TITUS
Mahabharata
Part No. 272
Previous part

Chapter: 47 
Adhyāya 47


Verse: 1  {Duryodʰana uvāca}
Halfverse: a    yan mayā pāṇḍavānāṃ tu   dr̥ṣṭaṃ tac cʰr̥ṇu bʰārata
   yan mayā pāṇḍavānāṃ tu   dr̥ṣṭaṃ tat śr̥ṇu bʰārata /
Halfverse: c    āhr̥taṃ bʰūmipālair hi   vasu mukʰyaṃ tatas tataḥ
   āhr̥taṃ bʰūmi-pālair hi   vasu mukʰyaṃ tatas tataḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    na vinde dr̥ḍʰam ātmāmaṃ   dr̥ṣṭvāhaṃ tad arer dʰanam
   na vinde dr̥ḍʰam ātmāmaṃ   dr̥ṣṭvā_ahaṃ tad arer dʰanam /
Halfverse: c    pʰalato bʰūmito vāpi   pratipadyasva bʰārata
   pʰalato bʰūmito vā_api   pratipadyasva bʰārata /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    aiḍāṃś cailān vārṣadaṃśāñ   jātarūpapariṣkr̥tām
   aiḍāṃś ca_ailān vārṣadaṃśān   jāta-rūpa-pariṣkr̥tām /
Halfverse: c    prāvārājina mukʰyāṃś ca   kambojaḥ pradadau vasu
   prāvāra_ajina mukʰyāṃś ca   kambojaḥ pradadau vasu /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    aśvāṃs tittiri kalmāṣāṃs   triśataṃ śukanāsikān
   aśvāṃs tittiri kalmāṣāṃs   tri-śataṃ śuka-nāsikān /
Halfverse: c    uṣṭravāmīs triśataṃ ca   puṣṭāḥ pīlu śamīṅgudaiḥ
   uṣṭra-vāmīs tri-śataṃ ca   puṣṭāḥ pīlu śamī_iṅgudaiḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    govāsanā brāhmaṇāś ca   dāsamīyāś ca sarvaśaḥ
   go-vāsanā brāhmaṇāś ca   dāsamīyāś ca sarvaśaḥ /
Halfverse: c    prītyartʰaṃ te mahābʰāgā   dʰarmarājño mahātmanaḥ
   prīty-artʰaṃ te mahā-bʰāgā   dʰarma-rājño mahātmanaḥ /
Halfverse: e    trikʰarvaṃ balim ādāya   dvāri tiṣṭʰanti vāritāḥ
   tri-kʰarvaṃ balim ādāya   dvāri tiṣṭʰanti vāritāḥ /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    kamaṇḍalūn upādāya   jātarūpamayāñ śubʰān
   kamaṇḍalūn upādāya   jāta-rūpa-mayān śubʰān /
Halfverse: c    evaṃ baliṃ pradāyātʰa   praveśaṃ lebʰire tataḥ
   evaṃ baliṃ pradāya_atʰa   praveśaṃ lebʰire tataḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    śataṃ dāsī sahasrāṇāṃ   kārpāsika nivāsinām
   śataṃ dāsī sahasrāṇāṃ   kārpāsika nivāsinām /
Halfverse: c    śyāmās tanvyo dīrgʰakeśyo   hemābʰaraṇa bʰūṣitāḥ
   śyāmās tanvyo dīrgʰa-keśyo   hema_ābʰaraṇa bʰūṣitāḥ /
Halfverse: e    śūdrā viprottamārhāṇi   rāṅkavāny ajināni ca {!}
   śūdrā vipra_uttama_arhāṇi   rāṅkavāny ajināni ca /7/ {!}

Verse: 8 
Halfverse: a    baliṃ ca kr̥tsnam ādāya   bʰaru kaccʰa nivāsinaḥ
   baliṃ ca kr̥tsnam ādāya   bʰaru kaccʰa nivāsinaḥ /
Halfverse: c    upaninyur mahārāja   hayān gāndʰāradeśajān
   upaninyur mahā-rāja   hayān gāndʰāra-deśajān /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    indra kr̥ṣṭair vartayanti   dʰānyair nadī mukʰaiś ca ye
   indra kr̥ṣṭair vartayanti   dʰānyair nadī mukʰaiś ca ye /
Halfverse: c    samudraniṣkuṭe jātāḥ   parisindu ca mānavāḥ
   samudra-niṣkuṭe jātāḥ   parisindu ca mānavāḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    te vairāmāḥ pāradāś ca   vaṅgāś ca kitavaiḥ saha
   te vairāmāḥ pāradāś ca   vaṅgāś ca kitavaiḥ saha /
Halfverse: c    vividʰaṃ balim ādāya   ratnāni vividʰāni ca
   vividʰaṃ balim ādāya   ratnāni vividʰāni ca /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    ajāvikaṃ gohiraṇyaṃ   kʰaroṣṭraṃ pʰalajaṃ madʰu
   aja_avikaṃ go-hiraṇyaṃ   kʰara_uṣṭraṃ pʰalajaṃ madʰu /
Halfverse: c    kambalān vividʰāṃś caiva   dvāri tiṣṭʰanti vāritāḥ
   kambalān vividʰāṃś caiva   dvāri tiṣṭʰanti vāritāḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    prāg jyotiṣādʰipaḥ śūro   mleccʰānām adʰipo balī
   prāg jyotiṣa_adʰipaḥ śūro   mleccʰānām adʰipo balī /
Halfverse: c    yanavaiḥ sahito rājā   bʰaga datto mahāratʰaḥ
   yanavaiḥ sahito rājā   bʰaga datto mahā-ratʰaḥ /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    ājāneyān hayāñ śīgʰrān   ādāyānila raṃhasaḥ
   ājāneyān hayān śīgʰrān   ādāya_anila raṃhasaḥ /
Halfverse: c    baliṃ ca kr̥tsnam ādāya   dvāri tiṣṭʰati vāritaḥ
   baliṃ ca kr̥tsnam ādāya   dvāri tiṣṭʰati vāritaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    aśmasāramayaṃ bʰāṇḍaṃ   śuddʰadantatsarūn asīn
   aśma-sāra-mayaṃ bʰāṇḍaṃ   śuddʰa-danta-tsarūn asīn /
Halfverse: c    prāg jyotiṣo 'tʰa tad dattvā   bʰaga datto 'vrajat tadā
   prāg jyotiṣo_atʰa tad dattvā   bʰaga datto_avrajat tadā /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    dvyakṣāṃs tryakṣām̐l lalāṭākṣān   nānādigbʰyaḥ samāgatān
   dvy-akṣāṃs try-akṣām̐l lalāṭa_akṣān   nānā-digbʰyaḥ samāgatān /
Halfverse: c    auṣṇīṣān anivāsāṃś ca   bāhukān puruṣādakān
   auṣṇīṣān anivāsāṃś ca   bāhukān puruṣa_adakān /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    ekapādāṃś ca tatrāham   apaśyaṃ dvāri vāritān
   eka-pādāṃś ca tatra_aham   apaśyaṃ dvāri vāritān /
Halfverse: c    balyartʰaṃ dadatas tasmai   hiraṇyaṃ rajataṃ bahu
   baly-artʰaṃ dadatas tasmai   hiraṇyaṃ rajataṃ bahu /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    indra gopa kavarṇābʰāñ   śukavarṇān manojavān
   indra gopa kavarṇa_ābʰān   śuka-varṇān mano-javān /
Halfverse: c    tatʰaivendrāyudʰa nibʰān   saṃdʰyābʰrasadr̥śān api
   tatʰaiva_indra_āyudʰa nibʰān   saṃdʰyā_abʰra-sadr̥śān api /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    anekavarṇān āraṇyān   gr̥hītvāśvān manojavān
   aneka-varṇān āraṇyān   gr̥hītvā_aśvān mano-javān /
Halfverse: c    jātarūpam anargʰyaṃ ca   dadus tasyaika pādakāḥ
   jāta-rūpam anargʰyaṃ ca   dadus tasya_eka pādakāḥ /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    cīnān hūnāñ śakān oḍūn   parvatāntaravāsinaḥ
   cīnān hūnān śakān oḍūn   parvata_antara-vāsinaḥ /
Halfverse: c    vārṣṇeyān hārahūṇāṃś ca   kr̥ṣṇān haimavatāṃs tatʰā
   vārṣṇeyān hāra-hūṇāṃś ca   kr̥ṣṇān haimavatāṃs tatʰā /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    na pārayāmy abʰigatān   vividʰān dvāri vāritān
   na pārayāmy abʰigatān   vividʰān dvāri vāritān /
Halfverse: c    balyartʰaṃ dadatas tasya   nānārūpān anekaśaḥ
   baly-artʰaṃ dadatas tasya   nānā-rūpān anekaśaḥ /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    kr̥ṣṇa grīvān mahākāyān   rāsabʰāñ śatapātinaḥ
   kr̥ṣṇa grīvān mahā-kāyān   rāsabʰān śata-pātinaḥ /
Halfverse: c    āhārṣur daśasāhasrān   vinītān dikṣu viśrutān
   āhārṣur daśa-sāhasrān   vinītān dikṣu viśrutān /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    pramāṇa rāgasparśāḍʰyaṃ   bāhlī cīna samudbʰavam
   pramāṇa rāga-sparśa_āḍʰyaṃ   bāhlī cīna samudbʰavam /
Halfverse: c    aurṇaṃ ca rāṅkavaṃ caiva   kīṭajaṃ paṭṭajaṃ tatʰā
   aurṇaṃ ca rāṅkavaṃ caiva   kīṭajaṃ paṭṭajaṃ tatʰā /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    kuṭṭī kr̥taṃ tatʰaivānyat   kamalābʰaṃ sahasraśaḥ
   kuṭṭī kr̥taṃ tatʰaiva_anyat   kamala_ābʰaṃ sahasraśaḥ /
Halfverse: c    ślakṣṇaṃ vastram akārpāsam   āvikaṃ mr̥du cājinam
   ślakṣṇaṃ vastram akārpāsam   āvikaṃ mr̥du ca_ajinam /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    niśitāṃś caiva dīrgʰāsīn   r̥ṣṭiśaktiparaśvadʰān
   niśitāṃś caiva dīrgʰa_asīn   r̥ṣṭi-śakti-paraśvadʰān /
Halfverse: c    aparānta samudbʰūtāṃs   tatʰaiva paraśūñ śitān
   apara_anta samudbʰūtāṃs   tatʰaiva paraśūn śitān /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    rasān gandʰāṃś ca vividʰān   ratnāni ca sahasraśaḥ
   rasān gandʰāṃś ca vividʰān   ratnāni ca sahasraśaḥ /
Halfverse: c    baliṃ ca kr̥tsnam ādāya   dvāri tiṣṭʰanti vāritāḥ
   baliṃ ca kr̥tsnam ādāya   dvāri tiṣṭʰanti vāritāḥ /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    śakās tukʰārāḥ kaṅkāś ca   romaśāḥ śr̥ṅgiṇo narāḥ
   śakās tukʰārāḥ kaṅkāś ca   romaśāḥ śr̥ṅgiṇo narāḥ /
Halfverse: c    mahāgamān dūragamān   gaṇitān arbudaṃ hayān
   mahā-gamān dūra-gamān   gaṇitān arbudaṃ hayān /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    koṭiśaś caiva bahuśaḥ   suvarṇaṃ padmasaṃmitam
   koṭiśaś caiva bahuśaḥ   suvarṇaṃ padma-saṃmitam /
Halfverse: c    balim ādāya vividʰaṃ   dvāri tiṣṭʰanti vāritāḥ
   balim ādāya vividʰaṃ   dvāri tiṣṭʰanti vāritāḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    āsanāni mahārhāṇi   yānāni śayanāni ca
   āsanāni mahā_arhāṇi   yānāni śayanāni ca /
Halfverse: c    maṇikāñcanacitrāṇi   gajadanta mayāni ca
   maṇi-kāñcana-citrāṇi   gaja-danta mayāni ca /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    ratʰāṃś ca vividʰākārāñ   jātarūpapariṣkr̥tān
   ratʰāṃś ca vividʰa_ākārān   jāta-rūpa-pariṣkr̥tān /
Halfverse: c    hayair vinītaiḥ saṃpannān   vaiyāgʰraparivāraṇān
   hayair vinītaiḥ saṃpannān   vaiyāgʰra-parivāraṇān /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    vicitrāṃś ca paristomān   ratnāni ca sahasraśaḥ
   vicitrāṃś ca paristomān   ratnāni ca sahasraśaḥ /
Halfverse: c    nārācān ardʰanārācāñ   śastrāṇi vividʰāni ca
   nārācān ardʰa-nārācān   śastrāṇi vividʰāni ca /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    etad dattvā mahad dravyaṃ   pūrvadeśādʰipo nr̥paḥ
   etad dattvā mahad dravyaṃ   pūrva-deśa_adʰipo nr̥paḥ /
Halfverse: c    praviṣṭo yajñasadanaṃ   pāṇḍavasya mahātmanaḥ
   praviṣṭo yajña-sadanaṃ   pāṇḍavasya mahātmanaḥ /31/ (E)31



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.