TITUS
Ramayana
Part No. 338
Previous part

Chapter: 13 
Adhyāya 13


Verse: 1 
Halfverse: a    sa vīkṣamāṇas tatrastʰo   mārgamāṇaś ca maitʰilīm
   sa vīkṣamāṇas tatrastʰo   mārgamāṇaś ca maitʰilīm /
Halfverse: c    avekṣamāṇaś ca mahīṃ   sarvāṃ tām anvavaikṣata
   avekṣamāṇaś ca mahīṃ   sarvāṃ tām anvavaikṣata /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    santāna kalatābʰiś ca   pādapair upaśobʰitām
   santāna kalatābʰiś ca   pādapair upaśobʰitām /
Halfverse: c    divyagandʰarasopetāṃ   sarvataḥ samalaṃkr̥tām
   divya-gandʰa-rasa_upetāṃ   sarvataḥ samalaṃkr̥tām /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    tāṃ sa nandanasaṃkāśāṃ   mr̥gapakṣibʰir āvr̥tām
   tāṃ sa nandana-saṃkāśāṃ   mr̥ga-pakṣibʰir āvr̥tām / {!}
Halfverse: c    harmyaprāsādasaṃbādʰāṃ   kokilākulaniḥsvanām
   harmya-prāsāda-saṃbādʰāṃ   kokila_ākula-niḥsvanām /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    kāñcanotpalapadmābʰir   vāpībʰir upaśobʰitām
   kāñcana_utpala-padmābʰir   vāpībʰir upaśobʰitām /
Halfverse: c    bahvāsanakutʰopetāṃ   bahubʰūmigr̥hāyutām
   bahv-āsana-kutʰā_upetāṃ   bahu-bʰūmi-gr̥ha_āyutām /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    sarvartukusumai ramyaiḥ   pʰalavadbʰiś ca pādapaiḥ
   sarva-r̥tu-kusumaiḥ ramyai    pʰalavadbʰiś ca pādapaiḥ /
Halfverse: c    puṣpitānām aśokānāṃ   śriyā sūryodayaprabʰām
   puṣpitānām aśokānāṃ   śriyā sūrya_udaya-prabʰām /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    pradīptām iva tatrastʰo   mārutiḥ samudaikṣata
   pradīptām iva tatrastʰo   mārutiḥ samudaikṣata /
Halfverse: c    niṣpatraśākʰāṃ vihagaiḥ   kriyamāṇām ivāsakr̥t
   niṣpatra-śākʰāṃ vihagaiḥ   kriyamāṇām iva_asakr̥t /
Halfverse: e    viniṣpatadbʰiḥ śataśaś   citraiḥ puṣpāvataṃsakaiḥ
   viniṣpatadbʰiḥ śataśaś   citraiḥ puṣpa_avataṃsakaiḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    āmūlapuṣpanicitair   aśokaiḥ śokanāśanaiḥ
   āmūla-puṣpa-nicitair   aśokaiḥ śoka-nāśanaiḥ /
Halfverse: c    puṣpabʰārātibʰāraiś ca   spr̥śadbʰir iva medinīm
   puṣpa-bʰāra_atibʰāraiś ca   spr̥śadbʰir iva medinīm /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    karṇikāraiḥ kusumitaiḥ   kiṃśukaiś ca supuṣpitaiḥ
   karṇikāraiḥ kusumitaiḥ   kiṃśukaiś ca supuṣpitaiḥ /
Halfverse: c    sa deśaḥ prabʰayā teṣāṃ   pradīpta iva sarvataḥ
   sa deśaḥ prabʰayā teṣāṃ   pradīpta iva sarvataḥ /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    puṃnāgāḥ saptaparṇāś ca   campakoddālakās tatʰā
   puṃnāgāḥ sapta-parṇāś ca   campaka_uddālakās tatʰā /
Halfverse: c    vivr̥ddʰamūlā bahavaḥ   śobʰante sma supuṣpitāḥ
   vivr̥ddʰa-mūlā bahavaḥ   śobʰante sma supuṣpitāḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    śātakumbʰanibʰāḥ ke cit   ke cid agniśikʰopamāḥ
   śāta-kumbʰa-nibʰāḥ kecit   kecid agni-śikʰa_upamāḥ /
Halfverse: c    nīlāñjananibʰāḥ ke cit   tatrāśokāḥ sahasraśaḥ
   nīla_añjana-nibʰāḥ kecit   tatra_aśokāḥ sahasraśaḥ /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    nandanaṃ vividʰodyānaṃ   citraṃ caitraratʰaṃ yatʰā
   nandanaṃ vividʰa_udyānaṃ   citraṃ caitraratʰaṃ yatʰā /
Halfverse: c    ativr̥ttam ivācintyaṃ   divyaṃ ramyaṃ śriyā vr̥tam
   ativr̥ttam iva_acintyaṃ   divyaṃ ramyaṃ śriyā vr̥tam /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    dvitīyam iva cākāśaṃ   puṣpajyotirgaṇāyutam
   dvitīyam iva ca_ākāśaṃ   puṣpa-jyotir-gaṇa_āyutam /
Halfverse: c    puṣparatnaśataiś citraṃ   pañcamaṃ sāgaraṃ yatʰā
   puṣpa-ratna-śataiś citraṃ   pañcamaṃ sāgaraṃ yatʰā /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    sarvartupuṣpair nicitaṃ   pādapair madʰugandʰibʰiḥ
   sarva-r̥tu-puṣpair nicitaṃ   pādapair madʰu-gandʰibʰiḥ /
Halfverse: c    nānāninādair udyānaṃ   ramyaṃ mr̥gagaṇair dvijaiḥ
   nānā-ninādair udyānaṃ   ramyaṃ mr̥ga-gaṇair dvijaiḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    anekagandʰapravahaṃ   puṇyagandʰaṃ manoramam
   aneka-gandʰa-pravahaṃ   puṇya-gandʰaṃ mano-ramam /
Halfverse: c    śailendram iva gandʰāḍʰyaṃ   dvitīyaṃ gandʰamādanam
   śaila_indram iva gandʰa_āḍʰyaṃ   dvitīyaṃ gandʰa-mādanam /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    aśokavanikāyāṃ tu   tasyāṃ vānarapuṃgavaḥ
   aśoka-vanikāyāṃ tu   tasyāṃ vānara-puṃgavaḥ /
Halfverse: c    sa dadarśāvidūrastʰaṃ   caityaprāsādam ūrjitam
   sa dadarśa_avidūrastʰaṃ   caitya-prāsādam ūrjitam /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    madʰye stambʰasahasreṇa   stʰitaṃ kailāsapāṇḍuram
   madʰye stambʰa-sahasreṇa   stʰitaṃ kailāsa-pāṇḍuram /
Halfverse: c    pravālakr̥tasopānaṃ   taptakāñcanavedikam
   pravāla-kr̥ta-sopānaṃ   tapta-kāñcana-vedikam /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    muṣṇantam iva cakṣūṃṣi   dyotamānam iva śriyā
   muṣṇantam iva cakṣūṃṣi   dyotamānam iva śriyā /
Halfverse: c    vimalaṃ prāṃśubʰāvatvād   ullikʰantam ivāmbaram
   vimalaṃ prāṃśu-bʰāvatvād   ullikʰantam iva_ambaram /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    tato malinasaṃvītāṃ   rākṣasībʰiḥ samāvr̥tām
   tato malina-saṃvītāṃ   rākṣasībʰiḥ samāvr̥tām / {!}
Halfverse: c    upavāsakr̥śāṃ dīnāṃ   niḥśvasāntīṃ punaḥ punaḥ
   upavāsa-kr̥śāṃ dīnāṃ   niḥśvasāntīṃ punaḥ punaḥ /
Halfverse: e    dadarśa śuklapakṣādau   candrarekʰām ivāmalām
   dadarśa śukla-pakṣa_ādau   candra-rekʰām iva_amalām /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    mandaprakʰyāyamānena   rūpeṇa ruciraprabʰām
   manda-prakʰyāyamānena   rūpeṇa rucira-prabʰām /
Halfverse: c    pinaddʰāṃ dʰūmajālena   śikʰām iva vibʰāvasoḥ
   pinaddʰāṃ dʰūma-jālena   śikʰām iva vibʰāvasoḥ /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    pītenaikena saṃvītāṃ   kliṣṭenottamavāsasā
   pītena_ekena saṃvītāṃ   kliṣṭena_uttama-vāsasā /
Halfverse: c    sapaṅkām analaṃkārāṃ   vipadmām iva padminīm
   sapaṅkām analaṃkārāṃ   vipadmām iva padminīm /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    vrīḍitāṃ duḥkʰasaṃtaptāṃ   parimlānāṃ tapasvinīm
   vrīḍitāṃ duḥkʰa-saṃtaptāṃ   parimlānāṃ tapasvinīm /
Halfverse: c    graheṇāṅgārakeṇaiva   pīḍitām iva rohiṇīm
   graheṇa_aṅgārakeṇa_eva   pīḍitām iva rohiṇīm /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    aśrupūrṇamukʰīṃ dīnāṃ   kr̥śām ananaśena ca
   aśru-pūrṇa-mukʰīṃ dīnāṃ   kr̥śām ananaśena ca /
Halfverse: c    śokadʰyānaparāṃ dīnāṃ   nityaṃ duḥkʰaparāyaṇām
   śoka-dʰyāna-parāṃ dīnāṃ   nityaṃ duḥkʰa-parāyaṇām /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    priyaṃ janam apaśyantīṃ   paśyantīṃ rākṣasīgaṇam
   priyaṃ janam apaśyantīṃ   paśyantīṃ rākṣasī-gaṇam /
Halfverse: c    svagaṇena mr̥gīṃ hīnāṃ   śvagaṇābʰivr̥tām iva
   sva-gaṇena mr̥gīṃ hīnāṃ   śva-gaṇa_abʰivr̥tām iva /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    nīlanāgābʰayā veṇyā   jagʰanaṃ gatayaikayā
   nīla-nāga_ābʰayā veṇyā   jagʰanaṃ gatayā_ekayā /
Halfverse: c    sukʰārhāṃ duḥkʰasaṃtaptāṃ   vyasanānām akodivām
   sukʰa_arhāṃ duḥkʰa-saṃtaptāṃ   vyasanānām akodivām /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    tāṃ samīkṣya viśālākṣīm   adʰikaṃ malināṃ kr̥śām
   tāṃ samīkṣya viśāla_akṣīm   adʰikaṃ malināṃ kr̥śām /
Halfverse: c    tarkayām āsa sīteti   kāraṇair upapādibʰiḥ
   tarkayām āsa sītā_iti   kāraṇair upapādibʰiḥ /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    hriyamāṇā tadā tena   rakṣasā kāmarūpiṇā
   hriyamāṇā tadā tena   rakṣasā kāma-rūpiṇā /
Halfverse: c    yatʰārūpā hi dr̥ṣṭā vai   tatʰārūpeyam aṅganā
   yatʰā-rūpā hi dr̥ṣṭā vai   tatʰā-rūpā_iyam aṅganā /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    pūrṇacandrānanāṃ subʰrūṃ   cāruvr̥ttapayodʰarām
   pūrṇa-candra_ānanāṃ subʰrūṃ   cāru-vr̥tta-payo-dʰarām /
Halfverse: c    kurvantīṃ prabʰayā devīṃ   sarvā vitimirā diśaḥ
   kurvantīṃ prabʰayā devīṃ   sarvā vitimirā diśaḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    tāṃ nīlakeśīṃ bimbauṣṭʰīṃ   sumadʰyāṃ supratiṣṭʰitām
   tāṃ nīla-keśīṃ bimba_oṣṭʰīṃ   sumadʰyāṃ supratiṣṭʰitām /
Halfverse: c    sītāṃ padmapalāśākṣīṃ   manmatʰasya ratiṃ yatʰā
   sītāṃ padma-palāśa_akṣīṃ   manmatʰasya ratiṃ yatʰā /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    iṣṭāṃ sarvasya jagataḥ   pūrṇacandraprabʰām iva
   iṣṭāṃ sarvasya jagataḥ   pūrṇa-candra-prabʰām iva /
Halfverse: c    bʰūmau sutanum āsīnāṃ   niyatām iva tāpasīm
   bʰūmau sutanum āsīnāṃ   niyatām iva tāpasīm /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    niḥśvāsabahulāṃ bʰīruṃ   bʰujagendravadʰūm iva
   niḥśvāsa-bahulāṃ bʰīruṃ   bʰujaga_indra-vadʰūm iva /
Halfverse: c    śokajālena mahatā   vitatena na rājatīm
   śoka-jālena mahatā   vitatena na rājatīm /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    saṃsaktāṃ dʰūmajālena   śikʰām iva vibʰāvasoḥ
   saṃsaktāṃ dʰūma-jālena   śikʰām iva vibʰāvasoḥ /
Halfverse: c    tāṃ smr̥tīm iva saṃdigdʰām   r̥ddʰiṃ nipatitām iva {!}
   tāṃ smr̥tīm iva saṃdigdʰām   r̥ddʰiṃ nipatitām iva /31/ {!}

Verse: 32 
Halfverse: a    vihatām iva ca śraddʰām   āśāṃ pratihatām iva
   vihatām iva ca śraddʰām   āśāṃ pratihatām iva /
Halfverse: c    sopasargāṃ yatʰā siddʰiṃ   buddʰiṃ sakaluṣām iva
   sa_upasargāṃ yatʰā siddʰiṃ   buddʰiṃ sakaluṣām iva /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    abʰūtenāpavādena   kīrtiṃ nipatitām iva
   abʰūtena_apavādena   kīrtiṃ nipatitām iva /
Halfverse: c    rāmoparodʰavyatʰitāṃ   rakṣoharaṇakarśitām
   rāma_uparodʰa-vyatʰitāṃ   rakṣo-haraṇa-karśitām /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    abalāṃ mr̥gaśāvākṣīṃ   vīkṣamāṇāṃ tatas tataḥ
   abalāṃ mr̥ga-śāva_akṣīṃ   vīkṣamāṇāṃ tatas tataḥ /
Halfverse: c    bāṣpāmbupratipūrṇena   kr̥ṣṇavaktrākṣipakṣmaṇā
   bāṣpa_ambu-pratipūrṇena   kr̥ṣṇa-vaktra_akṣi-pakṣmaṇā /
Halfverse: e    vadanenāprasannena   niḥśvasantīṃ punaḥ punaḥ
   vadanena_aprasannena   niḥśvasantīṃ punaḥ punaḥ /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    malapaṅkadʰarāṃ dīnāṃ   maṇḍanārhām amaṇḍitām
   mala-paṅka-dʰarāṃ dīnāṃ   maṇḍana_arhām amaṇḍitām /
Halfverse: c    prabʰāṃ nakṣatrarājasya   kālamegʰair ivāvr̥tām
   prabʰāṃ nakṣatra-rājasya   kāla-megʰair iva_āvr̥tām /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    tasya saṃdidihe buddʰir   muhuḥ sītāṃ nirīkṣya tu
   tasya saṃdidihe buddʰir   muhuḥ sītāṃ nirīkṣya tu /
Halfverse: c    āmnāyānām ayogena   vidyāṃ praśitʰilām iva
   āmnāyānām ayogena   vidyāṃ praśitʰilām iva /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    duḥkʰena bubudʰe sītāṃ   hanumān analaṃkr̥tām
   duḥkʰena bubudʰe sītāṃ   hanumān analaṃkr̥tām /
Halfverse: c    saṃskāreṇa yatʰāhīnāṃ   vācam artʰāntaraṃ gatām
   saṃskāreṇa yatʰā-hīnāṃ   vācam artʰa_antaraṃ gatām /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    tāṃ samīkṣya viśālākṣīṃ   rājaputrīm aninditām
   tāṃ samīkṣya viśāla_akṣīṃ   rāja-putrīm aninditām /
Halfverse: c    tarkayām āsa sīteti   kāraṇair upapādayan
   tarkayām āsa sītā_iti   kāraṇair upapādayan /38/

Verse: 39 
Halfverse: a    vaidehyā yāni cāṅgeṣu   tadā rāmo 'nvakīrtayat
   vaidehyā yāni ca_aṅgeṣu   tadā rāmo_anvakīrtayat /
Halfverse: c    tāny ābʰaraṇajālāni   gātraśobʰīny alakṣayat
   tāny ābʰaraṇa-jālāni   gātra-śobʰīny alakṣayat /39/

Verse: 40 
Halfverse: a    sukr̥tau karṇaveṣṭau ca   śvadaṃṣṭrau ca susaṃstʰitau
   sukr̥tau karṇa-veṣṭau ca   śva-daṃṣṭrau ca susaṃstʰitau /
Halfverse: c    maṇividrumacitrāṇi   hasteṣv ābʰaraṇāni ca
   maṇi-vidruma-citrāṇi   hasteṣv ābʰaraṇāni ca /40/

Verse: 41 
Halfverse: a    śyāmāni cirayuktatvāt   tatʰā saṃstʰānavanti ca
   śyāmāni cira-yuktatvāt   tatʰā saṃstʰānavanti ca /
Halfverse: c    tāny evaitāni manye 'haṃ   yāni rāmo 'vnakīrtayat
   tāny eva_etāni manye_ahaṃ   yāni rāmo_avnakīrtayat /41/

Verse: 42 
Halfverse: a    tatra yāny avahīnāni   tāny ahaṃ nopalakṣaye
   tatra yāny avahīnāni   tāny ahaṃ na_upalakṣaye /
Halfverse: c    yāny asyā nāvahīnāni   tānīmāni na saṃśayaḥ
   yāny asyā na_avahīnāni   tāni_imāni na saṃśayaḥ /42/

Verse: 43 
Halfverse: a    pītaṃ kanakapaṭṭābʰaṃ   srastaṃ tad vasanaṃ śubʰam
   pītaṃ kanaka-paṭṭa_ābʰaṃ   srastaṃ tad vasanaṃ śubʰam /
Halfverse: c    uttarīyaṃ nagāsaktaṃ   tadā dr̥ṣṭaṃ plavaṃgamaiḥ
   uttarīyaṃ naga_āsaktaṃ   tadā dr̥ṣṭaṃ plavaṃ-gamaiḥ /43/

Verse: 44 
Halfverse: a    bʰūṣaṇāni ca mukʰyāni   dr̥ṣṭāni dʰaraṇītale
   bʰūṣaṇāni ca mukʰyāni   dr̥ṣṭāni dʰaraṇī-tale /
Halfverse: c    anayaivāpaviddʰāni   svanavanti mahānti ca
   anayā_eva_apaviddʰāni   svanavanti mahānti ca /44/

Verse: 45 
Halfverse: a    idaṃ ciragr̥hītatvād   vasanaṃ kliṣṭavattaram
   idaṃ cira-gr̥hītatvād   vasanaṃ kliṣṭavattaram /
Halfverse: c    tatʰā hi nūnaṃ tad varṇaṃ   tatʰā śrīmad yatʰetarat
   tatʰā hi nūnaṃ tad varṇaṃ   tatʰā śrīmad yatʰā_itarat /45/

Verse: 46 
Halfverse: a    iyaṃ kanakavarṇāṅgī   rāmasya mahiṣī priyā
   iyaṃ kanaka-varṇa_aṅgī   rāmasya mahiṣī priyā /
Halfverse: c    pranaṣṭāpi satī yasya   manaso na praṇaśyati
   pranaṣṭā_api satī yasya   manaso na praṇaśyati /46/

Verse: 47 
Halfverse: a    iyaṃ sā yat kr̥te rāmaś   caturbʰiḥ paritapyate
   iyaṃ sā yat kr̥te rāmaś   caturbʰiḥ paritapyate /
Halfverse: c    kāruṇyenānr̥śaṃsyena   śokena madanena ca
   kāruṇyena_ānr̥śaṃsyena   śokena madanena ca /47/

Verse: 48 
Halfverse: a    strī pranaṣṭeti kāruṇyād   āśritety ānr̥śaṃsyataḥ
   strī pranaṣṭā_iti kāruṇyād   āśritā_ity ānr̥śaṃsyataḥ /
Halfverse: c    patnī naṣṭeti śokena   priyeti madanena ca
   patnī naṣṭā_iti śokena   priyeti madanena ca /48/ {priye_iti}

Verse: 49 
Halfverse: a    asyā devyā yatʰā rūpam   aṅgapratyaṅgasauṣṭʰavam
   asyā devyā yatʰā rūpam   aṅga-pratyaṅga-sauṣṭʰavam /
Halfverse: c    rāmasya ca yatʰārūpaṃ   tasyeyam asitekṣaṇā
   rāmasya ca yatʰā-rūpaṃ   tasya_iyam asita_īkṣaṇā /49/

Verse: 50 
Halfverse: a    asyā devyā manas tasmiṃs   tasya cāsyāṃ pratiṣṭʰitam
   asyā devyā manas tasmiṃs   tasya ca_asyāṃ pratiṣṭʰitam /
Halfverse: c    teneyaṃ sa ca dʰarmātmā   muhūrtam api jīvati
   tena_iyaṃ sa ca dʰarma_ātmā   muhūrtam api jīvati /50/

Verse: 51 
Halfverse: a    duṣkaraṃ kurute rāmo   ya imāṃ mattakāśinīm
   duṣkaraṃ kurute rāmo   ya imāṃ matta-kāśinīm /
Halfverse: c    sītāṃ vinā mahābāhur   muhūrtam api jīvati
   sītāṃ vinā mahā-bāhur   muhūrtam api jīvati /51/

Verse: 52 
Halfverse: a    evaṃ sītāṃ tadā dr̥ṣṭvā   hr̥ṣṭaḥ pavanasaṃbʰavaḥ
   evaṃ sītāṃ tadā dr̥ṣṭvā   hr̥ṣṭaḥ pavana-saṃbʰavaḥ /
Halfverse: c    jagāma manasā rāmaṃ   praśaśaṃsa ca taṃ prabʰum
   jagāma manasā rāmaṃ   praśaśaṃsa ca taṃ prabʰum /52/ {E}



Next part


This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.