TITUS
Ramayana
Part No. 349
Previous part

Chapter: 24 
Adhyāya 24


Verse: 1 
Halfverse: a    prasaktāśrumukʰīty evaṃ   bruvantī janakātmajā
   prasakta_aśru-mukʰī_ity evaṃ   bruvantī janaka_ātmajā /
Halfverse: c    adʰomukʰamukʰī bālā   vilaptum upacakrame
   adʰo-mukʰa-mukʰī bālā   vilaptum upacakrame /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    unmatteva pramatteva   bʰrāntacitteva śocatī
   unmattā_iva pramattā_iva   bʰrānta-cittā_iva śocatī /
Halfverse: c    upāvr̥ttā kiśorīva   viveṣṭantī mahītale
   upāvr̥ttā kiśorī_iva   viveṣṭantī mahī-tale /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    rāgʰavasyāpramattasya   rakṣasā kāmarūpiṇā
   rāgʰavasya_apramattasya   rakṣasā kāma-rūpiṇā /
Halfverse: c    rāvaṇena pramatʰyāham   ānītā krośatī balāt
   rāvaṇena pramatʰya_aham   ānītā krośatī balāt /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    rākṣasī vaśam āpannā   bʰartyamānā sudāruṇam
   rākṣasī vaśam āpannā   bʰartyamānā sudāruṇam /
Halfverse: c    cintayantī suduḥkʰārtā   nāhaṃ jīvitum utsahe
   cintayantī suduḥkʰa_ārtā   na_ahaṃ jīvitum utsahe /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    na hi me jīvitenārtʰo   naivārtʰair na ca bʰūṣaṇaiḥ
   na hi me jīvitena_artʰo   na_eva_artʰair na ca bʰūṣaṇaiḥ /
Halfverse: c    vasantyā rākṣasī madʰye   vinā rāmaṃ mahāratʰam
   vasantyā rākṣasī madʰye   vinā rāmaṃ mahā-ratʰam /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    dʰiṅ mām anāryām asatīṃ   yāhaṃ tena vinā kr̥tā
   dʰiṅ mām anāryām asatīṃ   yā_ahaṃ tena vinā kr̥tā / {!}
Halfverse: c    muhūrtam api rakṣāmi   jīvitaṃ pāpajīvitā
   muhūrtam api rakṣāmi   jīvitaṃ pāpa-jīvitā /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    kā ca me jīvite śraddʰā   sukʰe vā taṃ priyaṃ vinā
   kā ca me jīvite śraddʰā   sukʰe vā taṃ priyaṃ vinā /
Halfverse: c    bʰartāraṃ sāgarāntāyā   vasudʰāyāḥ priyaṃ vadam
   bʰartāraṃ sāgara_antāyā   vasudʰāyāḥ priyaṃ vadam /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    bʰidyatāṃ bʰakṣyatāṃ vāpi   śarīraṃ visr̥jāmy aham
   bʰidyatāṃ bʰakṣyatāṃ vā_api   śarīraṃ visr̥jāmy aham /
Halfverse: c    na cāpy ahaṃ ciraṃ duḥkʰaṃ   saheyaṃ priyavarjitā
   na ca_apy ahaṃ ciraṃ duḥkʰaṃ   saheyaṃ priya-varjitā /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    caraṇenāpi savyena   na spr̥śeyaṃ niśācaram
   caraṇena_api savyena   na spr̥śeyaṃ niśā-caram /
Halfverse: c    rāvaṇaṃ kiṃ punar ahaṃ   kāmayeyaṃ vigarhitam
   rāvaṇaṃ kiṃ punar ahaṃ   kāmayeyaṃ vigarhitam /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    pratyākʰyātaṃ na jānāti   nātmānaṃ nātmanaḥ kulam
   pratyākʰyātaṃ na jānāti   na_ātmānaṃ na_ātmanaḥ kulam /
Halfverse: c    yo nr̥śaṃsa svabʰāvena   māṃ prārtʰayitum iccʰati
   yo nr̥śaṃsa svabʰāvena   māṃ prārtʰayitum iccʰati /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    cʰinnā bʰinnā vibʰaktā vā   dīpte vāgnau pradīpitā
   cʰinnā bʰinnā vibʰaktā vā   dīpte vā_agnau pradīpitā /
Halfverse: c    rāvaṇaṃ nopatiṣṭʰeyaṃ   kiṃ pralāpena vaś ciram
   rāvaṇaṃ na_upatiṣṭʰeyaṃ   kiṃ pralāpena vaś ciram /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    kʰyātaḥ prājñaḥ kr̥tajñaś ca   sānukrośaś ca rāgʰavaḥ
   kʰyātaḥ prājñaḥ kr̥tajñaś ca   sānukrośaś ca rāgʰavaḥ /
Halfverse: c    sadvr̥tto niranukrośaḥ   śaṅke madbʰāgyasaṃkṣayāt
   sadvr̥tto niranukrośaḥ   śaṅke mad-bʰāgya-saṃkṣayāt /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    rākṣasānāṃ janastʰāne   sahasrāṇi caturdaśa
   rākṣasānāṃ jana-stʰāne   sahasrāṇi caturdaśa /
Halfverse: c    yenaikena nirastāni   sa māṃ kiṃ nābʰipadyate
   yena_ekena nirastāni   sa māṃ kiṃ na_abʰipadyate /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    niruddʰā rāvaṇenāham   alpavīryeṇa rakṣasā
   niruddʰā rāvaṇena_aham   alpa-vīryeṇa rakṣasā / {!}
Halfverse: c    samartʰaḥ kʰalu me bʰartā   rāvaṇaṃ hantum āhave
   samartʰaḥ kʰalu me bʰartā   rāvaṇaṃ hantum āhave /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    virādʰo daṇḍakāraṇye   yena rākṣasapuṃgavaḥ
   virādʰo daṇḍaka_araṇye   yena rākṣasa-puṃgavaḥ /
Halfverse: c    raṇe rāmeṇa nihataḥ   sa māṃ kiṃ nābʰipadyate
   raṇe rāmeṇa nihataḥ   sa māṃ kiṃ na_abʰipadyate /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    kāmaṃ madʰye samudrasya   laṅkeyaṃ duṣpradʰarṣaṇā
   kāmaṃ madʰye samudrasya   laṅkā_iyaṃ duṣpradʰarṣaṇā /
Halfverse: c    na tu rāgʰavabāṇānāṃ   gatirodʰī ha vidyate
   na tu rāgʰava-bāṇānāṃ   gati-rodʰī ha vidyate /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    kiṃ nu tat kāraṇaṃ yena   rāmo dr̥ḍʰaparākramaḥ
   kiṃ nu tat kāraṇaṃ yena   rāmo dr̥ḍʰa-parākramaḥ /
Halfverse: c    rakṣasāpahr̥tāṃ bʰāryām   iṣṭāṃ nābʰyavapadyate
   rakṣasā_apahr̥tāṃ bʰāryām   iṣṭāṃ na_abʰyavapadyate /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    ihastʰāṃ māṃ na jānīte   śaṅke lakṣmaṇapūrvajaḥ
   ihastʰāṃ māṃ na jānīte   śaṅke lakṣmaṇa-pūrvajaḥ /
Halfverse: c    jānann api hi tejasvī   dʰarṣaṇāṃ marṣayiṣyati
   jānann api hi tejasvī   dʰarṣaṇāṃ marṣayiṣyati /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    hr̥teti yo 'dʰigatvā māṃ   rāgʰavāya nivedayet
   hr̥tā_iti yo_adʰigatvā māṃ   rāgʰavāya nivedayet /
Halfverse: c    gr̥dʰrarājo 'pi sa raṇe   rāvaṇena nipātitaḥ
   gr̥dʰra-rājo_api sa raṇe   rāvaṇena nipātitaḥ /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    kr̥taṃ karma mahat tena   māṃ tadābʰyavapadyatā
   kr̥taṃ karma mahat tena   māṃ tadā_abʰyavapadyatā /
Halfverse: c    tiṣṭʰatā rāvaṇadvandve   vr̥ddʰenāpi jaṭāyuṣā
   tiṣṭʰatā rāvaṇa-dvandve   vr̥ddʰena_api jaṭāyuṣā /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    yadi mām iha jānīyād   vartamānāṃ sa rāgʰavaḥ
   yadi mām iha jānīyād   vartamānāṃ sa rāgʰavaḥ /
Halfverse: c    adya bāṇair abʰikruddʰaḥ   kuryāl lokam arākṣasaṃ
   adya bāṇair abʰikruddʰaḥ   kuryāl lokam arākṣasaṃ /21/ {!}

Verse: 22 
Halfverse: a    vidʰamec ca purīṃ laṅkāṃ   śoṣayec ca mahodadʰim
   vidʰamec ca purīṃ laṅkāṃ   śoṣayec ca mahā_udadʰim /
Halfverse: c    rāvaṇasya ca nīcasya   kīrtiṃ nāma ca nāśayet
   rāvaṇasya ca nīcasya   kīrtiṃ nāma ca nāśayet /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    tato nihatanatʰānāṃ   rākṣasīnāṃ gr̥he gr̥he
   tato nihata-natʰānāṃ   rākṣasīnāṃ gr̥he gr̥he /
Halfverse: c    yatʰāham evaṃ rudatī   tatʰā bʰūyo na saṃśayaḥ
   yatʰā_aham evaṃ rudatī   tatʰā bʰūyo na saṃśayaḥ /
Halfverse: e    anviṣya rakṣasāṃ laṅkāṃ   kuryād rāmaḥ salakṣmaṇaḥ
   anviṣya rakṣasāṃ laṅkāṃ   kuryād rāmaḥ salakṣmaṇaḥ /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    na hi tābʰyāṃ ripur dr̥ṣṭo   muhūtam api jīvati
   na hi tābʰyāṃ ripur dr̥ṣṭo   muhūtam api jīvati /
Halfverse: c    citā dʰūmākulapatʰā   gr̥dʰramaṇḍalasaṃkulā
   citā dʰūma_ākula-patʰā   gr̥dʰra-maṇḍala-saṃkulā /
Halfverse: e    acireṇa tu laṅkeyaṃ   śmaśānasadr̥śī bʰavet
   acireṇa tu laṅkā_iyaṃ   śmaśāna-sadr̥śī bʰavet /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    acireṇaiva kālena   prāpsyāmy eva manoratʰam
   acireṇa_eva kālena   prāpsyāmy eva mano-ratʰam /
Halfverse: c    duṣprastʰāno 'yam ākʰyāti   sarveṣāṃ vo viparyayaḥ
   duṣprastʰāno_ayam ākʰyāti   sarveṣāṃ vo viparyayaḥ /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    yādr̥śāni tu dr̥śyante   laṅkāyām aśubʰāni tu
   yādr̥śāni tu dr̥śyante   laṅkāyām aśubʰāni tu /
Halfverse: c    acireṇaiva kālena   bʰaviṣyati hataprabʰā
   acireṇa_eva kālena   bʰaviṣyati hata-prabʰā /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    nūnaṃ laṅkā hate pāpe   rāvaṇe rākṣasādʰipe
   nūnaṃ laṅkā hate pāpe   rāvaṇe rākṣasa_adʰipe /
Halfverse: c    śoṣaṃ yāsyati durdʰarṣā   pramadā vidʰavā yatʰā
   śoṣaṃ yāsyati durdʰarṣā   pramadā vidʰavā yatʰā /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    puṣyotsavasamr̥ddʰā ca   naṣṭabʰartrī sarākṣasā
   puṣya_utsava-samr̥ddʰā ca   naṣṭa-bʰartrī sarākṣasā /
Halfverse: c    bʰaviṣyati purī laṅkā   naṣṭabʰartrī yatʰāṅganā
   bʰaviṣyati purī laṅkā   naṣṭa-bʰartrī yatʰā_aṅganā /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    nūnaṃ rākṣasakanyānāṃ   rudantīnāṃ gr̥he gr̥he
   nūnaṃ rākṣasa-kanyānāṃ   rudantīnāṃ gr̥he gr̥he /
Halfverse: c    śroṣyāmi nacirād eva   duḥkʰārtānām iha dʰvanim
   śroṣyāmi nacirād eva   duḥkʰa_ārtānām iha dʰvanim /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    sāndʰakārā hatadyotā   hatarākṣasapuṃgavā
   sāndʰa-kārā hata-dyotā   hata-rākṣasa-puṃgavā /
Halfverse: c    bʰaviṣyati purī laṅkā   nirdagdʰā rāmasāyakaiḥ
   bʰaviṣyati purī laṅkā   nirdagdʰā rāma-sāyakaiḥ /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    yadi nāma sa śūro māṃ   rāmo raktāntalocanaḥ
   yadi nāma sa śūro māṃ   rāmo rakta_anta-locanaḥ /
Halfverse: c    jānīyād vartamānāṃ hi   rāvaṇasya niveśane
   jānīyād vartamānāṃ hi   rāvaṇasya niveśane /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    anena tu nr̥śaṃsena   rāvaṇenādʰamena me
   anena tu nr̥śaṃsena   rāvaṇena_adʰamena me /
Halfverse: c    samayo yas tu nirdiṣṭas   tasya kālo 'yam āgataḥ
   samayo yas tu nirdiṣṭas   tasya kālo_ayam āgataḥ /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    akāryaṃ ye na jānanti   nairr̥tāḥ pāpakāriṇaḥ
   akāryaṃ ye na jānanti   nairr̥tāḥ pāpa-kāriṇaḥ /
Halfverse: c    adʰarmāt tu mahotpāto   bʰaviṣyati hi sāmpratam
   adʰarmāt tu mahā_utpāto   bʰaviṣyati hi sāmpratam /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    naite dʰarmaṃ vijānanti   rākṣasāḥ piśitāśanāḥ
   na_ete dʰarmaṃ vijānanti   rākṣasāḥ piśita_aśanāḥ /
Halfverse: c    dʰruvaṃ māṃ prātarāśārtʰe   rākṣasaḥ kalpayiṣyati
   dʰruvaṃ māṃ prātar-āśa_artʰe   rākṣasaḥ kalpayiṣyati /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    sāhaṃ katʰaṃ kariṣyāmi   taṃ vinā priyadarśanam
   sā_ahaṃ katʰaṃ kariṣyāmi   taṃ vinā priya-darśanam /
Halfverse: c    rāmaṃ raktāntanayanam   apaśyantī suduḥkʰitā
   rāmaṃ rakta_anta-nayanam   apaśyantī suduḥkʰitā /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    yadi kaś cit pradātā me   viṣasyādya bʰaved iha
   yadi kaścit pradātā me   viṣasya_adya bʰaved iha /
Halfverse: c    kṣipraṃ vaivasvataṃ devaṃ   paśyeyaṃ patinā vinā
   kṣipraṃ vaivasvataṃ devaṃ   paśyeyaṃ patinā vinā /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    nājānāj jīvatīṃ rāmaḥ   sa māṃ lakṣmaṇapūrvajaḥ
   na_ajānāj jīvatīṃ rāmaḥ   sa māṃ lakṣmaṇa-pūrvajaḥ /
Halfverse: c    jānantau tau na kuryātāṃ   norvyāṃ hi mama mārgaṇam
   jānantau tau na kuryātāṃ   na_urvyāṃ hi mama mārgaṇam /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    nūnaṃ mamaiva śokena   sa vīro lakṣmaṇāgrajaḥ
   nūnaṃ mama_eva śokena   sa vīro lakṣmaṇa_agrajaḥ /
Halfverse: c    devalokam ito yātas   tyaktvā dehaṃ mahītale
   deva-lokam ito yātas   tyaktvā dehaṃ mahī-tale /38/

Verse: 39 
Halfverse: a    dʰanyā devāḥ sagandʰarvāḥ   siddʰāś ca paramarṣayaḥ
   dʰanyā devāḥ sagandʰarvāḥ   siddʰāś ca parama-r̥ṣayaḥ /
Halfverse: c    mama paśyanti ye nātʰaṃ   rāmaṃ rājīvalocanam
   mama paśyanti ye nātʰaṃ   rāmaṃ rājīva-locanam /39/

Verse: 40 
Halfverse: a    atʰa vā na hi tasyārtʰe   dʰarmakāmasya dʰīmataḥ
   atʰavā na hi tasya_artʰe   dʰarma-kāmasya dʰīmataḥ /
Halfverse: c    mayā rāmasya rājarṣer   bʰāryayā paramātmanaḥ
   mayā rāmasya rāja-r̥ṣer   bʰāryayā parama_ātmanaḥ /40/

Verse: 41 
Halfverse: a    dr̥śyamāne bʰavet prītaḥ   sauhr̥daṃ nāsty apaśyataḥ
   dr̥śyamāne bʰavet prītaḥ   sauhr̥daṃ na_asty apaśyataḥ /
Halfverse: c    nāśayanti kr̥tagʰrās tu   na rāmo nāśayiṣyati
   nāśayanti kr̥tagʰrās tu   na rāmo nāśayiṣyati /41/

Verse: 42 
Halfverse: a    kiṃ nu me na guṇāḥ ke cit   kiṃ vā bʰāgya kṣayo hi me
   kiṃ nu me na guṇāḥ kecit   kiṃ vā bʰāgya kṣayo hi me /
Halfverse: c    yāhaṃ sītā varārheṇa   hīnā rāmeṇa bʰāminī
   yā_ahaṃ sītā vara_arheṇa   hīnā rāmeṇa bʰāminī /42/

Verse: 43 
Halfverse: a    śreyo me jīvitān martuṃ   vihīnā yā mahātmanā
   śreyo me jīvitān martuṃ   vihīnā yā mahātmanā /
Halfverse: c    rāmād akliṣṭacāritrāc   cʰūrāc cʰatrunibarhaṇāt
   rāmād akliṣṭa-cāritrāt   śūrāt śatru-nibarhaṇāt /43/

Verse: 44 
Halfverse: a    atʰa vā nyastaśastrau tau   vane mūlapʰalāśanau
   atʰavā nyasta-śastrau tau   vane mūla-pʰala_aśanau /
Halfverse: c    bʰrātarau hi nara śreṣṭʰau   carantau vanagocarau
   bʰrātarau hi nara śreṣṭʰau   carantau vana-gocarau /44/

Verse: 45 
Halfverse: a    atʰa vā rākṣasendreṇa   rāvaṇena durātmanā
   atʰavā rākṣasa_indreṇa   rāvaṇena durātmanā /
Halfverse: c    cʰadmanā gʰātitau śūrau   bʰrātarau rāmalakṣmaṇau
   cʰadmanā gʰātitau śūrau   bʰrātarau rāma-lakṣmaṇau /45/

Verse: 46 
Halfverse: a    sāham evaṃgate kāle   martum iccʰāmi sarvatʰā
   sā_aham evaṃ-gate kāle   martum iccʰāmi sarvatʰā /
Halfverse: c    na ca me vihito mr̥tyur   asmin duḥkʰe 'pi vartati
   na ca me vihito mr̥tyur   asmin duḥkʰe_api vartati /46/

Verse: 47 
Halfverse: a    dʰanyāḥ kʰalu mahātmāno   munayaḥ satyasaṃmatāḥ
   dʰanyāḥ kʰalu mahātmāno   munayaḥ satya-saṃmatāḥ /
Halfverse: c    jitātmāno mahābʰāgā   yeṣāṃ na staḥ priyāpriye
   jita_ātmāno mahā-bʰāgā   yeṣāṃ na staḥ priya_apriye /47/

Verse: 48 
Halfverse: a    priyān na saṃbʰaved duḥkʰam   apriyād adʰikaṃ bʰayam
   priyān na saṃbʰaved duḥkʰam   apriyād adʰikaṃ bʰayam /
Halfverse: c    tābʰyāṃ hi ye viyujyante   namas teṣāṃ mahātmanām
   tābʰyāṃ hi ye viyujyante   namas teṣāṃ mahātmanām /48/

Verse: 49 
Halfverse: a    sāhaṃ tyaktā priyeṇeha   rāmeṇa viditātmanā
   sā_ahaṃ tyaktā priyeṇa_iha   rāmeṇa vidita_ātmanā /
Halfverse: c    prāṇāṃs tyakṣyāmi pāpasya   rāvaṇasya gatā vaśam
   prāṇāṃs tyakṣyāmi pāpasya   rāvaṇasya gatā vaśam /49/ {E}



Next part


This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.