TITUS
Mahabharata
Part No. 478
Previous part

Chapter: 181 
Adhyāya 181


Verse: 1  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    taṃ vivakṣantam ālakṣya   kururājo mahāmunim
   taṃ vivakṣantam ālakṣya   kuru-rājo mahā-munim /
Halfverse: c    katʰā saṃjananārtʰāya   codayām āsa pāṇḍavaḥ
   katʰā saṃjanana_artʰāya   codayāmāsa pāṇḍavaḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    bʰavān daivatadaityānām   r̥ṣīṇāṃ ca mahātmanām
   bʰavān daivata-daityānām   r̥ṣīṇāṃ ca mahātmanām / ՙ
Halfverse: c    rājarṣīṇāṃ ca sarveṣāṃ   caritajñaḥ sanātanaḥ
   rājarṣīṇāṃ ca sarveṣāṃ   caritajñaḥ sanātanaḥ /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    sevyaś copāsitavyaś ca   mato naḥ kāṅkṣitaś ciram
   sevyaś ca_upāsitavyaś ca   mato naḥ kāṅkṣitaś ciram /
Halfverse: c    ayaṃ ca devakī putraḥ   prāpto 'smān avalokakaḥ
   ayaṃ ca devakī putraḥ   prāpto_asmān avalokakaḥ /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    bʰavaty eva hi me buddʰir   dr̥ṣṭvātmānaṃ sukʰāc cyutam
   bʰavaty eva hi me buddʰir   dr̥ṣṭvā_ātmānaṃ sukʰāc cyutam /
Halfverse: c    dʰārtarāṣṭrāṃś ca durvr̥ttann   r̥dʰyataḥ prekṣya sarvaśaḥ
   dʰārtarāṣṭrāṃś ca durvr̥ttann   r̥dʰyataḥ prekṣya sarvaśaḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    karmaṇaḥ puruṣaḥ kartā   śubʰasyāpy aśubʰasya ca
   karmaṇaḥ puruṣaḥ kartā   śubʰasya_apy aśubʰasya ca / ՙ
Halfverse: c    svapʰalaṃ tad upāśnāti   katʰaṃ kartā svid īśvaraḥ
   sva-pʰalaṃ tad upāśnāti   katʰaṃ kartā svid īśvaraḥ /5/ ՙ

Verse: 6 
Halfverse: a    atʰa vā sukʰaduḥkʰeṣu   nr̥ṇāṃ brahmavidāṃ vara
   atʰa vā sukʰa-duḥkʰeṣu   nr̥ṇāṃ brahmavidāṃ vara /
Halfverse: c    iha vā kr̥tam anveti   paradehātʰa vā punaḥ
   iha vā kr̥tam anveti   para-deha_atʰa vā punaḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    dehī ca dehaṃ saṃtyajya   mr̥gyamāṇaḥ śubʰāśubʰaiḥ
   dehī ca dehaṃ saṃtyajya   mr̥gyamāṇaḥ śubʰa_aśubʰaiḥ /
Halfverse: c    katʰaṃ saṃyujyate pretya   iha vā dvijasattama
   katʰaṃ saṃyujyate pretya iha vā dvija-sattama /7/ ՙ

Verse: 8 
Halfverse: a    aiha laukikam evaitad   utāho pāralaukikam
   aiha laukikam eva_etad   uta_aho pāralaukikam /
Halfverse: c    kva ca karmāṇi tiṣṭʰanti   jantoḥpretasya bʰārgava
   kva ca karmāṇi tiṣṭʰanti   jantoḥpretasya bʰārgava /8/ ՙ

Verse: 9  {Mārkaṇḍeya uvāca}
Halfverse: a    tvad yukto 'yam anupraśno   yatʰāvad vadatāṃ vara
   tvad yukto_ayam anupraśno   yatʰāvad vadatāṃ vara /
Halfverse: c    viditaṃ veditavyaṃ te   stʰity artʰam anupr̥ccʰasi
   viditaṃ veditavyaṃ te   stʰity artʰam anupr̥ccʰasi /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    atra te vartayiṣyāmi   tad ihaikamanaḥ śr̥ṇu
   atra te vartayiṣyāmi   tad iha_eka-manaḥ śr̥ṇu / ՙ
Halfverse: c    yatʰehāmutra ca naraḥ   sukʰaduḥkʰam upāśnute
   yatʰā_iha_amutra ca naraḥ   sukʰa-duḥkʰam upāśnute /10/ 10

Verse: 11 
Halfverse: a    nirmalāni śarīrāṇi   viśuddʰāni śarīriṇām
   nirmalāni śarīrāṇi   viśuddʰāni śarīriṇām /
Halfverse: c    sasarja dʰarmatantrāṇi   pūrvotpannaḥ prajāpatiḥ
   sasarja dʰarma-tantrāṇi   pūrva_utpannaḥ prajāpatiḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    amogʰabalasaṃkalpāḥ   suvratāḥ satyavādinaḥ
   amogʰa-bala-saṃkalpāḥ   suvratāḥ satya-vādinaḥ /
Halfverse: c    brahmabʰūtā narāḥ puṇyāḥ   purāṇāḥ kurunandana
   brahma-bʰūtā narāḥ puṇyāḥ   purāṇāḥ kuru-nandana /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    sarve devaiḥ samāyānti   svaccʰandena nabʰastalam
   sarve devaiḥ samāyānti   svaccʰandena nabʰas-talam /
Halfverse: c    tataś ca punar āyānti   sarve svaccʰandacāriṇaḥ
   tataś ca punar āyānti   sarve svaccʰanda-cāriṇaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    svaccʰandamaraṇāś cāsan   narāḥ svaccʰandajīvinaḥ
   svaccʰanda-maraṇāś ca_āsan   narāḥ svaccʰanda-jīvinaḥ /
Halfverse: c    alpabādʰā nirātaṅkā   siddʰārtʰā nirupadravāḥ
   alpa-bādʰā nirātaṅkā   siddʰa_artʰā nirupadravāḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    draṣṭāro devasaṃgʰānām   r̥ṣīṇāṃ ca mahātmanām
   draṣṭāro deva-saṃgʰānām   r̥ṣīṇāṃ ca mahātmanām /
Halfverse: c    pratyakṣāḥ sarvadʰarmāṇāṃ   dāntā vigatamatsarāḥ
   pratyakṣāḥ sarva-dʰarmāṇāṃ   dāntā vigata-matsarāḥ /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    āsan varṣasahasrāṇi   tatʰā putrasahasriṇaḥ
   āsan varṣa-sahasrāṇi   tatʰā putra-sahasriṇaḥ /
Halfverse: c    tataḥ kālāntare 'nyasmin   pr̥tʰivītalacāriṇaḥ
   tataḥ kāla_antare_anyasmin   pr̥tʰivī-tala-cāriṇaḥ /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    kāmakrodʰābʰibʰūtās te   māyā vyājopajīvinaḥ
   kāma-krodʰa_abʰibʰūtās te   māyā vyāja_upajīvinaḥ /
Halfverse: c    lobʰamohābʰibʰūtāś ca   tyaktā devais tato narāḥ
   lobʰa-moha_abʰibʰūtāś ca   tyaktā devais tato narāḥ /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    aśubʰaiḥ karmabʰiḥ pāpās   tiryaṅ narakagāminaḥ
   aśubʰaiḥ karmabʰiḥ pāpās   tiryaṅ naraka-gāminaḥ /
Halfverse: c    saṃsāreṣu vicitreṣu   pacyamānāḥ punaḥ punaḥ
   saṃsāreṣu vicitreṣu   pacyamānāḥ punaḥ punaḥ /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    mogʰeṣṭā mogʰasaṃkalpā   mogʰajñānā vicetasaḥ
   mogʰa_iṣṭā mogʰa-saṃkalpā   mogʰa-jñānā vicetasaḥ /
Halfverse: c    sarvātiśaṅkinaś caiva   saṃvr̥ttāḥ kleśabʰāginaḥ
   sarva_atiśaṅkinaś caiva   saṃvr̥ttāḥ kleśa-bʰāginaḥ /
Halfverse: e    aśubʰaiḥ karmabʰiś cāpi   prāyaśaḥ paricihnitāḥ
   aśubʰaiḥ karmabʰiś cāpi   prāyaśaḥ paricihnitāḥ /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    dauṣkulyā vyādʰibahulā   durātmāno 'pratāpinaḥ
   dauṣkulyā vyādʰi-bahulā   durātmāno_apratāpinaḥ /
Halfverse: c    bʰavanty alpāyuṣaḥ pāpā   raudrakarmapʰalodayāḥ
   bʰavanty alpa_āyuṣaḥ pāpā   raudra-karma-pʰala_udayāḥ /
Halfverse: e    nātʰantaḥ sarvakāmānāṃ   nāstikā bʰinnasetavaḥ
   nātʰantaḥ sarva-kāmānāṃ   nāstikā bʰinna-setavaḥ /20/ 20

Verse: 21 
Halfverse: a    jantoḥpretasya kaunteya   gatiḥ svair iha karmabʰiḥ
   jantoḥpretasya kaunteya   gatiḥ svair iha karmabʰiḥ / ՙ
Halfverse: c    prājñasya hīnabuddʰeś ca   karma kośaḥ kva tiṣṭʰati
   prājñasya hīna-buddʰeś ca   karma kośaḥ kva tiṣṭʰati /21/ ՙ

Verse: 22 
Halfverse: a    kvastʰas tat samupāśnāti   sukr̥taṃ yadi vetarat
   kvastʰas tat samupāśnāti   sukr̥taṃ yadi vā_itarat /
Halfverse: c    iti te darśanaṃ yac ca   tatrāpy anunayaṃ śr̥ṇu
   iti te darśanaṃ yac ca   tatra_apy anunayaṃ śr̥ṇu /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    ayam ādi śarīreṇa   deva sr̥ṣṭena mānavaḥ
   ayam ādi śarīreṇa   deva sr̥ṣṭena mānavaḥ /
Halfverse: c    śubʰānām aśubʰānāṃ ca   kurute saṃcayaṃ mahat
   śubʰānām aśubʰānāṃ ca   kurute saṃcayaṃ mahat /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    āyuṣo 'nte prahāyedaṃ   kṣīṇaprāyaṃ kalevaram
   āyuṣo_ante prahāya_idaṃ   kṣīṇa-prāyaṃ kalevaram /
Halfverse: c    saṃbʰavaty eva yugapad   yonau nāsty antarā bʰavaḥ
   saṃbʰavaty eva yugapad   yonau na_asty antarā bʰavaḥ /24/ ՙ

Verse: 25 
Halfverse: a    tatrāsya svakr̥taṃ karma   cʰāyevānugataṃ sadā
   tatra_asya sva-kr̥taṃ karma   cʰāyā_iva_anugataṃ sadā /
Halfverse: c    pʰalaty atʰa sukʰārho vā   duḥkʰārho vāpi jāyate
   pʰalaty atʰa sukʰa_arho vā   duḥkʰa_arho vā_api jāyate /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    kr̥tāntavidʰisaṃyuktaḥ   sajantur lakṣaṇaiḥ śubʰaiḥ
   kr̥ta_anta-vidʰi-saṃyuktaḥ   sa-jantur lakṣaṇaiḥ śubʰaiḥ /
Halfverse: c    aśubʰair vā nirādāno   lakṣyate jñānadr̥ṣṭibʰiḥ
   aśubʰair vā nirādāno   lakṣyate jñāna-dr̥ṣṭibʰiḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    eṣā tāvad abuddʰīnāṃ   gatir uktā yudʰiṣṭʰira
   eṣā tāvad abuddʰīnāṃ   gatir_uktā yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    ataḥ paraṃ jñānavatāṃ   nibodʰa gatim uttamām
   ataḥ paraṃ jñānavatāṃ   nibodʰa gatim uttamām /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    manuṣyās taptatapasaḥ   sarvāgama parāyaṇāḥ
   manuṣyās tapta-tapasaḥ   sarva_āgama parāyaṇāḥ /
Halfverse: c    stʰiravratāḥ satyaparā   guruśuśrūṣaṇe ratāḥ
   stʰira-vratāḥ satya-parā   guru-śuśrūṣaṇe ratāḥ /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    suśīlāḥ śuklajātīyāḥ   kṣāntā dāntāḥ sutejasaḥ
   suśīlāḥ śukla-jātīyāḥ   kṣāntā dāntāḥ sutejasaḥ /
Halfverse: c    śubʰayonyantaragatāḥ   prāyaśaḥ śubʰalakṣaṇāḥ
   śubʰa-yony-antara-gatāḥ   prāyaśaḥ śubʰa-lakṣaṇāḥ /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    jitendriyatvād vaśinaḥ   śulkatvān mandarogiṇaḥ
   jita_indriyatvād vaśinaḥ   śulkatvān manda-rogiṇaḥ /
Halfverse: c    alpabādʰa paritrāsād   bʰavanti nirupadravāḥ
   alpa-bādʰa paritrāsād   bʰavanti nirupadravāḥ /30/ 30

Verse: 31 
Halfverse: a    cyavantaṃ jāyamānaṃ ca   garbʰastʰaṃ caiva sarvaśaḥ
   cyavantaṃ jāyamānaṃ ca   garbʰastʰaṃ caiva sarvaśaḥ /
Halfverse: c    svam ātmānaṃ paraṃ caiva   budʰyante jñānacakṣuṣaḥ
   svam ātmānaṃ paraṃ caiva   budʰyante jñāna-cakṣuṣaḥ /
Halfverse: e    karmabʰūmim imāṃ prāpya   punar yānti surālayam
   karma-bʰūmim imāṃ prāpya   punar yānti surālayam /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    kiṃ cid daivād dʰaṭʰāt kiṃ cit   kiṃ cid eva svakarmabʰiḥ
   kiṃcid daivādd^haṭʰāt kiṃcit   kiṃcid eva sva-karmabʰiḥ /
Halfverse: c    prāpnuvanti narā rājan   mā te 'stv anyā vicāraṇā
   prāpnuvanti narā rājan   mā te_astv anyā vicāraṇā /32/ ՙ

Verse: 33 
Halfverse: a    imām atropamāṃ cāpi   nibodʰa vadatāṃ vara
   imām atra_upamāṃ ca_api   nibodʰa vadatāṃ vara /
Halfverse: c    manuṣyaloke yac cʰreyo   paraṃ manye yudʰiṣṭʰira
   manuṣya-loke yat śreyo   paraṃ manye yudʰiṣṭʰira /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    iha vaikasya nāmutra   amutraikasya no iha
   iha vā_ekasya na_amutra amutra_ekasya no\ iha / ՙ
Halfverse: c    iha cāmutra caikasya   nāmutraikasya no iha
   iha ca_amutra ca_ekasya   na_amutra_ekasya no\ iha /34/ ՙ


Verse: 35 
Halfverse: a    dʰanāni yeṣāṃ vipulāni santi; nityaṃ ramante suvibʰūṣitāṅgāḥ
   dʰanāni yeṣāṃ vipulāni santi   nityaṃ ramante suvibʰūṣita_aṅgāḥ /
Halfverse: c    teṣām ayaṃ śatruvaragʰna loko; nāsau sadā dehasukʰe ratānām
   teṣām ayaṃ śatru-varagʰna loko   na_asau sadā deha-sukʰe ratānām /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    ye yogayuktās tapasi prasaktāḥ; svādʰyāyaśīlā jarayanti dehān
   ye yoga-yuktās tapasi prasaktāḥ   svādʰyāya-śīlā jarayanti dehān /
Halfverse: c    jitendriyā bʰūtahite niviṣṭās; teṣām asau nāyam arigʰna lokaḥ
   jita_indriyā bʰūta-hite niviṣṭās   teṣām asau na_ayam arigʰna lokaḥ /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    ye dʰarmam eva pratʰamaṃ caranti; dʰarmeṇa labdʰvā ca dʰanāni kāle
   ye dʰarmam eva pratʰamaṃ caranti   dʰarmeṇa labdʰvā ca dʰanāni kāle /
Halfverse: c    dārān avāpya kratubʰir yajante; teṣām ayaṃ caiva paraś ca lokaḥ
   dārān avāpya kratubʰir yajante   teṣām ayaṃ caiva paraś ca lokaḥ /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    ye naiva vidyāṃ na tapo na dānaṃ; na cāpi mūḍʰāḥ prajane yatante
   ye na_eva vidyāṃ na tapo na dānaṃ   na ca_api mūḍʰāḥ prajane yatante /
Halfverse: c    na cādʰigaccʰanti sukʰāny abʰāgyās; teṣām ayaṃ caiva paraś ca nāsti
   na ca_adʰigaccʰanti sukʰāny abʰāgyās   teṣām ayaṃ caiva paraś ca na_asti /38/

Verse: 39 
Halfverse: a    sarve bʰavantas tv ativīryasattvā; divyaujasaḥ saṃhananopapannāḥ
   sarve bʰavantas tv ativīrya-sattvā   divya_ojasaḥ saṃhanana_upapannāḥ /
Halfverse: c    lokād amuṣmād avaniṃ prapannāḥ; svadʰīta vidyāḥ surakāryahetoḥ
   lokād amuṣmād avaniṃ prapannāḥ   svadʰīta vidyāḥ sura-kārya-hetoḥ /39/ ՙ

Verse: 40 
Halfverse: a    kr̥tvaiva karmāṇi mahāni śūrās; tapo damācāra vihāraśīlāḥ
   kr̥tvā_eva karmāṇi mahāni śūrās   tapo dama_ācāra vihāra-śīlāḥ /
Halfverse: c    devān r̥ṣīn pretagaṇāṃś ca sarvān; saṃtarpayitvā vidʰinā pareṇa
   devān r̥ṣīn preta-gaṇāṃś ca sarvān   saṃtarpayitvā vidʰinā pareṇa /40/ 40

Verse: 41 
Halfverse: a    svargaṃ paraṃ puṇyakr̥tāṃ nivāsaṃ; krameṇa saṃprāpsyatʰa karmabʰiḥ svaiḥ
   svargaṃ paraṃ puṇya-kr̥tāṃ nivāsaṃ   krameṇa saṃprāpsyatʰa karmabʰiḥ svaiḥ /
Halfverse: c    mā bʰūd viśaṅkā tava kauravendra; dr̥ṣṭvātmanaḥ kleśam imaṃ sukʰārha
   mā bʰūd viśaṅkā tava kaurava_indra   dr̥ṣṭvā_ātmanaḥ kleśam imaṃ sukʰa_arha /41/ (E)41



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.