TITUS
Ramayana
Part No. 376
Previous part

Chapter: 51 
Adhyāya 51


Verse: 1 
Halfverse: a    tasya tadvacanaṃ śrutvā   daśagrīvo mahābalaḥ
   tasya tad-vacanaṃ śrutvā   daśagrīvo mahā-balaḥ /
Halfverse: c    deśakālahitaṃ vākyaṃ   bʰrātur uttamam abravīt
   deśa-kāla-hitaṃ vākyaṃ   bʰrātur uttamam abravīt /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    samyag uktaṃ hi bʰavatā   dūtavadʰyā vigarhitā
   samyag uktaṃ hi bʰavatā   dūta-vadʰyā vigarhitā /
Halfverse: c    avaśyaṃ tu vadʰād anyaḥ   kriyatām asya nigrahaḥ
   avaśyaṃ tu vadʰād anyaḥ   kriyatām asya nigrahaḥ /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    kapīnāṃ kila lāṅgūlam   iṣṭaṃ bʰavati bʰūṣaṇam
   kapīnāṃ kila lāṅgūlam   iṣṭaṃ bʰavati bʰūṣaṇam /
Halfverse: c    tad asya dīpyatāṃ śīgʰraṃ   tena dagdʰena gaccʰatu
   tad asya dīpyatāṃ śīgʰraṃ   tena dagdʰena gaccʰatu /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    tataḥ paśyantv imaṃ dīnam   aṅgavairūpyakarśitam
   tataḥ paśyantv imaṃ dīnam   aṅga-vairūpya-karśitam /
Halfverse: c    samitrā jñātayaḥ sarve   bāndʰavāḥ sasuhr̥jjanāḥ
   samitrā jñātayaḥ sarve   bāndʰavāḥ sasuhr̥j-janāḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    ājñāpayad rākṣasendraḥ   puraṃ sarvaṃ sacatvaram
   ājñāpayad rākṣasa_indraḥ   puraṃ sarvaṃ sacatvaram /
Halfverse: c    lāṅgūlena pradīptena   rakṣobʰiḥ pariṇīyatām
   lāṅgūlena pradīptena   rakṣobʰiḥ pariṇīyatām /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    tasya tadvacanaṃ śrutvā   rākṣasāḥ kopakarkaśāḥ
   tasya tad-vacanaṃ śrutvā   rākṣasāḥ kopa-karkaśāḥ /
Halfverse: c    veṣṭante tasya lāṅgūlaṃ   jīrṇaiḥ kārpāsikaiḥ paṭaiḥ
   veṣṭante tasya lāṅgūlaṃ   jīrṇaiḥ kārpāsikaiḥ paṭaiḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    saṃveṣṭyamāne lāṅgūle   vyavardʰata mahākapiḥ
   saṃveṣṭyamāne lāṅgūle   vyavardʰata mahā-kapiḥ /
Halfverse: c    śuṣkam indʰanam āsādya   vaneṣv iva hutāśanaḥ
   śuṣkam indʰanam āsādya   vaneṣv iva huta_aśanaḥ /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    tailena pariṣicyātʰa   te 'gniṃ tatrāvapātayan
   tailena pariṣicya_atʰa   te_agniṃ tatra_avapātayan /8/ {ab only}

Verse: 9 
Halfverse: a    lāṅgūlena pradīptena   rākṣasāṃs tān apātayat
   lāṅgūlena pradīptena   rākṣasāṃs tān apātayat /
Halfverse: c    roṣāmarṣaparītātmā   bālasūryasamānanaḥ
   roṣa_amarṣa-parīta_ātmā   bāla-sūrya-sama_ānanaḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    sa bʰūyaḥ saṃgataiḥ krūrai   rākasair harisattamaḥ
   sa bʰūyaḥ saṃgataiḥ krūrai   rākasair hari-sattamaḥ /
Halfverse: c    nibaddʰaḥ kr̥tavān vīras   tatkālasadr̥śīṃ matim
   nibaddʰaḥ kr̥tavān vīras   tat-kāla-sadr̥śīṃ matim /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    kāmaṃ kʰalu na me śaktā   nibadʰasyāpi rākṣasāḥ
   kāmaṃ kʰalu na me śaktā   nibadʰasya_api rākṣasāḥ /
Halfverse: c    cʰittvā pāśān samutpatya   hanyām aham imān punaḥ
   cʰittvā pāśān samutpatya   hanyām aham imān punaḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    sarveṣām eva paryāpto   rākṣasānām ahaṃ yudʰi
   sarveṣām eva paryāpto   rākṣasānām ahaṃ yudʰi /
Halfverse: c    kiṃ tu rāmasya prītyartʰaṃ   viṣahiṣye 'ham īdr̥śam
   kiṃ tu rāmasya prīty-artʰaṃ   viṣahiṣye_aham īdr̥śam /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    laṅkā carayitavyā me   punar eva bʰaved iti
   laṅkā carayitavyā me   punar eva bʰaved iti /
Halfverse: c    rātrau na hi sudr̥ṣṭā me   durgakarmavidʰānataḥ
   rātrau na hi sudr̥ṣṭā me   durga-karma-vidʰānataḥ /
Halfverse: e    avaśyam eva draṣṭavyā   mayā laṅkā niśākṣaye
   avaśyam eva draṣṭavyā   mayā laṅkā niśā-kṣaye /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    kāmaṃ bandʰaiś ca me bʰūyaḥ   puccʰasyoddīpanena ca
   kāmaṃ bandʰaiś ca me bʰūyaḥ   puccʰasya_uddīpanena ca /
Halfverse: c    pīḍāṃ kurvantu rakṣāṃsi   na me 'sti manasaḥ śramaḥ
   pīḍāṃ kurvantu rakṣāṃsi   na me_asti manasaḥ śramaḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    tatas te saṃvr̥tākāraṃ   sattvavantaṃ mahākapim
   tatas te saṃvr̥ta_ākāraṃ   sattvavantaṃ mahā-kapim /
Halfverse: c    parigr̥hya yayur hr̥ṣṭā   rākṣasāḥ kapikuñjaram
   parigr̥hya yayur hr̥ṣṭā   rākṣasāḥ kapi-kuñjaram /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    śaṅkʰabʰerīninādais tair   gʰoṣayantaḥ svakarmabʰiḥ
   śaṅkʰa-bʰerī-ninādais tair   gʰoṣayantaḥ sva-karmabʰiḥ /
Halfverse: c    rākṣasāḥ krūrakarmāṇaś   cārayanti sma tāṃ purīm
   rākṣasāḥ krūra-karmāṇaś   cārayanti sma tāṃ purīm /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    hanumāṃś cārayām āsa   rākṣasānāṃ mahāpurīm
   hanumāṃś cārayām āsa   rākṣasānāṃ mahā-purīm /
Halfverse: c    atʰāpaśyad vimānāni   vicitrāṇi mahākapiḥ
   atʰa_apaśyad vimānāni   vicitrāṇi mahā-kapiḥ /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    saṃvr̥tān bʰūmibʰāgāṃś ca   suvibʰaktāṃś ca catvarān
   saṃvr̥tān bʰūmi-bʰāgāṃś ca   suvibʰaktāṃś ca catvarān /
Halfverse: c    ratʰyāś ca gr̥hasaṃbādʰāḥ   kapiḥ śr̥ṅgāṭakāni ca
   ratʰyāś ca gr̥ha-saṃbādʰāḥ   kapiḥ śr̥ṅga_aṭakāni ca /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    catvareṣu catuṣkeṣu   rājamārge tatʰaiva ca
   catvareṣu catuṣkeṣu   rāja-mārge tatʰaiva ca /
Halfverse: c    gʰoṣayanti kapiṃ sarve   cārīka iti rākṣasāḥ
   gʰoṣayanti kapiṃ sarve   cārīka iti rākṣasāḥ /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    dīpyamāne tatas tasya   lāṅgūlāgre hanūmataḥ
   dīpyamāne tatas tasya   lāṅgūla_agre hanūmataḥ /
Halfverse: c    rākṣasyas tā virūpākṣyaḥ   śaṃsur devyās tad apriyam
   rākṣasyas tā virūpa_akṣyaḥ   śaṃsur devyās tad apriyam /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    yas tvayā kr̥tasaṃvādaḥ   sīte tāmramukʰaḥ kapiḥ
   yas tvayā kr̥ta-saṃvādaḥ   sīte tāmra-mukʰaḥ kapiḥ /
Halfverse: c    lāṅgūlena pradīptena   sa eṣa pariṇīyate
   lāṅgūlena pradīptena   sa eṣa pariṇīyate /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    śrutvā tad vacanaṃ krūram   ātmāpaharaṇopamam
   śrutvā tad vacanaṃ krūram   ātma_apaharaṇa_upamam /
Halfverse: c    vaidehī śokasaṃtaptā   hutāśanam upāgamat
   vaidehī śoka-saṃtaptā   huta_aśanam upāgamat /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    maṅgalābʰimukʰī tasya   sā tadāsīn mahākapeḥ
   maṅgalā_abʰimukʰī tasya   sā tadā_āsīn mahā-kapeḥ /
Halfverse: c    upatastʰe viśālākṣī   prayatā havyavāhanam
   upatastʰe viśāla_akṣī   prayatā havya-vāhanam /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    yady asti patiśuśrūṣā   yady asti caritaṃ tapaḥ
   yady asti pati-śuśrūṣā   yady asti caritaṃ tapaḥ /
Halfverse: c    yadi cāsty ekapatnītvaṃ   śīto bʰava hanūmataḥ
   yadi ca_asty eka-patnītvaṃ   śīto bʰava hanūmataḥ /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    yadi kaś cid anukrośas   tasya mayy asti dʰīmataḥ
   yadi kaścid anukrośas   tasya mayy asti dʰīmataḥ /
Halfverse: c    yadi vā bʰāgyaśeṣaṃ me   śīto bʰava hanūmataḥ
   yadi vā bʰāgya-śeṣaṃ me   śīto bʰava hanūmataḥ /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    yadi māṃ vr̥ttasaṃpannāṃ   tatsamāgamalālasām
   yadi māṃ vr̥tta-saṃpannāṃ   tat-samāgama-lālasām /
Halfverse: c    sa vijānāti dʰarmātmā   śīto bʰava hanūmataḥ
   sa vijānāti dʰarma_ātmā   śīto bʰava hanūmataḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    yadi māṃ tārayaty āryaḥ   sugrīvaḥ satyasaṃgaraḥ
   yadi māṃ tārayaty āryaḥ   sugrīvaḥ satya-saṃgaraḥ /
Halfverse: c    asmād duḥkʰān mahābāhuḥ   śīto bʰava hanūmataḥ
   asmād duḥkʰān mahā-bāhuḥ   śīto bʰava hanūmataḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    tatas tīkṣṇārcir avyagraḥ   pradakṣiṇaśikʰo 'nalaḥ
   tatas tīkṣṇa_arcir avyagraḥ   pradakṣiṇa-śikʰo_analaḥ /
Halfverse: c    jajvāla mr̥gaśāvākṣyāḥ   śaṃsann iva śivaṃ kapeḥ
   jajvāla mr̥ga-śāva_akṣyāḥ   śaṃsann iva śivaṃ kapeḥ /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    dahyamāne ca lāṅgūle   cintayām āsa vānaraḥ
   dahyamāne ca lāṅgūle   cintayām āsa vānaraḥ /
Halfverse: c    pradīpto 'gnir ayaṃ kasmān   na māṃ dahati sarvataḥ
   pradīpto_agnir ayaṃ kasmān   na māṃ dahati sarvataḥ /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    dr̥śyate ca mahājvālaḥ   karoti ca na me rujam
   dr̥śyate ca mahā-jvālaḥ   karoti ca na me rujam /
Halfverse: c    śiśirasyeva saṃpāto   lāṅgūlāgre pratiṣṭʰitaḥ
   śiśirasya_iva saṃpāto   lāṅgūla_agre pratiṣṭʰitaḥ /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    atʰa vā tad idaṃ vyaktaṃ   yad dr̥ṣṭaṃ plavatā mayā
   atʰavā tad idaṃ vyaktaṃ   yad dr̥ṣṭaṃ plavatā mayā /
Halfverse: c    rāmaprabʰāvād āścaryaṃ   parvataḥ saritāṃ patau
   rāma-prabʰāvād āścaryaṃ   parvataḥ saritāṃ patau /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    yadi tāvat samudrasya   mainākasya ca dʰīmatʰa
   yadi tāvat samudrasya   mainākasya ca dʰīmatʰa /
Halfverse: c    rāmārtʰaṃ saṃbʰramas tādr̥k   kim agnir na kariṣyati
   rāma_artʰaṃ saṃbʰramas tādr̥k   kim agnir na kariṣyati /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    sītāyāś cānr̥śaṃsyena   tejasā rāgʰavasya ca
   sītāyāś ca_ānr̥śaṃsyena   tejasā rāgʰavasya ca /
Halfverse: c    pituś ca mama sakʰyena   na māṃ dahati pāvakaḥ
   pituś ca mama sakʰyena   na māṃ dahati pāvakaḥ /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    bʰūyaḥ sa cintayām āsa   muhūrtaṃ kapikuñjaraḥ
   bʰūyaḥ sa cintayām āsa   muhūrtaṃ kapi-kuñjaraḥ /
Halfverse: c    utpapātātʰa vegena   nanāda ca mahākapiḥ
   utpapāta_atʰa vegena   nanāda ca mahā-kapiḥ /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    puradvāraṃ tataḥ śrīmāñ   śailaśr̥ṅgam ivonnatam
   pura-dvāraṃ tataḥ śrīmān   śaila-śr̥ṅgam iva_unnatam /
Halfverse: c    vibʰaktarakṣaḥsaṃbādʰam   āsasādānilātmajaḥ
   vibʰakta-rakṣaḥ-saṃbādʰam   āsasāda_anila_ātmajaḥ /

Verse: 36 
Halfverse: a    sa bʰūtvā śailasaṃkāśaḥ   kṣaṇena punar ātmavān
   sa bʰūtvā śaila-saṃkāśaḥ   kṣaṇena punar ātmavān /
Halfverse: c    hrasvatāṃ paramāṃ prāpto   bandʰanāny avaśātayat
   hrasvatāṃ paramāṃ prāpto   bandʰanāny avaśātayat /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    vimuktaś cābʰavac cʰrīmān   punaḥ parvatasaṃnibʰaḥ
   vimuktaś ca_abʰavat śrīmān   punaḥ parvata-saṃnibʰaḥ /
Halfverse: c    vīkṣamāṇaś ca dadr̥śe   parigʰaṃ toraṇāśritam
   vīkṣamāṇaś ca dadr̥śe   parigʰaṃ toraṇa_āśritam /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    sa taṃ gr̥hya mahābāhuḥ   kālāyasapariṣkr̥tam
   sa taṃ gr̥hya mahā-bāhuḥ   kāla_āyasa-pariṣkr̥tam /
Halfverse: c    rakṣiṇas tān punaḥ sarvān   sūdayām āsa mārutiḥ
   rakṣiṇas tān punaḥ sarvān   sūdayām āsa mārutiḥ /38/

Verse: 39 


Halfverse: a    sa tān nihatvā raṇacaṇḍavikramaḥ    sa tān nihatvā raṇacaṇḍavikramaḥ
   sa tān nihatvā raṇa-caṇḍa-vikramaḥ    sa tān nihatvā raṇa-caṇḍa-vikramaḥ / {Gem}
Halfverse: b    samīkṣamāṇaḥ punar eva laṅkām    samīkṣamāṇaḥ punar eva laṅkām
   samīkṣamāṇaḥ punar eva laṅkām    samīkṣamāṇaḥ punar eva laṅkām / {Gem}
Halfverse: c    pradīptalāṅgūlakr̥tārcimālī    pradīptalāṅgūlakr̥tārcimālī
   pradīpta-lāṅgūla-kr̥ta_arci-mālī    pradīpta-lāṅgūla-kr̥ta_arci-mālī / {Gem}
Halfverse: d    prakāśatāditya ivāṃśumālī    prakāśatāditya ivāṃśumālī
   prakāśata_āditya iva_aṃśu-mālī    prakāśata_āditya iva_aṃśu-mālī /39/ {E} {Gem}




Next part


This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.