TITUS
Alexanderroman (Der Grosse Seelentrost): Part No. 97

Subchapter: 29._Die_Leidensstationen_Christi 


29. Die Leidensstationen Christi


Line: 18 
   To vespertijd beghan syne marter. Do at he myt synen jungeren vnde sprak:
Line: 19 
   ʼHijr ys eyn vnder juw, de wil my vorraden.ʼ Do wiste vnse here wol, we he was,
Line: 20 
   vnde newoldene doch nicht melden. He stunt vp vnde nam eyn becken vnde
Line: 21 
   ghot dar water in vnde dwoch synen jungeren de vote vnde ock synes vorreders.
Line: 22 
   Dar ghaff he vns eyn bilde der rechten otmodicheit, dat wij otmodich scholen
Line: 23 
   syn, wente sunder otmodicheit nemoge wij nicht salich werden. Bij der otmodicheit
Line: 24 
   schole wij en bidden vnde manen, dat he vns geue eyn otmodich
Line: 25 
   herte vnde beware vns vor homot vnde vor ydele ere, wente de lagen alle
Line: 26 
   guden werken vnde syn eyn anbeghin aller vordomnisse, wente homot warp
Line: 27 
   den engel vte deme hemelrike vnde den ersten mynschen vt dem paradise.
Line: 28 
   Darumme so lerde vns vnse here vpper lesten henneuart, do he to deme dode
Line: 29 
   scholde gan, rechte otmodicheit, in deme dat he sijk dar to otmodigede, dat
Line: 30 
   he syner knechte vote wosch vnde synes vorreders. Dar na bewisede he vns
Line: 31 
   syne rechte leue dar an, dat he vns gaff synen hilgen licham to eyner spise vnde
Line: 32 
   syn hilge blot to eyme dranke. Hirumme schole wij eme to vespertijd
Line: 33 
   danken vnde spreken dijt beth:

Page: 84 

Line: 1 
   Ik danke dij, benedide here Ihesu Crist,
Line: 2 
   Walte du myn god vnde myn heylant bist,
Line: 3 
   Vnde almyn salicheyt an dij begunde,
Line: 4 
   Dat du to vespertijd an der stunde
Line: 5 
   Dyne hilgen lere mi woldest geuen,
Line: 6 
   Wu ik na dynen hulden scholde leuen.
Line: 7 
   Do du, herte leue here Ihesu sote,
Line: 8 
   Dwogest dyner jungeren vnde dynes vorreders vate,
Line: 9 
   Dar was dyn grote otmodicheit schin.
Line: 10 
   Bij der otmodicheit so mane ik, here, dij,
Line: 11 
   Kere dyne barmherticheit to my.
Line: 12 
   Gijff my eyn otmodich herte, Jhesus myn leue here,
Line: 13 
   Vnde beware my vor homot vnde vor ydele ere.
Line: 14 
   Ik danke dij ock gerne, ofte ik kunde,
Line: 15 
   Dat du, leue here, an der suluen stunde
Line: 16 
   So grote leue my woldest bewisen,
Line: 17 
   Dat du my woldest geuen to eyner spise
Line: 18 
   Dynan hilgen licham ghut,
Line: 19 
   Darto din hilge, benedide, dure blot
Line: 20 
   My armen mynschen to eyme dranke.
Line: 21 
   Der leue ne kan ik dij nummer to vullen gedanken.
Line: 22 
   Bij der grotan leue so mane ik, here, dij:
Line: 23 
   Kere dyne groten barmherticheit to my,
Line: 24 
   Vnde lat my nummer schedan van dusser erdan,
Line: 25 
   Dyn hilge lycham an mote my to troste werdan.

Line: 26 
   Kynt leue, nu hore hijr na, wat vnse leue here let to conplete tijd: Do vnse
Line: 27 
   leue here getten hadde myt synal jungeren vnde se sijk alle vormeten hadden,
Line: 28 
   dat se myt em wolden ghan wente in den dot, do genk vnse leue here myt en
Line: 29 
   vte der stad an den berch to Oliueti in eynen garden, dar he wiste, dat Judas
Line: 30 
   komen wolde myt den yoden. Dar bedede vnse leue here an synen hemelschen
Line: 31 
   vader vnde sprak: ʼVader, mach dat yumer syn, so lat my der bittaen pyne
Line: 32 
   vmmeghan.ʼ Dar beghan he to beuen vnde swetede blodich swet van grotem
Line: 33 
   angeste. Dar quam Yudas myt dan yoden vnde myt den heydan, vnde vnse
Line: 34 
   leue here genk em vnyegen mot willinges. Dar quam Yudas vnde kuste ene
Line: 35 
   vor synen munt. Dar wart he gevangen vnde gebunden van dan yoden, den
Line: 36 
   he alle leue bewiset hadde. Vnde alle syne jungeran vlogen van eme, de sijk
Line: 37 
   beromet hadden, dat se myt em woldan ghan wante in dan dot. Dar wart he
Line: 38 
   getogen to deme ersten male vor eynen bisschup, de hette Annas. De began

Page: 85 

Line: 1 
   ene to vragene vmme syne lere, wat he plege to lerne. Vnse leue here sprak,
Line: 2 
   dat he vragen scholde andere lude, de syne lere gehort hadden, de scholden en
Line: 3 
   wol berichten. Do stunt dar en knape, de borede syne hand vp vnde sloch
Line: 4 
   e an synen hilgen hals. Dat let vnse leue here duldichliken dorch vnsen willen.
Line: 5 
   Hirumme wente vnse leue here to conplete tijd dorch vnsen willen gevangen
Line: 6 
   wart vnde gebunden, darumme schole wij ene bidden vnde manen, dat he
Line: 7 
   vns lose van den benden vnser sunde, vnde scholen spreken dijt beth:

Line: 8 
   Ik danke dij, benedide here Ihesu Crist,
Line: 9 
   Wente du myn god vnde myn heilant bist,
Line: 10 
   Dat du an der tijd to conpleten
Line: 11 
   Dorch my so blodich swet woldest sweten.
Line: 12 
   Dat du motwillinges dar woldest ghan,
Line: 13 
   Dar dij dyne vyende wolden bynden vnde van.
Line: 14 
   Dat du Judas, dynen valschen frunt,
Line: 15 
   Kussen woldest vor synen munt,
Line: 16 
   Vnde so valschliken woldest vorraden werden,
Line: 17 
   Also yu eyn mynsche vppe dusser erden.
Line: 18 
   De yoden, de du haddest van herten leff,
Line: 19 
   De vengen dij alse eynen mordere vnde eynen deff.
Line: 20 
   De jungeren, de myt dijk hadden gegetten,
Line: 21 
   De sijk alle sere hadden vormetten,.
Line: 22 
   Dat se myt dij wolden ghan wente in den dot,
Line: 23 
   De vntulogen dij alle in dyner nod.
Line: 24 
   Du wordest, here, an den suluen stunden
Line: 25 
   Vor Annas getogen also gebunden.
Line: 26 
   De began dij vmme dyne lere to vragen.
Line: 27 
   Dar wordestu in dynen hilgen hals geslagen.
Line: 28 
   Bij der vengknisse vnde bij den benden so manik, here, dij:
Line: 29 
   Kere dyne groten barmherticheit to my.
Line: 30 
   Help my, dat ik werde los vnde entbunden
Line: 31 
   Van mynen mannichuolden sunden.

Line: 32 
   Kynt leue, dar na schaltu bedenken, wat vnse leue here gdeden heft to metten
Line: 33 
   tijd. Do wart he getogen vor den bisschup Kaiphas. Dar quemen syne viende
Line: 34 
   vnde logen mannige logene. Dar gengen se to rade, wo se ene to deme dode
Line: 35 
   mochten bringen, vnde geuen eme de schult, dat he gesproken hedde, dat he
Line: 36 
   godes sone were, vnde spreken, des en were nicht. Do vorbunden se eme syne
Line: 37 
   ogen vnde stunden vp vnde slogen ene in den hals vnde in de wangen vnde

Page: 86 

Line: 1 
   spreken vp eme schimp: ʼBistu Christus, godes sone, so rad, we heuet dij
Line: 2 
   geslagen.ʼDar bespigeden se eme syn antlat, dat he was gestalt also eyn spetteles
Line: 3 
   mynsche. De groten smaheit led he alle de nacht, wente des morgens. Do
Line: 4 
   brochten se ene vort to Pylatus huß. -- Kint leue, hirumme schaltu vnsen leuen
Line: 5 
   heren louen vnde benedien to metten tijd vnde spreken aldus:

Line: 6 
   Ik danke dij, benedide here Ihesu Crist,
Line: 7 
   Wente du myn god vnde myn heylant bist,
Line: 8 
   Dat du to metten tijd to den stunden,
Line: 9 
   Yamerliken geuangen vnde gebunden,
Line: 10 
   Wordest vor bischuppe Kaiphas getogen.
Line: 11 
   Dar wordestu mannigerleye wijs belogen.
Line: 12 
   Dyne viende dar to rade gengen,
Line: 13 
   Wo se dij mochten to deme dode bringen.
Line: 14 
   Dar hordestu mannich smelijk wort;
Line: 15 
   Se straffeden dyne hilgen bort,
Line: 16 
   Se spreken, du ne werest nicht godes kynt,
Line: 17 
   Se wolden dij myt seenden ogen maken blint.
Line: 18 
   Dyne hilgen ogen se vorbunden,
Line: 19 
   Vmme dij, here, dat se stunden
Line: 20 
   Vnde hadden dij vor eynen doren.
Line: 21 
   Se slogen dij, here, to dynen oren.
Line: 22 
   Se spreken smeliken: Bistu Christ,
Line: 23 
   So rad, van weme du geslagen bist.
Line: 24 
   Se bespigeden dyn benedide wunnichlike antlat,
Line: 25 
   Se makeden dat vnreine vnde nat.
Line: 26 
   Bij der mannichuoldigen smaheit so manik, here, dij:
Line: 27 
   Kere dyne grote barmherticheit to my,
Line: 28 
   Vnde vorgiff my, here, alle de smaheit grot,
Line: 29 
   De ik dij myt mynen sunden yu geboth.

Line: 30 
   Kynt leue, darna schaltu bedenken, wat vnse leue here let dorch vnsen willen
Line: 31 
   to prime tijd: Do wart he getogen vor den voghet Pylatus. Dar wart he belogen
Line: 32 
   mannigerhande wijs. Se spreken, dat he eyn drogenere were vnde bedroge
Line: 33 
   dat volk myt syner valschen lere. Do sande ene Pylatus vorbat to konninge
Line: 34 
   Herodes huß. De wart des sere vro, wente he hadde vele gehort van den
Line: 35 
   teken, de vnse leue here dede, vnde mende, dat he dat myt touerye dede. Do
Line: 36 
   vnse leue here vor Herodes quam, do dageden de yoden ouer en mannigerleyewijs,
Line: 37 
   vnde Herodes began ene vele to vragen. Vnse leue here swech al
Line: 38 
   stille vnde antworde eme eyn wort nicht. Do hadde ene Herodes vor eynen

Page: 87 

Line: 1 
   doren vnde bespottede ene myt syneme ingesinde vnde toch eme eyn wit kleyt
Line: 2 
   an vppe smaheit vnde sandene wedder to Pylatus. Do worden se wedder frunt,
Line: 3 
   Pylatus vnde Herodes, wente se hadden lange vigende gewesen. -- Kint leue,
Line: 4 
   darumme schaltu vnsen leuen heren louen vnde benedien to pryme tijd vnde
Line: 5 
   schalt dijt bet spreken:

Line: 6 
   Ik danke dij, benedide here Ihesu Cryst,
Line: 7 
   Wente du myn god vnde myn heylant bist,
Line: 8 
   Dat du to prime tijd wordest vor PyIato gebracht.
Line: 9 
   Dar wordestu to vnrechte ouele bedacht.
Line: 10 
   Se spreken, du werst eyn drogenere,
Line: 11 
   Du leredest deme volke valsche lere.
Line: 12 
   Do sande dijk, leue here, Pylatus
Line: 13 
   Vort to konninge Herodes huß.
Line: 14 
   De wart des gevrauwet sere,
Line: 15 
   He mende, dat du werest eyn touerere.
Line: 16 
   He hodde gerne wunder van dij geseen,
Line: 17 
   Des nemochte eme nicht beschen.
Line: 18 
   De yoden begunden ouer dij to clagen,
Line: 19 
   Herodes begunde dij vele to vragen.
Line: 20 
   Du swegest stille vnde ne woldest ene nicht berichten.
Line: 21 
   Do bespottede he dij myt alle synen knechten.
Line: 22 
   He toch dij, also eme doren, eyn wijt cleyt an,
Line: 23 
   He let dij wedder to Pylatus ghan.
Line: 24 
   Dijt ledestu allent myt groter dult
Line: 25 
   Vor mynen broke vnde vor myne schult.
Line: 26 
   Bij der groten dult so mane ik, leue here, dij:
Line: 27 
   Kere dyne groten barmherticheit to my,
Line: 28 
   Vnde geff my in al myner drofnisse dult,
Line: 29 
   Vnde latet stan vor all mynen broke vnde vor al myne schult.

Line: 30 
   Kynt leue, dar na schaltu bedenken, wat vnse leue here heft geleden to tercie
Line: 31 
   tijd. Do let en Pylatus to der sule binden vnde leit en geyslen, dat bouen van
Line: 32 
   dem houede wente nedene vppe syne versene nicht gantzes ne bleff. Darna
Line: 33 
   hengeden se eme eyn rot clet vmme dorch smaheit vnde satten eme ene dorne
Line: 34 
   kronen vppe syn houet vnde nemen ror vnde slogen eme de dornen kronen
Line: 35 
   in syn houet vnde deden eme eyn ror in syne hant vnde spreken: ʼGegrotet
Line: 36 
   sij der yoden konningk!ʼ Bij der geyslinge schaltu bidden vnde manen vnsen
Line: 37 
   leuen heren, dat he hijr dij also roke to geyslene na syner gnade, dat du na

Page: 88 

Line: 1 
   desseme leuende neyn vegevur mer ne doruest liden, wente yd ys dar dusent
Line: 2 
   stunt swarer to lydene wen hijr. Darumme schaltu to tercien tijd dijt bedeken
Line: 3 
   spreken:

Line: 4 
   Ik danke dij, benedide here Ihesu Crist,
Line: 5 
   Wente du myn god vnde myn heylant bist,
Line: 6 
   Dat du to tercie tijd vor myne sunden
Line: 7 
   To der sulen wordest gebunden.
Line: 8 
   Dar wordestu, benedide leue here,
Line: 9 
   Gegeyslet also bitterliken sere,
Line: 10 
   Dat an alle dyneme lychamme nicht gantzes nebleff,
Line: 11 
   Dat dat blut vte all dynen leden hen dreff.
Line: 12 
   Se vluchten ene dorne kronen, leue here,
Line: 13 
   De druckten se an din benedide houed so rechte sere,
Line: 14 
   Dat din benedide dure blot
Line: 15 
   Ouer dyn benedide antlat vlot.
Line: 16 
   Dar worpen se vort ere vnreyne spekel an,
Line: 17 
   Dat du werest gestalt alse eyn spettalesch man .
Line: 18 
   Se slogen dyn hilge houet myt roren,
Line: 19 
   Se hengen dijk vmme also eyme doren
Line: 20 
   Eyn rot cleyt vnde vellen vp ere kne,
Line: 21 
   Gegrotet sij der yoden konningk, spreken se.
Line: 22 
   Bij der geyslinge vnde bij der krone so mane ik, here, dij:
Line: 23 
   Kere dyne groten barmherticheit to my.
Line: 24 
   Geysle my hijr also to dessen tijden,
Line: 25 
   Dat ik in jenneme leuende neyne pyne dorue lyden,
Line: 26 
   Vnde bringk my dorch dyne bitteren dorne krone
Line: 27 
   Ane vegevur to deme hemelschen trone.

Line: 28 
   Kynt leue, dar na schaltu bedenken, wat vnse leue here geleden hefft to sexte
Line: 29 
   tijd: Do wart he vor den richter getogen vnde wart vorordelet to deme galgen
Line: 30 
   des cruces. Dar legeden se eme syn egene cruce vppe den hals, vppe dat syn
Line: 31 
   smaheit deste groter were, wente dat cruce was do so vorvloket eyn holt, dat
Line: 32 
   dat eme yeweliken mynschen vorsmade to dragene. Dar ledden se ene vp den
Line: 33 
   ghalch berch vnde hengeden ene twisschen twe mordere, liker wijs also he er
Line: 34 
   genote were. Dar bewisede he vullenkomene leue vnde bat synen hemmelschen
Line: 35 
   vader vor syne viende. Do sprak de eyne scheker: ʼHere, gedenke myner, wan
Line: 36 
   du kumst an dyn rijke.ʼ Vnse leue here sprak to em: ʼIk segge dij dat vor war:
Line: 37 
   Du schalt hude myt my wesen in deme paradise.ʼ Dar na sach he syne herte
Line: 38 
   leuen moder bij deme cruce stan wenen vnde scrien. Dat was syneme herten

Page: 89 

Line: 1 
   sunderlike pyne. Do sprak he to er: ʼSu, dat ys dyn sone,ʼ vnde menede Sunte
Line: 2 
   Johannese. Dar na sprak he to Sunte Johannese: ʼSu, dat ys dyn moder.ʼ Wente
Line: 3 
   vnse leue here vor dat richte getogen wart vnde vorordedet to sexte tijd, dar
Line: 4 
   bij schaltu ene bidden vnde manen, dat to deme jungesten dage dat gruwelike
Line: 5 
   ordel nicht ouer dij ne gha. Darumme schaltu dijt bedeken spreken:

Line: 6 
   Ik danke dij, benedide here Ihesu Crist,
Line: 7 
   Wente du myn god vnde myn heylant bist,
Line: 8 
   To sexte tijd wordestu vor dat richte getogen,
Line: 9 
   Dar wordestu mannigerhande wijs belogen.
Line: 10 
   Dar wart eyn valsch ordel ouer dij gedan,
Line: 11 
   Dat men dij scholde an eyn cruce han.
Line: 12 
   Du drogest dynes sulues cruce vte da stad,
Line: 13 
   To groter smaheit schach dij, leue here, dat.
Line: 14 
   Se hengeden dij an dat cruce gdijk eneme deue.
Line: 15 
   Dar bewisedestu dyne groten leue,
Line: 16 
   Dat du vor alle dyne viende bedest,
Line: 17 
   Van den du so bittere pyne ledest.
Line: 18 
   Dyner bitteren pine was noch mer,
Line: 19 
   Du ledest ok inwendich grot herte sere,
Line: 20 
   Do du dyne herte leue moder Sunte Marien
Line: 21 
   So yamerlikan segest hantslagen vnde scryen.
Line: 22 
   Dar weren twe morder gevangen,
Line: 23 
   Twisschen den wordestu dorch smaheit gehangen.
Line: 24 
   Dem eynan vorgeuestu in der lesten stunde
Line: 25 
   Vmme eyne korte ruwe al syne sunde.
Line: 26 
   Bij deme richte vnde bij deme ordede so mane ik, here, dij:
Line: 27 
   Kere dyne groten barmherticheit to my,
Line: 28 
   Wan ik vor deme jungesten richte sta,
Line: 29 
   Da dat gruwelike ordel nicht ouer my ne ga.

Line: 30 
   Kynt leue, dar an schaltu bedenken, wat vnse leue here let dorch vnsen willen
Line: 31 
   to none tijd: Do reyp he van groter bitteren pine aldus: ʼHely hely
Line: 32 
   larnazabathamʼ. Dat ys yodesch vnde spreket aldus: ʼMyn god, myn god,
Line: 33 
   worumme heuestu myner vortegen?ʼ Syn vade hadde syna nicht vortegen,
Line: 34 
   dan he sprak dat van rechten wedagen vnde van bitteren pynen. Do begunden
Line: 35 
   se en to beschimpene vnde repen en an mannigerhande wijs. Dar na sprak he:
Line: 36 
   ʼMy dorstet.ʼ Do geuen se eme ettick vnde gallen. Darna sprak he: ʼConsumatum
Line: 37 
   est.ʼ Dat spreket so vele: ʼDat ys allent vullenbracht, dat ik liden scholde dorch
Line: 38 
   des mynschen salicheit.ʼ Do sprak he: ʼVada, in dyne hande beude ik mynen

Page: 90 

Line: 1 
   geyst.ʼ Do gaff he synen geyst vp. Dar irbarmede sijk alle creature ouer den
Line: 2 
   bitteren dot eres schippers. -- Kynt leue, also schaltu dijk ock yrbarmen ouer
Line: 3 
   den bitteren dot dynes schippers vnde bedenken, dat he den let dorch dyner
Line: 4 
   sunde willen, vnde danke eme des vnde sprek eme dijt bedeken:

Line: 5 
   Ik danke dij, benedide here Ihesu Crist,
Line: 6 
   Wente du myn god vnde myn heylant bist,
Line: 7 
   To nene tijd repestu eynen yamerliken schrey:
Line: 8 
   Hely hely lamazabathani
Line: 9 
   Myn god, myn god, wurumme heuestu myner vortegen!
Line: 10 
   Se beschimpeden dij vnde repen dar yegen:
Line: 11 
   Kum hir nedder van deme cruce, bistu Crist,
Line: 12 
   So wil wij gelouen, dat du godes sone bist.
Line: 13 
   Dar na eschedestu, leue here, drinken.
Line: 14 
   Do leten se dij ettick vnde bittere gallen schenken.
Line: 15 
   Darna sprekestu, leue here: Consumatum est,
Line: 16 
   Vader, in dyne hende beuele ik mynen geyst.
Line: 17 
   Also nemestu den bitteren dot, benedide leue here.
Line: 18 
   Do wart dyn syde dorch grauen myt eyme spere.
Line: 19 
   Dar vlot vt beyde water vnde blot.
Line: 20 
   Dar na sach men an den creaturen yamer grot:
Line: 21 
   De harden stene toreten van dynen bitteren pynen,
Line: 22 
   De sunne mochte van yamere nicht mer schynen,
Line: 23 
   Dat ertrike began van groteme jamere to beuene,
Line: 24 
   De doden vte deme graue begunden wedder to leuene
Line: 25 
   Bij dem jamerliken dode so mane ik, here, dij:
Line: 26 
   Kere dyne groten barmherticheit to my.
Line: 27 
   Kum my to troste in myner lesten nod
Line: 28 
   Vnde beware my vor den ewigen dot. Amen.

Line: 29 
   Kint leue, myt dessen seuen dagetiden schaltu der martere vnses leuen heren
Line: 30 
   gerne eren. Dunket dij desse seuen dage tijde to langk wesen, so wil ik dij
Line: 31 
   andere bedekene leren, de korter syn, vnde sprek also:

Line: 32 
   Eya, leue here Ihesu Cryst,
Line: 33 
   Wente du aller gnade vul bist,
Line: 34 
   So bidde wij dij, leue here,
Line: 35 
   Dorch dyner benediden moder ere
Line: 36 
   Vnde dorch dyne hylgen viff wunden,
Line: 37 
   Lose vns van alle vnsen sunden.
Line: 38 
   Here god, dorch dat cruce, dar du an storuest,

Page: 91 

Line: 1 
   Do du vnse salicheit yrworuest,
Line: 2 
   Dorch dat sper, dat dorch dyne siden wot,
Line: 3 
   So beware vns nu vor alle nod,
Line: 4 
   Vor houet sunden vnde vor wertliken schanden,
Line: 5 
   Wor wij komen in allen landen.
Line: 6 
   Here, dorch dynes houedes dorne krone,
Line: 7 
   So hebbe vnser armen sundere schone,
Line: 8 
   Vnde dorch de negele dyner vote vnde dyner hende,
Line: 9 
   Kum vns to troste in vnseme lesten ende.
Line: 10 
   Dorch de bitteren pyne alle dyner lede
Line: 11 
   So vorlene vns eynen ewigen vrede.
Line: 12 
   Here, wente du dijk suluen geuest to vande
Line: 13 
   Vnde dynen licham to der stupe to slande
Line: 14 
   Vnde dyn benedide antlat to spiende,
Line: 15 
   So beware vns, here, vor all vnse viende,
Line: 16 
   Vnde help vns, here, dorch dynen bitteren dot,
Line: 17 
   Dat wij moten komen vt al vnser nod.
Line: 18 
   Here, dorch dat wenen vnde scrygen,
Line: 19 
   Dat du segest an dyner leuen moder Sunte Marien,
Line: 20 
   Do se bewende de bitteren martere din,
Line: 21 
   So troste alle, de bedrouet sin.
Line: 22 
   Dat gesche vns allen samen
Line: 23 
   In godes namen. Amen.





Copyright TITUS Project Frankfurt a/M 1999-2000. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.