TITUS
Mahabharata
Part No. 271
Previous part

Chapter: 46 
Adhyāya 46


Verse: 1  {Jarāsaṃdʰa uvāca}
Halfverse: a    katʰaṃ samabʰavad dyūtaṃ   bʰrātr̥̄ṇāṃ tan mahātyayam
   katʰaṃ samabʰavad dyūtaṃ   bʰrātr̥̄ṇāṃ tan mahā_atyayam /
Halfverse: c    yatra tad vyasanaṃ prāptaṃ   pāṇḍavair me pitāmahaiḥ
   yatra tad vyasanaṃ prāptaṃ   pāṇḍavair me pitāmahaiḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    ke ca tatra sabʰāstārā   rājāno brahmavittama
   ke ca tatra sabʰā_āstārā   rājāno brahmavittama /
Halfverse: c    ke cainam anvamodanta   ke cainaṃ pratyaṣedʰayan
   ke ca_enam anvamodanta   ke ca_enaṃ pratyaṣedʰayan /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    vistareṇaitad iccʰāmi   katʰyamānaṃ tvayā dvija
   vistareṇa_etad iccʰāmi   katʰyamānaṃ tvayā dvija /
Halfverse: c    mūlaṃ hy etad vināśasya   pr̥tʰivyā dvijasattama
   mūlaṃ hy etad vināśasya   pr̥tʰivyā dvija-sattama /3/

Verse: 4  {Sūta uvāca}
Halfverse: a    evam uktas tadā rājñā   vyāsa śiṣyaḥ pratāpavān
   evam uktas tadā rājñā   vyāsa śiṣyaḥ pratāpavān /
Halfverse: c    ācacakṣe yatʰāvr̥ttaṃ   tat sarvaṃ sarvavedavit
   ācacakṣe yatʰā-vr̥ttaṃ   tat sarvaṃ sarva-vedavit /4/

Verse: 5  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    śr̥ṇu me vistareṇemāṃ   katʰāṃ bʰaratasattama
   śr̥ṇu me vistareṇa_imāṃ   katʰāṃ bʰarata-sattama /
Halfverse: c    bʰūya eva mahārāja   yadi te śravaṇe matiḥ
   bʰūya\ eva mahā-rāja   yadi te śravaṇe matiḥ /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    vidurasya mataṃ jñātvā   dʰr̥tarāṣṭro 'mbikā sutaḥ
   vidurasya mataṃ jñātvā   dʰr̥ta-rāṣṭro_ambikā sutaḥ /
Halfverse: c    duryodʰanam idaṃ vākyam   uvāca vijane punaḥ
   duryodʰanam idaṃ vākyam   uvāca vijane punaḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    alaṃ dyūtena gāndʰāre   viduro na praśaṃsati
   alaṃ dyūtena gāndʰāre   viduro na praśaṃsati /
Halfverse: c    na hy asau sumahābuddʰir   ahitaṃ no vadiṣyati
   na hy asau sumahā-buddʰir   ahitaṃ no vadiṣyati /7/ ՙ

Verse: 8 
Halfverse: a    hitaṃ hi paramaṃ manye   viduro yat prabʰāṣate
   hitaṃ hi paramaṃ manye   viduro yat prabʰāṣate /
Halfverse: c    kriyatāṃ putra tat sarvam   etan manye hitaṃ tava
   kriyatāṃ putra tat sarvam   etan manye hitaṃ tava /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    devarṣir vāsava gurur   devarājāya dʰīmate
   deva-r̥ṣir vāsava gurur   deva-rājāya dʰīmate /
Halfverse: c    yat prāha śāstraṃ bʰagavān   br̥haspatir udāradʰīḥ
   yat prāha śāstraṃ bʰagavān   br̥haspatir udāra-dʰīḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    tad veda viduraḥ sarvaṃ   sarahasyaṃ mahākaviḥ
   tad veda viduraḥ sarvaṃ   sarahasyaṃ mahā-kaviḥ /
Halfverse: c    stʰitaś ca vacane tasya   sadāham api putraka
   stʰitaś ca vacane tasya   sadā_aham api putraka /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    viduro vāpi medʰāvī   kurūṇāṃ pravaro mataḥ
   viduro vā_api medʰāvī   kurūṇāṃ pravaro mataḥ /
Halfverse: c    uddʰavo vā mahābuddʰir   vr̥ṣṇīṇām arcito nr̥pa
   uddʰavo vā mahā-buddʰir   vr̥ṣṇīṇām arcito nr̥pa /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    dyūtena tad alaṃ putra   dyūte bʰedo hi dr̥śyate
   dyūtena tad alaṃ putra   dyūte bʰedo hi dr̥śyate /
Halfverse: c    bʰede vināśo rājyasya   tat putra parivarjaya
   bʰede vināśo rājyasya   tat putra parivarjaya /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    pitrā mātrā ca putrasya   yad vai kāryaṃ paraṃ smr̥tam
   pitrā mātrā ca putrasya   yad vai kāryaṃ paraṃ smr̥tam /
Halfverse: c    prāptas tvam asi tat tāta   pitr̥paitāmahaṃ padam
   prāptas tvam asi tat tāta   pitr̥-paitāmahaṃ padam /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    adʰītavān kr̥tī śāstre   lālitaḥ satataṃ gr̥he
   adʰītavān kr̥tī śāstre   lālitaḥ satataṃ gr̥he /
Halfverse: c    bʰrātr̥jyeṣṭʰaḥ stʰito rājye   vindase kiṃ na śobʰanam
   bʰrātr̥-jyeṣṭʰaḥ stʰito rājye   vindase kiṃ na śobʰanam /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    pr̥tʰagjanair alabʰyaṃ yad   bʰojanāccʰādanaṃ param
   pr̥tʰag-janair alabʰyaṃ yad   bʰojana_āccʰādanaṃ param /
Halfverse: c    tat prāpto 'si mahābāho   kasmāc cʰocasi putraka
   tat prāpto_asi mahā-bāho   kasmāt śocasi putraka /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    spʰītaṃ rāṣṭraṃ mahābāho   pitr̥paitāmahaṃ mahat
   spʰītaṃ rāṣṭraṃ mahā-bāho   pitr̥-paitāmahaṃ mahat /
Halfverse: c    nityam ājñāpayan bʰāsi   divi deveśvaro yatʰā
   nityam ājñāpayan bʰāsi   divi deva_īśvaro yatʰā /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    tasya te viditaprajña   śokamūlam idaṃ katʰam
   tasya te vidita-prajña   śoka-mūlam idaṃ katʰam /
Halfverse: c    samuttʰitaṃ duḥkʰataraṃ   tan me śaṃsitum arhasi
   samuttʰitaṃ duḥkʰataraṃ   tan me śaṃsitum arhasi /17/

Verse: 18  {Duryodʰana uvāca}
Halfverse: a    aśnāmy āccʰādayāmīti   prapaśyan pāpapūruṣaḥ
   aśnāmy āccʰādayāmi_iti   prapaśyan pāpa-pūruṣaḥ /
Halfverse: c    nāmarṣaṃ kurute yas tu   puruṣaḥ so 'dʰamaḥ smr̥taḥ
   na_amarṣaṃ kurute yas tu   puruṣaḥ so_adʰamaḥ smr̥taḥ /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    na māṃ prīṇāti rājendra   lakṣmīḥ sādʰāraṇā vibʰo
   na māṃ prīṇāti rāja_indra   lakṣmīḥ sādʰāraṇā vibʰo /
Halfverse: c    jvalitām iva kaunteye   śriyaṃ dr̥ṣṭvā ca vivyatʰe
   jvalitām iva kaunteye   śriyaṃ dr̥ṣṭvā ca vivyatʰe /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    sarvāṃ hi pr̥tʰivīṃ dr̥ṣṭvā   yudʰiṣṭʰira vaśānugām
   sarvāṃ hi pr̥tʰivīṃ dr̥ṣṭvā   yudʰiṣṭʰira vaśa_anugām /
Halfverse: c    stʰiro 'smi yo 'haṃ jīvāmi   duḥkʰād etad bravīmi te
   stʰiro_asmi yo_ahaṃ jīvāmi   duḥkʰād etad bravīmi te /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    āvarjitā ivābʰānti   nigʰnāś caitraki kaukurāḥ
   āvarjitā\ iva_ābʰānti   nigʰnāś caitraki kaukurāḥ /21/ ՙ
Halfverse: c    kāraḥ karā lohajaṅgʰā   yudʰiṣṭʰira niveśane
   kāraḥ karā loha-jaṅgʰā   yudʰiṣṭʰira niveśane /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    himavatsāgarānūpāḥ   sarvaratnākarās tatʰā
   himavat-sāgara_anūpāḥ   sarva-ratna_ākarās tatʰā /
Halfverse: c    antyāḥ sarve paryudastā   yudʰiṣṭʰira niveśane
   antyāḥ sarve paryudastā   yudʰiṣṭʰira niveśane /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    jyeṣṭʰo 'yam iti māṃ matvā   śreṣṭʰaś ceti viśāṃ pate
   jyeṣṭʰo_ayam iti māṃ matvā   śreṣṭʰaś ca_iti viśāṃ pate /
Halfverse: c    yudʰiṣṭʰireṇa satkr̥tya   yukto ratnaparigrahe
   yudʰiṣṭʰireṇa sat-kr̥tya   yukto ratna-parigrahe /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    upastʰitānāṃ ratnānāṃ   śreṣṭʰānām argʰa hāriṇām
   upastʰitānāṃ ratnānāṃ   śreṣṭʰānām argʰa hāriṇām /
Halfverse: c    nādr̥śyata paraḥ prānto   nāparas tatra bʰārata
   na_adr̥śyata paraḥ prānto   na_aparas tatra bʰārata /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    na me hastaḥ samabʰavad   vasu tat pratigr̥hṇataḥ
   na me hastaḥ samabʰavad   vasu tat pratigr̥hṇataḥ /
Halfverse: c    prātiṣṭʰanta mayi śrānte   gr̥hya dūrāhr̥taṃ vasu
   prātiṣṭʰanta mayi śrānte   gr̥hya dūra_āhr̥taṃ vasu /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    kr̥tāṃ bindusaro ratnair   mayena spʰāṭikac cʰadām
   kr̥tāṃ bindu-saro ratnair   mayena spʰāṭikac cʰadām /
Halfverse: c    apaśyaṃ nalinīṃ pūrṇām   udakasyeva bʰārata
   apaśyaṃ nalinīṃ pūrṇām   udakasya_iva bʰārata /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    vastram utkarṣati mayi   prāhasat sa vr̥kodaraḥ
   vastram utkarṣati mayi   prāhasat sa vr̥kodaraḥ /
Halfverse: c    śatror r̥ddʰiviśeṣeṇa   vimūḍʰaṃ ratnavarjitam
   śatror r̥ddʰi-viśeṣeṇa   vimūḍʰaṃ ratna-varjitam /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    tatra sma yadi śaktaḥ syāṃ   pātayeyaṃ vr̥kodaram
   tatra sma yadi śaktaḥ syāṃ   pātayeyaṃ vr̥kodaram /
Halfverse: c    sapatnenāvahāso hi   sa māṃ dahati bʰārata
   sapatnena_avahāso hi   sa māṃ dahati bʰārata /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    punaś ca tādr̥śīm eva   vāpīṃ jalaja śālinīm
   punaś ca tādr̥śīm eva   vāpīṃ jalaja śālinīm /
Halfverse: c    matvā śilā samāṃ toye   patito 'smi narādʰipa
   matvā śilā samāṃ toye   patito_asmi nara_adʰipa /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    tatra māṃ prāhasat kr̥ṣṇaḥ   pārtʰena saha sasvanam
   tatra māṃ prāhasat kr̥ṣṇaḥ   pārtʰena saha sasvanam /
Halfverse: c    draupadī ca saha strībʰir   vyatʰayantī mano mama
   draupadī ca saha strībʰir   vyatʰayantī mano mama /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    klinnavastrasya ca jale   kiṃ karā rājacoditāḥ
   klinna-vastrasya ca jale   kiṃ karā rāja-coditāḥ /
Halfverse: c    dadur vāsāṃsi me 'nyāni   tac ca duḥkʰataraṃ mama
   dadur vāsāṃsi me_anyāni   tac ca duḥkʰataraṃ mama /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    pralambʰaṃ ca śr̥ṇuṣvānyaṃ   gadato me narādʰipa
   pralambʰaṃ ca śr̥ṇuṣva_anyaṃ   gadato me nara_adʰipa /
Halfverse: c    advāreṇa vinirgaccʰan   dvārasaṃstʰāna rūpiṇā
   advāreṇa vinirgaccʰan   dvāra-saṃstʰāna rūpiṇā /
Halfverse: e    abʰihatya śilāṃ bʰūyo   lalāṭenāsmi vikṣataḥ
   abʰihatya śilāṃ bʰūyo   lalāṭena_asmi vikṣataḥ /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    tatra māṃ yamajau dūrād   ālokya lalitau kila
   tatra māṃ yamajau dūrād   ālokya lalitau kila /
Halfverse: c    bāhubʰiḥ parigr̥hṇītāṃ   śocantau sahitāv ubʰau
   bāhubʰiḥ parigr̥hṇītāṃ   śocantau sahitāv ubʰau /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    uvāca sahadevas tu   tatra māṃ vismayann iva
   uvāca sahadevas tu   tatra māṃ vismayann iva /
Halfverse: c    idaṃ dvāram ito gaccʰa   rājann iti punaḥ punaḥ
   idaṃ dvāram ito gaccʰa   rājann iti punaḥ punaḥ /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    nāmadʰeyāni ratnānāṃ   purastān na śrutāni me
   nāma-dʰeyāni ratnānāṃ   purastān na śrutāni me /
Halfverse: c    yāni dr̥ṣṭāni me tasyāṃ   manas tapati tac ca me
   yāni dr̥ṣṭāni me tasyāṃ   manas tapati tac ca me /35/ (E)35



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.