TITUS
Mahabharata
Part No. 300
Previous part

Chapter: 3 
Adhyāya 3


Verse: 1  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    śaunakenaivam uktas tu   kuntīputro yudʰiṣṭʰiraḥ
   śaunakena_evam uktas tu   kuntī-putro yudʰiṣṭʰiraḥ /
Halfverse: c    purohitam upāgamya   bʰrātr̥madʰye 'bravīd idam
   purohitam upāgamya   bʰrātr̥-madʰye_abravīd idam /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    prastʰitaṃ mānuyāntīme   brāhmaṇā vedapāragāḥ
   prastʰitaṃ mā_anuyānti_ime   brāhmaṇā veda-pāragāḥ /
Halfverse: c    na cāsmi pālane śakto   bahuduḥkʰasamanvitaḥ
   na ca_asmi pālane śakto   bahu-duḥkʰa-samanvitaḥ /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    parityaktuṃ na śaknomi   dānaśaktiś ca nāsti me
   parityaktuṃ na śaknomi   dāna-śaktiś ca na_asti me /
Halfverse: c    katʰam atra mayā kāryaṃ   bʰagavāṃs tad bravītu me
   katʰam atra mayā kāryaṃ   bʰagavāṃs tad bravītu me /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    muhūrtam iva sa dʰyātvā   dʰarmaṇānviṣya tāṃ gatim
   muhūrtam iva sa dʰyātvā   dʰarmaṇa_anviṣya tāṃ gatim /
Halfverse: c    yudʰiṣṭʰiram uvācedaṃ   dʰaumyo dʰarmabʰr̥tāṃ varaḥ
   yudʰiṣṭʰiram uvāca_idaṃ   dʰaumyo dʰarmabʰr̥tāṃ varaḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    purā sr̥ṣṭani bʰūtāni   pīḍyante kṣudʰayā bʰr̥śam
   purā sr̥ṣṭani bʰūtāni   pīḍyante kṣudʰayā bʰr̥śam /
Halfverse: c    tato 'nukampayā teṣāṃ   savitā svapitā iva
   tato_anukampayā teṣāṃ   savitā svapitā\ iva /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    gatvottarāyaṇaṃ tejo   rasān uddʰr̥tya raśmibʰiḥ
   gatvā_uttara_ayaṇaṃ tejo   rasān uddʰr̥tya raśmibʰiḥ / <no Pd>
Halfverse: c    dakṣiṇāyanam āvr̥tto   mahīṃ niviśate raviḥ
   dakṣiṇa_ayanam āvr̥tto   mahīṃ niviśate raviḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    kṣetrabʰūte tatas tasminn   oṣadʰīr oṣadʰī patiḥ
   kṣetra-bʰūte tatas tasminn   oṣadʰīr oṣadʰī patiḥ /
Halfverse: c    divas tejaḥ samuddʰr̥tya   janayām āsa vāriṇā
   divas tejaḥ samuddʰr̥tya   janayām āsa vāriṇā /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    niṣiktaś candra tejobʰiḥ   sūyate bʰūgato raviḥ
   niṣiktaś candra tejobʰiḥ   sūyate bʰū-gato raviḥ /
Halfverse: c    oṣadʰyaḥ ṣaḍrasā medʰyās   tadannaṃ prāṇināṃ bʰuvi
   oṣadʰyaḥ ṣaḍ-rasā medʰyās   tad-annaṃ prāṇināṃ bʰuvi /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    evaṃ bʰānumayaṃ hy annaṃ   bʰūtānāṃ prāṇadʰāraṇam
   evaṃ bʰānumayaṃ hy annaṃ   bʰūtānāṃ prāṇa-dʰāraṇam /
Halfverse: c    pitaiṣa sarvabʰūtānāṃ   tasmāt taṃ śaraṇaṃ vraja
   pitā_eṣa sarva-bʰūtānāṃ   tasmāt taṃ śaraṇaṃ vraja /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    rājāno hi mahātmāno   yonikarma viśodʰitāḥ
   rājāno hi mahātmāno   yoni-karma viśodʰitāḥ /
Halfverse: c    uddʰaranti prajāḥ sarvās   tapa āstʰāya puṣkalam
   uddʰaranti prajāḥ sarvās   tapa\ āstʰāya puṣkalam /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    bʰīmena kārtavīryeṇa   vainyena nahuṣeṇa ca
   bʰīmena kārtavīryeṇa   vainyena nahuṣeṇa ca /
Halfverse: c    tapoyogasamādʰistʰair   uddʰr̥tā hy āpadaḥ prajāḥ
   tapo-yoga-samādʰistʰair   uddʰr̥tā hy āpadaḥ prajāḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    tatʰā tvam api dʰarmātman   karmaṇā ca viśodʰitaḥ
   tatʰā tvam api dʰarma_ātman   karmaṇā ca viśodʰitaḥ /
Halfverse: c    tapa āstʰāya dʰarmeṇa   dvijātīn bʰara bʰārata
   tapa\ āstʰāya dʰarmeṇa   dvijātīn bʰara bʰārata /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    evam uktas tu dʰaumyena   tat kālasadr̥śaṃ vacaḥ
   evam uktas tu dʰaumyena   tat kāla-sadr̥śaṃ vacaḥ /
Halfverse: c    dʰarmarājo viśuddʰātmā   tapa ātiṣṭʰad uttamam
   dʰarma-rājo viśuddʰa_ātmā   tapa\ ātiṣṭʰad uttamam /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    puṣpopahārair balibʰir   arcayitvā divākaram
   puṣpa_upahārair balibʰir   arcayitvā divā-karam /
Halfverse: c    yogam āstʰāya dʰarmātmā   vāyubʰakṣo jitendriyaḥ
   yogam āstʰāya dʰarma_ātmā   vāyu-bʰakṣo jita_indriyaḥ /
Halfverse: e    gāṅgeyaṃ vāry upaspr̥ṣya   prāṇāyāmena tastʰivān
   gāṅgeyaṃ vāry upaspr̥ṣya   prāṇa_āyāmena tastʰivān /14/

Verse: 15  {Janamejaya uvāca}
Halfverse: a    katʰaṃ kurūṇām r̥ṣabʰaḥ   sa tu rājā yudʰiṣṭʰiraḥ
   katʰaṃ kurūṇām r̥ṣabʰaḥ   sa tu rājā yudʰiṣṭʰiraḥ /
Halfverse: c    viprārtʰam ārādʰitavān   sūryam adbʰutavikramam
   vipra_artʰam ārādʰitavān   sūryam adbʰuta-vikramam /15/

Verse: 16  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    śr̥ṇuṣvāvahito rājañ   śucir bʰūtvā samāhitaḥ
   śr̥ṇuṣva_avahito rājan   śucir bʰūtvā samāhitaḥ /
Halfverse: c    kṣaṇaṃ ca kururājendra   sarvaṃ vakṣyāmy aśeṣataḥ
   kṣaṇaṃ ca kuru-rājā_indra   sarvaṃ vakṣyāmy aśeṣataḥ /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    dʰaumyena tu yatʰa proktaṃ   pārtʰāya sumahātmane
   dʰaumyena tu yatʰa proktaṃ   pārtʰāya sumahātmane /
Halfverse: c    nāmnām aṣṭa śataṃ puṇyaṃ   tac cʰr̥ṇuṣva mahāmate
   nāmnām aṣṭa śataṃ puṇyaṃ   tat śr̥ṇuṣva mahā-mate /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    sūryo 'ryamā bʰagas tvaṣṭā   pūṣārkaḥ savitā raviḥ
   sūryo_aryamā bʰagas tvaṣṭā   pūṣā_arkaḥ savitā raviḥ /
Halfverse: c    gabʰastimān ajaḥ kālo   mr̥tyur dʰātā prabʰā karaḥ
   gabʰastimān ajaḥ kālo   mr̥tyur dʰātā prabʰā karaḥ /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    pr̥tʰivy āpaś ca tejaś ca   kʰaṃ vāyuś ca parāyaṇam
   pr̥tʰivy āpaś ca tejaś ca   kʰaṃ vāyuś ca parāyaṇam /
Halfverse: c    somo br̥haspatiḥ śukro   budʰo 'ṅgāraka eva ca
   somo br̥haspatiḥ śukro   budʰo_aṅgāraka\ eva ca /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    indro vivasvvān dīptāṃśuḥ   śuciḥ śauriḥ śanaiścaraḥ
   indro vivasvvān dīpta_aṃśuḥ   śuciḥ śauriḥ śanaiś-caraḥ /
Halfverse: c    brahmā viṣṇuś ca rudraś ca   skando vaiśvaraṇo yamaḥ
   brahmā viṣṇuś ca rudraś ca   skando vaiśvaraṇo yamaḥ /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    vaidyuto jāṭʰaraś cāgir   aindʰanas tejasāṃ patiḥ
   vaidyuto jāṭʰaraś ca_agir   aindʰanas tejasāṃ patiḥ /
Halfverse: c    dʰarmadʰvajo veda kartā   vedāṅgo veda vāhanaḥ
   dʰarma-dʰvajo veda kartā   vedā_aṅgo veda vāhanaḥ /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    kr̥taṃ tretā dvāparaś ca   kaliḥ sarvāmarāśrayaḥ
   kr̥taṃ tretā dvāparaś ca   kaliḥ sarva_amara_āśrayaḥ /
Halfverse: c    kalā kāṣṭʰā muhurtāś ca   pakṣā māsā r̥tus tatʰā
   kalā kāṣṭʰā muhurtāś ca   pakṣā māsā\ r̥tus tatʰā /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    saṃvatsarakaro 'śvattʰaḥ   kālacakro vibʰāvasuḥ {!}
   saṃvatsara-karo_aśvattʰaḥ   kāla-cakro vibʰāvasuḥ / {!}
Halfverse: c    puruṣaḥ śāśvato yogī   vyaktāvyaktaḥ sanātanaḥ
   puruṣaḥ śāśvato yogī   vyakta_avyaktaḥ sanātanaḥ /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    lokādʰyakṣaḥ prajādʰyakṣo   viśvakarmā tamonudaḥ
   loka_adʰyakṣaḥ prajā_adʰyakṣo   viśva-karmā tamo-nudaḥ /
Halfverse: c    varuṇaḥ sāgaro 'ṃśuś ca   jīmūto jīvano 'rihā
   varuṇaḥ sāgaro_aṃśuś ca   jīmūto jīvano_arihā /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    bʰūtāśrayo bʰūtapatiḥ   sarvabʰūtaniṣevitaḥ
   bʰūta_āśrayo bʰūta-patiḥ   sarva-bʰūta-niṣevitaḥ /
Halfverse: c    maṇiḥ suvarṇo bʰūtādiḥ   kāmadaḥ sarvato mukʰaḥ
   maṇiḥ suvarṇo bʰūta_ādiḥ   kāmadaḥ sarvato mukʰaḥ /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    jayo viśālo varadaḥ   śīgʰragaḥ prāṇadʰāraṇaḥ
   jayo viśālo varadaḥ   śīgʰragaḥ prāṇa-dʰāraṇaḥ /
Halfverse: c    dʰanvantarir dʰūmaketur   ādidevo 'diteḥ sutaḥ
   dʰanvantarir dʰūma-ketur   ādi-devo_aditeḥ sutaḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    dvādaśātmāravindākṣaḥ   pitā mātā pitāmahaḥ
   dvādaśa_ātma_aravinda_akṣaḥ   pitā mātā pitāmahaḥ /
Halfverse: c    svargadvāraṃ prajā dvāraṃ   mokṣadvāraṃ triviṣṭapam
   svarga-dvāraṃ prajā dvāraṃ   mokṣa-dvāraṃ triviṣṭapam /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    dehakartā praśāntātmā   viśvātmā viśvatomukʰaḥ
   deha-kartā praśānta_ātmā   viśva_ātmā viśvato-mukʰaḥ /
Halfverse: c    carācarātmā sūkṣmātmā   maitreṇa vapuṣānvitaḥ
   cara_acara_ātmā sūkṣma_ātmā   maitreṇa vapuṣā_anvitaḥ /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    etad vai kīrtanīyasya   sūryasyaiva mahātmanaḥ
   etad vai kīrtanīyasya   sūryasya_eva mahātmanaḥ /
Halfverse: c    nāmnām aṣṭa śataṃ puṇyaṃ   śakreṇoktaṃ mahātmanā
   nāmnām aṣṭa śataṃ puṇyaṃ   śakreṇa_uktaṃ mahātmanā /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    śakrāc ca nāradaḥ prāpto   dʰaumyaś ca tadanantaram
   śakrāc ca nāradaḥ prāpto   dʰaumyaś ca tadanantaram /
Halfverse: c    dʰaumyād yudʰiṣṭʰiraḥ prāpya   sarvān kāmān avāptavān
   dʰaumyād yudʰiṣṭʰiraḥ prāpya   sarvān kāmān avāptavān /30/


Verse: 31 
Halfverse: a    surapitr̥gaṇayakṣasevitaṃ; hy asuraniśācarasiddʰavanditam
   sura-pitr̥-gaṇa-yakṣa-sevitaṃ   hy asura-niśā-cara-siddʰa-vanditam /
Halfverse: c    varakanakahutāśanaprabʰaṃ; tvam api manasy abʰidʰehi bʰāskaram {!}
   vara-kanaka-huta_aśana-prabʰaṃ   tvam api manasy abʰidʰehi bʰāskaram /31/ {!}

Verse: 32 
Halfverse: a    sūryodaye yas tu samāhitaḥ paṭʰet; saputralābʰaṃ dʰanaratnasaṃcayān
   sūrya_udaye yas tu samāhitaḥ paṭʰet   sa-putra-lābʰaṃ dʰana-ratna-saṃcayān /
Halfverse: c    labʰeta jātismaratāṃ sadā naraḥ; smr̥tiṃ ca medʰāṃ ca sa vindate parām
   labʰeta jāti-smaratāṃ sadā naraḥ   smr̥tiṃ ca medʰāṃ ca sa vindate parām /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    imaṃ stavaṃ devavarasya yo naraḥ; prakīrtayec cʰuci sumanāḥ samāhitaḥ
   imaṃ stavaṃ deva-varasya yo naraḥ   prakīrtayet śuci sumanāḥ samāhitaḥ /
Halfverse: c    sa mucyate śokadavāgnisāgarāl; labʰeta kāmān manasā yatʰepsitān
   sa mucyate śoka-dava_agni-sāgarāl   labʰeta kāmān manasā yatʰā_īpsitān /33/ (E)



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.