TITUS
Mahabharata
Part No. 49
Previous part

Chapter: 49 
Adhyāya 49


Verse: 1  {Sūta uvāca}
Halfverse: a    tata āhūya putraṃ svaṃ   jaratkārur bʰujaṃgamā
   tata\ āhūya putraṃ svaṃ   jaratkārur bʰujaṃgamā /
Halfverse: c    vāsuker nāgarājasya   vacanād idam abravīt
   vāsuker nāga-rājasya   vacanād idam abravīt /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    ahaṃ tava pituḥ putrabʰrātrā   dattā nimittataḥ
   ahaṃ tava pituḥ putra-bʰrātrā   dattā nimittataḥ /
Halfverse: c    kālaḥ sa cāyaṃ saṃprāptas   tat kuruṣva yatʰātatʰam
   kālaḥ sa ca_ayaṃ saṃprāptas   tat kuruṣva yatʰā-tatʰam /2/

Verse: 3  {Āstīka uvāca}
Halfverse: a    kiṃnimittaṃ mama pitur   dattā tvaṃ mātulena me
   kiṃ-nimittaṃ mama pitur   dattā tvaṃ mātulena me /
Halfverse: c    tan mamācakṣva tattvena   śrutvā kartāsmi tat tatʰā
   tan mama_ācakṣva tattvena   śrutvā kartā_asmi tat tatʰā /3/

Verse: 4  {Sūta uvāca}
Halfverse: a    tata ācaṣṭa sā tasmai   bāndʰavānāṃ hitaiṣiṇī
   tata\ ācaṣṭa sā tasmai   bāndʰavānāṃ hita_eṣiṇī /
Halfverse: c    bʰaginī nāgarājasya   jaratkārur aviklavā
   bʰaginī nāga-rājasya   jaratkārur aviklavā /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    bʰujagānām aśeṣāṇāṃ   mātā kadrūr iti śrutiḥ
   bʰujagānām aśeṣāṇāṃ   mātā kadrūr iti śrutiḥ / ՙ
Halfverse: c    tayā śaptā ruṣitayā   sutā yasmān nibodʰa tat
   tayā śaptā ruṣitayā   sutā yasmān nibodʰa tat /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    uccʰaiḥ śravāḥ so 'śvarājo   yan mitʰyā na kr̥to mama
   uccʰaiḥ śravāḥ so_aśva-rājo   yan mitʰyā na kr̥to mama /
Halfverse: c    vinatā nimittaṃ paṇite   dāsabʰāvāya putrakāḥ
   vinatā nimittaṃ paṇite   dāsa-bʰāvāya putrakāḥ /6/ q

Verse: 7 
Halfverse: a    janamejayasya vo yajñe   dʰakṣyaty anilasāratʰiḥ
   janamejayasya vo yajñe   dʰakṣyaty anila-sāratʰiḥ / q
Halfverse: c    tatra pañcatvam āpannāḥ   pretalokaṃ gamiṣyatʰa
   tatra pañcatvam āpannāḥ   preta-lokaṃ gamiṣyatʰa /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    tāṃ ca śaptavatīm evaṃ   sākṣāl lokapitāmahaḥ
   tāṃ ca śaptavatīm evaṃ   sākṣāl loka-pitāmahaḥ /
Halfverse: c    evam astv iti tad vākyaṃ   provācānumumoda ca
   evam astv iti tad vākyaṃ   provāca_anumumoda ca /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    vāsukiś cāpi tac cʰrutvā   pitāmahavacas tadā
   vāsukiś ca_api tat śrutvā   pitāmaha-vacas tadā /
Halfverse: c    amr̥te matʰite tāta   devāñ śaraṇam īyivān
   amr̥te matʰite tāta   devān śaraṇam īyivān /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    siddʰārtʰāś ca surāḥ sarve   prāpyāmr̥tam anuttamam
   siddʰa_artʰāś ca surāḥ sarve   prāpya_amr̥tam anuttamam /
Halfverse: c    bʰrātaraṃ me puraskr̥tya   prajāpatim upāgaman
   bʰrātaraṃ me puras-kr̥tya   prajā-patim upāgaman /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    te taṃ prasādayām āsur   devāḥ sarve pitāmaham
   te taṃ prasādayām āsur   devāḥ sarve pitāmaham /
Halfverse: c    rājñā vāsukinā sārdʰaṃ   sa śāpo na bʰaved iti
   rājñā vāsukinā sārdʰaṃ   sa śāpo na bʰaved iti /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    vāsukir nāgarājo 'yaṃ   duḥkʰito jñātikāraṇāt
   vāsukir nāga-rājo_ayaṃ   duḥkʰito jñāti-kāraṇāt /
Halfverse: c    abʰiśāpaḥ sa mātrāsya   bʰagavan na bʰaved iti
   abʰiśāpaḥ sa mātrā_asya   bʰagavan na bʰaved iti /12/

Verse: 13  {Brahmovāca}
Halfverse: a    jaratkārur jaratkāruṃ   yāṃ bʰāryāṃ samavāpsyati
   jaratkārur jaratkāruṃ   yāṃ bʰāryāṃ samavāpsyati /
Halfverse: c    tatra jāto dvijaḥ śāpād   bʰujagān mokṣayiṣyati
   tatra jāto dvijaḥ śāpād   bʰujagān mokṣayiṣyati /13/

Verse: 14  {Janamejaya uvāca}
Halfverse: a    etac cʰrutvā tu vacanaṃ   vāsukiḥ pannageśvaraḥ
   etat śrutvā tu vacanaṃ   vāsukiḥ pannaga_īśvaraḥ /
Halfverse: c    prādān mām amaraprakʰya   tava pitre mahātmane
   prādān mām amara-prakʰya   tava pitre mahātmane /
Halfverse: e    prāg evānāgate kāle   tatra tvaṃ mayy ajāyatʰāḥ
   prāg eva_anāgate kāle   tatra tvaṃ mayy ajāyatʰāḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    ayaṃ sa kālaḥ saṃprāpto   bʰayān nas trātum arhasi
   ayaṃ sa kālaḥ saṃprāpto   bʰayān nas trātum arhasi /
Halfverse: c    bʰrātaraṃ caiva me tasmāt   trātum arhasi pāvakāt
   bʰrātaraṃ caiva me tasmāt   trātum arhasi pāvakāt /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    amogʰaṃ naḥ kr̥taṃ tat syād   yad ahaṃ tava dʰīmate
   amogʰaṃ naḥ kr̥taṃ tat syād   yad ahaṃ tava dʰīmate /
Halfverse: c    pitre dattā vimokṣārtʰaṃ   katʰaṃ vā putra manyase
   pitre dattā vimokṣa_artʰaṃ   katʰaṃ vā putra manyase /16/

Verse: 17  {Sūta uvāca}
Halfverse: a    evam uktas tatʰety uktvā   so ''stīko mātaraṃ tadā
   evam uktas tatʰā_ity uktvā   so_āstīko mātaraṃ tadā /
Halfverse: c    abravīd duḥkʰasaṃtaptaṃ   vāsukiṃ jīvayann iva
   abravīd duḥkʰa-saṃtaptaṃ   vāsukiṃ jīvayann iva /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    ahaṃ tvāṃ mokṣayiṣyāmi   vāsuke pannagottama
   ahaṃ tvāṃ mokṣayiṣyāmi   vāsuke pannaga_uttama /
Halfverse: c    tasmāc cʰāpān mahāsattvasatyam   etad bravīmi te
   tasmāt śāpān mahā-sattva-satyam   etad bravīmi te /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    bʰava svastʰamanā nāga   na hi te vidyate bʰayam
   bʰava svastʰa-manā nāga   na hi te vidyate bʰayam /
Halfverse: c    prayatiṣye tatʰā saumya   yatʰā śreyo bʰaviṣyati
   prayatiṣye tatʰā saumya   yatʰā śreyo bʰaviṣyati /
Halfverse: e    na me vāg anr̥taṃ prāha   svaireṣv api kuto 'nyatʰā
   na me vāg anr̥taṃ prāha   svaireṣv api kuto_anyatʰā /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    taṃ vai nr̥pa varaṃ gatvā   dīkṣitaṃ janamejayam
   taṃ vai nr̥pa varaṃ gatvā   dīkṣitaṃ janamejayam /
Halfverse: c    vāgbʰir maṅgalayuktābʰis   toṣayiṣye 'dya mātula
   vāgbʰir maṅgala-yuktābʰis   toṣayiṣye_adya mātula /
Halfverse: e    yatʰā sa yajño nr̥pater   nirvartiṣyati sattama
   yatʰā sa yajño nr̥pater   nirvartiṣyati sattama /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    sa saṃbʰāvaya nāgendra   mayi sarvaṃ mahāmate
   sa saṃbʰāvaya nāga_indra   mayi sarvaṃ mahā-mate /
Halfverse: c    na te mayi mano jātu   mitʰyā bʰavitum arhati
   na te mayi mano jātu   mitʰyā bʰavitum arhati /21/

Verse: 22  {Vāsukir uvāca}
Halfverse: a    āstīka parigʰūrṇāmi   hr̥dayaṃ me vidīryate
   āstīka parigʰūrṇāmi   hr̥dayaṃ me vidīryate /
Halfverse: c    diśaś ca na prajānāmi   brahmadaṇḍanipīḍitaḥ
   diśaś ca na prajānāmi   brahma-daṇḍa-nipīḍitaḥ /22/

Verse: 23  {Āstīka uvāca}
Halfverse: a    na saṃtāpas tvayā kāryaḥ   katʰaṃ cit pannagottama
   na saṃtāpas tvayā kāryaḥ   katʰaṃcit pannaga_uttama /
Halfverse: c    dīptadāgneḥ samutpannaṃ   nāśayiṣyāmi te bʰayam
   dīptada_agneḥ samutpannaṃ   nāśayiṣyāmi te bʰayam /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    brahmadaṇḍaṃ mahāgʰoraṃ   kālāgnisamatejasam
   brahma-daṇḍaṃ mahā-gʰoraṃ   kāla_agni-sama-tejasam /
Halfverse: c    nāśayiṣyāmi mātratvaṃ   bʰayaṃ kārṣīḥ katʰaṃ cana
   nāśayiṣyāmi mā_atra-tvaṃ   bʰayaṃ kārṣīḥ katʰaṃcana /24/

Verse: 25  {Sūta uvāca}
Halfverse: a    tataḥ sa vāsuker gʰoram   apanīya mano jvaram
   tataḥ sa vāsuker gʰoram   apanīya mano jvaram /
Halfverse: c    ādʰāya cātmano 'ṅgeṣu   jagāma tvarito bʰr̥śam
   ādʰāya ca_ātmano_aṅgeṣu   jagāma tvarito bʰr̥śam /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    janamejayasya taṃ yajñaṃ   sarvaiḥ samuditaṃ guṇaiḥ
   janamejayasya taṃ yajñaṃ   sarvaiḥ samuditaṃ guṇaiḥ / q
Halfverse: c    mokṣāya bʰujagendrāṇām   āstīko dvijasattamaḥ
   mokṣāya bʰujaga_indrāṇām   āstīko dvija-sattamaḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    sa gatvāpaśyad āstīko   yajñāyatanam uttamam
   sa gatvā_apaśyad āstīko   yajña_āyatanam uttamam /
Halfverse: c    vr̥taṃ sadasyair bahubʰiḥ   sūryavahni samaprabʰaiḥ
   vr̥taṃ sadasyair bahubʰiḥ   sūrya-vahni sama-prabʰaiḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    sa tatra vārito dvāḥstʰaiḥ   praviśan dvijasattamaḥ
   sa tatra vārito dvāḥstʰaiḥ   praviśan dvija-sattamaḥ /
Halfverse: c    abʰituṣṭāva taṃ yajñaṃ   praveśārtʰī dvijottamaḥ
   abʰituṣṭāva taṃ yajñaṃ   praveśa_artʰī dvija_uttamaḥ /28/ (E)28 {hereafter the Pada boundary in the Tristubh-Jagatīs}



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.