TITUS
Kartlis Cxovreba
Part No. 29
Previous part

Part: V  
Page of ed.: 64  
Line of ed.: 12  
[თავი მეხუთე]
King: 24 
Line of ed.: 13  
მეოცდაოთხე მეფე მირიან, ძე სპარსთა მეფისა. ხოსროიანი
Line of ed.: 14  
აწ ვაჴსენოთ ცხოვრება მირიანისი, ძისა ქასრე არდაშირისი სასანიანისა


Line of ed.: 15        ვითარცა შეიწყნარა მეფემან ქასრე ვედრება ქართველთა, და შეჰრთო ძესა მისსა
Line of ed.: 16     მირიანს ასული ქართველთა მეფისა და მისცა ქართველთა მეფედ ძე მისი და დასუა
Line of ed.: 17     მცხეთას. და მისცა ქართლი, სომხითი, რანი, მოვაკანი და ჰერეთი. და იყო მირიან
Line of ed.: 18     მაშინ წლისა შჳდისა. და თანა ჰყვა ქასრე მეფესა დედა მირიანისი და არა დაუტევა
Line of ed.: 19     იგი მი/რიანის თანა, რამეთუ უყუარდა დედა იგი მირიანისი ვითარცა თავი თჳსი,
Line of ed.: 20     არამედ დაუტევა მამა-მძუძედ და განმგებელად წარჩინებული ერთი, რომელსა ერქუა
Page of ed.: 65   Line of ed.: 1     სახელად მირვანოზ. და დაუტევა ორმოცი ათასი მჴედარი სპარსი რჩეული, და არა
Line of ed.: 2     დასხნა ქართლისა საზღვართა სპარსნი იგი / ფიცისა მისთჳს, რომელ ფიცებულ იყო
Line of ed.: 3     ქართველთად, არამედ დასხნა ჰერეთს და მოვაკანს და სომხითს. ხოლო უბრძანა
Line of ed.: 4     მირვანოზს, რათა სპარსთა მათგანი რჩეული შჳდი ათასი მჴედარი / ყოვლად-ვე ქალაქსა
Line of ed.: 5     შინა იპყრას მცველად ძისა მისისა. და ესრეთ დამზავა ქართველთა, რათა კარნი და
Line of ed.: 6     ციხენი და ქალაქნი ყოველნი იპყრნეს ლაშქრითა სპარსითა: და სხუა სიმრავლე
Line of ed.: 7     სპარსთა არა იყოს ქუეყანასა შინა ქართლისასა თანა-აღრეულად; "და იყოს შვილი ჩემი
Line of ed.: 8     ორსა-ვე სჯულსა ზედა: მამათა ჩუენთა ცეცხლის-მსახურებასა და თქუენთა კერპთასა",
Line of ed.: 9     რამეთუ პირველ-ვე ამას ზედა მოეცა ფიცი.

Line of ed.: 10        და წარვიდა მეფე და წარიხუნა ყოველნი ჴევნი კავკასიანთანი და დასხნა ყოველგან
Line of ed.: 11     მთავარნი, და უბრძანა მათ ყოველთა, რათა იყვნენ მორჩილ ძისა მისისა მირიანისსა, და
Line of ed.: 12     უბ/რძანა მირიანს, ძესა თჳსსა, და მამა-მძუძესა მისსა მირვანოზს, რათა
Line of ed.: 13     ჰბრძოდიან ხაზართა, და წარვიდა მეფე სპარსეთად.

Line of ed.: 14        ხოლო ამან მირვანოზ ჰმატა ყოველთა სიმაგრეთა ქართლისათა და უმეტეს
Line of ed.: 15     ყოველთასა მოამტკიცნა ზღუდენი ნეკრესისა ქალაქისანი. და აღიზარდა მირიან მსახურებასა
Line of ed.: 16     მას შინა შჳდთა მათ კერპთასა და ცეცხლისასა. ხოლო შეიყუარნა ქართველნი,
Line of ed.: 17     და დაივიწყა ენა სპარსული და ისწავა ენა ქართული. და ჰმატა შემკობა / კერპთა და
Line of ed.: 18     ბომონთა, კეთილად იპყ/რნა ქურუმნი კერპთანი, და ყოველთა მეფეთა ქართლისათა
Line of ed.: 19     უმეტეს აღასრულებდა მსახურებასა მას კერპთასა, და შეამკო საფლავი ფარნავაზისი.
Line of ed.: 20     ხოლო ესე ყოველი ქართველთა სათნოებისათჳს ქმნა, და კეთილად იპყრნა ქართველნი
Line of ed.: 21     ნიჭითა და ყოვლითა დიდებითა. და შეიყუარეს იგი ყოველთა ქართველთა უმეტეს
Line of ed.: 22     ყოველთა მეფეთასა. და მეფობდა ესრეთ მირიან მცხეთით გაღმართ ქართლს, სომხითს,
Line of ed.: 23     რანს, ჰერეთს, მოვაკანს და ეგრს.

Page of ed.: 66  
Line of ed.: 1        ხოლო იქმნა რა მირიან თხუთმეტისა წლისა, მოუკუდა / ცოლი, ასული ქართველთა
Line of ed.: 2     მეფისა, და ამას ზედა დაესრულა ქართლს შინა მეფობა და დედოფლობა
Line of ed.: 3     ფარნავაზიანთა მეფეთა. მაშინ შეწუხდეს ყოველნი ქართველნი სიკუდილსა ზედა დედოფლისა
Line of ed.: 4     მათისასა, არამედ დაადგრეს ერთგულებასა ზედა მირიანისსა, რამეთუ არღარა
Line of ed.: 5     ვინ იყო ყოვლად-ვე ნათესავი ფარნავაზიანთა, რომელი-ცა ღირს იყო მეფობასა ქართველთასა.
Line of ed.: 6     და ესრეთ შეიტკბეს ამის მიზეზისათჳს მეფობა მირიანისი.

Line of ed.: 7        ხოლო მირიან მეფემან ჰმატა კეთილსა ქართველთასა, და მოიყვანა ცოლი
Line of ed.: 8     საბერძნეთით, პონტოით, ასული ოლიღოტოსისი, სა/ხელით ნანა. და იწყო ბრძოლად
Line of ed.: 9     ხაზართა, და მარადი/ს ჰბრძოდის: ოდეს-მე გაადგიან მირიანს ლეკნი და მათ გამოიყვანიან
Line of ed.: 10     რა ხაზარნი თანა-შემწედ მათდა, მიეგების მათ წინა მირიან ჰერეთს ანუ
Line of ed.: 11     მოვაკანს და მუნ ეწყჳს მათ; და ოდეს-მე დურძუკთა და დიდოთა მოირთნიან და გამოიყვანიან
Line of ed.: 12     ხაზარნი, მაშინ ეწყჳს და ვერ-ოდეს სძლეს ხაზართა, და / ყოვლად-ვე მირიან
Line of ed.: 13     სძლის. და ესრეთ მრავალ-გზის გარდაიჴადა წყობა ხაზართა.

Line of ed.: 14        და უფროსი ლაშქრობა მისი იყვის დარუბანდს. რამეთუ მოვიდიან ხაზარნი და
Line of ed.: 15     მოადგიან დარუბანდს, რათა-მცა წარიღეს და განაღეს კარი ფართო, და მუნით იწყეს
Line of ed.: 16     გასლვად სპარსთა ზედა. ხოლო ოდეს მოვიდიან ხაზარნი დარუბანდს, მაშინ წარვიდის
Line of ed.: 17     მირიან შუელად დარუბანდისა: ოდეს-მე უომრად მიჰრიდიან ხაზართა მათ მირიანს, და
Line of ed.: 18     ოდეს-მე ბრძოლითა აოტნის.

Page of ed.: 67  
Line of ed.: 1        ხოლო ვითარ იქმნა მირიან წლისა ორმეოცისა, მაშინ მოკუდა მამა მისი, სპარსთა
Line of ed.: 2     მეფე, და დაჯდა შემდგომად მისსა მეფედ სპარსეთს ძმა მირიანისი ურწემესი, რომელსა
Line of ed.: 3     ერქუა ბარტამ. და ვითარცა ესმა ესე მირიანს, მოუწოდა ყოველთა სპათა მისთა,
Line of ed.: 4     შეიკრიბნა და წარემართა ბაღდადს, რათა-მცა დაჯდა საყდართა მამისა მისისათა. / მაშინ
Line of ed.: 5     ძმამან მისმან შეიკრიბნა სპანი ურიცხუნი და მიეგება ბ/რძოლად ჴევსა მას ზედა
Line of ed.: 6     ნასიბისასა. და ვით/არ-ცა იხილეს მოხუცებულთა და მარზაპანთა სპარსეთისათა, ვითარმედ
Line of ed.: 7     მახჳლი დაეცემის ურთიერთას, აღდგეს მათ შორის მოციქულად და ბჭედ, და
Line of ed.: 8     დასჯერდეს ორნი-ვე მეფენი ბჭობასა მათსა. და დასხდეს რა ბჭობად, მაშინ მირიან
Line of ed.: 9     იტყოდა სარჩლად: "პირმშო შვილი ვარ მე მამისა ჩემისა და საუფლისწულოდ ებოძნეს
Line of ed.: 10     ქუეყანანი უცხონი მკლავითა წახმულნი, და მუნ ყოველნი დღენი ჩემნი დამიყოფიან
Line of ed.: 11     ბრძოლასა შინა ხაზართასა, და მრავალ-გზის სისხლითა ჩემითა დამიცავს სპარსეთი
Line of ed.: 12     ხაზართაგან. ამისთჳს ჩემი არს საყდარი მამისა ჩემისა".

Line of ed.: 13        ხოლო ბარტამ იტყოდა ამისთჳს, ვითარმედ: "თუ-მცა პირმშო მირიან არს, არამედ
Line of ed.: 14     ნაშობი არს მჴევლისა, და ნაშობსა მჴევლისასა ეყოფის სუედ რომელ მას მიხდომიან
Line of ed.: 15     სამეფონი. ხოლო მე ნაშობი ვარ ჰინდოთა მეფისა ასულისა, სპარსთა დედოფლისა,
Line of ed.: 16     და მოგისმენია ანდერძი მამისა ჩემისა, და მოგინახავს, რამეთუ ჴელითა მისითა
Line of ed.: 17     დამადგა გჳრგჳნი თავსა ჩემსა".

Line of ed.: 18        ხოლო მათ გაბ/ჭეს და მისცეს მ/ეფობა სპარსეთისა ბარტამს, ხოლო მირიანს
Line of ed.: 19     გულის-სადებად მისც/ეს ბარტამისგან ჯაზირეთი, და შამის ნახევარი, და ადარბადაგანი.
Line of ed.: 20     და ესე ყოველი ქართლს, სომხითს, რანს, ჰერეთს და მოვაკანს ზედა მოურთეს. და
Line of ed.: 21     წარმოვიდა მირიან. ხოლო ვიდრე-ღა მირიან ჯერეთ იყო მუნ, გარდამოვლეს ოვსთა
Page of ed.: 68   Line of ed.: 1     ფეროშ და კავტია და განრყუნეს ქართლი. ხოლო მირიან გარეს-გარ გარდავიდა ოვსეთს,
Line of ed.: 2     მოტყუენა ოვსეთი და მიუწია ხაზარეთამდი, და გარდამოვლო გზა დვალეთისა და
Line of ed.: 3     მოვიდა შინა.

Line of ed.: 4        და შემდგომად ამისსა რა-ოდენთა-მე წელთა ჩუეულებისაებრ მოვიდეს ხაზარნი
Line of ed.: 5     ბრძოლად დარუბანდისა. ხოლო მირიან წარვიდა შუელად დარუბანდისა, და ვიდრე იგი
Line of ed.: 6     მუნ იყო წყობად ხაზართა, მაშინ უკუე მეფე გუთთა სპითა ურიცხჳთა შევიდა საბერძნეთს. ხოლო
Line of ed.: 7     მეფე ბერძენთა შეკრბა სპითა დიდითა და წინა-აღუდგა. მაშინ მეფემან
Line of ed.: 8     გუთთამან სთხოვა თავის-თავ ბრძოლა კეისარსა. ხოლო კეისარსა ვერ ძალ-ედვა
Line of ed.: 9     ბრძოლა მისი. ხოლო მაშინ მუნ იყო სპათა თანა ბერძენთასა ძე კოსაროს სომეხ/თა
Line of ed.: 10     მეფისა, სახელით / თრდატ, რომელი ვაჴსენეთ ზემო: აღზრდილ იყო იგი საბერძნეთს,
Line of ed.: 11     და იყო იგი გოლიათი. მას ჟამსა შინა იყო იგი სპასა თანა ბერძენთასა, და იგი
Line of ed.: 12     გამოარჩიეს ყო/ველთა სპათა ბერძენთა, და შემოსეს იგი შესამოსლითა და საჭურველითა
Line of ed.: 13     კეისრისათა, და კეისრის სახედ გაუგზავნეს ბრძოლად გუთთა მეფესა. გამოვიდა მუნით
Line of ed.: 14     გუთთა მეფე და მიეტევნეს ურთიერთას ბრძოლად: სძლო თრდატ და ჴელად შეიპყრა,
Line of ed.: 15     და იოტეს ბანაკი გუთთა. ხოლო კეისარმან მისცნა სპანი თრდატს და გამოგზავნა
Line of ed.: 16     სომხითს, მამულსა თჳსსა. გამოვიდეს სომხითს და გამოასხნეს სპანი ერის-თავნი
Line of ed.: 17     მირიანისნი.

Line of ed.: 18        მაშინ მირიან შეიქცა წყობისაგან ხაზართასა, და მოიყვანა სპარსეთით თჳსი მისი,
Line of ed.: 19     ნათესავი მეფეთა, სახელით ფეროზ; და მან მოიტანა თანა სპა დიდი. და ამას ფეროზს
Line of ed.: 20     მისცა მირიან ასული თჳსი ცოლად და მისცა ქუეყანა ხუნანითგან ბარდავამდე,
Page of ed.: 69   Line of ed.: 1     მტკ/უარსა ორი-ვე კერძი, და დაადგინა იგი ერის-თავად მუნ. და სხუა-ცა ძალი მოირთო
Line of ed.: 2     სპარსეთით და უწყო ბრძოლად თრდატს. ხოლო ოდეს მოირთის ძალი თრდატ საბერძნეთით
Line of ed.: 3     და მომართის მირიანს, და მას ვერ ძალ-ედვის წინა-აღდგომად, და გაამაგრნის
Line of ed.: 4     ციხენი და ქალაქნი, და მოვლის / თრდატ ქუეყანა მისი. და ოდეს განძლიერდის
Line of ed.: 5     მირიან სპარსეთით, მაშინ ვერ წინა-აღუდგის თრდატ, და მოვლის მირიან სომხითი.
Line of ed.: 6     და ესრეთ დაუცხრომელად იყვის შფოთი მათ შორის წელთა მრავალთა, და არა-ვინ
Line of ed.: 7     / იპოვა ოდეს სპარსთა შორის მარტოდ-მბრძოლი თრდატისი. და სახელოვან იქმნა იგი
Line of ed.: 8     ყოველსა ქუეყანასა, და სძლო ყოვლად-ვე მბრძოლთა მისთა, ვითარცა წერილ არს
Line of ed.: 9     ამბავი მისი ცხორებასა სომეხთასა.

Line of ed.: 10        შემდგომად ამისსა მეფე იქმნა სპარსეთს მესამე ძმა მირიანისი და ბარტამისი,
Line of ed.: 11     რომელმან მოუვლინა მირიანს მოციქული და რქუა: "რათა შევკრბეთ, და გარდავლოთ
Line of ed.: 12     სომხითი, და შევიდეთ ს/აბერძნეთად". მაშინ გამოვიდა სპარსთა მეფე, და მიეგება
Line of ed.: 13     მირიან, და შეკრბა სიმრავლე ურიცხჳ, ვითარცა თივანი ველთანი და ფურცელნი
Line of ed.: 14     ხეთანი სიმრავლითა. და გარდავლეს სომხითი და ვერ წინა-აღუდგა თრდატ, არამედ
Line of ed.: 15     განამაგრნა ციხე-ქალაქნი. და წარტყუენეს სომხითი და შევიდეს საბერძნეთად. და ვერ
Line of ed.: 16     წინა-აღუდგა მათ ბერძენთა მეფე კოსტანტინე და შთავარდა მწუხარებასა დიდსა.

Line of ed.: 17        და ვითარ იწყეს ტყუენვად საბერძნეთისა, / მაშინ არწმუნეს მეფესა კოსტანტინეს
Line of ed.: 18     კაცთა ვიეთ-მე ღმრთის-მსახურთა და რქუეს ვითარმედ: "ვიხილეთ საკჳრველება ქრისტესი
Line of ed.: 19     და ძლევა მტერთა მოსავთა მისთაგან, ვითარ ყოველნი მოსავნი ქრისტესნი
Line of ed.: 20     წარძღუანებითა ჯუარისათა სძლევენ მტერთა მათთა". ხოლო კოსტანტინე მეფემან
Line of ed.: 21     ირწმუნა მათი, ვითარცა წერილ არს ესე / განცხადებულად მოქცევასა ბერძენთასა,
Page of ed.: 70   Line of ed.: 1     ნათელ-იღო კოსტანტინე, და წარმოიძღუანა სახე ჯუარისა, და ეწყო მტერთა სპარსთა
Line of ed.: 2     მათ ურიცხუთა სპითა მცირითა, და ძალითა / ქრისტესითა აოტა ბანაკი მათი, და
Line of ed.: 3     მოსრა სიმრავლე მათი.

Line of ed.: 4        და ივლტოდეს ორნი-ვე იგი მეფენი მცირედითა მჴედრითა, და მიუდგა უკანა
Line of ed.: 5     კოსტანტინე, და შევიდა საზღვართა მათთა. და სპარსთა მეფე შევიდა სპარსეთად
Line of ed.: 6     მეოტი, ხოლო მირიან დადგა ქართლად და განამაგრნა ციხე-ქალაქნი. უღონო იქმნა
Line of ed.: 7     მირიან და შეეშინა სრულიად ოტებასა ქართლით, რამეთუ აწყუედილ იყვნეს წყობასა
Line of ed.: 8     მას შინა ყოველნი წარჩინებულნი მისნი, სპარსნი და ქართველნი. და ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 9     წარგზავნა მოციქული წინაშე კოსტანტინე მეფისა, და ითხოვა მისგან მშჳდობა, და
Line of ed.: 10     აღუთქუა მას მსახუ/რება და განდგომა სპარსთაგან და შემოდგომა მისდა. რომელი-ესე
Line of ed.: 11     სთნდა კოსტანტინეს, რამეთუ შიში აქუნდა კუალად-ცა სპარსთა მეფისაგან და შემწეობისათჳს
Line of ed.: 12     დაეზავა მირიანს. და აღიყვანა შვილი მირიანისი მძევლად, რომელსა ერქუა
Line of ed.: 13     ბაქარ, და დაამოშურნა თრდატ და მირიან, და ამზახნა ურთიერთას. რამეთუ მოსცა
Line of ed.: 14     თრდატ ასული თჳსი, რომელსა ერქუა სალომე, ძესა მირიანისსა ცოლად, რომელ/სა
Line of ed.: 15     ერქუა რევ. და განუჩინა საზღვარი მირიანს და თრდატს / ესრეთ: რომელთა ქუეყანათა
Line of ed.: 16     მდინარენი დიან სამხრეთით და მიერთვიან რაჴსსა, ესე ქუეყანანი თრდატის კერძად
Line of ed.: 17     დაყარნა; და რომლისა ქუეყანისა მდინარენი ჩრდილოთ დიან და მიერთვიან მტკუარსა,
Line of ed.: 18     ესე მირიანის კერძად დაყარნა. და ესე რა განუგო კოსტანტინე მეფემან და შუამდგომელ
Line of ed.: 19     ექმნა მათ, და წარვიდა თჳსად სამეფოდ.

Line of ed.: 20        და მეფობდა მირიან მუნ ქართლს, რანს, ჰერეთს და მოვაკანს. და აქუნდა ეგრისი-ცა
Line of ed.: 21     ვიდრე ეგრის წყლამდე; და მისცა ძესა მისსა რევს საუფლისწულოდ კახეთი და
Page of ed.: 71   Line of ed.: 1     კუხეთი, და დასუა იგი უჯარმას, რევ და ცოლი მისი სალომე, ასული თრდატისი, და
Line of ed.: 2     ცხოვნდებოდეს იგინი უჯარმას. ხოლო ფეროზს, სიძესა მირიანისსა, აქუნდა ქუეყანა,
Line of ed.: 3     რომელი ზემო თავსა ვაჴსენეთ მიცემულად მირიანისგან, და იყო იგი მუნ ერის-თავად.

Line of ed.: 4        /მას ჟამსა მოსრულ იყო წმიდა და ნეტარი დედა და ემბაზი ჩუენი ნინო, და
Line of ed.: 5     დაეყო მცხეთას შინა სამი წელი და განეცხადა ქება / ქრისტეს სჯულისა, და იქმოდა
Line of ed.: 6     კურნებათა თჳნიერ წამლისა, და ჴმა-მაღლად იწყო ქებად სჯულსა ჭეშმარიტსა ქრისტეს
Line of ed.: 7     ღმრთისა ჩუენისასა.



Next part


This text is part of the TITUS edition of Kartlis Cxovreba.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.