TITUS
Mahabharata
Part No. 1544
Previous part

Chapter: 216 
Adhyāya 216


Verse: 1  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    yayā buddʰyā mahīpālo   bʰraṣṭa śrīr vicaren mahīm {!}
   yayā buddʰyā mahī-pālo   bʰraṣṭa śrīr vicaret mahīm / {!}
Halfverse: c    kāladaṇḍa viniṣpiṣṭas   tan me brūhi pitāmaha {!}
   kāla-daṇḍa viniṣpiṣṭas   tan me brūhi pitāmaha /1/ {!}

Verse: 2  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    atrāpy udāharantīmam   itihāsaṃ purātanam
   atra_apy udāharanti_imam   itihāsaṃ purātanam /
Halfverse: c    vāsavasya ca saṃvādaṃ   baler vairocanasya ca
   vāsavasya ca saṃvādaṃ   baler vairocanasya ca /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    pitāmaham upāgatya   pranipatya kr̥tāñjaliḥ
   pitāmaham upāgatya   pranipatya kr̥ta_añjaliḥ /
Halfverse: c    sarvān evāsurāñ jitvā   baliṃ papraccʰa vāsavaḥ
   sarvān eva_asurān jitvā   baliṃ papraccʰa vāsavaḥ /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    yasya sma dadato vittaṃ   na kadā cana hīyate
   yasya sma dadato vittaṃ   na kadācana hīyate /
Halfverse: c    taṃ baliṃ nādʰigaccʰāmi   brahmann ācakṣva me balim
   taṃ baliṃ na_adʰigaccʰāmi   brahmann ācakṣva me balim /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    sa eva hy astam ayate   sa sma vidyotate diśaḥ
   sa\ eva hy astam ayate   sa sma vidyotate diśaḥ /
Halfverse: c    sa varṣati sma varṣāṇi   yatʰākālam atandritaḥ
   sa varṣati sma varṣāṇi   yatʰā-kālam atandritaḥ /
Halfverse: e    taṃ baliṃ nādʰigaccʰāmi   brahmann ācakṣva me balim
   taṃ baliṃ na_adʰigaccʰāmi   brahmann ācakṣva me balim /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    sa vāyur varuṇaś caiva   sa raviḥ sa ca candramāḥ
   sa vāyur varuṇaś caiva   sa raviḥ sa ca candramāḥ /
Halfverse: c    so 'gnis tapati bʰūtāni   pr̥tʰivī ca bʰavaty uta
   so_agnis tapati bʰūtāni   pr̥tʰivī ca bʰavaty uta /
Halfverse: e    taṃ baliṃ nādʰigaccʰāmi   brahmann ācakṣva me balim
   taṃ baliṃ na_adʰigaccʰāmi   brahmann ācakṣva me balim /6/

Verse: 7  {Brahmovāca}
Halfverse: a    naitat te sādʰu magʰavan   yad etad anupr̥ccʰasi
   na_etat te sādʰu magʰavan   yad etad anupr̥ccʰasi /
Halfverse: c    pr̥ṣṭas tu nānr̥taṃ brūyāt   tasmād vakṣyāmi te balim
   pr̥ṣṭas tu na_anr̥taṃ brūyāt   tasmād vakṣyāmi te balim /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    uṣṭreṣu yadi vā goṣu   kʰareṣv aśveṣu vā punaḥ
   uṣṭreṣu yadi vā goṣu   kʰareṣv aśveṣu vā punaḥ /
Halfverse: c    variṣṭʰo bʰavitā jantuḥ   śūnyāgāre śacīpate
   variṣṭʰo bʰavitā jantuḥ   śūnya_āgāre śacī-pate /8/

Verse: 9  {Śakra uvāca}
Halfverse: a    yadi sma balinā brahmañ   śūnyāgāre sameyivān
   yadi sma balinā brahman   śūnya_āgāre sameyivān /
Halfverse: c    hanyām enaṃ na vā hanyāṃ   tad brahmann anuśādʰi mām
   hanyām enaṃ na vā hanyāṃ   tad brahmann anuśādʰi mām /9/

Verse: 10  {Brahmovāca}
Halfverse: a    mā sma śakra baliṃ hiṃsīr   na balir vadʰam arhati
   mā sma śakra baliṃ hiṃsīr   na balir vadʰam arhati /
Halfverse: c    nyāyāṃs tu śakra prastavyas   tvayā vāsava kāmyayā
   nyāyāṃs tu śakra prastavyas   tvayā vāsava kāmyayā /10/

Verse: 11  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    evam ukto bʰagavatā   mahendraḥ pr̥tʰivīṃ tadā
   evam ukto bʰagavatā   mahā_indraḥ pr̥tʰivīṃ tadā /
Halfverse: c    cacārairāvata skandʰam   adʰiruhya śriyā vr̥taḥ
   cacāra_airāvata skandʰam   adʰiruhya śriyā vr̥taḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    tato dadarśa sa baliṃ   kʰaraveṣeṇa saṃvr̥tam
   tato dadarśa sa baliṃ   kʰara-veṣeṇa saṃvr̥tam /
Halfverse: c    yatʰā kʰyātaṃ bʰagavatā   śūnyāgāra kr̥tālayam
   yatʰā kʰyātaṃ bʰagavatā   śūnya_āgāra kr̥ta_ālayam /12/

Verse: 13  {Śakra uvāca}
Halfverse: a    kʰarayonim anuprāptas   tuṣabʰakṣo 'si dānava {!}
   kʰara-yonim anuprāptas   tuṣa-bʰakṣo_asi dānava / {!}
Halfverse: c    iyaṃ te yonir adʰamā   śoṣasy āho na śocasi
   iyaṃ te yonir adʰamā   śoṣasy āho na śocasi /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    adr̥ṣṭaṃ bata paśyāmi   dviṣatāṃ vaśam āgatam {!}
   adr̥ṣṭaṃ bata paśyāmi   dviṣatāṃ vaśam āgatam / {!}
Halfverse: c    śriyā vihīnaṃ mitraiś ca   bʰraṣṭa vīryaparākramam {!}
   śriyā vihīnaṃ mitraiś ca   bʰraṣṭa vīrya-parākramam /14/ {!}

Verse: 15 
Halfverse: a    yad yad yānasahasreṇa   jñātibʰiḥ parivāritaḥ
   yat yad yāna-sahasreṇa   jñātibʰiḥ parivāritaḥ /
Halfverse: c    lokān pratāpayan sarvān   yāsy asmān avitarkayan
   lokān pratāpayan sarvān   yāsy asmān avitarkayan /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    tvan mukʰāś caiva daiteyā   vyatiṣṭʰaṃs tava śāsane
   tvat mukʰāś caiva daiteyā   vyatiṣṭʰaṃs tava śāsane /
Halfverse: c    akr̥ṣṭapacyā pr̥tʰivī   tavaiśvarye babʰūva ha
   akr̥ṣṭa-pacyā pr̥tʰivī   tava_aiśvarye babʰūva ha /
Halfverse: e    idaṃ ca te 'dya vyasanaṃ   śocasy āho na śocasi
   idaṃ ca te_adya vyasanaṃ   śocasy āho na śocasi /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    yadātiṣṭʰaḥ samudrasya   pūrvakūle vilelihan
   yadā_atiṣṭʰaḥ samudrasya   pūrva-kūle vilelihan /
Halfverse: c    jñātibʰyo vibʰajan vittaṃ   tadāsīt te manaḥ katʰam
   jñātibʰyo vibʰajan vittaṃ   tadā_āsīt te manaḥ katʰam /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    yat te sahasrasamitā   nanr̥tur deva yoṣitaḥ
   yat te sahasra-samitā   nanr̥tur deva yoṣitaḥ /
Halfverse: c    bahūni varṣapūgāni   vihāre dīpyataḥ śriyā
   bahūni varṣa-pūgāni   vihāre dīpyataḥ śriyā /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    sarvāḥ puṣkara mālinyaḥ   sarvāḥ kāñcanasaprabʰāḥ {!}
   sarvāḥ puṣkara mālinyaḥ   sarvāḥ kāñcana-saprabʰāḥ / {!}
Halfverse: c    katʰam adya tadā caiva   manas te dānaveśvara
   katʰam adya tadā caiva   manas te dānava_īśvara /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    cʰattraṃ tavāsīt sumahat   sauvarṇaṃ mani bʰūṣitam {!}
   cʰattraṃ tava_āsīt sumahat   sauvarṇaṃ mani bʰūṣitam / {!}
Halfverse: c    nanr̥tur yatra gandʰarvāḥ   saḥ sahasrāṇi saptadʰā
   nanr̥tur yatra gandʰarvāḥ   saḥ sahasrāṇi saptadʰā /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    yūpas tavāsīt sumahāñ   jayataḥ sarvakāñcanaḥ
   yūpas tava_āsīt sumahān   jayataḥ sarva-kāñcanaḥ /
Halfverse: c    yatrādadaḥ sahasrāṇām   ayutāni gavāṃ daśa
   yatra_ādadaḥ sahasrāṇām   ayutāni gavāṃ daśa /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    yadā tu pr̥tʰivīṃ sarvāṃ   yajamāno 'nuparyayāḥ
   yadā tu pr̥tʰivīṃ sarvāṃ   yajamāno_anuparyayāḥ /
Halfverse: c    śamyākṣepeṇa vidʰinā   tadāsīt kiṃ nu te hr̥di
   śamya_ākṣepeṇa vidʰinā   tadā_āsīt kiṃ nu te hr̥di /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    na te paśyāmi bʰr̥ṅgāraṃ   na cʰattraṃ vyajanaṃ na ca
   na te paśyāmi bʰr̥ṅgāraṃ   na cʰattraṃ vyajanaṃ na ca /
Halfverse: c    brahmadattāṃ ca te mālāṃ   na paśyāmy asurādʰipa
   brahma-dattāṃ ca te mālāṃ   na paśyāmy asura_adʰipa /23/

Verse: 24  {Balir uvāca}
Halfverse: a    na tvaṃ paśyasi bʰr̥ṅgāraṃ   na cʰattraṃ vyajanaṃ na ca
   na tvaṃ paśyasi bʰr̥ṅgāraṃ   na cʰattraṃ vyajanaṃ na ca /
Halfverse: c    brahmadattāṃ ca me mālāṃ   na tvaṃ drakṣyasi vāsava
   brahma-dattāṃ ca me mālāṃ   na tvaṃ drakṣyasi vāsava /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    guhāyāṃ nihitāni tvaṃ   mama ratnāni pr̥ccʰasi
   guhāyāṃ nihitāni tvaṃ   mama ratnāni pr̥ccʰasi /
Halfverse: c    yadā me bʰavitā kālas   tadā tvaṃ tāni drakṣyasi
   yadā me bʰavitā kālas   tadā tvaṃ tāni drakṣyasi /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    na tv etad anurūpaṃ te   yaśaso vā kulasya vā
   na tv etad anurūpaṃ te   yaśaso vā kulasya vā /
Halfverse: c    samr̥ddʰārtʰo 'samr̥ddʰārtʰaṃ   yan māṃ kattʰitum iccʰasi
   samr̥ddʰa_artʰo_asamr̥ddʰa_artʰaṃ   yan māṃ kattʰitum iccʰasi /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    na hi duḥkʰeṣu śocanti   na prahr̥ṣyanti carddʰiṣu
   na hi duḥkʰeṣu śocanti   na prahr̥ṣyanti ca-r̥ddʰiṣu /
Halfverse: c    kr̥taprajñā jñānatr̥ptāḥ   kṣāntāḥ santo manīsinaḥ
   kr̥ta-prajñā jñāna-tr̥ptāḥ   kṣāntāḥ santo manīsinaḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    tvaṃ tuprākr̥tayā buddʰyā   purandara vikattʰase
   tvaṃ tuprākr̥tayā buddʰyā   purandara vikattʰase /
Halfverse: c    yadāham iva bʰāvī tvaṃ   tadā naivaṃ vadiṣyasi
   yadā_aham iva bʰāvī tvaṃ   tadā na_evaṃ vadiṣyasi /28/ (E)28


Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.