TITUS
Notker der Deutsche: Boethius, Consolatio philosophiae
Part No. 5
Previous part

Chapter: IV  
p. 182    
Page: 182  
Line: 29  
INCIPIT LIBER QUARTUS .

Notker der Deutsche:
Boethius, "De consolatione Philosophiæ", Buch IV/V,
Herausgegeben von Petrus W. Tax, Max Niemeyer Verlag, Tübingen 1990
(Die Werke Notkers des Deutschen Band 3)


Line: 30  
QUESTIO . CUR MALI REGNENT SUB BONO RECTORE DEO .

p. 183    

Manuscript page: 183  Page: 183  
Line: 1     Hęc cum philosophia leniter suauiterque cecinisset . seruata dignitate uultus . et grauita\te
Line: 2     oris . s . secundum precepta rhetorica . tum ego abrupi intentionem parantis adhuc a\liquid
Line: 3     dicere . nondum penitus oblitus insiti meroris . Sô philosophia léno únde mánmen\do
Line: 4     sús kesáng . mít zímigi des ánalúttes . únde mít zúhtigi des múndes . dô ún\dernám
Line: 5     íh íro dáz si nóh dô chéden uuólta . míh mînes léides nóh to únfertrô\stet
Line: 6     hábende . Et o inquam preuia ueri luminis . quę usque huc tua fudit oratio .
Line: 7     cum sui speculatione diuina . tum tuis rationibus inuicta patuerunt . Tes uuâren
Line: 8     lîehtes zéigâra . chád ih . so uuáz tû nóh ságetôst . táz íst túrh síh kótelîh . s .
Line: 9     uuánda iz ze_góte léitet . únde fóne dînên rédôn únzuîuelîg . uuánda dû
Line: 10     iz probamentis stárhtôst . Et dixisti mihi ea . etsi nuper oblita . ob dolorem iniurię .
Line: 11     non tamen ante hac prorsus ignorata . Únde hábest tu mír geságet . táz mir êr bó\re
Line: 12     únchúnt neuuás . tóh íh is nu fóre léide geâgezôt hábeti . Sed ea ipsa uel
Line: 13     maxima causa est . nostri meroris . quod omnino mala esse possint . uel inpunita pre\tereant .
Line: 14     cum rerum bonus rector existat . Áber dáz sélba díng . táz tûot míh
Line: 15     méist trûregen . dáz úbel múgen sîn . álde úngeárnêt sîn . sîd ter ríhta\re
Line: 16     gûot íst . Quod solum quanta dignum sit ammiratione . profecto consideras . Uué\lih
Line: 17     uuúnder míh tés mít réhte múge sîn . dáz uuéist tu uuóla . At huic ali\ud
Line: 18     maius adiungitur . Sô íst éin ánderez ióh mêr uuúnder . Nam imperante .
Line: 19     florenteque nequitia . uirtus non solum premiis caret . uerum etiam sceleratorum pedibus
Line: 20     subiecta calcatur . et in locum facinorum supplicia luit . Íh méino dáz tien
Line: 21     âchusten uuáltesôntên . únde frámmert tîentên . diu túged nîeht éin
Line: 22     dánches tárbêt . núbe ióh únder dero fertânôn fûoze getréten uuírt .
Line: 23     únde uuêuuûn lîdet fúre die úbelen . Quę fieri in regno scientis omnia .
Line: 24     potentis omnia . sed bona tantummodo uolentis dei . nemo satis potest . nec ammirari
Line: 25     . nec conqueri . Zíu dáz sô fáre in_gótes rîche . dér ál uuéiz . ál gemág . únde
Line: 26     échert kûot uuíle . dés nemág síh nîoman fóllûn geuuúnderôn . nóh ke\chlágôn .

Line: 27     RESPONSIO . NON ITA FIERI . SED REM IN CONTRARI\UM
Line: 28     Tum illa . et esset inquit infiniti stuporis . / UERSAM ESSE .

Line: 29     horribiliusque omnibus monstris . si in dispositissima domo tanti patrisfamilias
Line: 30     . uilia uasa . uti tu estimas colerentur . pretiosa sordescerent . Íz uuâre óuh

p. 184    

Manuscript page: 184  Page: 184   Line: 1     chád si . hárto erchómenlîh . únde fóre állên égesôn . úbe in_sô máhtiges hêrren
Line: 2     hûs . táz álles tínges keréchenôt íst . úndíuríu fáz uuérd uuârîn . únde áber
Line: 3     tíuríu únuuérd uuârîn . Sed non ita est . Nam si ea quę paulo ante conclusa sunt . inconuulsa
Line: 4     seruantur . ipso auctore de cuius nunc regno loquimur . cognosces . semper quidem bonos
Line: 5     potentes esse . malos uero abiectos semper atque inbecillos . Kehúgest tu dés uuóla .
Line: 6     dáz íh tir fóre féstenôta . sô geéiscôst tu dáz kóte hélfentemo . fóne dés rîche
Line: 7     uuír chôsoên . dáz tie gûoten îo máhtig sínt . únde die úbelen îo feruuórfen
Line: 8     únde âmáhtîg sínt . Nec sine poena umquam esse uitia . nec sine premio uirtutes .
Line: 9     Bonis felicia . malis semper infortunata contingere . Nóh âchustige uuésen âne
Line: 10     uuêuuun . nóh túgedháfte âne íro lôn . Únde îo gûotên sâldâ . úbelên únsâl\da
Line: 11     fólgên . Multaque id genus . quę sopitis querelis . firma te soliditate corro\borent .

Line: 12     Únde dés kíbo íh tir mánigíu exempla . díu dir gesuéigtemo dînero
Line: 13     chlágo . míchela báldi tûont . Et quoniam uidisti dudum me monstrante formam be\atitudinis .
Line: 14     quo etiam sita sit cognouisti . decursis omnibus quę premittere necessarium
Line: 15     puto . uiam tibi ostendo . quę te domum reuehat . Únde sîd tû bechénnest
Line: 16     fóne mînero zéigûn . uuîo beatitudo getân íst . únde uuâr si íst . tára nâh sô
Line: 17     íh kefóre rédon . ál dáz mír gûot túnchet . zéigôn íh tír óuh tén uuég . tér
Line: 18     díh héim brínget . Uuâr íst kezéigôt forma beatitudinis? Táz íst si an
Line: 19     déro diffinitione . dîa er fánt . únde dîa si ímo lóbeta . dô er chád . Nisi fal\lor .
Line: 20     ea uera est et perfecta felicitas . quę sufficientem . potentem . reuerendum . cele\brem .
Line: 21     lętumque perficiat . Tîa sélbûn felicitatem hábet sî ímo an góte gezéigôt . Târ
Line: 22     íst íro hóue-stát . Pennas etiam affigam tuę menti . quibus se possit in altum tolle\re .

Line: 23     Íh kestéllo ióh ána dînemo mûote . dîe féttacha . mít tîen iz ûf flîegen
Line: 24     múge . Ut depulsa perturbatione . sospes reuertaris in patriam . meo ductv .
Line: 25     mea semita . meis etiam uehiculis . Táz tû âne álle sórgûn gesúnde héim
Line: 26     eruuíndêst . álso íh tíh uuîse . áfter mînemo uuége . ûfen mînero réito .


Line: 27  
UBI SIT PATRIA . AD QUAM DUCENDUS SIT MONSTRATUR .


Line: 28     Sunt etenim mihi pennę uolucres . quę conscendant celsa poli . Íh hábo chád
Line: 29     sî dîe féttachâ . i . merita uirtutum . dîe spûotigo ze hímele gestîgent . Quas
Line: 30     cum sibi uelox mens induit . terras perosa despicit . Únde sô daz snélla mûot sie

p. 185    

Manuscript page: 185  Page: 185   Line: 1     ána getûot . sâr diu írdisken díng léidezet . Sî mág táz páldo chéden . uuánda
Line: 2     nîeht sô snélles neíst . sô daz mûot . Aeris inmensi superat globum . nubesque post tergum uidet .

Line: 3     Únde dero uuîtun lúfte sámentháfti úber féret . únde únder ímo diu uuól\chen
Line: 4     síhet . Et transcendit uerticem ignis . qui calet agili motu ętheris . Únde iz
Line: 5     úberstîget taz héiza fíur . dero óberûn lúfte . díu fóne drâti sînero férte brín\net .
Line: 6     An_déro séhên uuír náhtes tiu scózonten fíur . díu dero líuto óugen sô
Line: 7     trîegent . dáz sie uuânent stérnen fállen fóne hímele . Donec surgat in astriferas
Line: 8     domos . et coniungat uias phoebo . Únz iz tára chóme . dâr dero planetarvm
Line: 9     fárt íst . únde inében dero súnnûn gestîge . díu in medio planetarvm íst . Aut
Line: 10     comitetur iter gelidi senis . miles corusci syderis . Álde iz síh keébenoe stellę satur\ni .
Line: 11     tíu dero planetarum díu óberôsta íst . únde fóre lázi dero triginta annorvm .
Line: 12     án_dîen si den hímel úmbe gât . álde óuh táz si bléicha fáreuua hábet . nâh
Line: 13     temo álten . únde demo chálten saturno genámot íst . Íz tánne uuórtenez
Line: 14     tero uuârûn súnnûn dégen . i . christi . álso die planetę dero gágenuuertûn sún\nûn
Line: 15     dégena sínt . Íro milites sínt sie . uuánda sî ín íro férte scáffôt . únde sie
Line: 16     getûot stationarias . álde retrogradas . álde anumolas . únde sie getûot zû\ze_íro
Line: 17     uuúndene . dâr lángo getuélen . êr sie áber ze_gesíhte chómên . Uel re\currat
Line: 18     circulum astri . quocumque micans nox pingitur . Álde óuh hóhor gestíge\nez .
Line: 19     sélben dén hímel erréiche . íh méino daz firmamentum . dáz keméine ríng
Line: 20     íst . állero dero ánderro stérnon . dîe in_héiterero náht skînent . Atque ubi iam ex\hausti
Line: 21     fuerit satis . relinquat polum extimum . et premat dorsa uelocis ętheris .

Line: 22     i . firmamenti . compos uerendi luminis . Únde sô iz knûog hô gestîget . ten ûze\rôsten
Line: 23     hímel únder ímo lâze . únde dîa óbenahtigi . des úmbelóufenten
Line: 24     firmamenti tréttoe . únde dâr dánne gebrûchende sî . des êrháftesten lîehtes !
Line: 25     dáz iz an sélbemo góte síhet . Hic tenet sceptrum . dominus regum . orbisque habenas tem\perat .

Line: 26     Târ sízzet mít sceptro . hêrro állero chúningo . Únde des uuérlt\zímberes
Line: 27     zûol zíhet er . únde intlâzet er . Et uolucrem currum stabilis regit .
Line: 28     rerum coruscus arbiter . Únde stíllêr chêret er snélla réita . állero díngo scône chó\stare .
Line: 29     Si te uia referat reducem huc . i . ad hanc patriam . quam nunc requiris . immemor dices .
Line: 30     memini . hęc est mihi patria . Keléitet tíh ter uuég tára ze_déro sélbûn stête .

p. 186    

Manuscript page: 186  Page: 186   Line: 1     dára dû dóh nû gérôst . târ chîst tu . hîer bechénno íh míh . hîer bín íh héime . Hinc ortus . hic
Line: 2     sistam gradum . Hínnan bín íh púrtîg . hîer sól íh kestátôn . Quodsi placeat tibi uisere relictam
Line: 3     noctem terrarum . cernes exules toruos tyrannos . quos timent miseri populi . Uuíle du
Line: 4     dánne hára séhen . ze_dero uuérlt-fínstri . dánnân du fûore . sô gesíhest tu in_íhseli .
Line: 5     dîe prúttisken uuáltesara . dîe nû mánige uuênege fúrhtent .


Line: 6  
NON ESSE POTENTES . QUI NEQUEUNT ADIPISCI . QUOD CUPIUNT .


Line: 7     Tum ego . Tô ántuuúrta íh íro . Pape inquam . ut magna promittis . Ói chád ih . uuîo fér\ro
Line: 8     du gehéizest . Nec dubito . quin possis efficere . Íh nezuîuelôn óuh . tû nemú\gîst
Line: 9     iz keléisten . Tu modo ne moreris quem excitaueris . Échert nû nefríste míh .
Line: 10     tés tu mír intuuânet éigîst . Primum igitur inquit agnoscas licebit . bonis semper adesse potenti\am . malos
Line: 11     cunctis uiribus esse desertos . Nû sólt tû chád si . dáz sâr ze_êrest uuízen . dáz
Line: 12     îo dien gûotên gelâzen sínt máhte . únde die úbelen ze_getâte chráftelôs sínt .
Line: 13     Quorum quidem alterum demonstratur ex altero . Téro zuéio rédôn . uuírt îouuéderív
Line: 14     gestérchet fóne ánderro . Nam cum bonum malumque contraria sint . si bonus potens esse constiterit
Line: 15     . liquet imbecillitas mali . Uuánda sîd kûot . únde úbel uuíderuuártîg
Line: 16     sínt . íst ter gûoto guísso máhtîg . sô íst óffen díu únmáht tes úbelen . At si fragilitas
Line: 17     clarescat mali . boni firmitas nota est . Íst óuh tes úbelen brôdi skînba\re .
Line: 18     sô íst tánnân óffen . díu fésti des kûoten . So uuáz fóne demo éinemo gesá\get
Line: 19     uuírt . táz uuírt nôte uuíderságet fóne demo ándermo . Táz íst fóne
Line: 20     díu . uuánda álso sî sélba chît . bonum et malum sínt éin-ánderên contraria . Pedíu
Line: 21     héizet óuh táz argumentum . dáz si mítetûot a contrariis . Sed ut sit abundanti\or
Line: 22     fides nostrę sententię . alterutro calle procedam . nunc hinc nunc inde proposita confir\mans .

Line: 23     Únde dáz mîn zála dír déste gelóublichôra sî . lâ míh hértôndo féste\nôn .
Line: 24     dáz íh pedígen hábo . uuîlôn fóne dien éinên . i . bonis . uuîlôn fóne dien
Line: 25     ánderên . i . malis . SINE POSSE ET UELLE NIHIL EFFICI .

Line: 26     Duo sunt . quibus constat omnis effectus humanorvm actuum . uoluntas scilicet ac po\testas .

Line: 27     Zuéi díng sínt . fóne dîen állíu uuérh kefrúmet uuérdent . táz íst
Line: 28     uuíllo únde máht . Quorum si alterutrum desit . nihil est quod explicari queat . Ke\brístet
Line: 29     téro deuuéderes . sô nemág tero díngo nehéinez kezíugôt uuér\den .
Line: 30     Deficiente etenim uoluntate . ne aggreditur quidem quisque quod non uuult . Úbe der

p. 187    

Manuscript page: 187  Page: 187   Line: 1     uuíllo dâr neíst . sô nebegínnet sâr der mán . dés er únuuíllig íst . At si potestas ab\sit .
Line: 2     uoluntas frustra sit . Úbe diu máht târ neíst . sô neferfáhet ter uuíllo nîeht .
Line: 3     Táz íst argumentum a causa . Uuîo mág effectum geskéhen sine causa? Quo fit ut si
Line: 4     quem uideas uelle adipisci . quod minime adipiscatur . dubitare non possis . huic defuisse
Line: 5     ualentiam optinendi quod uoluerit . Fóne díu máht tu guís sîn . sô mán
Line: 6     dáz neguínnet . táz er guúnnen uuólta . dáz er iz kuuínnen nemáhta . Per\spicuum
Line: 7     est inquam . Táz íst óffen chád íh . Nec ullo modo negari potest . J́s nemág
Line: 8     nehéin lóugen sîn . Quem uero uideas effecisse . quod uoluerit . num etiam potuisse du\bitabis?

Line: 9     Témo óuh tés kespûot . tés ín lústet chád si . sólt tû dés máhte zuî\uelôn?
Line: 10     Minime . Néin chád ih . Quod uero quisque potest . in eo ualidus . quod uero non potest .
Line: 11     in hoc imbecillis esse censendus est . Fóne díu íst tér mán ze áhtônne chád si . dés
Line: 12     keuuáltîg . táz er gemág . únde úngeuuáltîg . tés er nîeht negemág . Fate\or
Line: 13     inquam . Íh gího dir is chád ih . BONOS POTENTES . MALOS AUTEM INBECILLOS

Line: 14     Meministine igitur inquit . superioribus rationibus esse collectum . omnem / ESSE .
Line: 15     intentionem humanę uoluntatis . quę diuersis studiis agitur . ad beatitudinem fe\stinare?

Line: 16     Nú gehúgest tu chád si . dáz târ fóre mít syllogismo geféstenôt
Line: 17     íst . állero ménniskôn uuíllen . dér síh mísseliches tínges flîzet . ze_sâlighéi\te
Line: 18     râmên? Memini inquam . illud quoque esse demonstratum . Táz uuéiz íh óuh târ
Line: 19     fóre geságet uuésen chád íh . Num recordaris beatitudinem ipsum esse bonum?
Line: 20     eoque modo cum beatitudo petitur . ab omnibus desiderari bonum? Neerhúgest tv
Line: 21     chád si . dia sâlighéit uuésen daz kûot . únde in_dîa uuîs álle gûotes ké\rôn .
Line: 22     dîe sâlighéite gérônt? Minime inquam recordor . quoniam id memorię
Line: 23     fixum teneo . Néin chad íh neerhúgo . uuánda íh iz in_gehúhte hábo . Omnes
Line: 24     igitur homines . boni pariter ac mali . indiscreta intentione ad bonum peruenire
Line: 25     nituntur . Fóne díu chád si . îlent á-le ménnisken . gelîcho râmen\de
Line: 26     ze_gûote . sîe gûot sîn . álde úbel . Ita inquam consequens est . Táz fólgêt
Line: 27     nôte démo chád ih . Sed certum est adeptione boni . bonos fieri . Nû íst óuh
Line: 28     kuís chád si . gûote uuérden . gûot kuuínnendo . Certum . Kuís chád ih . Adipiscuntur
Line: 29     igitur boni quod appetunt? Kuúnnent tánne chád si die gûoten
Line: 30     dáz . dés sie lánget? Sic uidetur . Sô dúnchet mír chád ih . Mali uero si adipiscerentur

p. 188    

Manuscript page: 188  Page: 188   Line: 1     bonum . quod appetunt . mali esse non possent? Kuúnnin óuh tie úbelen chád si dáz
Line: 2     kûot tés sie gérônt . iâ neuuârîn sie dánne úbele? Ita est . Táz íst sô chád ih . Cum igitur
Line: 3     utrique bonum petant . sed hi quidem adipiscantur . illi uero minime . num dubium est . bonos
Line: 4     quidem potentes esse . qui uero mali sunt imbecillos? Sîd sie béide gûotes kér sínt . chád si .
Line: 5     únde iz tie éinen guuínnent . tie ándere neguuínnent . tie gûoten dîe iz kuuín\nent .
Line: 6     nesínt tîe máhtîg . únde die úbelen únmáhtîg? Táz ist argumentvm a fine .
Line: 7     Fóne démo fine adipiscendi . únde non adipiscendi . skînet tiu efficatia . álde diu
Line: 8     inefficatia . dáz chît . tiu potentia . álde diu imbecillitas . Quisquis inquam dubi\tat .
Line: 9     nec rerum naturam . nec consequentiam potest considerare rationum . Souuér dés
Line: 10     zuîuelôt chád ih . tér nebechénnet tero díngo naturam . nóh uuélih réda nôte
Line: 11     ánderro fólgee . QUĘ SIT NATURA RERUM . ET CONSEQUENTIA RATIO\NUM .

Line: 12     Táz íst natura rerum . álso sî sélba sâr nâh lêret . án demo /
Line: 13     ánderen capitulo . dáz mít uirtute . díu bona íst . beatitudo guúnnen uuérde .
Line: 14     díu áber bona íst . únde is nîeht nespûe mít tien uitiis . tíu bona nesínt . In bonis
Line: 15     uuírt tiu natura fúnden . sô virtus íst . In uitiis neuuírt natura nehéiníu fúnden .
Line: 16     núbe corruptio naturę . Pedíu íst uirtus máhtîg . uitia sínt âmahtîg . Án dia na\turam
Line: 17     uuártendo . gelírnêt man dîa consequentiam rationum . Uuánnân chúmet tíu
Line: 18     consequentia rationum . sô aristotiles lêret in periermeniis . âne fóne déro consequentia
Line: 19     rerum? Táz án dien rebus uuâr íst . táz íst óuh uuâr án_dien rationibus . Sáment vir\tute
Line: 20     íst potentia . únde sáment potentia effectus uoluntatis . pedíu chúmet tán\nân
Line: 21     dísiu consequentia rationum . dáz man cháden mág . Úbi est uirtus . ibi et potentia .
Line: 22     et ubi potentia . ibi effectus uoluntatis . Sedecim loca argumentorum . zéigônt úns
Line: 23     tîa consequentiam rationum . Tiu consequentia íst échert in tribus locis únueruuéhselôt .
Line: 24     sô cicero chît in topicis . án dien ánderên uuîlôt si . Tíu síh neuuéhselônt . án
Line: 25     dîen íst îo necessitas ueritatis . Tíu síh áber uuéhselônt . tíu óugent uuîlon
Line: 26     necessitatem ueritatis . uuîlon similitudinem ueritatis . Uuélíu sínt . tíu síh ne\uuéhselônt?
Line: 27     Dáz íst ab antecedentibus . a subsequentibus . a repugnantibus . Ab an\tecedentibus .
Line: 28     ut si concubuit . uirgo non est . Concubitus kât îo fóre démo . non esse uirginem .
Line: 29     A subsequentibus . ut si peperit . concubuit . Partus chúmet post concubitvm . A repugnan\tibus .
Line: 30     Non et concubuit . et uirgo est . Concubitus únde uirginitas . nemúgen sáment nîeht

p. 189    

Manuscript page: 189  Page: 189   Line: 1     sîn . Táz sínt keuuâríu argumenta . únde sús keuuâríu sínt állíu díu hínnân chó\menen
Line: 2     argumenta . Tíu áber fóne ánderên locis chóment . tíu sínt uuîlôn necessa\ria . uuîlôn
Line: 3     probabilia . Álso an dîen zuéin skînet a causa . Si ignis est . calet . Si mater est
Line: 4     diligit filium . Taz êrera íst îo uuâr . taz ánder íst kelóublih ! fóne díu . dáz iz tíc\chôst
Line: 5     sô féret . Uuánda énez in_zîtelîh uuâr ist . fóne díu íst iz in_zîtelîh uuâr
Line: 6     ze_spréchenne . Uuánda áber díz uuîlôn uuâr íst . fóne díu íst iz uuîlon
Line: 7     uuâr ze_spréchenne . Ze_déro uuîs fólgêt îo dero consequentię rervm . diu consequen\tia
Line: 8     rationum . únde dáz in rebus fúnden uuírt . táz íst uuâr ze_spréchenne . Fó\ne
Line: 9     díu gíbet îo natura rerum . ueritatem rationum . / UT BONI .
Line: 10     QUID MALOS RETARDET . NE AD DESTINATUM FINEM AEQUE PERUE\NIANT

Line: 11     Rursus inquit . Áber chád si . Si duo sint . quibus idem propositum sit secundum naturam .
Line: 12     eorumque unus id ipsum naturali officio agat . atque perficiat . alter uero minime queat
Line: 13     administrare . illud naturale officium . alio uero modo quam conuenit naturę . non quidem
Line: 14     impleat propositum suum . sed imitetur implentem . quemnam horum ualentiorem esse decernis?

Line: 15     Úbe zuêne sínt . tîe béide uuíllîg sínt . éin díng natûrlicho ze_tûonne . únde
Line: 16     iz óuh ter éino natûrlicho getûot . únde der ánder in dîa uuîs nemág . únde
Line: 17     er síh is in ándera uuîs péitet . mít tíu ér iz tóh negetûot . núbe échert ke\ántrôt
Line: 18     ten dûonten . uuéderêr déro uuânest tu gemág mêr? Etsi coniecto in\quam
Line: 19     quid uelis . planius tamen audire desidero . Tóh ih óuh irrâten múge chád íh .
Line: 20     uuáz tu uuéllêst . íh fernímo iz tóh kérno óffenôr . Ambulandi inquit mo\tum
Line: 21     secundum naturam esse hominibus . num negabis? Táz tie líute gân múgen chád si .
Line: 22     lóugenest tu dáz uuésen natûrlîh? Minime inquam . Néin chad íh . Eiusque rei
Line: 23     pedum officium esse naturale . num dubitas? Zuîuelôst tu dánne dáz uuésen na\tûrlih
Line: 24     ámbaht tero fûozo? Ne hoc quidem inquam . Nóh óuh tés chád íh . Si quis
Line: 25     igitur pedibus incedere ualens . ambulet . aliusque cui hoc naturale pedum desit of\ficium .
Line: 26     manibus nitens ambulare conetur . quis horum iure ualentior existimari
Line: 27     potest? Souuélêr dero fûozo geuuáltendo gât . únde ánderêr dér íro ne\geuuáltet .
Line: 28     mít tien hánden ásôndo síh péitet kân . uuéderêr déro dún\chet
Line: 29     tír der máhtigero? Contexe inquam cętera . Ságe échert fúrder chád íh .
Line: 30     Nam quin naturalis officii potens . ualentior sit eo . qui id nequeat . nullus

p. 190    

Manuscript page: 190  Page: 190   Line: 1     ambigit . Uuánda nîoman nezuîelôt . núbe dér máhtigoro sî . dér natûrliches
Line: 2     ámbahtes keuuáltet . tánne dér is negeuuáltet . Sed summum bonum quod ęque propositum est
Line: 3     malis bonisque . boni quidem petunt naturali officio uirtutvm . mali uero conantur adi\pisci
Line: 4     idem ipsum per uariam cupiditatem . quod non est naturale officium adipiscendi bonum . Nû sv̂o\chent
Line: 5     chád si die gûoten summum bonum . dáz péidên gelîcho erbóten íst . kûotên .
Line: 6     ióh úbelên . mít témo ámbahte dero túgedo . áber die úbelen béitent síh iz
Line: 7     kuuínnen mít mísselichên uuérlt-kíredôn . dáz natûrlih ámbaht nîeht
Line: 8     neíst kûot ze_guuínnenne . An aliter existimas? Túnchet tír iz ánderes? Minime
Line: 9     inquam . Néin chád ih . Nam etiam quod est consequens patet . Ióh táz íst óffen chád
Line: 10     ih ! táz témo fólgêt . Ex his enim quę concesseram . necesse est quidem bonos potentes esse .
Line: 11     malos uero imbecillos . Uuánda áfter dîen dînên rédôn . sô íh giiíhtîg pín uuór\ten .
Line: 12     sínt tie gûoten nôte máhtîg . únde úbele únmáhtîg . Recte inquit
Line: 13     precurris . et id indicium est . ut medici sperare solent . erectę iam resistentisque naturę

Line: 14      . i . resurgentis a languore . Tû fúre fáhest míh réhto chád si . únde dáz íst
Line: 15     uuórt-zéichen dînero gníste . sô árzata uuânent . Sô medicus infirmo ságet .
Line: 16     mít uuíu er genésen sól . únde er dés fernúme[n]stig íst . únde ióh fúre
Line: 17     spríchet . dáz íst signum recuperandę sanitatis .


Line: 18  
QUAM RES MAGNA UALDE SIT . QUA DEFICIUNT INIQUI .


Line: 19     Sed quoniam conspitio te promptissimum esse ad intellegendum . coaceruabo crebras
Line: 20     rationes . Uuánda íh tíh óuh sô geréchen sího ze_fernémenne . sô uuíle íh
Line: 21     tír zálâ gében gnûoge . Uide enim quanta pateat infirmitas uitiosorvm
Line: 22     hominum . qui ne ad hoc quidem peruenire queunt . ad quod eos ducit naturalis in\tentio .
Line: 23     ac pene compellit . Chíus uuîo míchel únchráft tero úbelôn íst .
Line: 24     táz sie nóh tára chómen nemúgen . dára sie diu natûrlicha râmunga
Line: 25     léitet . únde ióh nâh zíhet . Et quid si desererentur hoc tam magno ac pene in\uicto
Line: 26     auxilio preeuntis naturę? Uuáz uuúrte is . kebrâste in sô míchelero
Line: 27     únde ióh nâh úngesuíchenero hélfo . dero léitentûn naturę? Considera
Line: 28     uero quanta impotentia habeat sceleratos homines . Nû chíus knôto .
Line: 29     uuéliche únmáhte dien frátatigên ána sínt . Neque enim leuia . aut ludicra
Line: 30     premia petunt . quę non possunt consequi aut optinere . Uuánda íz nesínt

p. 191    

Manuscript page: 191  Page: 191   Line: 1     nîeht lîehtíu . nóh spótlichíu díng . tíu sie guuínnen nemúgen . únde nâh tîen sie chómen
Line: 2     nemúgen . Sed circa ipsam rerum summam . uerticemque deficiunt . Núbe an sélbemo demo óberô\sten
Line: 3     dínge brístet ín . dâr dero díngo hóubet íst . Nec contingit miseris effectus . in eo quod so\lum
Line: 4     moliuntur dies noctesque . Únde dés éinen sie síh pînont . táges ióh náhtes . tés nege\spûot
Line: 5     in . QUANTUM IN HOC PRECELLANT BONI . QUOD UITI\IS
Line: 6     NEQUEUNT RESISTERE MALI .

Line: 7     In qua re . bonorum uires eminent . Târ án déro stéte nément síh fúre dîe chréfte de\ro
Line: 8     gûotôn . Sicut enim censeres eum potentissimum esse ambulandi . qui incedens pedibus
Line: 9     peruenire potuisset usque ad eum locum . quo nihil ulterius peruium iaceret incessui . ita
Line: 10     necesse est eum iudices potentissimum . qui apprehe[he]ndit finem expetendorum . quo nihil
Line: 11     ultra est . Álso dû den fûozkéngel châdîst síh uuóla fermúgen sînes kánges . tér
Line: 12     sô férro gîenge . dáz târ fúrder hína mêr uuéges neuuâre . álso chîst tu dén
Line: 13     mít réhte máhtigen . tér síh kerécchet . únz tára ér gesuírbet sélbez taz én\de .
Line: 14     álles tés ze_gérônne íst . Tér íst fóne díu sâlîg . uuánda er dáz fúrder
Line: 15     nîehtes nehábet ze_géronne . Ex quo fit quod huic obiacet . ut idem scelesti . idem ui\deantur
Line: 16     esse deserti . omnibus uiribus . Tánnân geskíhet . táz tísemo úngelîh íst . íh
Line: 17     méino . dáz tie fertânen állero chréfte sínt âno . Cur enim relicta uirtute
Line: 18     sectantur uitia? Zíu lês mínnônt sie âchuste fúre túgede? Inscitiane bono\rum?

Line: 19     Íst iz . táz sie neuuízen . uuáz kûot sî? Sed quid eneruatius cęcitate ignorantię?

Line: 20     Uuáz mág tánne zágora sîn . dánne únuuízenthéit? An sectanda no\uerunt . sed
Line: 21     transuersos eos precipitat libido? Álde uuízen sie daz pezera . únde trîbent
Line: 22     sie tuéres íro gelúste . álso der uuínt tuéres taz skéf ána gândo . in_únhánt fûoret? Sic
Line: 23     quoque intemperantia fragiles . qui nequeunt obluctare uitio . Sô sínt sie áber bôse .
Line: 24     dáz sie ín sélbên geduuíngen nemúgen . nóh síh eruuéren âchusten . /
Line: 25     MALOS SPONTE DESERENTES BONUM . IN NIHILUM REDI\GI .

Line: 26     An scientes uolentesque bonum deserunt . ad uitia deflectunt? Súlen uuír ché\den .
Line: 27     dáz sie uuízende únde uuéllende . daz kûot lâzên . únde síh
Line: 28     ze_úbele héften? Sed hoc modo non solum desinunt potentes esse . sed omnino esse .

Line: 29     Íst táz sô . mít tíu ferlîesent sie . nîeht éin geuuáltîg uuésen . núbe ióh sélbez taz
Line: 30     uuésen . Nam qui relinquunt communem finem omnium quę sunt . pariter quoque esse desistunt .


p. 192    

Manuscript page: 192  Page: 192   Line: 1     Tîe dén ferlâzent . tér geméine énde íst . álles tés-tir íst . tîe hábent síh tes uuésen\nes
Line: 2     kelóubet . Sô sie síh nehábent ze démo . dér daz énde íst . uuára múgen sie dánne?
Line: 3     Quod quidam cuipiam mirum forte uideatur . ut malos qui plures hominum sunt . eosdem non esse dicam .

Line: 4     Táz ételichên ôdeuuano uuúnder gedúnchen mág . táz íh tîe chéde neuuésen .
Line: 5     déro állero méist íst . Sed ita se res habet . Íz íst áber dóh sô . Nam qui mali sunt . eos malos esse
Line: 6     non abnuo . sed eosdem esse pure atque simpliciter . nego . Táz sie úbel sîn . dés neuerságo íh
Line: 7     sie ! dáz sie in_lûttera . únde in_éinfálta uuîs sîn . dáz ferságo íh . Nam uti cada\uer
Line: 8     hominem mortuum dixeris . simpliciter uero hominem appellare non possis . ita qui\dem
Line: 9     concesserim . uitiosos malos esse . sed esse absolute . nequeam confiteri . Álso íh tes mén\nisken
Line: 10     bóteh . éinen tôten ménnisken héizo . náls nîeht érchenen ménnisken .
Line: 11     sô mág íh chústelôse héizen . úbele uuésen . náls in_gánza uuîs uuésen . Est enim
Line: 12     quod ordinem retinet . seruatque naturam . Uuánda dáz íst uuârháfto . dáz ze_sî\nero
Line: 13     stéte stât . únde dia naturam háltet . Quod uero ab hac . s . natura deficit . esse etiam
Line: 14     quod in sua natura situm est derilinquit . Táz áber sîa ferlâzet . táz hábet ferlâ\zen
Line: 15     sîn uuésen ! dáz án dero natura stânde uuás . Bonum dáz íst natura .
Line: 16     táz síh boni gelóubet . táz hábet síh tero naturę gelóubet ! an déro állero
Line: 17     uuíhtelih pestât . Si gíbet temo dínge . dáz iz pestât . únde íst . Âne sîa neíst
Line: 18     iz . Táz íst argumentvm a causa . Natura díu íst causa des esse .


Line: 19  
QUOD POTENTIA MALORUM MAGIS INBECILLITAS SIT .


Line: 20     Sed possunt inquies iniqui . Sô chîst tu fóne dien úbelên . dáz sie múgîn . Non
Line: 21     ego quidem negauerim . Tés neferságo íh nîeht . Sed hęc eorum potentia . non a uiribus
Line: 22     descendit . sed ab imbecillitate . Táz sie áber gemúgen . dáz nechúmet nî\eht
Line: 23     fóne chréften . núbe fóne únchréften . Possunt enim mala . quę minime
Line: 24     ualerent . si potuissent manere in efficientia bonorum . Sîe múgen úbelo
Line: 25     tûon . dés sie nîeht nemáhtîn . úbe sie in uuóla-tâten stâte uuésen máh\tîn .
Line: 26     Quę possibilitas demonstrat eos euidentius nihil posse . Sô getâ\ne
Line: 27     máhte . sínt óffeno únmáhte . Táz íst argumentum a contrariis . uuánda
Line: 28     úbe gûot-tâte fóne chréfte sínt . sô sínt nôte úbel-tâte fóne únchréf\te .
Line: 29     Nam si malum nihil est . uti paulo ante collegimus . i . ex argumentis contraximus .
Line: 30     cum mala tantummodo possint . nihil posse improbos liquet . Úbe iz sô íst .

p. 193    

Manuscript page: 193  Page: 193   Line: 1     sô uuír míttundes áfter rédo châden . dáz úbel nîeht néist . sô íst óffen dîe
Line: 2     échert úbel gemúgen . dáz tîe nîeht negemúgen . Uuír súlen fernémen
Line: 3     collectionem únde conclusionem . únde illationem . únde confectionem . éin bezéi\chenen .
Line: 4     Perspicuum est . Táz íst óffen chád ih . / . NIHIL POSSE .
Line: 5     ITEM EOS QUI MALA POSSUNT . CUM OMNIPOTENS EA NON POS\SIT

Line: 6     Atqui . ut intellegas quęnam uis sit . huius potentię . paulo ante definiuimus .
Line: 7     nihil potentius esse summo bono . Nû chád si . dáz tu fernémêst . uuîolih
Line: 8     tísiu máht sî . knóto fóre ságeta íh . dáz summo bono nîeht máhtigôren
Line: 9     nesî . Jta est inquam . Sô tâte chád ih . Sed idem inquit facere malum nequit .

Line: 10     Nû nemág iz úbel tûon chád si . Minime . Néin iz chád ih . Est igitur in\quit
Line: 11     aliquis . qui putet homines omnia posse? J́st îoman chád si . dér mén\nisken
Line: 12     uuâne múgen álliu díng tûon? Nisi quis insaniat nemo .

Line: 13     Náls ér neuuûote chád ih . Atqui . idem possunt mala? Kemúgen sie daz
Line: 14     úbel chád si? Utinam quidem inquam non possent . Uuólti gót nemáhtîn
Line: 15     chád ih . Cum igitur bonorum tantummodo potens possit omnia . non uero queant
Line: 16     omnia potentes etiam malorum . eosdem qui mala possunt . minus posse mani\festum
Line: 17     est . Sîd tér álemáhtîg íst . tér échert kûot kemág . únde dîe
Line: 18     álemahtige nesínt . tîe échert úbel gemúgen . sô skînet . táz tîe
Line: 19     mín gemúgen . Uuánda er mín gemág . tánne gûot . pedíu nege\mág
Line: 20     er nîeht . Sîd tér álemahtîg íst . tér ál gemág . âne úbel . dîe
Line: 21     dára gágene ál gemúgen âne gûot . tîe negemúgen nîeht . Táz íst
Line: 22     argumentvm a contrariis . DUM POTENTIA PETENDA SIT . QUOD
Line: 23     PETENDUM NON EST . NON ESSE POTENTIAM . PROPOSITIO .

Line: 24     Huc accedit . quod ostendimus omnem potentiam inter expetenda numerandam
Line: 25     . omniaque expetenda . referri ad bonum . uelut ad quoddom cacu\men
Line: 26     suę naturę . Hára zûo gât óuh . táz íh ságeta . álla máht uuésen
Line: 27     in déro zálo . déro ze_gérônne íst . únde állíu déro ze_gérônne íst .
Line: 28     ze_gûote geuuéndet uuérden . sámo so ze_íro sláhto hóubete .

Line: 29     ASSUMPTIO . Sed patrandi sceleris possibilitas . non potest referri
Line: 30     ad bonum . Áber dáz man úbelo tûon mág . táz nesíhet ze_gûote .

p. 194    

Manuscript page: 194  Page: 194   Line: 1     CONCLUSIO . Exptenda igitur non est . Sô neíst is óuh ze_gérônne . Tíz íst con\ditionalis
Line: 2     syllogismus . Conditionalis hábet îo duplicem propositionem . uuánda
Line: 3     dâr ána sínt zuô propositiones . Téro zuéio uuírt éiníu gebrûochet ze_as\sumptione .
Line: 4     diu ánderiu ze_conclusione . Pedíu íst hîer an dírro propositione
Line: 5     éin predicatio . omnis potentia expetenda est . Ánderíu . omnia expetenda
Line: 6     referuntur ad bonum . Mít tero ánderûn uuírt assumptio getân . possibili-
Line: 7     tas scelerum . non refertur ad bonum . Mít tero êrerûn conclusio . non est igitur expeten\da .
Line: 8     ITEM . Atqui . omnis potentia expetenda est . Nû íst îo guísso állero
Line: 9     máhte ze_gérônne . Liquet igitur malorum possibilitatem non esse potentiam .

Line: 10     Tánnân skînet . táz tero úbelôn múgen . máht neíst . Uuánnân skînet
Line: 11     iz? s . uuánda íro ze_gérônne neíst . Táz íst áber fóllêr syllogismus . Éin
Line: 12     sumptum íst . Omnis potentia expetenda est . Ánderez íst in subauditione .
Line: 13     Malorum autem potentia expetenda non est . Sô íst tánne illatio . Liquet igitur
Line: 14     malorum possibilitatem . non esse potentiam . Ex quibus omnibus apparet bonorum
Line: 15     potentia . malorum uero indubitatibilis infirmitas . An állên dîen rationi\bus .
Line: 16     skînet tero gûotôn máht . únde dero úbelôn guíssíu únchráft .
Line: 17     Et liquet ueram esse illam platonis sententiam . solos sapientes posse facere
Line: 18     quod desiderant . Únde skînet . táz platonis réda uuâríu íst . tér-dir
Line: 19     chád . éinen die uuîsen múgen getûon . dáz sie uuéllen . Improbos uero exercere
Line: 20     quidem quod libeat . quod uero desiderent . explere non posse . Únde die úbe\len
Line: 21     múgen íro mûot-uuíllen tûon . únde ín dóh nemúgen fólle-brín\gen .
Line: 22     Sîe áhtent tero gûotôn . álso sie uuéllen ! sîe neuerâhtent íro
Line: 23     îo dóh nîeht . Faciunt enim quę libet . dum per ea quibus delectantur . adeptu\ros
Line: 24     se putant id bonum quod desiderant . Sîe tûont . dáz sie uuéllen .
Line: 25     uuánda sie dáz tûondo . dés sie lústet . síh uuânent sâldâ guín\nen .
Line: 26     déro sie lángêt . Sed minime adipiscuntur . quoniam ad beatitudi\nem
Line: 27     probra non ueniunt . Dîe neguínnent sie áber ! uuánda úbele ne\chóment
Line: 28     ze_sâldôn . NON ESSE LIBEROS . QUOS DOMINI PREMUNT INIQUI .

Line: 29     Reges quos uides sedere celso culmine solii . claros nitente
Line: 30     purpura . septos tristibus armis . ore toruo comminantes . rabie

p. 195    

Manuscript page: 195  Page: 195   Line: 1     cordis anhelos . si quis detrahat his superbis . s . regibus . tegmina uani cultus . iam uidebit intus dominos
Line: 2     ferre artas catenas . Tîe úber-mûoten chúninga . dîe dû nû síhest sízzen an
Line: 3     hóhemo stûole . in íro púrpurun glîzende . mít keuuâfendên chnéhten . úmbe
Line: 4     hábete . mít prúttiskên ána-síunen dréuuente . fóre mûotigi fnâhtende . so
Line: 5     uuér dîen ába zíhet . dáz sie ûzenân zîeret . táz chît . tér sie ínnenân chúnnet .
Line: 6     tér gesíhet sie hêrron mít chétennôn in_scálches uuîs kebúndene . Uuáz sínt
Line: 7     tîe chétenna? Hinc enim libido uersat corda . auidis uenenis . hinc ira turbida tollens
Line: 8     fluctus . flagellat mentem . aut meror fatigat captos . aut lubrica spes torquet . Éines
Line: 9     síndes ánagángerônt sie gelúste . mít éiterlîchero gíredo . ánderes síndes múhet
Line: 10     sie zórn . in_uuéllun uuîs síh héuende . álde trúreghéit chélet sie . álde úppig
Line: 11     kedíngi behéftet sie . Ergo cum cernas unum caput ferre tot tyrannos . non facit quod
Line: 12     ipse optat . pressus iniquis dominis . Sô éin ménnisko . sô mánigen uuáltesare lîdet .
Line: 13     sô netûot er dáz er uuíle . uuánda er nôtháfte íst . fóne sô úngemáchên hêr\rôn .


Line: 14  
DE CERTO PRĘMIO BONORUM .


Line: 15     Videsne igitur . in quanto cęno probra uoluantur . qua probitas luce resplen\deat?

Line: 16     Nesíhest tu nû na . in_uuélemo hórouue die úbelen stécheên . únde
Line: 17     in uuélero scôni die gûoten skînên? Jn quo perspicuum est . numquam deesse bonis premia .
Line: 18     numquam sua supplicia sceleribus . Târ ána íst táz óffen . dáz kûotên nîomêr ne\gebrístet
Line: 19     íro lônes . nóh tien árgên íro uuîzes . Rerum etenim quę geruntur . illud
Line: 20     propter quod quęque res geritur . eiusdem rei premium esse . non iniuria uideri potest . Úns sól
Line: 21     mit réhte dúnchen állero tâto lôn . an díu uuésen . dâr úmbe man siu tû\ot .
Line: 22     Uti currendi in stadio premium iacet . corona . propter quam curritur . Álso in strît\lóufte
Line: 23     diu corona ze_lône líget . úmbe dîa man lóufet . Uuáz stadium sî . dáz
Line: 24     chúndên án demo fólgênden capitulo . Sed ostendimus beatitudinem esse
Line: 25     idem ipsum bonum . propter quod omnia geruntur . Nû hábo íh keóuget . sâlighéit uué\sen
Line: 26     éin dáz kûot . úmbe dáz állíu díng ketân uuérdent . Est igitur ipsum bo\num
Line: 27     propositum humanis actibus . ueluti commune premium . Fóne díu íst táz sél\ba
Line: 28     gûot állero ménniskon tâten erbóten . sámoso geméine lôn . Atqui . hoc .
Line: 29     s . premium . a bonis non potest separari . Tér sélbo lôn . tér nemág fóne dien
Line: 30     gûotên nîeht . Neque enim ultro uocabitur iure bonus . qui careat bono . Nóh tér

p. 196    

Manuscript page: 196  Page: 196   Line: 1     nemáhti dâr fúrder gûot héizen . dér gûotes âna uuâre . Quare probos mores sua premi\a
Line: 2     non relinquunt . Fóne díu neinféret tien gûotên nîomêr íro lôn . Quantumlibet igitur
Line: 3     seuiant mali . sapienti tamen non decidet corona . non arescet . Die úbelen sárfesoên sô fílo
Line: 4     sie uuéllên . dien gûoten neinféret íro corona dúrh táz nîeht . nóh neuuésennêt . sô
Line: 5     dîe ûzer blûomôn geuuórhten tâten . déro íu síto uuás . Neque enim aliena improbitas
Line: 6     decerpit probis animis proprium decus . Nóh ánderro úbeli neinfûoret tîen gûotên nîomer
Line: 7     íro êra . Quodsi extrinsecus accepto lętaretur . poterat hoc uel alius quispiam . uel ille etiam qui contu\lisset
Line: 8     auferre . Uuâre íro fréuui án demo ûzeren lône . sô gólt . únde sílber íst . tén
Line: 9     máhti ín erzúcchen . dér in ín gâbe . álde éin ánderêr . Sed quoniam id . s . premium . sua cuique
Line: 10     probitas confert . tum suo premio carebit . cum probus esse desierit . Uuánda ín áber gíbet íogeliche\mo
Line: 11     sîn gûoti . sô neinfállet er ímo nîeht . êr er síh sînero gûoti gelóubet . Postremo cum
Line: 12     omne premium idcirco appetatur . quia bonum esse creditur . quis boni compotem . premii iudicet ex\pertem?

Line: 13     Ze_demo gnôtesten . sô álles lônes pedíu gegérot uuírt . uuánda er gûot keáh\tôt
Line: 14     uuírt . uuér sól dánne gûotes kemáren . áhtôn lôn-lôsen? Jóh filia herodiadis
Line: 15     uuânda gûotes kéron . dô si iohannis hóubetes kérota . Tér síh áber ze_gûote héf\tet .
Line: 16     álso êr iohannes . uuîo sól démo lônes présten? At cuius premii? Iâ uuîoliches lônes?
Line: 17     Omnium pulcherrimi . maximique . Tes állero scônisten . únde méisten . Memento ete\nim
Line: 18     corollarii illius . quod paulo ante precipuum dedi . Kedénche déro tíurûn mîeto . dîa
Line: 19     íh tír dâr fóre gáb . Ac sic collige . cum ipsum bonum beatitudo sit . bonos omnes eo ipso quod
Line: 20     boni sint . fieri beatos liquet ! sed qui beati sint . deos esse conuenit . Únde bechénne argv\mentando . sô
Line: 21     gûot sâlighéit íst . táz álle gûote . uuánda sie gûot sínt . óuh sâlig
Line: 22     sínt . únde dîe sâlig sínt . târ míte góta sínt . Uuélih lôn mág témo gelîh sîn? Tér
Line: 23     syllogismus stât târ fóre . Est igitur premium bonorum . quod nullus deterat dies . nullius mi\nuat
Line: 24     potestas . nullius fuscet improbitas . deos fieri . Pedíu íst tér lôn dero gûotôn .
Line: 25     dén nîoman negeuuértet . nîomannes keuuált nemínnerôt . nîomannes úbe\li
Line: 26     negehínderet . táz sie góta uuérdên . QUID SIT STADIUM ET OLYM\PIAS .

Line: 27     Apud grecos uuás íu éin solemnitas erháuen . dîa sie olympiadem hîezen / .
Line: 28     fóne olympo monte . dér ín macedonia íst . pi démo si ze_êrest uuárd .
Line: 29     Tîa ûobtôn sie sîd pî alpheo fluuio archadię . dâr si únder zuískên búrgen rín\net
Line: 30      . elidem et pisas ! uuánda dâr scôníu gefílde sínt . Tíu solemnitas uuárd úmbe

p. 197    

Manuscript page: 197  Page: 197   Line: 1     dáz erháuen . dáz târ publica probatio uuúrte . omnium uirtutum . Dánnân hîez tíu probatio
Line: 2     grece pancratios . Únde neuuás nîoman in tota grecia . dér síh te-héines tûomliches
Line: 3     tínges germâze . mít tíu er gloriam geuuúnnen uuólti . ér neskéindi iz târ . ze
Line: 4     demo olympiade . Fermáhta er síh ríngennes . sô hîez er grece palestricator .
Line: 5     fermáhta er síh féhtennes . mít temo chnútele . sô hîez er pugil . álde mít suér\te .
Line: 6     sô hîez er gladiator . álde mit cestibus . dáz uuír chédên mít pûsken . sô hîez
Line: 7     er agonitheta . i . decertator . Uuólta er ûfen sînero réito strît-spíl ûoben . dáz
Line: 8     hîez curule certamen . Uuólta er óugen uuîo er in_bóre máhti . dáz téta er gândo
Line: 9     úber daz séil . dáz funiambulum hîez . Úbe er óuh sîna snélli skéinen uuólta .
Line: 10     dáz téta er lóufendo in stadio . álso dîe tâten ad tumulum anchisę . fóne dîen uir\gilius
Line: 11     ságet . Stadium hîez sélbez táz spacium . dáz sie lóufen sóltôn . grece genámo\tez
Line: 12     fóne exercitatione . Tés uuâren . centum uiginti quinque passus . i . nona pars milia\rii .
Line: 13     Dîen állên uuás târ gágen-uuérte fóne frôno íro lôn . Dér lôn hîez grece brabi\on .
Line: 14     latine brauium . DE CERTA POENA MALORUM .

Line: 15     Quę cum ita sint . de malorum quoque inseparabili poena dubitare sapiens nequeat . Târ mí\te
Line: 16     nezuîueloe nehéin uuîse mán dáz óuh tie úbelen nîomer âne uuîze neuuérdent . Nam cum bo\num
Line: 17     malumque . item poena atque premium . aduersa fronte dissideant . quę in boni premio uide\mus
Line: 18     accidere . eadem necesse est in mali poena contraria parte respondeant . Sô gûot . únde
Line: 19     úbel . lôn únde uuîze uuíderuuártîg sínt . sô íst nôt . táz uuíderuuártîg sîn . díu
Line: 20     án des kûoten lône . únde án des úbelen uuîze geskéhen súlen . Uuáz íst táz? Sicut igitur pro\bis
Line: 21     probitas ipsa fit premium . ita improbis nequitia ipsa supplicium est . Táz íst . táz tu hîer fer\némen
Line: 22     máht . Álso dero gûotôn lôn íst . íro gûoti . sô íst téro úbelôn chéli . sélbiu diu
Line: 23     úbeli . Iam uero quisquis afficitur poena . malo se affectum esse non dubitat . Íh uuâno dér îo
Line: 24     ána uuîze lîdet . tér bechénnet úbel . dáz er lîdet . Si igitur ipsi sese uelint estimare
Line: 25     . possuntne sibi supplicio expertes uideri . quos omnium malorum extrema nequitia . non afficit
Line: 26     modo . i . affligit . uerum etiam uehementer inficit . i . corrumpit . Fóne díu . uuîo mú\gen
Line: 27     dîe dánne uuânen . síh uuîzes âno sîn . úbe sie án síh sélben dénchen
Line: 28     uuéllen . dáz chît . úbe sie íro sélbero îeht infínden uuéllen . dîe árguuílli\gi
Line: 29     álles úbeles méista . nîeht éin nechélet . núbe ióh ferchústet? Táz íst argu\mentum
Line: 30     ab effecto . Uuánda sie infecti sínt . tánnân skînet . uuîo hárto sie affe\cti

p. 198    

Manuscript page: 198  Page: 198   Line: 1     sínt . Uide autem ex aduersa parte bonorum . quę improbos poena comitetur . Chíus óuh tero gûo\tôn
Line: 2     hálb . uuáz tien úbelên ána uuîzes sî . Omne namque quod sit . unum esse paulo ante didi\cisti . ipsumque
Line: 3     unum bonum esse . cui consequens est . ut omne quod sit . id etiam bonum esse uideatur . Íh lêrta
Line: 4     díh fóre dísen syllogismum . dáz ál dáz-tir íst . únde éin gûot íst . dáz sínt zuéi
Line: 5     sumpta . dîen fólgêt nôte díu conclusio . dáz ál dáz-tir íst . kûot íst . Hoc igitur modo . quic\quid
Line: 6     a bono deficit . esse desistit . Téro conclusioni íst áber dísíu geháft . so uuáz kûot
Line: 7     neíst . táz neíst . Sô éin conclusio dero ánderro fólgêt . táz héizet latine . sô marti\anus
Line: 8     chît . confinis conclusio . grece simplerasma .


Line: 9  
QUID ESTIMANDI SINT DIUERSIS UITIIS DEDITI .


Line: 10     Quo fit . ut mali esse desinant quod fuerant . i . homines . Tánnân geskíhet . táz
Line: 11     tie úbelen nesîn ménnisken . dáz sie uuâren . dô sie úbel neuuâren . Sed fu\isse
Line: 12     homines . ostentat adhuc ipsa reliqua species humani corporis . Áber dáz
Line: 13     sie ménnisken uuâren . dáz óuget sélbíu diu ménnisken getât . tíu ín nóh ána
Line: 14     íst . Quare uersi in malitiam . humanam quoque amisere naturam . Fóne díu in_árg pe\chêrte
Line: 15      . ferlúren sie ménniskîna naturam . Sed cum sola probitas possit prouehere
Line: 16     quemque ultra homines . necesse est . ut quos improbitas deiecit ab humana conditione .
Line: 17     infra hominis meritvm detruserit . Sîd áber éiniu diu gûoti mánnolichen er\héuen
Line: 18     mág úber die ménnisken . sô . dáz er gót uuérde . sô íst nôt . táz tîe . dîe
Line: 19     íro úbeli ába dero mánhéite geuuírfet . sîe sâr hínderôren getûe . dien mén-
Line: 20     niskôn . Euenit igitur . ut quem uideas transformatvm uitiis . hominem estimare non
Line: 21     possis . Tánnân íst . táz tu dén fúre ménnisken háben nemúgîst . tén du fóne
Line: 22     âchusten geuuéhselôten síhest . Auaritia feruet . uiolentus ereptor alienarum
Line: 23     apum . lupi similem dixeris . Uuîlôn uuírt er fréh . únde nôt-némare frémede\ro
Line: 24     sáchon . sô íst er uuólfe gelîh . Ferox atque inquies . exercet linguam litigiis . cani
Line: 25     comparabis . Áber râzêr ze_dero zúngûn . únde úngehírmdêr strîtes .
Line: 26     tér íst húnde gelîh . Insidiator occultus subripuisse fraudibus gaudet ! vulpe\culis
Line: 27     exęquetur . Sô íst . tér tóugeno fârêt îeht ze_guuínnenne . mít úndriuuôn .
Line: 28     démo chít-fúhs . Irę intemperans . fremit . leonis animum gestare credatur . Sô íst .
Line: 29     tér únmézigêr sînes zórnes . îo grémezôt . tér tréget tes léuuen mûot .
Line: 30     Pauidus ac fugax . non metuenda formidat . ceruis similis habeatur . Úndúrftes

p. 199    

Manuscript page: 199  Page: 199   Line: 1     fórhtelêr . únde flúhtigêr . dúnche dír hírze gelîchêr . Segnis ac stupidus torpet . asinum
Line: 2     uiuit . Ferlégenêr únde lázêr . únde dér síh árbéite erchúmet . lébet in_éseles uuîs .
Line: 3     Leuis atque inconstans . studia permutat . nihil auibus differt . Lîeht-mûotigêr . únde ún\stâtêr
Line: 4     in_sînero begúnste . dér íst álso fógel . Foedis inmundisque libidinibus inmergitur .
Line: 5     sordidę suis uoluptate detinetur . Tér síh áber únêrsáme . únde únréine gelúste
Line: 6     ána lâzet . tér íst pesólotero sûe gelíh . Ita fit . ut qui probitate deserta . homo esse de\sierit . cum
Line: 7     in diuinam conditionem transire non possit . uertatur in beluam . Sô geskíhet . táz
Line: 8     tér . dér síh kûoti gelóubendo . ménnisko neíst . sô er ze_gótes uuírdigi chómen
Line: 9     nemág . ze_tîere uuírt . NON TAM NOXIUM ESSE CORPUS IN BELUAM REDI\GI

Line: 10     Vela neritii ducis . i . vlixis . qui in / . QUAM BELUINA MENTE INDUI .

Line: 11     nerito insula . patriam habuit . et uagas rates pelago . eurus appulit insu\lę .
Line: 12     qua residens pulchra dea . edita semine solis . miscet hospitibus nouis . i . nouiter
Line: 13     superuenientibus . pocula tacta carmine . J́h mág tíh mánôn mícheles égesen . tér
Line: 14     dóh tísemo égesen gelîh neíst . Uuáz íst tér? Tô ulixes fóne troio eruuínden\do
Line: 15      . uuîto des méres uuállôta . únde er fóne sicilia férita ze_italia . dô uuárf
Line: 16     ín der uuínt ûz mít sînên skéffen ze_déro íselo . díu eee gehéizen íst . târ
Line: 17     diu scôna circe dero súnnûn tóhter gesézeníu . pezóuuerôt lîd tîen sélbên
Line: 18     gésten scángta . Quos ut in uarios modos uertit herbipotens manus . hunc te\git
Line: 19     facies apri . ille marmaricus leo . i . de prouintia africę . marmaria . dente crescit
Line: 20     et unguibus . Hic nuper additus lupis . flere dum parat . ululat . Ille ut indica tygris
Line: 21     tecta mitis obambulat . Sô dô díu zóuuerlicha hánt sîe ueruuéhselôta in_mísse\liche
Line: 22     uuîsâ . súm uuás kelîh ébere . súm demo léuuen . súmelichêr óuh ze_uuólfe
Line: 23     uuórtenêr . sô er uuéinôn uuólta . stûont er hônnota . Sô úmbe gîeng óuh taz
Line: 24     hûs súmelichêr . álso tygris ketânêr . Sed licet numen arcadis alitis . miserans
Line: 25     obsitum ducem uariis malis . soluerit peste hospitis . iam tamen remiges ore traxerant
Line: 26     mala pocula . Únde dóh tér in_fógeles uuîs flîgendo mercurius . tér
Line: 27     in cillenio monte archadię geûobet uuárd . tén nôt-háften hérezógen úm\be
Line: 28     irbármeda lôsti . fóne sînero uuírtenno gífte . îo dóh tie férien . dîe hábe\tôn
Line: 29     úbel lîd getrúnchen . Mercurius tér alatis talariis kemâlêt uuírt .
Line: 30     táz chît . mít kefídertên scúhen . dîe grece petasi héizent . tér mâneta vli\xem .

p. 200    

Manuscript page: 200  Page: 200   Line: 1     dáz er fermíte circę . Tô iz áber sô geskáh . táz er úndanches tára chám . únde sî ánderên
Line: 2     scáncta . dáz ér trínchen neuuólta . tô téta ín is mercurius pûoz . mít sînero uirga . díu ca\duceus
Line: 3     kenémmet uuás . tíu gágen állên díngen lâchenháfte uuás . Iam sues cerealia pabu\la
Line: 4     glande uerterant . Únde suîn uuórtene . uuéhselotôn sie daz prôt úmbe éichela . Et
Line: 5     nihil manet integrum . uoce . corpore perditis . Únde uuâren sie gáreuuo ferlórn . in_líden .
Line: 6     ióh in_stímmo . Sola mens stabilis gemit . super monstra quę patitur . Éinêr der sín stûont
Line: 7     ze_stéte . léidegêr dés égesen . dés ímo geskéhen uuás . O leuem nimium manum . nec potenti\a
Line: 8     gramino . . quę licet ualeant uertere membra . non ualent corda . Iâ uuîo héuig taz uuás .
Line: 9     Uuáz kemáhtôn sâr díu chríuter . únde díu gíft-hánt . tíu dien líden dáretôn . sín\ne
Line: 10     nemáhtôn? Intus est hominum uigor . abdita arce conditus . Ínne líget tiu máht . Târ sínt tîe\fo
Line: 11     gebórgen . ménnisken chréfte . Hęc uenena . i . uitia . detrahunt potentius homi\nem
Line: 12     sibi . Tîe gífte . dîe íh ságo . dîe getûont ten ménnisken sîn úngeuuáltigôren .
Line: 13     Quę dira penitus meant . nec nocentia corpori . mentis uulnere seuiunt . Tîe tîefôr
Line: 14     íngesláhent . nóh líden netárônt . núbe des sínnes âhtent .
Line: 15     MALOS MINUS MISEROS FIERI . SI EIS PECCARE NON LICERET .

Line: 16     Tum ego . Fateor inquam ! nec iniuria dici uideo uitiosis . tametsi corporis speciem ser\uent .
Line: 17     in beluas tamen animorum qualitate mutari . Íh gího dir is chád ih tô . ún\de
Line: 18     árge uuéiz íh tíh mit réhte tîer héizen . dîe tîerlih mûot hábent . tóh sie
Line: 19     an_lîchamôn ménniskôn gelîh sîn . Sed quorum atrox scelerataque mens bonorum pernecie
Line: 20     seuit . id ipsum eis licere noluissem . Táz áber dîe . déro mûot sô fertân . únde sô úbel
Line: 21     íst . kûotero mûozen âhten . dáz íst . táz íh neuuóltî . Nec licet inquit . Néin chád
Line: 22     si nemûozen . Uti demonstrabitur conuenienti loco . Álso du uuóla geéiscôst . sô íh tíh
Line: 23     tara zûo bríngo . Sed tamen si auferatur id ipsum . quod creditur eis licere . releuetur ex ma\gna
Line: 24     parte poena . sceleratorum hominum . Uuúrte ín áber dáz sélba benómen .
Line: 25     dáz tû uuânest táz sie mûozîn . dâr ána uuúrte ín íro uuîze gelîhterôt .
Line: 26     PROPOSITIO . Etenim quod incredibile cuiquam forte uideatur . infeliciores esse necesse
Line: 27     est malos . cum cupita perfecerint . quam si non possint ea implere quę cupiunt . Ze uuâre
Line: 28     dés knûoge mág keskéhen . netrûent . tîe úbelen sínt tés-te únsaligôren . dáz
Line: 29     sie íro uuíllen getûont . tánne úbe sie ín getûon nemáhtîn . ASSUMPTIO .

Line: 30     Nam si miserum est uoluisse praua . potuisse miserius est . Úbe árg uuéllen uuêlih

p. 201    

Manuscript page: 201  Page: 201   Line: 1     íst . árg kemúgen . dáz íst nóh uuêlichera . Sine quo langueret effectus miserę uoluntatis .

Line: 2     Uuánda árg-uuíllo âne dáz keskéinet uuérden nemáhtî . CONCLUSIO .

Line: 3     Itaque cum singulis sua miseria sit . triplici infortunio necesse est urgeantur . quos uide\as
Line: 4     scelus uelle . posse . perficere . Pedíu sínt sie nôte in_drî uuîs únsalîg . sîd téro uuê\neghéito
Line: 5     drî sínt . íh méino uuéllen . múgen . tûon . dáz-tir úbel íst . Táz íst rheto\ricus
Line: 6     syllogismus . uuánda er diffusior íst . Dialecticus íst contractior . uuánda er chûmo
Line: 7     hábet in_îogelichero propositione . subiectiuam partem et declaratiuam . Accedo inquam . Íh
Line: 8     gího dir is chád ih . MALOS ETSI NUMQUAM MORERENTUR . IN\FELICISSIMOS

Line: 9     Sed uti hoc infortunio cito careant . / FORE .

Line: 10     patrandi sceleris possibilitate deserti . uehementer exopto . Áber gót uuélle . dáz sîe ún\máhtîg
Line: 11     uuórtene des úbeles . tero únsalighéite hálto dárbeên . Carebunt inquit otius .
Line: 12     quam uel tu forsitan uelis . uel illi sese estiment carituros esse . Sô tûont sie chád si . dárbênt iro
Line: 13     ióh hórskôr . dánne sâr dû mág keskéhen uuéllêst . álde sîe síh peuuânên . Neque enim est
Line: 14     aliquid ita serum . in tam breuibus uitę metis . i . spaciis . quod presertim inmortalis animus . i . sapi\ens
Line: 15     . exspectare longum putet . Nóh in_dísses chúrzen lîbes fríste . neíst nîeht sô ún\spûotiges .
Line: 16     tés ze_láng áhtoe ze_bîtenne dehéin êuuig mûot . Ter uuîse mán
Line: 17     dér êuuigheit pechénnet . tér áhtôt temporalia fúre nîeht . Quorum magna
Line: 18     spes . et excelsa machina facinorum . repentino sepe . atque insperato fine destruitur .

Line: 19     Téro chréftiga gedíngi . únde déro hóha gerúste . ze_úbele . ófto gáhes únde ún\geuuândo
Line: 20      . mít tôde eruéllet uuírt . Quod quidem illis miserię modum statuit . Táz
Line: 21     ín dóh mézôt tia uuêneghéit . Nam si nequitia miseros facit . miserior sit necesse
Line: 22     est diuturnior nequam . Uuánda úbe úbeli uuênege tûot . sô lángôr úbel íst . sô
Line: 23     nôte uuênegora íst . Táz íst argumentum a minore ad maius . Sîd óuh pegínnen\tíu
Line: 24     nequitia miseros tûot . mêr chíd tiu uuáhsenta . Quos infelicissimos esse ivdicarem
Line: 25     . si non eorum malitiam saltim mors extrema finiret . Dîe châde íh uuésen die uuê\negôsten .
Line: 26     úbe íro úbeli dóh tôd in_énde nesázti . Táz íst áber argumentum a mino\re .
Line: 27     Uuánda diuturnior nequam infelicior íst incipiente . bedíu uuâre semper ne\quam
Line: 28     infelicissimus . Fóne díu chît si dar nâh . Etenim si de prauitatis infortunio ue\ra
Line: 29     conclusimus . infinitam liquet esse miseriam . quam esse constat ęternam . Úbe dáz êrera uuâr íst . táz
Line: 30     íh chád . si nequitia miseros facit . miserior necesse est diuturnior nequam . sô íst

p. 202    

Manuscript page: 202  Page: 202   Line: 1     kuís . táz tíu miseria íst infinita . únde bedíu infelicissima . díu ęterna íst . Úbe diuturna prauitas
Line: 2     miserior íst tánne breuis . sô íst nôte sempiterna béidíu . ióh infinita . ióh infelicissima . Tísa réda
Line: 3     féstenôt si fóne díu . sô gnôto . uuánda si sórgêt . táz er mísse-trûuuee . Uuér mág táz
Line: 4     sámfto gelóuben . dáz iniqui semper uiuentes . et semper inpuniti . fóne báremo únrehte infe\licissimi
Line: 5     únde miserrimi uuésen múgîn? Fóne díu ferním sîn ántuuúrte . Tum ego .

Line: 6     Dô ánt-uuúrta íh is . Mira quidem inquam . et concessu difficilis inlatio . Táz íst éin uuún\derlih
Line: 7     ûzlâz chád íh . únde únsémftêr ze_gelóubenne . Sed cognosco eam nimium
Line: 8     conuenire . his quę prius concessa sunt . Íh fernímo áber uuóla . dáz er dien êrerên
Line: 9     gegíhten gehíllet . Recte inquit estimas . Réhto dúnchet tir chád si . Sed qui
Line: 10     durum putat accedere conclusioni . equum est demonstret . uel falsum aliquid precessisse . uel
Line: 11     ostendat collocationem propositionum . non esse efficacem necessarię conclusionis . Tér
Line: 12     áber inblándeno uuélle gelóuben dísemo ûzlâze . tér óuge dáz lúkke . dáz
Line: 13     târ fóre stât . mít tíu íh in stárhta . álde er chéde dîe sélben rédâ . dóh sie óuh
Line: 14     uuâr sîn . sô nesîn gestéllet . dáz sie uuúrchên dísên ûzlâz . Alioquin concessis
Line: 15     precedentibus . nihil prorsus est . quod de illatione causetur . Ánderes-uuîo . échert ér de\ro
Line: 16     fórderûn zálo iéhe . des ûzlâzes nemág ér nîeht ferspréchen . Táz chît
Line: 17     si fóne díu . uuánda ófto líuget tiu fórdera zála . sô díu tûot . nullus sapiens
Line: 18     spernit diuitias . únde bedíu nestérchet si dia áfterûn ! sô díu íst . Igitur socra\tes
Line: 19     quia spreuit diuitias . non erat sapiens . Ófto sínt zuô die fórderen geuuâ\re
Line: 20      . álso dîe sínt . Omnis sapiens spernit diuitias . Multi tamen sapientes sunt di\uites .
Line: 21     Áber sô nesínt sie gestéllet . táz sie dísa dríttûn stérchên . Socrates
Line: 22     si sapiens esset . diues esset . Ál dáz syllogismos únde argumenta írren mág .
Line: 23     táz íst án dîen zuéin uitiis . únde bedíu héizent tîe argumentationes . so\physticę .
Line: 24     dâr siu ána fúnden uuérdent . Tér fólleclîchôr exempla háben
Line: 25     uuélle . déro trîegentôn syllogismorum . dér néme siu fóne cicerone in
Line: 26     rhetoricis . INPROBOS IUSTIS POENIS IN MORTE TRADITOS
Line: 27     FELICIORES ESSE . QUAM SI INPUNITI REMANERENT .

Line: 28     Nam hoc quoque quod dicam . non minus mirum uidetur . sed ex his quę sumpta . i . concessa sunt . ęque
Line: 29     est necessarium . Táz íh tír nóh ságo chád si . dáz kedúnchet tír sámo
Line: 30     míchel uuúnder . únde íst is îo dóh nôt . fóne dien êrerên geiíhten . Quidnam

p. 203    

Manuscript page: 203  Page: 203   Line: 1     inquam? Uuélez chád íh? Feliciores inquit esse improbos . supplicia luentes . quam si eos nul\la
Line: 2     iustitię poena coerceat . Sâligoren sîn die úbelen . dîe réhtez uuîze lîdent . dán\ne
Line: 3     sie uuârîn . úbe sie iz nelítîn . Neque id nunc molior . quod cuiuis in mentem ueniat . corri\gi
Line: 4     ultione prauos mores . et ad rectum supplicii terrore deduci . Íh nechído nîeht
Line: 5     árge síte geándôt uuérden . únde mít pûozo geríhtet uuérden . dáz tés îo\man
Line: 6     uuâne . Ér nedárf is uuânen . uuánda íh táz neméino . Cęteris quoque exem\plum
Line: 7     esse culpanda fugiendi . Únde dáz ánderên ze_bílde sî ! dáz sie scúlde flíhên !
Line: 8     únde sámolîh netûên . Sed alio quodam modo arbitror punitos improbos felicio\res
Line: 9     esse . tametsi nulla ratio correctionis habeatur ! nullus respectus exempli . Núbe in
Line: 10     ándera uuîs áhtôn íz . táz úbele sîn . íro súndôn ingálte . dés-te sâligoren . tóh
Line: 11     iz ín nesî bûoza . nóh ánderên bílde . Et quis erit inquam preter hos alius modus?

Line: 12     Uuélih ánder uuîsa mág iz sîn chád ih . âne dísíu? Et illa . Nonne concessimus inquit . bo\nos
Line: 13     esse felices . malos uero miseros? Neiáhen uuír chád si . die gûoten uuésen sâlige .
Line: 14     únde die úbelen uuênege? Ita est inquam . Táz íst álso chád ih . Si igitur inquit addatur
Line: 15     aliquod bonum cuiuspiam miserię . nonne felicior est eo . cuius miseria pura est . ac solitari\a .
Line: 16     sine admixtione cuiusquam boni? Úbe dánne gûot keléget uuírt ze_íro dehéi\nes
Line: 17     uuêneghéite . neíst tánne dér sâligoro . dánne dér . ze_dés uuêneghéite .
Line: 18     nehéin gûot néist kemískelôt? Sic inquam uidetur . Témo íst iz kelîh chád ih .
Line: 19     Quid si adnexum fuerit aliud malum eidem misero ! qui careat cunctis bonis . preter
Line: 20     ea quibus miser est . nonne censendus est multo infelicior eo . cuius infortunium releua\tur
Line: 21     participatione boni? Úbe óuh temo uuênegen . dér álles kûotes tárbêt . tehéin
Line: 22     ánder uuêneghéit zûo gestôzen uuúrte . âne dîa fóne déro er uuêneg íst . neuuâ\re
Line: 23     er dánne na énes únsâligoro . dés uuêneghéit kelîehterôt uuírt . mít ételiches
Line: 24     kûotes mískelungo? Táz ist argumentum a contrario . Uuánda úbe îoman fóne zûo
Line: 25     slíngentemo gûote gesâligôt uuírt . sô uuírt er nôte óuh fóne zûo slingen\temo
Line: 26     úbele geúnsaligôt . Quidni inquam? Uuîo ánderes chád ih? Habent igitur
Line: 27     improbi cum puniuntur quidem aliquid boni adnexum pęnam ipsam . scilicet . quę bona est ratio\ne
Line: 28     iustitię . Fóne díu chád si . hábent tie úbelen . dánne sie in_uuîze sínt . éte\uuaz
Line: 29     zûogemískelôtes kûotes . íh méino sélbez taz uuîze . dáz fóne réhte
Line: 30     gûot íst . Et cum idem carent supplicio . inest eis ulterius aliquid mali . ipsa inpunitas .

p. 204    

Manuscript page: 204  Page: 204   Line: 1     quam confessus es malum esse . merito iniquitatis . Únde dîa uuîla sie âne uuîze sínt .
Line: 2     sô íst ín ána âne íro úbeli . éin ánder úbel . sélbíu diu úningélteda . díu fóne únrehte
Line: 3     úbel íst . Negare non possum . Tés nemág íh ferságen nîeht . chád íh . Multo igitur infelicio\res
Line: 4     sunt improbi . iniusta inpunitate donati . quam iusta ultione puniti . Pedíu sínt chád
Line: 5     si die úbelen únsaligoren . in_únrehtero úningéltedo . ferlâzene . dánne réhto in\gálte .
Line: 6     Sed puniri improbos iustum . inpunitos uero elabi . iniquum esse manifestum est . Fóne díu
Line: 7     íst óffen réht . táz tie úbelen dero úbeli ingéltên . únde óffen únreht . táz sie íro
Line: 8     úningéltet sîn . Quis id neget? Uuér mág tés kelóugenen chád íh? Sed ne illud qui\dem
Line: 9     ait quisquam negabit . bonum esse omne quod iustum est . contraque quod iniustum est malum . Nóh óuh
Line: 10     tés chád si . núbe gûot sî . dáz-tir réht íst . únde úbel . dáz únreht íst . Respondi
Line: 11     tum ego . Dô ántuuúrta íh íro dés . Ista quidem consequentia sunt eis . quę paulo ante conclusa sunt . Tí\síu
Line: 12     sínt chád ih . nôt-fólgîg tîen . díu án demo êreren capitulo geféstenôt sínt . Tíz
Line: 13     capitulum iíhtet énemo . Uuánda sie infelicissima uuârîn . sô si dâr fóre chád . úbe sie
Line: 14     îomêr mû<o>sîn sîn inpuniti ! sô uuérdent sie nôte puniti feliciores . QUESTIO .

Line: 15     Sed queso inquam te . nullane animarum supplicia post defunctum corpus morte relinquis . i .
Line: 16     concedis ? Nû uuére_got chád ih . íst tehéin uuîze dero sêlôn nâh temo tôde? RESPONSIO .

Line: 17     Et magna quidem inquit . Únde chréftîg chád si . Quorum alio puto exerceri poenali
Line: 18     acerbitate . alia uero purgatoria clementia . Téro íh súmelichíu uuéiz tréffen . áfter
Line: 19     geríche ze_uerlórníssedo . súmelichíu áfter gnâdôn ze_erlíuterdo . Sed nunc de his
Line: 20     disserere consilium non est . Íh nehábo áber nû nehéinen uuíllen dánnân ze ráchônne .

Line: 21     REPETITIO EORUM . QUAE A PRINCIPIO HUIUS LIBELLI HUC USQUE
Line: 22     Id uero hactenus egimus . ut potestas malorum quę tibi uisa est indignissi\ma / DICTA SUNT .

Line: 23     . eam nullam esse cognosceres . Íh tréib táz únz hára chád si . táz tû bechénnêst
Line: 24     tero úbelôn geuuált . tér dír fílo ándo uuás . nehéinen sîn . Quosque inpunitos querebare
Line: 25     . uideres numquam carere suppliciis . inprobitatis suę . Únde dû dîe sáhîst ne\héinêst
Line: 26     sîn . âne uuîze . dîe dû châde íro úbeli úningálte . Licentiam quam cito fini\ri
Line: 27     precabaris . nec longam esse disceres . Únde dû géiscotîst . únlánga sîn dîa mûoza .
Line: 28     déro du bâte slîemo lába uuérden . Infelicioremque fore . si diuturnior . infelicissi\mam
Line: 29     uero . si sit ęterna . Únde dû sia uuíssîst tés-te únsâligorûn . úbe si lángséimíu
Line: 30     uuâre ! únde áber fóne állên díngen únsaliga . úbe si êuuîg uuâre . Post hęc

p. 205    

Manuscript page: 205  Page: 205   Line: 1     miseriores esse improbos . iniusta inpunitate dimissos . quam iusta ultione punitos . Únde úningálte
Line: 2     íro úbeli . uuênegôren sîn . dánne ingálte . Cui sententię consequens est . ut tum demum urgeantur
Line: 3     grauioribus suppliciis . cum inpuniti esse creduntur . Témo dáz nôte fólgêt . táz sie dánne hán\degôsta
Line: 4     uuîze lîdên . sô man sie uuânet úningálte dés sie tûont . Tum ego . Dô ántuuur\ta
Line: 5     íh íro . Cum tuas inquam considero rationes . nihil dici uerius puto . at si ad hominum iudicia
Line: 6     reuertar . quis ille est . cui hęc non modo credenda . sed saltim audienda uideantur? Sô íh tîna
Line: 7     réda chíuso . chád íh . sô néahtôn íh nîeht uuâreren . úbe íh án_dero líuto áhtâ déncho .
Line: 8     uuér íst tánne dér iz kelóuben . álde sâr gehôren uuélle?


Line: 9  
MENTE CONTENEBRATIS . LUMEN RATIONIS NON CLARESCERE .


Line: 10     Ita est inquit illa . Íst álso chád si . Nequeunt enim oculos assuetos tenebris . attollere
Line: 11     ad lucem perspicuę ueritatis . Sîe nemúgen diu íro geuuéneten óugen dero fínstri .
Line: 12     ûf ze_lîehte erhéuen . Similesque sunt auibus . quarum intuitum nox inluminat . dies cęcat .

Line: 13     Únde sínt sie dîen fógelen gelîh . tîe der tág pléndet . tiu náht séhende getûot !
Line: 14     álso húuuen . únde húuuelâ . únde der náht-rám . Dum enim non intuentur rerum ordinem .
Line: 15     sed suos affectus . uel licentiam . uel inpunitatem scelerum . putant esse felicem . Sô sîe des íro uuíl\len
Line: 16     séhent . náls tero órdeno . dîa ratio dien díngen gíbet . sô uuânent sie dero
Line: 17     súndôn mûoza . únde úningélteda . sâlîg sîn . Uide autem quid ęterna . i . diuina lex san\ciat .

Line: 18     Síh áber dû . uuîo iz tiu gótes êa méine . Melioribus animum conformaueris .
Line: 19     nihil opus est iudice . premium conferente . tu te ipse excellentioribus addidisti . Studium ad
Line: 20     peiora deflexeris . extra ne quesieris ultorem . tu te ipse in deteriora trusisti . Ze
Line: 21     demo bézeren fáhendo . hábest tu díh sélbo gehêret . nesî nehéin chóstare . dér
Line: 22     dir is tánchoe . Úbe du áber in_árg tíh chêrest . sô nedénche . uuér iz ánderro
Line: 23     réche . sélbo hábest tu díh kehínderet . Ueluti si uicibus sordidam humum . cęlumque respi\cias .
Line: 24     cunctis extra cessantibus . ipsa cernendi ratione . nunc cęno . nunc syderibus interesse
Line: 25     uidearis . Sámo so úbe du hértôn ûf ze_hímele . únde níder ze_érdo uuár\teêst .
Line: 26     únde dû âne ánderro tâte fóne dîn sélbes uuártênne . éina uuîla in
Line: 27     hímele . ándera uuîla in_hórouue sîst . At uulgus ista non respicit . Áber der
Line: 28     líut neuuéiz tés nîeht . Quid igitur? Uuáz súln uuír dánne tûon? Hisne accedamus .
Line: 29     quos beluis similes esse monstrauimus? Súln uuír únsih úmbe dáz án
Line: 30     dîe héften . dîe uuír tîeren châden gelîche uuésen? Quid si quis amisso

p. 206    

Manuscript page: 206  Page: 206   Line: 1     penitus uisu . ipsum etiam se habuisse obliuisceretur . intuitum . nihilque sibi ad humanam perfectionem
Line: 2     deesse arbitraretur . num uidentes eadem . i . amissionem oculorum eius . cęcos putaremus? Uuáz
Line: 3     úbe dér . démo diu óugen genómen sínt . ergâze . dáz er siu íu hábeta . únde er síh
Line: 4     stríte uuésen in_álla uuîs kánzen . sóltîn uuír dánne . dîe ín gesáhîn óugelôsen .
Line: 5     áhtôn blínde? MISERIOREM QUI INFERT . QUAM QUI SUSTINET IN\IURIAM .

Line: 6     Nam ne illud quidem adquiescent . quod ęque nititur ualidis firmamentis . ra\tionum / .
Line: 7     infeliciores esse qui faciant iniuriam . quam qui patiantur . Nóh tés neiéhent sie .
Line: 8     dáz fóne féstero rédo sámo guís íst . tén uuênegôren sîn . dér ándermo únréht
Line: 9     tûot . tánne dén . dér iz lîdet . Uellem inquam audire has ipsas rationes . Míh lústi
Line: 10     chád ih ze_fernémenne . dîa réda . dánnân íh táz uuízen máhti . Num
Line: 11     inquit negas . omnem improbum dignum supplicio? Uuíle du lóugenen chád si den gûo\telôsen
Line: 12     sîn uuirdîgen chéli? Minime . Néin chád íh . Liquet uero multipliciter qui im\probi
Line: 13     sunt . infelices esse . Nû íst táz in_mániga uuîs óffen chád sî . dîe únsalîg sîn . dîe ú\bel
Line: 14     sînt . Ita est inquam . Sô íst chád ih . Qui igitur supplicio digni sunt . miseros esse non dubitas .

Line: 15     Tîe dero chéli uuírdîg sínt chád si . dîe uuéist tu uuênege . Conuenit inquam .

Line: 16     Táz keuállôt sô chád íh . Si igitur cognitor ait resideres . cui putares inferen\dum
Line: 17     supplicium . ei qui fecisset . an qui pertulisset iniuriam? Úbe du stûol-sâzzo in
Line: 18     dínge uuârist chád si . uuéderen uuândîst tu dero chéli uuírdigen . dér daz
Line: 19     únreht tâte . álde iz tóleti? Nec ambigo inquam . quin perpesso satis facerem . dolore
Line: 20     facientis . Íh nezuîueloti nîeht chád ih . núbe íh témo sólti geuuíllôn .
Line: 21     dér iz líte . mít énes ingéltedo . Miserior igitur tibi uideretur esse inlator iniu\rię .
Line: 22     quam acceptor . Sô dûohti dír chád si dér uuênegoro . dér únreht tâte .
Line: 23     dánne dér iz tóleti . Consequitur inquam . Tára zûo chúmet iz chád ih . Hinc i\gitur
Line: 24     apparet . de aliis causis . ea radice nitentibus . quod turpitudo suapte natura .
Line: 25     miseros facit . cuilibet inlatam iniuriam . non accipientis . sed inferentis esse miseriam .

Line: 26     Sô chád ih áber . Fóne déro rédo . únde fóne ánderen rédôn . áber dés síndes ke\uuúrzellotên .
Line: 27     dáz únchíuskíu tât túrh síh uuênege máchôt . sô skînet óuh táz
Line: 28     tu chîst . tia uuêneghéit ze_démo háldên . dér daz únreht tûot . náls iz lîdet .
Line: 29     táz íst argumentum ab efficientia . Turpitudo íst efficientia miserorum . álso
Line: 30     dára gágene íst honestas . i . uirtus beatorum . Turpitudo íst keméine námo

p. 207    

Manuscript page: 207  Page: 207   Line: 1     állero uitiorum . álso honestas íst állero uirtutum . QUI MISERIOR EST . HUIUS POTIUS

Line: 2     Atqui nunc ait contra faciunt oratores . Tára uuídere / ESSE MISERENDUM .

Line: 3     chád sî tûont tie díng-mán nû . Conantur enim excitare miserationem iudicum .
Line: 4     pro his qui graue quid acerbumque perpessi sunt . Sîe scúndent îo die iudices . téro irbár\meda
Line: 5     ze_hábenne . dîen fílo ze_léide getân íst . Cum magis admittentibus iusti\or
Line: 6     miseratio debeatur . Tánne dien tûontên dero irbármedo dúrftera uuâ\re .
Line: 7     Quos oportebat duci ad iudicium . ueluti ęgros ad medicum . non ab iratis accu\satoribus .
Line: 8     sed a propitiis potius miserantibusque . ut morbos culpę resecarent
Line: 9     supplicio . Tîe ze_dínge gefûoret sóltôn uuérden . fóne íro léidâren . álso
Line: 10     man sîeche fûoret ze_árzate . náls túrh ház . núbe dúrh knâda . únde ir\bármeda .
Line: 11     dáz sie ín dâr frúmetîn ûz ersníten dero súndôno gállûn .
Line: 12     Táz íst argumentum a simili . Uuánda álso corpus pedárf medicinę . sô bedárf
Line: 13     óuh anima . Quo pacto uel tota frigeret opera defensorum . uel si mallet prodesse ho\minibus .
Line: 14     uerteretur in habitum . i . in modum accusationis . Ze_déro uuîs uuúrte ze
Line: 15     léibo dero bístellôn ríngen . álde úbe sie îomanne hélfen uuóltîn . dáz
Line: 16     tâtîn sie mêr dára uuídere léidôndo . dánne ferspréchendo . Ipsi quoque in\probi .
Line: 17     si eis fas esset aliqua rimula aspicere relictam uirtutem . uiderentque
Line: 18     se deposituros sordes uitiorum . cruciatibus poenarum . compensatione adi\piscendę
Line: 19     probitatis . nec hos cruciatus ducerent . Sélben die úbelen chón\dîn
Line: 20     sie déro túgede . dîa sie feruuórfen hábent . îeht erlûogeên dóh
Line: 21     sámo so dúrh nûot . únde sáhîn sie síh eruuásken uuérden dero sún\dôn .
Line: 22     fóne des uuîzes hándegi . uuíder démo guuínne dero gûoti . ne\áhtotîn
Line: 23     sie iz sâr fúre uuîze? Defensorumque operam repudiarent . ac se to\tos
Line: 24     accusatoribus . iudicibusque permitterent . Únde nefórderotîn sie nî\eht
Line: 25     tero bístellôn hélfo . únde ántuuúrtîn síh fúrenomes tára dien léi-
Line: 26     dâren . ióh tien ríhtâren . dáz sie sîe chéletîn . Quo fit ut apud sapi\entes
Line: 27     nullus prorsus odio locus relinquatur . Sô tûondo . neíst nehéin
Line: 28     uuég . tér die uuîsen léite ze_háze . Nam bonos quis nisi stultissimus
Line: 29     oderit? Malos uero odisse . ratione caret . Álso dû be_dísên argumentis
Line: 30     uuízen máht . Uuér sól gûote házên . âne uuíhto uuírsesto? Táz íst

p. 208    

Manuscript page: 208  Page: 208   Line: 1     argumentum a contrariis . uuánda insipientes . et maligni . dîe sínt bonis contrarii . Táz óuh
Line: 2     íoman die úbelen házee . uuáz rédôn íst táz? Táz íst a repugnantibus . uuánda
Line: 3     iniquum odium . dáz íst repugnans rationi . Nam si uitiositas est . quasi quidam morbus animorum .
Line: 4     ita uti languor corporum . cum ęgros corpore minime iudicemus dignos odio . sed potius
Line: 5     miseratione . multo magis non insequendi . s . morte . sed miserandi sunt . quorum mentes
Line: 6     urget improbitas . atrocior omni languore . Úbe chústelosi des mûotes sîehhéit
Line: 7     íst . álso óuh tes lîchamen ferchústeda sîn sîehhéit íst . únde úns tîe sîechen án
Line: 8     dien lîchamôn házes uuírdige nedúnchent . núbe irbármedo . sô neíst téro nî\eht
Line: 9     ze_âhtenne . núbe íro íst irbármeda ze_hábenne . téro mûot kûotelosi tém\fet
Line: 10      . állero súhto uuêlichôsta . CUR EOS QUIS PERIMAT . QUI SPONTE

Line: 11     Quid iuuat excitare tantos motus . et sollici\tare / MORITURI SUNT .

Line: 12     fatum propria manu? Uuáz lústet íuuih ze_skéinenne sô míchelíu
Line: 13     zórn . únde zûo fûoren mít hénde den tôd? Si mortem petitis . propinquat ipsa
Line: 14     sponte sua ! nec remoratur uolucres equos . Lústet íuuih sîn . ér chúmet úngelá-
Line: 15     dôt sînes tánches . nóh ér netuélet sînero férte . Quos serpens . leo . tygris . ur\sus .
Line: 16     aper . dente petunt . idem se tamen ense petunt . Téro állero tîerlîh âhtet . tîe sláhent
Line: 17     síh sélben úndúrftes tára zûo mít uuâfene . An quia distant . dissidentque mores . in\iustas
Line: 18     acies et fera bella mouent? Alternisque uolunt perire telis? Non est satis iusta ratio
Line: 19     seuitię . Túrh táz íro síte síh skéident . nóh in_éin nehéllent . scárônt sîe síh úmbe
Line: 20     dáz . únde féhtent sie úmbe dáz? Táz neíst pór-réht zála nîeht ! sólichero sár\fi .
Line: 21     Uis aptam meritis uicem referre? Dilige iure bonos . et miseresce molis . Uuíle du
Line: 22     mánnolichemo gágen sînên uuírden lônôn? Sô tûo sús . Mínne die gûoten
Line: 23     nâh réhte . únde hábe gnâda déro úbelôn . CUR RES QUASI FORTUITIS

Line: 24     CASIBUS MISCEANTUR . ITA UT BONIS MALA . MALIS BONA
Line: 25     Hic ego inquam . Dô chád íh . Uideo quę sit felicitas . uel miseria / CONTINGANT

Line: 26     constituta . in ipsis meritis proborum . atque inproborum . sed perpendo non nihil boni mali\ue
Line: 27     inesse . in hac ipsa populari fortuna . Uuóla gesího íh . uuélih sâlighéit ál\de
Line: 28     uuélih uuêneghéit án íro béidero frêhten stánde . dero gûotôn . ióh tero
Line: 29     úbelôn . nóh tánne fíndo íh óuh án sélbên dien líut-sâldôn . dáz kûot únde ú\bel
Line: 30     íst . Neque enim sapientuun quisquam . exul . inops . ignominiosusque . esse malit po\tuis .

p. 209    

Manuscript page: 209  Page: 209   Line: 1     quam pollens opibus . honore reuerendus . potentia ualidus . in sua permanens urbe florere .

Line: 2     Táz skînet uuóla . an_déro uuéli dero uuîsôn . dáz iro nehéin sô gérno neíst íhselîg . únde
Line: 3     árm . únde fersíhtîg . sô gérno er héime íst rîche . únde geêret . únde máhtîg . únde in
Line: 4     állên geréchen . Sic clarius testatiusque tractatur officium sapientię . cum transfunditur quo\dammodo
Line: 5     beatitudo regentium . in contingentes populos . Sô trîbent sie dáz ámbaht íro
Line: 6     uuîstûomes skînbarôr . únde mít pézerûn geiíhte . úbe íro sâlighéit . únz sie den
Line: 7     líut ríhten súlen . hína ióh únder die ûzeren gemâret uuírt . Cum presertim carcer . lex .
Line: 8     cęteraque tormenta legalium pęnarum debeantur pernetiosis potius ciuibus . propter quos etiam con\stituta
Line: 9     sunt . cur hęc igitur uersa uice mutentur . scelerumque supplicia bonos premant . premia
Line: 10     uirtutum mali rapiant . uehementer ammiror . Únde uuîo iz sô fáre . sô chárchare . únde
Line: 11     êo bûoh . únde állíu áfter êo fúndeníu uuîze . scádelên súln . úmbe dîe siu gesézzet
Line: 12     sínt . zíu dés sólh uéhsel sî . únde léid tie gûoten drúcche . fúre die úbelen . únde de\ro
Line: 13     gûotôn êra die úbelen irzúcchên . dés uuúnderôn íh míh hárto . Et ex te scire desi\dero .
Line: 14     quę ratio uideatur esse tam iniustę confusionis . Únde gelírnên íh kérno fóne dír . uué\lih
Line: 15     réda sô únréhtero mískelungo sî . Minus etenim mirarer . si misceri omnia fortuitis
Line: 16     casibus crederem . Íh neuuv́nderoti míh is nîeht . úbe íh állíu díng klóubtî tvuuárôn
Line: 17     in_únguíssên geskíhten . Nunc stuporem meum deus rector exaggerat . Kót ríhtare . ér
Line: 18     getûot mîna erchómeni míchela . Qui cum sepe bonis iocunda . malis aspera . contraque bo\nis
Line: 19     dura . tribuat . malis optata . concedat . nisi causa deprehenditur . quid est quod a fortuitis
Line: 20     casibus differre uideatur? Tánne er sô gesít íst . táz er ófto gíbet vuúnna dien gûo\tên .
Line: 21     árbeitsami dien úbelên . únde áber dára gágene árbeit-sami dien gûotên . lúst\sámi
Line: 22     dien úbelên . íh nefínde dés réda . uuáz sól iz mír dánne dúnchen sîn geskéi\den .
Line: 23     fóne dîen uuîlo-uuánchigên geskíhten? Nec mirum inquit . si quid ordinis igno\rata
Line: 24     ratio temerarium confusumque credatur . Nehéin vuúnder chád sî . úbe man dáz uuâ\net
Line: 25     sîn únríhtîg . únde fervuórren . fóne dés ordine nehéin réda geéiscôt ne\íst .
Line: 26     Sed tu quamuis ignores causam tantę dispositionis . tamen recte fieri cuncta ne
Line: 27     dubites ! quoniam bonus mundum rector temperat . Áber dóh tû neuuízîst . uuáz tíu méi\nunga
Line: 28     sî . sô máhtîgero réchenúngo . uuánda áber gûot ríhtare íst . tér dia
Line: 29     uuéerlt métemêt . sô nezuîuelo dés . núbe iz állez uuérde réhto geréisôt . uuánda
Line: 30     dés íst nôt . ut rectus recte agat . Tíu zuéi sént keuuétív . Bedíu héizet táz argv\mentum

p. 210    

Manuscript page: 210  Page: 210   Line: 1     a coniugatis . MERITO MIRA UIDERI . QUORUM RATIO NESCITUR .

Line: 2     Si quis nescit sydera arcturi . i . stellam quę dicitur arcturus . labi propinqua summo cardine . Et
Line: 3     si quis nescit . cur legat . i . sequatur bootes tardus . i . tardus ad occasum plaustra . mergatque se\ras
Line: 4     equore flammas . cum nimis celeres explicet ortus . stupebit legem ętheris alti . So uuér arcturvm
Line: 5     neuuéiz stân hára uuíder den nórd-kíbel . des hímeles . únde zíu signum bootis an démo
Line: 6     arcturus stât . lángséimo fólgee demo uuágene . únde trâgo ze_sédele gánge . únde
Line: 7     áber spûotigo ûf kánge . tér vuúnderôt síh nôte . uuîo iz síh sô gezíhe . dâr óbe úns
Line: 8     in_hímele. Uuánda der nórd-kíbel íst óbe érdo . álso der súnt-kíbel íst únder érdo .
Line: 9     bedíu negánt tíu zéichen nîeht in_sédel . díu náhôst ímo suéibônt . álso arcti tûont .
Line: 10     tîe diu líute héizent vuágen . Tíu éteuuaz férrôr stânt . álso bootes tûot .
Line: 11     tíu gânt ze_éinero uuîlo in_sédel . sô . dáz siu lúzzela fárt tûên únder érdo ! uuí\der
Line: 12     díu siu tûont óbe érdo . Tér dés nîeht neuuéiz . tér mág síh is vuúnderôn .
Line: 13     Duę arcti . dáz sínt duę vrsę . ęlix únde cynosura . Elix héizet tiu mêra . an déro
Line: 14     síhet man septem stellas claras . dîe septentrio héizent . Téro fólgêt bootes . uuán\da
Line: 15     er hínder íro gât . únde so uuára si bechêret íro posteriora . dâr síhet
Line: 16     man bootem . Cur palleant cornua plenę lunę . infecta . i . caligata . metis noctis
Line: 17     opacę . i . nocturnis itineribus . et cur confusa . i . obscurata phoebe detegat
Line: 18     astra . s . deficiendo . quę texerat fulgenti ore . Mág ín óuh uuv́nder sîn .
Line: 19     zíu fóllêr mâno . dánne eclypsis lunę in_mítta náht uuírt . álles káhes
Line: 20     petúncheltêr . die mínneren stérnen skînen lâze . dîe ér fóre dáhta . únz
Line: 21     er gláto skînen mûosa . Táz íst óffen . dáz ter mâno fóne ímo sélbemo
Line: 22     lîeht nehábet . únde ín diu súnna ána skînendo lîehten getûot . únde er
Line: 23     îo in_férte íst fóne dero súnnûn . álde zûo dero súnnûn . Fóne díu geskí\het .
Line: 24     tánne er in plenilunio sô gegât . táz er dero súnnûn réhto inchît .
Line: 25     ánderhálb tes hímeles . únde díu érda únder ín zuískên íst . táz ímo an
Line: 26     déro stéte gebrístet sînes lîehtes . únz ér áber fúrder gerúcchet . târ
Line: 27     ín diu súnna ána skînen mág . Tér brésto héizet eclypsis lunę . Commouet
Line: 28     gentes publicus error ! i . communis error . Sô erchóment síh tie líute . dés sie
Line: 29     álle dánne sínt írre . Íst sie vuúnder uuáz iz méine . Lassantque aera crebrie
Line: 30     pulsibus . i . interrogantibus . Únde dánne frâgênt sie iz îo . únz ten hímel

p. 211    

Manuscript page: 211  Page: 211   Line: 1     sélben . mág íro frâgênnes erdrîezen . Nemo miratur flamina chori . túndere litus frementi fluctv .

Line: 2     Áber dára gágene neíst tés nîomannen vuúnder . sô der uuínt uuáhet . táz tiu uuélla án
Line: 3     den stád sláhet . Nec molem niuis duram frigore . soluier feruente ęstu phoebi . Nóh taz îs smél\zen .
Line: 4     fóne dero súnnûn héizi . Zíu íst táz? Hic enim promptum est cernere causas . Uuánda díse
Line: 5     causę sémfte sínt ze_bechénnenne . Illic latentes . s . causę . turbant pectora . Áber díse causę
Line: 6     sínt únsémfte ze_bechénnenne . uuánda sie sih pérgent . Cuncta quę prouehit rara ętas . Ál
Line: 7     dáz sélten geskíhet . Et stupet subitis mobile uulgus . Únde dés síh taz smála líut erchúmet . sô iz
Line: 8     káhes keskíhet . Cędat inscitię . i . si cędat inscitię nubilus error . Uuérdent sie dés erríh\tet .
Line: 9     Cessant profecto mira uideri . Sô uuírdet sâr uuúnderônnes énde . °Ita est inquam . Íst
Line: 10     álso chád íh . PETITIO . ET QUAM DIFFICILIA SINT AD PRESTANDUM QUĘ PETUNTUR .

Line: 11     Sed cum tui muneris sit euoluere causas latentium rerum . et explicare rationes uela\tas
Line: 12     caligine . queso uti quę hinc decernas . et edisseras . quoniam hoc miraculum me maxime perturbat .

Line: 13     Sîd áber dîn éinûn íst ze_ságenne . uuáz állero díngolîh méine . únde tóu\gene
Line: 14     réda ze_récchenne . zíu dáz sî . dés ih frâgeta . uuánda is míh sô héuig vuún\der
Line: 15     gefáhet . píto íh táz tu mír ságeêst . únde míh is erríhtêst . Tum illa paulisper ar\ridens .
Line: 16     uocas me inquit ad rem omnium . quesitu maximam . cui uix exhausti quicquam
Line: 17     satis sit . Sî dô éin lúzzel mír zûo láchende . nû chád si . uuîsest tu míh ze_állero
Line: 18     frâgôn méistûn . téro nîomêr ánt-uuúrtes negnûoget . Talis namque materia est .
Line: 19     ut succisa una dubitatione . alię innumerabiles . uelut capita ydrę succrescaNT .

Line: 20     Íro íst sólih ze_ánt-uuv́rtenne . únde sô getân díng íst sî . dáz éinemo zuîuele
Line: 21     benómenemo . mánige dára fúre chóment . álso herculi geskáh . tô ér den
Line: 22     vuúrm sláhen sólta . dér grece héizet ydra . latine excedra . Sô er ímo éin
Line: 23     hóubet ába erslûog . sô er-vuûohsen dára fúre dríu . únde dîen ába erslá\genên .
Line: 24     mánigíu . Nec ullus fuerit modus . nisi quis eas uiuacissimo mentis igne
Line: 25     coerceat . Nóh íro nehéin méz neuuírt . sîe neuuérdên beduúngen
Line: 26     mít chécchemo fíure des sínnes . Álso hercules téta lernam paludem . dánnân
Line: 27     dísíu fabula errúnnen íst . Uuánda ér iz peuuérfen únde bestôzen ne\máhta .
Line: 28     iz nebrâche îo ûz . pedíu gîeng er iz ána mít temo fíure . mít té\mo
Line: 29     irbár ér iz . In hac enim . s . materia . queri solet de simplicitate prouidentię .

Line: 30     Dâr ist ána ze_frâgênne . dero gótes sléhtûn prouidentię . Sî íst sléht . únde

p. 212    

Manuscript page: 212  Page: 212   Line: 1     éinfálte . únde úngelîh mánnes prouidentię . uuánda sî sáment . únde éines scúzes . ána síhet . táz
Line: 2     ménnisko échert súmez ána síhet . únde dáz sélba ána síhet éinzên mâlen . álso sî hára nâh
Line: 3     in quinto libro lêret . Fóne díu íst ménniskôn prouidentia . dáz uuír héizen fúre-dâhte . ún\de
Line: 4     beuuárunga . Áber gótes prouidentia . dáz íst tíu sáment-háftîga úbe-síht . tíu úngetéi\let
Line: 5     íst . per tempora . et loca . mít téro sáment pegríffen sínt . presentia . preterita . et futura . sv\periora .
Line: 6     et inferiora . Uuánda áber sîn prouidentia uuîlôn genémmet stât fúre prescienti\am .
Line: 7     bedíu uuírt si óuh kedíutet fóre-geuuízeda . álde fóre-síht . náls nîeht proprie . núbe
Line: 8     nâh tero ménniskôn fóre-síhte . únde fóre-uuízenne . Sáment kóte íst iz állez ána\síht .
Line: 9     únde óbe-síht . De fati serie . Fóne déro hína-gerécchedo des kótes uuíllen . De repentinis
Line: 10     casibus . Fóne gáhên geskíhten . De cognitione ac predistinatione diuina . Fó\ne
Line: 11     gótes pechénnedo . únde benéimedo . De arbitrii libertate . Fóne dero sélbuuálo .
Line: 12     Hîer íst ze_uuízenne . dáz uuír dúrh sémfti ánt-fristoên liberum arbitrium . sélbuua\la
Line: 13     ! sámo so liberam electionem . Áber boetius lêret únsih in tertio libro secundę editionis . perierme\niarum .
Line: 14     dáz uuír liberum arbitrium spréchen súlen mít subauditione uoluntatis . álso libe\rum
Line: 15     uoluntatis arbitrium . Uuánda únsih kót hábet ketân arbitros . únde iudices uo\luntatum
Line: 16     nostrarum . uuéder sie sîn bonę álde malę . bedíu chît liberum uoluntatis arbi\trium .
Line: 17     sélbuualtîg chîesunga des uuíllen . Áber úbe uuír chéden . dáz libervm arbi\trium
Line: 18     héize libera uoluntas . sô râmeên uuír dés sélben . únde éigen dánne drív
Line: 19     uuórt feruángen mít zuéin . Díu zuéi sóltôn uuír díuten uuílleuualtigi . âne
Line: 20     dáz iz mít úns tîa significationem hábet . tîa apud latinos hábet liberalitas .
Line: 21     Álso terentius chît . seruiebas liberaliter . Dáz chédên uuír . Dû dîenotôst uuíl\leuualtigo .
Line: 22     Quę quanti oneris sínt . ipse perpendis . Uuîo suâre dáz sî . dáz íst
Line: 23     tír chúnt . Sed quoniam hęc quoque te nosse . quędam medicinę tuę portio est . quamquam an\gusto
Line: 24     limite . i . tramite emporis septi . tamen aliquid deliberare . i . diffinire cona\bimur .

Line: 25     Uuánda áber dáz óuh tríffet ze_dînero gníste . úbe du iz fernémen mûost .
Line: 26     táz téro fríste ze_lúzzel sî . fóre dísses pûoches ûzlâze . íh pedîo is tóh ze_ságen\ne .
Line: 27     Quodsi te delectant oblectamenta musici . i . metrici carminis . hanc opertet uo\luptatem
Line: 28     paulisper differas . dum contexo ordine . nexas sibi rationes . Lúste díh mêter\sánges .
Line: 29     dés pît tîa uuîla . únz íh tír geuuébe áfter órdeno . dîe zesámine-hábigen
Line: 30     rédâ . Ut libet inquam . Álso du uuéllêst chád íh . Tunc uelut ab alio orsa principio .

p. 213    

Manuscript page: 213  Page: 213   Line: 1     ita disseruit . Sî dô sámo sô ze_éinemo ánderes síndes ánafáhende . spráh si sús .

Line: 2     DE PROUIDENTIA ET FATO . / formas . i . quale sit . ex diuinę mentis stabilitate sortitur .
Line: 3     Omnium generatio rerum . s . uiuentium . cunctusque progressus mutabilium naturarvm . s . ut tempora
Line: 4     sunt . et quicquid aliquo moueretur modo . sol . et luna . causas . i . cur sit . ordinem . i . quomodo sit .
Line: 5     Állero díngo gebúrt . únde állero uuéhsel-díngo fárt . únde ál dáz síh ín dehéina vuîs
Line: 6     uuéget . táz hábet ál fóne dero stâtigi des kótes uuîstûomes . zíu iz sî . vuîo iz sî . uuîolîh
Line: 7     iz sî . Hęc . s . stabilitas . in suę simplicitatis arce . i . dignitate composita . i . collocata . multipli\cem
Line: 8     regendis rebus modum statuit . Tíu sizzet in_íro gûollichi . dúrh síh éinfáltíu . únde ríh\tet
Line: 9     ánderíu díng . in mánigfálta uuîs . Qui modus cum conspicitur in ipsa puritate diuinę
Line: 10     intellegentię . prouidentia nominatur . cum uero refertur ad ea quę mouet . atque disponit . fatvm
Line: 11     a ueteribus appellatum est . Tíu sélba uuîsa hábet zuêne námen . éinêr íst . sô man íro ge\dénchet
Line: 12     in_sélbes kótes lûtteren uuîstûome . díu uuîsa héizet prouidentia . ánderêr íst .
Line: 13     sô man án díu díng síhet . tíu sî trîbet . únde órdenôt . tíu héizet in_áltiscûn fatvm .
Line: 14     Álso óuh únseres uuérches zûo uuîsâ sínt . éiníu . diu iz ín demo mûote íst sáment
Line: 15     disponens . ánderíu . díu iz éinzên mít tien hánden íst efficiens . Quę diuersa esse fa\cile
Line: 16     liquebit . si quis utriusque uim mente conspexerit . Tíu gesíhet tér lîehto uuésen geskéi\deníu .
Line: 17     dér siu béidíu bedénchet . Nam prouidentia est ipsa illa diuina ratio . constituta in
Line: 18     summo omnium principe . quę cuncta disponit . Uuánda prouidentia íst sélbíu díu in_gó\te
Line: 19     stânda rédeháfti . díu díngolih keséstot . Fatum uero dispositio inherens . rebus mobilibus . per
Line: 20     quam prouidentia suis quęque nectit ordinibus . Sô íst áber fatum sélbíu díu séstun\ga .
Line: 21     ánaháftentíu állên uuéhsellichên díngen . mít téro prouidentia díngolih tuín\get
Line: 22     ze_sînero órdeno . Prouidentia namque cuncta pariter complectitur . quamuis diuersa .
Line: 23     quamuis infinita . Prouidentia begrîfet tiu díng sáment . síu nesínt nîo sô mísse\lîh .
Line: 24     nóh íro neíst nîo sólih únénde . Fatum uero singula digerit in motvm . distributa . locis
Line: 25     . formis . temporibusque . Fatum geríhtet siu éinzên in_íro fárt . zetéiltíu dára únde
Line: 26     dára . ze_sólên únde sólên getâten . ze_dîen zîten . únde ze_dîen . Ut hęc temporalis
Line: 27     ordinis explicatio . adunata in prospectum diuinę mentis . prouidentia sit . Eadem uero adu\natio .
Line: 28     digesta atque explicata . temporibus . fatum uocetur . Ze_déro uuîs . táz tíu geréc\cheda .
Line: 29     díu déro órdeno dés zîtes fólgêt . ín_dero gótes mûotes fóre-síhte síh keéinlúz\lichôntíu
Line: 30      . prouidentia héize . únde si áber éinzên mâlen geráhtív . fatvm héize . Quę

p. 214    

Manuscript page: 214  Page: 214   Line: 1     licet diuersa sint . altervm tamen pendet ex altero . Ordo namque fatalis . ex prouidentię simplicitate
Line: 2     procedit . Tóh tíu zuéi éin nesîn . dóh háftêt taz éin án demo ándermo ! uuánda fatvm chúmet fo\ne
Line: 3     prouidentia . Sicut enim artifex mente percipiens formam faciendę rei . mouet operis effectum . et quod sim\pliciter
Line: 4     presentarieque prospexerat . per temporales ordines ducit . ita dei prouidentia quidem singulariter . stabiliterque
Line: 5     facienda disponit . fato uero hęc ipsa quę disposuit . multipliciter ac temporali\ter
Line: 6     amministrat . Álso der zímber-mán . dáz er tûon uuíle . ze_êrest in_sînemo mûote
Line: 7     bíldôt . únde dára nâh vuúrchet . Únde dáz ér in sámoháftero ántuuv́rti sînes mûo\tes
Line: 8     pedâhta . éinzên mâlezet . álso íst táz ketân . dáz kótes prouidentia in_stâtero éin\lúzzeghéite .
Line: 9     benéimet ze_tûonne . únde ér iz mít fato dára nâh mánigfálto . ún\de
Line: 10     órdenlicho frúmet . Siue igitur fatum exercetur . famulantibus prouidentię quibusdam
Line: 11     diuinis spiritibus . seu anima . sev tota inseruiente natura . seu cęlestibus syderum mo\tibus . sev
Line: 12     angelica uirtute . seu demonum uaria sollertia . seu aliquibus horvm . seu omnibus
Line: 13     fatalis series texitur . illud certe manifestum est . prouidentiam inmobilem formam esse geren\darvm
Line: 14     rerum . et simplicem . fatum uero mobilem nexum . atque ordinem temporalem eorum quę diuina simplicitas
Line: 15     gerenda disposuit . So uuéder fatum gefrúmet uuérde . fóne sélbes kótes
Line: 16     septiformi spiritu . dero prouidentię dîenôntemo . álde anima dîenôntero . álde béi\den .
Line: 17     anima ióh corpore . álde súnnûn únde mânen . álde éngelen . álde des tîe\uales
Line: 18     líste . álde íro súmelichên dîenontên . álde ióh állên dîenontên . díu ríhti
Line: 19     des fati geléitet uuérde . sô íst îo dáz kuís . prouidentiam uuésen stílla . únde éinstûo\dela
Line: 20     scáffunga dero geskéhen súlndôn díngo . áber fatum fértiga chnúpfeda .
Line: 21     únde zîtlicha órdena . déro . díu gótes éinfalti scáffôta ze_tûonne . /


Line: 22  
SPIRITALES CREATURAS PROUIDENTIĘ . CORPORALES FATO SUB\IACERE .


Line: 23     Quo fit . ut omnia quę fato subsunt . prouidentię quoque subiecta sint . cui etiam ipsum fatvm
Line: 24     subiacet . quędam uero quę sub prouidentia locata sunt . fati seriem superent . Fóne díu íst
Line: 25     iz sô gelégen . dáz úndertaníu fato . úndertân sîn prouidentię . déro ióh fatvm ún\dertân
Line: 26     íst . Únde áber súmelichíu prouidentię úndertâníu . fatum úberstîgên . Ea
Line: 27     uero sunt . quę primę propinqua diuinitati . stabiliter fixa . fatalis ordinem mobilitatis exce\dunt .

Line: 28     Táz sínt tíu . díu sáment kóte gestâttíu . fóne sînero nâhuuertigi . dîa
Line: 29     órdena des lóufenten fati nelîdent . Tíu sínt úndertân prouidentię . díu in
Line: 30     íro uuîs stâte sínt . únde áber díu fato . díu fóne ímo getríben uuérdent .

p. 215    

Manuscript page: 215  Page: 215   Line: 1     Sô íst óuh fatum úndertân prouidentie . uuánda prouidentia fóre íst . an gótes uuíllen . únde dén
Line: 2     uuíllen fatum nâhkândo fóllôt . Nam ut orbium circa eundem cardinem sese uertentivm . qui est intimus
Line: 3     ad simplicitatem medietatis accedit . Suspensio uocis . Álso dero mánigôn ríngo
Line: 4     dîe án demo ráde úmbe éinen stéft uuérbent . tér únder állên der ínnerôsto íst .
Line: 5     tér nâhôst stéfte íst . Cęterorumque extra locatorum . ueluti cardo quidam . circa quem uersen\tur
Line: 6     existit . Et hic . Únde er óuh tien ánderên . ûzôr úmbe ín lóufentên . dúrh tîa náhi
Line: 7     des stéftes . sélbêr sámo so stéft íst . Extimus uero . maiore ambitu rotatus . quanto a puncti
Line: 8     media indiuiduitate discedit . tanto amplioribus spaciis explicatur . Et hic . Áber der
Line: 9     ûzerôsto mêren suéib hábende . sô fílo uuîtor síh zetûot . sô fílo er férrôr íst . fóne
Line: 10     déro gnôti des túpfes târ in míttemen . Si quid uero illi se medio conectat et societ .
Line: 11     in simplicitatem cogitur . diffundique ac diffluere cessat . Et hic . Táz síh áber hábet
Line: 12     zûo demo mítten . síh zesámine duínget . únzegréitez . únde únzerlâzenez .
Line: 13     Simili ratione quod longius a prima mente discedit . maioribus fati nexibus implicatur . ac
Line: 14     tanto aliquid fato libervm est . quanto illum rerum cardinem uicinius petit . Depositio .
Line: 15     Ze_déro sélbûn uuîs uuírt táz peuuv́nden mít mêrên béndelen . des fati . dáz
Line: 16     férro gerúcchet fóne demo fóre gânden uuíllen . i . dei prouidentia . Únde íst tín\golîh
Line: 17     sô fílo inbúndenôra . des fati . sô uílo iz náhôr gerúcchet zû demo ínne\rôsten
Line: 18     ángen . Úbe dû frâgêst uuélez tîe háftâ . únde díu gebénde sîn . únde
Line: 19     chnúpfedâ . dáz sínt tîe causę állero díngo . dîe fásto zu ín hábent sélben
Line: 20     díu díng . téro causę sie sínt . Álso iz tánne féret . sô fóne súndôn ira dei ge\skíhet .
Line: 21     únde dánnân intemperies . únde fóne intemperie morbi . fóne mor\bis
Line: 22     mors . Téro îogelîh hábet síh zu demo ándermo . Quodsi supernę mentis hese\rit
Line: 23     firmitati . motu carens . fati quoque supergreditur necessitatem . Úbe iz síh óuh
Line: 24     knôto hábet zu déro fésti dero gótes prouidentię . sô íst iz inbúnden uuéh\seles
Line: 25      . únde sô íst iz âna dîa nôt tes fati . Díu uuéhsel lîdent . tíu sínt terrena .
Line: 26     Uuélên uuéhsel lîdent áber cęlestia? Fárên óuh cęlestes nuntii de loco ad lo-
Line: 27     cum . táz sie dóh inlocaliter tûont . uuánda sie nehábent ante . et retro . de\xtram
Line: 28     et sinistram . supra et infra . sô corporalia hábent . sîe sínt ínuuert îo
Line: 29     dóh únueruuéhselôt . tero gótes presentię . Áber dîe sô ínuuertîg kóte sínt .
Line: 30     táz sie íro stát neuuéhselônt . nóh pótescáft netrîbent . álso die scrífte

p. 216    

Manuscript page: 216  Page: 216   Line: 1     ságent fóne cherubim . únde seraphim . uuélên uuéhsel múgen uuír chéden . dáz tîe lîdên? Igi\tur
Line: 2     uti ad intellectum est ratiotinatio . ad id quod est id quod gignitur . ad ęternitatem tempus . ad punctvm
Line: 3     medium circulus . ita est fati series mobilis . ad prouidentię stabilem simplicitatem . Fatum hábet
Line: 4     tîa comparationem ad prouidentiam . dîa ratiocinatio hábet ad intellectum . Sô uuír éin
Line: 5     fóne ánderên errâten . álso aristotiles lêrta . dáz íst ratiocinatio . Humana sapi\entia
Line: 6     hábet tîe modos fúnden . Dîe uuérdent tánne euacuati . sô ménniskôn óu\gen
Line: 7     hímelisko indân uuérdent . únde íro sín ûf kezúcchet uuírt . tíu ze_bechén\nenne .
Line: 8     díu nehéin ratio philosophica nebechénnet . Án dîen íst intellectus . Álso uuír
Line: 9     uuízen . dáz kót úber ál íst . únde ér sô íst ín dero uuérlte . dáz er sîa begrîfet . náls
Line: 10     sî ín . Ér íst só dar ínne . dáz er dar ínne úmbetân íst . Ze_uuélero uuîs táz sî . dés
Line: 11     neuuéiz humana ratio nîeht ! diuina intellegentia lêret iz . Tíu questio bechú\met
Line: 12     úns nóh in quinto libro . Fatum íst óuh ze_prouidentia . álso dáz-tir uuírdet . ze_dé\mo
Line: 13     dáz-tir íst . Táz-tir uuírdet . táz zegât óuh . únde uuéhselôt síh . tîa uuîla iz
Line: 14     uuérêt . Álde úbe iz zegân nesól . sô íst iz uuíhselîg . únz iz kót únuuíhselîg ke\tûot
Line: 15      . álso er téta bonos angelos in ruina malorvm . Áber gót tér-dir íst . tér íst
Line: 16     únzegánglîh . únde únuuíhselîg . Íst óuh fatum gágen prouidentia . álso zîte gá\gen
Line: 17     êuuighéite . Zîte lóufent per tria tempora . presens . preteritum . et futurum . êuuighé\it
Line: 18     stât îo ze_stéte in presenti . Únde álso der ríng gágen démo stúpfe . dér in mítte\men
Line: 19     stât . Ter ríng hábet sînen gáng úmbe . únde sîna mâza . únde sîna uuî\ti
Line: 20      . der stúpf nehábet mícheli nehéina . pedíu íst er âne mâza . únde âne par\tes .
Line: 21     Indiuidua rés íst er . QUANTUM POSSIT FATUM .

Line: 22     Ea series cęlum ac sidera mouet . Tíu ríhti dés sélben fati . díu fûoret úmbe den hímel .
Line: 23     mít tien stérnôn . Fatum hîezen die álten líute . sô seruius chît . uocem iouis . sámo
Line: 24     so dáz mánnolichemo sóltî geskéhen . dáz er ímo spréchendo erlégetî . Tánnân
Line: 25     díutent knûoge . fatum úrlag . Áber sô gótes uuíllo ergân sól . an ételichên geskíh\ten .
Line: 26     únde an sînero ûzuuertigûn séstungo . diu ínnera geskéinet sól uuérden .
Line: 27     Tiu ûzuuertigu séstunga . sô óuh târ fóre geságet íst . héizet fatum . álso diu ín\nera
Line: 28     héizet prouidentia . Tíu geréccheda . díu dâr ána íst . únde díu órdena .
Line: 29     fóne ánagénne únz in ûz . tíu héizet series a serendo . nâh tes áchermánnes
Line: 30     sáhenne . dér hína áfter déro léngi dero fúrehe sáhet . únz er dúrhkât . Elemen\ta

p. 217    

Manuscript page: 217  Page: 217   Line: 1     in se inuicem temperat . et alterna commutatione transformat . Sî gemétemêt únde geéin\mûotet
Line: 2     tiu elementa . únder ín . dóh siu ín sélbên contraria sîn . únde gíbet ín hért-uuíhse\lig
Line: 3     pílde . uuánda fóne hórouue uuórtene ménnisken . áber ze_hórouue uuérdent .
Line: 4     únde áber ze_ménniskôn . áber fóne uuázere uuórtene fógela . ze_uuázere neuuér\dent .
Line: 5     núbe ze_hórouue . Eadem renouat omnia nascentia . occidentiaque . per similes pro\gressus
Line: 6     fętuum seminumque . Tíu sélba ríhti des fati . dáz chît tero ûzerûn gótes sés\tungo .
Line: 7     tíu geníuuôt únde ersézzet állíu múrfaríu díng . tíu míttunt uuér\dent .
Line: 8     únde míttunt zegânt . mít kelîchen uuûocheren . íro sâmen . ióh íro
Line: 9     fáseles . Hęc constringit etiam actus . et fortunas hominum . indissolubili conexione
Line: 10     causarum . Tísíu duínget óuh tero ménniskôn tâte . únde íro uuîlsâlda . mít
Line: 11     féstemo bánde dero úrhaho . Nîeht negeskíhet árdingun . éteuuánnân ge\skíhet
Line: 12     iz îo . álso tôd tûot fóne súhte . álde fóne vuúndûn . Tánnân iz keskí\het .
Line: 13     táz íst sîn úrhab . táz íst sîn sâmo . dáz íst sîn máchunga . dáz íst sîn erréche\da .
Line: 14     tíu iz fásto zu íro bíndet . Quę cum proficiscatur ab exordiis inmobilis prouidentię
Line: 15     . ipsam quoque necesse est inmutabilem esse . Tíu ríhti sól nôte únuuéndîg sîn . uuánda
Line: 16     si énnân chúmet fóne dero stâtûn prouidentia . Ita enim res optime reguntur . si ma\nens
Line: 17     simplicitas in diuina mente . indeclinabilem ordinem causarum promat . Sô réisôt
Line: 18     iz állez kót pézest . úbe sînes mûotes éinfalti . únuuéndiga órdena gíbet
Line: 19     téro sâmôn . dîe díngolih récchent . Hic uero ordo coerceat propria incommutabilitate
Line: 20     res mutabiles . et alioquin temere fluitantes . Tísêr ûzero órdo . fóne de\mo
Line: 21     ínneren chómenêr . mûoze duíngen mít sînero únuuéndigi . diu uuén\digen
Line: 22     díng . tíu ánderes-uuîo únrihtigo uuéibotîn . Quo fit . tam etsi uobis or\dinem
Line: 23     hunc . minime considerare ualentibus . confusa omnia perturbataque uideantur .
Line: 24     nihilominus tamen suus modus ad bonum dirigens . cuncta disponit . Tánnân íst
Line: 25     táz . so uuîo íu dísen ordinem nebechénnentên . állíu díng túnchên feruûor\reníu .
Line: 26     únde írresámíu . nîeht túrh táz mín sîn uuîsa ze_gûote râmendíu .
Line: 27     állíu díng keréchenoe . Nihil est enim . quod mali causa fiat . ne ab ipsis quidem im\probis .
Line: 28     quos bonum querentes . prauus error auerterit . ut uberrime demon\stratum
Line: 29     est ! nedum órdo proficiens de cardine summi boni . a suo quoquam deflectat
Line: 30     exordio . Úmbe úbel netûot nîoman nîeht . nóh sâr sélben die úbelen .

p. 218    

Manuscript page: 218  Page: 218   Line: 1     dîe ze_gûote râmende . der írredo uuéndet . sô íh knûoge geságet hábo . uuîo sólti dánne
Line: 2     fóne góte chómenêr órdo . síh ánderes rérten . âne nâh ímo?


Line: 3   EX OCCULTIS PROUIDENTIĘ DISPENSARI . QUĘ BONIS ET MALIS
Line: 4   CONUENIANT . ET HOC HOMINES MIRARI .


Line: 5     Quę uero inquies potest ulla iniquior esse confusio . quam ut bonis contingant . tum aduersa .
Line: 6     tum prospera . malis etiam tum optata . tum odiosa? Sô chîst tu . uuélih únúnderské\it
Line: 7     mág únréhtera sîn . tánne gelîcho . gûotên . ióh úbelên . lîeb únde léid pegá\gene?
Line: 8     Num ea igitur mentis integritate homines degunt . ut quos probos censuerint .
Line: 9     uel improbos . eos quoque necesse sit . uti existimant? Sínt tie líute dánne sô gánzes sín\nes
Line: 10      . táz tîe . dîe sie gûote áhtônt . álde úbele . nôte sô sîn . sô sîe sie áhtônt? Atqui
Line: 11     in hoc hominum iudicia depugnant . et quos alii premio . alii supplicio dignos ar\bitrantur .

Line: 12     Tríuuo dâr ána míssehéllent îo die líute . únde die éinên dúnchent
Line: 13     kûotes uuérde . tîe dúnchent ánderên úbeles uuérde . Sed concedamus ut aliquis
Line: 14     possit discernere . bonos malosque . Nú chédên dóh sô . dáz éteuuér chúnne ge\chîesen
Line: 15      . uuélêr gûot . álde úbel sî . Num igitur poterit intueri . illam intimam temperiem

Line: 16      . i . conspersionem animorum . uelut in corporibus dici solet . s . a medicis ? Mág
Line: 17     er óuh tia ínnerûn uuîolichi des mûotes uuízen . sô die árzata án dien lî\chamôn
Line: 18     chédent . táz sie uuízîn? Non enim dissimile est miraculum nescienti .
Line: 19     cur sanis corporibus . his quidem dulcia . illis uero amara conueniant . cur ęgri etiam
Line: 20     quidam lenibus . quidam uero acribus adiuuentur . Sámo míchel vuúnder mág té\mo
Line: 21     dúnchen . dér iz neuuéiz . zíu gesúnden lîchamôn . súmên sûoze . sú\men
Line: 22     eíuer geuálle . Zíu óuh sîeche súmeliche genéret uuérden . mít sûrên
Line: 23     sáchôn . súmeliche mít málzên . At hoc medicus qui dinoscit modum et temperamentum .
Line: 24     ipsius sanitatis . atque egritudinis . minime miratur . Áber dén arzât .
Line: 25     têr dáz méz únde dîa métemunga bechénnet . sîehhéite . ióh kesúndedo .
Line: 26     dén negefáhet tés nehéin vuúnder . Quid uero aliud animorum salus uidetur esse .
Line: 27     quam probitas . quid ęgritudo . quam uitia? Uuáz mág ánderes sîn des mûotes
Line: 28     kesúndeda . âne gûoti? Únde uuáz sîn sîechi . âne âchuste? Quis autem alius uel
Line: 29     seruator bonorum . uel malorum depulsor . quam rector ac medicator mentium
Line: 30     deus? Uuér ist óuh . tér gûot ínne hálte . únde úbel ûz trîbe . âne gót tero

p. 219    

Manuscript page: 219  Page: 219   Line: 1     ménniskôn mûoto ríhtare . ióh árzenare? Qui cum ex alta prouidentię specula respexit . quid uni\cuique
Line: 2     conueniat agnoscit . et quod conuenire nouit . accomodat . Sô er ába demo chápfe sînero pro\uidentię .
Line: 3     hára níder uuártendo chíuset . uuáz îogelichemo gelímfe . dánne gíbet er
Line: 4     ímo . dáz er ímo bechénnet límfen . Hic iam fit illud fatalis ordinis insigne miraculum .
Line: 5     cum ab sciente geritur . quod stupeant ignorantes . Sô geskíhet tánne dáz súnderglicha vuún\der .
Line: 6     dés in ríhti fárenten úrlages . táz kót uuízendo tûot . tés síh únuuízende erchó\mên .


Line: 7  
HOMINES ET PROUIDENTIAM . NON EADEM SENTIRE .


Line: 8     Nam ut pauca quę ratio ualet humana . de diuina profunditate perstringam . de hoc quem
Line: 9     tu iustissimum et ęqui seruantissimum putas . omnia scienti prouidentię . diuersum uidetur . Táz
Line: 10     íh tír dóh nû éteuuaz crúnde des kótelichen dínges . sô fílo mánnes sín mág . dén du réh\testen
Line: 11     áhtôst . únde állero ébenesten . tér gedúnchet ánderes tero ál uuízentûn proui\dentię .
Line: 12     Et uictricem quidem causam diis placuisse . uictam uero catoni . familiaris noster lucanus
Line: 13     ammonuit . Únde dáz íst . táz íu mîn hóldo lucanus spráh . tien góten daz negotium
Line: 14     lîchên . démo der sígo chómen uuás . áber dáz catoni . démo sîn gebrósten uuás .
Line: 15     Úbe in causa cęsaris nelîcheti . nóh sie ímo des síges nehúlfîn ! úbe óuh catoni ióh
Line: 16     sígelôsemo causa pompeii uuóla nelîcheti . sô nedûohti ímo nîeht pézera .
Line: 17     dáz ér síh sélben erslûoge . dánne ér síh cesari ergâbe .
Line: 18     Hic igitur quicquid contra spem uideas geri . rebus quidem rectus ordo est . opinioni uero tuę
Line: 19     peruersa confusio . Fóne díu uuízîst . so uuáz tu hîer in_uuérlte gesíhest . uuíder dî\nero
Line: 20     gedíngi geskéhen . táz íst állez réhtíu réisunga dien díngen . únde áber
Line: 21     únréhtíu feruuórreni . dînemo uuâne . Târ hábet si ímo geántuuúrtet sîne\ro
Line: 22     frâgo . so uuîo si ímo éinzên nóh táz sélba geóugen uuélle .


Line: 23  
DISPENSATIONIS UARIETAS ERGA BONOS .


Line: 24     Sed sit aliquis ita bene moratus . ut de eo diuinum iudicium pariter humanumque consentiat .

Line: 25     Nû sî óuh ételichêr sô réht-sítigêr . dáz ín gelîcho áhtoên . gót . únde mán . Sed est
Line: 26     animi uiribus infirmus . Sô íst er mág keskéhen uuéih-mûotig . Cui si quid eueniat
Line: 27     aduersi . desinet colore forsitan innocentiam . per quam non potuit retinere fortunam .

Line: 28     Úbe démo léides îeht pegágenet . dánnân gestât er ôdeuuano síh klóuben dero
Line: 29     réht-kérni . mít téro ímo nehéinero sâlighéite nespûota . Parcit itaque sapiens dispensatio
Line: 30     ei . quem deteriorem facere possit aduersitas . ne cui non conuenit . laborare pati\atur .


p. 220    

Manuscript page: 220  Page: 220   Line: 1     Témo lîbet kótes métémunga . nóh tén nestôzet sî in_árbéite . uuánda iz ímo nelím\fet . únde
Line: 2     iz ín árgerôt . Est alius cunctis uirtutibus absolutus . sanctusque ac deo proximus . Hunc
Line: 3     contingi quibuslibet aduersis . nefas prouidentia iudicat!adeo . ut ne corporeis quidem morbis agitari
Line: 4     sinat . Sô íst ételicher állero túgede fóllêr . héiligêr . ióh kótelichêr . dén áhtôt kót
Line: 5     únuuírdigen állero múhi ! sô férro . dáz er ín nóh sîeh nelâze uuérden . Nam ut quidam
Line: 6     viri autem sacri corpvs uirtutes edificauerunt . i . munierunt .
Line: 7     me excellentior . andros de ieras daumasa aliteres icodomeson . Uuánda sô mîn uuîse\ro
Line: 8     éinêr chád . héilîges mánnes lîchamen . hábent túgede sô geféstenôt . táz ímo
Line: 9a     nîeht tárôn nemág . Uuîsero chît si . Uuér mág uuîsera sîn . dánne sélbíu sapienti\a?
Line: 9b     Áber dóh sô chédendo . lêret si únsih humilitatem . Fit autem sepe . uti bonis summa rervm
Line: 10     regenda deferatur . ut exuberans retundatur improbitas . Keskíhet óuh ófto . dáz kûotên
Line: 11     geuuált ze_hánden chóme . dâr úmbe . dáz eruuáhsen úbeli . mít ín bedébet uuér\de .
Line: 12     Aliis mixta quędam pro animorum qualitate distribuit . Súmelichên lâzet kót
Line: 13     péidíu begágenen . árbéit-sámíu . ióh kemáhsamíu díng . nâh íro mûotes vuîolichi .
Line: 14     Quosdam remordet . ne longa felicitate luxurient . Súmeliche zuénget er hína
Line: 15     be_déro uuîlo . nîo sie fóne lángero gemáhlibi negeméitesoên . Alios duris agitari .
Line: 16     ut uirtutes animi patientię usu . atque exercitatione confirment . Súmeliche uuíle
Line: 17     er mít árbéiten gebéizet uuérden . táz sie túgedigíu mûot quuínnên . síh hér\tendo .
Line: 18     únde uuónendo gedúlte . Alii plus ęquo metuunt . quod ferre possunt .
Line: 19     alii plus ęquo despiciunt!quod ferre non possunt . hos in experimentum sui tristibus ducit . Súme\liche
Line: 20     erchóment síh tés . úndúrftes . táz sie uuóla erstréngen máhtîn . ándere fer\trûênt
Line: 21     síh ze_férro . dîe béide brínget er in_ángest . táz sie síh sélben bechén\nên .
Line: 22     Nonnulli uenerandum nomen sęculi . gloriosę pretio mortis emerunt . Súmeliche há\bent
Line: 23     kuúnnen geuuáhtlichen námen ín_dero uuérlte . mít kûollichemo tô\de .
Line: 24     sô iudas machabeus . Quidam . s . ut martyres . suppliciis inexpugnabiles .
Line: 25     exemplum ceteris pretulerunt . inuictam malis esse uirtutem . Súmeliche úmbe réht kechélite .
Line: 26     únde dés únerstrítene . tâten ánderên dés pílde . dáz uuâríu túged mít vuê\uuôn
Line: 27     úber uuv́nden neuuírt . Quę quam recte atque disposite fiant . et ex eorum bono
Line: 28     quibus accidere uidentur . nulla dubitatio est . Uuîo réhto . únde uuîo órdenlicho díu
Line: 29     állíu geskéhên . táz íst ióh kuís . fóne déro sélbûn sâlighéite . dîen díu geskéhen
Line: 30     sínt . QUAM UARIE ET MALI DISPONANTUR .


p. 221    

Manuscript page: 221  Page: 221   Line: 1     Nam illud quoque . quod improbis nunc tristia . nunc optata proueniunt . ex eisdem ducitur causis . Táz úbe\lên
Line: 2     óuh léid únde lîeb keskéhent . táz chúmet fóne démo sélben úrsprínge diuinę proui\dentię .
Line: 3     Ac de tristibus quidem nemo miratur . quod eos male meritos . omnes existimant . Nîoman
Line: 4     neuuúnderôt síh . táz ín léid keskíhet . uuánda sie ín állên dúnchent úbeles uuírdige .
Line: 5     Quorum quidem supplicia tum cęteros ab sceleribus deterrent . tum ipsos quibus inuehuntur emendant .

Line: 6     Téro hárnscara tûot zuô frúmâ . sî eruuéndet ánderro scúlde . dísên dîen sî ána ge\tân
Line: 7     uuírt . nímet si sie ába . Lęta uero . magnum bonis argumentum loquuntur . quid
Line: 8     de huius modi felicitate debeant iudicare . quam famulari sepe improbis cernunt . Á\ber
Line: 9     dáz ín_lîeb kebúret . táz lêret knôto die gûoten . fúre uuáz sie dîa sâlda há\ben
Line: 10     súlen . dîe ióh tien úbelên zûo slíngent . In qua re illud etiam dispensari cre\do . quod
Line: 11     est forsitan alicuius tam preceps atque inportuna natura . ut eum in scelera potius exacerbare
Line: 12     possit rei familiaris inopia . Târ íh óuh táz uuâno gót méinen . dáz sú\meliches
Line: 13     natura sô drâte únde sô úngehírmet íst . táz er síh fertâte úmbe árm<û>o\te .
Line: 14     Huius morbo prouidentia medetur . remedio collatę pecunię . Tén stíllet tiu proui\dentia
Line: 15     sînero úbeli . mít téro mîeto des scázzes . Hic foedatam probris conscientiam
Line: 16     spectans . et se cum fortuna sua comparans . forsitan pertimescit . ne cuius ei iocundus est
Line: 17     usus . sit tristis amissio . Mutabit igitur mores . ac dum fortunam metuit amittere .
Line: 18     nequitiam derelinquit . Súmelichêr bechénnet uuîo ér getân hábet . únde sô ér
Line: 19     dára zûo mízet sîna sâlda . sô íst er in_fórhtôn . úbe ér sólicha vuúnna ferlî\ese
Line: 20      . dáz imo iz tánne uuégen gestánde . Sô uuéhselôt er sînen lîb . únde únsâl\dôn
Line: 21     fúrhtendo . gelóubet er síh tero úbeli . Alios in cladem meritam precipitauit .
Line: 22     indigne aucta felicitas . Úmbe súmeliche ergîeng iz sô . dáz sie íro mít únreh\te
Line: 23     geuuúnnena sâlighéit . scráhta in_uuírdiga ferlórnísseda . Quibusdam permissum
Line: 24     ius puniendi . ut causa esset bonis exercitii . malis supplicii . Súmelichên uuárd kelâ\zen
Line: 25     geuuált . tie líute ze_chélinne . kûotên ze_hértedo . úbelên ze_ingéltedo . Nam
Line: 26     ut probis atque improbis nullum foedus est . ita ipsi inter se improbi nequeunt conuenire . Tíh
Line: 27     nedárf nehéin vuúnder sîn . dáz éin úbelêr den ánderen chélet . uuánda álso
Line: 28     nehéin geméin-mûotigi neíst tero gûotôn . únde dero úbelôn . álso neíst óuh
Line: 29     nîeht állíu gehélli . únder sélbên dien úbelên . Quidni . cum a semet ipsis quisque díssentiat
Line: 30     . discerpentibus conscientiam uitiis . Uuîo ánderes . sîd íro îogelîh ióh mít

p. 222    

Manuscript page: 222  Page: 222   Line: 1     ímo sélbemo strîtet . tien âchusten íro uuízenthéit zedánsontên . Faciantque sepe . quę cum gesse\rint .
Line: 2     non fuisse gerenda decernunt . Únde sie díccho dáz tûên . dáz íro uuízenthéite ze
Line: 3     tûonne neíst ! toh sie iz tûên . Sô íro uuízenthéit sie léidôt . sô strîtent sie mít ín sélbên .
Line: 4     Ex quo sepe summa illa prouidentia protulit insigne miraculum . ut malos mali bonos facerent .

Line: 5     Tánnân-ûz prâhta díccho diu gótes prouidentia . dáz éin-chnûolicha zéichen .
Line: 6     dáz úbele ûzer úbelên gûote máchônt . Nam dum uidentur sibi quidam a pessimis iniqua
Line: 7     perpeti . noxorum odio flagrantes . ad uirtutis frugem rediere . dum se eis dissimiles student
Line: 8     esse quos oderant . Táz íst táz vuúnder . dáz íh ságo . Sô únréhte geséhent . táz sie erlî\den
Line: 9     múgen ándere únréhte . déro ház kefáhende . bechêrent sie síh ze gûoti . é\nên
Line: 10     îlendo ungelîh sîn . dîe sie házent . NIHIL USQUAM MALI ESSE .

Line: 11     Sola est enim diuina uis . cui mala quoque bona sint . cuun eis competenter utendo . alicuius boni
Line: 12     elicit effectum . Éines kótes chráft íst sólih . táz ímo ióh úbel gûot íst . uuánda ér
Line: 13     iz kelímflicho brûochendo . in gûot peuuéndet . Ordo enim quidam cuncta comple\ctitur . ut
Line: 14     quod decesserit ab assignata . i . certa ratione ordinis . hoc relabatur licet in alium tamen ordinem . ne
Line: 15     quid in regno prouidentię . liceat temeritati . Tíu órdo dero gótes prouidentię .
Line: 16     úmbe hábet állíu díng . úbe dehéinez uuénche ába dero guíssûn ríhti . sînero ór\deno .
Line: 17     dáz iz sâr in_ándere órdena bechêret uuérde . nîo únrihti in_gótes rî\che .
Line: 18     îeht ferhénget neuuérde . So uuélez sînen réhten vuég keháben neuuí\le .
Line: 19     dáz uuírt îo dóh prâht ze_uuége . Tén nîd tero undecim fratrum ioseph . an_démo
Line: 20     sie síh réhtes uuéges kelóubet hábetôn . dén brâhta gót ze_uuége . tô er ín mít
Line: 21     téro occasione dés sélben nîdes úber sie erhûob . únde sie fóre démo gedéumû\ota
Line: 21b      fortissimvs in mundo deus .
Line: 22     dén sie síh uuândôn ferdrúcchet háben . Αrgalthοn demetauta . theοnοs

Line: 22b     omnia peregit
Line: 23     panta gοpiin . Ter máhtigo gót téta îo in_uuérlte . ál dáz er uuólta . Neque
Line: 24     enim fas est homini . uel comprehendere ingenio . uel explicare sermone . cunctas diuine
Line: 25     operę machinas . Nóh ménniskôn neíst nîeht kelâzen ze_uuízenne álde ze
Line: 26     gerédonne álle gótes rústunga . Hoc tantum perspexisse sufficiat . quod natura\rum
Line: 27     omnium proditor deus . i . prolator . idem ad bonum dirigens . cuncta disponat . Échert
Line: 28     uuóla sî dáz fernómen . dáz kót állero natûron sképfo . állíu díng séstôt . îo
Line: 29     ze_gûote siu chêrende . Dumque ea quę protulit in sui similitudine retinere festinat
Line: 30     . omne malum de rei publicę suę terminis . per fatalis seriem necessitatis eliminet .


p. 223    

Manuscript page: 223  Page: 223   Line: 1     Únde ze_sînero gelîchi duuíngendo . díu er geskûof . ferstôzet er ûzer sînemo rî\che .
Line: 2     állero úbelolîh . mít téro nôt-háftûn ríhti des úrlages . uuánda ér uuíle . dáz
Line: 3     fóne gûote chómeníu gûot sîn . Quo fit . ut si spectes disponentem prouidentiam . nihil
Line: 4     usquam perpendas esse mali . i . malorum . quę in terris abundare creduntur . Tánnân íst táz
Line: 5     úbe du ze_gótes réchenungo uuártêst . táz tu nîonêr neáhtôst nehéines árges
Line: 6     îeht sîn . dés tie líute uuânent tia uuérlt uuésen fólla . Sed uideo te iam dudum .
Line: 7     et pondere questionis oneratum . et rationis prolixitate fatigatum . aliquam carminis
Line: 8     exspectare dulcedinem . Nû gesího íh tóh . táz fóne suâri dero árbeit-samûn que\stionis .
Line: 9     únde fóne múhi des lánges ánt-uuúrtes . tíh áber sûozes sánges lángêt .
Line: 10     Accipe igitur haustum . quo refectus . firmior in ulteriora contendas . Nû getríng dáz íh
Line: 11     tír gébe . dáz tû mít téro lábo fúrder gerúcchêst . / CONSTRINGI .

Line: 12     EX DEI PROUIDENTIA OMNIA NE DISSOLUANTUR AMORE

Line: 13     Si uis sollers cernere pura mente . iura cęlsi tonantis . aspice culmina summi
Line: 14     cęli . Illic seruant sydera ueterem pacem . iusto foedere rerum . Úbe du gnôto be\chénnen
Line: 15     uuéllêst . uuîo féste diu gótes êa sî . sô uuárte in_hímel . dâr háltent
Line: 16     tie stérnen îo nóh fásto dîa gehélli . dîa sie áfter íro gesézzedo îo hílten . Non
Line: 17     sol concitus rutilo igne . impedit gelidum axem phoebes . Álso iz târ ána skînet .
Line: 18     táz tiu héiza súnna neírret ten chálten mânen sînero férte . Nec ursa
Line: 19     que flectit rapidos meatus summo uertice mundi . cernens cętera sydera mergi
Line: 20     occiduo oceano . numquam cupit lota profundo tinguere flammas . Nóh elyx tíu
Line: 21     drâtero férte úmbe uuírbet pî_demo hímel-gíbele . álliu zéichen séhende in
Line: 22     sádel gân . nîomer síh negérôt kebádôn ín_demo mére-uuázere . Uesper nun\tiat
Line: 23     seras umbras . et lucifer reuehit semper almum diem . ęquis uicibus temporis . Ter
Line: 24     âbent-stérno chúndet îo dia náht . únde dára gágene geántuuv́rtet
Line: 25     úns sámo mánigên mâlen der ûhto-stérno den dág . Sic reficit ęternos cur\sus
Line: 26     alternus amor . sic exulat discors bellum astrigeris oris . Sô
Line: 27     geníuuôt mínna hértôn dîe únerdrózenen uérte . únde strîtîg únge\zúmft
Line: 28     flíhet fóne hímele . Hęc concordia temperat pugnantia elementa ęquis
Line: 29     modis . Tísíu gehélli geéinôt tiu uuíderuuartîgen elementa mít kelîchên
Line: 30     uuîson . Ut uicibus cedant humida siccis . et iungant fidem frigora flammis .

p. 224    

Manuscript page: 224  Page: 224   Line: 1     Pendulus ignis surgat in altum . et graues terrę pondere sidant . Sô gelîchên . dáz trúcche\nez
Line: 2     názemo . únde chált héizemo gehélle . únde daz lîehta fíur béite ze_óberôst .
Line: 3     tiu suâra érda sínche ze_níderôst . His de causis spirat odores uere tepenti floridus
Line: 4     annus . Siccat cęrerem feruida ęstas . Remeat pomis grauis autumnus . Irrigat hiemem
Line: 5     defluus imber . Hínnân chúmet tero blûomôn stáng . in_dáz zît iâres ! sô lénzo íst .
Line: 6     Hínnân rîfêt taz chórn in_súmerzît . Chúmet hérbest keládenêr mít óbaze .
Line: 7     uvínter názêr fóne régene . Hęc temperies alit ac profert . quicquid uitam spirat in
Line: 8     orbe . Tísíu métemunga chícchet únde zúgedôt . so uuáz îonêr lébendes in
Line: 9     uuérlte íst . Eadem rapiens . condit et aufert mergens orta supremo obitu . Únde á\ber
Line: 10     uuándôntíu . kíbet si . nímet si . állíu uuórteníu . ín den dôd sóufentív .
Line: 11     Sedet interea conditor altus . et habenas rerum regens flectit!rex et dominus . fons et ori\go .
Line: 12     lex et sapiens arbiter ęqui . Ínindíu sízzet óbenân der sképfo . únde ríh\tendo .
Line: 13     chêret er dero uuérlte zúol . hérro únde chúning . ánagénne únde úr\spring .
Line: 14     sélbíu diu êa . únde uuîse êtéilare . des réhtes . Et quę motu concitat ire . retrahens
Line: 15     sistit . ac uaga firmat . Únde díu ér eruuéget ze_uérte . díu stâtet er
Line: 16     ze_ímo zíhendo den zûol . únde uuéndet íro fárt . uuánda ér duuínget siu
Line: 17     uuídere zû-ze_ímo . Nam nisi reuocans rectos itus . iterum flexos cogat in orbes .
Line: 18     quę nunc stabilis ordo continet . dissepta suo fonte fatiscant . Úbe er dáz netâte .
Line: 19     únde ér hína-ríhtige férte . áber úmbe bóugendo neuuánti . sô zeflúgîn ún\de
Line: 20     vuúrtîn âskerríu íro úrsprínge . díu nû féstenôt kuíssêr ordo . Hic est amor
Line: 21     cunctis communis . Tíz íst tíu mínna fóne déro íh ságo . díu ín_állên geméine
Line: 22     íst . Cót sélbo ér íst táz sie mínnônt . uuánda er summum bonum íst . únde siu fó\ne
Line: 23     ímo chómen sínt . Repetuntque . i . desiderant teneri fine boni . Únde be
Line: 24     díu lústet siu gebúnden uuérden ze démo énde des kûotes ! táz ér íst . Quia
Line: 25     non aliter queant durare . nisi rursus conuerso amore refluant causę . i . nisi coniungaNT
Line: 26     se illi causę . quę dedit esse . Uuánda siu ánderes uuérên nemáhtîn . síu nesún\nîn
Line: 27     uuídere . dára beuuántero mínno . ze_démo góte . dér siu uuérden
Line: 28     hîez . tér íro állero causa íst . BONAM ESSE OMNEM FORTUNAM .

Line: 29     Iamne igitur uides . quid consequatur hęc omnia quę diximus? Neuernímest tu nû . uuáz
Line: 30     nôte dísên állên fólgee? Quidnam inquam? Uuáz chád íh? Omnem inquit bonam

p. 225    

Manuscript page: 225  Page: 225   Line: 1     prorsus esse fortunam . Kûot uuésen béide . sâldâ ióh únsaldâ . Et qui id inquam fieri potest?

Line: 2     Uuîo mág táz sîn chád íh? Attende inquit . Táz ferním chád sî . Cum omnis fortuna .
Line: 3     iocunda uel aspera . tum remunerandi exercendiue bonos . tum puniendi corrigendiue
Line: 4     improbos . causa deferatur . omnis bona . quam uel iustam constat esse uel utilem . Tánne állero sâl\dolîh
Line: 5     vuúnnesamíu . ióh árbéit-samiv . úmbe dáz kelâzen uuérde . táz si gûotên
Line: 6     lônoe . álde sie béize . únde úbele ingélte . álde bézeroe . tánne íst nôte gûot .
Line: 7     tíu réht álde núzze íst . Táz íst argumentum ab effecto . Án demo effecto skînet .
Line: 8     uuîolíh tíu efficientia íst . Nimis quidem inquam uera ratio . Trâto uuâríu íst tíu réda ! chád
Line: 9     íh . Et si considerem prouidentiam . quam paulo ante docuisti . uel fatum . firmis uiribus nixa sententia .

Line: 10     Únde úbe ih péidíu ána sího prouidentiam ióh fatum . fóne dîen du nû míttunt sá\getôst .
Line: 11     sô hábet si míchele chréfte . Uuáz trîbet ánderes dei prouidentia . álde dispo\sitio
Line: 12     fati . mít állên fortunis . âne díu fîeríu . lônôn álde ingélten . péizen álde
Line: 13     bézerôn? Uuáz mág óuh réhteren sîn . únde dâr míte bézeren? Sed si placet .
Line: 14     numeremus eam inter eas . quas inopinabiles paulo ante docuisti . Nû stôzen sia dóh .
Line: 15     úbe dír iz túnche . zu dien únglóublichên . dîe du fóre ságetôst . álso díu íst .
Line: 16     dáz puniti mali sâligoren sîn . dánne impuniti . Qui inquit? Uuîo dánne chád
Line: 17     sî? zíu sól íh sie zu_dîen stôzen? Quia id hominum communis sermo usurpat ! et quidem
Line: 18     crebro . quorundam malam esse fortunam . Uuánda iz tero líuto gechôse íst chád ih .
Line: 19     ióh tíccho . súmelichên fólgên úbele sâlda . Uisne igitur inquit paulisper uulgi sermonibus
Line: 20     accedamus . ne nimium uelut recessisse uideamur . ab usu humanitatis? Uuíle du
Line: 21     chád si . dáz íh míh náhe zu dero líuto gechôse . nîo íh míh ze_hárto neskéide fó\ne
Line: 22     démo émeze-chôse dero ménniskôn? Uuíle du . dáz íz klóublichôr chôsoe?
Line: 23     Ut placet inquam . Álso du uuéllêst chád íh . SUMPTUM . Nonne igitur bonum
Line: 24     censes esse . quod prodest? Neuuânest tu gûot sîn chád si . dáz núzze íst? Ita est inquam .

Line: 25     Dáz íst iz chád íh . SUMPTUM . Quę uero aut exercet aut corrigit prodest? Tív
Line: 26     fortuna . díu den mán béizet álde bézerôt chád si . neíst tíu núzzera? Fa\teor
Line: 27     inquam . Dés iího íh chád ih . ILLATIO . Bona igitur . Sô íst si gûot chád
Line: 28     si . Quidni? Uuîo ánderes chád íh? Án dísemo syllogismo hábet si síh kenáhet
Line: 29     zu dero líuto gechôse . uuánda dóh er dîa sélbûn réda trîbe . sô óuh taz argu\mentum
Line: 30     dâr fóre . sîniu uuórt sínt tóh tíen líuten glóublichôren . dánne éniv .

p. 226    

Manuscript page: 226  Page: 226   Line: 1     Sed hęc eorum est . qui uel in uirtute positi . contra aspera bellum gerunt . uel a uitiis declinantes . uirtutis iter
Line: 2     arripiunt . Áber sús ketân fortuna chád si . díu den mán béizet álde bézerôt . tíu íst éin\uuéder .
Line: 3     sô déro dîe túgedîg sínt . únde mít árbéiten ríngent . Álde sie nû fóne âchus\ten
Line: 4     ze_túgede fáhent . Negare inquam nequeo . Tés nemág íh nîo gelóugenen chád íh .
Line: 5     PROBIS OMNEM FORTUNAM ESSE BONAM . ET IMPROBIS OMNEM ESSE MALAM .

Line: 6     Quid uero iocunda . quę in premium tribuitur bonis? Uuáz áber diu vuúnnesama chád
Line: 7     si . díu ze_lône dien gûotên geskíhet? Num uulgus malam esse decernit? Chît óuh tîa
Line: 8     der líut sîn úbela? Nequaquam . uerum uti est . ita quoque esse optimam censet . Néin chád ih . nú\be
Line: 9     gûota . sô si íst . Quid reliquam? Uuîo áber chád si dia ánderûn? Quę cum sit aspera . et
Line: 10     iusto supplicio malos coercet . num bonam populus putat? Íh méino . díu-dir sárf
Line: 11     íst . únde die úbelen áfter réhte chéstigôt . áhtôt tîa der líut kûota? Immo omni\um
Line: 12     inquam quę excogitari possunt . iudicat esse miserrimam . Ér áhtôt sia chád íh . álles
Line: 13     tés man uuízen mág tia uuírsestûn . Uide igitur ne opinionem populi sequentes .
Line: 14     quiddam ualde inopinabile confecerimus . Síh nu . dáz uuír dero líuto uuânes fólgen\do
Line: 15      . ze_únglóublîh tíng neféstenoên . Táz íst per contrarium gespróchen . Sámo si
Line: 16     châde . síh úbe íh úmbe dero líuto uuân lâze . íh neságee . dáz ín únglóublih
Line: 17     íst . Quid inquam? Uuáz íst táz únglóublicha díng chád íh? Ex his enim ait quę
Line: 18     concessa sunt . euenit . eorum quidem qui sunt . uel in possessione . uel in prouectu . uel in adeptio\ne
Line: 19     uirtutis . omnem quęcumque sit bonam . in inprobitate uero manentibus . omnem pessimam
Line: 20     esse fortunam . Íst créhto nôt chád si . fóne dien óberên geiíhten . állero
Line: 21     sâldolih tîen gûot sîn . dîe in_túgede sízzent . álde dâr ána gerúoche[n]t
Line: 22     sínt . álde íro dóh pedígen hábent . áber ze_íro úbeli síh fásto hábentên . ál\lero
Line: 23     sâldolîh ében úbel sîn . Hoc inquam uerum est . tametsi nemo audeat confite\ri .

Line: 24     Táz íst uuâr chád ih . tóh is nîoman fóre únglóublichi negetúrre ié\hen .
Line: 25     QUA MENTE TOLERANDA SIT OMNIS FORTUNA .

Line: 26     Quare inquit ita uir sapiens moleste ferre non debet . quotiens in for\tunę
Line: 27     certamen adducitur . ut uirum fortem non decet indignari . quotiens
Line: 28     increpuit bellicus tumultus . Fóne díu chád si . nesól dánne uuîsemo mán dáz
Line: 29     nîeht uuégen . so uuénne er féhten sól . mít tero uuîlsâldo . álso chûone\mo
Line: 30     chnéhte negezímet táz ze_léidezenne . sô er uuîglichen stúrm ge\hôret .

p. 227    

Manuscript page: 227  Page: 227   Line: 1     Utrique enim . huic quidem glorię propagandę . illi uero sapientię conformandę difficul\tas
Line: 2     ipsa materia est . Sélbiu diu árbéitsami . getûot ín béidên státa . demo éinen
Line: 3     sîna gûollichi ze_gemârenne . demo ándermo sînen uuîstûom ze gedúrnoh\tigônne .
Line: 4     Ex quo etiam uirtus uocatur . quod suis uiribus nitens . non superetur aduersis . Tánnân
Line: 5     íst tíu chráft kenémmet . táz si síh ze_íro sélbûn fermág . únde dero uuíder\uuartigi
Line: 6     neuuîchet . Neque enim uos in prouectu positi uirtutis . diffluere deli\tiis .
Line: 7     et emarcescere uoluptate . uenistis . Uués kedénchent ír? ír túgedîgen
Line: 8     ír nebírnt tára zûo nîeht keuuîset . in zárte únde in_vuúnnoluste ánt\lazigo
Line: 9     ze_slêuuenne . Prelium cum omni fortuna nimis acre conseritis . Ír trîbeNT
Line: 10     hándegen uuîg . mít sâldolichero . Ne uos aut tristis opprimat . aut io\cunda
Line: 11     corumpat . firmis uiribus medium . i . ęquanimitatem occupate . Há\bent
Line: 12     íuuih fásto ze_dero ébenmûoti . dáz íuuih tiu léidega nesuâre . ún\de
Line: 13     úber uuínde . nóh tiu lústsamo neuerchúste íuueres mûotes . sô . dáz
Line: 14     ír neuuízînt . uuér ír sînt . Quicquid aut infra subsistit . aut últra progreditur
Line: 15     . habet contemptum felicitatis . non habet premium laboris . Souuáz síh níderôr
Line: 16     gelâzet . tánne ze_ében-mûoti . álde hóhor gestîget . táz ferlíuset tia sâlig\héit .
Line: 17     únde dárbêt tes lônes . In uestra enim situm manu . qualem uobis fortunam for\mare
Line: 18     malitis . Íz stât an íu . uuîolicha sâldâ ír íu sképfen uuéllênt .
Line: 19     uuîo ébeno ír íuuih íro geháben uuéllênt . Omnis enim quę uidetur aspera .
Line: 20     nisi aut exercet . aut corrigit . punit . Souuéliu sárf kedúnchet . tíu tv̂\ot
Line: 21     éin-uuéder . sô hértet ten mán . álde bézerôt in . álde ingéltet in .

Line: 22     DE HIS QUI UIRTUTE ADUERSA UICERUNT . / -inis frigię .
Line: 23     Vltor atrides operatus bella . bis quinis annis . fratris amissos thalamos piauit . rvIlle

Line: 24     Agamemnon . atrei filius . dér irráh an déro zestôrdo troię . dîa genó\menûn
Line: 25     chénûn sînes prûoder menelai . zên-iârigen búrg-uuîg trîben\do .
Line: 26     Táz íst chúnt . uuîo alexander paris filius priami . spartam ciuitatem
Line: 27     grecię eruáht . únde helenam . uxorem regis menelai ímo ábuuertîgemo
Line: 28     nám . únde héim fûorta ze_troio . únde uuîo in dén geríh . greci nâh fv̂\oren .
Line: 29     únde troiam îo besâzen . únz sie sîa erfúhten . ióh helenam uuídere
Line: 30     guuúnnen . . i . agamemnon . dum optat dare uela . i . uentos graię classi .

p. 228    

Manuscript page: 228  Page: 228   Line: 1     et dum redimit . i . placauit uentos cruore . s . filię . exuit patrem . i . spoliauit se patris nomi\ne .
Line: 2     et tristis sacerdos . i . chalchas . foderat miserum iugulum . i . pectus natę . Dánnân
Line: 3     uuárd agamemnon orbus . tô er spûotigo férren uuólta . dáz er dâr úmbe dien
Line: 4     uuínden sîna tóhter ephigeniam ópferôta . únde dîa chalchas in frískinges
Line: 5     uuîs . uuêneglicho frêhta . An_díu skéin sîn érnest . táz er nóh tero tóhter
Line: 6     nebórgeta . échert er sînen námen gerâche . Fleuit amissos ithacus sodales .
Line: 7     quos ferus poliphemus mersit furibundus inmani aluo . Sed tamen recubans
Line: 8     cęco ore . i . uultu . in uasto antro . gaudium mestis lacrimis rependit . Uli\xes
Line: 9     chlágeta sîne geférten . dîe ímo in sicilia der ríso poliphemus vuûoti\go
Line: 10     frâz . tô er fóne troio eruuánt . Ér ergázta in áber sînero trâno . mít
Line: 11     tíu . dáz er dára nâh plínd lá[n]g in_sînemo hóle . Tô er ín slâfenten fánt . ún\de
Line: 12     er ín blánta . dô fertrôsta er síh tero gnôzo . uuánda ér sie erróchen
Line: 13     hábeta . Herculem duri celebrant labores . Herculem hábent mâre getân
Line: 14     mánige árbéite ! dîe ér erstráncta . Jlle centauros domuit superbos . Ér ge\déumûota
Line: 15     centauros . dîe fábulę ságent uuésen hálbe mán . únde hálbe
Line: 16     rós . Ér chám dára . dâr sie spílotôn in_uuázere . dâr scôz er íro zuêne .
Line: 17     Abstulit seuo spolium leoni . Témo léuuen . dér grece nemeus hîez . a nemea
Line: 18     silua argiuorvm . tén ér slûog [er] úmbe des chúninges uuíllen aristei . démo nám
Line: 19     er dia hût . únde mít chlâuuon mitállo . trûog er sia áfter dés ze_rûome .
Line: 20     Fixit et certis uolucres sagittis . Ér scôz óuh tîe fógela . dîe arpię hîezen . ún\de
Line: 21     fertréib sie ûzer des chúninges rîche alcinoi . dér in achaia sáz . Dán\nân
Line: 22     flúhen sie in strophades insulas . dâr sie ęneas fánt . Dîe uuâren fa\bulosę
Line: 23     canes iouis . a rapiendo gehéizene . uuánda arpo grece . rapio chît
Line: 24     latine . Aber ouidius héizet sie stiphalias . a stiphalo fluuio . pi démo
Line: 25     hercules mít ín fáht . so uuîo chéde . dáz argonautę sie fertríbên . Poma
Line: 26     cernenti rapuit draconi . Zûo séhentemo dracone . nám er dîe gúldî\nen
Line: 27     épfele . déro ér hûota in_orto hesperidum insularum . dîe énnont ath\lante
Line: 28     monte hína sínt in occidentali oceano . Táz târ gúldine épfele
Line: 29     uuáhsên . dáz íst ersprénget fóne éinero déro sélbôn insularum . díu
Line: 30     álles râtes feracissima íst . Únde uuánda dâr ínne ęstuarium maris íst .

p. 229    

Manuscript page: 229  Page: 229   Line: 1     táz chît . éin méreflósg . táz férrenân séhentên . similitudinem draconis óuget . pedív
Line: 2     chît man draconem dâr lígen . únde dero épfelo hûoten . Aestuarium íst táz uuá\zer .
Line: 3     dáz síh fóne demo mére zíhet . únde án demo stáde suébet . kenámôtez
Line: 4     ab ęstuando . álso stagnum a stando héizet . Íz hábet pedíu námen ab ęstuan\do .
Line: 5     táz chît fóne zéssônne . uuánda sô accessus maris uuírdet . sô zéssôt
Line: 6     iz . tóh iz tánne stílle sî . sô recessus uuírt . ęstus héizet proprie . díu inquie\tudo
Line: 7     des méres . tîa er hábet fóne ímo sélbemo . accedendo et recedendo .
Line: 8     dáz chît . ûzkândo . únde íngândo . Aureo leuam grauior metallo . i . claua
Line: 9     cerberum traxit triplici catena . Únde geuuâfendêr mít chnúttele . dáns
Line: 10     er cerberum fóne héllo . mít trílero chétenno . Fóne díu gescáh . sô er hára ûf
Line: 11     ze_táges lîehte chám . dáz ímo únuuillota . únde er éinen féim erspêh . fó\ne
Line: 12     démo acconita ervuûohs . chrûoto uuírsesta . Uictor inmitem posuis\se
Line: 13     fertur pabulum . sęuis dominum quadrigis . Ten grímmen chúning glaucum
Line: 14     úberuuv́ndenen . gáb er ze_ézenne . sînên grímmên róssen . Táz téta
Line: 15     er fóne díu . uuánda ér siu fóre uuéneta ze_ézenne humanas car\nes .
Line: 16     Ydra combusto periit ueneno . Dîa éitergûn ydram . fersuánta er
Line: 17     mít pránde . Fronte turpatus achelous amnis . ora demersit pudibún\da
Line: 18     ripis . Achelous fluuius hórnlôs uuórtenêr . bárg sîn geskánta
Line: 19     hóubet ín demo stáde . In_mísselichíu bílde uuéhselôta síh achelous .
Line: 20     únz er óuh ze_fárre uuárd . únde mít hercule gefáht . Sô dér imo
Line: 21     daz hórn ába erslûog . únde ímo daz hóubet hámelez ketéta . tára nâh
Line: 22     párg er iz . Állíu uuázer sínt hórnahtíu . fóne díen bóumen . dîe
Line: 23     dar úmbe stânt . Tér die bôuma dána tûot . tér hábet siu hórnlos ke\tân .
Line: 24     Uuánda óuh hercules ten stád errûmda des uuáldes . pedíu hábet
Line: 25     er fluuío sîníu hóren genómen . Strauit antheum lybicis harenis . Ér
Line: 26     úberuuánt óuh antheum gigantem . filium terrę . regem lybię . dén ér in_érdo
Line: 27     stânden . ríngendo úber uuínden nemáhta . uuánda ímo mater terra
Line: 28     gáb fortitudinem . êr ér ín ûf erhûob . únde ín in_bóre ervuúrgta .
Line: 29     Cacus . euandri satiauit iras . Cacus ter dîeb . filius vulcani . dér herculi sî\níu
Line: 30     rínder ferstál . tér erchûolta mít sînemo tôde . demo chúninge

p. 230    

Manuscript page: 230  Page: 230   Line: 1     euandro sîn zórn . Tô ín hercules erslûog . tô hábeta er euandro geuuíllôt . in_dés rî\che
Line: 2     er latrocinia ûopta . Setiger notauit spumis humeros . quis compressus foret al\tus
Line: 3     orbis . i . quos comprimeret . Ímo féimegôta der éber dîe áhselâ . mít tîen ér
Line: 4     den hímel intháben sólta . Táz téta er . daz hóubet fnótondo . uuánda er ín
Line: 5     lébenden drûog . Ultimus labor . i . in ultimo labore . sustulit cęlum inreflexo collo .

Line: 6     Ín demo lézesten síge . inthûob er den hímel . mít únuuîchentemo hálse . Táz
Line: 7     uuás . tô iouis síh uuéreta dien rísôn . únde er sîe uuólta den hímel ána uuér\fen .
Line: 8     Rursusque meruit cęlum . precium ultimi laboris . Únde ze_mîeto fûor ér sél\bo
Line: 9     ze_hímele . uuánda er dén ze_lézest inthábeta . Ite nunc fortes . ubi ducit celsa
Line: 10     uia magni exempli . Nû nément pe_ímo bílde álle túgedige . únde fárent . tá\ra
Line: 11     íuuih ter hô_gândo uuég léite . Cur inertes terga nudatis? Superata tel\lus .
Line: 12     sydera donat . Zíu súlent ir zágolicho uuîchen . únde den rúkke
Line: 13     bîeten? Ferchîesent tia érda . dáz kíbet íu den hímel .


Line: 14   QUESTIONES HUIUS QUARTI LIBRI . ET QUI ADHUC SEQUITUR
Line: 15   QUINTI . AD QUAM PARTEM PHILOSOPHIAE PERTINEANT .


Line: 16     Also in tertio libro dîe questiones morales sínt . tîe-dar óugent beatitudinem bono\rum .
Line: 17     sô sínt tîe hîer in quarto . dîe úns óugent miseriam malorum . únde dîe
Line: 18     dára nâh fólgênt . de prouidentia et fato . Áber dîe nóh fóre sínt in quinto li\bro .
Line: 19     de casu et libero arbitrio . dîe skéident síh . Casus tríffet ad prouidentiam .
Line: 20     bedíu íst tíu questio moralis . Úbe áber sáment múgîn sîn . prouidentia . ún\de
Line: 21     liberum arbitrium . dés er nóh frâgên sól philosophiam . uuánda dâr ána
Line: 22     bechénnet uuírt tíu natura dero gótes simplicitatis . pedíu tríffet tív
Line: 23     questio ad theologiam . dáz chît . ad eam rationem . quę est de diuinis . Tíu ratio .
Line: 24     uuánda si humana néist . núbe diuina . pedíu hábet si éinen ánderên ná\men
Line: 25      . dáz si intellectus héizet . Intellectus diuinorum . úber stépfet humanam
Line: 26     rationem . Fóne díu sínt tîe questiones . mít argumentis únde syllogismis ke\stérchet .
Line: 27     tîe sî úns ráhta de retributione bonorum et malorum . áber díu
Line: 28     tóugena máhtigi . díu án dero gótes prouidentia íst . tîa si nóh ságen sól .
Line: 29     díu uuírt . uuánda si diuina íst . diuinitus fernómen . Frâgêst tu uuánda
Line: 30     moralitas de moribus kespróchen íst . uuáz dispositio dei . díu in fato . ún\de

p. 231    

Manuscript page: 231  Page: 231   Line: 1     in prouidentia íst . tára zûo tréffên . sô sólt tu uuízen . dáz tiu gótes dispositio mo\ralis
Line: 2     kehéizen uuírt . ad similitudinem humanę moralitatis . Uuîo die líute sítîg
Line: 3     sîn . álde uuîo sie súlen uuésen sítig . táz héizet latine moralitas ! morvm
Line: 4     qualitas . Únde bedíu uuírt óuh táz moralitas kehéizen . uuîo gót tîen sél\bên
Line: 5     síten inchît . ióh hîer téilondo . álso dâr fóre geságet íst . ióh hína fúre
Line: 6     lônondo . Álso beatus gregorius moraliter mánôt . an sînero omelia . dáz kót
Line: 7     témo neuuólta gében guttam aquę . tér demo ármen negáb micam panis .
Line: 8     Fóne díu chád ter saluator . Eadem mensura qua mensi fueritis . remetietur uobis .
Line: 9     Témo gehíllet táz prouerbium . Úbele tûo . bézeren neuuâne . Uuáz íst tánne
Line: 10     moralitas . âne álso iz féret . únde fáren sól . án dero ménniskôn síten . ún\de
Line: 11     uuîo iz síh tára gágene gezíhet án demo gótes síte?


Line: 12  
EXPLICIT LIBER QUARTUS BOETII .



Next part


This text is part of the TITUS edition of Notker der Deutsche: Boethius, Consolatio philosophiae.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 15.10.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.