TITUS
Mahabharata
Part No. 478
Previous part

Chapter: 181 
Adhyāya 181


Verse: 1  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    
taṃ vivakṣantam ālakṣya   kururājo mahāmunim
   
taṃ vivakṣantam ālakṣya   kuru-rājo mahā-munim /
Halfverse: c    
katʰā saṃjananārtʰāya   codayām āsa pāṇḍavaḥ
   
katʰā saṃjanana_artʰāya   codayāmāsa pāṇḍavaḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    
bʰavān daivatadaityānām   r̥ṣīṇāṃ ca mahātmanām
   
bʰavān daivata-daityānām   r̥ṣīṇāṃ ca mahātmanām / ՙ
Halfverse: c    
rājarṣīṇāṃ ca sarveṣāṃ   caritajñaḥ sanātanaḥ
   
rājarṣīṇāṃ ca sarveṣāṃ   caritajñaḥ sanātanaḥ /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    
sevyaś copāsitavyaś ca   mato naḥ kāṅkṣitaś ciram
   
sevyaś ca_upāsitavyaś ca   mato naḥ kāṅkṣitaś ciram /
Halfverse: c    
ayaṃ ca devakī putraḥ   prāpto 'smān avalokakaḥ
   
ayaṃ ca devakī putraḥ   prāpto_asmān avalokakaḥ /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    
bʰavaty eva hi me buddʰir   dr̥ṣṭvātmānaṃ sukʰāc cyutam
   
bʰavaty eva hi me buddʰir   dr̥ṣṭvā_ātmānaṃ sukʰāc cyutam /
Halfverse: c    
dʰārtarāṣṭrāṃś ca durvr̥ttann   r̥dʰyataḥ prekṣya sarvaśaḥ
   
dʰārtarāṣṭrāṃś ca durvr̥ttann   r̥dʰyataḥ prekṣya sarvaśaḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    
karmaṇaḥ puruṣaḥ kartā   śubʰasyāpy aśubʰasya ca
   
karmaṇaḥ puruṣaḥ kartā   śubʰasya_apy aśubʰasya ca / ՙ
Halfverse: c    
svapʰalaṃ tad upāśnāti   katʰaṃ kartā svid īśvaraḥ
   
sva-pʰalaṃ tad upāśnāti   katʰaṃ kartā svid īśvaraḥ /5/ ՙ

Verse: 6 
Halfverse: a    
atʰa sukʰaduḥkʰeṣu   nr̥ṇāṃ brahmavidāṃ vara
   
atʰa sukʰa-duḥkʰeṣu   nr̥ṇāṃ brahmavidāṃ vara /
Halfverse: c    
iha kr̥tam anveti   paradehātʰa punaḥ
   
iha kr̥tam anveti   para-deha_atʰa punaḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    
dehī ca dehaṃ saṃtyajya   mr̥gyamāṇaḥ śubʰāśubʰaiḥ
   
dehī ca dehaṃ saṃtyajya   mr̥gyamāṇaḥ śubʰa_aśubʰaiḥ /
Halfverse: c    
katʰaṃ saṃyujyate pretya   iha dvijasattama
   
katʰaṃ saṃyujyate pretya iha dvija-sattama /7/ ՙ

Verse: 8 
Halfverse: a    
aiha laukikam evaitad   utāho pāralaukikam
   
aiha laukikam eva_etad   uta_aho pāralaukikam /
Halfverse: c    
kva ca karmāṇi tiṣṭʰanti   jantoḥpretasya bʰārgava
   
kva ca karmāṇi tiṣṭʰanti   jantoḥpretasya bʰārgava /8/ ՙ

Verse: 9 
{Mārkaṇḍeya uvāca}
Halfverse: a    
tvad yukto 'yam anupraśno   yatʰāvad vadatāṃ vara
   
tvad yukto_ayam anupraśno   yatʰāvad vadatāṃ vara /
Halfverse: c    
viditaṃ veditavyaṃ te   stʰity artʰam anupr̥ccʰasi
   
viditaṃ veditavyaṃ te   stʰity artʰam anupr̥ccʰasi /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    
atra te vartayiṣyāmi   tad ihaikamanaḥ śr̥ṇu
   
atra te vartayiṣyāmi   tad iha_eka-manaḥ śr̥ṇu / ՙ
Halfverse: c    
yatʰehāmutra ca naraḥ   sukʰaduḥkʰam upāśnute
   
yatʰā_iha_amutra ca naraḥ   sukʰa-duḥkʰam upāśnute /10/ 10

Verse: 11 
Halfverse: a    
nirmalāni śarīrāṇi   viśuddʰāni śarīriṇām
   
nirmalāni śarīrāṇi   viśuddʰāni śarīriṇām /
Halfverse: c    
sasarja dʰarmatantrāṇi   pūrvotpannaḥ prajāpatiḥ
   
sasarja dʰarma-tantrāṇi   pūrva_utpannaḥ prajāpatiḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    
amogʰabalasaṃkalpāḥ   suvratāḥ satyavādinaḥ
   
amogʰa-bala-saṃkalpāḥ   suvratāḥ satya-vādinaḥ /
Halfverse: c    
brahmabʰūtā narāḥ puṇyāḥ   purāṇāḥ kurunandana
   
brahma-bʰūtā narāḥ puṇyāḥ   purāṇāḥ kuru-nandana /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    
sarve devaiḥ samāyānti   svaccʰandena nabʰastalam
   
sarve devaiḥ samāyānti   svaccʰandena nabʰas-talam /
Halfverse: c    
tataś ca punar āyānti   sarve svaccʰandacāriṇaḥ
   
tataś ca punar āyānti   sarve svaccʰanda-cāriṇaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    
svaccʰandamaraṇāś cāsan   narāḥ svaccʰandajīvinaḥ
   
svaccʰanda-maraṇāś ca_āsan   narāḥ svaccʰanda-jīvinaḥ /
Halfverse: c    
alpabādʰā nirātaṅkā   siddʰārtʰā nirupadravāḥ
   
alpa-bādʰā nirātaṅkā   siddʰa_artʰā nirupadravāḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    
draṣṭāro devasaṃgʰānām   r̥ṣīṇāṃ ca mahātmanām
   
draṣṭāro deva-saṃgʰānām   r̥ṣīṇāṃ ca mahātmanām /
Halfverse: c    
pratyakṣāḥ sarvadʰarmāṇāṃ   dāntā vigatamatsarāḥ
   
pratyakṣāḥ sarva-dʰarmāṇāṃ   dāntā vigata-matsarāḥ /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    
āsan varṣasahasrāṇi   tatʰā putrasahasriṇaḥ
   
āsan varṣa-sahasrāṇi   tatʰā putra-sahasriṇaḥ /
Halfverse: c    
tataḥ kālāntare 'nyasmin   pr̥tʰivītalacāriṇaḥ
   
tataḥ kāla_antare_anyasmin   pr̥tʰivī-tala-cāriṇaḥ /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    
kāmakrodʰābʰibʰūtās te   māyā vyājopajīvinaḥ
   
kāma-krodʰa_abʰibʰūtās te   māyā vyāja_upajīvinaḥ /
Halfverse: c    
lobʰamohābʰibʰūtāś ca   tyaktā devais tato narāḥ
   
lobʰa-moha_abʰibʰūtāś ca   tyaktā devais tato narāḥ /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    
aśubʰaiḥ karmabʰiḥ pāpās   tiryaṅ narakagāminaḥ
   
aśubʰaiḥ karmabʰiḥ pāpās   tiryaṅ naraka-gāminaḥ /
Halfverse: c    
saṃsāreṣu vicitreṣu   pacyamānāḥ punaḥ punaḥ
   
saṃsāreṣu vicitreṣu   pacyamānāḥ punaḥ punaḥ /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    
mogʰeṣṭā mogʰasaṃkalpā   mogʰajñānā vicetasaḥ
   
mogʰa_iṣṭā mogʰa-saṃkalpā   mogʰa-jñānā vicetasaḥ /
Halfverse: c    
sarvātiśaṅkinaś caiva   saṃvr̥ttāḥ kleśabʰāginaḥ
   
sarva_atiśaṅkinaś caiva   saṃvr̥ttāḥ kleśa-bʰāginaḥ /
Halfverse: e    
aśubʰaiḥ karmabʰiś cāpi   prāyaśaḥ paricihnitāḥ
   
aśubʰaiḥ karmabʰiś cāpi   prāyaśaḥ paricihnitāḥ /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    
dauṣkulyā vyādʰibahulā   durātmāno 'pratāpinaḥ
   
dauṣkulyā vyādʰi-bahulā   durātmāno_apratāpinaḥ /
Halfverse: c    
bʰavanty alpāyuṣaḥ pāpā   raudrakarmapʰalodayāḥ
   
bʰavanty alpa_āyuṣaḥ pāpā   raudra-karma-pʰala_udayāḥ /
Halfverse: e    
nātʰantaḥ sarvakāmānāṃ   nāstikā bʰinnasetavaḥ
   
nātʰantaḥ sarva-kāmānāṃ   nāstikā bʰinna-setavaḥ /20/ 20

Verse: 21 
Halfverse: a    
jantoḥpretasya kaunteya   gatiḥ svair iha karmabʰiḥ
   
jantoḥpretasya kaunteya   gatiḥ svair iha karmabʰiḥ / ՙ
Halfverse: c    
prājñasya hīnabuddʰeś ca   karma kośaḥ kva tiṣṭʰati
   
prājñasya hīna-buddʰeś ca   karma kośaḥ kva tiṣṭʰati /21/ ՙ

Verse: 22 
Halfverse: a    
kvastʰas tat samupāśnāti   sukr̥taṃ yadi vetarat
   
kvastʰas tat samupāśnāti   sukr̥taṃ yadi _itarat /
Halfverse: c    
iti te darśanaṃ yac ca   tatrāpy anunayaṃ śr̥ṇu
   
iti te darśanaṃ yac ca   tatra_apy anunayaṃ śr̥ṇu /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    
ayam ādi śarīreṇa   deva sr̥ṣṭena mānavaḥ
   
ayam ādi śarīreṇa   deva sr̥ṣṭena mānavaḥ /
Halfverse: c    
śubʰānām aśubʰānāṃ ca   kurute saṃcayaṃ mahat
   
śubʰānām aśubʰānāṃ ca   kurute saṃcayaṃ mahat /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    
āyuṣo 'nte prahāyedaṃ   kṣīṇaprāyaṃ kalevaram
   
āyuṣo_ante prahāya_idaṃ   kṣīṇa-prāyaṃ kalevaram /
Halfverse: c    
saṃbʰavaty eva yugapad   yonau nāsty antarā bʰavaḥ
   
saṃbʰavaty eva yugapad   yonau na_asty antarā bʰavaḥ /24/ ՙ

Verse: 25 
Halfverse: a    
tatrāsya svakr̥taṃ karma   cʰāyevānugataṃ sadā
   
tatra_asya sva-kr̥taṃ karma   cʰāyā_iva_anugataṃ sadā /
Halfverse: c    
pʰalaty atʰa sukʰārho    duḥkʰārho vāpi jāyate
   
pʰalaty atʰa sukʰa_arho    duḥkʰa_arho _api jāyate /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    
kr̥tāntavidʰisaṃyuktaḥ   sajantur lakṣaṇaiḥ śubʰaiḥ
   
kr̥ta_anta-vidʰi-saṃyuktaḥ   sa-jantur lakṣaṇaiḥ śubʰaiḥ /
Halfverse: c    
aśubʰair nirādāno   lakṣyate jñānadr̥ṣṭibʰiḥ
   
aśubʰair nirādāno   lakṣyate jñāna-dr̥ṣṭibʰiḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    
eṣā tāvad abuddʰīnāṃ   gatir uktā yudʰiṣṭʰira
   
eṣā tāvad abuddʰīnāṃ   gatir_uktā yudʰiṣṭʰira /
Halfverse: c    
ataḥ paraṃ jñānavatāṃ   nibodʰa gatim uttamām
   
ataḥ paraṃ jñānavatāṃ   nibodʰa gatim uttamām /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    
manuṣyās taptatapasaḥ   sarvāgama parāyaṇāḥ
   
manuṣyās tapta-tapasaḥ   sarva_āgama parāyaṇāḥ /
Halfverse: c    
stʰiravratāḥ satyaparā   guruśuśrūṣaṇe ratāḥ
   
stʰira-vratāḥ satya-parā   guru-śuśrūṣaṇe ratāḥ /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    
suśīlāḥ śuklajātīyāḥ   kṣāntā dāntāḥ sutejasaḥ
   
suśīlāḥ śukla-jātīyāḥ   kṣāntā dāntāḥ sutejasaḥ /
Halfverse: c    
śubʰayonyantaragatāḥ   prāyaśaḥ śubʰalakṣaṇāḥ
   
śubʰa-yony-antara-gatāḥ   prāyaśaḥ śubʰa-lakṣaṇāḥ /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    
jitendriyatvād vaśinaḥ   śulkatvān mandarogiṇaḥ
   
jita_indriyatvād vaśinaḥ   śulkatvān manda-rogiṇaḥ /
Halfverse: c    
alpabādʰa paritrāsād   bʰavanti nirupadravāḥ
   
alpa-bādʰa paritrāsād   bʰavanti nirupadravāḥ /30/ 30

Verse: 31 
Halfverse: a    
cyavantaṃ jāyamānaṃ ca   garbʰastʰaṃ caiva sarvaśaḥ
   
cyavantaṃ jāyamānaṃ ca   garbʰastʰaṃ caiva sarvaśaḥ /
Halfverse: c    
svam ātmānaṃ paraṃ caiva   budʰyante jñānacakṣuṣaḥ
   
svam ātmānaṃ paraṃ caiva   budʰyante jñāna-cakṣuṣaḥ /
Halfverse: e    
karmabʰūmim imāṃ prāpya   punar yānti surālayam
   
karma-bʰūmim imāṃ prāpya   punar yānti surālayam /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    
kiṃ cid daivād dʰaṭʰāt kiṃ cit   kiṃ cid eva svakarmabʰiḥ
   
kiṃcid daivādd^haṭʰāt kiṃcit   kiṃcid eva sva-karmabʰiḥ /
Halfverse: c    
prāpnuvanti narā rājan    te 'stv anyā vicāraṇā
   
prāpnuvanti narā rājan    te_astv anyā vicāraṇā /32/ ՙ

Verse: 33 
Halfverse: a    
imām atropamāṃ cāpi   nibodʰa vadatāṃ vara
   
imām atra_upamāṃ ca_api   nibodʰa vadatāṃ vara /
Halfverse: c    
manuṣyaloke yac cʰreyo   paraṃ manye yudʰiṣṭʰira
   
manuṣya-loke yat śreyo   paraṃ manye yudʰiṣṭʰira /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    
iha vaikasya nāmutra   amutraikasya no iha
   
iha _ekasya na_amutra amutra_ekasya no\ iha / ՙ
Halfverse: c    
iha cāmutra caikasya   nāmutraikasya no iha
   
iha ca_amutra ca_ekasya   na_amutra_ekasya no\ iha /34/ ՙ


Verse: 35 
Halfverse: a    
dʰanāni yeṣāṃ vipulāni santi; nityaṃ ramante suvibʰūṣitāṅgāḥ
   
dʰanāni yeṣāṃ vipulāni santi   nityaṃ ramante suvibʰūṣita_aṅgāḥ /
Halfverse: c    
teṣām ayaṃ śatruvaragʰna loko; nāsau sadā dehasukʰe ratānām
   
teṣām ayaṃ śatru-varagʰna loko   na_asau sadā deha-sukʰe ratānām /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    
ye yogayuktās tapasi prasaktāḥ; svādʰyāyaśīlā jarayanti dehān
   
ye yoga-yuktās tapasi prasaktāḥ   svādʰyāya-śīlā jarayanti dehān /
Halfverse: c    
jitendriyā bʰūtahite niviṣṭās; teṣām asau nāyam arigʰna lokaḥ
   
jita_indriyā bʰūta-hite niviṣṭās   teṣām asau na_ayam arigʰna lokaḥ /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    
ye dʰarmam eva pratʰamaṃ caranti; dʰarmeṇa labdʰvā ca dʰanāni kāle
   
ye dʰarmam eva pratʰamaṃ caranti   dʰarmeṇa labdʰvā ca dʰanāni kāle /
Halfverse: c    
dārān avāpya kratubʰir yajante; teṣām ayaṃ caiva paraś ca lokaḥ
   
dārān avāpya kratubʰir yajante   teṣām ayaṃ caiva paraś ca lokaḥ /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    
ye naiva vidyāṃ na tapo na dānaṃ; na cāpi mūḍʰāḥ prajane yatante
   
ye na_eva vidyāṃ na tapo na dānaṃ   na ca_api mūḍʰāḥ prajane yatante /
Halfverse: c    
na cādʰigaccʰanti sukʰāny abʰāgyās; teṣām ayaṃ caiva paraś ca nāsti
   
na ca_adʰigaccʰanti sukʰāny abʰāgyās   teṣām ayaṃ caiva paraś ca na_asti /38/

Verse: 39 
Halfverse: a    
sarve bʰavantas tv ativīryasattvā; divyaujasaḥ saṃhananopapannāḥ
   
sarve bʰavantas tv ativīrya-sattvā   divya_ojasaḥ saṃhanana_upapannāḥ /
Halfverse: c    
lokād amuṣmād avaniṃ prapannāḥ; svadʰīta vidyāḥ surakāryahetoḥ
   
lokād amuṣmād avaniṃ prapannāḥ   svadʰīta vidyāḥ sura-kārya-hetoḥ /39/ ՙ

Verse: 40 
Halfverse: a    
kr̥tvaiva karmāṇi mahāni śūrās; tapo damācāra vihāraśīlāḥ
   
kr̥tvā_eva karmāṇi mahāni śūrās   tapo dama_ācāra vihāra-śīlāḥ /
Halfverse: c    
devān r̥ṣīn pretagaṇāṃś ca sarvān; saṃtarpayitvā vidʰinā pareṇa
   
devān r̥ṣīn preta-gaṇāṃś ca sarvān   saṃtarpayitvā vidʰinā pareṇa /40/ 40

Verse: 41 
Halfverse: a    
svargaṃ paraṃ puṇyakr̥tāṃ nivāsaṃ; krameṇa saṃprāpsyatʰa karmabʰiḥ svaiḥ
   
svargaṃ paraṃ puṇya-kr̥tāṃ nivāsaṃ   krameṇa saṃprāpsyatʰa karmabʰiḥ svaiḥ /
Halfverse: c    
bʰūd viśaṅkā tava kauravendra; dr̥ṣṭvātmanaḥ kleśam imaṃ sukʰārha
   
bʰūd viśaṅkā tava kaurava_indra   dr̥ṣṭvā_ātmanaḥ kleśam imaṃ sukʰa_arha /41/ (E)41



Next part



This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.