TITUS
Mahabharata
Part No. 71
Previous part

Chapter: 71 
Adhyāya 71


Verse: 1  {Janamejaya uvāca}
Halfverse: a    yayātiḥ pūrvako 'smākaṃ   daśamo yaḥ prajāpateḥ
   yayātiḥ pūrvako_asmākaṃ   daśamo yaḥ prajā-pateḥ / ՙ
Halfverse: c    katʰaṃ sa śukratanayāṃ   lebʰe paramadurlabʰām
   katʰaṃ sa śukra-tanayāṃ   lebʰe parama-durlabʰām /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    etad iccʰāmy ahaṃ śrotuṃ   vistareṇa dvijottama
   etad iccʰāmy ahaṃ śrotuṃ   vistareṇa dvija_uttama /
Halfverse: c    ānupūrvyā ca me śaṃsa   pūror vaṃśakarān pr̥tʰak
   ānupūrvyā ca me śaṃsa   pūror vaṃśa-karān pr̥tʰak /2/

Verse: 3  {Vaiśampāyana uvāca}
Halfverse: a    yayātir āsīd rājarṣir   devarājasamadyutiḥ
   yayātir āsīd rāja-r̥ṣir   deva-rāja-sama-dyutiḥ /
Halfverse: c    taṃ śukravr̥ṣa parvāṇau   vavrāte vai yatʰā purā
   taṃ śukra-vr̥ṣa parvāṇau   vavrāte vai yatʰā purā /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    tat te 'haṃ saṃpravakṣyāmi   pr̥ccʰato janamejaya
   tat te_ahaṃ saṃpravakṣyāmi   pr̥ccʰato janamejaya /
Halfverse: c    devayānyāś ca saṃyogaṃ   yayāter nāhuṣasya ca
   devayānyāś ca saṃyogaṃ   yayāter nāhuṣasya ca /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    surāṇām asurāṇāṃ ca   samajāyata vai mitʰaḥ
   surāṇām asurāṇāṃ ca   samajāyata vai mitʰaḥ /
Halfverse: c    aiśvaryaṃ prati saṃgʰarṣas   trailokye sacarācare
   aiśvaryaṃ prati saṃgʰarṣas   trailokye sacara_acare /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    jigīṣayā tato devā   vavrire ''ṅgirasaṃ munim
   jigīṣayā tato devā   vavrire_āṅgirasaṃ muniṃm/
Halfverse: c    paurohityena yājyārtʰe   kāvyaṃ tūśanasaṃ pare
   paurohityena yājya_artʰe   kāvyaṃ tu_uśanasaṃ pare /
Halfverse: e    brāhmaṇau tāv ubʰau nityam   anyonyaspardʰinau bʰr̥śam
   brāhmaṇau tāv ubʰau nityam   anyonya-spardʰinau bʰr̥śam /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    tatra devā nijagʰnur yān   dānavān yudʰi saṃgatān
   tatra devā nijagʰnur yān   dānavān yudʰi saṃgatān /
Halfverse: c    tān punar jīvayām āsa   kāvyo vidyā balāśrayāt
   tān punar jīvayām āsa   kāvyo vidyā bala_āśrayāt /
Halfverse: e    tatas te punar uttʰāya   yodʰayāṃ cakrire surān
   tatas te punar uttʰāya   yodʰayāṃ cakrire surān /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    asurās tu nijagʰnur yān   surān samaramūrdʰani
   asurās tu nijagʰnur yān   surān samara-mūrdʰani /
Halfverse: c    na tān saṃjīvayām āsa   br̥haspatir udāradʰīḥ
   na tān saṃjīvayām āsa   br̥haspatir udāra-dʰīḥ /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    na hi veda sa tāṃ vidyāṃ   yāṃ kāvyo veda vīryavān
   na hi veda sa tāṃ vidyāṃ   yāṃ kāvyo veda vīryavān /
Halfverse: c    saṃjīvanīṃ tato devā   viṣādam agaman param
   saṃjīvanīṃ tato devā   viṣādam agaman param /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    te tu devā bʰayodvignāḥ   kāvyād uśanasas tadā
   te tu devā bʰaya_udvignāḥ   kāvyād uśanasas tadā /
Halfverse: c    ūcuḥ kacam upāgamya   jyeṣṭʰaṃ putraṃ br̥haspateḥ
   ūcuḥ kacam upāgamya   jyeṣṭʰaṃ putraṃ br̥haspateḥ /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    bʰajamānān bʰajasvāsmān   kuru naḥ sāhyam uttamam
   bʰajamānān bʰajasva_asmān   kuru naḥ sāhyam uttamam /
Halfverse: c    yāsau vidyā nivasati   brāhmaṇe 'mitatejasi
   yā_asau vidyā nivasati   brāhmaṇe_amita-tejasi /
Halfverse: e    śukre tām āhara kṣipraṃ   bʰāgabʰān no bʰaviṣyasi
   śukre tām āhara kṣipraṃ   bʰāgabʰān no bʰaviṣyasi /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    vr̥ṣaparva samīpe sa   śakyo draṣṭuṃ tvayā dvijaḥ
   vr̥ṣa-parva samīpe sa   śakyo draṣṭuṃ tvayā dvijaḥ /
Halfverse: c    rakṣate dānavāṃs tatra   na sa rakṣaty adānavān
   rakṣate dānavāṃs tatra   na sa rakṣaty adānavān /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    tam ārādʰayituṃ śakto   bʰavān pūrvavayāḥ kavim
   tam ārādʰayituṃ śakto   bʰavān pūrva-vayāḥ kavim /
Halfverse: c    deva yānīṃ ca dayitāṃ   sutāṃ tasya mahātmanaḥ
   deva yānīṃ ca dayitāṃ   sutāṃ tasya mahātmanaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    tvam ārādʰayituṃ śakto   nānyaḥ kaś cana vidyate
   tvam ārādʰayituṃ śakto   na_anyaḥ kaścana vidyate /
Halfverse: c    śīladākṣiṇya mādʰuryair   ācāreṇa damena ca
   śīla-dākṣiṇya mādʰuryair   ācāreṇa damena ca /
Halfverse: e    deva yānyāṃ hi tuṣṭāyāṃ   vidyāṃ tāṃ prāpsyasi dʰruvam
   deva yānyāṃ hi tuṣṭāyāṃ   vidyāṃ tāṃ prāpsyasi dʰruvam /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    tatʰety uktvā tataḥ prāyād   br̥haspatisutaḥ kacaḥ
   tatʰā_ity uktvā tataḥ prāyād   br̥haspati-sutaḥ kacaḥ /
Halfverse: c    tadābʰipūjito devaiḥ   samīpaṃ vr̥ṣaparvaṇaḥ
   tadā_abʰipūjito devaiḥ   samīpaṃ vr̥ṣa-parvaṇaḥ /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    sa gatvā tvarito rājan   devaiḥ saṃpreṣitaḥ kacaḥ
   sa gatvā tvarito rājan   devaiḥ saṃpreṣitaḥ kacaḥ /
Halfverse: c    asurendra pure śukraṃ   dr̥ṣṭvā vākyam uvāca ha
   asura_indra pure śukraṃ   dr̥ṣṭvā vākyam uvāca ha /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    r̥ṣer aṅgirasaḥ pautraṃ   putraṃ sākṣād br̥haspateḥ
   r̥ṣer aṅgirasaḥ pautraṃ   putraṃ sākṣād br̥haspateḥ /
Halfverse: c    nāmnā kaca iti kʰyātaṃ   śiṣyaṃ gr̥hṇātu māṃ bʰavān
   nāmnā kaca\ iti kʰyātaṃ   śiṣyaṃ gr̥hṇātu māṃ bʰavān /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    brahmacaryaṃ cariṣyāmi   tvayy ahaṃ paramaṃ gurau
   brahma-caryaṃ cariṣyāmi   tvayy ahaṃ paramaṃ gurau /
Halfverse: c    anumanyasva māṃ brahman   sahasraṃ parivatsarān
   anumanyasva māṃ brahman   sahasraṃ parivatsarān /18/

Verse: 19  {Śukra uvāca}
Halfverse: a    kaca susvāgataṃ te 'stu   pratigr̥hṇāmi te vacaḥ
   kaca susvāgataṃ te_astu   pratigr̥hṇāmi te vacaḥ /
Halfverse: c    arcayiṣye 'ham arcyaṃ tvām   arcito 'stu br̥haspatiḥ
   arcayiṣye_aham arcyaṃ tvām   arcito_astu br̥haspatiḥ /19/

Verse: 20  {Vaiśampāyana uvāca}
Halfverse: a    kacas tu taṃ tatʰety uktvā   pratijagrāha tad vratam
   kacas tu taṃ tatʰā_ity uktvā   pratijagrāha tad vratam /
Halfverse: c    ādiṣṭaṃ kavi putreṇa   śukreṇośanasā svayam
   ādiṣṭaṃ kavi putreṇa   śukreṇa_uśanasā svayam /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    vratasya vratakālaṃ sa   yatʰoktaṃ pratyagr̥hṇata
   vratasya vrata-kālaṃ sa   yatʰā_uktaṃ pratyagr̥hṇata /
Halfverse: c    ārādʰayann upādʰyāyaṃ   deva yānīṃ ca bʰārata
   ārādʰayann upādʰyāyaṃ   deva yānīṃ ca bʰārata /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    nityam ārādʰayiṣyaṃs tāṃ   yuvā yauvanago ''mukʰe
   nityam ārādʰayiṣyaṃs tāṃ   yuvā yauvanago_āmukʰe /
Halfverse: c    gāyan nr̥tyan vādayaṃś ca   deva yānīm atoṣayat
   gāyan nr̥tyan vādayaṃś ca   deva yānīm atoṣayat /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    saṃśīlayan deva yānīṃ   kanyāṃ saṃprāptayauvanām
   saṃśīlayan deva yānīṃ   kanyāṃ saṃprāpta-yauvanām /
Halfverse: c    puṣpaiḥ pʰalaiḥ preṣaṇaiś ca   toṣayām āsa bʰārata
   puṣpaiḥ pʰalaiḥ preṣaṇaiś ca   toṣayām āsa bʰārata /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    deva yāny api taṃ vipraṃ   niyamavratacāriṇam
   deva yāny api taṃ vipraṃ   niyama-vrata-cāriṇam /
Halfverse: c    anugāyamānā lalanā   rahaḥ paryacarat tadā
   anugāyamānā lalanā   rahaḥ paryacarat tadā /24/ q

Verse: 25 
Halfverse: a    pañcavarṣaśatāny evaṃ   kacasya carato vratam
   pañca-varṣa-śatāny evaṃ   kacasya carato vratam /
Halfverse: c    tatrātīyur atʰo buddʰvā   dānavās taṃ tataḥ kacam
   tatra_atīyur atʰo buddʰvā   dānavās taṃ tataḥ kacam /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    gā rakṣantaṃ vane dr̥ṣṭvā   rahasy ekam amarṣitāḥ
   gā rakṣantaṃ vane dr̥ṣṭvā   rahasy ekam amarṣitāḥ /
Halfverse: c    jagʰnur br̥haspater dveṣād   vidyā rakṣārtʰam eva ca
   jagʰnur br̥haspater dveṣād   vidyā rakṣā_artʰam eva ca /
Halfverse: e    hatvā śālā vr̥kebʰyaś ca   prāyaccʰaṃs tilaśaḥ kr̥tam
   hatvā śālā vr̥kebʰyaś ca   prāyaccʰaṃs tilaśaḥ kr̥tam /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    tato gāvo nivr̥ttās tā   agopāḥ svaṃ niveśanam
   tato gāvo nivr̥ttās tā agopāḥ svaṃ niveśanam / ՙ
Halfverse: c    tā dr̥ṣṭvā rahitā gās tu   kacenābʰyāgatā vanāt
   tā dr̥ṣṭvā rahitā gās tu   kacena_abʰyāgatā vanāt /
Halfverse: e    uvāca vacanaṃ kāle   deva yāny atʰa bʰārata
   uvāca vacanaṃ kāle   deva yāny atʰa bʰārata /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    ahutaṃ cāgnihotraṃ te   sūryaś cāstaṃ gataḥ prabʰo
   ahutaṃ ca_agni-hotraṃ te   sūryaś ca_astaṃ gataḥ prabʰo /
Halfverse: c    agopāś cāgatā gāvaḥ   kacas tāta na dr̥śyate
   agopāś ca_āgatā gāvaḥ   kacas tāta na dr̥śyate /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    vyaktaṃ hato mr̥to vāpi   kacas tāta bʰaviṣyati
   vyaktaṃ hato mr̥to vā_api   kacas tāta bʰaviṣyati /
Halfverse: c    taṃ vinā na ca jīveyaṃ   kacaṃ satyaṃ bravīmi te
   taṃ vinā na ca jīveyaṃ   kacaṃ satyaṃ bravīmi te /29/

Verse: 30  {Śukra uvāca}
Halfverse: a    ayam ehīti śabdena   mr̥taṃ saṃjīvayāmy aham
   ayam ehi_iti śabdena   mr̥taṃ saṃjīvayāmy aham /30/

Verse: 31  {Vaiśampāyana uvāca}
Halfverse: a    tataḥ saṃjīvanīṃ vidyāṃ   prayujya kacam āhvayat
   tataḥ saṃjīvanīṃ vidyāṃ   prayujya kacam āhvayat /
Halfverse: c    āhūtaḥ prādur abʰavat   kaco 'riṣṭo 'tʰa vidyayā
   āhūtaḥ prādur abʰavat   kaco_ariṣṭo_atʰa vidyayā /
Halfverse: e    hato 'ham iti cācakʰyau   pr̥ṣṭo brāhmaṇa kanyayā
   hato_aham iti ca_ācakʰyau   pr̥ṣṭo brāhmaṇa kanyayā /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    sa punar deva yānyoktaḥ   puṣpāhāro yadr̥ccʰayā
   sa punar deva yānyā_uktaḥ   puṣpa_āhāro yadr̥ccʰayā /
Halfverse: c    vanaṃ yayau tato vipra   dadr̥śur dānavāś ca tam
   vanaṃ yayau tato vipra   dadr̥śur dānavāś ca tam /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    tato dvitīyaṃ hatvā taṃ   dagdʰvā kr̥tvā ca cūrṇaśaḥ
   tato dvitīyaṃ hatvā taṃ   dagdʰvā kr̥tvā ca cūrṇaśaḥ /
Halfverse: c    prāyaccʰan brāhmaṇāyaiva   surāyām asurās tadā
   prāyaccʰan brāhmaṇāya_eva   surāyām asurās tadā /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    deva yāny atʰa bʰūyo 'pi   vākyaṃ pitaram abravīt
   deva yāny atʰa bʰūyo_api   vākyaṃ pitaram abravīt /
Halfverse: c    puṣpāhāraḥ preṣaṇakr̥t   kacas tāta na dr̥śyate
   puṣpa_āhāraḥ preṣaṇakr̥t   kacas tāta na dr̥śyate /34/

Verse: 35  {Śukra uvāca}
Halfverse: a    br̥haspateḥ sutaḥ putri   kacaḥ pretagatiṃ gataḥ
   br̥haspateḥ sutaḥ putri   kacaḥ preta-gatiṃ gataḥ /
Halfverse: c    vidyayā jīvito 'py evaṃ   hanyate karavāṇi kim
   vidyayā jīvito_apy evaṃ   hanyate karavāṇi kim /35/


Verse: 36 
Halfverse: a    maivaṃ śuco mā ruda deva yāni; na tvādr̥śī martyam anupraśocet
   mā_evaṃ śuco mā ruda deva yāni   na tvādr̥śī martyam anupraśocet /
Halfverse: c    surāś ca viśve ca jagac ca sarvam; upatʰitāṃ vaikr̥tim ānamanti
   surāś ca viśve ca jagac ca sarvam   upatʰitāṃ vaikr̥tim ānamanti /36/

Verse: 37  {Devayāny uvāca}
Halfverse: a    yasyāṅgirā vr̥ddʰatamaḥ pitāmaho; br̥haspatiś cāpi pitā tapodʰanaḥ
   yasya_aṅgirā vr̥ddʰatamaḥ pitāmaho   br̥haspatiś ca_api pitā tapo-dʰanaḥ /
Halfverse: c    r̥ṣeḥ putraṃ tam atʰo vāpi pautraṃ; katʰaṃ na śoceyam ahaṃ na rudyām
   r̥ṣeḥ putraṃ tam atʰo vā_api pautraṃ   katʰaṃ na śoceyam ahaṃ na rudyām /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    sa brahma cārī ca tapodʰanaś ca; sadottʰitaḥ karmasu caiva dakṣaḥ
   sa brahma cārī ca tapo-dʰanaś ca   sadā_uttʰitaḥ karmasu caiva dakṣaḥ /
Halfverse: c    kacasya mārgaṃ pratipatsye na bʰokṣye; priyo hi me tāta kaco 'bʰirūpaḥ
   kacasya mārgaṃ pratipatsye na bʰokṣye   priyo hi me tāta kaco_abʰirūpaḥ /38/ q

Verse: 39  {Śukra uvāca}
Halfverse: a    asaṃśayaṃ mām asurā dviṣanti; ye me śiṣyaṃ nāgasaṃ sūdayanti
   asaṃśayaṃ mām asurā dviṣanti   ye me śiṣyaṃ nāgasaṃ sūdayanti /
Halfverse: c    abrāhmaṇaṃ kartum iccʰanti raudrās; te māṃ yatʰā prastutaṃ dānavair hi
   abrāhmaṇaṃ kartum iccʰanti raudrās   te māṃ yatʰā prastutaṃ dānavair hi /
Halfverse: e    apy asya pāpasya bʰaved ihāntaḥ; kaṃ brahmahatyā na dahed apīndram
   apy asya pāpasya bʰaved iha_antaḥ   kaṃ brahma-hatyā na dahed api_indram /39/


Verse: 40  {Vaiśampāyana uvāca}
Halfverse: a    saṃcodito deva yānyā   maharṣiḥ punar āhvayat
   saṃcodito deva yānyā   maharṣiḥ punar āhvayat /
Halfverse: c    saṃrambʰeṇaiva kāvyo hi   br̥haspatisutaṃ kacam
   saṃrambʰeṇa_eva kāvyo hi   br̥haspati-sutaṃ kacam /40/


Verse: 41 
Halfverse: a    guror bʰīto vidyayā copahūtaḥ; śanair vācaṃ jaṭʰare vyājagāra
   guror bʰīto vidyayā ca_upahūtaḥ   śanair vācaṃ jaṭʰare vyājagāra /
Halfverse: c    tam abravīt kena patʰopanīto; mamodare tiṣṭʰasi brūhi vipra
   tam abravīt kena patʰā_upanīto   mama_udare tiṣṭʰasi brūhi vipra /41/

Verse: 42  {Kr̥śa uvāca}
Halfverse: a    bʰavatprasādān na jahāti māṃ smr̥tiḥ; smare ca sarvaṃ yac ca yatʰā ca vr̥ttam
   bʰavat-prasādān na jahāti māṃ smr̥tiḥ   smare ca sarvaṃ yac ca yatʰā ca vr̥ttam / q
Halfverse: c    na tv evaṃ syāt tapaso vyayo me; tataḥ kleśaṃ gʰoram imaṃ sahāmi
   na tv evaṃ syāt tapaso vyayo me   tataḥ kleśaṃ gʰoram imaṃ sahāmi /42/ q

Verse: 43 
Halfverse: a    asuraiḥ surāyāṃ bʰavato 'smi datto; hatvā dagdʰvā cūrṇayitvā ca kāvya
   asuraiḥ surāyāṃ bʰavato_asmi datto   hatvā dagdʰvā cūrṇayitvā ca kāvya / q
Halfverse: c    brāhmīṃ māyām āsurī caiva māyā; tvayi stʰite katʰam evātivartet
   brāhmīṃ māyām āsurī caiva māyā   tvayi stʰite katʰam eva_ativartet /43/

Verse: 44  {Śaunaka uvāca}
Halfverse: a    kiṃ te priyaṃ karavāṇy adya vatse; vadʰena me jīvitaṃ syāt kacasya
   kiṃ te priyaṃ karavāṇy adya vatse   vadʰena me jīvitaṃ syāt kacasya /
Halfverse: c    nānyatra kukṣer mama bʰedanena; dr̥śyet kaco madgato deva yāni
   na_anyatra kukṣer mama bʰedanena   dr̥śyet kaco madgato deva yāni /44/

Verse: 45  {Devayāny uvāca}
Halfverse: a    dvau māṃ śokāv agnikalpau dahetāṃ; kacasya nāśas tava caivopagʰātaḥ
   dvau māṃ śokāv agni-kalpau dahetāṃ   kacasya nāśas tava caiva_upagʰātaḥ /
Halfverse: c    kacasya nāśe mama nāsti śarma; tavopagʰāte jīvituṃ nāsmi śaktā
   kacasya nāśe mama na_asti śarma   tava_upagʰāte jīvituṃ na_asmi śaktā /45/ q

Verse: 46  {Śaunaka uvāca}
Halfverse: a    saṃsiddʰa rūpo 'si br̥haspateḥ suta; yat tvāṃ bʰaktaṃ bʰajate deva yānī
   saṃsiddʰa rūpo_asi br̥haspateḥ suta   yat tvāṃ bʰaktaṃ bʰajate deva yānī / q
Halfverse: c    vidyām imāṃ prāpnuhi jīvanīṃ tvaṃ; na ced indraḥ kaca rūpī tvam adya
   vidyām imāṃ prāpnuhi jīvanīṃ tvaṃ   na ced indraḥ kaca rūpī tvam adya /46/


Verse: 47 
Halfverse: a    na nivartet punar jīvan   kaś cid anyo mamodarāt
   na nivartet punar jīvan   kaścid anyo mama_udarāt /
Halfverse: c    brāhmaṇaṃ varjayitvaikaṃ   tasmād vidyām avāpnuhi
   brāhmaṇaṃ varjayitvā_ekaṃ   tasmād vidyām avāpnuhi /47/


Verse: 48 
Halfverse: a    putro bʰūtvā bʰāvaya bʰāvito mām; asmād dehād upaniṣkramya tāta
   putro bʰūtvā bʰāvaya bʰāvito mām   asmād dehād upaniṣkramya tāta /
Halfverse: c    samīkṣetʰā dʰarmavatīm avekṣāṃ; guroḥ sakāśāt prāpya vidyāṃ savidyaḥ
   samīkṣetʰā dʰarmavatīm avekṣāṃ   guroḥ sakāśāt prāpya vidyāṃ savidyaḥ /48/ q

Verse: 49  {Vaiśampāyana uvāca}
Halfverse: a    guroḥ sakāśāt samavāpya vidyāṃ; bʰittvā kukṣiṃ nirvicakrāma vipraḥ
   guroḥ sakāśāt samavāpya vidyāṃ   bʰittvā kukṣiṃ nirvicakrāma vipraḥ /
Halfverse: c    kaco 'bʰirūpo dakṣiṇaṃ brāhmaṇasya; śuklātyaye paurṇamāsyām ivenduḥ
   kaco_abʰirūpo dakṣiṇaṃ brāhmaṇasya   śukla_atyaye paurṇamāsyām iva_induḥ /49/ q

Verse: 50 
Halfverse: a    dr̥ṣṭvā ca taṃ patitaṃ brahmarāśim; uttʰāpayām āsa mr̥taṃ kaco 'pi
   dr̥ṣṭvā ca taṃ patitaṃ brahma-rāśim   uttʰāpayām āsa mr̥taṃ kaco_api /
Halfverse: c    vidyāṃ siddʰāṃ tām avāpyābʰivādya; tataḥ kacas taṃ gurum ity uvāca
   vidyāṃ siddʰāṃ tām avāpya_abʰivādya   tataḥ kacas taṃ gurum ity uvāca /50/ q

Verse: 51 
Halfverse: a    r̥tasya dātāram anuttamasya; nidʰiṃ nidʰīnāṃ caturanvayānām
   r̥tasya dātāram anuttamasya   nidʰiṃ nidʰīnāṃ catur-anvayānām /
Halfverse: c    ye nādriyante gurum arcanīyaṃ; pālām̐l lokāṃs te vrajanty apratiṣṭʰān
   ye na_ādriyante gurum arcanīyaṃ   pālām̐l lokāṃs te vrajanty apratiṣṭʰān /51/

Verse: 52  {Vaiśampāyana uvāca}
Halfverse: a    surā pānād vañcanāṃ prāpayitvā; saṃjñā nāśaṃ caiva tatʰātigʰoram
   surā pānād vañcanāṃ prāpayitvā   saṃjñā nāśaṃ caiva tatʰā_atigʰoram /
Halfverse: c    dr̥ṣṭvā kacaṃ cāpi tatʰābʰirūpaṃ; pītaṃ tadā surayā mohitena
   dr̥ṣṭvā kacaṃ ca_api tatʰā_abʰirūpaṃ   pītaṃ tadā surayā mohitena /52/

Verse: 53 
Halfverse: a    samanyur uttʰāya mahānubʰāvas; tadośanā viprahitaṃ cikīrṣuḥ
   samanyur uttʰāya mahā_anubʰāvas   tadā_uśanā viprahitaṃ cikīrṣuḥ /
Halfverse: c    kāvyaḥ svayaṃ vākyam idaṃ jagāda; surā pānaṃ prati vai jātaśaṅkaḥ
   kāvyaḥ svayaṃ vākyam idaṃ jagāda   surā pānaṃ prati vai jāta-śaṅkaḥ /53/

Verse: 54 
Halfverse: a    yo brāhmaṇo 'dya prabʰr̥tīha kaś cin; mohāt surāṃ pāsyati mandabuddʰiḥ
   yo brāhmaṇo_adya prabʰr̥ti_iha kaścin   mohāt surāṃ pāsyati manda-buddʰiḥ /
Halfverse: c    apetadʰarmo brahmahā caiva sa syād; asmim̐l loke garhitaḥ syāt pare ca
   apeta-dʰarmo brahmahā caiva sa syād   asmim̐l loke garhitaḥ syāt pare ca /54/ q

Verse: 55 
Halfverse: a    mayā cemāṃ vipra dʰarmokti sīmāṃ; maryādāṃ vai stʰāpitāṃ sarvaloke
   mayā ca_imāṃ vipra dʰarma_ukti sīmāṃ   maryādāṃ vai stʰāpitāṃ sarva-loke /
Halfverse: c    santo viprāḥ śuśruvāṃso gurūṇāṃ; devā lokāś copaśr̥ṇvantu sarve
   santo viprāḥ śuśruvāṃso gurūṇāṃ   devā lokāś ca_upaśr̥ṇvantu sarve /55/

Verse: 56 
Halfverse: a    itīdam uktvā sa mahānubʰāvas; tapo nidʰīnāṃ nidʰir aprameyaḥ
   iti_idam uktvā sa mahā_anubʰāvas   tapo nidʰīnāṃ nidʰir aprameyaḥ /
Halfverse: c    tān dānavān daivavimūḍʰabuddʰīn; idaṃ samāhūya vaco 'bʰyuvāca
   tān dānavān daiva-vimūḍʰa-buddʰīn   idaṃ samāhūya vaco_abʰyuvāca /56/

Verse: 57 
Halfverse: a    ācakṣe vo dānavā bāliśāḥ stʰa; siddʰaḥ kaco vatsyati matsakāśe
   ācakṣe vo dānavā bāliśāḥ stʰa   siddʰaḥ kaco vatsyati mat-sakāśe / q
Halfverse: c    saṃjīvanīṃ prāpya vidyāṃ mahārtʰāṃ; tulyaprabʰāvo brahmaṇā brahmabʰūtaḥ
   saṃjīvanīṃ prāpya vidyāṃ mahā_artʰāṃ   tulya-prabʰāvo brahmaṇā brahma-bʰūtaḥ /57/


Verse: 58 
Halfverse: a    guror uṣya sakāśe tu   daśavarṣaśatāni saḥ
   guror uṣya sakāśe tu   daśa-varṣa-śatāni saḥ /
Halfverse: c    anujñātaḥ kaco gantum   iyeṣa tridaśālayam
   anujñātaḥ kaco gantum   iyeṣa tridaśa_ālayam /58/ (E)58



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.