TITUS
Mahabharata
Part No. 1555
Previous part

Chapter: 227 
Adhyāya 227


Verse: 1  {Vyāsa uvāca}
Halfverse: a    
trayī vidyām avekṣeta   vedeṣv uktām atʰāṅgataḥ
   
trayī vidyām avekṣeta   vedeṣv uktām atʰa_aṅgataḥ /
Halfverse: c    
r̥k sāma varṇākṣarato   yajuṣo 'tʰarvaṇas tatʰā {!}
   
r̥k sāma varṇa_akṣarato   yajuṣo_atʰarvaṇas tatʰā /1/ {!}

Verse: 2 
Halfverse: a    
vedavādeṣu kuśalā   hy adʰyātmakuśalāś ca ye
   
veda-vādeṣu kuśalā   hy adʰyātma-kuśalāś ca ye /
Halfverse: c    
sattvavanto mahābʰāgāḥ   paśyanti prabʰavāpyayau
   
sattvavanto mahā-bʰāgāḥ   paśyanti prabʰava_apyayau /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    
evaṃ dʰarmeṇa varteta   kriyāḥ śiṣṭavad ācaret
   
evaṃ dʰarmeṇa varteta   kriyāḥ śiṣṭavad ācaret /
Halfverse: c    
asaṃrodʰena bʰūtānāṃ   vr̥ttiṃ lipseta vai dvijaḥ
   
asaṃrodʰena bʰūtānāṃ   vr̥ttiṃ lipseta vai dvijaḥ /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    
sadbʰya āgatavijñānaḥ   śiṣṭaḥ śāstravicakṣaṇaḥ
   
sadbʰya\ āgata-vijñānaḥ   śiṣṭaḥ śāstra-vicakṣaṇaḥ /
Halfverse: c    
svadʰarmeṇa kriyā loke   kurvāṇaḥ satyasaṃgaraḥ
   
sva-dʰarmeṇa kriyā loke   kurvāṇaḥ satya-saṃgaraḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    
tiṣṭʰaty eteṣu gr̥havān   saḥ sukarmasu sa dvijaḥ
   
tiṣṭʰaty eteṣu gr̥havān   saḥ sukarmasu sa dvijaḥ /
Halfverse: c    
pañcabʰiḥ satataṃ yajñaiḥ   śraddadʰāno yajeta ca
   
pañcabʰiḥ satataṃ yajñaiḥ   śraddadʰāno yajeta ca /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    
dʰr̥timān apramattaś ca   dānto dʰarmavid ātmavān
   
dʰr̥timān apramattaś ca   dānto dʰarmavid ātmavān /
Halfverse: c    
vītaharṣabʰayakrodʰo   brāhmaṇo nāvasīdati
   
vīta-harṣa-bʰaya-krodʰo   brāhmaṇo na_avasīdati /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    
dānam adʰyayanaṃ yajñas   tapo hrīr ārjavaṃ damaḥ
   
dānam adʰyayanaṃ yajñas   tapo hrīr ārjavaṃ damaḥ /
Halfverse: c    
etair vardʰayate tejaḥ   pāpmānaṃ cāpakarṣati
   
etair vardʰayate tejaḥ   pāpmānaṃ ca_apakarṣati /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    
dʰūtapāpmā tu medʰāvī   lagʰv āhāro jitendriyaḥ
   
dʰūta-pāpmā tu medʰāvī   lagʰv āhāro jita_indriyaḥ /
Halfverse: c    
kāmakrodʰau vaśe kr̥tvā   ninīsed brahmaṇaḥ padam
   
kāma-krodʰau vaśe kr̥tvā   ninīsed brahmaṇaḥ padam /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    
agnīṃś ca brāhmaṇāṃś cārced   devatāḥ pranameta ca
   
agnīṃś ca brāhmaṇāṃś ca_arced   devatāḥ pranameta ca /
Halfverse: c    
varjayed ruṣatīṃ vācaṃ   hiṃsāṃ cādʰarmasaṃhitām {!}
   
varjayed ruṣatīṃ vācaṃ   hiṃsāṃ ca_adʰarma-saṃhitām /9/ {!}

Verse: 10 
Halfverse: a    
eṣā pūrvatarā vr̥ttir   brāhmaṇasya vidʰīyate
   
eṣā pūrvatarā vr̥ttir   brāhmaṇasya vidʰīyate /
Halfverse: c    
jñānāgamena karmāṇi   kurvan karmasu sidʰyati
   
jñāna_āgamena karmāṇi   kurvan karmasu sidʰyati /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    
pañcendriya jalāṃ gʰorāṃ   lobʰakūlāṃ sudustarām
   
pañca_indriya jalāṃ gʰorāṃ   lobʰa-kūlāṃ sudustarām /
Halfverse: c    
manyupaṅkām anādʰr̥ṣyāṃ   nadīṃ tarati buddʰimān
   
manyu-paṅkām anādʰr̥ṣyāṃ   nadīṃ tarati buddʰimān /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    
māka manyūddʰataṃ yat syān   nityam atyantamohitam
   
māka manyu_uddʰataṃ yat syāt   nityam atyanta-mohitam /
Halfverse: c    
mahatā vidʰidr̥ṣṭena   balenāpratigʰātinā
   
mahatā vidʰi-dr̥ṣṭena   balena_apratigʰātinā /
Halfverse: e    
svabʰāvasrotasā vr̥ttam   uhyate satataṃ jagat
   
svabʰāva-srotasā vr̥ttam   uhyate satataṃ jagat /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    
kālodakena mahatā   varṣāvartena saṃtatam
   
kāla_udakena mahatā   varṣa_āvartena saṃtatam /
Halfverse: c    
māsormiṇartu vegena   pakṣolapa tr̥ṇena ca
   
māsa_ūrmiṇā-r̥tu vegena   pakṣa_ulapa tr̥ṇena ca /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    
nimeṣonmeṣa pʰenena   ahorātra javena ca
   
nimeṣa_unmeṣa pʰenena ahorātra javena ca /
Halfverse: c    
kāmagrāheṇa gʰoreṇa   veda yajñaplavena ca
   
kāma-grāheṇa gʰoreṇa   veda yajña-plavena ca /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    
dʰarmadvīpena bʰūtānāṃ   cārtʰakāmaraveṇa ca
   
dʰarma-dvīpena bʰūtānāṃ   ca_artʰa-kāma-raveṇa ca /
Halfverse: c    
r̥tasopānatīreṇa   vihiṃsā taruvāhinā
   
r̥ta-sopāna-tīreṇa   vihiṃsā taru-vāhinā /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    
yugahradaugʰamadʰyena   brahma prāya bʰavena ca
   
yuga-hrada_ogʰa-madʰyena   brahma prāya bʰavena ca /
Halfverse: c    
dʰātrā sr̥ṣṭāni bʰūtāni   kr̥ṣyante yamasādanam
   
dʰātrā sr̥ṣṭāni bʰūtāni   kr̥ṣyante yama-sādanam /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    
etat prajñāmayair dʰīrā   nistaranti manīṣiṇaḥ {!}
   
etat prajñāmayair dʰīrā   nistaranti manīṣiṇaḥ / {!}
Halfverse: c    
plavair aplavavanto hi   kiṃ kariṣyanty acetasaḥ
   
plavair aplavavanto hi   kiṃ kariṣyanty acetasaḥ /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    
upapannaṃ hi yat prājño   nistaren netaro janaḥ
   
upapannaṃ hi yat prājño   nistaret na_itaro janaḥ /
Halfverse: c    
dūrato guṇadoṣau hi   prājñaḥ sarvatra paśyati
   
dūrato guṇa-doṣau hi   prājñaḥ sarvatra paśyati /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    
saṃśayātmā sa kāmātmā   calacitto 'lpacetanaḥ
   
saṃśaya_ātmā sa kāma_ātmā   cala-citto_alpa-cetanaḥ /
Halfverse: c    
aprājño na taraty eva   yo hy āste na sa gaccʰati
   
aprājño na taraty eva   yo hy āste na sa gaccʰati /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    
aplavo hi mahādoṣam   uhyamāno 'dʰigaccʰati
   
aplavo hi mahā-doṣam   uhyamāno_adʰigaccʰati /
Halfverse: c    
kāmagrāhagr̥hītasya   jñānam apy asya na plavaḥ
   
kāma-grāha-gr̥hītasya   jñānam apy asya na plavaḥ /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    
tasmād unmajjanasyārtʰe   prayateta vicakṣaṇaḥ
   
tasmād unmajjanasya_artʰe   prayateta vicakṣaṇaḥ /
Halfverse: c    
etad unmajjanaṃ tasya   yad ayaṃ brāhmaṇo bʰavet
   
etad unmajjanaṃ tasya   yad ayaṃ brāhmaṇo bʰavet /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    
tryavadāte kule jātas   trisaṃdehas trikarmakr̥t
   
try-avadāte kule jātas   tri-saṃdehas tri-karmakr̥t /
Halfverse: c    
tasmād unmajjanas tiṣṭʰen   nistaret prajñayā yatʰā
   
tasmād unmajjanas tiṣṭʰet   nistaret prajñayā yatʰā /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    
saṃskr̥tasya hi dāntasya   niyatasya kr̥tātmanaḥ
   
saṃskr̥tasya hi dāntasya   niyatasya kr̥ta_ātmanaḥ /
Halfverse: c    
prājyasyānantarā siddʰir   iha loke paratra ca
   
prājyasya_anantarā siddʰir   iha loke paratra ca /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    
vartate teṣu gr̥havān   akrudʰyann anasūyakaḥ
   
vartate teṣu gr̥havān   akrudʰyann anasūyakaḥ /
Halfverse: c    
pañcabʰiḥ satataṃ yajñair   vigʰasāśī yajeta ca
   
pañcabʰiḥ satataṃ yajñair   vigʰasa_aśī yajeta ca /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    
satāṃ vr̥ttena varteta   kriyāḥ śiṣṭavad ācaret
   
satāṃ vr̥ttena varteta   kriyāḥ śiṣṭavad ācaret /
Halfverse: c    
asaṃrodʰena dʰarmasya   vr̥ttiṃ lipsed agarhitām
   
asaṃrodʰena dʰarmasya   vr̥ttiṃ lipsed agarhitām /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    
śrutivijñānatattvajñaḥ   śiṣṭācāro vicakṣaṇaḥ
   
śruti-vijñāna-tattvajñaḥ   śiṣṭa_ācāro vicakṣaṇaḥ /
Halfverse: c    
svadʰarmeṇa kriyāvāṃś ca   karmaṇā so 'py asaṃkaraḥ
   
sva-dʰarmeṇa kriyāvāṃś ca   karmaṇā so_apy asaṃkaraḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    
kriyāvāñ śraddadʰānaś ca   dātā prājño 'nasūyakaḥ
   
kriyāvān śraddadʰānaś ca   dātā prājño_anasūyakaḥ /
Halfverse: c    
dʰarmādʰarma viśeṣajñaḥ   sarvaṃ tarati dustaram
   
dʰarma_adʰarma viśeṣajñaḥ   sarvaṃ tarati dustaram /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    
dʰr̥timān apramattaś ca   dānto dʰarmavid ātmavān
   
dʰr̥timān apramattaś ca   dānto dʰarmavid ātmavān /
Halfverse: c    
vītaharṣabʰayakrodʰo   brāhmaṇo nāvasīdati
   
vīta-harṣa-bʰaya-krodʰo   brāhmaṇo na_avasīdati /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    
eṣā pūrvatarā vr̥ttir   brāhmaṇasya vidʰīyate
   
eṣā pūrvatarā vr̥ttir   brāhmaṇasya vidʰīyate /
Halfverse: c    
jñānavittvena karmāṇi   kurvan sarvatra sidʰyati
   
jñānavittvena karmāṇi   kurvan sarvatra sidʰyati /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    
adʰarmaṃ dʰarmakāmo hi   karotīhāvicakṣaṇaḥ
   
adʰarmaṃ dʰarma-kāmo hi   karoti_iha_avicakṣaṇaḥ /
Halfverse: c    
dʰarmaṃ cādʰarmasaṃkāśaṃ   śocann iva karoti saḥ
   
dʰarmaṃ ca_adʰarma-saṃkāśaṃ   śocann iva karoti saḥ /30/


Verse: 31 
Halfverse: a    
dʰarmaṃ karomīti karoty adʰarmam; adʰarmakāmaś ca karoti dʰarmam
   
dʰarmaṃ karomi_iti karoty adʰarmam   adʰarma-kāmaś ca karoti dʰarmam /
Halfverse: c    
ubʰe bālaḥ karmaṇī na prajānan; sa jāyate mriyate cāpi dehī
   
ubʰe bālaḥ karmaṇī na prajānan   sa jāyate mriyate ca_api dehī /31/ (E)31


Next part



This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.