TITUS
Mahabharata
Part No. 474
Previous part

Chapter: 177 
Adhyāya 177


Verse: 1  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    yudʰiṣṭʰiras tam āsādya   sarpabʰogābʰiveṣṭitam
   yudʰiṣṭʰiras tam āsādya   sarpa-bʰoga_abʰiveṣṭitam /
Halfverse: c    dayitaṃ bʰrataraṃ vīram   idaṃ vacanam abravīt
   dayitaṃ bʰrataraṃ vīram   idaṃ vacanam abravīt /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    kuntī mātaḥ katʰam imām   āpadaṃ tvam avāptavān
   kuntī mātaḥ katʰam imām   āpadaṃ tvam avāptavān /
Halfverse: c    kaś cāyaṃ parvatābʰogapratimaḥ   pannagottamaḥ
   kaś ca_ayaṃ parvata_ābʰoga-pratimaḥ   pannaga_uttamaḥ /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    sa dʰarmarājam ālakṣya   bʰrātā bʰātaram agrajam
   sa dʰarma-rājam ālakṣya   bʰrātā bʰātaram agrajam /
Halfverse: c    katʰayām āsa tat sarvaṃ   grahaṇādi viceṣṭitam
   katʰayāmāsa tat sarvaṃ   grahaṇa_ādi viceṣṭitam /3/

Verse: 4  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    devo vā yadi vā daitya   urago vā bʰavān yadi
   devo vā yadi vā daitya urago vā bʰavān yadi / ՙ
Halfverse: c    satyaṃ sarpavaco brūhi   pr̥ccʰati tvāṃ yudʰiṣṭʰiraḥ
   satyaṃ sarpa-vaco brūhi   pr̥ccʰati tvāṃ yudʰiṣṭʰiraḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    kim āhr̥tya viditvā vā   prītis te syād bʰujaṃgama
   kim āhr̥tya viditvā vā   prītis te syād bʰujaṃgama /
Halfverse: c    kimāhāraṃ prayaccʰāmi   katʰaṃ muñced bʰavān imam
   kim-āhāraṃ prayaccʰāmi   katʰaṃ muñced bʰavān imam /5/

Verse: 6  {Sarpa uvāca}
Halfverse: a    nahuṣo nāma rājāham   āsaṃ pūrvas tavānagʰa
   nahuṣo nāma rājā_aham   āsaṃ pūrvas tava_anagʰa /
Halfverse: c    pratʰitaḥ pañcamaḥ somād   āyoḥputro narādʰipa
   pratʰitaḥ pañcamaḥ somād   āyoḥputro nara_adʰipa /6/ ՙ

Verse: 7 
Halfverse: a    kratubʰis tapasā caiva   svādʰyāyena damena ca
   kratubʰis tapasā caiva   svādʰyāyena damena ca /
Halfverse: c    trailokyaiśvaryam avyagraṃ   prāpto vikramaṇena ca
   trailokya_aiśvaryam avyagraṃ   prāpto vikramaṇena ca /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    tad aiśvaryaṃ samāsādya   darpo mām agamat tadā
   tad aiśvaryaṃ samāsādya   darpo mām agamat tadā /
Halfverse: c    sahasraṃ hi dvijātīnām   uvāha śibilāṃ mama
   sahasraṃ hi dvijātīnām   uvāha śibilāṃ mama /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    aiśvaryamadamatto 'ham   avamanya tato dvijān
   aiśvarya-mada-matto_aham   avamanya tato dvijān /
Halfverse: c    imām agastyena daśām   ānītaḥ pr̥tʰivīpate
   imām agastyena daśām   ānītaḥ pr̥tʰivī-pate /9/ ՙ

Verse: 10 
Halfverse: a    na tu mām ajahāt prajñā   yāvad adyeti pāṇḍava
   na tu mām ajahāt prajñā   yāvad adya_iti pāṇḍava /
Halfverse: c    tasyaivānugrahād rājann   agastyasya mahātmanaḥ
   tasya_eva_anugrahād rājann   agastyasya mahātmanaḥ /10/ 10

Verse: 11 
Halfverse: a    ṣaṣṭʰe kāle mamāhāraḥ   prāpto 'yam anujas tava
   ṣaṣṭʰe kāle mama_āhāraḥ   prāpto_ayam anujas tava /
Halfverse: c    nāham enaṃ vimokṣyāmi   na cānyam abʰikāmaye
   na_aham enaṃ vimokṣyāmi   na ca_anyam abʰikāmaye /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    praśnān uccāritāṃs tu tvaṃ   vyāhariṣyasi cen mama
   praśnān uccāritāṃs tu tvaṃ   vyāhariṣyasi cen mama /
Halfverse: c    atʰa paścād vimokṣyāmi   bʰrātaraṃ te vr̥kodaram
   atʰa paścād vimokṣyāmi   bʰrātaraṃ te vr̥kodaram /12/

Verse: 13  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    brūhi sarpayatʰākāmaṃ   prativakṣyāmi te vacaḥ
   brūhi sarpa-yatʰā-kāmaṃ   prativakṣyāmi te vacaḥ /
Halfverse: c    api cec cʰaknuyāṃ prītim   āhartuṃ te bʰujaṃgama
   api cet śaknuyāṃ prītim   āhartuṃ te bʰujaṃgama /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    vedyaṃ yad brāhmaṇeneha   tad bʰavān vetti kevalam
   vedyaṃ yad brāhmaṇena_iha   tad bʰavān vetti kevalam /
Halfverse: c    sarparājatataḥ śrutvā   prativakṣyāmi te vacaḥ
   sarpa-rāja-tataḥ śrutvā   prativakṣyāmi te vacaḥ /14/

Verse: 15  {Sarpa uvāca}
Halfverse: a    brāhmaṇaḥ ko bʰaved rājan   vedyaṃ kiṃ ca yudʰiṣṭʰira
   brāhmaṇaḥ ko bʰaved rājan   vedyaṃ kiṃ ca yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    bravīhy atimatiṃ tvāṃ hi   vākyair anumimīmahe
   bravīhy atimatiṃ tvāṃ hi   vākyair anumimīmahe /15/

Verse: 16  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    satyaṃ dānaṃ kṣamā śīlam   ānr̥śaṃsyaṃ damo gʰr̥ṇā
   satyaṃ dānaṃ kṣamā śīlam   ānr̥śaṃsyaṃ damo gʰr̥ṇā /
Halfverse: c    dr̥śyante yatra nāgendra   sa brāhmaṇa iti smr̥taḥ
   dr̥śyante yatra nāga_indra   sa brāhmaṇa\ iti smr̥taḥ /16/ ՙ

Verse: 17 
Halfverse: a    vedyaṃ sarpaparaṃ brahma   nirduḥkʰam asukʰaṃ ca yat
   vedyaṃ sarpa-paraṃ brahma   nirduḥkʰam asukʰaṃ ca yat /
Halfverse: c    yatra gatvā na śocanti   bʰavataḥ kiṃ vivakṣitam
   yatra gatvā na śocanti   bʰavataḥ kiṃ vivakṣitam /17/

Verse: 18  {Sarpa uvāca}
Halfverse: a    cāturvarṇyaṃ pramāṇaṃ ca   satyaṃ ca brahma caiva ha
   cāturvarṇyaṃ pramāṇaṃ ca   satyaṃ ca brahma caiva ha /
Halfverse: c    śūdreṣv api ca satyaṃ ca   dānam akrodʰa eva ca
   śūdreṣv api ca satyaṃ ca   dānam akrodʰa\ eva ca / ՙ
Halfverse: e    ānr̥śaṃsyam ahiṃsā ca   gʰr̥ṇā caiva yudʰiṣṭʰira
   ānr̥śaṃsyam ahiṃsā ca   gʰr̥ṇā caiva yudʰiṣṭʰira /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    vedyaṃ yac cātʰa nirduḥkʰam   asukʰaṃ ca narādʰipa
   vedyaṃ yac ca_ātʰa nirduḥkʰam   asukʰaṃ ca nara_adʰipa / ՙ
Halfverse: c    tābʰyāṃ hīnaṃ padaṃ cānyan   na tad astīti lakṣaye
   tābʰyāṃ hīnaṃ padaṃ ca_anyan   na tad asti_iti lakṣaye /19/

Verse: 20  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    śūdre caitad bʰavel lakṣyaṃ   dvije tac ca na vidyate
   śūdre ca_etad bʰavel lakṣyaṃ   dvije tac ca na vidyate /
Halfverse: c    na vai śūdro bʰavec cʰūdro   brāhmaṇo na ca brāhmaṇaḥ
   na vai śūdro bʰavet śūdro   brāhmaṇo na ca brāhmaṇaḥ /20/ 20q

Verse: 21 
Halfverse: a    yatraital lakṣyate sarpavr̥ttaṃ   sa brāhmaṇaḥ smr̥taḥ
   yatra_etal lakṣyate sarpa-vr̥ttaṃ   sa brāhmaṇaḥ smr̥taḥ /
Halfverse: c    yatraitan na bʰavet sarpataṃ   śūdram iti nirdiśet
   yatra_etan na bʰavet sarpa-taṃ   śūdram iti nirdiśet /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    yat punar bʰavatā proktaṃ   na vedyaṃ vidyateti ha
   yat punar bʰavatā proktaṃ   na vedyaṃ vidyateti ha / ՙ
Halfverse: c    tābʰyāṃ hīnam atītyātra   padaṃ nāstīti ced api
   tābʰyāṃ hīnam atītya_atra   padaṃ na_asti_iti ced api /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    evam etan mataṃ sarpatābʰyāṃ   hīnaṃ na vidyate
   evam etan mataṃ sarpa-tābʰyāṃ   hīnaṃ na vidyate /
Halfverse: c    yatʰā śītoṣṇayor madʰye   bʰaven noṣṇaṃ na śītatā
   yatʰā śīta_uṣṇayor madʰye   bʰaven na_uṣṇaṃ na śītatā /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    evaṃ vai sukʰaduḥkʰābʰyāṃ   hīnam asti padaṃ kva cit
   evaṃ vai sukʰa-duḥkʰābʰyāṃ   hīnam asti padaṃ kvacit /
Halfverse: c    eṣā mama matiḥ sarpayatʰā   vā manyate bʰavān
   eṣā mama matiḥ sarpa-yatʰā   vā manyate bʰavān /24/

Verse: 25  {Sarpa uvāca}
Halfverse: a    yadi te vr̥ttato rājan   brāhmaṇaḥ prasamīkṣitaḥ
   yadi te vr̥ttato rājan   brāhmaṇaḥ prasamīkṣitaḥ /
Halfverse: c    vyartʰā jātis tadāyuṣman   kr̥tir yāvan na dr̥śyate
   vyartʰā jātis tadā_āyuṣman   kr̥tir yāvan na dr̥śyate /25/

Verse: 26  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    jātir atra mahāsarpamanuṣyatve   mahāmate
   jātir atra mahā-sarpa-manuṣyatve   mahā-mate / ՙ
Halfverse: c    saṃkarāt sarvavarṇānāṃ   duṣparīkṣyeti me matiḥ
   saṃkarāt sarva-varṇānāṃ   duṣparīkṣyā_iti me matiḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    sarve sarvāsv apatyāni   janayanti yadā narāḥ
   sarve sarvāsv apatyāni   janayanti yadā narāḥ /
Halfverse: c    vān maitʰunam atʰo janma   maraṇaṃ ca samaṃ nr̥ṇām
   vān maitʰunam atʰo janma   maraṇaṃ ca samaṃ nr̥ṇām /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    idam ārṣaṃ pramāṇaṃ ca   ye yajāmaha ity api
   idam ārṣaṃ pramāṇaṃ ca   ye yajāmaha\ ity api / ՙ
Halfverse: c    tasmāc cʰīlaṃ pradʰāneṣṭam   idur ye tattvadarśinaḥ
   tasmāt śīlaṃ pradʰāna_iṣṭam   idur ye tattva-darśinaḥ /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    prānnn nābʰir vardʰanāt puṃso   jātakarma vidʰīyate
   prānnn nābʰir vardʰanāt puṃso   jāta-karma vidʰīyate /
Halfverse: c    tatrāsya mātā sāvitrī   pitā tv ācārya ucyate
   tatra_asya mātā sāvitrī   pitā tv ācārya\ ucyate /29/ ՙ

Verse: 30 
Halfverse: a    vr̥ttyā śūdra samo hy eṣa   yāvad vede na jāyate
   vr̥ttyā śūdra samo hy eṣa   yāvad vede na jāyate / ՙ
Halfverse: c    asminn evaṃ matidvaidʰe   manuḥ svāyambʰuvo 'bravīt
   asminn evaṃ mati-dvaidʰe   manuḥ svāyambʰuvo_abravīt /30/ 30

Verse: 31 
Halfverse: a    kr̥takr̥tyāḥ punar varṇā   yadi vr̥ttaṃ na vidyate
   kr̥ta-kr̥tyāḥ punar varṇā   yadi vr̥ttaṃ na vidyate /
Halfverse: c    saṃkaras tatra nāgendra   balavān prasamīkṣitaḥ
   saṃkaras tatra nāga_indra   balavān prasamīkṣitaḥ /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    yatredānīṃ mahāsarpasaṃskr̥taṃ   vr̥ttam iṣyate
   yatra_idānīṃ mahā-sarpa-saṃskr̥taṃ   vr̥ttam iṣyate /
Halfverse: c    taṃ brāhmaṇam ahaṃ pūrvam   uktavān bʰujagottama
   taṃ brāhmaṇam ahaṃ pūrvam   uktavān bʰujaga_uttama /32/

Verse: 33  {Sarpa uvāca}
Halfverse: a    śrutaṃ viditavedyasya   tava vākyaṃ yudʰiṣṭʰira
   śrutaṃ vidita-vedyasya   tava vākyaṃ yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    bʰakṣayeyam ahaṃ kasmād   bʰrātaraṃ te vr̥kodaram
   bʰakṣayeyam ahaṃ kasmād   bʰrātaraṃ te vr̥kodaram /33/ (E)33



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.