწმათ
Line of ed.: 9     
და სხვანი რათ დასწერეთო. ამ მიზეზითა არა მჯერა, რომ თქვენი
Line of ed.: 10     
წიგნი მართალი იყოს; თუ სხვა ნასყიდობის წიგნი არა გაქვსთ,
Line of ed.: 11     
მამუკას წიგნი არ შეიწყნარება და არც ყაბული მაქვს; ამისთვის,
Line of ed.: 12     
რომ ამგვარი საქმე მამუკას ბევრი უქმნია. მამუკას წიგნისაგან
Line of ed.: 13     
ჩემი გუჯარი და ნასყიდობის წიგნი უფრო ჭეშმარი[ტი] არისო,
Line of ed.: 14     
[ა]მის[თვი]ს, რომ თუკი სიმართლით გაძლევდა მამუკა წიგნს,
Line of ed.: 15     
რატომ ყარაღაჯულს რუზედ არ დაგიწერა, თეძამზედ
Line of ed.: 16     
რათ გიწერდ[აო].

Line of ed.: 17        
და კიდევ ესე რომ: როდესაც პაპაჯან მ[ოკუ]დ[ა], მაშინ და\უწყე
Line of ed.: 18     
იმ საწისქვილოს შენება. და იმისი შვილი მოვიდა და დაგი\შალა
Line of ed.: 19     
__ ნუ აშენებ, ჩემიაო.

Line of ed.: 20        
ჩვენ ფირალაშვილებს ძველი ნასყიდობის წიგნი მოვთხოეთ
Line of ed.: 21     
და ასე თქვეს, რომ: ქსანში ურემი გადაგვიბრუნდა, სხვა მრავალი
Line of ed.: 22     
წიგნებიცა იმ წისქვილის და მიწ[ებ]ის ნასყიდობის წიგნებიც იქ
Line of ed.: 23     
დავკარგეთო.

Line of ed.: 24        
რადგანც ფირალაშვილებს ძველი სიგელი არა ჰქონდათ, ეს
Line of ed.: 25     
მამუკასაგან მიცემული წიგნი მოვატანინეთ. და მამუკას წიგნიც
Line of ed.: 26     
ასე უცხადებდა: წამოგედავე საწისქვილოს, მოხველ და გულა
Line of ed.: 27     
გვაჯერე, რომ უწინაც შენი ყოფილიყო, და ახლაც შენვე დაგანე\ბეთ
Line of ed.: 28     
თეძამზედ საწისქვილოო.

Line of ed.: 29        
ეს რომ გავსინჯეთ, და[ვი]თ მღვდელს გუჯარი და ლიპუაშვი\ლისაგან
Line of ed.: 30     
ძველი ნასყიდობის სიგელი ორივ მოვატანინეთ, ძველს
Line of ed.: 31     
ნასყიდობის წიგნში ასე უცხადებს: მოგყიდე მე, ფიყნიას\შვილმა
Line of ed.: 32     
ზურაბამ და ძმათა ჩემთა შენ __ ლიპუა\შვილს
Line of ed.: 33     
და ძმათა შენთა ყარაღაჯულს რუზედ ორის დღის მი\წა,
Line of ed.: 34     
კიდევ ერთის დღის მიწა რუს შუა ჯანდილას შვილის სამზღ\ვრამდის,
Line of ed.: 35     
მერე კიდევ მოგვიცემია საჯალჯე შენსავე წისქვილის
Line of ed.: 36     
ზედათ ყარაღაჯულს რუს იქით ჭალა. ამას გარდა ჯავახიანთაგან
Line of ed.: 37     
შეწირულობის გუჯარიც ჩოჩეთის პირდაპირ ჭალით და სა\წისქვილოთი
Line of ed.: 38     
შეწირულობას უცხადებდა.

Page of ed.: 100  
Line of ed.: 1        
ეს წერილები რომ ვნახეთ და ორსავ მხრიდამ საბუთები გავ\სინჯეთ
Line of ed.: 2     
და ამათი საჩივარი მოვისმინეთ, რადგანაც ფირალასშვი\ლები
Line of ed.: 3     
დავით მღვდელს ასე ეუბნებოდნენ __ შენ ჩოჩეთის პირდა\პირ
Line of ed.: 4     
გიწერია და ჩვენი წისქვილი ზევით არისო, დავით მღვდელი
Line of ed.: 5     
ამის პასუხად მიუგებდა: როდესაც ჩოჩეთი თავ-თავის მამულზედ
Line of ed.: 6     
მდგარან, მაშინ სწორეთ პირდაპირ იქნებოდა.

Line of ed.: 7        
ჩვენ ამისთვის წავედით და იმ წისქვილის მდებარეობა და
Line of ed.: 8     
გარეშემო მიწები გავსინჯეთ, ჩოჩეთის პირდაპირ იქნებოდა უწინ
Line of ed.: 9     
ეს წისქვილი. ამას გარდა კიდევ ჩვენ რომ იმის სამზღვარს და
Line of ed.: 10     
მიჯნებს ვსინჯევდით, ფირალაშვილებმა თავისთავის გასამართლე\ბლათ
Line of ed.: 11     
ერთი წიგნი მოიტანეს, რომელიც ესრეთ ეწერა იმ წიგნში:
Line of ed.: 12     
მოგყიდე მე ვეფხიასშვილმა შენ __ ნარ დავითას\შვილს
Line of ed.: 13     
ჩემს ნასყიდს ჭალაზედ შენს ნასყიდს ლიპუაშვილის
Line of ed.: 14     
მიწას ზემოდამ ჩემს მიწაში დუს რუს წაკერვით ერთი საწისქვი\ლო
Line of ed.: 15     
რუ.

Line of ed.: 16        
ამ წიგნის ძალით მტკიცედ აღმოჩნდა, რომ წისქვილის ზე\მოდ
Line of ed.: 17     
ლიპუაშვილისა არის. კიდევ გუჯრის წერილის ძალით და
Line of ed.: 18     
ნასყიდობის წიგნით ამ დავით მღვდელს რჩებოდა წისქვილი და
Line of ed.: 19     
იმის გარეშემო მიწები.

Line of ed.: 20        
მაგრამ რადგანაც ფირალაშვილები სამს საბუთს ამბობდნენ:
Line of ed.: 21     
პირველად ამას, რომ ძველადგან ნასყიდი გვა[ქ]ვს მანოელის შვი\ლისაგან
Line of ed.: 22     
და სიგლები დაკარგული გვაქვსო; მეორე, რომ ამდენი
Line of ed.: 23     
ხანია, არავინ გვდა[ვ]ებიან და ჩვენ გვიჭირავს; მესამე, რომ
Line of ed.: 24     
ერთაწმიდის დეკანოზის მოწმობა მოიტანეს, ლიპუაშვილი იყო იმ
Line of ed.: 25     
წისქვილის დავაში და არა უთქვამს რაო იქ ყოფაში.

Line of ed.: 26        
ჩვენ ამ სამმა აზრმა საბუთმა იჭვში შეგვიყვანა.
Line of ed.: 27     
ამ ჩვენის იჭვის განწმედისათვის ფირალაშვილებს ფიცი დავსდ\[ე]ვით,
Line of ed.: 28     
ექვსი მოფიცარი შევაგდევით: სამი სამართალმა იპატივა,
Line of ed.: 29     
სამი მოფიცარი კი უნდა იშოვნოს __ ერთი ფირალაშვილის გა\მორჩეული
Line of ed.: 30     
უნდა იყოს და ორი მღვდლისაგან შეგდებული;

Line of ed.: 31        
რომ სამის მოფიცრით ასე უნდა იფიცოს, ჯვარსა და წმიდას
Line of ed.: 32     
სახარებაზედ ჴელი უნდა დასდვას და ასე სთქვას: "ამისმა მადლ\მა
Line of ed.: 33     
და ამისმა განმაცხოვებელმა ღმერთმან, რომ ეს საწისქვილო
Line of ed.: 34     
ლიპუაშვილისათ არც მამის ჩემისაგა[ნ] გამიგონია და არც მე ვი\ცოდე;
Line of ed.: 35     
მანოელაშვილისაგან ნაყიდი მქონდა და იმის ნასყიდობის
Line of ed.: 36     
წიგნები დავკარგე; მას აქეთ ჩვენ გვიჭირავს და არავინ გვდავე\ბია;
Line of ed.: 37     
და ლიპუაშვილი პაპაჯანაც იქ დაგვესწრა, როდესაც მამუკას
Line of ed.: 38     
ვედავენით და არ უდავნია". თუ ასე იფიცა, რასაც ის ფიცით შე\მოსაზღვრამს,
Page of ed.: 101   Line of ed.: 1     
ის წისქვილი ფირალაშვილს ფირალას და იმის ძმას
Line of ed.: 2     
გოგიას დარჩებათ.

Line of ed.: 3        
და თუ ასე ვერ იფიცეს ფირალაშვილებმა, ამ დავითაშვილს
Line of ed.: 4     
დავით მღვდელს დარჩება ის წისქვილი, რუს შუა მიწა და ყარა\ღაჯულს
Line of ed.: 5     
რუს ქვევით წისქვილს წინ რიყემდინ მიწა და ჭალაც.

Line of ed.: 6        
და რადგანც კიდევ იმ პაპაჯანას ობოლი მისულა და დაუშ\ლია,
Line of ed.: 7     
ნუ აშენებო, ჩემიაო, და არას შეპოებია და აუშენებია,
Line of ed.: 8     
ამისთვის მეფის ვახტანგის სამართლით რიზ ამდენის რიცხვიდამ
Line of ed.: 9     
ესრეთ უსჯიდა; რადგან ეკლესი[ი]ს მამულია, ამისთვის შენობისა\არა
Line of ed.: 10     
ეძლეოდათ რა ფირალიშვილებს; მაგრამ ჩვენ კიდევ ასე უსა\ჯეთ,
Line of ed.: 11     
რომ ის წისქვილი უნდა დაფასდეს ყოვლისფრით __ შენო\ბით,
Line of ed.: 12     
ქვებით და თავის იარაღებით და მღვდელმა დავითმა ნახე\ვარ[ი]
Line of ed.: 13     
ფასი უნდა მისცეს მიწებს გარდა.

Line of ed.: 14        
და კიდევ ესე, რომ: რა ერთიხანიც ფირალაშვილებს იმ წის\ქვილის
Line of ed.: 15     
შემოსავალი უჭამიათ, იქიდამ ნახევარი მღვდელს უნდა
Line of ed.: 16     
მისც[ე]მოდა სამართლით; მაგრამ რადგან შეუძლებელნი იყვნენ
Line of ed.: 17     
ეს ფირალაშვილები, ამისთვის ვაპატიეთ.

Line of ed.: 18        
და ეს ზემოწერილი ასე განუჩინეთ ქსნის ერისთვის შვილის
Line of ed.: 19     
გიორგის თანდასწრებით, მდივანბეგის ჯავახიშვილის
Line of ed.: 20     
ვახუშტის, მათის უწმიდესობის მღვდელ-მონაზონის იოს\ტოსის
Line of ed.: 21     
და დიკასტირიის წევრის, ანჩის ხატის დეკანოზის სო\ლომონის
Line of ed.: 22     
თანდასწრებით.

Line of ed.: 23        
ჩვენო ეშიკაღაბაშო ერისთვის შვილო თორნიკე! ფირა\ლაშვილებმა
Line of ed.: 24     
უნდა შეაფიცონ; და თუ ვერ შეჰფიცონ, ჴელი
Line of ed.: 25     
აუმართე და დავითაშვილს მღვდელს დავითს მოაბარე. მარტის
Line of ed.: 26     
იე, ქორონიკონს უპზ.

Line of ed.: 27        
ღთის მშობელმან წიაღით მფარნა, ვაზკეთილთა რტოდ
Line of ed.: 28     
მეც შემიწყნარნა.

Line of ed.: 29        
გიორგი, ისტოსი. სოლომონ.

Line of ed.: 30        
ქ. მათის უმაღლესობის ოქმის ძალითა ალექსანდრე
Line of ed.: 31     
ეშ[ი]კაღაბაშის ბძანებით მოვედით ახალქალაქს ჩვენ:
Line of ed.: 32     
ანაგელი ნინია, იასაული ბეჟიტაშვილი ლუარსაბ
Line of ed.: 33     
ფირალაშვილისა და ფაშის შვილის საქმეზე, სადაო წისქვილის
Line of ed.: 34     
საქმეზე.

Line of ed.: 35        
ფაშისშვილი გამოვიყვანეთ წისქვილთან და ფირალაშვილე\ბიც
Line of ed.: 36     
გამოვიდნენ თავის მოწმებითა და თან მოიტანეს ღვთისმშობ\ლის
Line of ed.: 37     
ხატი და ჯვარი და სახარება და წისქვილთან დაასვენეს და
Page of ed.: 102   Line of ed.: 1     
უთხრეს მღვდელსა: მოდი, აიღე და ჩაგვისვენეო და ჩვენს მა\მულს
Line of ed.: 2     
შემოუვლითო.

Line of ed.: 3        
მღვდელმა უთხრა: არცერთი არა მწამსო, მეტეხს
Line of ed.: 4     
უნდა წამოხვიდეო და იქ უნდა დაიფიცოო, იმისი მამულიაო.

Line of ed.: 5        
ფირალაშვილმა უთხრა: ჩემი მამულიც წმინდის
Line of ed.: 6     
ევსტათისააო, იქ შემოგფიცამო. ფაშის შვილმა არც ის ინება.

Line of ed.: 7        
წადგნენ ფირალაშვილები: ერთმა მღვთისმშობლის ხატი ჩა\ისვენა,
Line of ed.: 8     
ერთმა სახარება და ერთმა ჯვარი; თან ორი მოწამე უკან
Line of ed.: 9     
მიყვნენ და ისე შემოუარეს თავის მამულსა. იქ დაგვესწრენ ამ
Line of ed.: 10     
ფიცში: ტორიკაშვილი გლახა, გირმიშაშვილი
Line of ed.: 11     
დემეტრე და ხოვლელი პაპინაშვილი გოგია და
Line of ed.: 12     
მამაცაშვილი ელიზბარ.

Line of ed.: 13        
მე, ჯვარის მამის მღვდელს იოსებს, ამ იასაულებმა ეს
Line of ed.: 14     
რომელიც ჩემი ხელია დაწერილი, ამისი შავი მომიტანეს და ამა\თის
Line of ed.: 15     
სიტყვით დავსწერე ეს მოწმობა. იანვრის ბ, ქორონიკონს
Line of ed.: 16     
უპჱ.

Line of ed.: 17        
მათის უმაღლესობის, ოქმი გვიცხადებდა: ფირალაშვილმა თუ
Line of ed.: 18     
დაიფიცოს, წისქვილიც იმას მიეცით და ეს განაჩენიცაო. და რად\გან
Line of ed.: 19     
ფირალაშვილმა დაიფიცა, ბრძანებისაებრ წისქვილიც ამ ფი\რალაშვილს
Line of ed.: 20     
მივეცით და ეს განაჩენ[იც]. ქორონიკონს უპჱ, იან\ვარს
Line of ed.: 21     
ბ.

Line of ed.: 22        
ჩვენ, მეფე სრულიად ქართლისა, კახეთისა და სხვათა მე\ათცამეტე
Line of ed.: 23     
გიორგი, ამ ჩვენის ძმისაგან მიცემულს სამარ\თალს
Line of ed.: 24     
ვამტკიცებთ, ასე უნდა აღუსრულოთ. აპრილის კვ, ქორო\ნიკონს
Line of ed.: 25     
უპზ.

Line of ed.: 26        
მეფე სრულიად ქართლისა და კახეთისა და სხვათა
Line of ed.: 27     
გი/ორგი.
Manuscript page:  



Next part



This text is part of the TITUS edition of Kartuli Samartlis Dzeglebi VI.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 28.3.2019. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.