TITUS
Mahabharata
Part No. 1536
Previous part

Chapter: 208 
Adhyāya 208


Verse: 1  {Gurur uvāca}
Halfverse: a    
duranteṣv indriyārtʰeṣu   saktāḥ sīdanti jantavaḥ
   
duranteṣv indriya_artʰeṣu   saktāḥ sīdanti jantavaḥ /
Halfverse: c    
ye tv asaktā mahātmānas   te yānti paramāṃ gatim
   
ye tv asaktā mahā_ātmānas   te yānti paramāṃ gatim /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    
janmamr̥tyujarāduḥkʰair   vyādʰibʰir manasaḥ klamaiḥ
   
janma-mr̥tyu-jarā-duḥkʰair   vyādʰibʰir manasaḥ klamaiḥ /
Halfverse: c    
dr̥ṣṭvemaṃ saṃtataṃ lokaṃ   gʰaten mokṣāya buddʰimān
   
dr̥ṣṭvā_imaṃ saṃtataṃ lokaṃ   gʰatet mokṣāya buddʰimān /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    
vāṅmano bʰyāṃ śarīreṇa   śuciḥ syād anahaṃkr̥taḥ
   
vāṅ-mano bʰyāṃ śarīreṇa   śuciḥ syād anahaṃkr̥taḥ /
Halfverse: c    
praśānto jñānavān bʰikṣur   nirapekṣaś caret sukʰam
   
praśānto jñānavān bʰikṣur   nirapekṣaś caret sukʰam /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    
atʰa manasaḥ saṅgaṃ   paśyed bʰūtānukampayā
   
atʰa manasaḥ saṅgaṃ   paśyed bʰūta_anukampayā /
Halfverse: c    
atrāpy upekṣāṃ kurvīta   jñātvā karmapʰalaṃ jagat
   
atra_apy upekṣāṃ kurvīta   jñātvā karma-pʰalaṃ jagat /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    
yatkr̥taṃ prāk śubʰaṃ karma   pāpaṃ tad upāśnute
   
yat-kr̥taṃ prāk śubʰaṃ karma   pāpaṃ tad upāśnute /
Halfverse: c    
tasmāc cʰubʰāni karmāṇi   kuryād vāg buddʰikarmabʰiḥ {!}
   
tasmāt śubʰāni karmāṇi   kuryād vāg buddʰi-karmabʰiḥ /5/ {!}

Verse: 6 
Halfverse: a    
ahiṃsā satyavacanaṃ   sarvabʰūteṣu cārjavam
   
ahiṃsā satya-vacanaṃ   sarva-bʰūteṣu ca_ārjavam /
Halfverse: c    
kṣamā caivāpramādaś ca   yasyaite sa sukʰī bʰavet
   
kṣamā caiva_apramādaś ca   yasya_ete sa sukʰī bʰavet /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    
yaś cainaṃ paramaṃ dʰarmaṃ   sarvabʰūtasukʰāvaham
   
yaś ca_enaṃ paramaṃ dʰarmaṃ   sarva-bʰūta-sukʰa_āvaham /
Halfverse: c    
duḥkʰān niḥsaraṇaṃ veda   sa tattvajñaḥ sukʰī bʰavet
   
duḥkʰāt niḥsaraṇaṃ veda   sa tattvajñaḥ sukʰī bʰavet /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    
tasmāt samāhitaṃ buddʰyā   mano bʰūteṣu dʰārayet
   
tasmāt samāhitaṃ buddʰyā   mano bʰūteṣu dʰārayet /
Halfverse: c    
nāpadʰyāyen na spr̥hayen   nābaddʰaṃ cintayed asat
   
na_apadʰyāyet na spr̥hayet   na_abaddʰaṃ cintayed asat /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    
avāg yogaprayogeṇa   mano jñaṃ saṃpravartate {!}
   
avāg yoga-prayogeṇa   mano jñaṃ saṃpravartate / {!}
Halfverse: c    
vivakṣitā sad vākyaṃ   dʰarmaṃ sūkṣmam avekṣatā
   
vivakṣitā sat vākyaṃ   dʰarmaṃ sūkṣmam avekṣatā /
Halfverse: e    
satyāṃ vācam ahiṃsrāṃ ca   vaded anapavādinīm
   
satyāṃ vācam ahiṃsrāṃ ca   vaded anapavādinīm /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    
kalkāpetām aparuṣām   anr̥śaṃsām apaiśunām {!}
   
kalka_apetām aparuṣām   anr̥śaṃsām apaiśunām / {!}
Halfverse: c    
īdr̥ś alpaṃ ca vaktavyam   avikṣiptena cetasā
   
īdr̥ś alpaṃ ca vaktavyam   avikṣiptena cetasā /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    
vāk prabuddʰo hi saṃrāgad   virāgād vyāhared yati
   
vāk prabuddʰo hi saṃrāgad   virāgād vyāhared yati /
Halfverse: c    
buddʰyā hy anigr̥hītena   manasā karma tāmasam
   
buddʰyā hy anigr̥hītena   manasā karma tāmasam /
Halfverse: e    
rajo bʰūtair hi karaṇaiḥ   karmaṇā pratipadyate
   
rajo bʰūtair hi karaṇaiḥ   karmaṇā pratipadyate /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    
sa duḥkʰaṃ prāpya loke 'smin   narakāyopapadyate
   
sa duḥkʰaṃ prāpya loke_asmin   narakāya_upapadyate /
Halfverse: c    
tasmān manovākśarīrair   ācared dʰairyam ātmanaḥ
   
tasmāt mano-vāk-śarīrair   ācared dʰairyam ātmanaḥ /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    
prakīrṇa meṣabʰāro hi   yadvad dʰāryeta dasyubʰiḥ {!}
   
prakīrṇa meṣa-bʰāro hi   yadvad dʰāryeta dasyubʰiḥ / {!}
Halfverse: c    
pratilomāṃ diśaṃ buddʰvā   saṃsāram abudʰās tatʰā
   
pratilomāṃ diśaṃ buddʰvā   saṃsāram abudʰās tatʰā /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    
tān eva ca yatʰā dasyūn   kṣiptvā gaccʰec cʰivāṃ diśam
   
tān eva ca yatʰā dasyūn   kṣiptvā gaccʰet śivāṃ diśam /
Halfverse: c    
tatʰā rajas tamaḥ karmāṇy   utsr̥jya prāpnuyāt sukʰam
   
tatʰā rajas tamaḥ karmāṇy   utsr̥jya prāpnuyāt sukʰam /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    
niḥsaṃdigdʰam anīho vai   muktaḥ sarvaparigrahaiḥ
   
niḥsaṃdigdʰam anīho vai   muktaḥ sarva-parigrahaiḥ /
Halfverse: c    
viviktacārī lagʰvāśī   tapasvī niyatendriyaḥ {!}
   
viviktacārī lagʰvāśī   tapasvī niyata_indriyaḥ /15/ {!}

Verse: 16 
Halfverse: a    
jñānadagdʰaparikleśaḥ   prayoga ratir ātmavān
   
jñāna-dagdʰa-parikleśaḥ   prayoga ratir ātmavān /
Halfverse: c    
niṣpracāreṇa manasā   paraṃ tad adʰigaccʰati {!}
   
niṣpracāreṇa manasā   paraṃ tad adʰigaccʰati /16/ {!}

Verse: 17 
Halfverse: a    
dʰr̥timān ātmavān buddʰiṃ   nigr̥hṇīyād asaṃśayam
   
dʰr̥timān ātmavān buddʰiṃ   nigr̥hṇīyād asaṃśayam /
Halfverse: c    
mano buddʰyā nigr̥hṇīyād   viṣayān manasātmanaḥ
   
mano buddʰyā nigr̥hṇīyād   viṣayān manasā_ātmanaḥ /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    
nigr̥hītendriyasyāsya   kurvāṇasya mano vaśe
   
nigr̥hīta_indriyasya_asya   kurvāṇasya mano vaśe /
Halfverse: c    
devatās tāḥ prakāśante   hr̥ṣṭā yānti tam īśvaram
   
devatās tāḥ prakāśante   hr̥ṣṭā yānti tam īśvaram /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    
tābʰiḥ saṃsaktamanaso   brahmavat saṃprakāśate
   
tābʰiḥ saṃsakta-manaso   brahmavat saṃprakāśate /
Halfverse: c    
etaiś cāpagataiḥ sarvair   brahmabʰūyāya kalpate
   
etaiś ca_apagataiḥ sarvair   brahma-bʰūyāya kalpate /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    
atʰa na pravarteta   yogatantrair upakramet
   
atʰa na pravarteta   yoga-tantrair upakramet /
Halfverse: c    
yena tantramayaṃ tantraṃ   vr̥ttiḥ syāt tat tad ācaret
   
yena tantramayaṃ tantraṃ   vr̥ttiḥ syāt tat tad ācaret /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    
kana pinyāka kulmāsa   śākayāvaka saktayaḥ
   
kana pinyāka kulmāsa   śāka-yāvaka saktayaḥ /
Halfverse: c    
tatʰā mūlapʰalaṃ bʰaikṣaṃ   paryāyenopayojayet
   
tatʰā mūla-pʰalaṃ bʰaikṣaṃ   paryāyena_upayojayet /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    
āhāraṃ niyataṃ caiva   deśe kāle ca sāttvikam
   
āhāraṃ niyataṃ caiva   deśe kāle ca sāttvikam /
Halfverse: c    
tatparīkṣyānuvarteta   yat pravr̥tty anuvartakam
   
tat-parīkṣya_anuvarteta   yat pravr̥tty anuvartakam /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    
pravr̥ttaṃ noparundʰeta   śanair agnim ivendʰayet
   
pravr̥ttaṃ na_uparundʰeta   śanair agnim iva_indʰayet /
Halfverse: c    
jñānendʰitaṃ tato jñānam   arkavat saṃprakāśate
   
jñāna_indʰitaṃ tato jñānam   arkavat saṃprakāśate /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    
jñānādʰiṣṭʰānam ajñānaṃ   trīm̐l lokān adʰitiṣṭʰati
   
jñāna_adʰiṣṭʰānam ajñānaṃ   trīm̐l lokān adʰitiṣṭʰati /
Halfverse: c    
vijñānānugataṃ jñānam   ajñānād apakr̥ṣyate
   
vijñāna_anugataṃ jñānam   ajñānād apakr̥ṣyate /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    
pr̥tʰaktvāt saṃprayogāc ca   nāsūyur veda śāśvatam
   
pr̥tʰaktvāt saṃprayogāc ca   na_asūyur veda śāśvatam /
Halfverse: c    
sa tayor apavargajño   vītarāgo vimucyate
   
sa tayor apavargajño   vīta-rāgo vimucyate /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    
vayo 'tīto jarāmr̥tyū   jitvā brahma sanātanam
   
vayo_atīto jarā-mr̥tyū   jitvā brahma sanātanam /
Halfverse: c    
amr̥taṃ tad avāpnoti   yat tad akṣaram avyayam
   
amr̥taṃ tad avāpnoti   yat tad akṣaram avyayam /26/ (E)26


Next part



This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.