TITUS
Mahabharata
Part No. 1705
Previous part

Chapter: 24 
Adhyāya 24


Verse: 1  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    śrādʰa kāle ca daive ca   dʰarme cāpi pitāmaha
   śrādʰa kāle ca daive ca   dʰarme ca_api pitāmaha /
Halfverse: c    iccʰāmīha tvayākʰyātaṃ   vihitaṃ yat surarṣibʰiḥ
   iccʰāmi_iha tvayā_ākʰyātaṃ   vihitaṃ yat surarṣibʰiḥ /1/

Verse: 2  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    daivaṃ pūrvāhṇike kuryād   aparāhṇe tu paitr̥kam
   daivaṃ pūrva_ahṇike kuryād   apara_ahṇe tu paitr̥kam /
Halfverse: c    maṅgalācāra saṃpannaḥ   kr̥taśaucaḥ prayatnavān
   maṅgala_ācāra saṃpannaḥ   kr̥ta-śaucaḥ prayatnavān /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    manuṣyāṇāṃ tu madʰyāhne   pradadyād upapattitaḥ
   manuṣyāṇāṃ tu madʰya_ahne   pradadyād upapattitaḥ /
Halfverse: c    kālahīnaṃ tu yad dānaṃ   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ
   kāla-hīnaṃ tu yad dānaṃ   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    laṅgʰitaṃ cāvalīḍʰaṃ ca   kalipūrvaṃ ca yatkr̥tam
   laṅgʰitaṃ ca_avalīḍʰaṃ ca   kali-pūrvaṃ ca yat-kr̥tam /
Halfverse: c    rajasvarābʰir dr̥ṣṭaṃ ca   taṃ bʰāgaṃ sakṣasāṃ viduḥ
   rajasvarābʰir dr̥ṣṭaṃ ca   taṃ bʰāgaṃ sakṣasāṃ viduḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    avagʰuṣṭaṃ ca yad bʰuktam   avratena ca bʰārata
   avagʰuṣṭaṃ ca yad bʰuktam   avratena ca bʰārata /
Halfverse: c    parāmr̥ṣṭaṃ śunā caiva   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ
   parāmr̥ṣṭaṃ śunā caiva   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    keśakītāvapatitaṃ   kṣutaṃ śvabʰir avekṣitam
   keśa-kīta_avapatitaṃ   kṣutaṃ śvabʰir avekṣitam /
Halfverse: c    ruditaṃ cāvadʰūtaṃ ca   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ
   ruditaṃ ca_avadʰūtaṃ ca   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    nir oṃkāreṇa yad bʰuktaṃ   sa śastreṇa ca bʰārata
   nir oṃ-kāreṇa yad bʰuktaṃ   sa śastreṇa ca bʰārata /
Halfverse: c    durātmanā ca yad bʰuktaṃ   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ
   durātmanā ca yad bʰuktaṃ   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    paroccʰiṣṭaṃ ca yad bʰuktaṃ   paribʰuktaṃ ca yad bʰavet
   para_uccʰiṣṭaṃ ca yad bʰuktaṃ   paribʰuktaṃ ca yad bʰavet /
Halfverse: c    daive pitrye ca satataṃ   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ
   daive pitrye ca satataṃ   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    garhitaṃ ninditaṃ caiva   pariviṣṭaṃ sa manyunā
   garhitaṃ ninditaṃ caiva   pariviṣṭaṃ sa manyunā /
Halfverse: c    daivaṃ vāpy atʰa vā paitryaṃ   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ
   daivaṃ vāpy atʰa vā paitryaṃ   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    mantrahīnaṃ kriyā hīnaṃ   yac cʰrādʰaṃ pariviṣyate
   mantra-hīnaṃ kriyā hīnaṃ   yat śrādʰaṃ pariviṣyate /
Halfverse: c    tribʰir varṇair naraśreṣṭʰa   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ
   tribʰir varṇair nara-śreṣṭʰa   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ /10/ 10

Verse: 11 
Halfverse: a    ājyāhutiṃ vinā caiva   yat kiṃ cit pariviṣyate
   ājya_āhutiṃ vinā caiva   yat kiṃcit pariviṣyate /
Halfverse: c    durācāraiś ca yad bʰuktaṃ   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ
   durācāraiś ca yad bʰuktaṃ   taṃ bʰāgaṃ rakṣasāṃ viduḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    ye bʰāgā rakṣasāṃ proktās   ta uktā bʰaratarṣabʰa
   ye bʰāgā rakṣasāṃ proktās   ta\ uktā bʰarata-r̥ṣabʰa / ՙ
Halfverse: c    ata ūrdʰvaṃ visargasya   parīkṣāṃ brāhmaṇe śr̥ṇu
   ata\ ūrdʰvaṃ visargasya   parīkṣāṃ brāhmaṇe śr̥ṇu /12/ ՙ

Verse: 13 
Halfverse: a    yāvantaḥ patitā viprā   jaḍonmattās tatʰaiva ca
   yāvantaḥ patitā viprā   jaḍa_unmattās tatʰaiva ca /
Halfverse: c    daive vāpy atʰa vā pitrye   rājan nārhanti ketanam
   daive vā_apy atʰa vā pitrye   rājan na_arhanti ketanam /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    śvitrī kuṣṭʰī ca klībaś ca   tatʰā yakṣma hataś ca yaḥ
   śvitrī kuṣṭʰī ca klībaś ca   tatʰā yakṣma hataś ca yaḥ /
Halfverse: c    apasmārī ca yaś cāndʰo   rājan nārhanti satkr̥tim
   apasmārī ca yaś ca_andʰo   rājan na_arhanti satkr̥tim /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    cikitsakā devalakā   vr̥tʰā niyamadʰāriṇaḥ
   cikitsakā devalakā   vr̥tʰā niyama-dʰāriṇaḥ /
Halfverse: c    somavikrayiṇaś caiva   śrāddʰe nārhanti ketanam
   soma-vikrayiṇaś caiva   śrāddʰe na_arhanti ketanam /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    gāyanā nartakāś caiva   plavakā vādakās tatʰā
   gāyanā nartakāś caiva   plavakā vādakās tatʰā /
Halfverse: c    katʰakā yodʰakāś caiva   rājan nārhanti ketanam
   katʰakā yodʰakāś caiva   rājan na_arhanti ketanam /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    hotāro vr̥ṣalānāṃ ca   vr̥ṣalādʰyāpakās tatʰā
   hotāro vr̥ṣalānāṃ ca   vr̥ṣala_adʰyāpakās tatʰā /
Halfverse: c    tatʰā vr̥ṣala śiṣyāś ca   rājan nārhanti ketanam
   tatʰā vr̥ṣala śiṣyāś ca   rājan na_arhanti ketanam /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    anuyoktā ca yo vipro   anuyuktaś ca bʰārata
   anuyoktā ca yo vipro anuyuktaś ca bʰārata / ՙ
Halfverse: c    nārhatas tāv api śrādʰaṃ   brahma vikrayiṇau hi tau
   na_arhatas tāv api śrādʰaṃ   brahma vikrayiṇau hi tau /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    agraṇīr yaḥ kr̥taḥ pūrvaṃ   varṇāvara parigrahaḥ
   agraṇīr yaḥ kr̥taḥ pūrvaṃ   varṇa_avara parigrahaḥ /
Halfverse: c    brāhmaṇaḥ sarvavidyo 'pi   rājan nārhanti ketanam
   brāhmaṇaḥ sarva-vidyo_api   rājan na_arhanti ketanam /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    anagnayaś ca ye viprā   mr̥taniryātakāś ca ye
   anagnayaś ca ye viprā   mr̥ta-niryātakāś ca ye /
Halfverse: c    stenāś ca patitāś caiva   rājan nārhanti ketanam
   stenāś ca patitāś caiva   rājan na_arhanti ketanam /20/ 20

Verse: 21 
Halfverse: a    aparijñāta pūrvāś ca   gaṇapūrvāṃś ca bʰārata
   aparijñāta pūrvāś ca   gaṇa-pūrvāṃś ca bʰārata /
Halfverse: c    putrikā pūrvaputrāś ca   śrāddʰe nārhanti ketanam
   putrikā pūrva-putrāś ca   śrāddʰe na_arhanti ketanam /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    r̥ṇa kartā ca yo rājan   yaś ca vārdʰuṣiko dvijaḥ
   r̥ṇa kartā ca yo rājan   yaś ca vārdʰuṣiko dvijaḥ /
Halfverse: c    prāṇivikraya vr̥ttiś ca   rājan nārhanti ketanam {!}
   prāṇi-vikraya vr̥ttiś ca   rājan na_arhanti ketanam /22/ {!}

Verse: 23 
Halfverse: a    strī pūrvāḥ kāṇḍapr̥ṣṭʰāś ca   yāvanto bʰaratarṣabʰa
   strī pūrvāḥ kāṇḍa-pr̥ṣṭʰāś ca   yāvanto bʰarata-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    ajapā brāhmaṇāś caiva   śrāddʰe nārhanti ketanam
   ajapā brāhmaṇāś caiva   śrāddʰe na_arhanti ketanam /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    śrāddʰe daive ca nirdiṣṭā   brāhmaṇā bʰaratarṣabʰa
   śrāddʰe daive ca nirdiṣṭā   brāhmaṇā bʰarata-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    dātuḥ pratigrahītuś ca   śr̥ṇuṣvānugrahaṃ punaḥ
   dātuḥ pratigrahītuś ca   śr̥ṇuṣva_anugrahaṃ punaḥ /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    cīrṇa vratā guṇair yuktā   bʰaveyur ye 'pi karṣakāḥ
   cīrṇa vratā guṇair yuktā   bʰaveyur ye_api karṣakāḥ /
Halfverse: c    sāvitrījñāḥ kriyāvantas   te rājan ketana kṣamāḥ
   sāvitrījñāḥ kriyāvantas   te rājan ketana kṣamāḥ /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    kṣātradʰarmiṇam apy ājau   ketayet kulajaṃ dvijam
   kṣātradʰarmiṇam apy ājau   ketayet kulajaṃ dvijam /
Halfverse: c    na tv eva vaṇijaṃ tāta   śrāddʰeṣu parikalpayet
   na tv eva vaṇijaṃ tāta   śrāddʰeṣu parikalpayet /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    agnihotrī ca yo vipro   grāmavāsī ca yo bʰavet
   agnihotrī ca yo vipro   grāma-vāsī ca yo bʰavet /
Halfverse: c    astenaś cātitʰijñaś ca   sa rājan ketana kṣamaḥ
   astenaś ca_atitʰijñaś ca   sa rājan ketana kṣamaḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    sāvitrīṃ japate yas tu   trikālaṃ bʰaratarṣabʰa
   sāvitrīṃ japate yas tu   tri-kālaṃ bʰarata-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    kʰikṣā vr̥ttiḥ kriyāvāṃś ca   sa rājan ketana kṣamaḥ
   kʰikṣā vr̥ttiḥ kriyāvāṃś ca   sa rājan ketana kṣamaḥ /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    uditāstamito yaś ca   tatʰaivāstamitoditaḥ
   udita_astamito yaś ca   tatʰaiva_astamita_uditaḥ /
Halfverse: c    ahiṃsraś cālpadoṣaś ca   sa rājan ketana kṣamaḥ
   ahiṃsraś ca_alpa-doṣaś ca   sa rājan ketana kṣamaḥ /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    akalkako hy atarkaś ca   brāhmaṇo bʰaratarṣabʰa
   akalkako hy atarkaś ca   brāhmaṇo bʰarata-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    sa saṃjño bʰaikṣya vr̥ttiś ca   sa rājan ketana kṣamaḥ
   sa saṃjño bʰaikṣya vr̥ttiś ca   sa rājan ketana kṣamaḥ /30/ 30

Verse: 31 
Halfverse: a    avratī kitavaḥ stenaḥ   prāṇivikrayy atʰo vaṇik {!}
   avratī kitavaḥ stenaḥ   prāṇi-vikrayy atʰo vaṇik / {!}
Halfverse: c    paścāc ca pītavān somaṃ   sa rājan ketana kṣamaḥ
   paścāc ca pītavān somaṃ   sa rājan ketana kṣamaḥ /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    arjayitvā dʰanaṃ pūrvaṃ   dāruṇaiḥ kr̥ṣikarmabʰiḥ
   arjayitvā dʰanaṃ pūrvaṃ   dāruṇaiḥ kr̥ṣi-karmabʰiḥ /
Halfverse: c    bʰavet sarvātitʰiḥ paścāt   sa rājan ketana kṣamaḥ
   bʰavet sarva_atitʰiḥ paścāt   sa rājan ketana kṣamaḥ /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    brahma vikraya nirdiṣṭaṃ   striyā yac cārjitaṃ dʰanam
   brahma vikraya nirdiṣṭaṃ   striyā yac ca_arjitaṃ dʰanam /
Halfverse: c    adeyaṃ pitr̥devebʰyo   yac ca klaibyād upārjitam
   adeyaṃ pitr̥-devebʰyo   yac ca klaibyād upārjitam /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    kriyamāṇe 'pavarge tu   yo dvijo bʰaratarṣabʰa
   kriyamāṇe_apavarge tu   yo dvijo bʰarata-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    na vyāharati yad yuktaṃ   tasyādʰarmo gavānr̥tam
   na vyāharati yad yuktaṃ   tasya_adʰarmo gava_anr̥tam /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    śrāddʰasya brāhmaṇaḥ kālaḥ   prāptaṃ dadʰigʰr̥taṃ tatʰā
   śrāddʰasya brāhmaṇaḥ kālaḥ   prāptaṃ dadʰi-gʰr̥taṃ tatʰā /
Halfverse: c    somakṣayaś ca māṃsaṃ ca   yad āraṇyaṃ yudʰiṣṭʰira
   soma-kṣayaś ca māṃsaṃ ca   yad āraṇyaṃ yudʰiṣṭʰira /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    śrāddʰāpavarge viprasya   svadʰā vai svaditā bʰavet
   śrāddʰa_apavarge viprasya   svadʰā vai svaditā bʰavet /
Halfverse: c    kṣatriyasyāpy atʰo brūyāt   prīyantāṃ pitaras tv iti
   kṣatriyasya_apy atʰo brūyāt   prīyantāṃ pitaras tv iti /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    apavarge tu vaiśyasya   śrāddʰakarmaṇi bʰārata
   apavarge tu vaiśyasya   śrāddʰa-karmaṇi bʰārata /
Halfverse: c    akṣayyam abʰidʰātavyaṃ   svasti śūdrasya bʰārata
   akṣayyam abʰidʰātavyaṃ   svasti śūdrasya bʰārata /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    puṇyāhavācanaṃ daive   brāhmaṇasya vidʰīyate
   puṇya_aha-vācanaṃ daive   brāhmaṇasya vidʰīyate /
Halfverse: c    etad eva nir oṃkāraṃ   kṣatriyasya vidʰīyate
   etad eva nir oṃ-kāraṃ   kṣatriyasya vidʰīyate /
Halfverse: e    vaiśyasya caiva vaktavyaṃ   prīyantāṃ devatā iti
   vaiśyasya caiva vaktavyaṃ   prīyantāṃ devatā\ iti /38/ ՙ

Verse: 39 
Halfverse: a    karmaṇām ānupūrvīṃ ca   vidʰipūrvakr̥taṃ śr̥ṇu
   karmaṇām ānupūrvīṃ ca   vidʰi-pūrva-kr̥taṃ śr̥ṇu /
Halfverse: c    jātakarmādikān sarvāṃs   triṣu varṇeṣu bʰārata
   jāta-karma_ādikān sarvāṃs   triṣu varṇeṣu bʰārata /
Halfverse: e    brahmakṣatre hi mantroktā   vaiśyasya ca yudʰiṣṭʰira
   brahma-kṣatre hi mantra_uktā   vaiśyasya ca yudʰiṣṭʰira /39/

Verse: 40 
Halfverse: a    viprasya raśanā mauñjī   maurvī rājanya gāminī
   viprasya raśanā mauñjī   maurvī rājanya gāminī /
Halfverse: c    bālvajīty eva vaiśyasya   dʰarma eṣa yudʰiṣṭʰira
   bālvajīty eva vaiśyasya   dʰarma\ eṣa yudʰiṣṭʰira /40/ 40ՙ

Verse: 41 
Halfverse: a    dātuḥ pratigrahītuś ca   dʰarmādʰarmāv imau śr̥ṇu
   dātuḥ pratigrahītuś ca   dʰarma_adʰarmāv imau śr̥ṇu /
Halfverse: c    brāhmaṇasyānr̥te 'dʰarmaḥ   proktaḥ pātaka saṃjñitaḥ
   brāhmaṇasya_anr̥te_adʰarmaḥ   proktaḥ pātaka saṃjñitaḥ /
Halfverse: e    caturguṇaḥ kṣatriyasya   vaiśyasyāṣṭa guṇaḥ smr̥taḥ
   catur-guṇaḥ kṣatriyasya   vaiśyasya_aṣṭa guṇaḥ smr̥taḥ /41/

Verse: 42 
Halfverse: a    nānyatra brāhmaṇo 'śnīyāt   pūrvaṃ vipreṇa ketitaḥ
   na_anyatra brāhmaṇo_aśnīyāt   pūrvaṃ vipreṇa ketitaḥ /
Halfverse: c    yavīyān paśuhiṃsāyāṃ   tulyadʰarmo bʰavet sa hi
   yavīyān paśu-hiṃsāyāṃ   tulya-dʰarmo bʰavet sa hi /42/

Verse: 43 
Halfverse: a    atʰa rājanyavaiśyābʰyāṃ   yady aśnīyāt tu ketitaḥ
   atʰa rājanya-vaiśyābʰyāṃ   yady aśnīyāt tu ketitaḥ /
Halfverse: c    yavīyān paśuhiṃsāyāṃ   bʰāgārdʰaṃ samavāpnuyāt
   yavīyān paśu-hiṃsāyāṃ   bʰāga_ardʰaṃ samavāpnuyāt /43/

Verse: 44 
Halfverse: a    daivaṃ vāpy atʰa vā pitryaṃ   yo 'śnīyād brāhmaṇādiṣu
   daivaṃ vā_apy atʰa vā pitryaṃ   yo_aśnīyād brāhmaṇa_ādiṣu /
Halfverse: c    asnāto brāhmaṇo rājaṃs   tasyādʰarmo gavānr̥tam
   asnāto brāhmaṇo rājaṃs   tasya_adʰarmo gava_anr̥tam /44/

Verse: 45 
Halfverse: a    āśauco brāhmaṇo rājanyo   'śnīyād brāhmaṇādiṣu
   āśauco brāhmaṇo rājanyo_   _aśnīyād brāhmaṇa_ādiṣu /
Halfverse: c    jñānapūrvam atʰo lobʰāt   tasyādʰarmo gavānr̥tam
   jñāna-pūrvam atʰo lobʰāt   tasya_adʰarmo gava_anr̥tam /45/

Verse: 46 
Halfverse: a    annenānnaṃ ca yo lipset   karmārtʰaṃ caiva bʰārata
   annena_annaṃ ca yo lipset   karma_artʰaṃ caiva bʰārata /
Halfverse: c    āmantrayati rājendra   tasyādʰarmo 'nr̥taṃ smr̥tam
   āmantrayati rāja_indra   tasya_adʰarmo_anr̥taṃ smr̥tam /46/

Verse: 47 
Halfverse: a    aveda vratacāritrās   tribʰir varṇair yudʰiṣṭʰira
   aveda vrata-cāritrās   tribʰir varṇair yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    mantravat pariviṣyante   teṣv adʰarmo gavānr̥tam
   mantravat pariviṣyante   teṣv adʰarmo gava_anr̥tam /47/

Verse: 48  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    pitryaṃ vāpy atʰa vā daivaṃ   dīyate yat pitāmaha
   pitryaṃ vā_apy atʰa vā daivaṃ   dīyate yat pitāmaha /
Halfverse: c    etad iccʰāmy ahaṃ śrotuṃ   dattaṃ yeṣu mahāpʰalam
   etad iccʰāmy ahaṃ śrotuṃ   dattaṃ yeṣu mahā-pʰalam /48/

Verse: 49  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    yeṣāṃ dārāḥ pratīkṣante   suvr̥ṣṭim iva karṣakāḥ
   yeṣāṃ dārāḥ pratīkṣante   su-vr̥ṣṭim iva karṣakāḥ /
Halfverse: c    uccʰeṣa pariśeṣaṃ hi   tān bʰojaya yudʰiṣṭʰira
   uccʰeṣa pariśeṣaṃ hi   tān bʰojaya yudʰiṣṭʰira /49/

Verse: 50 
Halfverse: a    cāritraniyatā rājanye   kr̥śāḥ kr̥śa vr̥ttayaḥ
   cāritra-niyatā rājanye   kr̥śāḥ kr̥śa vr̥ttayaḥ /
Halfverse: c    artʰinaś copagaccʰanti   teṣu dattaṃ mahāpʰalam
   artʰinaś ca_upagaccʰanti   teṣu dattaṃ mahā-pʰalam /50/ 50

Verse: 51 
Halfverse: a    tad bʰaktās tadgr̥hā rājaṃs   tad dʰanās tad apāśrayāḥ
   tad bʰaktās tad-gr̥hā rājaṃs   tad dʰanās tad apāśrayāḥ /
Halfverse: c    artʰinaś ca bʰavanty artʰe   teṣu dattaṃ mahāpʰalam
   artʰinaś ca bʰavanty artʰe   teṣu dattaṃ mahā-pʰalam /51/

Verse: 52 
Halfverse: a    taskarebʰyaḥ parebʰyo vā   ye bʰayārtā yudʰiṣṭʰira
   taskarebʰyaḥ parebʰyo vā   ye bʰaya_ārtā yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    artʰino bʰoktum iccʰanti   teṣu dattaṃ mahāpʰalam
   artʰino bʰoktum iccʰanti   teṣu dattaṃ mahā-pʰalam /52/

Verse: 53 
Halfverse: a    akalkakasya viprasya   bʰaikṣotkara kr̥tātmanaḥ
   akalkakasya viprasya   bʰaikṣa_utkara kr̥ta_ātmanaḥ /
Halfverse: c    baṭavo yasya bʰikṣanti   tebʰyo dattaṃ mahāpʰalam
   baṭavo yasya bʰikṣanti   tebʰyo dattaṃ mahā-pʰalam /53/

Verse: 54 
Halfverse: a    hr̥tasvā hr̥tadārāś ca   ye viprā deśasaṃplave
   hr̥ta-svā hr̥ta-dārāś ca   ye viprā deśa-saṃplave /
Halfverse: c    artʰārtʰam abʰigaccʰanti   tebʰyo dattaṃ mahāpʰalam
   artʰa_artʰam abʰigaccʰanti   tebʰyo dattaṃ mahā-pʰalam /54/

Verse: 55 
Halfverse: a    vratino niyamastʰāś ca   ye viprāḥ śrutasaṃmmatāḥ
   vratino niyamastʰāś ca   ye viprāḥ śruta-saṃmmatāḥ /
Halfverse: c    tat samāpty artʰam iccʰanti   teṣu dattaṃ mahāpʰalam
   tat samāpty artʰam iccʰanti   teṣu dattaṃ mahā-pʰalam /55/

Verse: 56 
Halfverse: a    avyutkrāntāś ca dʰarmeṣu   pāṣaṇḍa samayeṣu ca
   avyutkrāntāś ca dʰarmeṣu   pāṣaṇḍa samayeṣu ca /
Halfverse: c    kr̥śa prāṇāḥ kr̥śa dʰanās   teṣu dattaṃ mahāpʰalam
   kr̥śa prāṇāḥ kr̥śa dʰanās   teṣu dattaṃ mahā-pʰalam /56/

Verse: 57 
Halfverse: a    kr̥tasarvasvaharaṇā   nirdoṣāḥ prabʰaviṣṇubʰiḥ
   kr̥ta-sarva-sva-haraṇā   nirdoṣāḥ prabʰaviṣṇubʰiḥ /
Halfverse: c    spr̥hayanti ca bʰuktānnaṃ   teṣu dattaṃ mahāpʰalam
   spr̥hayanti ca bʰukta_annaṃ   teṣu dattaṃ mahā-pʰalam /57/

Verse: 58 
Halfverse: a    tapasvinas tapo niṣṭʰās   teṣāṃ bʰaikṣa carāś ca ye
   tapasvinas tapo niṣṭʰās   teṣāṃ bʰaikṣa carāś ca ye /
Halfverse: c    artʰinaḥ kiṃ cid iccʰanti   teṣu dattaṃ mahāpʰalam
   artʰinaḥ kiṃcid iccʰanti   teṣu dattaṃ mahā-pʰalam /58/

Verse: 59 
Halfverse: a    mahāpʰalavidʰir dāne   śrutas te bʰaratarṣabʰa
   mahā-pʰala-vidʰir dāne   śrutas te bʰarata-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    nirayaṃ yena gaccʰanti   svargaṃ caiva hi tac cʰr̥ṇu
   nirayaṃ yena gaccʰanti   svargaṃ caiva hi tat śr̥ṇu /59/

Verse: 60 
Halfverse: a    gurvartʰaṃ vābʰayārtʰaṃ vā   varjayitvā yudʰiṣṭʰira
   gurv-artʰaṃ vā_abʰaya_artʰaṃ vā   varjayitvā yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    ye 'nr̥taṃ katʰayanti sma   te vai nirayagāminaḥ
   ye_anr̥taṃ katʰayanti sma   te vai niraya-gāminaḥ /60/ 60

Verse: 61 
Halfverse: a    paradārābʰihartāraḥ   paradārābʰimarśinaḥ
   para-dāra_abʰihartāraḥ   para-dāra_abʰimarśinaḥ / ՙ
Halfverse: c    paradāraprayoktāras   te vai nirayagāminaḥ
   para-dāra-prayoktāras   te vai niraya-gāminaḥ /61/

Verse: 62 
Halfverse: a    ye parasvāpahartāraḥ   parasvānāṃ ca nāśakāḥ
   ye para-sva_apahartāraḥ   para-svānāṃ ca nāśakāḥ /
Halfverse: c    sūcakāś ca pareṣāṃ ye   te vai nirayagāminaḥ
   sūcakāś ca pareṣāṃ ye   te vai niraya-gāminaḥ /62/

Verse: 63 
Halfverse: a    prapāṇāṃ ca sabʰānāṃ ca   saṃkramāṇāṃ ca bʰārata
   prapāṇāṃ ca sabʰānāṃ ca   saṃkramāṇāṃ ca bʰārata /
Halfverse: c    agārāṇāṃ ca bʰettāro   narā nirayagāminaḥ
   agārāṇāṃ ca bʰettāro   narā niraya-gāminaḥ /63/

Verse: 64 
Halfverse: a    anātʰāṃ pramadaṃ bālāṃ   vr̥ddʰāṃ bʰītāṃ tapasvinām
   anātʰāṃ pramadaṃ bālāṃ   vr̥ddʰāṃ bʰītāṃ tapasvinām /
Halfverse: c    vañcayanti narā ye ca   te vai nirayagāminaḥ
   vañcayanti narā ye ca   te vai niraya-gāminaḥ /64/

Verse: 65 
Halfverse: a    vr̥ttic cʰedaṃ gr̥hac cʰedaṃ   dārac cʰedaṃ ca bʰārata
   vr̥ttic cʰedaṃ gr̥hac cʰedaṃ   dārac cʰedaṃ ca bʰārata /
Halfverse: c    mitrac cʰedaṃ tatʰāśāyās   te vai nirayagāminaḥ
   mitrac cʰedaṃ tatʰā_āśāyās   te vai niraya-gāminaḥ /65/

Verse: 66 
Halfverse: a    sūcakāḥ saṃdʰi bʰettāraḥ   paravr̥tty upajīvakāḥ
   sūcakāḥ saṃdʰi bʰettāraḥ   para-vr̥tty upajīvakāḥ /
Halfverse: c    akr̥tajñāś ca mitrāṇāṃ   te vai nirayagāminaḥ
   akr̥tajñāś ca mitrāṇāṃ   te vai niraya-gāminaḥ /66/

Verse: 67 
Halfverse: a    pāṣaṇḍā dūṣakāś caiva   samayānāṃ ca dūṣakāḥ
   pāṣaṇḍā dūṣakāś caiva   samayānāṃ ca dūṣakāḥ /
Halfverse: c    ye pratyavasitāś caiva   te vai nirayagāminaḥ
   ye pratyavasitāś caiva   te vai niraya-gāminaḥ /67/

Verse: 68 
Halfverse: a    kr̥tāśaṃ kr̥tanirveśaṃ   kr̥tabʰaktaṃ kr̥taśramam
   kr̥ta_āśaṃ kr̥ta-nirveśaṃ   kr̥ta-bʰaktaṃ kr̥ta-śramam /
Halfverse: c    bʰedair ye vyapakarṣanti   te vai nirayagāminaḥ
   bʰedair ye vyapakarṣanti   te vai niraya-gāminaḥ /68/

Verse: 69 
Halfverse: a    paryaśnanti ca ye dārān   agnibʰr̥tyātitʰīṃs tatʰā
   paryaśnanti ca ye dārān   agni-bʰr̥tya_atitʰīṃs tatʰā /
Halfverse: c    utsannapitr̥devejyās   te vai nirayagāminaḥ
   utsanna-pitr̥-deva_ijyās   te vai niraya-gāminaḥ /69/

Verse: 70 
Halfverse: a    veda vikrayiṇaś caiva   vedānāṃ caiva dūṣakāḥ
   veda vikrayiṇaś caiva   vedānāṃ caiva dūṣakāḥ /
Halfverse: c    vedānāṃ lekʰakāś caiva   te vai nirayagāminaḥ
   vedānāṃ lekʰakāś caiva   te vai niraya-gāminaḥ /70/ 70

Verse: 71 
Halfverse: a    cāturāśramya bāhyāś ca   śrutibāhyāś ca ye narāḥ
   cāturāśramya bāhyāś ca   śruti-bāhyāś ca ye narāḥ /
Halfverse: c    vikarmabʰiś ca jīvanti   te vai nirayagāminaḥ
   vikarmabʰiś ca jīvanti   te vai niraya-gāminaḥ /71/

Verse: 72 
Halfverse: a    keśavikrayikā rājan   viṣavikrayikāś ca ye
   keśa-vikrayikā rājan   viṣa-vikrayikāś ca ye /
Halfverse: c    kṣīravikrayikāś caiva   te vai nirayagāminaḥ
   kṣīra-vikrayikāś caiva   te vai niraya-gāminaḥ /72/

Verse: 73 
Halfverse: a    brāhmaṇānāṃ gavāṃ caiva   kanyānāṃ ca yudʰiṣṭʰira
   brāhmaṇānāṃ gavāṃ caiva   kanyānāṃ ca yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    ye 'ntaraṃ yānti kāryeṣu   te vai nirayagāminaḥ
   ye_antaraṃ yānti kāryeṣu   te vai niraya-gāminaḥ /73/

Verse: 74 
Halfverse: a    śastravikrayakāś caiva   kartāraś ca yudʰiṣṭʰira
   śastra-vikrayakāś caiva   kartāraś ca yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    śalyānāṃ dʰanuṣāṃ caiva   te vai nirayagāminaḥ
   śalyānāṃ dʰanuṣāṃ caiva   te vai niraya-gāminaḥ /74/

Verse: 75 
Halfverse: a    śalyair vā śaṅkubʰir vāpi   śvabʰrair vā bʰaratarṣabʰa
   śalyair vā śaṅkubʰir vā_api   śvabʰrair vā bʰarata-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    ye mārgam anurundʰanti   te vai nirayagāminaḥ
   ye mārgam anurundʰanti   te vai niraya-gāminaḥ /75/

Verse: 76 
Halfverse: a    upādʰyāyāṃś ca bʰr̥tyāṃ ca   bʰaktāṃś ca bʰaratarṣabʰa
   upādʰyāyāṃś ca bʰr̥tyāṃ ca   bʰaktāṃś ca bʰarata-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    ye tyajanty asamartʰāṃs tāṃs   te vai nirayagāminaḥ
   ye tyajanty asamartʰāṃs tāṃs   te vai niraya-gāminaḥ /76/

Verse: 77 
Halfverse: a    aprāptadamakāś caiva   nāsānāṃ vedʰakās tatʰā
   aprāpta-damakāś caiva   nāsānāṃ vedʰakās tatʰā /
Halfverse: c    bandʰakāś ca paśūnāṃ ye   te vai nirayagāminaḥ
   bandʰakāś ca paśūnāṃ ye   te vai niraya-gāminaḥ /77/

Verse: 78 
Halfverse: a    agoptāraś cʰala dravyā   baliṣaḍ bʰāgatatparāḥ
   agoptāraś cʰala dravyā   bali-ṣaḍ bʰāga-tat-parāḥ /
Halfverse: c    samartʰāś cāpy adātāras   te vai nirayagāminaḥ
   samartʰāś ca_apy adātāras   te vai niraya-gāminaḥ /78/

Verse: 79 
Halfverse: a    kṣāntān dāntāṃs tatʰā prājñān   dīrgʰakālaṃ sahoṣitān
   kṣāntān dāntāṃs tatʰā prājñān   dīrgʰa-kālaṃ saha_uṣitān /
Halfverse: c    tyajanti kr̥takr̥tyā ye   te vai nirayagāminaḥ
   tyajanti kr̥ta-kr̥tyā ye   te vai niraya-gāminaḥ /79/

Verse: 80 
Halfverse: a    bālānām atʰa vr̥ddʰānāṃ   dāsānāṃ caiva ye narāḥ
   bālānām atʰa vr̥ddʰānāṃ   dāsānāṃ caiva ye narāḥ /
Halfverse: c    adattvā bʰakṣayanty agre   te vai nirayagāminaḥ
   adattvā bʰakṣayanty agre   te vai niraya-gāminaḥ /80/ 80

Verse: 81 
Halfverse: a    ete pūrvarṣibʰir dr̥ṣṭāḥ   proktā nirayagāminaḥ
   ete pūrva-r̥ṣibʰir dr̥ṣṭāḥ   proktā niraya-gāminaḥ /
Halfverse: c    bʰāginaḥ svargalokasya   vakṣyāmi bʰaratarṣabʰa
   bʰāginaḥ svarga-lokasya   vakṣyāmi bʰarata-r̥ṣabʰa /81/

Verse: 82 
Halfverse: a    sarveṣv eva tu kāryeṣu   daivapūrveṣu bʰārata
   sarveṣv eva tu kāryeṣu   daiva-pūrveṣu bʰārata /
Halfverse: c    hanti putrān paśūn kr̥tsnān   brāhmaṇātikramaḥ kr̥taḥ
   hanti putrān paśūn kr̥tsnān   brāhmaṇa_atikramaḥ kr̥taḥ /82/

Verse: 83 
Halfverse: a    dānena tapasā caiva   satyena ca yudʰiṣṭʰira
   dānena tapasā caiva   satyena ca yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    ye dʰarmam anuvartante   te narāḥ svargagāminaḥ
   ye dʰarmam anuvartante   te narāḥ svarga-gāminaḥ /83/

Verse: 84 
Halfverse: a    śuśrūṣābʰis tapobʰiś ca   śrutam ādāya bʰārata
   śuśrūṣābʰis tapobʰiś ca   śrutam ādāya bʰārata /
Halfverse: c    ye pratigraha niḥsnehās   te narāḥ svargagāminaḥ
   ye pratigraha niḥsnehās   te narāḥ svarga-gāminaḥ /84/

Verse: 85 
Halfverse: a    bʰayāt pāpāt tatʰābādʰād   dāridryād vyādʰidʰarṣaṇāt
   bʰayāt pāpāt tatʰā_ābādʰād   dāridryād vyādʰi-dʰarṣaṇāt /
Halfverse: c    yatkr̥te pratimucyante   te narāḥ svargagāminaḥ
   yat-kr̥te pratimucyante   te narāḥ svarga-gāminaḥ /85/

Verse: 86 
Halfverse: a    kṣamāvantaś ca dʰīrāś ca   dʰarmakāryeṣu cottʰitāḥ
   kṣamāvantaś ca dʰīrāś ca   dʰarma-kāryeṣu ca_uttʰitāḥ /
Halfverse: c    maṅgalācāra yuktāś ca   te narāḥ svargagāminaḥ
   maṅgala_ācāra yuktāś ca   te narāḥ svarga-gāminaḥ /86/

Verse: 87 
Halfverse: a    nivr̥ttā madʰu māṃsebʰyaḥ   paradārebʰya eva ca
   nivr̥ttā madʰu māṃsebʰyaḥ   para-dārebʰya\ eva ca / ՙ
Halfverse: c    nivr̥ttāś caiva madyebʰas   te narāḥ svargagāminaḥ
   nivr̥ttāś caiva madyebʰas   te narāḥ svarga-gāminaḥ /87/

Verse: 88 
Halfverse: a    āśramāṇāṃ ca kartāraḥ   kulānāṃ caiva bʰārata
   āśramāṇāṃ ca kartāraḥ   kulānāṃ caiva bʰārata /
Halfverse: c    deśānāṃ nagarāṇāṃ ca   te narāḥ svargagāminaḥ
   deśānāṃ nagarāṇāṃ ca   te narāḥ svarga-gāminaḥ /88/

Verse: 89 
Halfverse: a    vastrābʰaraṇa dātāro   bʰakṣa pānānnadās tatʰā
   vastra_ābʰaraṇa dātāro   bʰakṣa pāna_annadās tatʰā /
Halfverse: c    kuṭumbānāṃ ca dātāras   te narāḥ svargagāminaḥ
   kuṭumbānāṃ ca dātāras   te narāḥ svarga-gāminaḥ /89/

Verse: 90 
Halfverse: a    sarvahiṃsā nivr̥ttāś ca   narāḥ sarvasahāś ca ye
   sarva-hiṃsā nivr̥ttāś ca   narāḥ sarva-sahāś ca ye /
Halfverse: c    sarvasyāśraya bʰūtāś ca   te narāḥ svargagāminaḥ
   sarvasya_āśraya bʰūtāś ca   te narāḥ svarga-gāminaḥ /90/ 90

Verse: 91 
Halfverse: a    mātaraṃ pitaraṃ caiva   śuśrūṣanti jitendriyāḥ
   mātaraṃ pitaraṃ caiva   śuśrūṣanti jita_indriyāḥ /
Halfverse: c    bʰrātr̥̄ṇāṃ caiva sa snehās   te narāḥ svargagāminaḥ {!}
   bʰrātr̥̄ṇāṃ caiva sa snehās   te narāḥ svarga-gāminaḥ /91/ {!}

Verse: 92 
Halfverse: a    āḍʰyāś ca balavantaś ca   yauvanastʰāś ca bʰārata
   āḍʰyāś ca balavantaś ca   yauvanastʰāś ca bʰārata /
Halfverse: c    ye vai jitendriyā dʰīrās   te narāḥ svargagāminaḥ
   ye vai jita_indriyā dʰīrās   te narāḥ svarga-gāminaḥ /92/

Verse: 93 
Halfverse: a    aparāddʰeṣu sa snehā   mr̥davo mitravatsalāḥ
   aparāddʰeṣu sa snehā   mr̥davo mitra-vatsalāḥ /
Halfverse: c    ārādʰana sukʰāś cāpi   te narāḥ svargagāminaḥ
   ārādʰana sukʰāś ca_api   te narāḥ svarga-gāminaḥ /93/

Verse: 94 
Halfverse: a    sahasrapariveṣṭāras   tatʰaiva ca sahasradāḥ
   sahasra-pariveṣṭāras   tatʰaiva ca sahasradāḥ / ՙ
Halfverse: c    trātāraś ca sahasrāṇāṃ   puruṣāḥ svargagāminaḥ
   trātāraś ca sahasrāṇāṃ   puruṣāḥ svarga-gāminaḥ /94/

Verse: 95 
Halfverse: a    suvarṇasya ca dātāro   gavāṃ ca bʰaratarṣabʰa
   suvarṇasya ca dātāro   gavāṃ ca bʰarata-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    yānānāṃ vāhanānāṃ ca   te narāḥ svargagāminaḥ
   yānānāṃ vāhanānāṃ ca   te narāḥ svarga-gāminaḥ /95/

Verse: 96 
Halfverse: a    vaivāhikānāṃ kanyānāṃ   preṣyāṇāṃ ca yudʰiṣṭʰira
   vaivāhikānāṃ kanyānāṃ   preṣyāṇāṃ ca yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    dātāro vāsasāṃ caiva   te narāḥ svargagāminaḥ
   dātāro vāsasāṃ caiva   te narāḥ svarga-gāminaḥ /96/

Verse: 97 
Halfverse: a    vihārāvasatʰodyāna   kūpārāma sabʰā pradāḥ
   vihāra_āvasatʰa_udyāna   kūpa_ārāma sabʰā pradāḥ /
Halfverse: c    vaprāṇāṃ caiva kartāras   te narāḥ svargagāminaḥ
   vaprāṇāṃ caiva kartāras   te narāḥ svarga-gāminaḥ /97/

Verse: 98 
Halfverse: a    niveśanānāṃ kṣr̥trāṇāṃ   vasatīnāṃ ca bʰārata
   niveśanānāṃ kṣr̥trāṇāṃ   vasatīnāṃ ca bʰārata /
Halfverse: c    dātāraḥ prārtʰitānāṃ ca   te narāḥ svargagāminaḥ
   dātāraḥ prārtʰitānāṃ ca   te narāḥ svarga-gāminaḥ /98/

Verse: 99 
Halfverse: a    rasānām atʰa bījānāṃ   dʰānyānāṃ ca yudʰiṣṭʰira
   rasānām atʰa bījānāṃ   dʰānyānāṃ ca yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    svayam utpādya dātāraḥ   puruṣāḥ svargagāminaḥ
   svayam utpādya dātāraḥ   puruṣāḥ svarga-gāminaḥ /99/

Verse: 100 
Halfverse: a    yasmin kasmin kule jātā   bahuputrāḥ śatāyuṣaḥ
   yasmin kasmin kule jātā   bahu-putrāḥ śata_āyuṣaḥ /
Halfverse: c    sānukrośā jitakrodʰāḥ   puruṣāḥ svargagāminaḥ
   sa_anukrośā jita-krodʰāḥ   puruṣāḥ svarga-gāminaḥ /100/ 100

Verse: 101 
Halfverse: a    etad uktam amutrārtʰaṃ   daivaṃ pitryaṃ ca bʰārata
   etad uktam amutra_artʰaṃ   daivaṃ pitryaṃ ca bʰārata /
Halfverse: c    dʰarmādʰarmau ca dānasya   yatʰā pūrvarṣibʰiḥ kr̥tau
   dʰarma_adʰarmau ca dānasya   yatʰā pūrva-r̥ṣibʰiḥ kr̥tau /101/ (E)101



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.