TITUS
Kartlis Cxovreba IV: Vakhushti Bagrationi
Part No. 16
Previous part

Part: Cxor.Egr.Apx.  
Page of ed.: 794  
Manuscript page: T_177 
Line of ed.: 1   ცხორება ეგრისისა, აფხაზეთისა, ანუ იმერეთისა


Section: 1  
Page of ed.: 794  
Line of ed.: 2        ხოლო ძე თარგამოსისა ეგროს, რა მოვიდა წილხდომილსა თჳს\თა
Line of ed.: 3     ძმათა შორის თჳსსა ქუეყანასა, ამან ეგროს ჰპოვა ადგილ\\ი Manuscript page: A_266  ზღჳს
Line of ed.: 4     კიდის აღმოსავლეთით მთასა შინა. ამან აქა აღაშენა ქალაქი და უწო\და
Line of ed.: 5     სახელითა თჳსითა ეგრი, და ამ ეგროსისაგან განითესნენ ქუეყა\ნასა
Line of ed.: 6     ამას შინა ძენი და ძენი ძეთა ეგროსისანი და აღავსეს ქუეყანა
Line of ed.: 7     ეგროსისა და იყვნენ ესენი მორჩილებასა შინა მცხეთელ მამასახლი\სისასა,
Line of ed.: 8     ჟამად და ჟამად განდგომილნი, ვითარცა აღვსწერეთ. ხოლო
Line of ed.: 9     მოსლვასა არდამ სპარსთა ერისთვისასა და დაპყრობასა საქართვე\ლოსასა,
Line of ed.: 10     ამისა შემდგომად განდგნენ რა საქართველოსანი სპარსთა\გან,
Line of ed.: 11     მაშინ ეგრის მდინარის დასავლეთისათა მოიმწეს ბერძენნი, გან\დგნენ
Line of ed.: 12     საქართველოსაგან და მოსწყჳდნეს სპარსნი და მოერთუნენ
Line of ed.: 13     ბერძენთა, რამეთუ ძალითა ბერძენთათა ჰყვეს და დაშთნენ და იყვ\ნენ
Line of ed.: 14     იგინი მორჩილებასა შინა ბერძენთასა. ხოლო ეგრის მდინარის
Line of ed.: 15     აღმოსავლეთი კუალად იყვნენ მცხეთელ მამასახლისის მორჩილება\სა
Line of ed.: 16     შინა. ხოლო შემდგომად მოკლა რა პირველმან მეფემან ფარნაოზ
Line of ed.: 17     აზონ ერისთავი და დაიპყრა ყოველი საქართველო, არცაღა ამას
Line of ed.: 18     მოერთნენ ეგრისის მდინარის დასავლეთისანი. არამედ ერჩდნენ ბერ\ძენთავე
Line of ed.: 19     და ეგრის მდინარის აღმოსავლეთისანი დაშთნენ ფარნაო\ზის
Line of ed.: 20     მორჩილებასა შინა. ამან ფარნაოზ განჰყო ეგრისი თჳსსა მორ\ჩილებასა
Line of ed.: 21     შინა მყოფი ორ საერისთოდ და დასუა ქუჯი ერისთავად
Line of ed.: 22     ეგრისს, რომელი აღაშენა ეგროს და უწოდა ბედია, Manuscript page: d_168b  ვინაჲთგან ჰპო\ვა
Line of ed.: 23     ბედი და მისცა ქუჯის რიონის დასავლეთი და ჩდილოეთი ზღუად\მდე
Line of ed.: 24     და ეგრისის მდინარემდე სრულიად სუანეთით. და მეორე დასუა
Line of ed.: 25     შორაპანს და მისცა საერისთოდ ნეშტი ეგრისისა, რომელ არს რიო\ნის
Line of ed.: 26     აღმოსავლეთი და სამჴრეთი ზღუამდე და ლიხის მთამდე და იყვ\ნენ
Page of ed.: 795   Line of ed.: 1     ესე ერისთავნი მორჩილებასა შინა და მოხარკეობასა შინა მეფე\თა
Line of ed.: 2     ქართველთასა. არამედ სიმცირესა შინა ვახტანგ გორგასლისასა
Line of ed.: 3     მიუღეს ეგრისისა და ზღჳს პირნი ციხე-გოჯამდე ბერძენთა, გარნა
Line of ed.: 4     მერმე ვახტანგვე მიუღო მკლავითა თჳსითა ბერძენთა ჯიქეთი აფხა\ზეთითურთ,
Line of ed.: 5     საზღვარი თჳსი ოვსეთიდამ შემოსრულმან.

Line of ed.: 6        ამანვე ვახტანგ მისცა ლეონს კეისარსა ეგრისის მდინარის იქითი
Line of ed.: 7     საზღვარი ბერძენთა და მერმე ამზითვა კეისარმან ცოლსა ვახტანგი\\სასა Manuscript page: T_178 
Line of ed.: 8     ეგრისის მდინარის იქითი და ეპყრათ ხოსროვანთა. ხოლო შემ\დგომად
Line of ed.: 9     სტეფანოზ ბაგრატიონის ჟამსა მიუღო ერეკლეოს კეისარმან
Line of ed.: 10     კუალად ეგრისის მდინარის იქითი და დასუეს ბერძენთა ერისთავი
Line of ed.: 11     თჳსი ანაკოფიას და უწოდეს აფხაზთა ერისთავად, იყვნენ აქა ერის\თავნი
Line of ed.: 12     ცვლილებითა. ხოლო მოსლვასა მურვან ყრუსასა იყო ანაკო\ფიას
Line of ed.: 13     ერისთავი ლეონ. ამან ლეონ ისტუმრა მირ მეფე და არჩილ, პა\ტივ-სცა
Line of ed.: 14     და მსახურებდა მეფებრ და შემდგომად ყრუს უკუნქცევისა
Line of ed.: 15     ამ ლეონს მისცა კეისარმან მკჳდრად ერისთობა და არჩილ მისცა ასუ\ლი
Line of ed.: 16     მირ მეფისა და გჳრგჳნი კეისრული, აღმთქმელსა მორჩილებისა და
Line of ed.: 17     მონებისასა. არამედ შემდგომად ამ ლეონის სიკუდილისა დაჯდა
Line of ed.: 18     ძმისწული ამ ლეონისა ერისთავად ანაკოფიას ლევანვე სახელით.
Line of ed.: 19     ეს ლევან იყო ასულის წული ხაზართა მეფისა და ვინაჲთგან მოუძ\ლურებულ
Line of ed.: 20     იყვნენ ბერძენნი აგარიანთაგან, ამან ხაზართა შეწევნითა
Line of ed.: 21     გაიმკჳდრა საერისთო თჳსი და მორჩილებდნენ სრულიად ეგრისი
Line of ed.: 22     მათთა მეფისა მოყურობისათჳს და პატივსა უყოფდნენ, და შემდგო\მად
Line of ed.: 23     სიკუდილისა იოანესა და ჯუანშერისა განდგა ესე მეორე ლევან
Line of ed.: 24     და დაიპყრა ძალითვე ხაზართა და მორჩილებითა ეგრისელთათა სრუ\ლიად
Line of ed.: 25     ეგრისი ლისის მთის იქითი ვიდრე ზღუადმდე და ხაზარეთამდე
Page of ed.: 796   Line of ed.: 1     და იწოდა მეფედ აფხაზთა და მოიღო საერისთოსა თჳსისა სახელი
Line of ed.: 2     ეგრისსა ზედა, ქ{რისტ}ესა ღ̃პვ, ქარ{თულსა} ვ̃, და ამათგანნი მეფენი მეფობდნენ
Line of ed.: 3     აფხაზეთს ი̃ა ბაგრატიონადმდე ესრეთ.



Section: 2  
Page of ed.: 796  
Line of ed.: 4   ა̃. მეფე ლევან, კ̃ წელი მეფა


Line of ed.: 5        სოლო დაჯდა რა ესე ლეონ მეფედ და დაიპყრა ყოველი ეგრისი,
Line of ed.: 6     არღარა უწოდა ეგრისი, არამედ აფხაზეთი და განყო ესე ეგრისი და
Line of ed.: 7     აწ აფხაზეთი რვა საერისთოდ:

Line of ed.: 8        ა̃. დასუა აფხაზთა და მისცა აფხაზეთი, ჯიქეთი, ვიდრე ზღუამ\დე
Line of ed.: 9     და ხაზართა მდინარემდე;

Line of ed.: 10        ბ̃. დასუა ცხომს და მისცა ეგრის-იქითი ანაკოფია ალანითურთ;

Line of ed.: 11        გ̃. დასუა ბედიას და მისცა ეგრისის აღმოსავლეთი ცხენის
Line of ed.: 12     წყლამდე;

Line of ed.: 13        დ̃' ვინაჲთგან ამასვე ლეონს მოერთნენ ოძრახოს წილნი, ჭო\როხის
Line of ed.: 14     სამჴრეთისანი და განუდგნენ ოძრახოს ერისთავსა, უწოდა
Line of ed.: 15     გურია და დასუა მუნ ერისთავი თჳსი;

Line of ed.: 16        ე̃. დასუა რაჭა-ლეჩხუმისა;

Line of ed.: 17        ვ̃. დასუა სუანეთისა;

Line of ed.: 18        ზ̃. შორაპნისავე, რიონისა და ხანის-წყლის აღმოსავლეთისა
Line of ed.: 19     ლიხამდე სრულიად არგუეთისა;

Line of ed.: 20        ჱ̃. დასუა ქუთათისს ვაკისა, ოკრიბისა და ხანისწყლის დასავ\ლეთისა
Line of ed.: 21     გურიამდე და რიონის დასავლით ცხენისწყლამდე.

Line of ed.: 22        ამანვე აღაშენა ქუთათისი ქალაქი და ციხე და ჰყო საყდარი აფ\ხაზთა
Line of ed.: 23     მეფისა, ვითარცა ანაკოფია ჰყო ტახტად მეორედ ესე ქუთა\თისი.
Line of ed.: 24     ამისგანვე საგონებელ არს განთავისუფლება აფხაზთა კათალი\კოზისა,
Line of ed.: 25     ნებითავე ბერძენთათა. ამან ლეონ მოიწყო აფხაზეთი და გა\ნაგო
Line of ed.: 26     ყოვლითავე და შემდგომად კეთილმეფობისა მოკუდა ქ{რისტე}სა ყ̃ვ,
Line of ed.: 27     ქარ{თულსა} კ̃ვ, და დაუტევა ძენი: თეოდოსე, გიორგი და დიმიტრი.



Page of ed.: 797  
Manuscript page: T_179 
Line of ed.: 1   ბ̃. მეფე თეოდოსე, ლ̃თ წელი მეფა


Line of ed.: 2        გამეფდა შემდგომად ლეონისა ძე მისი თეოდოსე. ამან დაიწყო
Line of ed.: 3     უმეტეს აფხაზეთი; ესე თეოდოსე იყო სიძე აშოტ კურადპალატისა.
Line of ed.: 4     ამანვე უშუელა კახთა მთავარსა გრიგოლის ზედა აშოტ კურადპალატ\სა.
Line of ed.: 5     ესევე ეწყო ბაგრატ მეფეს, ცოლის ძმასა თჳსსა, და ბუღა თურქს
Line of ed.: 6     კვერცხობს სპითა თჳსითა. შემდგომად ლტოლვილმან გარდმოვლო
Line of ed.: 7     დუალეთი და მოვიდა აფხაზეთს. შემდგომად კეთილმეფობისა მოკუ\და
Line of ed.: 8     ქ{რისტე}სა ყ̃მე, ქარ{თულსა} ჲ̃ე.



Section: 3  
Page of ed.: 797  
Line of ed.: 9   გ̃. მეფე გიორგი, ი̃ე წელი მეფა


Manuscript page: d_169a 
Line of ed.: 10        შემდგომად თეოდოსე მეფისა დაჯდა ძმა ამისი გიორგი მეფედ.
Line of ed.: 11     ამან გიორგიმ დაიპყრა ქართლი და დასუა ჩიხას ერისთავად ტინენ,
Line of ed.: 12     ძე დიმიტრისა ძმისა თჳსისა, და შემდგომად კეთილმეფობისა მოკუდა
Line of ed.: 13     გიორგი მეფე ქ{რისტე}სა ყ̃ოზ, ქარ{თულსა} ჟ̃ზ.



Section: 4  
Page of ed.: 797  
Line of ed.: 14   დ̃. მეფე იოანე, ი̃დ წელი მეფა


Line of ed.: 15        ხოლო გიორგი მეფისა შემდგომად მეფე იქმნა ძე მისი იოანე.
Line of ed.: 16     არამედ დედოფალმან დედამან იოანე მეფისამან განიზრახა უმეტეს
Line of ed.: 17     დამტკიცება მეფობა ძისა თჳსისა და, ვინაჲთგან მომკუდარ იყოცა
Line of ed.: 18     ძმა თეოდოსე და გიორგი მეფისა დიმიტრი, ამისთჳს შეიპყრა ძე დი\მიტრისა
Line of ed.: 19     ერისთავი ჩიხისა ტინენ და მოკლა იგი და უმრწემესი ძე დი\მიტრისავე
Line of ed.: 20     ბაგრატ მცირე ჰასაკითა ექსორია ჰყო და მოგზაური ბაგ\რატ
Line of ed.: 21     შთააგდეს Manuscript page: A_267  ზღუასა შინა. არამედ ღმერთმან განარინა იგი და
Line of ed.: 22     მიიწია კოსტანტინეპოლეს. სოლო მეფემან იოანე მოგუარა ძესა
Line of ed.: 23     თჳსსა ადარნასეს ცოლი, ასული გურამ აშოტ კურადპალატის ძისა
Line of ed.: 24     და აქორწინა. და შემდგომად მოკუდა იოანე მეფე ქ{რისტე}სა, ყ̃ოთ, ქარ{თულსა}
Line of ed.: 25     ჟ̃თ.



Section: 5  
Page of ed.: 797  
Page of ed.: 798  
Line of ed.: 1   ე̃. მეფე ადარნასე, ჱ წელი მეფა


Line of ed.: 2        და იქმნა მეფედ ადარნასე, ძე მეფისა იოანესი. ხოლო ამის მე\ფობისა
Line of ed.: 3     შემდგომად ჱ̃ წლისა მოვიდა ბაგრატ ძე დიმიტრისა ექსო\რია
Line of ed.: 4     ყოფილი კოსტანტინეპოლიდამ სპითა კეისრისათა და დაიპყრა
Line of ed.: 5     აფხაზეთი. ამან ბაგრატ შეიპყრა მეფე ადარნასე და მოკლა იგი წელ\სა
Line of ed.: 6     ქ{რისტე}სა, ყ̃პზ, ქარ{თულსა} რ̃ზ.



Section: 6  
Page of ed.: 798  
Manuscript page: T_180 
Line of ed.: 7   ვ̃. მეფე ბაგრატ, ი̃თ წელი მეფა


Line of ed.: 8        დაჯდა ესე ბაგრატ მეფედ. ამან მოიყვანა ცოლი ადარნასე მე\ფისა,
Line of ed.: 9     ასული გურამ მამფალისა და შეირთო თჳთ ცოლად. ამანვე ბაგ\რატ
Line of ed.: 10     გამოიყვანა ნარსე, ცოლის ძმა თჳსი, და მისცა შეწევნა სპითა
Line of ed.: 11     მეფე ადარნასესა ზედა. შემდგომად მეფობისა მოკუდა ბაგრატ, ქ{რისტე}სა
Line of ed.: 12     შ̃ვ, ქარ{თულსა} რ̃კვ.



Section: 7  
Page of ed.: 798  
Line of ed.: 13   ზ̃. მეფე კოსტანტინე, ი̃ე წელი მეფა


Line of ed.: 14        დაჯდა მეფედ აფხაზთა ძე ბაგრატ მეფისა კოსტანტინე. ხოლო
Line of ed.: 15     ესე კოსტანტინე და სომეხთა მეფე სუმბატ ბრძოდნენ ქართლსა ზე\და.
Line of ed.: 16     არამედ შემდგომად ჰყვეს ზავი და დაიპყრა ქართლი კოსტანტი\ნემ
Line of ed.: 17     და შემდგომად მოსლვისა აბულ კასიმისა მიუწოდა კჳრიკემ კახთა
Line of ed.: 18     ქორიკოზმან ამ მეფეს კოსტანტინეს. ამან მისრულმან შემუსრნა ცი\ხენი
Line of ed.: 19     ჰერეთისანი, მერმე დაზავდნენ კჳრიკე კახთა, მეფე კოსტანტინე
Line of ed.: 20     და ჰერთა მეფე და შემოქცეულმან კოსტანტინე მეფემან მოსჭედა
Line of ed.: 21     ოქროთი ხატი ალავერდის მთავარ მოწამის წმიდის გიორგისა და
Line of ed.: 22     შეამკო ფრიად და მოვიდა აფხაზეთს. არამედ შემდგომად მეფობის
Line of ed.: 23     მმართველი მოკუდა კოსტანტინე მეფე ქ{რისტე}სა შ̃კა, ქარ{თულსა} რ̃მა.



Section: 8  
Page of ed.: 798  
Line of ed.: 24   ჱ̃. მეფე გიორგი, ლ̃თ წელი მეფა


Line of ed.: 25        გამეფდა ძე კოსტანტინე მეფისა გიორგი. ამას წინააღუდგა ძმა
Line of ed.: 26     თჳსი ბაგრატ და იშლებოდნენ წელ-ნახევარსა და არა იყო მშჳდობა
Page of ed.: 799   Line of ed.: 1     მათ შორის. შემდგომად მოკუდა ბაგრატ და დაიპყრა სრულიად აფ\ხაზეთი.
Line of ed.: 2     არამედ ესე გიორგი მეფე იყო ღუთისმოშიში და მოყუარუ\ლი,
Line of ed.: 3     ჰაეროვანი, მჴნე, ახოვანი, მოწყალე, უხჳ, ეკლესიათა მაშენებე\ლი
Line of ed.: 4     და ქურივ-ობოლთა შემწყნარე. ამან მისცა ასული თჳსი გურან\დუხტ
Line of ed.: 5     გურგენს, ბაგრატ მეფის რეგუენის ძესა. ამანვე გიორგი მეფე\მან
Line of ed.: 6     შემდგომად მეფის ადარნასე კურადპალატის სიკუდილისა დაიპყ\რა
Line of ed.: 7     ქართლი და დასუა ძე თჳსი კოსტანტინე. არამედ მტერ რა ექმნა
Line of ed.: 8     მამასა თჳსსა ესე კოსტანტინე, გამოიყვანა უფლისციხიდამ გიორგი
Line of ed.: 9     მეფემან და ჰყო საჭურისად. ესევ გიორგი მეფე შთავიდა კახეთს, შე\იპყრა
Line of ed.: 10     კჳრიკე კახთა ქორიკოზი და დაიპყრა კახეთი თჳთ და იქმნა
Line of ed.: 11     შემდგომად, ვითარცა აღვსწერეთ ზემოთ. არამედ შემდგომად კე\თილმეფობისა
Line of ed.: 12     მოკუდა ქ{რისტე}სა შ̃ნე, ქარ{თულსა} რ̃ოე.



Section: 9  
Page of ed.: 799  
Line of ed.: 13   თ̃. მეფე ლეონ, ბ̃ წელი მეფა


Line of ed.: 14        მეფე იქმნა ლევან აფხაზეთს ძე გიორგი მეფისა. ხოლო ესე ლე\ვან
Line of ed.: 15     მძახლობით დაეზავა კჳრიკეს ქორიკოზსა, და მისცა ასული თჳსი
Line of ed.: 16     Manuscript page: T_181  ცოლად დავითს, ძესა კჳრიკე ქორიკოზისასა. არამედ შემდგომად
Line of ed.: 17     თჳსის ასულის სიკუდილისა კუალად ემტერა კჳრიქე ქორიკოზს ლე\ვან
Line of ed.: 18     მეფე, და ლაშკრობასა შინა დასნეულდა ბაზალეთს, უკმოიქცა
Line of ed.: 19     და მოვიდა ქუთათისს და მოკუდა მუნ მეფე ლევან ქ{რისტე}სა შ̃ნზ, ქარ{თულსა}
Line of ed.: 20     რ̃ოზ.



Section: 10  
Page of ed.: 799  
Line of ed.: 21   ი̃. მეფე დიმიტრი, კ̃ბ წელი მეფა


Line of ed.: 22        შემდგომად ლეონ მეფისა დაჯდა აფხაზთა მეფედ ძმა ლეონისა
Line of ed.: 23     დიმიტრი: ესე დიმიტრი მეფე იყო მჴნე, ახოვანი, შემმართებელი და
Line of ed.: 24     უღმრთო. ამისთჳს ქუეგამხედველ ექმნენ ამას აფხაზნი და მოიყვა\ნეს
Line of ed.: 25     კოსტანტინეპოლიდამ ძმა დიმიტრი მეფისა, თეოდ\\ოსი. Manuscript page: d_169b  არამედ
Line of ed.: 26     ვერ შეუძლეს შემუსრვა დიმიტრი მეფისა. არამედ შემდგომად დი\მიტრი
Page of ed.: 800   Line of ed.: 1     მეფემან დაიზავა ძმა თჳსი თეოდოსე, კჳრიკე ქორიკოზის გა\მო
Line of ed.: 2     და შუამდგომელობითა სუეტისცხოველისა და მუნ მჯდომის კა\თალიკოზისათა.
Line of ed.: 3     გარნა უარ-ჰყო აღთქმა დიმიტრიმ და დასწუნა თუ\ალნი
Line of ed.: 4     ძმასა თჳსსა თეოდოსეს და შემდგომად რაოდენისამე ჟამთა მე\ფობისა
Line of ed.: 5     მოკუდა დიმიტრი მეფე, ქ{რისტე}სა შ̃ოთ, ქარ{თულსა} რ̃ჟთ.



Section: 11  
Page of ed.: 800  
Line of ed.: 6   ი̃ა. მეფე თეოდოსე, ვ̃ წელი მეფა


Line of ed.: 7        ხოლო შემდგომად დიმიტრი მეფისა უღონო-ქმნილთა აფხაზთა
Line of ed.: 8     უმკჳდრობისათჳს მეფეთა მათთა, ვინაჲთგან არღარავინ იყო, გამო\იყვანეს
Line of ed.: 9     თეოდოსე უთუალო და დასუეს მეფედ აფხაზთა, არამედ შემ\დგომად
Line of ed.: 10     ექუსისა წლისა თეოდოსეს მეფობისა, ვინაჲთგან განირყუნა
Line of ed.: 11     ყოველნი წესნი აფხაზთანი მეფობასა მისსა, ამის მიერ ითხოვეს და\ვით
Line of ed.: 12     მეფის კურადპალატისაგან მეფედ აფხაზთა ბაგრატ ძე გურგენი\სა,
Line of ed.: 13     ასულის წული გიორგი აფხაზთა მეფისა. მან მოსცა და მოიყვანეს
Line of ed.: 14     აფხაზეთს და აკურთხეს ქუთათისს მეფედ ქ{რისტე}სა შ̃პე, ქარ{თულსა} ს̃ე, და ამ
Line of ed.: 15     ბაგრატისა შემდგომად იქმნა აფხაზეთს მეფობა ბაგრატიონთა. ხო\ლო
Line of ed.: 16     მეფობდნენ აფხაზთა მეფენი იგინი აფხაზეთს წელთა რ̃ჟთ. და
Line of ed.: 17     ამ ბაგრატის პირველის მეფობიდამ ვიდრე ლაშას ძის დავით მეფისა
Line of ed.: 18     და რუსუდანის ძის ნარინ დავით მეფისამდე იყო ერთმეფობისა ქუეშე
Line of ed.: 19     სრულიად აფხაზეთი, მეფობასა ბაგრატიონთასა და ამ ორთა დავი\თის
Line of ed.: 20     განყოფისამდე სამეფოთა გარდაჴდნენ წელნი ს̃ოდ.



Next part


This text is part of the TITUS edition of Kartlis Cxovreba IV: Vakhushti Bagrationi.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 22.9.2017. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.