TITUS
Mahabharata
Part No. 287
Previous part

Chapter: 62 
Adhyāya 62


Verse: 1  {Draupady uvāca}
Halfverse: a    purastāt karaṇīyaṃ me   na kr̥taṃ kāryam uttaram
   purastāt karaṇīyaṃ me   na kr̥taṃ kāryam uttaram /
Halfverse: c    vihvalāsmi kr̥tānena   karṣatā balinā balāt
   vihvalā_asmi kr̥tā_anena   karṣatā balinā balāt /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    abʰivādaṃ karomy eṣāṃ   gurūṇāṃ kurusaṃsadi
   abʰivādaṃ karomy eṣāṃ   gurūṇāṃ kuru-saṃsadi /
Halfverse: c    na me syād aparādʰo 'yaṃ   yad idaṃ na kr̥taṃ mayā
   na me syād aparādʰo_ayaṃ   yad idaṃ na kr̥taṃ mayā /2/

Verse: 3  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    sā tena ca samuddʰūtā   duḥkʰena ca tapasvinī
   sā tena ca samuddʰūtā   duḥkʰena ca tapasvinī /
Halfverse: c    patitā vilalāpedaṃ   sabʰāyām atatʰocitā
   patitā vilalāpa_idaṃ   sabʰāyām atatʰā_ucitā /3/

Verse: 4  {Draupady uvāca}
Halfverse: a    svayaṃvare yāsmi nr̥pair   dr̥ṣṭā raṅge samāgataiḥ
   svayaṃ-vare yā_asmi nr̥pair   dr̥ṣṭā raṅge samāgataiḥ /
Halfverse: c    na dr̥ṣṭapūrvā cānyatra   sāham adya sabʰāṃ gatā
   na dr̥ṣṭa-pūrvā ca_anyatra   sā_aham adya sabʰāṃ gatā /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    yāṃ na vāyur na cādityo   dr̥ṣṭavantau purā gr̥he
   yāṃ na vāyur na ca_ādityo   dr̥ṣṭavantau purā gr̥he /
Halfverse: c    sāham adya sabʰāmadʰye   dr̥śyāmi kurusaṃsadi
   sā_aham adya sabʰā-madʰye   dr̥śyāmi kuru-saṃsadi /5/ ՙ

Verse: 6 
Halfverse: a    yāṃ na mr̥ṣyanti vātena   spr̥śyamānāṃ purā gr̥he
   yāṃ na mr̥ṣyanti vātena   spr̥śyamānāṃ purā gr̥he /
Halfverse: c    spr̥śyamānāṃ sahante 'dya   pāṇḍavās tāṃ durātmanā
   spr̥śyamānāṃ sahante_adya   pāṇḍavās tāṃ durātmanā /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    mr̥ṣyante kuravaś ceme   manye kālasya paryayam
   mr̥ṣyante kuravaś ca_ime   manye kālasya paryayam /
Halfverse: c    snuṣāṃ duhitaraṃ caiva   kliśyamānām anarhatīm
   snuṣāṃ duhitaraṃ ca_eva   kliśyamānām anarhatīm /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    kiṃ tv ataḥ kr̥paṇaṃ bʰūyo   yad ahaṃ strī satī śubʰā
   kiṃ tv ataḥ kr̥paṇaṃ bʰūyo   yad ahaṃ strī satī śubʰā /
Halfverse: c    sabʰāmadʰyaṃ vigāhe 'dya   kva nu dʰarmo mahīkṣitām
   sabʰā-madʰyaṃ vigāhe_adya   kva nu dʰarmo mahī-kṣitām /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    dʰarmyāḥ striyaḥ sabʰāṃ pūrvaṃ   na nayantīti naḥ śrutam
   dʰarmyāḥ striyaḥ sabʰāṃ pūrvaṃ   na nayanti_iti naḥ śrutam /
Halfverse: c    sa naṣṭaḥ kauraveyeṣu   pūrvo dʰarmaḥ sanātanaḥ
   sa naṣṭaḥ kauraveyeṣu   pūrvo dʰarmaḥ sanātanaḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    katʰaṃ hi bʰāryā pāṇḍūnāṃ   pārṣatasya svasā satī
   katʰaṃ hi bʰāryā pāṇḍūnāṃ   pārṣatasya svasā satī /
Halfverse: c    vāsudevasya ca sakʰī   pārtʰivānāṃ sabʰām iyām
   vāsudevasya ca sakʰī   pārtʰivānāṃ sabʰām iyām /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    tām imāṃ dʰarmarājasya   bʰāryāṃ sadr̥śavarṇajām
   tām imāṃ dʰarma-rājasya   bʰāryāṃ sadr̥śa-varṇajām /
Halfverse: c    brūta dāsīm adāsīṃ vā   tat kariṣyāmi kauravāḥ
   brūta dāsīm adāsīṃ vā   tat kariṣyāmi kauravāḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    ayaṃ hi māṃ dr̥ḍʰaṃ kṣudraḥ   kauravāṇāṃ yaśoharaḥ
   ayaṃ hi māṃ dr̥ḍʰaṃ kṣudraḥ   kauravāṇāṃ yaśo-haraḥ /
Halfverse: c    kliśnāti nāhaṃ tat soḍʰuṃ   ciraṃ śakṣyāmi kauravāḥ
   kliśnāti na_ahaṃ tat soḍʰuṃ   ciraṃ śakṣyāmi kauravāḥ /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    jitāṃ vāpy ajitāṃ vāpi   manyadʰvaṃ vā yatʰā nr̥pāḥ
   jitāṃ vā_apy ajitāṃ vā_api   manyadʰvaṃ vā yatʰā nr̥pāḥ /
Halfverse: c    tatʰā pratyuktam iccʰāmi   tat kariṣyāmi kauravāḥ
   tatʰā pratyuktam iccʰāmi   tat kariṣyāmi kauravāḥ /13/

Verse: 14  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    uktavān asmi kalyāṇi   dʰarmasya tu parāṃ gatim
   uktavān asmi kalyāṇi   dʰarmasya tu parāṃ gatim /
Halfverse: c    loke na śakyate gantum   api viprair mahātmabʰiḥ
   loke na śakyate gantum   api viprair mahātmabʰiḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    balavāns tu yatʰā dʰarmaṃ   loke paśyati pūruṣaḥ
   balavāns tu yatʰā dʰarmaṃ   loke paśyati pūruṣaḥ /
Halfverse: c    sa dʰarmo dʰarmavelāyāṃ   bʰavaty abʰihitaḥ paraiḥ
   sa dʰarmo dʰarma-velāyāṃ   bʰavaty abʰihitaḥ paraiḥ /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    na vivektuṃ ca te praśnam   etaṃ śaknomi niścayāt
   na vivektuṃ ca te praśnam   etaṃ śaknomi niścayāt /
Halfverse: c    sūkṣmatvād gahanatvāc ca   kāryasyāsya ca gauravāt
   sūkṣmatvād gahanatvāc ca   kāryasya_asya ca gauravāt /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    nūnam antaḥ kulasyāsya   bʰavitā nacirād iva
   nūnam antaḥ kulasya_asya   bʰavitā nacirād iva /
Halfverse: c    tatʰā hi kuravaḥ sarve   lobʰamohaparāyaṇāḥ
   tatʰā hi kuravaḥ sarve   lobʰa-moha-parāyaṇāḥ /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    kuleṣu jātāḥ kalyāṇi   vyasanābʰyāhatā bʰr̥śam
   kuleṣu jātāḥ kalyāṇi   vyasana_abʰyāhatā bʰr̥śam /
Halfverse: c    dʰarmyān mārgān na cyavante   yatʰā nas tvaṃ vadʰūḥ stʰitā
   dʰarmyān mārgān na cyavante   yatʰā nas tvaṃ vadʰūḥ stʰitā /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    upapannaṃ ca pāñcāli   tavedaṃ vr̥ttam īdr̥śam
   upapannaṃ ca pāñcāli   tava_idaṃ vr̥ttam īdr̥śam /
Halfverse: c    yat kr̥ccʰram api saṃprāptā   dʰarmam evānvavekṣase
   yat kr̥ccʰram api saṃprāptā   dʰarmam eva_anvavekṣase /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    ete droṇādayaś caiva   vr̥ddʰā dʰarmavido janāḥ
   ete droṇa_ādayaś ca_eva   vr̥ddʰā dʰarmavido janāḥ /
Halfverse: c    śūnyaiḥ śarīrais tiṣṭʰanti   gatāsava ivānatāḥ
   śūnyaiḥ śarīrais tiṣṭʰanti   gata_asava\ iva_ānatāḥ /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    yudʰiṣṭʰiras tu praśne 'smin   pramāṇam iti me matiḥ
   yudʰiṣṭʰiras tu praśne_asmin   pramāṇam iti me matiḥ /
Halfverse: c    ajitāṃ vā jitāṃ vāpi   svayaṃ vyāhartum arhati
   ajitāṃ vā jitāṃ vā_api   svayaṃ vyāhartum arhati /21/


Verse: 22  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    tatʰā tu dr̥ṣṭvā bahu tat tad evaṃ; rorūyamāṇāṃ kurarīm ivārtām
   tatʰā tu dr̥ṣṭvā bahu tat tad evaṃ   rorūyamāṇāṃ kurarīm iva_ārtām /
Halfverse: c    nocur vacaḥ sādʰv atʰa vāpy asādʰu; mahīkṣito dʰārtarāṣṭrasya bʰītāḥ
   na_ūcur vacaḥ sādʰv atʰa vā_apy asādʰu   mahī-kṣito dʰārtarāṣṭrasya bʰītāḥ /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    dr̥ṣṭvā tu tān pārtʰiva putrapautrāṃs; tūṣṇīṃbʰūtān dʰr̥tarāṣṭrasya putraḥ
   dr̥ṣṭvā tu tān pārtʰiva putra-pautrāṃs   tūṣṇīṃ-bʰūtān dʰr̥ta-rāṣṭrasya putraḥ /
Halfverse: c    smayann ivedaṃ vacanaṃ babʰāṣe; pāñcālarājasya sutāṃ tadānīm
   smayann iva_idaṃ vacanaṃ babʰāṣe   pāñcāla-rājasya sutāṃ tadānīm /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    tiṣṭʰatv ayaṃ praśna udārasattve; bʰīme 'rjune sahadeve tatʰaiva
   tiṣṭʰatv ayaṃ praśna\ udāra-sattve   bʰīme_arjune sahadeve tatʰā_eva /
Halfverse: c    patyau ca te nakule yājñaseni; vadantv ete vacanaṃ tvat prasūtam
   patyau ca te nakule yājñaseni   vadantv ete vacanaṃ tvat prasūtam /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    anīśvaraṃ vibruvantv āryamadʰye; yudʰiṣṭʰiraṃ tava pāñcāli hetoḥ
   anīśvaraṃ vibruvantv ārya-madʰye   yudʰiṣṭʰiraṃ tava pāñcāli hetoḥ /
Halfverse: c    kurvantu sarve cānr̥taṃ dʰarmarājaṃ; pāñcāli tvaṃ mokṣyase dāsabʰāvāt
   kurvantu sarve ca_anr̥taṃ dʰarma-rājaṃ   pāñcāli tvaṃ mokṣyase dāsa-bʰāvāt /25/ q

Verse: 26 
Halfverse: a    dʰarme stʰito dʰarmarājo mahātmā; svayaṃ cedaṃ katʰayatv indrakalpaḥ
   dʰarme stʰito dʰarma-rājo mahātmā   svayaṃ ca_idaṃ katʰayatv indra-kalpaḥ /
Halfverse: c    īśo vā te yady anīśo 'tʰa vaiṣa; vākyād asya kṣipram ekaṃ bʰajasva
   īśo vā te yady anīśo_atʰa vā_eṣa   vākyād asya kṣipram ekaṃ bʰajasva /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    sarve hīme kauraveyāḥ sabʰāyāṃ; duḥkʰāntare vartamānās tavaiva
   sarve hi_ime kauraveyāḥ sabʰāyāṃ   duḥkʰa_antare vartamānās tava_eva /
Halfverse: c    na vibruvanty ārya sattvā yatʰāvat; patīṃś ca te samavekṣyālpa bʰāgyān
   na vibruvanty ārya sattvā yatʰāvat   patīṃś ca te samavekṣya_alpa bʰāgyān /27/

Verse: 28  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    tataḥ sabʰyāḥ kururājasya tatra; vākyaṃ sarve praśaśaṃsus tadoccaiḥ
   tataḥ sabʰyāḥ kuru-rājasya tatra   vākyaṃ sarve praśaśaṃsus tadā_uccaiḥ /
Halfverse: c    celāvedʰāṃś cāpi cakrur nadanto; hāhety āsīd api caivātra nādaḥ
   cela_āvedʰāṃś ca_api cakrur nadanto   hā-hā_ity āsīd api ca_eva_atra nādaḥ /
Halfverse: e    sarve cāsan pārtʰivāḥ prītimantaḥ; kuruśreṣṭʰaṃ dʰārmikaṃ pūjayantaḥ
   sarve ca_āsan pārtʰivāḥ prītimantaḥ   kuru-śreṣṭʰaṃ dʰārmikaṃ pūjayantaḥ /28/


Verse: 29 
Halfverse: a    yudʰiṣṭʰiraṃ ca te sarve   samudaikṣanta pārtʰivāḥ
   yudʰiṣṭʰiraṃ ca te sarve   samudaikṣanta pārtʰivāḥ /
Halfverse: c    kiṃ nu vakṣyati dʰarmajña   iti sācī kr̥tānanāḥ
   kiṃ nu vakṣyati dʰarmajña iti sācī kr̥ta_ānanāḥ /29/ ՙ

Verse: 30 
Halfverse: a    kiṃ nu vakṣyati bībʰatsur   ajito yudʰi pāṇḍavaḥ
   kiṃ nu vakṣyati bībʰatsur   ajito yudʰi pāṇḍavaḥ /
Halfverse: c    bʰīmaseno yamau ceti   bʰr̥śaṃ kautūhalānvitāḥ
   bʰīma-seno yamau ca_iti   bʰr̥śaṃ kautūhala_anvitāḥ /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    tasminn uparate śabde   bʰīmaseno 'bravīd idam
   tasminn uparate śabde   bʰīma-seno_abravīd idam /
Halfverse: c    pragr̥hya vipulaṃ vr̥ttaṃ   bʰujaṃ candanarūṣitam
   pragr̥hya vipulaṃ vr̥ttaṃ   bʰujaṃ candana-rūṣitam /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    yady eṣa gurur asmākaṃ   dʰarmarājo yudʰiṣṭʰiraḥ
   yady eṣa gurur asmākaṃ   dʰarma-rājo yudʰiṣṭʰiraḥ /
Halfverse: c    na prabʰuḥ syāt kulasyāsya   na vayaṃ marṣayemahi
   na prabʰuḥ syāt kulasya_asya   na vayaṃ marṣayemahi /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    īśo naḥ puṇyatapasāṃ   prāṇānām api ceśvaraḥ
   īśo naḥ puṇya-tapasāṃ   prāṇānām api ca_īśvaraḥ /
Halfverse: c    manyate jitam ātmānaṃ   yady eṣa vijitā vayam
   manyate jitam ātmānaṃ   yady eṣa vijitā vayam /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    na hi mucyeta jīvan me   padā bʰūmim upaspr̥śan
   na hi mucyeta jīvan me   padā bʰūmim upaspr̥śan /
Halfverse: c    martyadʰarmā parāmr̥śya   pāñcālyā mūrdʰajān imān
   martya-dʰarmā parāmr̥śya   pāñcālyā mūrdʰajān imān /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    paśyadʰvam āyatau vr̥ttau   bʰujau me parigʰāv iva
   paśyadʰvam āyatau vr̥ttau   bʰujau me parigʰāv iva /
Halfverse: c    naitayor antaraṃ prāpya   mucyetāpi śatakratuḥ
   na_etayor antaraṃ prāpya   mucyeta_api śata-kratuḥ /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    dʰarmapāśasitas tv evaṃ   nādʰigaccʰāmi saṃkaṭam
   dʰarma-pāśa-sitas tv evaṃ   na_adʰigaccʰāmi saṃkaṭam /
Halfverse: c    gauraveṇa niruddʰaś ca   nigrahād arjunasya ca
   gauraveṇa niruddʰaś ca   nigrahād arjunasya ca /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    dʰarmarāja nisr̥ṣṭas tu   siṃhaḥ kṣudramr̥gān iva
   dʰarma-rāja nisr̥ṣṭas tu   siṃhaḥ kṣudra-mr̥gān iva /
Halfverse: c    dʰārtarāṣṭrān imān pāpān   niṣpiṣeyaṃ talāsibʰiḥ
   dʰārtarāṣṭrān imān pāpān   niṣpiṣeyaṃ tala_asibʰiḥ /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    tam uvāca tadā bʰīṣmo   droṇo vidura eva ca
   tam uvāca tadā bʰīṣmo   droṇo vidura\ eva ca /
Halfverse: c    kṣamyatām evam ity evaṃ   sarvaṃ saṃbʰavati tvayi
   kṣamyatām evam ity evaṃ   sarvaṃ saṃbʰavati tvayi /38/ (E)38



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.