TITUS
Rustaveli, Vepxistqaosani
Part No. 36
Previous part

Chapter: 36 
წასლვა ავთანდილისაგან ტარიელის შეყრად მეორედ







Strophe: S830/K830 
Verse: a       მთვარე მზესა მოეშორვოს,   მოშორვება გაანათლებს,
Verse: b       რა ეახლოს, შუქი დასწვავს,   გაეყრების, ვერ იახლებს,
Verse: c       მაგრა ვარდსა უმზეობა   გაახმობს და ფერსა აკლებს,
Verse: d    და   ჩვენ ვერ-ჭვრეტა საყვარლისა   ჭირსა ძველსა გაგვიახლებს.






Strophe: S831/K831 
Verse: a       აწყა დავიწყებ ამბავსა,   მის ყმისა წამავლობასა:
Verse: b       მივა და მიტირს გულ-მდუღრად,   ვერ ვიტყვი ცრემლთა მცრობასა,
Verse: c       წამ-წამ მობრუნდის, იაჯდის   მისთვის მზისავე მზობასა,
Verse: d    და   უჭვრეტდის, თვალნი ვერ მოჰხსნნის*,   თუ მოჰხსნნის*, მიჰხდის ცნობასა.






Strophe: S832/K832 
Verse: a       რა მიეახლის დაბნედად,   ვერ ხელ-ჰყვის გაძრვად ენისად,
Verse: b       მაგრა სდის ცრემლი თვალთაგან   მსგავსად დიჯლისა დენისად,
Verse: c       ზოგჯერ დაბრუნდის, იჭვრეტდის   ღონედ პატიზთა თმენისად,
Verse: d    და   რა გაემართის, არ იცის,   მას თუ არბევდის ცხენი სად.






Strophe: S833/K833 
Verse: a       თქვა: "ჩემო, შენი შორს ყოფი   კრულია ვინცა დადუმდეს*,
Verse: b       რათგან შენ დაგრჩა გონება,   გული შენკევე დაბრუნდეს,
Verse: c       თვალთა მტირალთა შეხედვა   შენივე სწადდეს და უნდეს.
Verse: d    და   სჯობს, საყვარელსა მოყვარე   რაზომც არ დაუძაბუნდეს!






Strophe: S834/K834 
Verse: a       მე რა ვქმნა შენად შეყრამდის,   ანუ რას ვეჭვდე ლხენასა?
Verse: b       თავსა მოვიკლავ, მე თუ-მცა   შენგან არ ვეჭვდი წყენასა,
Verse: c       მაგრა შენ გაწყენ ჩემისა   არ-სიცოცხლისა სმენასა,
Verse: d    და   მოდი და მივსცნე ცოცხალმან   თვალნი ცრემლისა დენასა!"






Strophe: S835/K835 
Verse: a       ტირს, იტყვის: "დადვა კეშანი   ლახვარმან ჩემთვის ათმანო;
Verse: b       ინდოთა რაზმი ჩემად კლვად   თქვა, ესე ტევრი ვთხზა თმანო.
Verse: c       თვალთა გიშერი აშვენებს,   სათმან რად მომკლა, სათმანო!
Verse: d    და   ბაგე-კბილო და თვალ-წარბო,   მომცემდი პატიჟთა, თმანო!"






Strophe: S836/K836 
Verse: a       იტყვის: "ჰე, მზეო, ვინ ხატად   გთქვეს მზიანისა ღამისად,
Verse: b       ერთ-არსებისა ერთისა,   მის უჟამოსა ჟამისად,
Verse: c       ვის გმორჩილობენ ციერნი   ერთის იოტის წამისად,
Verse: d    და   ბედსა ნუ მიქცევ, მიაჯე,   შეყრამდის ჩემად და მისად.






Strophe: S837/K837 
Verse: a       ვის ხატად ღმრთისად გიტყვიან   ფილასოფოსნი წინანი,
Verse: b       შენ მიშველე რა ტყვე-ქმნილსა,   ჯაჭვნი მაბიან, რკინანი!
Verse: c       ბროლ-ბადახშისა მძებნელმან   სათნი დავკარგენ, მინანი;
Verse: d    და   მაშინ ვერ გავსძელ სიახლე,   აწ სიშორესა ვინანი






Strophe: S838/K838 
Verse: a       ამას მოსთქმიდის, იწვოდის,   ვითა სანთელი დნებოდის,
Verse: b       დაყოვნებისა მოშიში   ისწრაფდის, იარებოდის;
Verse: c       რა შეუღამდის, ვარსკვლავთა   ამოსლვა ეამებოდის,
Verse: d    და   მას ამსგავსებდის, ილხენდის,   უჭვრეტდის, ეუბნებოდის.






Strophe: S839/K839 
Verse: a       მთვარესა ეტყვის: "იფიცე   სახელი ღმრთისა შენისა!
Verse: b       შენ ხარ მომცემი მიჯნურთა   მიჯნურობისა სენისა,
Verse: c       შენ გაქვს წამალი მისისა   მოთმინებისა თმენისა,
Verse: d    და   მიაჯე შეყრა პირისა,   შენ გამო შენებრ მშვენისა!"






Strophe: S840/K840 
Verse: a       ღამე ალხენდის, დღე სჯიდის,   ელის ჩასლვასა მზისასა;
Verse: b       რა წყალი ნახის, გარდახდის,   უჭვრეტდის ჭავლსა წყლისასა,
Verse: c       მას თანა-ჰრთვიდის ნაკადსა   სისხლისა ცრემლთა ტბისასა,
Verse: d    და   კვლა გაემართის, ისწრაფდის   წავლასა მისვე გზისასა.






Strophe: S841/K841 
Verse: a       მარტო მოსთქმიდის, ტიროდის   ტანად ალვისა ხიანი,
Verse: b       მინდორს თხა მოკლის, სადაცა   ადგილი დაჰხვდის კლდიანი,
Verse: c       შეწვის, ჭამის და წავიდის   პირ-მზე, გულ-მარიხიანი,
Verse: d    და   იტყვის: "დავყარენ ვარდნი და,   აჰა მე, ვაგლახ, იანი!"






Strophe: S842/K842 
Verse: a       აწ ვერ ვიტყვი მაშინდელსა   მე მის ყმისა ნაუბარსა,
Verse: b       რას უბნობდის, რას მოსთქმიდის,   რას ტურფასა, რაზომ გვარსა!
Verse: c       ზოგან თოვლი გაეწითლის   ვარდსა, ბრჭკლითა ნახოკარსა.
Verse: d    და   ქვაბნი ნახნა, გაეხარნეს,   ზე გავიდა ქვაბთა კარსა.






Strophe: S843/K843 
Verse: a       რა ასმათმან დაინახა,   მოეგება, ცრემლი სწვთების,
Verse: b       ვით ეამა, სიხარულსა   მართ ვეღარას ვერ მიჰხვდების;
Verse: c       ყმა გარდახდა, მოეხვია,   აკოცებს და ეუბნების.
Verse: d    და   კაცი კაცსა მოელოდეს,   მოსლვა დია ეამების.






Strophe: S844/K844 
Verse: a       ყმა ქალსა ეტყვის: "პატრონი,   ნეტარ, სად არის და ვითა?"
Verse: b       ქალი ატირდა ცრემლითა,   ზღვათაცა შესართავითა,
Verse: c       ეტყვის: "რა წახვე, გაიჭრა,   ქვაბს ყოფა მისჭირდა ვითა;
Verse: d    და   აწ მისი არა არ ვიცი,   არ ნახვით, არ ამბავითა".






Strophe: S845/K845 
Verse: a       ყმა დაჭმუნდა, ვითამც რამე   ჰკრეს ლახვარი გულსა შუა;
Verse: b       ქალსა ეტყვის: "აჰა, დაო,   ეგეთიმცა კაცი ნუა!
Verse: c       იგი ფიცი ვით გატეხა!   არ ვეცრუვე, ვით მეცრუა?
Verse: d    და   ვერ იქმოდა, რად მიქადა?   თუ მიქადა, რად მიტყუა?!






Strophe: S846/K846 
Verse: a       მე უმისოდ სოფელს ყოფა   რათგან ჩირად არ მიღირდა,
Verse: b       რად დავვიწყდი, რად მივსცილდი?   რად ვერ გასძლო, რა მისჭირდა?
Verse: c       მან გატეხა ზენარისა   რად შეჰმართა, ვით გაპირდა?
Verse: d    და   მაგრა ავის ბედისაგან   ჩემი რამცა გამიკვირდა!"






Strophe: S847/K847 
Verse: a       კვლა ქალი ეტყვის: "მართალ ხარ   მაგისსა დამძიმებასა,
Verse: b       მაგრა, რა გავბრჭო მართალი,   ნუ მეჭვ რასაცა თნებასა:
Verse: c       არ გული უნდა ფიცის და   პირისა გასრულებასა?
Verse: d    და   იგი უგულო მოელის   მართ დღეთა შემოკლებასა.






Strophe: S848/K848 
Verse: a       გული, ცნობა და გონება   ერთმანერთზედა ჰკიდიან.
Verse: b       რა გული წავა, იგიცა   წავლენ და მისკე მიდიან;
Verse: c       უგულო კაცი ვერ კაცობს,   კაცთაგან განაკიდიან.
Verse: d    და   შენ არ გინახვან, არ იცი,   მას რომე ცეცხლნი სწვიდიან.






Strophe: S849/K849 
Verse: a       შენ უმართლე ხარ, ემდურვი,   შენ გაეყარე ძმობილსა,
Verse: b       მაგრა ვით ითქმის, ვით გახდა,   ვითა გიამბო ცნობილსა!
Verse: c       ენა დაშვრების, გაცვთების,   გულსა შეელმის ლმობილსა,
Verse: d    და   ამას მით ვაზრობ, მინახავს   მე უბედურსა შობილსა.






Strophe: S850/K850 
Verse: a       ჯერთ მისი მსგავსი სასჯელი   არცა ვის ამბად ჰსმენია.
Verse: b       არა თუ კაცთა, სასჯელი   ქვათაცა შემაძრწენია,
Verse: c       დიჯლადცა კმარის, მას რომე   თვალთაგან ცრემლი სდენია;
Verse: d    და   თვით რაცა ჰბრძანოთ, მართალ ხართ:   სხვა სხვისა ომსა ბრძენია.






Strophe: S851/K851 
Verse: a       მას წამავალსა ვჰკითხევდი,   დამწვარსა, ცეცხლ-მოდებულსა:
Verse: b       "მოვიდეს, რა ქმნას ავთანდილ?   მისსა დამვედრე დებულსა".
Verse: c       მიბრძანა: "მო-ღა-მნახვიდეს   მე, მისთვის გაცუდებულსა,
Verse: d    და   ამათ არ დავჰყრი არეთა,   არ გავსტეხ მის ქადებულსა.






Strophe: S852/K852 
Verse: a       მას ზენაარსა არ გავსტეხ,   მას ფიცსა არ ვეცრუები,
Verse: b       მად პაემნამდის მოვიცდი,   რაზომ-მცა გამდის რუები;
Verse: c       თუ მკვდარი მნახოს, დამმარხოს,   თქვას ვაგლახი და უები,
Verse: d    და   ცოცხალი დავჰხვდე, უკვირდეს,   სიცოცხლე არს სათუები".






Strophe: S853/K853 
Verse: a       ჩემთვის გარდახდა მას აქათ   გაყრა მზისა და ქედისა;
Verse: b       ოდენ მოდენა ცრემლისა   მჭირს, ველთა მოსალბედისა.
Verse: c       მსჯის გამრავლება ხელ-ქმნილსა   სულთქვმისა ზედა*-ზედისა,
Verse: d    და   დავვიწყებივარ სიკვდილსა,   ნახეთ ნაქმარი ბედისა!






Strophe: S854/K854 
Verse: a       ესე არაკი მართალი*   ჩინს ქვასა ზედა სწერია:
Verse: b       ვინ მოყვარესა არ ეძებს,   იგი თავისა მტერია".
Verse: c       აწ ზაფრანია, ვის წინას   ვერ ვარდი ჰგვანდის, ვერ ია;
Verse: d    და   თუღა მოჰნახავ, მონახე,   ქმენ, რაცა შენი ფერია".






Strophe: S855/K855 
Verse: a       ყმამან უთხრა: "უმართლე ხარ,   არ მამართლო მდურვად მისად,
Verse: b       მაგრა გაბრჭე, რა მიქმნია   სამსახური ტყვესა ტყვისად:
Verse: c       გამოჭრილ ვარ სახლით ჩემით,   ვით ირემი ძებნად წყლისად,
Verse: d    და   მას ვეძებ და მას ვიგონებ,   ვიარები ველთა ვლისად.






Strophe: S856/K856 
Verse: a       ბროლ-სადაფნი მარგალიტსა   ლალის-ფერსა სცვენ და ჰბურვენ,
Verse: b       მას მოვჰშორდი, ვერ ვეახელ,   ვერ მისურვეს, ვერ ვასურვენ,
Verse: c       გამოპარვით წამოსლვითა   ღმრთისა სწორნი მოვიმდურვენ,
Verse: d    და   ნაცვლად მათთა წყალობათა   გულნი მათნი შევაურვენ.






Strophe: S857/K857 
Verse: a       პატრონი ჩემი გამზრდელი,   ღმრთისაგან დიდად* ცხოველი,
Verse: b       მშობლური, ტკბილი, მოწყალე,   ცა, წყალობისა მთოველი!
Verse: c       მას ვუორგულე, წამოვე,   მართ დავივიწყე ყოველი,
Verse: d    და   მისი შემცოდე ღმრთისაგან   კარგსა აღარას* მოველი.






Strophe: S858/K858 
Verse: a       ესე ყველაი ასრე მჭირს,   დაო, ბედითა მისითა,
Verse: b       არ ვუტყუვე, და მოსრულ ვარ   მგზავრი ღამით და დღისითა;
Verse: c       აწ იგი სადმე წასრულა,   ვიწვი ცეცხლითა ვისითა,
Verse: d    და   ცუდ-მაშვრალი და მტირალი   ქვე ვზი პირითა მქისითა.






Strophe: S859/K859 
Verse: a       დაო, მეტსა საუბარსა   აღარ მომცემს ჟამი და დრო,
Verse: b       არ ვინანი გარდასრულსა,   ბრძენთა სიტყვა გავაადრო*;
Verse: c       წავალ, ვძებნი, ანუ ვპოვებ,   ან სიკვდილი მოვიადრო,
Verse: d    და   თვარა ბედი აზომ თურე   მიკვეთს, ღმერთსა რაღა ვჰკადრო!"






Strophe: S860/K860 
Verse: a       ამის მეტი აღარა თქვა,   ატირდა და წამოვიდა,
Verse: b       ქვაბი ჩავლო, წყალსა გახდა,   შამბი გავლო, ველს გავიდა;
Verse: c       ქარი, ველთა მონაქროლი,   ლალის-ფერსა ვარდსა ზრვიდა;
Verse: d    და   "რად მიმეცო ამა ჭირსა?"   ბედსა ამას უზრახვიდა.






Strophe: S861/K861 
Verse: a       იტყვის: "ღმერთო, რა შეგცოდე   შენ, უფალსა, არსთა მხედსა,
Verse: b       რად გამყარე მოყვარეთა,   რად შემასწარ ამა ბედსა?
Verse: c       ერთი ორთა მგონებელი   ვარ საქმესა წასაწყმედსა,
Verse: d    და   მოვკვდე, თავი არ მეწყალვის,   სისხლი ჩემი* ჩემსა ქედსა!






Strophe: S862/K862 
Verse: a       მოყვარემან ვარდის კონა   გულსა მკრა და დამიწყლულა,
Verse: b       იგი ფიცი, ჩემგან სრული,   მან აღარა გამისრულა;
Verse: c       მას თუ გამყრი, საწუთროო,   ჩემი ლხინი გარდასრულა,
Verse: d    და   სხვა მოყვარე თვალსა ჩემსა   გაკიცხულა, გაბასრულა .






Strophe: S863/K863 
Verse: a       კვლა იტყვის: "მიკვირს ნავღელი   კაცისა ჭკუიანისა.
Verse: b       რა მჭმუნვარებდეს, რას არგებს   ნაკადი ცრემლთა ბანისა?
Verse: c       სჯობს გამორჩევა, აზრობა   საქმისა დასაგვანისა,
Verse: d    და   აწ მეცა მიჯობს მონახვა   მის მზისა ლერწამ-ტანისა".






Strophe: S864/K864 
Verse: a       ყმა გაემართა საძებრად   მტირალი, ცრემლთა მფრქვეველი,
Verse: b       ეძებს, უზახის, უყივის,   დღეებრ ღამეთა მთეველი;
Verse: c       სამ დღემდის მოვლო მრავალი   ხევი, შამბნარი, ტყე, ველი;
Verse: d    და   ვერ პოვა, მივა მჭმუნვარე,   ვერას ამბვისა მცნეველი.






Strophe: S865/K865 
Verse: a       იტყვის: "ღმერთო, რა შეგცოდე,   ეგზომ დიდი რა გაწყინე?
Verse: b       რად შემასწარ ამა ბედსა*,   რა სასჯელი მომივლინე!
Verse: c       გამკითხველო, გამიკითხე,   აჯა ჩემი შეისმინე,
Verse: d    და   დაამოკლენ დღენი ჩემნი,   ჭირნი ამით * გამილხინე!"




Next part



This text is part of the TITUS edition of Rustaveli, Vepxistqaosani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 21.4.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.