TITUS
Ramayana
Part No. 79
Previous part

Chapter: 3 
Adhyāya 3


Verse: 1 
Halfverse: a    teṣām ajñalipadmāni   pragr̥hītāni sarvaśaḥ
   teṣām ajñali-padmāni   pragr̥hītāni sarvaśaḥ /
Halfverse: c    pratigr̥hyābravīd rājā   tebʰyaḥ priyahitaṃ vacaḥ
   pratigr̥hya_abravīd rājā   tebʰyaḥ priya-hitaṃ vacaḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    aho 'smi paramaprītaḥ   prabʰāvaś cātulo mama
   aho_asmi parama-prītaḥ   prabʰāvaś ca_ātulo mama /
Halfverse: c    yan me jyeṣṭʰaṃ priyaṃ putraṃ   yauvarājyastʰam iccʰatʰa
   yan me jyeṣṭʰaṃ priyaṃ putraṃ   yauvarājyastʰam iccʰatʰa /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    iti pratyarcya tān rājā   brāhmaṇān idam abravīt
   iti pratyarcya tān rājā   brāhmaṇān idam abravīt /
Halfverse: c    vasiṣṭʰaṃ vāmadevaṃ ca   teṣām evopaśr̥ṇvatām
   vasiṣṭʰaṃ vāmadevaṃ ca   teṣām eva_upaśr̥ṇvatām /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    caitraḥ śrīmān ayaṃ māsaḥ   puṇyaḥ puṣpitakānanaḥ
   caitraḥ śrīmān ayaṃ māsaḥ   puṇyaḥ puṣpita-kānanaḥ /
Halfverse: c    yauvarājyāya rāmasya   sarvam evopakalpyatām
   yauvarājyāya rāmasya   sarvam eva_upakalpyatām /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    kr̥tam ity eva cābrūtām   abʰigamya jagatpatim
   kr̥tam ity eva ca_abrūtām   abʰigamya jagat-patim /
Halfverse: c    yatʰoktavacanaṃ prītau   harṣayuktau dvijarṣabʰau
   yatʰā_ukta-vacanaṃ prītau   harṣa-yuktau dvija-r̥ṣabʰau /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    tataḥ sumantraṃ dyutimān   rājā vacanam abravīt
   tataḥ sumantraṃ dyutimān   rājā vacanam abravīt /
Halfverse: c    rāmaḥ kr̥tātmā bʰavatā   śīgʰram ānīiyatām iti
   rāmaḥ kr̥ta_ātmā bʰavatā   śīgʰram ānīiyatām iti /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    sa tatʰeti pratijñāya   sumantro rājaśāsanāt
   sa tatʰā_iti pratijñāya   sumantro rāja-śāsanāt /
Halfverse: c    rāmaṃ tatrānayāṃ cakre   ratʰena ratʰināṃ varam
   rāmaṃ tatra_ānayāṃ cakre   ratʰena ratʰināṃ varam /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    atʰa tatra samāsīnās   tadā daśaratʰaṃ nr̥pam
   atʰa tatra samāsīnās   tadā daśaratʰaṃ nr̥pam /
Halfverse: c    prācyodīcyāḥ pratīcyāś ca   dākṣiṇātyāś ca bʰūmipāḥ
   prācyā_udīcyāḥ pratīcyāś ca   dākṣiṇātyāś ca bʰūmipāḥ /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    mleccʰāś cāryāś ca ye cānye   vanaśailāntavāsinaḥ
   mleccʰāś ca_āryāś ca ye ca_anye   vana-śaila_anta-vāsinaḥ /
Halfverse: c    upāsāṃ cakrire sarve   taṃ devā iva vāsavam
   upāsāṃ cakrire sarve   taṃ devā iva vāsavam /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    teṣāṃ madʰye sa rājarṣir   marutām iva vāsavaḥ
   teṣāṃ madʰye sa rājarṣir   marutām iva vāsavaḥ / {!}
Halfverse: c    prāsādastʰo ratʰagataṃ   dadarśāyāntam ātmajam
   prāsādastʰo ratʰa-gataṃ   dadarśa_āyāntam ātmajam /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    gandʰarvarājapratimaṃ   loke vikʰyātapauruṣam
   gandʰarva-rāja-pratimaṃ   loke vikʰyāta-pauruṣam /
Halfverse: c    dīrgʰabāhuṃ mahāsattvaṃ   mattamātaṅgagāminam
   dīrgʰa-bāhuṃ mahā-sattvaṃ   matta-mātaṅga-gāminam /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    candrakāntānanaṃ rāmam   atīva priyadarśanam
   candra-kānta_ānanaṃ rāmam   atīva priya-darśanam /
Halfverse: c    rūpaudāryaguṇaiḥ puṃsāṃ   dr̥ṣṭicittāpahāriṇam
   rūpa_audārya-guṇaiḥ puṃsāṃ   dr̥ṣṭi-citta_apahāriṇam /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    gʰarmābʰitaptāḥ parjanyaṃ   hlādayantam iva prajāḥ
   gʰarma_abʰitaptāḥ parjanyaṃ   hlādayantam iva prajāḥ /
Halfverse: c    na tatarpa samāyāntaṃ   paśyamāno narādʰipaḥ
   na tatarpa samāyāntaṃ   paśyamāno nara_adʰipaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    avatārya sumantras taṃ   rāgʰavaṃ syandanottamāt
   avatārya sumantras taṃ   rāgʰavaṃ syandana_uttamāt /
Halfverse: c    pituḥ samīpaṃ gaccʰantaṃ   prāñjaliḥ pr̥ṣṭʰato 'nvagāt
   pituḥ samīpaṃ gaccʰantaṃ   prāñjaliḥ pr̥ṣṭʰato_anvagāt /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    sa taṃ kailāsaśr̥ṅgābʰaṃ   prāsādaṃ narapuṃgavaḥ
   sa taṃ kailāsa-śr̥ṅga_ābʰaṃ   prāsādaṃ nara-puṃgavaḥ /
Halfverse: c    āruroha nr̥paṃ draṣṭuṃ   saha sūtena rāgʰavaḥ
   āruroha nr̥paṃ draṣṭuṃ   saha sūtena rāgʰavaḥ /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    sa prāñjalir abʰipretya   praṇataḥ pitur antike
   sa prāñjalir abʰipretya   praṇataḥ pitur antike /
Halfverse: c    nāma svaṃ śrāvayan rāmo   vavande caraṇau pituḥ
   nāma svaṃ śrāvayan rāmo   vavande caraṇau pituḥ /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    taṃ dr̥ṣṭvā praṇataṃ pārśve   kr̥tāñjalipuṭaṃ nr̥paḥ
   taṃ dr̥ṣṭvā praṇataṃ pārśve   kr̥ta_añjali-puṭaṃ nr̥paḥ /
Halfverse: c    gr̥hyāñjalau samākr̥ṣya   sasvaje priyam ātmajam
   gr̥hya_añjalau samākr̥ṣya   sasvaje priyam ātmajam /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    tasmai cābʰyudyataṃ śrīmān   maṇikāñcanabʰūṣitam
   tasmai ca_abʰyudyataṃ śrīmān   maṇi-kāñcana-bʰūṣitam /
Halfverse: c    dideśa rājā ruciraṃ   rāmāya paramāsanam
   dideśa rājā ruciraṃ   rāmāya parama_āsanam /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    tad āsanavaraṃ prāpya   vyadīpayata rāgʰavaḥ
   tad āsana-varaṃ prāpya   vyadīpayata rāgʰavaḥ /
Halfverse: c    svayeva prabʰayā merum   udaye vimalo raviḥ
   svayā_iva prabʰayā merum   udaye vimalo raviḥ /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    tena vibʰrājitā tatra   sā sabʰābʰivyarocata
   tena vibʰrājitā tatra   sā sabʰā_abʰivyarocata /
Halfverse: c    vimalagrahanakṣatrā   śāradī dyaur ivendunā
   vimala-graha-nakṣatrā   śāradī dyaur iva_indunā /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    taṃ paśyamāno nr̥patis   tutoṣa priyam ātmajam
   taṃ paśyamāno nr̥patis   tutoṣa priyam ātmajam /
Halfverse: c    alaṃkr̥tam ivātmānam   ādarśatalasaṃstʰitam
   alaṃkr̥tam iva_ātmānam   ādarśa-tala-saṃstʰitam /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    sa taṃ sasmitam ābʰāṣya   putraṃ putravatāṃ varaḥ
   sa taṃ sasmitam ābʰāṣya   putraṃ putravatāṃ varaḥ /
Halfverse: c    uvācedaṃ vaco rājā   devendram iva kaśyapaḥ
   uvāca_idaṃ vaco rājā   deva_indram iva kaśyapaḥ /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    jyeṣṭʰāyām asi me patnyāṃ   sadr̥śyāṃ sadr̥śaḥ sutaḥ
   jyeṣṭʰāyām asi me patnyāṃ   sadr̥śyāṃ sadr̥śaḥ sutaḥ /
Halfverse: c    utpannas tvaṃ guṇaśreṣṭʰo   mama rāmātmajaḥ priyaḥ
   utpannas tvaṃ guṇa-śreṣṭʰo   mama rāma_ātmajaḥ priyaḥ /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    tvayā yataḥ prajāś cemāḥ   svaguṇair anurañjitāḥ
   tvayā yataḥ prajāś ca_imāḥ   sva-guṇair anurañjitāḥ /
Halfverse: c    tasmāt tvaṃ puṣyayogena   yauvarājyam avāpnuhi
   tasmāt tvaṃ puṣya-yogena   yauvarājyam avāpnuhi /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    kāmatas tvaṃ prakr̥tyaiva   vinīto guṇavān asi
   kāmatas tvaṃ prakr̥tyā_eva   vinīto guṇavān asi /
Halfverse: c    guṇavaty api tu snehāt   putra vakṣyāmi te hitam
   guṇavaty api tu snehāt   putra vakṣyāmi te hitam /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    bʰūyo vinayam āstʰāya   bʰava nityaṃ jitendriyaḥ
   bʰūyo vinayam āstʰāya   bʰava nityaṃ jita_indriyaḥ /
Halfverse: c    kāmakrodʰasamuttʰāni   tyajetʰā vyasanāni ca
   kāma-krodʰa-samuttʰāni   tyajetʰā vyasanāni ca /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    parokṣayā vartamāno   vr̥ttyā pratyakṣayā tatʰā
   parokṣayā vartamāno   vr̥ttyā pratyakṣayā tatʰā /
Halfverse: c    amātyaprabʰr̥tīḥ sarvāḥ   prakr̥tīś cānurañjaya
   amātya-prabʰr̥tīḥ sarvāḥ   prakr̥tīś ca_anurañjaya /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    tuṣṭānuraktaprakr̥tir   yaḥ pālayati medinīm
   tuṣṭa_anurakta-prakr̥tir   yaḥ pālayati medinīm /
Halfverse: c    tasya nandanti mitrāṇi   labdʰvāmr̥tam ivāmarāḥ
   tasya nandanti mitrāṇi   labdʰvā_amr̥tam iva_amarāḥ /
Halfverse: e    tasmāt putra tvam ātmānaṃ   niyamyaiva samācara
   tasmāt putra tvam ātmānaṃ   niyamya_eva samācara /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    tac cʰrutvā suhr̥das tasya   rāmasya priyakāriṇaḥ
   tat śrutvā suhr̥das tasya   rāmasya priya-kāriṇaḥ /
Halfverse: c    tvaritāḥ śīgʰram abʰyetya   kausalyāyai nyavedayan
   tvaritāḥ śīgʰram abʰyetya   kausalyāyai nyavedayan /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    sā hiraṇyaṃ ca gāś caiva   ratnāni vividʰāni ca
   sā hiraṇyaṃ ca gāś caiva   ratnāni vividʰāni ca /
Halfverse: c    vyādideśa priyākʰyebʰyaḥ   kausalyā pramadottamā
   vyādideśa priya_ākʰyebʰyaḥ   kausalyā pramada_uttamā /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    atʰābʰivādya rājānaṃ   ratʰam āruhya rāgʰavaḥ
   atʰa_abʰivādya rājānaṃ   ratʰam āruhya rāgʰavaḥ /
Halfverse: c    yayau svaṃ dyutimad veśma   janaugʰaiḥ pratipūjitaḥ
   yayau svaṃ dyutimad veśma   jana_ogʰaiḥ pratipūjitaḥ /31/

Verse: 32 


Halfverse: a    te cāpi paurā nr̥pater vacas tat    te cāpi paurā nr̥pater vacas tat
   te ca_api paurā nr̥pater vacas tat    te ca_api paurā nr̥pater vacas tat / {Gem}
Halfverse: b    cʰrutvā tadā lābʰam iveṣṭam āpya    cʰrutvā tadā lābʰam iveṣṭam āpya
   śrutvā tadā lābʰam iva_iṣṭam āpya    śrutvā tadā lābʰam iva_iṣṭam āpya / {Gem}
Halfverse: c    narendram āmantya gr̥hāṇi gatvā    narendram āmantya gr̥hāṇi gatvā
   nara_indram āmantya gr̥hāṇi gatvā    nara_indram āmantya gr̥hāṇi gatvā / {Gem}
Halfverse: d    devān samānarcur atīva hr̥ṣṭāḥ    devān samānarcur atīva hr̥ṣṭāḥ
   devān samānarcur atīva hr̥ṣṭāḥ    devān samānarcur atīva hr̥ṣṭāḥ /32/ {E} {Gem}




Next part


This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.