TITUS
Ramayana
Part No. 543
Previous part

Chapter: 36 
Adhyāya 36


Verse: 1 
Halfverse: a    tataḥ pitāmahaṃ dr̥ṣṭvā   vāyuḥ putravadʰārditaḥ
   tataḥ pitāmahaṃ dr̥ṣṭvā   vāyuḥ putra-vadʰa_arditaḥ /
Halfverse: c    śiśukaṃ taṃ samādāya   uttastʰau dʰātur agrataḥ
   śiśukaṃ taṃ samādāya   uttastʰau dʰātur agrataḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    calatkuṇḍalamaulisraktapanīyavibʰūṣaṇaḥ
   calat-kuṇḍala-mauli-srak-tapanīya-vibʰūṣaṇaḥ / {Pāda}
Halfverse: c    pādayor nyapatad vāyus   tisro' vastʰāya vedʰase
   pādayor nyapatad vāyus   tisro_avastʰāya vedʰase /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    taṃ tu vedavidādyas tu   lambābʰaraṇaśobʰinā
   taṃ tu vedavid-ādyas tu   lamba_ābʰaraṇa-śobʰinā /
Halfverse: c    vāyum uttʰāpya hastena   śiśuṃ taṃ parimr̥ṣṭavān
   vāyum uttʰāpya hastena   śiśuṃ taṃ parimr̥ṣṭavān /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    spr̥ṣṭamātras tataḥ so 'tʰa   salīlaṃ padmajanmanā
   spr̥ṣṭa-mātras tataḥ so_atʰa   salīlaṃ padma-janmanā /
Halfverse: c    jalasiktaṃ yatʰā sasyaṃ   punar jīvitam āptavān
   jala-siktaṃ yatʰā sasyaṃ   punar jīvitam āptavān /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    prāṇavantam imaṃ dr̥ṣṭvā   prāṇo gandʰavaho mudā
   prāṇavantam imaṃ dr̥ṣṭvā   prāṇo gandʰa-vaho mudā /
Halfverse: c    cacāra sarvabʰūteṣu   saṃniruddʰaṃ yatʰāpurā
   cacāra sarva-bʰūteṣu   saṃniruddʰaṃ yatʰā-purā /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    marudrogavinirmuktāḥ   prajā vai muditābʰavan
   marud-roga-vinirmuktāḥ   prajā vai muditā_abʰavan / {saṃdhi}
Halfverse: c    śītavātavinirmuktāḥ   padminya iva sāmbujāḥ
   śīta-vāta-vinirmuktāḥ   padminya iva sāmbujāḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    tatas triyugmas trikakut   tridʰāmā tridaśārcitaḥ
   tatas triyugmas trikakut   tridʰāmā tridaśa_arcitaḥ /
Halfverse: c    uvāca devatā brahmā   mārutapriyakāmyayā
   uvāca devatā brahmā   māruta-priya-kāmyayā /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    bʰo mahendrāgnivaruṇadʰaneśvaramaheśvarāḥ
   bʰo mahā_indra_agni-varuṇa-dʰana_īśvara-mahā_īśvarāḥ /
Halfverse: c    jānatām api tat sarvaṃ   hitaṃ vakṣyāmi śrūyatām
   jānatām api tat sarvaṃ   hitaṃ vakṣyāmi śrūyatām /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    anena śiśunā kāryaṃ   kartavyaṃ vo bʰaviṣyati
   anena śiśunā kāryaṃ   kartavyaṃ vo bʰaviṣyati /
Halfverse: c    dadatāsya varān sarve   mārutasyāsya tuṣṭidān
   dadata_asya varān sarve   mārutasya_asya tuṣṭidān /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    tataḥ sahasranayanaḥ   prītiraktaḥ śubʰānanaḥ
   tataḥ sahasra-nayanaḥ   prīti-raktaḥ śubʰa_ānanaḥ / {!}
Halfverse: c    kuśe śayamayīṃ mālāṃ   samutkṣipyedam abravīt
   kuśe śayamayīṃ mālāṃ   samutkṣipya_idam abravīt /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    matkarotsr̥ṣṭavajreṇa   hanur asya yatʰā kṣataḥ
   mat-kara_utsr̥ṣṭa-vajreṇa   hanur asya yatʰā kṣataḥ /
Halfverse: c    nāmnaiṣa kapiśārdūlo   bʰavitā hanumān iti
   nāmnā_eṣa kapi-śārdūlo   bʰavitā hanumān iti /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    aham evāsya dāsyāmi   paramaṃ varam uttamam
   aham eva_asya dāsyāmi   paramaṃ varam uttamam /
Halfverse: c    ataḥ prabʰr̥ti vajrasya   mamāvadʰyo bʰaviṣyati
   ataḥ prabʰr̥ti vajrasya   mama_avadʰyo bʰaviṣyati /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    mārtāṇḍas tv abravīt tatra   bʰagavāṃs timirāpahaḥ
   mārtāṇḍas tv abravīt tatra   bʰagavāṃs timira_apahaḥ /
Halfverse: c    tejaso 'sya madīyasya   dadāmi śatikāṃ kalām
   tejaso_asya madīyasya   dadāmi śatikāṃ kalām /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    yadā tu śāstrāṇy adʰyetuṃ   śaktir asya bʰaviṣyati
   yadā tu śāstrāṇy adʰyetuṃ   śaktir asya bʰaviṣyati /
Halfverse: c    tadāsya śāstraṃ dāsyāmi   yena vāgmī bʰaviṣyati
   tadā_asya śāstraṃ dāsyāmi   yena vāgmī bʰaviṣyati /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    varuṇaś ca varaṃ prādān   nāsya mr̥tyur bʰaviṣyati
   varuṇaś ca varaṃ prādān   na_asya mr̥tyur bʰaviṣyati /
Halfverse: c    varṣāyutaśatenāpi   matpāśād udakād api
   varṣa_ayuta-śatena_api   mat-pāśād udakād api /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    yamo 'pi daṇḍāvadʰyatvam   arogatvaṃ ca nityaśaḥ
   yamo_api daṇḍa_avadʰyatvam   arogatvaṃ ca nityaśaḥ /
Halfverse: c    diśate 'sya varaṃ tuṣṭa   aviṣādaṃ ca saṃyuge
   diśate_asya varaṃ tuṣṭa   aviṣādaṃ ca saṃyuge /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    gadeyaṃ māmikā nainaṃ   saṃyugeṣu vadʰiṣyati
   gadā_iyaṃ māmikā na_enaṃ   saṃyugeṣu vadʰiṣyati /
Halfverse: c    ity evaṃ varadaḥ prāha   tadā hy ekākṣipiṅgalaḥ
   ity evaṃ varadaḥ prāha   tadā hy eka_akṣi-piṅgalaḥ /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    matto madāyudʰānāṃ ca   na vadʰyo 'yaṃ bʰaviṣyati
   matto mad-āyudʰānāṃ ca   na vadʰyo_ayaṃ bʰaviṣyati /
Halfverse: c    ity evaṃ śaṃkareṇāpi   datto 'sya paramo varaḥ
   ity evaṃ śaṃkareṇa_api   datto_asya paramo varaḥ /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    sarveṣāṃ brahmadaṇḍānām   avadʰyo 'yaṃ bʰaviṣyati
   sarveṣāṃ brahma-daṇḍānām   avadʰyo_ayaṃ bʰaviṣyati /
Halfverse: c    dīrgʰāayuś ca mahātmā ca   iti brahmābravīd vacaḥ
   dīrgʰāayuś ca mahātmā ca   iti brahmā_abravīd vacaḥ /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    viśvakarmā tu dr̥ṣṭvainaṃ   bālasūryopamaṃ śiśum
   viśva-karmā tu dr̥ṣṭvā_enaṃ   bāla-sūrya_upamaṃ śiśum /
Halfverse: c    śilpinā pravaraḥ prāha   varam asya mahāmatiḥ
   śilpinā pravaraḥ prāha   varam asya mahā-matiḥ /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    vinirmitāni devānām   āyudʰānīha yāni tu
   vinirmitāni devānām   āyudʰāni_iha yāni tu /
Halfverse: c    teṣāṃ saṃgrāmakāle tu   avadʰyo 'yaṃ bʰaviṣyati
   teṣāṃ saṃgrāma-kāle tu   avadʰyo_ayaṃ bʰaviṣyati /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    tataḥ surāṇāṃ tu varair   dr̥ṣṭvā hy enam akaṃkr̥tam
   tataḥ surāṇāṃ tu varair   dr̥ṣṭvā hy enam akaṃkr̥tam /
Halfverse: c    caturmukʰas tuṣṭamukʰo   vāyum āha jagadguruḥ
   caturmukʰas tuṣṭa-mukʰo   vāyum āha jagad-guruḥ /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    amitrāṇāṃ bʰayakaro   mitrāṇām abʰayaṃkaraḥ
   amitrāṇāṃ bʰaya-karo   mitrāṇām abʰayaṃ-karaḥ /
Halfverse: c    ajeyo bʰavitā te 'tra   putro mārutamārutiḥ
   ajeyo bʰavitā te_atra   putro māruta-mārutiḥ /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    rāvaṇotsādanārtʰāni   rāmaprītikarāṇi ca
   rāvaṇa_utsādana_artʰāni   rāma-prīti-karāṇi ca /
Halfverse: c    romaharṣakarāṇy eṣa   kartā karmāṇi saṃyuge
   roma-harṣa-karāṇy eṣa   kartā karmāṇi saṃyuge /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    evam uktvā tam āmantrya   mārutaṃ te 'maraiḥ saha
   evam uktvā tam āmantrya   mārutaṃ te_amaraiḥ saha /
Halfverse: c    yatʰāgataṃ yayuḥ sarve   pitāmahapurogamāḥ
   yatʰā_āgataṃ yayuḥ sarve   pitāmaha-puro-gamāḥ /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    so 'pi gandʰavahaḥ putraṃ   pragr̥hya gr̥ham ānayat
   so_api gandʰa-vahaḥ putraṃ   pragr̥hya gr̥ham ānayat /
Halfverse: c    añjanāyāstam ākʰyāya   varaṃ dattaṃ viniḥsr̥taḥ
   añjanāyāstam ākʰyāya   varaṃ dattaṃ viniḥsr̥taḥ /26/ {?}

Verse: 27 
Halfverse: a    prāpya rāma varān eṣa   varadānabalānvitaḥ
   prāpya rāma varān eṣa   vara-dāna-bala_anvitaḥ /
Halfverse: c    balenātmani saṃstʰena   so 'pūryata yatʰārṇavaḥ
   balena_ātmani saṃstʰena   so_apūryata yatʰā_arṇavaḥ /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    balenāpūryamāṇo hi   eṣa vānarapuṃgavaḥ
   balena_āpūryamāṇo hi   eṣa vānara-puṃgavaḥ /
Halfverse: c    āśrameṣu maharṣīṇām   aparādʰyati nirbʰayaḥ
   āśrameṣu maharṣīṇām   aparādʰyati nirbʰayaḥ /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    srugbʰāṇḍān agnihotraṃ ca   valkalānāṃ ca saṃcayān
   srug-bʰāṇḍān agni-hotraṃ ca   valkalānāṃ ca saṃcayān /
Halfverse: c    bʰagnaviccʰinnavidʰvastān   suśāntānāṃ karoty ayam
   bʰagna-viccʰinna-vidʰvastān   suśāntānāṃ karoty ayam /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    sarveṣāṃ brahmadaṇḍānām   avadʰyaṃ brahmaṇā kr̥tam
   sarveṣāṃ brahma-daṇḍānām   avadʰyaṃ brahmaṇā kr̥tam /
Halfverse: c    jānanta r̥ṣayas taṃ vai   kṣamante tasya nityaśaḥ
   jānanta r̥ṣayas taṃ vai   kṣamante tasya nityaśaḥ /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    yadā kesariṇā tv eṣa   vāyunā sāñjanena ca {!}
   yadā kesariṇā tv eṣa   vāyunā sāñjanena ca / {!} {!}
Halfverse: c    pratiṣiddʰo 'pi maryādāṃ   laṅgʰayaty eva vānaraḥ
   pratiṣiddʰo_api maryādāṃ   laṅgʰayaty eva vānaraḥ /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    tato maharṣayaḥ kruddʰā   bʰr̥gvaṅgirasavaṃśajāḥ
   tato maharṣayaḥ kruddʰā   bʰr̥gv-aṅgirasa-vaṃśajāḥ /
Halfverse: c    śepur enaṃ ragʰuśreṣṭʰa   nātikruddʰātimanyavaḥ
   śepur enaṃ ragʰu-śreṣṭʰa   na_atikruddʰa_atimanyavaḥ /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    bādʰase yat samāśritya   balam asmān plavaṃgama
   bādʰase yat samāśritya   balam asmān plavaṃ-gama /
Halfverse: c    tad dīrgʰakālaṃ vettāsi   nāsmākaṃ śāpamohitaḥ
   tad dīrgʰa-kālaṃ vettā_asi   na_asmākaṃ śāpa-mohitaḥ /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    tatas tu hr̥tatejaujā   maharṣivacanaujasā
   tatas tu hr̥ta-teja_ojā   maharṣi-vacana_ojasā / {saṃdhi}
Halfverse: c    eṣo śramāṇi nānyeti   mr̥dubʰāvagataś caran
   eṣo śramāṇi na_anyā_iti   mr̥du-bʰāva-gataś caran /34/ {eṣo_āśramāṇi?}

Verse: 35 
Halfverse: a    atʰa r̥kṣarajā nāma   vālisugrīvayoḥ pitā
   atʰa r̥kṣa-rajā nāma   vāli-sugrīvayoḥ pitā / {Hiatus}
Halfverse: c    sarvavānararājāsīt   tejasā iva bʰāskaraḥ
   sarva-vānara-rājā_āsīt   tejasā iva bʰāskaraḥ /35/ {Hiatus}

Verse: 36 
Halfverse: a    sa tu rājyaṃ ciraṃ kr̥tvā   vānarāṇāṃ harīśvaraḥ
   sa tu rājyaṃ ciraṃ kr̥tvā   vānarāṇāṃ hari_īśvaraḥ /
Halfverse: c    tatas tvarkṣarajā nāma   kāladʰarmeṇa saṃgataḥ
   tatas tvā-r̥kṣa-rajā nāma   kāla-dʰarmeṇa saṃgataḥ /36/ {?}

Verse: 37 
Halfverse: a    tasminn astamite vālī   mantribʰir mantrakovidaiḥ
   tasminn astamite vālī   mantribʰir mantra-kovidaiḥ /
Halfverse: c    pitrye pade kr̥to rājā   sugrīvo vālinaḥ pade
   pitrye pade kr̥to rājā   sugrīvo vālinaḥ pade /37/

Verse: 38 
Halfverse: a    sugrīveṇa samaṃ tv asya   advaidʰaṃ cʰidravarjitam
   sugrīveṇa samaṃ tv asya   advaidʰaṃ cʰidra-varjitam /
Halfverse: c    ahāryaṃ sakʰyam abʰavad   anilasya yatʰāgninā
   ahāryaṃ sakʰyam abʰavad   anilasya yatʰā_agninā /38/

Verse: 39 
Halfverse: a    eṣa śāpavaśād eva   na vedabalam ātmanaḥ
   eṣa śāpa-vaśād eva   na veda-balam ātmanaḥ /
Halfverse: c    vālisugrīvayor vairaṃ   yadā rāmasamuttʰitam
   vāli-sugrīvayor vairaṃ   yadā rāma-samuttʰitam /39/

Verse: 40 
Halfverse: a    na hy eṣa rāma sugrīvo   bʰrāmyamāṇo 'pi vālinā
   na hy eṣa rāma sugrīvo   bʰrāmyamāṇo_api vālinā /
Halfverse: c    vedayāno na ca hy eṣa   balam ātmani mārutiḥ
   vedayāno na ca hy eṣa   balam ātmani mārutiḥ /40/

Verse: 41 


Halfverse: a    parākramotsāha matipratāpaiḥ    parākramotsāha matipratāpaiḥ
   parākrama_utsāha mati-pratāpaiḥ    parākrama_utsāha mati-pratāpaiḥ / {Gem}
Halfverse: b    sauśīlyamādʰuryanayānayaiś ca    sauśīlyamādʰuryanayānayaiś ca
   sauśīlya-mādʰurya-naya_anayaiś ca    sauśīlya-mādʰurya-naya_anayaiś ca / {Gem}
Halfverse: c    gāmbʰīryacāturyasuvīryadʰairyair    gāmbʰīryacāturyasuvīryadʰairyair
   gāmbʰīrya-cāturya-suvīrya-dʰairyair    gāmbʰīrya-cāturya-suvīrya-dʰairyair / {Gem}
Halfverse: d    hanūmataḥ ko 'py adʰiko 'sti loke    hanūmataḥ ko 'py adʰiko 'sti loke
   hanūmataḥ ko_apy adʰiko_asti loke    hanūmataḥ ko_apy adʰiko_asti loke /41/ {Gem}

Verse: 42 
Halfverse: a    asau purā vyākaraṇaṃ grahīṣyan    asau purā vyākaraṇaṃ grahīṣyan
   asau purā vyākaraṇaṃ grahīṣyan    asau purā vyākaraṇaṃ grahīṣyan / {Gem}
Halfverse: b    sūryonmukʰaḥ pr̥ṣṭʰagamaḥ kapīndraḥ    sūryonmukʰaḥ pr̥ṣṭʰagamaḥ kapīndraḥ
   sūrya_unmukʰaḥ pr̥ṣṭʰa-gamaḥ kapi_indraḥ    sūrya_unmukʰaḥ pr̥ṣṭʰa-gamaḥ kapi_indraḥ / {Gem}
Halfverse: c    udyadgirer astagiriṃ jagāma    udyadgirer astagiriṃ jagāma
   udyad-girer asta-giriṃ jagāma    udyad-girer asta-giriṃ jagāma / {Gem} {!}
Halfverse: d    grantʰaṃ mahad dʰārayad aprameyaḥ    grantʰaṃ mahad dʰārayad aprameyaḥ
   grantʰaṃ mahad dʰārayad aprameyaḥ    grantʰaṃ mahad dʰārayad aprameyaḥ /42/ {Gem}

Verse: 43 
Halfverse: a    pravīvivikṣor iva sāgarasya    pravīvivikṣor iva sāgarasya
   pravīvivikṣor iva sāgarasya    pravīvivikṣor iva sāgarasya / {Gem}
Halfverse: b    lokān didʰakṣor iva pāvakasya    lokān didʰakṣor iva pāvakasya
   lokān didʰakṣor iva pāvakasya    lokān didʰakṣor iva pāvakasya / {Gem}
Halfverse: c    lokakṣayeṣv eva yatʰāntakasya    lokakṣayeṣv eva yatʰāntakasya
   loka-kṣayeṣv eva yatʰā_antakasya    loka-kṣayeṣv eva yatʰā_antakasya / {Gem}
Halfverse: d    hanūmataḥ stʰāsyati kaḥ purastāt    hanūmataḥ stʰāsyati kaḥ purastāt
   hanūmataḥ stʰāsyati kaḥ purastāt    hanūmataḥ stʰāsyati kaḥ purastāt /43/ {Gem}

Verse: 44 
Halfverse: a    eṣo 'pi cānye ca mahākapīndrāḥ    eṣo 'pi cānye ca mahākapīndrāḥ
   eṣo_api ca_anye ca mahā-kapi_indrāḥ    eṣo_api ca_anye ca mahā-kapi_indrāḥ / {Gem}
Halfverse: b    sugrīvamaindadvividāḥ sanīlāḥ    sugrīvamaindadvividāḥ sanīlāḥ
   sugrīva-mainda-dvividāḥ sanīlāḥ    sugrīva-mainda-dvividāḥ sanīlāḥ / {Gem}
Halfverse: c    satāratāreyanalāḥ sarambʰās    satāratāreyanalāḥ sarambʰās
   satāra-tāreya-nalāḥ sarambʰās    satāra-tāreya-nalāḥ sarambʰās / {Gem}
Halfverse: d    tvatkāraṇād rāma surair hi sr̥ṣṭāḥ    tvatkāraṇād rāma surair hi sr̥ṣṭāḥ
   tvat-kāraṇād rāma surair hi sr̥ṣṭāḥ    tvat-kāraṇād rāma surair hi sr̥ṣṭāḥ /44/ {?} {Gem}

Verse: 45 


Halfverse: a    tad etat katʰitaṃ sarvaṃ   yan māṃ tvaṃ paripr̥ccʰasi
   tad etat katʰitaṃ sarvaṃ   yan māṃ tvaṃ paripr̥ccʰasi /
Halfverse: c    hanūmato bālabʰāve   karmaitat katʰitaṃ mayā
   hanūmato bāla-bʰāve   karma_etat katʰitaṃ mayā /45/

Verse: 46 
Halfverse: a    dr̥ṣṭaḥ saṃbʰāṣitaś cāsi   rāma gaccʰamahe vayam
   dr̥ṣṭaḥ saṃbʰāṣitaś ca_asi   rāma gaccʰamahe vayam /
Halfverse: c    evam uktvā gatāḥ sarve   r̥ṣayas te yatʰāgatam
   evam uktvā gatāḥ sarve   r̥ṣayas te yatʰā_āgatam /46/ {E}



Next part


This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.