TITUS
The Shatberd Codex
Part No. 309
Previous part

Chapter: 4  
Page of ed.: 331  
Line of ed.: 1  
თავი დ̂
Line of ed.: 2  
აღწერილი მის[ი]ვე სალომე უჟარმელისაჲ


Line of ed.: 3        Ms. page: 226r   აწ ვიწყო და გითხრა ყოველი, ოდეს-იგი იხილეს ღმერთი უკუდავი
Line of ed.: 4     
კაცთა მოკუდავთა ქუეყანასა ზედა, რომელი მოსრულ იყო მისგან, ისრაჱლი
Line of ed.: 5     
უკუნ-დგა. და მოწოდებაჲ ყოველთა უცხოთა ნათესავთაჲ, უცხოთა ღმერთთა
Line of ed.: 6     
მონებულთაჲ, ვითარცა თჳთ უნდა ჴსნაჲ სოფლისაჲ, რომელი დაჰბადა.

Line of ed.: 7        
იწყო კეთილის-ყოფად ჰური[ა]თა: მკუდართა აღდგინებად, ბრმათა აღხილვად,
Line of ed.: 8     
ყოველთა სნეულთა განკურნებად. ესე შეიშურვეს, შეიზრახნეს და წარავლინნეს
Line of ed.: 9     
სტრატიოტნი ყოველსა ქუეყანასა Page of sec. ed.: 112  სწრაფით მოსლვად. და იტყოდეს,
Line of ed.: 10     
რამეთუ: აჰა ესერა წარვწყმდებით-ო.

Line of ed.: 11        
მაშინ მოიწინეს ყოვლით სოფლით კაცნი ჰურიანი, მეცნიერნი შჯულსა
Line of ed.: 12     
მოსესსა, რომელნი ანტაკრად აღუდგეს სულსა წმიდისასა და რაჲ-იგი უნდა
Line of ed.: 13     
ქრისტესა მათგან, მათ აღასრულეს: ჯუარს აცუეს და სამოსელსა მისსა ზედა
Line of ed.: 14     
წილ-ითხინეს. და წილით ჰხუდა ჩრდილოთა, მცხეთელთა, კუართი იგი უფლისა
Line of ed.: 15     
იესუჲსი, და დაჰფლეს მათ დამბადებელი თჳსი და დაჰკრძალეს საფლავი.
Line of ed.: 16     
ხოლო იგი აღდგა, ვითარცა თქუა პირველ, და ტილონი იგი, ოდეს განთენა,
Line of ed.: 17     
ისხნეს საფლავსა შინა. და ესე ყოველი წარმოიცადა პილატე და მოვიდა საფლავად
Line of ed.: 18     
იგი და ცოლი მისი და ტილონი იგი პოვნეს, და მოიხუნა იგინი ცოლმან
Line of ed.: 19     
პილატესმან. და წარვიდა წრაფითა დიდითა პონტოდ, სახედ თჳსა, რომელი
Line of ed.: 20     
იქმნა მორწმუნე ქრისტესა. ხოლო შემდგომად ჟამთა მრავალთა მოვიდეს
Line of ed.: 21     
იგინი ჴელთა ლუკა Ms. page: 226v   მახარებელისათა და დასხნა იგინი მან, სადა-ცა
Line of ed.: 22     
თჳთ იცის. ხოლო სუდარი არა იპოვა, ვითარცა ჴორცნი ქრისტესნი. თქუეს
Line of ed.: 23     
ვიეთ-მე პეტრესთჳს, ვითარმედ ჴელ-იწიფა ახუმად-ო და აქუნდეს, გარნა Page of sec. ed.: 113 
Line of ed.: 24     
განცხადებულად არაჲ მიუთხრეს, ვითარ სხუაჲ ყოველი.

Line of ed.: 25        
ხოლო ჯუარნი ამას ქალაქსა შინა დამარხულ არიან, ხოლო ადგილი მათი
Line of ed.: 26     
ვერვინ იცის, ოდეს ინებოს ღმერთმან, გამოჩნდენ.

Line of ed.: 27        
მაშინ მივეც კურთხევაჲ უფალსა ღმერთსა და მადლი დედოფალსა მას
Line of ed.: 28     
ჩემსა ამას ყოველსა ზედა თხ[რ]ობასა. და კუალად ვჰკითხე, ვითარმედ:
Line of ed.: 29     
"სადა არს ჩრდილოჲსა იგი ქუეყანაჲ, ანუ სადა არს სამოსელი იგი უფლისა
Line of ed.: 30     
ჩუენისაჲ?" მრქუა მე: "ჩრდილოჲსა ქუეყანაჲ სომხითისა მთეულ არს, საწარმართოჲ
Line of ed.: 31     
ქუეყანაჲ, საჴელმწიფოჲ ბერძენთაჲ და უჟიკთაჲ".

Line of ed.: 32        
მათ დღეთა შინა მო-ვინმე-ვიდა დედაკაცი ეფესელი თავყუანის-ცემად
Line of ed.: 33     
წმიდასა ადგომასა და ჰკითხვიდა მიაფორი დედაკაცსა მას, თუ: "ჰელენე დედოფალი
Line of ed.: 34     
ეგეთსა-ვე ბნელსა შინა არს-ა და მეფობაჲ მათი თჳნიერ ღმრთისა?"
Line of ed.: 35     
ხოლო მან ჰრქუა: "მე ვარ მჴევალი მათი და მახლობელი განზრახვასა მათსა
Line of ed.: 36     
ყოველსა, და დიდი წადიერებაჲ აქუს ჰრომთა ქრისტჱს მიმართ შჯულისათჳს,
Line of ed.: 37     
და ნათლის-ღებისა".

Line of ed.: 38        
ხოლო მე ვარქუ მიაფორსა: "წარმავლინე და წარვიდე წინაშე ჰელენე
Line of ed.: 39     
დედოფლისა, ნუუკუე მიმიახლოს სიტყჳს-გებად მის წინაშე ქრისტჱსთჳს". და
Line of ed.: 40     
მან აუწყა პატრეაქსა. ხოლო მან მიწოდა, წმიდამან მამამან ჩემმან პატრეაქმან,
Line of ed.: 41     
ძმამან დედისა ჩემისამან, და დამადგინა აღსავალსა საკურთხეველისასა
Page of ed.: 332   Line of ed.: 1     
Ms. page: 227r   და დამასხნა ჴელნი მისნი Page of sec. ed.: 114  მჴართა ჩემთა. და სულთ-ითქუნა ცად მიმართ
Line of ed.: 2     
და თქუა: "უფალო ღმერთო მამათაო და საუკუნეთაო, ჴელთა შენთა შევჰვედრებ
Line of ed.: 3     
ობოლსა ამას, შვილსა დისა ჩემისასა და წარვავლინებ ქადაგებად
Line of ed.: 4     
შენისა ღმრთეებისა და რაჲთა ახაროს აღდგომაჲ შენი, სადა-ცა შენ სათნო-იყო
Line of ed.: 5     
სრბაჲ მისი ექმენ ქრისტე ამას გზა, მოგზაურ, ნავთ-სადგურ, მოძღუარ,
Line of ed.: 6     
ენა მეცნიერების, ვითარცა-იგი წინათა მათ მოშიშთა სახელისა შენისათა".

Line of ed.: 7        
და მიჯმნა დედისაგან ჩემისა და მომცა მე ჯუარი და კურთხევაჲ საგზლად.
Line of ed.: 8     
და წარვემართე დედაკაცისა მის თანა. და ოდეს მივედით სახიდ მისა, მუნ
Line of ed.: 9     
ვპოვეთ დედუფალი ვინმე მეფეთა [ე]ვადაგი, სახელით რიფსიმე, რომელი
Line of ed.: 10     
ელოდა იერუსალჱმით ნათლის-ღებასა და ქრისტეს აღსაარებისათჳს სუროდა.
Line of ed.: 11     
მაშინ მი-მცა მე ჴელთა მისთა დედაკაცმან მან, და მივეც მას ნათელი ჴელსა
Line of ed.: 12     
ქუეშე ჩემსა, მას და ორმეოცსა სულსა მის თანა სახლისა მისისათა. და წარვედით
Line of ed.: 13     
სახიდ მისა და ვიყვენით მუნ ორ წელ.

Line of ed.: 14        
მაშინ მოხედა უფალმან საბერძნეთსა და ჰრწმენა მეათესა კოსტანტინეს,
Line of ed.: 15     
და ქრისტე აღიარა მან და დედამან მისმან და ყოველმან პალატმან მათმან დასაბამითგანთა
Line of ed.: 16     
წელთა ხუთ ათას ოთხას ორმეოცდაოთხსა, ხოლო ქრისტეს აღმაღლებითგან
Line of ed.: 17     
სამას და ათერთმეტსა. და წარემართა ყოველი საბერძნეთი
Line of ed.: 18     
ქრისტეანობასა. მეშჳდესა წელსა იყო წმიდაჲ კრებაჲ ნიკეას, და მერვესა
Line of ed.: 19     
წელსა იყო სივლტოლაჲ ჩუენი Ms. page: 227v   საბერძნეთით. Page of sec. ed.: 115  რიფსიმე დედოფალი
Line of ed.: 20     
და გაჲ[ა]ნე, დედამძუძჱ, და ორმეოცდაათი სული წარმოვემართენით თთუესა
Line of ed.: 21     
პირველსა ათხუთმეტსა და გამოვედით არეთა სომხითისათა, სამოთხესა მას
Line of ed.: 22     
თრდატ მეფისასა. იგინი მოიკლნეს მუნ თთუესა პირველსა, ოცდაათსა, დღესა
Line of ed.: 23     
პარასკევსა.

Line of ed.: 24        
ხოლო მე დავშთი ეკალთა შინა ვარდისათა, რამეთუ ვარდი და ნუში ყუავოდა
Line of ed.: 25     
მას ჟამსა. და ოდეს-იგი აღმოჰვიდოდეს სულნი წმიდათა მათ, ვიხილე
Line of ed.: 26     
ზეცით სამოსლის მსგავსად ჩამომავალი დიაკონი ოლარითა ნათლისაჲთა. და
Line of ed.: 27     
ჴელთა მისთა აქუნდა სასაკუმევლჱ, რომლისაგან გამოვიდოდა კუამლი სულნელებისაჲ,
Line of ed.: 28     
რომელი ცათა დაჰფარვიდა. და მის თანა სიმრავლჱ ერთა ცისათაჲ.

Line of ed.: 29        
და შეიერთნეს წმიდანი იგი სულნი ერთა მათ ზეცისათა და დიდებით
Line of ed.: 30     
აღმაღლდეს ცად.

Line of ed.: 31        
ხოლო მე ვღაღადყავ: "უფალო, უფალო, რად დამიტევე მე შორის ასპიტთა
Line of ed.: 32     
და იქედნეთა?"*.

Line of ed.: 33        
ჴმაჲ მესმა მე მუნით, რომელი მეტყოდა მე: "ესრეთვე იყოს წარყვანებაჲ
Line of ed.: 34     
შენი, ოდეს ეგე ეკალი, რომელი შენსა გარემოჲს არს, ყოველი-ვე იქმნეს ვარდ
Line of ed.: 35     
მეწამულ, სულნელ შენ მიერ. ხოლო შენ აღდეგ და ვიდოდე აღმოსავალით,
Line of ed.: 36     
სადა-იგი არს სამკალი ფრიად და მუშაკნი ყოვლად-ვე არა არიან"*. ხოლო მე
Line of ed.: 37     
წამოვედ და მოვედ ულოპორეთა და დავიზამთრე ჭირთა შინა დიდთა. და
Line of ed.: 38     
თთუესა მეოთხესა წარვედ მთათა ზედა ჯავახეთისათა, რაჲთა ვცნა, თუ სადაჲთ
Line of ed.: 39     
არს მცხეთაჲ. და მივემთხჳე მთასა ზედა...*.
Line of ed.: 40     
Page of sec. ms.: C_17v   ტბასა დიდსა გარდამდინარესა, რომელსა ერქუა ფარავნაჲ, და დავდეგ მუნ
Line of ed.: 41     ორ დღე. ვითხოვე საზრდ[ე]ლი მეთევზურთაგან და განვძლიერდი ძალითა მით საზრდელის[აჲ]თა,
Page of ed.: 333   Line of ed.: 1     და მადლი შევსწირე ღმერთსა. და მწყემსნი იყვნეს მას-ვე ადგ[ი]ლსა და ჴუმილვიდეს
Line of ed.: 2     საჴ[უ]მილავსა ღამის[ა]სა სამწყსოთა შინა მათთა. და ხადოდეს ღმერთთა მათთა დაწყეულთა
Line of ed.: 3     
არმაზს და Page of sec. ms.: C_18r   ზადენს და უთქუმიდეს შესაწირავთა, რაჟამს მოვიდეთ-ო.
Line of ed.: 4     დილ[ა]სა ადრე მივე[დ] და ვჰკითხე ერთსა მათგანსა, თუ რომლისა სოფლისანი ხართ
Line of ed.: 5     თქუენ, ხოლო მან მომიგო მე: "ზოგნი დაბით და ზოგნი საფურცლით და ზოგნი ქინჯარელნი
Line of ed.: 6     და რაბატელნი დიდისა ქალაქისა
მცხეთისანი, სადა ღმერთნი ღმერთობენ და მეფენი მეფობენ".
Line of ed.: 7     მივხედენ მთათა ჩრდილო[ჲ]ს[ა]თა, რამეთუ დღეთა ზაფხულის[ა]თა სავსენი ჩნდეს
Line of ed.: 8     ჰირირითა (!) და თოვლითა სასტიკითა. და შევძრწუნდი ფრიად და ვთქუ: "უფალო, უფალო,
Line of ed.: 9     მიმიღე სული ჩემი ჩემგან". და მოვიღე ლოდი ერთი და დავიდევ სასთუნალად" თავსა,
Line of ed.: 10     და გარდას[ა]დინ[ე]ლსა მის ტბის[ა]სა დავიძინე. და მოვიდა ჩუენებით კაცი ერთი ჰასაკითა
Line of ed.: 11     ზომიერი, თმითა ნახევარ-თმოსანი. და მომცა მე წიგნი დაბეჭდული და მრქუა მე:
Line of ed.: 12     "აღდეგ და სწრაფით მიართჳ ესე
მცხეთას მეფესა წარმართთ[ა]სა". და ვიწყე ტირ[ი]ლით
Line of ed.: 13     ვედრებად მისსა და ვარქუ: "უფალო, დედაკ[ა]ცი ვარ უცხოჲ და უმ[ე]ცარი, ვითარ
Line of ed.: 14     მივიდე მე, არცა ენაჲ ვიცი, თუ რაჲ ვთქუა უცხოთა ნათეს[ა]ვთა თანა"? მაშინ განჴსნა
Line of ed.: 15     წიგნი იგი და მომცა მე კითხვად. დაწერილი იყო ჰრომაელებრ და დაბეჭდული იყო,
იესუჲსი.

Line of ed.: 16        დაწერილნი იყ[ვ]ნეს ათნი სიტყუანი, ვითარცა-იგი პირველ ფიც[ა]რთა
Line of ed.: 17     ქვის[ა]თა.

Line of ed.: 18        პირველი სიტყუაჲ: სადა-ცა იქადაგოს სახარებაჲ ესე, მუნ-ცა ითქუმოდის დედაკაცი ესე.

Line of ed.: 19     
ბ̂. "არცა მამაკაცებაჲ, არცა დედაკაცებაჲ, არამედ თქუენ ყოველნი ერთ ხართ"*.

Line of ed.: 20        
გ̂. "წარვედით და მო\იმოწაფენით Page of sec. ms.: C_18v   ყოველნი წარმართნი. და ნათელ-სც[ე]მდით სახელითა
Line of ed.: 21     მ[ა]მისა[ჲ]თა და ძისა[ჲ]თა და სულისა წმიდისაჲთა"*.

Line of ed.: 22        
დ̂. "ნათელი გამობრწყინვებად წარმართთა დიდებად ერისა შენისა ისრაჱლისა"*.

Line of ed.: 23        
ე̂. "სადაცა იქად[ა]გოს სახარებაჲ ესე სასუფეველსა, ყოველსა სოფელსა ითქუმოდეს"*.

Line of ed.: 24        
ვ̂. "რომელმან თქუენ შ[ე]გიწყნარნეს, მე შემიწყნარებს, და რომელმან მე შემიწყნაროს,
Line of ed.: 25     შეიწყნარებს მომ[ა]ვლ[ი]ნებ[ე]ლსა ჩემსა"*.

Line of ed.: 26        
ზ̂. ფრიად უყ[უა]რდა მარიამ უფალსა, რამეთუ მარადის ისმენნ მისსა სიბრძნესა
Line of ed.: 27     ჭეშმარიტსა.

Line of ed.: 28        
ჱ̂. "ნუ გეშინინ მათგან, რომელთა მოსწყჳდნენ ჴორცნი თქუენნი, ხოლო სულისა ვერ შემძლებელ არ[ი]ან
Line of ed.: 29     მოწყუედად"*.

Line of ed.: 30        
თ̂. ჰრქუა მარიამ მაგდალენელსა იესუ: "წარვედ, დედაკაცო, და ახარე ძმ[ა]თა ჩემთა"*.

Line of ed.: 31        
ი̂. სადა-ცა ჰქადაგებდეთ სახელითა მამისა[ჲ]თა და ძისა[ჲ]თა და სულისა
Line of ed.: 32     წმიდისა[ჲ]თა.

Line of ed.: 33        და ვითარცა ესე წავიკითხე, ვიწყე ვედრებაჲ ღმრთისა მიმართ. დ[ა] გულისჴმა-ვყავ, ვითარმედ
Line of ed.: 34     ზეცით იყო ჩუენებაჲ ესე. და აღვიხილენ თუალნი ჩემნი ზეცად და მაღ[ა]ლი იგი
Line of ed.: 35     ვაკურთხე და მისგან ვითხოვე შეწევნაჲ ჩემი ჭირთა შინა. და გარდამოსადინ[ე]ლსა მის ტბისასა
Line of ed.: 36     მოვჰყევ და წარმოვემართე.]
Page of sec. ms.:   

Line of ed.: 37        
Ms. page: 228r   Page of sec. ed.: 117  და იყო დინებაჲ მისი დასავალით კერძო. და მიუდეგ გზასა ძნელსა
Line of ed.: 38     
და ფიცხელსა, და ვიხილენ დიდნი ჭირნი გზათაგან და შიშნი მჴეცთაგან,
Line of ed.: 39     
ვიდრემდე მოვიწიე აქა, ვინაჲ-იგი წყალმან აღმოსავალით იწყო დინებად. მიერითგან
Page of ed.: 334   Line of ed.: 1     
იყო ლხინებაჲ ჩემი. და ვპოვენ მოგზაურნი და მივიწიე სანახებსა
Line of ed.: 2     
ქართლისასა, ქალაქსა ურბნისისასა და ვიხილე ერი უცხოჲ, უცხოთა ღმერთთა
Line of ed.: 3     
მსახური: ცეცხლსა და ქვათა და ძელთა თაყუანის-სცემდეს. შეეურვა სულსა
Line of ed.: 4     
ჩემსა წარწყმედასა მათსა ზედა და მოვედ ბაგინსა ჰურიათასა ენისათჳს
Line of ed.: 5     
ებრაელებრისა და ვიყავ მუნ Page of sec. ed.: 118  ერთ თთუე და განვიცდიდ ძალსა ამის ქუეყანისასა.

Line of ed.: 6        
და იყო, დღესა ერთსა აღიძრნეს ერნი ძლიერნი და ურიცხუნი სიმრავლითა
Line of ed.: 7     
მით ქალაქით წარმავალნი დიდად ქალაქად მცხეთად, რომელი იყო საჯდომელი
Line of ed.: 8     
დიდთა მეფეთაჲ, ვაჭრობად და ლოცვად არმაზ ღმრთისა მათისა.

Line of ed.: 9        
ხოლო მე წარვჰყევ მათ თანა და მივიწიენით ქალაქად მცხეთად, წიაღით
Line of ed.: 10     
მოგუთას, ჴიდსა ზედა დავდეგით მუნ და ვხედევდით ცეცხლის მსახურსა მას
Line of ed.: 11     
ერსა. და მოგუებასა და ცთომასა მათსა ზედა ვტიროდე წარწყმედისა მათისათჳს
Line of ed.: 12     
და უცხოვებასა-ცა ჩემსა ვეგლოვდი.



Next part



This text is part of the TITUS edition of The Shatberd Codex.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 18.11.2023. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.