TITUS
Mahabharata
Part No. 1639
Previous part

Chapter: 311 
Adhyāya 311


Verse: 1  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    sa labdʰvā paramaṃ devād   varaṃ satyavatī sutaḥ
   sa labdʰvā paramaṃ devād   varaṃ satyavatī sutaḥ /
Halfverse: c    araṇīṃ tv atʰa saṃgr̥hya   mamantʰāgnicikīrṣayā
   araṇīṃ tv atʰa saṃgr̥hya   mamantʰa_agni-cikīrṣayā /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    atʰa rūpaṃ paraṃ rājan   bibʰratīṃ svena tejasā
   atʰa rūpaṃ paraṃ rājan   bibʰratīṃ svena tejasā /
Halfverse: c    gʰr̥tācīṃ nāmāpsarasam   apaśyad bʰagavān r̥ṣiḥ
   gʰr̥tācīṃ nāma_apsarasam   apaśyad bʰagavān r̥ṣiḥ /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    r̥ṣir apsarasaṃ dr̥ṣṭvā   sahasā kāmamohitaḥ {!}
   r̥ṣir apsarasaṃ dr̥ṣṭvā   sahasā kāma-mohitaḥ / {!}
Halfverse: c    abʰavad bʰagavān vyāso   vane tasmin yudʰiṣṭʰira
   abʰavad bʰagavān vyāso   vane tasmin yudʰiṣṭʰira /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    sā ca kr̥tvā tadā vyāsaṃ   kāmasaṃvignamānasam
   sā ca kr̥tvā tadā vyāsaṃ   kāma-saṃvigna-mānasam /
Halfverse: c    śukī bʰūtvā mahārāja   gʰr̥tācī samupāgamat
   śukī bʰūtvā mahā-rāja   gʰr̥tācī samupāgamat /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    sa tām apsarasaṃ dr̥ṣṭvā   rūpeṇānyena saṃvr̥tām
   sa tām apsarasaṃ dr̥ṣṭvā   rūpeṇa_anyena saṃvr̥tām /
Halfverse: c    śarīrajenānugataḥ   sarvagātrātigena ha
   śarīrajena_anugataḥ   sarva-gātra_atigena ha /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    sa tu dʰairyeṇa mahatā   nigr̥hṇan hr̥ccʰayaṃ muniḥ
   sa tu dʰairyeṇa mahatā   nigr̥hṇan hr̥ccʰayaṃ muniḥ /
Halfverse: c    na śaśāka niyantuṃ tad   vyāsaḥ pravisr̥taṃ manaḥ
   na śaśāka niyantuṃ tad   vyāsaḥ pravisr̥taṃ manaḥ /
Halfverse: e    bʰāvitvāc caiva bʰāvasya   gʰr̥tācyā vapuṣā hr̥taḥ {!}
   bʰāvitvāc caiva bʰāvasya   gʰr̥tācyā vapuṣā hr̥taḥ /6/ {!}

Verse: 7 
Halfverse: a    yatnān niyaccʰato yasya   muner agi cikīrṣayā
   yatnān niyaccʰato yasya   muner agi cikīrṣayā /
Halfverse: c    araṇyām eva sahasā   tasya śukram avāpatat
   araṇyām eva sahasā   tasya śukram avāpatat /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    so 'viśaṅkena manasā   tatʰaiva dvijasattamaḥ
   so_aviśaṅkena manasā   tatʰaiva dvija-sattamaḥ /
Halfverse: c    araṇīṃ mamantʰa brahmarṣis   tasyāṃ jajñe śuko nr̥pa
   araṇīṃ mamantʰa brahma-r̥ṣis   tasyāṃ jajñe śuko nr̥pa /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    śukre nirmatʰyamāne tu   śuko jajñe mahātapaḥ
   śukre nirmatʰyamāne tu   śuko jajñe mahā-tapaḥ /
Halfverse: c    paramarṣir mahāyogiy   araṇī garbʰasaṃbʰavaḥ
   parama-r̥ṣir mahā-yogiy   araṇī garbʰa-saṃbʰavaḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    yatʰādʰvare samiddʰo 'gnir   bāti havyam upāttavān
   yatʰā_adʰvare samiddʰo_agnir   bāti havyam upāttavān /
Halfverse: c    tatʰārūpaḥ śuko jajñe   prajvalann iva tejasā
   tatʰā-rūpaḥ śuko jajñe   prajvalann iva tejasā /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    bibʰrat pituś ca kauravya   rūpavarṇam anuttamam
   bibʰrat pituś ca kauravya   rūpa-varṇam anuttamam /
Halfverse: c    babʰau tadā bʰāvitātmā   vidʰūmo 'gnir iva jvalan
   babʰau tadā bʰāvita_ātmā   vidʰūmo_agnir iva jvalan /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    taṃ gaṅgā saritāṃ śreṣṭʰā   merupr̥ṣṭʰe janeśvara
   taṃ gaṅgā saritāṃ śreṣṭʰā   meru-pr̥ṣṭʰe jana_īśvara /
Halfverse: c    svarūpiṇī tadābʰyetya   snāpayām āsa vāriṇā
   sva-rūpiṇī tadā_abʰyetya   snāpayām āsa vāriṇā /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    antarikṣāc ca kauravya   daṇḍaḥ kr̥ṣṇājinaṃ ca ha
   antarikṣāc ca kauravya   daṇḍaḥ kr̥ṣṇa_ajinaṃ ca ha /
Halfverse: c    papāta bʰuvi rājendra   śukasyārtʰe mahātmanaḥ
   papāta bʰuvi rāja_indra   śukasya_artʰe mahā_ātmanaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    jehīyante sma gandʰarvā   nanr̥tuś cāpsarogaṇāḥ
   jehīyante sma gandʰarvā   nanr̥tuś ca_apsaro-gaṇāḥ /
Halfverse: c    devadundubʰayaś caiva   prāvādyanta mahāsvanāḥ
   deva-dundubʰayaś caiva   prāvādyanta mahā-svanāḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    viśvāvasuś ca gandʰarvas   tatʰā tumburu nāradau
   viśvāvasuś ca gandʰarvas   tatʰā tumburu nāradau /
Halfverse: c    hāhā hūhū ca gandʰarvau   tuṣṭuvuḥ śukasaṃbʰavam
   hāhā hūhū ca gandʰarvau   tuṣṭuvuḥ śuka-saṃbʰavam /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    tatra śakra purogāś ca   lokapālāḥ samāgatāḥ
   tatra śakra purogāś ca   loka-pālāḥ samāgatāḥ /
Halfverse: c    devā devarṣayaś caiva   tatʰā brahmarṣayo 'pi ca
   devā deva-r̥ṣayaś caiva   tatʰā brahma-r̥ṣayo_api ca /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    divyāni sarvapuṣpāni   pravavarṣātra mārutaḥ {!}
   divyāni sarva-puṣpāni   pravavarṣa_atra mārutaḥ / {!}
Halfverse: c    jaṅgamaṃ stʰāvaraṃ caiva   prahr̥ṣṭam abʰavaj jagat
   jaṅgamaṃ stʰāvaraṃ caiva   prahr̥ṣṭam abʰavat jagat /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    taṃ mahātmā svayaṃ prītyā   devyā saha mahādyutiḥ
   taṃ mahā_ātmā svayaṃ prītyā   devyā saha mahā-dyutiḥ /
Halfverse: c    jātamātraṃ muneḥ putraṃ   vidʰinopānayat tadā {!}
   jāta-mātraṃ muneḥ putraṃ   vidʰinā_upānayat tadā /18/ {!}

Verse: 19 
Halfverse: a    tasya deveśvaraḥ śakro   divyam adbʰutadarśanam
   tasya deva_īśvaraḥ śakro   divyam adbʰuta-darśanam /
Halfverse: c    dadau kamandaluṃ prītyā   deva vāsāṃsi cābʰibʰo
   dadau kamandaluṃ prītyā   deva vāsāṃsi ca_abʰibʰo /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    haṃsāś ca śatapatrāś ca   sārasāś ca sahasraśaḥ
   haṃsāś ca śata-patrāś ca   sārasāś ca sahasraśaḥ /
Halfverse: c    pradakṣiṇam avartanta   śukāś cāsaś ca bʰārata
   pradakṣiṇam avartanta   śukāś ca_āsaś ca bʰārata /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    āraṇeyas tatʰā divyaṃ   prāpya janma mahādyutiḥ
   āraṇeyas tatʰā divyaṃ   prāpya janma mahā-dyutiḥ /
Halfverse: c    tatraivovāsa medʰāvī   vratacārī samāhitaḥ
   tatra_eva_uvāsa medʰāvī   vrata-cārī samāhitaḥ /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    utpanna mātraṃ taṃ vedāḥ   sarahasyāḥ sasaṃgrahāḥ
   utpanna mātraṃ taṃ vedāḥ   sarahasyāḥ sasaṃgrahāḥ /
Halfverse: c    upatastʰur mahārāja   yatʰāsya pitaraṃ tatʰā
   upatastʰur mahā-rāja   yatʰā_asya pitaraṃ tatʰā /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    br̥haspatiṃ tu vavre sa   vedavedāṅgabʰāṣyavit {!}
   br̥haspatiṃ tu vavre sa   veda-veda_aṅga-bʰāṣyavit / {!}
Halfverse: c    upādʰyāyaṃ mahārāja   dʰarmam evānucintayan
   upādʰyāyaṃ mahā-rāja   dʰarmam eva_anucintayan /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    so 'dʰītya vedān akʰilān   sarahasyān sasaṃgrahān
   so_adʰītya vedān akʰilān   sarahasyān sasaṃgrahān /
Halfverse: c    itihāsaṃ ca kārtsnyena   rājaśāstrāṇi cābʰibʰo
   itihāsaṃ ca kārtsnyena   rāja-śāstrāṇi ca_abʰibʰo /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    gurave dakṣiṇāṃ dattvā   samāvr̥tto mahāmuniḥ
   gurave dakṣiṇāṃ dattvā   samāvr̥tto mahā-muniḥ /
Halfverse: c    ugraṃ tapaḥ samārebʰe   brahmacārī samāhitaḥ
   ugraṃ tapaḥ samārebʰe   brahmacārī samāhitaḥ /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    devatānām r̥ṣīṇāṃ ca   bālye 'pi sa mahātapaḥ
   devatānām r̥ṣīṇāṃ ca   bālye_api sa mahā-tapaḥ /
Halfverse: c    saṃmantraṇīyo mānyaś ca   jñānena tapasā tatʰā
   saṃmantraṇīyo mānyaś ca   jñānena tapasā tatʰā /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    na tv asya ramate buddʰir   āśrameṣu narādʰipa
   na tv asya ramate buddʰir   āśrameṣu nara_adʰipa /
Halfverse: c    triṣu gārhastya mūleṣu   mokṣadʰarmānudarśinaḥ
   triṣu gārhastya mūleṣu   mokṣa-dʰarma_anudarśinaḥ /27/ (E)27


Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.