TITUS
Mahabharata
Part No. 41
Previous part

Chapter: 41 
Adhyāya 41


Verse: 1  {Sūta uvāca}
Halfverse: a    etasminn eva kāle tu   jaratkārur mahātapāḥ
   etasminn eva kāle tu   jaratkārur mahā-tapāḥ /
Halfverse: c    cacāra pr̥tʰivīṃ kr̥tsnāṃ   yatrasāyaṃ gr̥ho muniḥ
   cacāra pr̥tʰivīṃ kr̥tsnāṃ   yatra-sāyaṃ gr̥ho muniḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    caran dīkṣāṃ mahātejā   duścarām akr̥tātmabʰiḥ
   caran dīkṣāṃ mahā-tejā   duścarām akr̥ta_ātmabʰiḥ /
Halfverse: c    tīrtʰeṣv āplavanaṃ kurvan   puṇyeṣu vicacāra ha
   tīrtʰeṣv āplavanaṃ kurvan   puṇyeṣu vicacāra ha /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    vāyubʰakṣo nirāhāraḥ   śuṣyann ahar ahar muniḥ
   vāyu-bʰakṣo nirāhāraḥ   śuṣyann ahar ahar muniḥ /
Halfverse: c    sa dadarśa pitr̥̄n garte   lambamānān adʰomukʰān
   sa dadarśa pitr̥̄n garte   lambamānān adʰo-mukʰān /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    ekatantv avaśiṣṭaṃ vai   vīraṇastambam āśritān
   eka-tantv avaśiṣṭaṃ vai   vīraṇa-stambam āśritān /
Halfverse: c    taṃ ca tantuṃ śanair ākʰum   ādadānaṃ bilāśrayam
   taṃ ca tantuṃ śanair ākʰum   ādadānaṃ bila_āśrayam /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    nirāhārān kr̥śān dīnān   garte ''rtāṃs trāṇam iccʰataḥ {!}
   nirāhārān kr̥śān dīnān   garte_ārtāṃs trāṇam iccʰataḥ / {!}
Halfverse: c    upasr̥tya sa tān dīnān   dīnarūpo 'bʰyabʰāṣata
   upasr̥tya sa tān dīnān   dīna-rūpo_abʰyabʰāṣata /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    ke bʰavanto 'valambante   vīraṇastambam āśritāḥ
   ke bʰavanto_avalambante   vīraṇa-stambam āśritāḥ /
Halfverse: c    durbalaṃ kʰāditair mūlair   ākʰunā bilavāsinā
   durbalaṃ kʰāditair mūlair   ākʰunā bila-vāsinā /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    vīraṇastambake mūlaṃ   yad apy ekam iha stʰitam
   vīraṇa-stambake mūlaṃ   yad apy ekam iha stʰitam /
Halfverse: c    tad apy ayaṃ śanair ākʰur   ādatte daśanaiḥ śitaiḥ
   tad apy ayaṃ śanair ākʰur   ādatte daśanaiḥ śitaiḥ /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    cʰetsyate 'lpāvaśiṣṭatvād   etad apy acirād iva
   cʰetsyate_alpa_avaśiṣṭatvād   etad apy acirād iva /
Halfverse: c    tataḥ stʰa patitāro 'tra   garte asminn adʰomukʰāḥ
   tataḥ stʰa patitāro_atra   garte\ asminn adʰo-mukʰāḥ /8/ ՙ

Verse: 9 
Halfverse: a    tato me duḥkʰam utpannaṃ   dr̥ṣṭvā yuṣmān adʰomukʰān
   tato me duḥkʰam utpannaṃ   dr̥ṣṭvā yuṣmān adʰo-mukʰān /
Halfverse: c    kr̥ccʰrām āpadam āpannān   priyaṃ kiṃ karavāṇi vaḥ
   kr̥ccʰrām āpadam āpannān   priyaṃ kiṃ karavāṇi vaḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    tapaso 'sya caturtʰena   tr̥tīyenāpi vā punaḥ
   tapaso_asya caturtʰena   tr̥tīyena_api vā punaḥ /
Halfverse: c    ardʰena vāpi nistartum   āpadaṃ brūta māciram
   ardʰena vā_api nistartum   āpadaṃ brūta māciram /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    atʰavāpi samagreṇa   tarantu tapasā mama
   atʰavā_api samagreṇa   tarantu tapasā mama /
Halfverse: c    bʰavantaḥ sarva evāsmāt   kāmam evaṃ vidʰīyatām
   bʰavantaḥ sarva\ eva_asmāt   kāmam evaṃ vidʰīyatām /11/

Verse: 12  {Pitaraḥ ūcuḥ}
Halfverse: a    r̥ddʰo bʰavān brahma cārī   yo nas trātum iheccʰati
   r̥ddʰo bʰavān brahma cārī   yo nas trātum iha_iccʰati /
Halfverse: c    na tu viprāgrya tapasā   śakyam etad vyapohitum
   na tu vipra_agrya tapasā   śakyam etad vyapohitum /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    asti nas tāta tapasaḥ   pʰalaṃ pravadatāṃ vara
   asti nas tāta tapasaḥ   pʰalaṃ pravadatāṃ vara /
Halfverse: c    saṃtānaprakṣayād brahman   patāmo niraye 'śucau
   saṃtāna-prakṣayād brahman   patāmo niraye_aśucau /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    lambatām iha nas tāta   na jñānaṃ pratibʰāti vai
   lambatām iha nas tāta   na jñānaṃ pratibʰāti vai /
Halfverse: c    yena tvāṃ nābʰijānīmo   loke vikʰyātapauruṣam
   yena tvāṃ na_abʰijānīmo   loke vikʰyāta-pauruṣam /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    r̥ddʰo bʰavān mahābʰāgo   yo naḥ śocyān suduḥkʰitān
   r̥ddʰo bʰavān mahā-bʰāgo   yo naḥ śocyān suduḥkʰitān /
Halfverse: c    śocasy upetya kāruṇyāc   cʰr̥ṇu ye vai vayaṃ dvija
   śocasy upetya kāruṇyāt   śr̥ṇu ye vai vayaṃ dvija /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    yāyāvarā nāma vayam   r̥ṣayaḥ saṃśitavratāḥ
   yāyāvarā nāma vayam   r̥ṣayaḥ saṃśita-vratāḥ /
Halfverse: c    lokāt puṇyād iha bʰraṣṭāḥ   saṃtānaprakṣayād vibʰo
   lokāt puṇyād iha bʰraṣṭāḥ   saṃtāna-prakṣayād vibʰo /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    pranaṣṭaṃ nas tapaḥ puṇyaṃ   na hi nas tantur asti vai
   pranaṣṭaṃ nas tapaḥ puṇyaṃ   na hi nas tantur asti vai /
Halfverse: c    asti tv eko 'dya nas tantuḥ   so 'pi nāsti yatʰātatʰā
   asti tv eko_adya nas tantuḥ   so_api na_asti yatʰā-tatʰā /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    mandabʰāgyo 'lpabʰāgyānāṃ   bandʰuḥ sa kʰila naḥ kule
   manda-bʰāgyo_alpa-bʰāgyānāṃ   bandʰuḥ sa kʰila naḥ kule /
Halfverse: c    jaratkārur iti kʰyāto   vedavedāṅgapāragaḥ
   jaratkārur iti kʰyāto   veda-veda_aṅga-pāragaḥ /
Halfverse: e    niyatātmā mahātmā ca   suvrataḥ sumahātapāḥ
   niyata_ātmā mahātmā ca   suvrataḥ sumahā-tapāḥ /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    tena sma tapaso lobʰāt   kr̥ccʰram āpāditā vayam
   tena sma tapaso lobʰāt   kr̥ccʰram āpāditā vayam /
Halfverse: c    na tasya bʰāryā putro vā   bāndʰavo vāsti kaś cana
   na tasya bʰāryā putro vā   bāndʰavo vā_asti kaścana /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    tasmāl lambāmahe garte   naṣṭasaṃjñā hy anātʰavat
   tasmāl lambāmahe garte   naṣṭa-saṃjñā hy anātʰavat /
Halfverse: c    sa vaktavyas tvayā dr̥ṣṭvā   asmākaṃ nātʰavattayā
   sa vaktavyas tvayā dr̥ṣṭvā asmākaṃ nātʰavattayā /20/ ՙ

Verse: 21 
Halfverse: a    pitaras te 'valambante   garte dīnā adʰomukʰāḥ
   pitaras te_avalambante   garte dīnā\ adʰo-mukʰāḥ /
Halfverse: c    sādʰu dārān kuruṣveti   prajāyasveti cābʰibʰo
   sādʰu dārān kuruṣva_iti   prajāyasva_iti ca_abʰibʰo /
Halfverse: e    kulatantur hi naḥ śiṣṭas   tvam evaikas tapodʰana
   kula-tantur hi naḥ śiṣṭas   tvam eva_ekas tapo-dʰana /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    yat tu paśyasi no brahman   vīraṇastambam āśritān
   yat tu paśyasi no brahman   vīraṇa-stambam āśritān /
Halfverse: c    eṣo 'smākaṃ kulastamba   āsīt svakulavardʰanaḥ
   eṣo_asmākaṃ kulastamba āsīt svakula-vardʰanaḥ /22/ ՙ

Verse: 23 
Halfverse: a    yāni paśyasi vai brahman   mūlānīhāsya vīrudʰaḥ
   yāni paśyasi vai brahman   mūlāni_iha_asya vīrudʰaḥ /
Halfverse: c    ete nastantavas tāta   kālena paribʰakṣitāḥ
   ete nastantavas tāta   kālena paribʰakṣitāḥ /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    yat tv etat paśyasi brahman   mūlam asyārdʰabʰakṣitam
   yat tv etat paśyasi brahman   mūlam asya_ardʰabʰakṣitam/
Halfverse: c    tatra lambāmahe sarve   so 'py ekas tapa āstʰitaḥ
   tatra lambāmahe sarve   so_apy ekas tapa\ āstʰitaḥ /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    yam ākʰuṃ paśyasi brahman   kāla eṣa mahābalaḥ
   yam ākʰuṃ paśyasi brahman   kāla\ eṣa mahā-balaḥ /
Halfverse: c    sa taṃ tapo rataṃ mandaṃ   śanaiḥ kṣapayate tudan
   sa taṃ tapo rataṃ mandaṃ   śanaiḥ kṣapayate tudan /
Halfverse: e    jaratkāruṃ tapo lubdʰaṃ   mandātmānam acetasam
   jaratkāruṃ tapo lubdʰaṃ   manda_ātmānam acetasam /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    na hi nas tat tapas tasya   tārayiṣyati sattama
   na hi nas tat tapas tasya   tārayiṣyati sattama /
Halfverse: c    cʰinnamūlān paribʰraṣṭān   kālopahatacetasaḥ
   cʰinna-mūlān paribʰraṣṭān   kāla_upahata-cetasaḥ /
Halfverse: e    narakapratiṣṭʰān paśyāsmān   yatʰā duṣkr̥tinas tatʰā
   naraka-pratiṣṭʰān paśya_asmān   yatʰā duṣkr̥tinas tatʰā /26/ q

Verse: 27 
Halfverse: a    asmāsu patiteṣv atra   saha pūrvaiḥ pitāmahaiḥ
   asmāsu patiteṣv atra   saha pūrvaiḥ pitāmahaiḥ /
Halfverse: c    cʰinnaḥ kālena so 'py atra   gantā vai narakaṃ tataḥ
   cʰinnaḥ kālena so_apy atra   gantā vai narakaṃ tataḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    tapo vāpy atʰavā yajño   yac cānyat pāvanaṃ mahat
   tapo vā_apy atʰavā yajño   yac ca_anyat pāvanaṃ mahat /
Halfverse: c    tat sarvaṃ na samaṃ tāta   saṃtatyeti satāṃ matam
   tat sarvaṃ na samaṃ tāta   saṃtatyā_iti satāṃ matam /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    sa tāta dr̥ṣṭvā brūyās tvaṃ   jaratkāruṃ tapasvinam
   sa tāta dr̥ṣṭvā brūyās tvaṃ   jaratkāruṃ tapasvinam /
Halfverse: c    yatʰādr̥ṣṭam idaṃ cāsmai   tvayākʰyeyam aśeṣataḥ
   yatʰā-dr̥ṣṭam idaṃ ca_asmai   tvayā_ākʰyeyam aśeṣataḥ /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    yatʰā dārān prakuryāt saputrāṃś   cotpādayed yatʰā
   yatʰā dārān prakuryāt sa-putrāṃś   ca_utpādayed yatʰā /
Halfverse: c    tatʰā brahmaṃs tvayā vācyaḥ   so 'smākaṃ nātʰavattayā
   tatʰā brahmaṃs tvayā vācyaḥ   so_asmākaṃ nātʰavattayā /30/ (E)30



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.