TITUS
Ramayana
Part No. 282
Previous part

Chapter: 23 
Adhyāya 23


Verse: 1 
Halfverse: a    tataḥ samupajigʰrantī   kapirājasya tanmukʰam
   tataḥ samupajigʰrantī   kapi-rājasya tan-mukʰam /
Halfverse: c    patiṃ lokāc cyutaṃ tārā   mr̥taṃ vacanam abravīt
   patiṃ lokāc cyutaṃ tārā   mr̥taṃ vacanam abravīt /

Verse: 2 
Halfverse: a    śeṣe tvaṃ viṣame duḥkʰam   akr̥tvā vacanaṃ mama
   śeṣe tvaṃ viṣame duḥkʰam   akr̥tvā vacanaṃ mama /
Halfverse: c    upalopacite vīra   suduḥkʰe vasudʰātale
   upala_upacite vīra   suduḥkʰe vasudʰā-tale /

Verse: 3 
Halfverse: a    mattaḥ priyatarā nūnaṃ   vānarendra mahī tava
   mattaḥ priyatarā nūnaṃ   vānara_indra mahī tava /
Halfverse: c    śeṣe hi tāṃ pariṣvajya   māṃ ca na pratibʰāṣase
   śeṣe hi tāṃ pariṣvajya   māṃ ca na pratibʰāṣase /

Verse: 4 
Halfverse: a    sugrīva eva vikrānto   vīra sāhasika priya
   sugrīva eva vikrānto   vīra sāhasika priya /
Halfverse: c    r̥kṣavānaramukʰyās tvāṃ   balinaṃ paryupāsate
   r̥kṣa-vānara-mukʰyās tvāṃ   balinaṃ paryupāsate /

Verse: 5 
Halfverse: a    eṣāṃ vilapitaṃ kr̥ccʰram   aṅgadasya ca śocataḥ
   eṣāṃ vilapitaṃ kr̥ccʰram   aṅgadasya ca śocataḥ /
Halfverse: c    mama cemāṃ giraṃ śrutvā   kiṃ tvaṃ na pratibudʰyase
   mama ca_imāṃ giraṃ śrutvā   kiṃ tvaṃ na pratibudʰyase /

Verse: 6 
Halfverse: a    idaṃ tac cʰūraśayanaṃ   yatra śeṣe hato yudʰi
   idaṃ tat śūra-śayanaṃ   yatra śeṣe hato yudʰi /
Halfverse: c    śāyitā nihatā yatra   tvayaiva ripavaḥ purā
   śāyitā nihatā yatra   tvayā_eva ripavaḥ purā /

Verse: 7 
Halfverse: a    viśuddʰasattvābʰijana   priyayuddʰa mama priya
   viśuddʰa-sattva_abʰijana   priya-yuddʰa mama priya /
Halfverse: c    mām anātʰāṃ vihāyaikāṃ   gatas tvam asi mānada
   mām anātʰāṃ vihāya_ekāṃ   gatas tvam asi mānada /

Verse: 8 
Halfverse: a    śūrāya na pradātavyā   kanyā kʰalu vipaścitā
   śūrāya na pradātavyā   kanyā kʰalu vipaścitā /
Halfverse: c    śūrabʰāryāṃ hatāṃ paśya   sadyo māṃ vidʰavāṃ kr̥tām
   śūra-bʰāryāṃ hatāṃ paśya   sadyo māṃ vidʰavāṃ kr̥tām /

Verse: 9 
Halfverse: a    avabʰagnaś ca me māno   bʰagnā me śāśvatī gatiḥ
   avabʰagnaś ca me māno   bʰagnā me śāśvatī gatiḥ /
Halfverse: c    agādʰe ca nimagnāsmi   vipule śokasāgare
   agādʰe ca nimagnā_asmi   vipule śoka-sāgare /

Verse: 10 
Halfverse: a    aśmasāramayaṃ nūnam   idaṃ me hr̥dayaṃ dr̥ḍʰam
   aśma-sāramayaṃ nūnam   idaṃ me hr̥dayaṃ dr̥ḍʰam /
Halfverse: c    bʰartāraṃ nihataṃ dr̥ṣṭvā   yan nādya śatadʰā gatam
   bʰartāraṃ nihataṃ dr̥ṣṭvā   yan na_adya śatadʰā gatam /

Verse: 11 
Halfverse: a    suhr̥c caiva hi bʰartā ca   prakr̥tyā ca mama priyaḥ
   suhr̥c caiva hi bʰartā ca   prakr̥tyā ca mama priyaḥ /
Halfverse: c    āhave ca parākrāntaḥ   śūraḥ pañcatvam āgataḥ
   āhave ca parākrāntaḥ   śūraḥ pañcatvam āgataḥ /

Verse: 12 
Halfverse: a    patihīnā tu yā nārī   kāmaṃ bʰavatu putriṇī
   pati-hīnā tu yā nārī   kāmaṃ bʰavatu putriṇī /
Halfverse: c    dʰanadʰānyaiḥ supūrṇāpi   vidʰavety ucyate budʰaiḥ
   dʰana-dʰānyaiḥ supūrṇā_api   vidʰavā_ity ucyate budʰaiḥ /

Verse: 13 
Halfverse: a    svagātraprabʰave vīra   śeṣe rudʰiramaṇḍale
   sva-gātra-prabʰave vīra   śeṣe rudʰira-maṇḍale /
Halfverse: c    kr̥mirāgaparistome   tvam evaṃ śayane yatʰā
   kr̥mi-rāga-paristome   tvam evaṃ śayane yatʰā /

Verse: 14 
Halfverse: a    reṇuśoṇitasaṃvītaṃ   gātraṃ tava samantataḥ
   reṇu-śoṇita-saṃvītaṃ   gātraṃ tava samantataḥ /
Halfverse: c    parirabdʰuṃ na śaknomi   bʰujābʰyāṃ plavagarṣabʰa
   parirabdʰuṃ na śaknomi   bʰujābʰyāṃ plavaga-r̥ṣabʰa /

Verse: 15 
Halfverse: a    kr̥takr̥tyo 'dya sugrīvo   vaire 'sminn atidāruṇe
   kr̥ta-kr̥tyo_adya sugrīvo   vaire_asminn atidāruṇe /
Halfverse: c    yasya rāmavimuktena   hr̥tam ekeṣuṇā bʰayam
   yasya rāma-vimuktena   hr̥tam eka_iṣuṇā bʰayam /

Verse: 16 
Halfverse: a    śareṇa hr̥di lagnena   gātrasaṃsparśane tava
   śareṇa hr̥di lagnena   gātra-saṃsparśane tava /
Halfverse: c    vāryāmi tvāṃ nirīkṣantī   tvayi pañcatvam āgate
   vāryāmi tvāṃ nirīkṣantī   tvayi pañcatvam āgate /

Verse: 17 
Halfverse: a    udbabarha śaraṃ nīlas   tasya gātragataṃ tadā
   udbabarha śaraṃ nīlas   tasya gātra-gataṃ tadā /
Halfverse: c    girigahvarasaṃlīnaṃ   dīptam āśīviṣaṃ yatʰā
   giri-gahvara-saṃlīnaṃ   dīptam āśī-viṣaṃ yatʰā /

Verse: 18 
Halfverse: a    tasya niṣkr̥ṣyamāṇasya   bāṇasya ca babʰau dyutiḥ
   tasya niṣkr̥ṣyamāṇasya   bāṇasya ca babʰau dyutiḥ /
Halfverse: c    astamastakasaṃruddʰo   raśmir dinakarād iva
   asta-mastaka-saṃruddʰo   raśmir dina-karād iva / {?}

Verse: 19 
Halfverse: a    petuḥ kṣatajadʰārās tu   vraṇebʰyas tasya sarvaśaḥ
   petuḥ kṣataja-dʰārās tu   vraṇebʰyas tasya sarvaśaḥ /
Halfverse: c    tāmragairikasaṃpr̥ktā   dʰārā iva dʰarādʰarāt
   tāmra-gairika-saṃpr̥ktā   dʰārā iva dʰarā-dʰarāt /

Verse: 20 
Halfverse: a    avakīrṇaṃ vimārjantī   bʰartāraṃ raṇareṇunā
   avakīrṇaṃ vimārjantī   bʰartāraṃ raṇa-reṇunā /
Halfverse: c    asrair nayanajaiḥ śūraṃ   siṣecāstrasamāhatam
   asrair nayanajaiḥ śūraṃ   siṣeca_astra-samāhatam /

Verse: 21 
Halfverse: a    rudʰirokṣitasarvāṅgaṃ   dr̥ṣṭvā vinihataṃ patim
   rudʰira_ukṣita-sarva_aṅgaṃ   dr̥ṣṭvā vinihataṃ patim /
Halfverse: c    uvāca tārā piṅgākṣaṃ   putram aṅgadam aṅganā
   uvāca tārā piṅga_akṣaṃ   putram aṅgadam aṅganā /

Verse: 22 
Halfverse: a    avastʰāṃ paścimāṃ paśya   pituḥ putra sudāruṇām
   avastʰāṃ paścimāṃ paśya   pituḥ putra sudāruṇām /
Halfverse: c    saṃprasaktasya vairasya   gato 'ntaḥ pāpakarmaṇā
   saṃprasaktasya vairasya   gato_antaḥ pāpa-karmaṇā /

Verse: 23 
Halfverse: a    bālasūryodayatanuṃ   prayāntaṃ yamasādanam
   bāla-sūrya_udaya-tanuṃ   prayāntaṃ yama-sādanam /
Halfverse: c    abʰivādaya rājānaṃ   pitaraṃ putra mānadam
   abʰivādaya rājānaṃ   pitaraṃ putra mānadam /

Verse: 24 
Halfverse: a    evam uktaḥ samuttʰāya   jagrāha caraṇau pituḥ
   evam uktaḥ samuttʰāya   jagrāha caraṇau pituḥ /
Halfverse: c    bʰujābʰyāṃ pīnavr̥tābʰyām   aṅgado 'ham iti bruvan
   bʰujābʰyāṃ pīna-vr̥tābʰyām   aṅgado_aham iti bruvan /

Verse: 25 
Halfverse: a    abʰivādayamānaṃ tvām   aṅgadaṃ tvaṃ yatʰāpurā
   abʰivādayamānaṃ tvām   aṅgadaṃ tvaṃ yatʰā-purā /
Halfverse: c    dīrgʰāyur bʰava putreti   kimartʰaṃ nābʰibʰāṣase
   dīrgʰa_āyur bʰava putra_iti   kim-artʰaṃ na_abʰibʰāṣase /

Verse: 26 
Halfverse: a    ahaṃ putrasahāyā tvām   upāse gatacetanam
   ahaṃ putra-sahāyā tvām   upāse gata-cetanam /
Halfverse: c    siṃhena nihataṃ sadyo   gauḥ savatseva govr̥ṣam
   siṃhena nihataṃ sadyo   gauḥ savatsā_iva go-vr̥ṣam /

Verse: 27 
Halfverse: a    iṣṭvā saṃgrāmayajñena   nānāpraharaṇāmbʰasā
   iṣṭvā saṃgrāma-yajñena   nānā-praharaṇa_ambʰasā /
Halfverse: c    asminn avabʰr̥tʰe snātaḥ   katʰaṃ patnyā mayā vinā
   asminn avabʰr̥tʰe snātaḥ   katʰaṃ patnyā mayā vinā /

Verse: 28 
Halfverse: a    yā dattā devarājena   tava tuṣṭena saṃyuge
   yā dattā deva-rājena   tava tuṣṭena saṃyuge /
Halfverse: c    śātakumbʰamayīṃ mālāṃ   tāṃ te paśyāmi neha kim
   śāta-kumbʰamayīṃ mālāṃ   tāṃ te paśyāmi na_iha kim /

Verse: 29 
Halfverse: a    rājaśrīr na jahāti tvāṃ   gatāsum api mānada
   rāja-śrīr na jahāti tvāṃ   gata_asum api mānada /
Halfverse: c    sūryasyāvartamānasya   śailarājam iva prabʰā
   sūryasya_āvartamānasya   śaila-rājam iva prabʰā /

Verse: 30 


Halfverse: a    na me vacaḥ patʰyam idaṃ tvayā kr̥taṃ    na me vacaḥ patʰyam idaṃ tvayā kr̥taṃ
   na me vacaḥ patʰyam idaṃ tvayā kr̥taṃ    na me vacaḥ patʰyam idaṃ tvayā kr̥taṃ / {Gem}
Halfverse: b    na cāsmi śaktā hi nivāraṇe tava    na cāsmi śaktā hi nivāraṇe tava
   na ca_asmi śaktā hi nivāraṇe tava    na ca_asmi śaktā hi nivāraṇe tava / {Gem}
Halfverse: c    hatā saputrāsmi hatena saṃyuge    hatā saputrāsmi hatena saṃyuge
   hatā saputrā_asmi hatena saṃyuge    hatā saputrā_asmi hatena saṃyuge / {Gem}
Halfverse: d    saha tvayā śrīr vijahāti mām iha    saha tvayā śrīr vijahāti mām iha
   saha tvayā śrīr vijahāti mām iha    saha tvayā śrīr vijahāti mām iha / {E} {Gem}




Next part


This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.