TITUS
Mahabharata
Part No. 1697
Previous part

Chapter: 16 
Adhyāya 16


Verse: 1  {Kr̥ṣṇa uvāca}
Halfverse: a    mūrdʰnā nipatyaniyatas   tejaḥ saṃnicaye tataḥ
   mūrdʰnā nipatyaniyatas   tejaḥ saṃnicaye tataḥ /
Halfverse: c    paramaṃ harṣam āgamya   bʰagavantam atʰābruvam
   paramaṃ harṣam āgamya   bʰagavantam atʰa_abruvam /1/


Verse: 2 
Halfverse: a    dʰarme dr̥ḍʰatvaṃ yudʰi śatrugʰātaṃ; yaśas tatʰāgryaṃ paramaṃ balaṃ ca
   dʰarme dr̥ḍʰatvaṃ yudʰi śatru-gʰātaṃ   yaśas tatʰā_agryaṃ paramaṃ balaṃ ca /
Halfverse: c    yogapriyatvaṃ tava saṃnikarṣaṃ; vr̥ṇe sutānāṃ ca śataṃ śatāni
   yoga-priyatvaṃ tava saṃnikarṣaṃ   vr̥ṇe sutānāṃ ca śataṃ śatāni /2/


Verse: 3 
Halfverse: a    evam astv iti tad vākyaṃ   mayoktaḥ prāha śaṃkaraḥ
   evam astv iti tad vākyaṃ   mayā_uktaḥ prāha śaṃkaraḥ /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    tato māṃ jagato mātā   dʰaraṇī sarvapāvanī
   tato māṃ jagato mātā   dʰaraṇī sarva-pāvanī /
Halfverse: c    uvācomā praṇihitā   śarvāṇī tapasāṃ nidʰiḥ
   uvāca_umā praṇihitā   śarvāṇī tapasāṃ nidʰiḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    datod bʰagavatā putraḥ   sāmbo nāma tavānagʰa
   datot bʰagavatā putraḥ   sāmbo nāma tava_anagʰa /
Halfverse: c    matto 'py aṣṭau varān iṣṭān   gr̥hāṇa tvaṃ dadāmi te
   matto_apy aṣṭau varān iṣṭān   gr̥hāṇa tvaṃ dadāmi te /
Halfverse: e    praṇamya śirasā sā ca   mayoktā pāṇḍunandana
   praṇamya śirasā sā ca   mayā_uktā pāṇḍu-nandana /5/


Verse: 6 
Halfverse: a    dvijeṣv akopaṃ pitr̥taḥ prasādaṃ; śataṃ sutānām upabʰogaṃ paraṃ ca
   dvijeṣv akopaṃ pitr̥taḥ prasādaṃ   śataṃ sutānām upabʰogaṃ paraṃ ca / q
Halfverse: c    kule prītiṃ mātr̥taś ca prasādaṃ; śama prāptiṃ pravr̥ṇe cāpi dākṣyam
   kule prītiṃ mātr̥taś ca prasādaṃ   śama prāptiṃ pravr̥ṇe ca_api dākṣyam /6/

Verse: 7  {Devy uvāca}
Halfverse: a    evaṃ bʰaviṣyaty amaraprabʰāva; nāhaṃ mr̥ṣā jātu vade kadā cit
   evaṃ bʰaviṣyaty amara-prabʰāva   na_ahaṃ mr̥ṣā jātu vade kadācit /
Halfverse: c    bʰāryā sahasrāṇi ca ṣoḍaśaiva; tāsu priyatvaṃ ca tatʰākṣayatvam
   bʰāryā sahasrāṇi ca ṣoḍaśa_eva   tāsu priyatvaṃ ca tatʰā_akṣayatvam /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    prītiṃ cāgryāṃ bāndʰavānāṃ sakāśād; dadāmi te vapuṣaḥ kāmyatāṃ ca
   prītiṃ ca_agryāṃ bāndʰavānāṃ sakāśād   dadāmi te vapuṣaḥ kāmyatāṃ ca /
Halfverse: c    bʰokṣyante vai saptatir vai śatāni; gr̥he tubʰyam atitʰīnāṃ ca nityam
   bʰokṣyante vai saptatir vai śatāni   gr̥he tubʰyam atitʰīnāṃ ca nityam /8/


Verse: 9  {Vāsudeva uvāca}
Halfverse: a    evaṃ dattvā varān devo   mama devī ca bʰārata
   evaṃ dattvā varān devo   mama devī ca bʰārata /
Halfverse: c    antarhitaḥ kṣaṇe tasmin   sagaṇo bʰīma pūrvaja
   antarhitaḥ kṣaṇe tasmin   sa-gaṇo bʰīma pūrvaja /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    etad atyadbʰutaṃ sarvaṃ   brāhmaṇāyātitejase
   etad atyadbʰutaṃ sarvaṃ   brāhmaṇāya_atitejase /
Halfverse: c    upamanyave mayā kr̥tsnam   ākʰyātaṃ kauravottama
   upamanyave mayā kr̥tsnam   ākʰyātaṃ kaurava_uttama /10/ 10q

Verse: 11 
Halfverse: a    namaskr̥tvā tu sa prāha   devadevāya suvrata
   namas-kr̥tvā tu sa prāha   deva-devāya su-vrata /
Halfverse: c    nāsti śarva samo dāne   nāsti śarva samo raṇe
   na_asti śarva samo dāne   na_asti śarva samo raṇe /
Halfverse: e    nāsti śarva samo devo   nāsti śarva samā gatiḥ
   na_asti śarva samo devo   na_asti śarva samā gatiḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    r̥ṣir āsīt kr̥te tāta   taṇḍir ity eva viśrutaḥ
   r̥ṣir āsīt kr̥te tāta   taṇḍir ity eva viśrutaḥ /
Halfverse: c    daśavarṣasahasrāṇi   tena devaḥ samādʰinā
   daśa-varṣa-sahasrāṇi   tena devaḥ samādʰinā /
Halfverse: e    ārādʰito 'bʰūd bʰaktena   tasyodarkaṃ niśāmaya
   ārādʰito_abʰūd bʰaktena   tasya_udarkaṃ niśāmaya /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    sa dr̥ṣṭvavān mahādevam   astauṣīc ca stavair vibʰum
   sa dr̥ṣṭvavān mahā-devam   astauṣīc ca stavair vibʰum /
Halfverse: c    pavitrāṇāṃ pavitras tvaṃ   gatir gatimatāṃ vara
   pavitrāṇāṃ pavitras tvaṃ   gatir gatimatāṃ vara /
Halfverse: e    atyugraṃ tejasāṃ tejas   tapasāṃ paramaṃ tapaḥ
   atyugraṃ tejasāṃ tejas   tapasāṃ paramaṃ tapaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    viśvāvasuhiraṇyākṣa   puruhūta namaskr̥ta
   viśvāvasu-hiraṇya_akṣa   puru-hūta namas-kr̥ta /
Halfverse: c    bʰūri kalyāṇada vibʰo   puru satyanamo 'stu te
   bʰūri kalyāṇada vibʰo   puru satya-namo_astu te /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    jātī maraṇabʰīrūṇāṃ   yatīnāṃ yatatāṃ vibʰo
   jātī maraṇa-bʰīrūṇāṃ   yatīnāṃ yatatāṃ vibʰo /
Halfverse: c    nirvāṇada sahasrāṃśo   namas te 'stu sukʰāśraya
   nirvāṇada sahasra_aṃśo   namas te_astu sukʰa_āśraya /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    brahmā śatakratur viṣṇur   viśve devā maharṣayaḥ
   brahmā śata-kratur viṣṇur   viśve devā maha_r̥ṣayaḥ /
Halfverse: c    na vidus tvāṃ tu tattvena   kuto vetsyāmahe vayam
   na vidus tvāṃ tu tattvena   kuto vetsyāmahe vayam /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    tvattaḥ pravartate kālas   tvayi kālaś ca līyate
   tvattaḥ pravartate kālas   tvayi kālaś ca līyate /
Halfverse: c    kālākʰyaḥ puruṣākʰyaś ca   brahmākʰyaś ca tvam eva hi
   kāla_ākʰyaḥ puruṣa_ākʰyaś ca   brahma_ākʰyaś ca tvam eva hi /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    tanavas te smr̥tās tisraḥ   purāṇajñaiḥ surarṣibʰiḥ
   tanavas te smr̥tās tisraḥ   purāṇajñaiḥ surarṣibʰiḥ /
Halfverse: c    adʰipauruṣam adʰyātmam   adʰibʰūtādʰidaivatam
   adʰipauruṣam adʰyātmam   adʰibʰūta_adʰidaivatam /
Halfverse: e    adʰilokyādʰivijñānam   adʰiyajñas tvam eva hi
   adʰilokya_adʰivijñānam   adʰiyajñas tvam eva hi /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    tvāṃ viditvātma dehastʰaṃ   durvidaṃ daivatair api
   tvāṃ viditvā_ātma deha-stʰaṃ   durvidaṃ daivatair api /
Halfverse: c    vidvāṃso yānti nirmuktāḥ   paraṃ bʰāvam anāmayam
   vidvāṃso yānti nirmuktāḥ   paraṃ bʰāvam anāmayam /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    aniccʰatas tava vibʰo   janmamr̥tyur anekataḥ
   aniccʰatas tava vibʰo   janma-mr̥tyur anekataḥ /
Halfverse: c    dvāraṃ tvaṃ svargamokṣāṇām   ākṣeptā tvaṃ dadāsi ca
   dvāraṃ tvaṃ svarga-mokṣāṇām   ākṣeptā tvaṃ dadāsi ca /20/ 20

Verse: 21 
Halfverse: a    tvam eva mokṣaḥ svargaś ca   kāmaḥ krodʰas tvam eva hi
   tvam eva mokṣaḥ svargaś ca   kāmaḥ krodʰas tvam eva hi /
Halfverse: c    sattvaṃ rajas tamaś caiva   adʰaś cordʰvaṃ tvam eva hi
   sattvaṃ rajas tamaś caiva adʰaś ca_ūrdʰvaṃ tvam eva hi /21/ ՙ

Verse: 22 
Halfverse: a    brahmā viṣṇuś ca rudraś ca   skandendrau savitā yamaḥ
   brahmā viṣṇuś ca rudraś ca   skanda_indrau savitā yamaḥ /
Halfverse: c    varuṇendū manur dʰātā   vidʰātā tvaṃ dʰaneśvaraḥ
   varuṇa_indū manur dʰātā   vidʰātā tvaṃ dʰana_īśvaraḥ /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    bʰūr vāyur jyotir āpaś ca   vāgbuddʰis tvaṃ matir manaḥ
   bʰūr vāyur jyotir āpaś ca   vāg-buddʰis tvaṃ matir manaḥ /
Halfverse: c    karma satyānr̥te cobʰe   tvam evāsti ca nāsti ca
   karma satya_anr̥te ca_ubʰe   tvam eva_asti ca na_asti ca /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    indriyāṇīndriyārtʰāś ca   tatparaṃ prakr̥ter dʰruvam
   indriyāṇi_indriya_artʰāś ca   tat-paraṃ prakr̥ter dʰruvam /
Halfverse: c    viśvāviśva paro bʰāvaś   cintyācintyas tvam eva hi
   viśva_aviśva paro bʰāvaś   cintya_acintyas tvam eva hi /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    yac caitat paramaṃ brahma   yac ca tatparamaṃ padam
   yac ca_etat paramaṃ brahma   yac ca tat-paramaṃ padam /
Halfverse: c    yā gatiḥ sāṃkʰyayogānāṃ   sa bʰavān nātra saṃśayaḥ
   yā gatiḥ sāṃkʰya-yogānāṃ   sa bʰavān na_atra saṃśayaḥ /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    nūnam adya kr̥tārtʰāḥ sma   nūnaṃ prāptāḥ satāṃ gatim
   nūnam adya kr̥ta_artʰāḥ sma   nūnaṃ prāptāḥ satāṃ gatim /
Halfverse: c    yāṃ gatiṃ prāpnuvantīha   jñānanirmala buddʰayaḥ
   yāṃ gatiṃ prāpnuvanti_iha   jñāna-nirmala buddʰayaḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    aho mūḍʰāḥ sma suciram   imaṃ kālam acetasaḥ
   aho mūḍʰāḥ sma suciram   imaṃ kālam acetasaḥ /
Halfverse: c    yan na vidmaḥ paraṃ devaṃ   śāśvataṃ yaṃ vidur budʰāḥ
   yan na vidmaḥ paraṃ devaṃ   śāśvataṃ yaṃ vidur budʰāḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    so 'yam āsāditaḥ sākṣād   bahubʰir janmabʰir mayā
   so_ayam āsāditaḥ sākṣād   bahubʰir janmabʰir mayā /
Halfverse: c    bʰaktānugraha kr̥d devo   yaṃ jñātvāmr̥tam aśnute
   bʰakta_anugraha kr̥d devo   yaṃ jñātvā_amr̥tam aśnute /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    devāsuramanuṣyāṇāṃ   yac ca guhyaṃ sanātanam
   deva_asura-manuṣyāṇāṃ   yac ca guhyaṃ sanātanam /
Halfverse: c    guhāyāṃ nihitaṃ brahma   durvijñeyaṃ surair api
   guhāyāṃ nihitaṃ brahma   durvijñeyaṃ surair api /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    sa eṣa bʰagavānd devaḥ   sarvakr̥t sarvato mukʰaḥ
   sa\ eṣa bʰagavānd devaḥ   sarva-kr̥t sarvato mukʰaḥ / ՙ
Halfverse: c    sarvātmā sarvadarśī ca   sarvagaḥ sarvaveditā
   sarva_ātmā sarva-darśī ca   sarvagaḥ sarva-veditā /30/ 30

Verse: 31 
Halfverse: a    prāṇakr̥t prāṇabʰr̥t prāṇī   prāṇadaḥ prāṇināṃ gatiḥ
   prāṇa-kr̥t prāṇa-bʰr̥t prāṇī   prāṇadaḥ prāṇināṃ gatiḥ /
Halfverse: c    dehakr̥d dehabʰr̥d dehī   dehabʰug dehināṃ gatiḥ
   deha-kr̥d deha-bʰr̥d dehī   deha-bʰug dehināṃ gatiḥ /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    adʰyātmagatiniṣṭʰānāṃ   dʰyāninām ātmavedinām
   adʰyātma-gati-niṣṭʰānāṃ   dʰyāninām ātma-vedinām /
Halfverse: c    apunarmāra kāmānāṃ   yā gatiḥ so 'yam īśvaraḥ
   apunar-māra kāmānāṃ   yā gatiḥ so_ayam īśvaraḥ /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    ayaṃ ca sarvabʰūtānāṃ   śubʰāśubʰagatipradaḥ
   ayaṃ ca sarva-bʰūtānāṃ   śubʰa_aśubʰa-gati-pradaḥ /
Halfverse: c    ayaṃ ca janma maraṇe   vidadʰyāt sarvajantuṣu
   ayaṃ ca janma maraṇe   vidadʰyāt sarva-jantuṣu /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    ayaṃ ca siddʰikāmānām   r̥ṣīṇāṃ siddʰidaḥ prabʰuḥ
   ayaṃ ca siddʰi-kāmānām   r̥ṣīṇāṃ siddʰidaḥ prabʰuḥ /
Halfverse: c    ayaṃ ca mokṣakāmānāṃ   dvijānāṃ mokṣadaḥ prabʰuḥ
   ayaṃ ca mokṣa-kāmānāṃ   dvijānāṃ mokṣadaḥ prabʰuḥ /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    bʰūr ādyān sarvabʰuvanān   utpādya sa divaukasaḥ
   bʰūr ādyān sarva-bʰuvanān   utpādya sa diva_okasaḥ / [?]
Halfverse: c    vibʰarti devas tanubʰir   aṣṭābʰiś ca dadāti ca
   vibʰarti devas tanubʰir   aṣṭābʰiś ca dadāti ca /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    ataḥ pravartate sarvam   asmin sarvaṃ pratiṣṭʰitam
   ataḥ pravartate sarvam   asmin sarvaṃ pratiṣṭʰitam /
Halfverse: c    asmiṃś ca pralayaṃ yāti   ayam ekaḥ sanātanaḥ
   asmiṃś ca pralayaṃ yāti ayam ekaḥ sanātanaḥ /36/ ՙ

Verse: 37 
Halfverse: a    ayaṃ sa satyakāmānāṃ   satyalokaḥ paraḥ satām
   ayaṃ sa satya-kāmānāṃ   satya-lokaḥ paraḥ satām /
Halfverse: c    apavargaś ca muktānāṃ   kaivalyaṃ cātmavādinām
   apavargaś ca muktānāṃ   kaivalyaṃ ca_ātma-vādinām /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    ayaṃ brahmādibʰiḥ siddʰair   guhāyāṃ gopitaḥ prabʰuḥ
   ayaṃ brahma_ādibʰiḥ siddʰair   guhāyāṃ gopitaḥ prabʰuḥ /
Halfverse: c    devāsuramanuṣyāṇāṃ   na prakāśo bʰaved iti
   deva_asura-manuṣyāṇāṃ   na prakāśo bʰaved iti /38/

Verse: 39 
Halfverse: a    taṃ tvāṃ devāsuranarās   tattvena na vidur bʰavam
   taṃ tvāṃ deva_asura-narās   tattvena na vidur bʰavam /
Halfverse: c    mohitāḥ kʰalv anenaiva   hr̥ccʰayena praveśitāḥ
   mohitāḥ kʰalv anena_eva   hr̥ccʰayena praveśitāḥ /39/

Verse: 40 
Halfverse: a    ye cainaṃ saṃprapadyante   bʰaktiyogena bʰārata {!}
   ye ca_enaṃ saṃprapadyante   bʰakti-yogena bʰārata / {!}
Halfverse: c    teṣām evātmanātmānaṃ   darśayaty eṣa hr̥ccʰayaḥ
   teṣām eva_ātmanā_ātmānaṃ   darśayaty eṣa hr̥ccʰayaḥ /40/ 40

Verse: 41 
Halfverse: a    yaṃ jñātvā na punarjanma   maraṇaṃ cāpi vidyate
   yaṃ jñātvā na punar-janma   maraṇaṃ ca_api vidyate /
Halfverse: c    yaṃ viditvā paraṃ vedyaṃ   veditavyaṃ na vidyate
   yaṃ viditvā paraṃ vedyaṃ   veditavyaṃ na vidyate /41/

Verse: 42 
Halfverse: a    yaṃ labdʰvā paramaṃ lābʰaṃ   manyate nādʰikaṃ punaḥ
   yaṃ labdʰvā paramaṃ lābʰaṃ   manyate na_adʰikaṃ punaḥ /
Halfverse: c    prāṇasūkṣmāṃ parāṃ prāptim   āgaccʰaty akṣayāvahām
   prāṇa-sūkṣmāṃ parāṃ prāptim   āgaccʰaty akṣaya_āvahām /42/

Verse: 43 
Halfverse: a    yaṃ sāṃkʰyā guṇatattvajñāḥ   sāṃkʰyaśāstraviśāradāḥ
   yaṃ sāṃkʰyā guṇa-tattvajñāḥ   sāṃkʰya-śāstra-viśāradāḥ /
Halfverse: c    sūkṣmajñānaratāḥ pūrvaṃ   jñātvā mucyanti bandʰanaiḥ
   sūkṣma-jñāna-ratāḥ pūrvaṃ   jñātvā mucyanti bandʰanaiḥ /43/

Verse: 44 
Halfverse: a    yaṃ ca veda vido vedyaṃ   vedānteṣu pratiṣṭʰitam
   yaṃ ca veda vido vedyaṃ   veda_anteṣu pratiṣṭʰitam /
Halfverse: c    prāṇāyāmaparā nityaṃ   yaṃ viśanti japanti ca
   prāṇa_āyāma-parā nityaṃ   yaṃ viśanti japanti ca /44/

Verse: 45 
Halfverse: a    ayaṃ sa deva yānānām   ādityo dvāram ucyate
   ayaṃ sa deva yānānām   ādityo dvāram ucyate /
Halfverse: c    ayaṃ ca pitr̥yānānāṃ   candramā dvāram ucyate
   ayaṃ ca pitr̥-yānānāṃ   candramā dvāram ucyate /45/

Verse: 46 
Halfverse: a    eṣa kālagatiś caitrā   saṃvatsarayugādiṣu
   eṣa kāla-gatiś caitrā   saṃvatsara-yuga_ādiṣu /
Halfverse: c    bʰāvābʰāvau tadātve ca   ayane dakṣiṇottare
   bʰāva_abʰāvau tadātve ca ayane dakṣiṇa_uttare /46/ ՙ

Verse: 47 
Halfverse: a    evaṃ prajāpatiḥ pūrvam   ārādʰya bahubʰiḥ stavaiḥ
   evam prajā-patiḥ pūrvam   ārādʰya bahubʰiḥ stavaiḥ /
Halfverse: c    varayām āsa putratve   nīlalohita saṃjñitam
   varayām āsa putratve   nīla-lohita saṃjñitam /47/

Verse: 48 
Halfverse: a    r̥gbʰir yam anuśaṃsanti   tantre karmaṇi bahv r̥caḥ
   r̥gbʰir yam anuśaṃsanti   tantre karmaṇi bahv r̥caḥ /
Halfverse: c    yajurbʰir yaṃ tridʰā vedyaṃ   juhvaty adʰvaryavo 'dʰvare
   yajurbʰir yaṃ tridʰā vedyaṃ   juhvaty adʰvaryavo_adʰvare /48/

Verse: 49 
Halfverse: a    sāmabʰir yaṃ ca gāyanti   sāmagāḥ śuddʰabuddʰayaḥ
   sāmabʰir yaṃ ca gāyanti   sāmagāḥ śuddʰa-buddʰayaḥ /
Halfverse: c    yajñasya paramā yoniḥ   patiś cāyaṃ paraḥ smr̥taḥ
   yajñasya paramā yoniḥ   patiś ca_ayaṃ paraḥ smr̥taḥ /49/

Verse: 50 
Halfverse: a    rātryahaḥ śrotranayanaḥ   pakṣamāsa śiro bʰujaḥ
   rātry-ahaḥ śrotra-nayanaḥ   pakṣa-māsa śiro bʰujaḥ /
Halfverse: c    r̥tuvīryas tapo dʰairyo   hy abda guhyoru pādavān
   r̥tu-vīryas tapo dʰairyo   hy abda guhya_ūru pādavān /50/ 50

Verse: 51 
Halfverse: a    mr̥tyur yamo hutāśaś ca   kālaḥ saṃhāra vegavān
   mr̥tyur yamo hutāśaś ca   kālaḥ saṃhāra vegavān /
Halfverse: c    kālasya paramā yoniḥ   kālaś cāyaṃ sanātanaḥ
   kālasya paramā yoniḥ   kālaś ca_ayaṃ sanātanaḥ /51/

Verse: 52 
Halfverse: a    candrādityau sa nakṣatrau   sagrahau saha vāyunā
   candra_ādityau sa nakṣatrau   sagrahau saha vāyunā /
Halfverse: c    dʰruvaḥ saptarṣayaś caiva   bʰuvanāḥ sapta eva ca
   dʰruvaḥ sapta-r̥ṣayaś caiva   bʰuvanāḥ sapta\ eva ca /52/ ՙ

Verse: 53 
Halfverse: a    pradʰānaṃ mahad avyaktaṃ   viśeṣāntaṃ sa vaikr̥tam
   pradʰānaṃ mahad avyaktaṃ   viśeṣa_antaṃ sa vaikr̥tam /
Halfverse: c    brahmādi stamba paryantaṃ   bʰūtādi sad asac ca yat
   brahma_ādi stamba paryantaṃ   bʰūta_ādi sad asac ca yat /53/

Verse: 54 
Halfverse: a    aṣṭau prakr̥tayaś caiva   prakr̥tibʰyaś ca yat param
   aṣṭau prakr̥tayaś caiva   prakr̥tibʰyaś ca yat param /
Halfverse: c    asya devasya yad bʰāgaṃ   kr̥tsnaṃ saṃparivartate
   asya devasya yad bʰāgaṃ   kr̥tsnaṃ saṃparivartate /54/

Verse: 55 
Halfverse: a    etat paramam ānandaṃ   yat tac cʰāśvatam eva ca
   etat paramam ānandaṃ   yat tat śāśvatam eva ca /
Halfverse: c    eṣā gatir viraktānām   eṣa bʰāvaḥ paraḥ satām
   eṣā gatir viraktānām   eṣa bʰāvaḥ paraḥ satām /55/

Verse: 56 
Halfverse: a    etat padam anudvignam   etad brahma sanātanam
   etat padam anudvignam   etad brahma sanātanam /
Halfverse: c    śāstravedāṅgaviduṣām   etad dʰyānaṃ paraṃ padam
   śāstra-veda_aṅga-viduṣām   etad dʰyānaṃ paraṃ padam /56/

Verse: 57 
Halfverse: a    iyaṃ sā paramā kāṣṭʰā   iyaṃ sā paramā kalā
   iyaṃ sā paramā kāṣṭʰā iyaṃ sā paramā kalā / ՙ
Halfverse: c    iyaṃ sā paramā siddʰir   iyaṃ sā paramā gatiḥ
   iyaṃ sā paramā siddʰir   iyaṃ sā paramā gatiḥ /57/

Verse: 58 
Halfverse: a    iyaṃ sā paramā śāntir   iyaṃ sā nirvr̥tiḥ parā
   iyaṃ sā paramā śāntir   iyaṃ sā nirvr̥tiḥ parā /
Halfverse: c    yaṃ prāpya kr̥takr̥tyāḥ sma   ity amanyanta vedʰasaḥ
   yaṃ prāpya kr̥ta-kr̥tyāḥ sma ity amanyanta vedʰasaḥ /58/ ՙ

Verse: 59 
Halfverse: a    iyaṃ tuṣṭir iyaṃ siddʰir   iyaṃ śrutir iyaṃ smr̥tiḥ
   iyaṃ tuṣṭir iyaṃ siddʰir   iyaṃ śrutir iyaṃ smr̥tiḥ /
Halfverse: c    adʰyātmagatiniṣṭʰānāṃ   viduṣāṃ prāptir avyayā
   adʰyātma-gati-niṣṭʰānāṃ   viduṣāṃ prāptir avyayā /59/

Verse: 60 
Halfverse: a    yajatāṃ yajñakāmānāṃ   yajñair vipuladakṣiṇaiḥ
   yajatāṃ yajña-kāmānāṃ   yajñair vipula-dakṣiṇaiḥ /
Halfverse: c    yā gatir devatair divyā   sā gatis tvaṃ sanātana
   yā gatir devatair divyā   sā gatis tvaṃ sanātana /60/ 60

Verse: 61 
Halfverse: a    japyahomavrataiḥ kr̥ccʰrair   niyamair dehapātanaiḥ
   japya-homa-vrataiḥ kr̥ccʰrair   niyamair deha-pātanaiḥ /
Halfverse: c    tapyatāṃ yā gatir deva   vairaje sā gatir bʰavān
   tapyatāṃ yā gatir deva   vairaje sā gatir bʰavān /61/

Verse: 62 
Halfverse: a    karma nyāsakr̥tānāṃ ca   viraktānāṃ tatas tataḥ
   karma nyāsa-kr̥tānāṃ ca   viraktānāṃ tatas tataḥ /
Halfverse: c    yā gatir brahmabʰavane   sā gatis tvaṃ sanātana
   yā gatir brahma-bʰavane   sā gatis tvaṃ sanātana /62/

Verse: 63 
Halfverse: a    apunarmāra kāmānāṃ   vairāgye vartatāṃ pare
   apunar-māra kāmānāṃ   vairāgye vartatāṃ pare /
Halfverse: c    vikr̥tīnāṃ layānāṃ ca   sā gatis tvaṃ sanātana
   vikr̥tīnāṃ layānāṃ ca   sā gatis tvaṃ sanātana /63/

Verse: 64 
Halfverse: a    jñānavijñānaniṣṭʰānāṃ   nirupākʰyā nirañjanā
   jñāna-vijñāna-niṣṭʰānāṃ   nirupākʰyā nirañjanā /
Halfverse: c    kaivalyā yā gatir deva   paramā sā gatir bʰavān
   kaivalyā yā gatir deva   paramā sā gatir bʰavān /64/

Verse: 65 
Halfverse: a    veda śāstrapurāṇoktāḥ   pañcaitā gatayaḥ smr̥tāḥ
   veda śāstra-purāṇa_uktāḥ   pañca_etā gatayaḥ smr̥tāḥ /
Halfverse: c    tvatprasādād dʰi labʰyante   na labʰyante 'nyatʰā vibʰo
   tvat-prasādādd^hi labʰyante   na labʰyante_anyatʰā vibʰo /65/

Verse: 66 
Halfverse: a    iti taṇḍis tapoyogāt   tuṣṭāveśānam avyayam
   iti taṇḍis tapo-yogāt   tuṣṭāva_īśānam avyayam /
Halfverse: c    jagau ca paramaṃ brahma   yat purā lokakr̥j jagau
   jagau ca paramaṃ brahma   yat purā loka-kr̥j jagau /66/

Verse: 67 
Halfverse: a    brahmā śatakratur viṣṇur   viśve devā maharṣayaḥ
   brahmā śata-kratur viṣṇur   viśve devā maharṣayaḥ /
Halfverse: c    na vidus tvām iti tatas   tuṣṭaḥ provāca taṃ śivaḥ
   na vidus tvām iti tatas   tuṣṭaḥ provāca taṃ śivaḥ /67/

Verse: 68 
Halfverse: a    akṣayaś cāvyayaś caiva   bʰavitā duḥkʰavarjitaḥ
   akṣayaś ca_avyayaś caiva   bʰavitā duḥkʰa-varjitaḥ /
Halfverse: c    yaśasvī tejasā yukto   divyajñānasamanvitaḥ
   yaśasvī tejasā yukto   divya-jñāna-samanvitaḥ /68/

Verse: 69 
Halfverse: a    r̥ṣīṇām abʰigamyaś ca   sūtrakartā sutas tava
   r̥ṣīṇām abʰigamyaś ca   sūtra-kartā sutas tava /
Halfverse: c    matprasādād dvijaśreṣṭʰa   bʰaviṣyati na saṃśayaḥ
   mat-prasādād dvija-śreṣṭʰa   bʰaviṣyati na saṃśayaḥ /69/

Verse: 70 
Halfverse: a    kaṃ vā kāmaṃ dadāmy adya   brūhi yad vatsa kāṅkṣase
   kaṃ vā kāmaṃ dadāmy adya   brūhi yad vatsa kāṅkṣase /
Halfverse: c    prāñjaliḥ sa uvācedaṃ   tvayi bʰaktir dr̥ḍʰāstu me
   prāñjaliḥ sa\ uvāca_idaṃ   tvayi bʰaktir dr̥ḍʰā_astu me /70/ 70ՙ

Verse: 71 
Halfverse: a    evaṃ dattvā varaṃ devo   vandyamānaḥ surarṣibʰiḥ
   evaṃ dattvā varaṃ devo   vandyamānaḥ surarṣibʰiḥ /
Halfverse: c    stūyamānaś ca vibudʰais   tatraivāntaradʰīyata
   stūyamānaś ca vibudʰais   tatra_eva_antaradʰīyata /71/

Verse: 72 
Halfverse: a    antarhite bʰagavati   sānuge yādaveśvara
   antarhite bʰagavati   sa_anuge yādava_īśvara /
Halfverse: c    r̥ṣir āśramam āgamya   mamaitat proktavān iha
   r̥ṣir āśramam āgamya   mama_etat proktavān iha /72/

Verse: 73 
Halfverse: a    yāni ca pratʰitāny ādau   taṇḍir ākʰyātavān mama
   yāni ca pratʰitāny ādau   taṇḍir ākʰyātavān mama /
Halfverse: c    nāmāni mānavaśreṣṭʰa   tāni tvaṃ śr̥ṇu siddʰaye
   nāmāni mānava-śreṣṭʰa   tāni tvaṃ śr̥ṇu siddʰaye /73/

Verse: 74 
Halfverse: a    daśa nāma sahasrāṇi   vedeṣv āha pitāmahaḥ
   daśa nāma sahasrāṇi   vedeṣv āha pitāmahaḥ /
Halfverse: c    śarvasya śāstreṣu tatʰā   daśa nāma śatāni vai
   śarvasya śāstreṣu tatʰā   daśa nāma śatāni vai /74/

Verse: 75 
Halfverse: a    guhyānīmāni nāmāni   taṇḍir bʰagavato 'cyuta
   guhyāni_imāni nāmāni   taṇḍir bʰagavato_acyuta /
Halfverse: c    devaprasādād deveśa   purā prāha mahātmane
   deva-prasādād deva_īśa   purā prāha mahā_ātmane /75/ (E)75



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.