TITUS
Mahabharata
Part No. 1535
Previous part

Chapter: 207 
Adhyāya 207


Verse: 1  {Gurur uvāca}
Halfverse: a    
atropāyaṃ pravakṣyāmi   yatʰāvac cʰāstra cakṣuṣā {!}
   
atra_upāyaṃ pravakṣyāmi   yatʰāvat śāstra cakṣuṣā / {!}
Halfverse: c    
tad vijñānāc caran prājñaḥ   prāpnuyāt paramāṃ gatim
   
tad vijñānāt caran prājñaḥ   prāpnuyāt paramāṃ gatim /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    
sarveṣām eva bʰūtānāṃ   puruṣaḥ śreṣṭʰa ucyate
   
sarveṣām eva bʰūtānāṃ   puruṣaḥ śreṣṭʰa\ ucyate /
Halfverse: c    
puruṣebʰyo dvijān āhur   dvijebʰyo mantravādinaḥ
   
puruṣebʰyo dvijān āhur   dvijebʰyo mantravādinaḥ /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    
sarvabʰūtaviśiṣṭās te   sarvajñāḥ sarvadarśinaḥ
   
sarva-bʰūta-viśiṣṭās te   sarvajñāḥ sarvadarśinaḥ /
Halfverse: c    
brāhmaṇā veda tattvajñās   tattvārtʰam atiniścayāḥ
   
brāhmaṇā veda tattvajñās   tattva_artʰam atiniścayāḥ /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    
netrahīno yatʰā hy ekaḥ   kr̥ccʰrāṇi labʰate 'dʰvani
   
netra-hīno yatʰā hy ekaḥ   kr̥ccʰrāṇi labʰate_adʰvani /
Halfverse: c    
jñānahīnas tatʰā loke   tasmāj jñānavido 'dʰikāḥ
   
jñāna-hīnas tatʰā loke   tasmāt jñānavido_adʰikāḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    
tāṃs tān upāsate dʰarmān   dʰarmakāmā yatʰāgamam
   
tāṃs tān upāsate dʰarmān   dʰarma-kāmā yatʰā_āgamam /
Halfverse: c    
na tv eṣām artʰasāmānyam   antareṇa guṇān imān {!}
   
na tv eṣām artʰa-sāmānyam   antareṇa guṇān imān /5/ {!}

Verse: 6 
Halfverse: a    
vāg dehamanasāṃ śaucaṃ   kṣamā satyaṃ dʰr̥tiḥ smr̥tiḥ
   
vāg deha-manasāṃ śaucaṃ   kṣamā satyaṃ dʰr̥tiḥ smr̥tiḥ /
Halfverse: c    
sarvadʰarmeṣu dʰarmajñā   jñālpayanti guṇān imān
   
sarva-dʰarmeṣu dʰarmajñā   jñālpayanti guṇān imān /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    
yad idaṃ brahmaṇo rūpaṃ   brahmacaryam iti smr̥tam
   
yad idaṃ brahmaṇo rūpaṃ   brahmacaryam iti smr̥tam /
Halfverse: c    
paraṃ tat sarvabʰūtebʰyas   tena yānti parāṃ gatim
   
paraṃ tat sarva-bʰūtebʰyas   tena yānti parāṃ gatim /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    
liṅgasaṃyogahīnaṃ yac   cʰarīra sparśavarjitam
   
liṅga-saṃyoga-hīnaṃ yat   śarīra sparśa-varjitam /
Halfverse: c    
śrotreṇa śravaṇaṃ caiva   cakṣuṣā caiva darśanam {!}
   
śrotreṇa śravaṇaṃ caiva   cakṣuṣā caiva darśanam /8/ {!}

Verse: 9 
Halfverse: a    
jihvayā rasanaṃ yac ca   tad eva parivarjitam
   
jihvayā rasanaṃ yac ca   tad eva parivarjitam /
Halfverse: c    
buddʰyā ca vyavasāyena   brahmacaryam akalmasam
   
buddʰyā ca vyavasāyena   brahmacaryam akalmasam /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    
samyagvr̥ttir brahmalokaṃ   prāpnuyān madʰyamaḥ surān
   
samyag-vr̥ttir brahma-lokaṃ   prāpnuyāt madʰyamaḥ surān /
Halfverse: c    
dvijāgryo jāyate vidvān   kanyasīṃ vr̥ttim āstʰitaḥ
   
dvija_agryo jāyate vidvān   kanyasīṃ vr̥ttim āstʰitaḥ /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    
suduṣkaraṃ brahmacaryam   upāyaṃ tatra me śr̥ṇu {!}
   
suduṣkaraṃ brahmacaryam   upāyaṃ tatra me śr̥ṇu / {!}
Halfverse: c    
saṃpravr̥ttam udīrṇaṃ ca   nigr̥hṇīyād dvijo manaḥ
   
saṃpravr̥ttam udīrṇaṃ ca   nigr̥hṇīyād dvijo manaḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    
yoṣitāṃ na katʰāḥ śrāvyā   na nirīkṣyā nirambarāḥ
   
yoṣitāṃ na katʰāḥ śrāvyā   na nirīkṣyā nirambarāḥ /
Halfverse: c    
kadā cid darśanād āsāṃ   durbalān āviśed rajaḥ
   
kadācid darśanād āsāṃ   durbalān āviśed rajaḥ /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    
rāgotpattau caret kr̥ccʰram   ahnas trir praviśed apaḥ
   
rāga_utpattau caret kr̥ccʰram   ahnas trir praviśed apaḥ /
Halfverse: c    
magnaḥ svapne ca manasā   trir japed agʰa marṣaṇam
   
magnaḥ svapne ca manasā   trir japed agʰa marṣaṇam /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    
pāpmānaṃ nirdahed evam   antarbʰūtaṃ rajo mayam
   
pāpmānaṃ nirdahed evam   antarbʰūtaṃ rajo mayam /
Halfverse: c    
jñānayuktena manasā   saṃtatena vicakṣaṇaḥ
   
jñāna-yuktena manasā   saṃtatena vicakṣaṇaḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    
kunapāmedʰya saṃyuktaṃ   yadvad acʰidra bandʰanam
   
kunapa_amedʰya saṃyuktaṃ   yadvad acʰidra bandʰanam /
Halfverse: c    
tadvad dehagataṃ vidyād   ātmānaṃ dehabandʰanam
   
tadvad deha-gataṃ vidyād   ātmānaṃ deha-bandʰanam /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    
vātapitta kapʰān raktaṃ   tvaṅ māṃsaṃ snāyum astʰi ca
   
vāta-pitta kapʰān raktaṃ   tvaṅ māṃsaṃ snāyum astʰi ca /
Halfverse: c    
majjāṃ caiva sirā jālais   tarpayanti rasā nr̥ṇām
   
majjāṃ caiva sirā jālais   tarpayanti rasā nr̥ṇām /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    
daśavidyād dʰamanyo 'tra   pañcendriya guṇāvahāḥ
   
daśa-vidyād dʰamanyo_atra   pañca_indriya guṇa_āvahāḥ /
Halfverse: c    
yābʰiḥ sūkṣmāḥ pratāyante   dʰamanyo 'nyāḥ sahasraśaḥ
   
yābʰiḥ sūkṣmāḥ pratāyante   dʰamanyo_anyāḥ sahasraśaḥ /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    
evam etāḥ sirā nadyo   rasodā dehasāgaram
   
evam etāḥ sirā nadyo   rasa_udā deha-sāgaram /
Halfverse: c    
tarpayanti yatʰākālam   āpagā iva sāgaram
   
tarpayanti yatʰā-kālam   āpagā\ iva sāgaram /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    
madʰye ca hr̥dayasyaikā   sirā tv atra manovahā
   
madʰye ca hr̥dayasya_ekā   sirā tv atra manovahā /
Halfverse: c    
śukraṃ saṃkalpajaṃ nr̥̄ṇāṃ   sarvagātrair vimuñcati
   
śukraṃ saṃkalpajaṃ nr̥̄ṇāṃ   sarva-gātrair vimuñcati /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    
sarvagātrapratāyinyas   tasyā hy anugatāḥ sirāḥ
   
sarva-gātra-pratāyinyas   tasyā hy anugatāḥ sirāḥ /
Halfverse: c    
netrayoḥ pratipadyante   vahantyas taijasaṃ guṇam
   
netrayoḥ pratipadyante   vahantyas taijasaṃ guṇam /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    
payasy antarhitaṃ sarpir   yadvan nirmatʰyate kʰajaiḥ
   
payasy antarhitaṃ sarpir   yadvat nirmatʰyate kʰajaiḥ /
Halfverse: c    
śukraṃ nirmatʰyate tadvad   dehasaṃkalpajaiḥ kʰajaiḥ
   
śukraṃ nirmatʰyate tadvad   deha-saṃkalpajaiḥ kʰajaiḥ /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    
svapne 'py evaṃ yatʰābʰyeti   manaḥsaṃkalpajaṃ rajaḥ
   
svapne_apy evaṃ yatʰā_abʰyeti   manaḥ-saṃkalpajaṃ rajaḥ /
Halfverse: c    
śukram asparśajaṃ dehāt   sr̥janty asya manovahā
   
śukram asparśajaṃ dehāt   sr̥janty asya manovahā /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    
maharṣir bʰagavān atrir   veda tac cʰukra saṃbʰavam
   
mahā-r̥ṣir bʰagavān atrir   veda tat śukra saṃbʰavam /
Halfverse: c    
tribījam indra daivatyaṃ   tasmād indriyam ucyate
   
tri-bījam indra daivatyaṃ   tasmād indriyam ucyate /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    
ye vai śukragatiṃ vidyur   bʰūtasaṃkarakārikām
   
ye vai śukra-gatiṃ vidyur   bʰūta-saṃkara-kārikām /
Halfverse: c    
virāgā dagdʰadoṣās te   nāpnuyur dehasaṃbʰavam
   
virāgā dagdʰa-doṣās te   na_āpnuyur deha-saṃbʰavam /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    
guṇānāṃ sāmyam āgamya   manasaiva manovaham
   
guṇānāṃ sāmyam āgamya   manasā_eva manovaham /
Halfverse: c    
dehakarma nudan prānān   antakāle vimucyate
   
deha-karma nudan prānān   anta-kāle vimucyate /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    
bʰavitā manaso jñānaṃ   mana eva pratāyate
   
bʰavitā manaso jñānaṃ   mana\ eva pratāyate /
Halfverse: c    
jyotiṣmad virajo divyam   atra siddʰaṃ mahātmanām {!}
   
jyotiṣmad virajo divyam   atra siddʰaṃ mahā_ātmanām /26/ {!}

Verse: 27 
Halfverse: a    
tasmāt tad avigʰātāya   karma kuryād akalmasam
   
tasmāt tad avigʰātāya   karma kuryād akalmasam /
Halfverse: c    
rajas tamaś ca hitveha   na tiryaggatim āpnuyāt
   
rajas tamaś ca hitvā_iha   na tiryag-gatim āpnuyāt /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    
taruṇādʰigataṃ jñānaṃ   jārā durbalatāṃ gatam
   
taruṇa_adʰigataṃ jñānaṃ   jārā durbalatāṃ gatam /
Halfverse: c    
paripakva buddʰiḥ kālena   ādatte mānasaṃ balam
   
paripakva buddʰiḥ kālena ādatte mānasaṃ balam /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    
sudurgam iva pantʰānam   atītya guṇabandʰanam
   
sudurgam iva pantʰānam   atītya guṇa-bandʰanam /
Halfverse: c    
yadā paśyet tadā doṣān   atītyāmr̥tam aśnute
   
yadā paśyet tadā doṣān   atītya_amr̥tam aśnute /29/ (E)29


Next part



This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.