TITUS
Ramayana
Part No. 532
Previous part

Chapter: 25 
Adhyāya 25


Verse: 1 
Halfverse: a    sa tu dattvā daśagrīvo   vanaṃ gʰoraṃ kʰarasya tat
   sa tu dattvā daśagrīvo   vanaṃ gʰoraṃ kʰarasya tat /
Halfverse: c    bʰaginīṃ ca samāśvāsya   hr̥ṣṭaḥ svastʰataro 'bʰavat
   bʰaginīṃ ca samāśvāsya   hr̥ṣṭaḥ svastʰataro_abʰavat /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    tato nikumbʰilā nāma   laṅkāyāḥ kānanaṃ mahat
   tato nikumbʰilā nāma   laṅkāyāḥ kānanaṃ mahat /
Halfverse: c    mahātmā rākṣasendras tat   praviveśa sahānugaḥ
   mahātmā rākṣasa_indras tat   praviveśa saha_anugaḥ /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    tatra yūpaśatākīrṇaṃ   saumyacaityopaśobʰitam
   tatra yūpa-śata_ākīrṇaṃ   saumya-caitya_upaśobʰitam /
Halfverse: c    dadarśa viṣṭʰitaṃ yajñaṃ   saṃpradīptam iva śriyā
   dadarśa viṣṭʰitaṃ yajñaṃ   saṃpradīptam iva śriyā /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    tataḥ kr̥ṣṇājinadʰaraṃ   kamaṇḍaluśikʰādʰvajam
   tataḥ kr̥ṣṇa_ajina-dʰaraṃ   kamaṇḍalu-śikʰā-dʰvajam /
Halfverse: c    dadarśa svasutaṃ tatra   megʰanādam ariṃdamam
   dadarśa sva-sutaṃ tatra   megʰa-nādam ariṃ-damam /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    rakṣaḥpatiḥ samāsādya   samāśliṣya ca bāhubʰiḥ
   rakṣaḥ-patiḥ samāsādya   samāśliṣya ca bāhubʰiḥ /
Halfverse: c    abravīt kim idaṃ vatsa   vartate tad bravīhi me
   abravīt kim idaṃ vatsa   vartate tad bravīhi me /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    uśanā tv abravīt tatra   gurur yajñasamr̥ddʰaye
   uśanā tv abravīt tatra   gurur yajña-samr̥ddʰaye /
Halfverse: c    rāvaṇaṃ rākṣasaśreṣṭʰaṃ   dvijaśreṣṭʰo mahātapāḥ {!}
   rāvaṇaṃ rākṣasa-śreṣṭʰaṃ   dvija-śreṣṭʰo mahā-tapāḥ /6/ {!}

Verse: 7 
Halfverse: a    aham ākʰyāmi te rājañ   śrūyatāṃ sarvam eva ca
   aham ākʰyāmi te rājan   śrūyatāṃ sarvam eva ca /
Halfverse: c    yajñās te sapta putreṇa   prāptāḥ subahuvistarāḥ
   yajñās te sapta putreṇa   prāptāḥ subahu-vistarāḥ /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    agniṣṭomo 'śvamedʰaś ca   yajño bahusuvarṇakaḥ
   agniṣṭomo_aśva-medʰaś ca   yajño bahu-suvarṇakaḥ /
Halfverse: c    rājasūyas tatʰā yajño   gomedʰo vaiṣṇavas tatʰā
   rāja-sūyas tatʰā yajño   go-medʰo vaiṣṇavas tatʰā /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    māheśvare pravr̥tte tu   yajñe pumbʰiḥ sudurlabʰe
   māheśvare pravr̥tte tu   yajñe pumbʰiḥ sudurlabʰe /
Halfverse: c    varāṃs te labdʰavān putraḥ   sākṣāt paśu pater iha
   varāṃs te labdʰavān putraḥ   sākṣāt paśu pater iha /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    kāmagaṃ syandanaṃ divyam   antarikṣacaraṃ dʰruvam
   kāmagaṃ syandanaṃ divyam   antarikṣa-caraṃ dʰruvam /
Halfverse: c    māyāṃ ca tāmasīṃ nāma   yayā saṃpadyate tamaḥ
   māyāṃ ca tāmasīṃ nāma   yayā saṃpadyate tamaḥ /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    etayā kila saṃgrāme   māyayā rāṣaseśvara
   etayā kila saṃgrāme   māyayā rāṣasa_īśvara /
Halfverse: c    prayuddʰasya gatiḥ śakyā   na hi jñātuṃ surāsuraiḥ
   prayuddʰasya gatiḥ śakyā   na hi jñātuṃ sura_asuraiḥ /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    akṣayāv iṣudʰī bāṇaiś   cāpaṃ cāpi sudurjayam
   akṣayāv iṣudʰī bāṇaiś   cāpaṃ ca_api sudurjayam /
Halfverse: c    astraṃ ca balavat saumya   śatruvidʰvaṃsanaṃ raṇe
   astraṃ ca balavat saumya   śatru-vidʰvaṃsanaṃ raṇe /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    etān sarvān varām̐l labdʰvā   putras te 'yaṃ daśānana
   etān sarvān varām̐l labdʰvā   putras te_ayaṃ daśa_ānana /
Halfverse: c    adya yajñasamāptau ca   tvatpratīkṣaḥ stʰito aham
   adya yajña-samāptau ca   tvat-pratīkṣaḥ stʰito aham /13/ {Hiatus}

Verse: 14 
Halfverse: a    tato 'bravīd daśagrīvo   na śobʰanam idaṃ kr̥tam
   tato_abravīd daśagrīvo   na śobʰanam idaṃ kr̥tam /
Halfverse: c    pūjitāḥ śatravo yasmād   dravyair indrapurogamāḥ
   pūjitāḥ śatravo yasmād   dravyair indra-puro-gamāḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    ehīdānīṃ kr̥taṃ yad dʰi   tad akartuṃ na śakyate
   ehi_idānīṃ kr̥taṃ yadd^hi   tad akartuṃ na śakyate /
Halfverse: c    āgaccʰa saumya gaccʰāmaḥ   svam eva bʰavanaṃ prati
   āgaccʰa saumya gaccʰāmaḥ   svam eva bʰavanaṃ prati /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    tato gatvā daśagrīvaḥ   saputraḥ savibʰīṣaṇaḥ
   tato gatvā daśagrīvaḥ   saputraḥ savibʰīṣaṇaḥ /
Halfverse: c    striyo 'vatārayām āsa   sarvās tā bāṣpaviklavāḥ
   striyo_avatārayām āsa   sarvās tā bāṣpa-viklavāḥ /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    lakṣiṇyo ratnabūtāś ca   devadānavarakṣasām
   lakṣiṇyo ratna-būtāś ca   deva-dānava-rakṣasām /
Halfverse: c    nānābʰūṣaṇasaṃpannā   jvalantyaḥ svena tejasā
   nānā-bʰūṣaṇa-saṃpannā   jvalantyaḥ svena tejasā /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    vibʰīṣaṇas tu tā nārīr   dr̥ṣṭvā śokasamākulāḥ
   vibʰīṣaṇas tu tā nārīr   dr̥ṣṭvā śoka-samākulāḥ /
Halfverse: c    tasya tāṃ ca matiṃ jñātvā   dʰarmātmā vākyam abravīt
   tasya tāṃ ca matiṃ jñātvā   dʰarma_ātmā vākyam abravīt /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    īdr̥śais taiḥ samācārair   yaśo'rtʰakulanāśanaiḥ
   īdr̥śais taiḥ samācārair   yaśo_artʰa-kula-nāśanaiḥ /19/ {Pāda}
Halfverse: c    dʰaraṇaṃ prāṇināṃ dattvā   svamatena viceṣṭase
   dʰaraṇaṃ prāṇināṃ dattvā   sva-matena viceṣṭase /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    jñātīn vai dʰarṣayitvemās   tvayānītā varāṅganāḥ
   jñātīn vai dʰarṣayitvā_imās   tvayā_ānītā vara_aṅganāḥ /
Halfverse: c    tvām atikramya madʰunā   rājan kumbʰīnasī hr̥tā
   tvām atikramya madʰunā   rājan kumbʰīnasī hr̥tā /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    rāvaṇas tv abravīd vākyaṃ   nāvagaccʰāmi kiṃ tv idam
   rāvaṇas tv abravīd vākyaṃ   na_avagaccʰāmi kiṃ tv idam /
Halfverse: c    ko vāyaṃ yas tvayākʰyāto   madʰur ity eva nāmataḥ
   ko vā_ayaṃ yas tvayā_ākʰyāto   madʰur ity eva nāmataḥ /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    vibʰīṣaṇas tu saṃkruddʰo   bʰrātaraṃ vākyam abravīt
   vibʰīṣaṇas tu saṃkruddʰo   bʰrātaraṃ vākyam abravīt /
Halfverse: c    śrūyatām asya pāpasya   karmaṇaḥ pʰalam āgatam
   śrūyatām asya pāpasya   karmaṇaḥ pʰalam āgatam /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    mātāmahasya yo 'smākaṃ   jyeṣṭʰo bʰrātā sumālinaḥ
   mātāmahasya yo_asmākaṃ   jyeṣṭʰo bʰrātā sumālinaḥ /
Halfverse: c    mālyavān iti vikʰyāto   vr̥ddʰaprājño niśācaraḥ
   mālyavān iti vikʰyāto   vr̥ddʰa-prājño niśā-caraḥ /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    pitur jyeṣṭʰo jananyāś ca   asmākaṃ tv āryako 'bʰavat
   pitur jyeṣṭʰo jananyāś ca   asmākaṃ tv āryako_abʰavat /
Halfverse: c    tasya kumbʰīnasī nāma   duhitur duhitābʰavat
   tasya kumbʰīnasī nāma   duhitur duhitā_abʰavat /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    mātr̥ṣvasur atʰāsmākaṃ   sā kanyā cānalodbʰavā
   mātr̥-ṣvasur atʰa_asmākaṃ   sā kanyā ca_anala_udbʰavā /
Halfverse: c    bʰavaty asmākam eṣā vai   bʰrātr̥̄ṇāṃ dʰarmataḥ svasā
   bʰavaty asmākam eṣā vai   bʰrātr̥̄ṇāṃ dʰarmataḥ svasā /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    sā hr̥tā madʰunā rājan   rākṣasena balīyasā
   sā hr̥tā madʰunā rājan   rākṣasena balīyasā /
Halfverse: c    yajñapravr̥tte putre te   mayi cāntarjaloṣite
   yajña-pravr̥tte putre te   mayi ca_antar-jala_uṣite /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    nihatya rākṣasaśreṣṭʰān   amātyāṃs tava saṃmatān
   nihatya rākṣasa-śreṣṭʰān   amātyāṃs tava saṃmatān /
Halfverse: c    dʰarṣayitvā hr̥tarājan   guptā hy antaḥpure tava
   dʰarṣayitvā hr̥ta-rājan   guptā hy antaḥ-pure tava /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    śrutvā tv etan mahārāja   kṣāntam eva hato na saḥ
   śrutvā tv etan mahā-rāja   kṣāntam eva hato na saḥ /
Halfverse: c    yasmād avaśyaṃ dātavyā   kanyā bʰartre hi dātr̥bʰiḥ
   yasmād avaśyaṃ dātavyā   kanyā bʰartre hi dātr̥bʰiḥ /
Halfverse: e    asminn evābʰisaṃprāptaṃ   loke viditam astu te
   asminn eva_abʰisaṃprāptaṃ   loke viditam astu te /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    tato 'bravīd daśagrīvaḥ   kruddʰaḥ saṃraktalocanaḥ
   tato_abravīd daśagrīvaḥ   kruddʰaḥ saṃrakta-locanaḥ /
Halfverse: c    kalpyatāṃ me ratʰaḥ śīgʰraṃ   śūrāḥ sajjībʰavantu ca
   kalpyatāṃ me ratʰaḥ śīgʰraṃ   śūrāḥ sajjī-bʰavantu ca /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    bʰrātā me kumbʰakarṇaś ca   ye ca mukʰyā niśācarāḥ
   bʰrātā me kumbʰa-karṇaś ca   ye ca mukʰyā niśā-carāḥ /
Halfverse: c    vāhanāny adʰirohantu   nānāpraharaṇāyudʰāḥ
   vāhanāny adʰirohantu   nānā-praharaṇa_āyudʰāḥ /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    adya taṃ samare hatvā   madʰuṃ rāvaṇanirbʰayam
   adya taṃ samare hatvā   madʰuṃ rāvaṇa-nirbʰayam /
Halfverse: c    indralokaṃ gamiṣyāmi   yuddʰakāṅkṣī suhr̥dvr̥taḥ
   indra-lokaṃ gamiṣyāmi   yuddʰa-kāṅkṣī suhr̥d-vr̥taḥ /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    tato vijitya tridivaṃ   vaśe stʰāpya puraṃdaram
   tato vijitya tridivaṃ   vaśe stʰāpya puraṃdaram /
Halfverse: c    nirvr̥to vihariṣyāmi   trailokyaiśvaryaśobʰitaḥ
   nirvr̥to vihariṣyāmi   trailokya_aiśvarya-śobʰitaḥ /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    akṣauhiṇīsahasrāṇi   catvāry ugrāṇi rakṣasām
   akṣauhiṇī-sahasrāṇi   catvāry ugrāṇi rakṣasām /
Halfverse: c    nānāpraharaṇāny āśu   niryayur yuddʰakāṅkṣiṇām
   nānā-praharaṇāny āśu   niryayur yuddʰa-kāṅkṣiṇām /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    indrajit tv agrataḥ sainyaṃ   sainikān parigr̥hya ca
   indrajit tv agrataḥ sainyaṃ   sainikān parigr̥hya ca /
Halfverse: c    rāvaṇo madʰyataḥ śūraḥ   kumbʰakarṇaś ca pr̥ṣṭʰataḥ
   rāvaṇo madʰyataḥ śūraḥ   kumbʰa-karṇaś ca pr̥ṣṭʰataḥ /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    vibʰīṣaṇas tu dʰarmātmā   laṅkāyāṃ dʰarmam ācarat
   vibʰīṣaṇas tu dʰarma_ātmā   laṅkāyāṃ dʰarmam ācarat /
Halfverse: c    te tu sarve mahābʰāgā   yayur madʰupuraṃ prati
   te tu sarve mahā-bʰāgā   yayur madʰu-puraṃ prati /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    ratʰair nāgaiḥ kʰarair uṣṭrair   hayair dīptair mahoragaiḥ
   ratʰair nāgaiḥ kʰarair uṣṭrair   hayair dīptair mahā_uragaiḥ /
Halfverse: c    rākṣasāḥ prayayuḥ sarve   kr̥tvākāśaṃ nirantaram
   rākṣasāḥ prayayuḥ sarve   kr̥tvā_ākāśaṃ nirantaram /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    daityāṃś ca śataśas tatra   kr̥tavairāḥ suraiḥ saha
   daityāṃś ca śataśas tatra   kr̥ta-vairāḥ suraiḥ saha /
Halfverse: c    rāvaṇaṃ prekṣya gaccʰantam   anvagaccʰanta pr̥ṣṭʰataḥ
   rāvaṇaṃ prekṣya gaccʰantam   anvagaccʰanta pr̥ṣṭʰataḥ /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    sa tu gatvā madʰupuraṃ   praviśya ca daśānanaḥ
   sa tu gatvā madʰu-puraṃ   praviśya ca daśa_ānanaḥ /
Halfverse: c    na dadarśa madʰuṃ tatra   bʰaginīṃ tatra dr̥ṣṭavān
   na dadarśa madʰuṃ tatra   bʰaginīṃ tatra dr̥ṣṭavān /38/

Verse: 39 
Halfverse: a    sā prahvā prāñjalir bʰūtvā   śirasā pādayor gatā
   sā prahvā prāñjalir bʰūtvā   śirasā pādayor gatā /
Halfverse: c    tasya rākṣasarājasya   trastā kumbʰīnasī svasā
   tasya rākṣasa-rājasya   trastā kumbʰīnasī svasā /39/

Verse: 40 
Halfverse: a    tāṃ samuttʰāpayām āsa   na bʰetavyam iti bruvan
   tāṃ samuttʰāpayām āsa   na bʰetavyam iti bruvan /
Halfverse: c    rāvaṇo rākṣasaśreṣṭʰaḥ   kiṃ cāpi karavāṇi te
   rāvaṇo rākṣasa-śreṣṭʰaḥ   kiṃ ca_api karavāṇi te /40/

Verse: 41 
Halfverse: a    sābravīd yadi me rājan   prasannas tvaṃ mahābala
   sā_abravīd yadi me rājan   prasannas tvaṃ mahā-bala /
Halfverse: c    bʰartāraṃ na mamehādya   hantum arhasi mānada
   bʰartāraṃ na mama_iha_adya   hantum arhasi mānada /41/

Verse: 42 
Halfverse: a    satyavāg bʰava rājendra   mām avekṣasva yācatīm
   satya-vāg bʰava rāja_indra   mām avekṣasva yācatīm /
Halfverse: c    tvayā hy uktaṃ mahābāho   na bʰetavyam iti svayam
   tvayā hy uktaṃ mahā-bāho   na bʰetavyam iti svayam /42/

Verse: 43 
Halfverse: a    rāvaṇas tv abravīd dʰr̥ṣṭaḥ   svasāraṃ tatra saṃstʰitam
   rāvaṇas tv abravīdd^hr̥ṣṭaḥ   svasāraṃ tatra saṃstʰitam /
Halfverse: c    kva cāsau tava bʰartā vai   mama śīgʰraṃ nivedyatām
   kva ca_asau tava bʰartā vai   mama śīgʰraṃ nivedyatām /43/

Verse: 44 
Halfverse: a    saha tena gamiṣyāmi   suralokaṃ jayāya vai
   saha tena gamiṣyāmi   sura-lokaṃ jayāya vai /
Halfverse: c    tava kāruṇyasauhardān   nivr̥tto 'smi madʰor vadʰāt
   tava kāruṇya-sauhardān   nivr̥tto_asmi madʰor vadʰāt /44/

Verse: 45 
Halfverse: a    ity uktvvā sā prasuptaṃ taṃ   samuttʰāpya niśācaram
   ity uktvvā sā prasuptaṃ taṃ   samuttʰāpya niśā-caram /
Halfverse: c    abravīt saṃprahr̥ṣṭeva   rākṣasī suvipaścitam
   abravīt saṃprahr̥ṣṭā_iva   rākṣasī suvipaścitam /45/

Verse: 46 
Halfverse: a    eṣa prāpto daśagrīvo   mama bʰrātā niśācaraḥ
   eṣa prāpto daśagrīvo   mama bʰrātā niśā-caraḥ /
Halfverse: c    suralokajayākāṅkṣī   sāhāyye tvāṃ vr̥ṇoti ca
   sura-loka-jaya_ākāṅkṣī   sāhāyye tvāṃ vr̥ṇoti ca /46/

Verse: 47 
Halfverse: a    tad asya tvaṃ sahāyārtʰaṃ   sabandʰur gaccʰa rākṣasa
   tad asya tvaṃ sahāya_artʰaṃ   sabandʰur gaccʰa rākṣasa /
Halfverse: c    snigdʰasya bʰajamānasya   yuktam artʰāya kalpitum
   snigdʰasya bʰajamānasya   yuktam artʰāya kalpitum /47/

Verse: 48 
Halfverse: a    tasyās tad vacanaṃ śrutvā   tatʰety āha madʰur vacaḥ
   tasyās tad vacanaṃ śrutvā   tatʰā_ity āha madʰur vacaḥ /
Halfverse: c    dadarśa rākṣasaśreṣṭʰaṃ   yatʰānyāyam upetya saḥ
   dadarśa rākṣasa-śreṣṭʰaṃ   yatʰā-nyāyam upetya saḥ /48/

Verse: 49 
Halfverse: a    pūjayām āsa dʰarmeṇa   rāvaṇaṃ rākṣasādʰipam
   pūjayām āsa dʰarmeṇa   rāvaṇaṃ rākṣasa_adʰipam /
Halfverse: c    prāptapūjo daśagrīvo   madʰuveśmani vīryavān
   prāpta-pūjo daśagrīvo   madʰu-veśmani vīryavān /
Halfverse: e    tatra caikāṃ niśām uṣya   gamanāyopacakrame
   tatra ca_ekāṃ niśām uṣya   gamanāya_upacakrame /49/

Verse: 50 
Halfverse: a    tataḥ kailāsam āsādya   śailaṃ vaiśvaraṇālayam
   tataḥ kailāsam āsādya   śailaṃ vaiśvaraṇa_ālayam /
Halfverse: c    rākṣasendro mahendrābʰaḥ   senām upaniveśayat
   rākṣasa_indro mahā_indra_ābʰaḥ   senām upaniveśayat /50/ {E}



Next part


This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.