TITUS
Mahabharata
Part No. 1534
Previous part

Chapter: 206 
Adhyāya 206


Verse: 1  {Gurur uvāca}
Halfverse: a    
rajasā sādʰyate mohas   tamasā ca nararṣabʰa
   
rajasā sādʰyate mohas   tamasā ca nara-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    
krodʰalobʰau bʰayaṃ darpa   eteṣāṃ sādʰanāc cʰuciḥ
   
krodʰa-lobʰau bʰayaṃ darpa eteṣāṃ sādʰanāt śuciḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    
paramaṃ paramātmānaṃ   devam akṣayam avyayam
   
paramaṃ parama_ātmānaṃ   devam akṣayam avyayam /
Halfverse: c    
viṣṇum avyaktasaṃstʰānaṃ   viśante deva sattamam
   
viṣṇum avyakta-saṃstʰānaṃ   viśante deva sattamam /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    
tasya māyā vidagdʰāṅgā   jñānabʰraṣṭā nirāśiṣaḥ {!}
   
tasya māyā vidagdʰa_aṅgā   jñāna-bʰraṣṭā nirāśiṣaḥ / {!}
Halfverse: c    
mānavā jñānasaṃmohāt   tataḥ kāmaṃ prayānti vai
   
mānavā jñāna-saṃmohāt   tataḥ kāmaṃ prayānti vai /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    
kāmāt krodʰam avāpyātʰa   lobʰamohau ca mānavāḥ
   
kāmāt krodʰam avāpya_atʰa   lobʰa-mohau ca mānavāḥ /
Halfverse: c    
mānadarpād ahaṃkāram   ahaṃkārāt tataḥ kriyāḥ
   
māna-darpād ahaṃkāram   ahaṃkārāt tataḥ kriyāḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    
kriyābʰiḥ snehasaṃbandʰaḥ   snehāc cʰokam anantaram
   
kriyābʰiḥ sneha-saṃbandʰaḥ   snehāt śokam anantaram /
Halfverse: c    
sukʰaduḥkʰasamārambʰāj   janmājanma kr̥takṣaṇāḥ
   
sukʰa-duḥkʰa-samārambʰāt   janma_ajanma kr̥ta-kṣaṇāḥ /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    
janmato garbʰavāsaṃ tu   śukraśonita saṃbʰavam
   
janmato garbʰa-vāsaṃ tu   śukra-śonita saṃbʰavam /
Halfverse: c    
purīṣa mūtra vikleda   śonita prabʰavāvilam
   
purīṣa mūtra vikleda   śonita prabʰava_āvilam /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    
tr̥ṣṇābʰibʰūtas tair baddʰas   tān evābʰipariplavan
   
tr̥ṣṇā_abʰibʰūtas tair baddʰas   tān eva_abʰipariplavan /
Halfverse: c    
saṃsāratantra vāhinyas   tatra budʰyeta yoṣitaḥ
   
saṃsāra-tantra vāhinyas   tatra budʰyeta yoṣitaḥ /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    
prakr̥tyā kṣetrabʰūtās    narāḥ kṣetrajñalakṣaṇāḥ
   
prakr̥tyā kṣetra-bʰūtās    narāḥ kṣetrajña-lakṣaṇāḥ /
Halfverse: c    
tasmād etā viśeṣeṇa   naro 'tīyur vipaścitaḥ
   
tasmād etā viśeṣeṇa   naro_atīyur vipaścitaḥ /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    
kr̥tyā hy etā gʰorarūpā   mohayanty avicakṣaṇān
   
kr̥tyā hy etā gʰora-rūpā   mohayanty avicakṣaṇān /
Halfverse: c    
rajasy antarhitā mūrtir   indriyāṇāṃ sanātanī
   
rajasy antarhitā mūrtir   indriyāṇāṃ sanātanī /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    
tasmāt tarṣātmakād rājād   bījāj jāyanti jantavaḥ
   
tasmāt tarṣa_ātmakād rājād   bījāt jāyanti jantavaḥ /
Halfverse: c    
svadehajān asva saṃjñān   yadvad aṅgāt kr̥mīṃs tyajet
   
sva-dehajān asva saṃjñān   yadvad aṅgāt kr̥mīṃs tyajet /
Halfverse: e    
svasaṃjñān asvajāṃs tadvat   suta saṃjñān kr̥mīṃs tyajet
   
sva-saṃjñān asvajāṃs tadvat   suta saṃjñān kr̥mīṃs tyajet /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    
śukrato rajataś caiva   snehāj jāyanti jantavaḥ
   
śukrato rajataś caiva   snehāt jāyanti jantavaḥ /
Halfverse: c    
svabʰāvāt karmayogād    tān upekṣeta buddʰimān
   
svabʰāvāt karma-yogād    tān upekṣeta buddʰimān /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    
rajas tamasi paryastaṃ   sattvaṃ tamasi saṃstʰitam
   
rajas tamasi paryastaṃ   sattvaṃ tamasi saṃstʰitam /
Halfverse: c    
jñānādʰiṣṭʰānam ajñānaṃ   buddʰyahaṃkāralakṣaṇam
   
jñāna_adʰiṣṭʰānam ajñānaṃ   buddʰy-ahaṃkāra-lakṣaṇam /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    
tad bījaṃ dehinām āhus   tad bījaṃ jīva saṃjñitam
   
tad bījaṃ dehinām āhus   tad bījaṃ jīva saṃjñitam /
Halfverse: c    
karmaṇā kālayuktena   saṃsāraparivartakam
   
karmaṇā kāla-yuktena   saṃsāra-parivartakam /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    
ramaty ayaṃ yatʰā svapne   manasā dehavān iva
   
ramaty ayaṃ yatʰā svapne   manasā dehavān iva /
Halfverse: c    
karma garbʰair guṇair dehī   garbʰe tad upapadyate
   
karma garbʰair guṇair dehī   garbʰe tad upapadyate /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    
karmaṇā bījabʰūtena   codyate yad yad indriyam
   
karmaṇā bīja-bʰūtena   codyate yad yad indriyam /
Halfverse: c    
jāyate tad ahaṃkārād   rāgayuktena cetasā
   
jāyate tad ahaṃkārād   rāga-yuktena cetasā /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    
śabdarāgāc cʰrotram asya   jāyate bʰāvitātmanaḥ
   
śabda-rāgāt śrotram asya   jāyate bʰāvita_ātmanaḥ /
Halfverse: c    
rūparāgāt tatʰā cakṣur   gʰrāṇaṃ gandʰacikīrṣayā
   
rūpa-rāgāt tatʰā cakṣur   gʰrāṇaṃ gandʰa-cikīrṣayā /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    
sparśanebʰyas tatʰā vāyuḥ   prāṇāpāna vyapāśrayaḥ {!}
   
sparśanebʰyas tatʰā vāyuḥ   prāṇa_apāna vyapāśrayaḥ / {!}
Halfverse: c    
vyānodānau samānaś ca   pañcadʰā dehayāpanā
   
vyāna_udānau samānaś ca   pañcadʰā deha-yāpanā /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    
saṃjātair jāyate gātaiḥ   karmajair brahmaṇā vr̥taḥ
   
saṃjātair jāyate gātaiḥ   karmajair brahmaṇā vr̥taḥ /
Halfverse: c    
duḥkʰādy antair duḥkʰamadʰyair   naraḥ śārīra mānasaiḥ
   
duḥkʰa_ādy antair duḥkʰa-madʰyair   naraḥ śārīra mānasaiḥ /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    
duḥkʰaṃ vidyād upādānād   abʰimānāc ca vardʰate
   
duḥkʰaṃ vidyād upādānād   abʰimānāc ca vardʰate /
Halfverse: c    
tyāgāt tebʰyo nirodʰaḥ syān   nirodʰajño vimucyate
   
tyāgāt tebʰyo nirodʰaḥ syān   nirodʰajño vimucyate /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    
indriyāṇāṃ rajasy eva   prabʰava pralayāv ubʰau
   
indriyāṇāṃ rajasy eva   prabʰava pralayāv ubʰau /
Halfverse: c    
parīkṣya saṃcared vidvān   yatʰāvac cʰāstra cakṣuṣā {!}
   
parīkṣya saṃcared vidvān   yatʰāvat śāstra cakṣuṣā /20/ {!}

Verse: 21 
Halfverse: a    
jñānendriyāṇīndriyārtʰān   nopasarpanty atarṣulam
   
jñāna_indriyāṇi_indriya_artʰān   na_upasarpanty atarṣulam /
Halfverse: c    
jñātaiś ca kāraṇair dehī   na dehaṃ punar arhati
   
jñātaiś ca kāraṇair dehī   na dehaṃ punar arhati /21/ (E)21


Next part



This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.