TITUS
Ramayana
Part No. 585
Previous part

Chapter: 78 
Adhyāya 78


Verse: 1 
Halfverse: a    tac cʰrutvā lakṣmaṇenoktaṃ   vākyaṃ vākyaviśāradaḥ
   
tat śrutvā lakṣmaṇena_uktaṃ   vākyaṃ vākya-viśāradaḥ /
Halfverse: c    
pratyuvāca mahātejāḥ   prahasan rāgʰavo vacaḥ
   
pratyuvāca mahā-tejāḥ   prahasan rāgʰavo vacaḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    
evam etan naraśreṣṭʰa   yatʰā vadasi lakṣmaṇa
   
evam etan nara-śreṣṭʰa   yatʰā vadasi lakṣmaṇa /
Halfverse: c    
vr̥tragʰātam aśeṣeṇa   vājimedʰapʰalaṃ ca yat
   
vr̥tra-gʰātam aśeṣeṇa   vāji-medʰa-pʰalaṃ ca yat /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    
śrūyate hi purā saumya   kardamasya prajāpateḥ
   
śrūyate hi purā saumya   kardamasya prajāpateḥ /
Halfverse: c    
putro bāhlīśvaraḥ śrīmān   ilo nāma sudʰārmikaḥ
   
putro bāhli_īśvaraḥ śrīmān   ilo nāma sudʰārmikaḥ /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    
sa rājā pr̥tʰivīṃ sarvāṃ   vaśe kr̥tvā mahāyaśāḥ
   
sa rājā pr̥tʰivīṃ sarvāṃ   vaśe kr̥tvā mahā-yaśāḥ /
Halfverse: c    
rājyaṃ caiva naravyāgʰra   putravat paryapālayat
   
rājyaṃ caiva nara-vyāgʰra   putravat paryapālayat /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    
suraiś ca paramodārair   daiteyaiś ca mahāsuraiḥ
   
suraiś ca parama_udārair   daiteyaiś ca mahā_asuraiḥ /
Halfverse: c    
nāgarākṣasagandʰarvair   yakṣaiś ca sumahātmabʰiḥ
   
nāga-rākṣasa-gandʰarvair   yakṣaiś ca sumahātmabʰiḥ /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    
pūjyate nityaśaḥ saumya   bʰayārtai ragʰunandana
   
pūjyate nityaśaḥ saumya   bʰaya_ārtai ragʰu-nandana /
Halfverse: c    
abibʰyaṃś ca trayo lokāḥ   saroṣasya mahātmanaḥ
   
abibʰyaṃś ca trayo lokāḥ   saroṣasya mahātmanaḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    
sa rājā tādr̥śo hy āsīd   dʰarme vīrye ca niṣṭʰitaḥ
   
sa rājā tādr̥śo hy āsīd   dʰarme vīrye ca niṣṭʰitaḥ /
Halfverse: c    
buddʰyā ca paramodāro   bāhlīkānāṃ mahāyaśāḥ
   
buddʰyā ca parama_udāro   bāhlīkānāṃ mahā-yaśāḥ /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    
sa pracakre mahābāhur   mr̥gayāṃ rucire vane
   
sa pracakre mahā-bāhur   mr̥gayāṃ rucire vane /
Halfverse: c    
caitre manorame māsi   sabʰr̥tyabalavāhanaḥ
   
caitre mano-rame māsi   sabʰr̥tya-bala-vāhanaḥ /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    
prajagʰne sa nr̥po 'raṇye   mr̥gāñ śatasahasraśaḥ
   
prajagʰne sa nr̥po_araṇye   mr̥gān śata-sahasraśaḥ /
Halfverse: c    
hatvaiva tr̥ptir nābʰūc ca   rājñas tasya mahātmanaḥ
   
hatvā_eva tr̥ptir na_abʰūc ca   rājñas tasya mahātmanaḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    
nānāmr̥gāṇām ayutaṃ   vadʰyamānaṃ mahātmanā
   
nānā-mr̥gāṇām ayutaṃ   vadʰyamānaṃ mahātmanā /
Halfverse: c    
yatra jāto mahāsenas   taṃ deśam upacakrame
   
yatra jāto mahā-senas   taṃ deśam upacakrame /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    
tasmiṃs tu devadeveśaḥ   śailarājasutāṃ haraḥ
   
tasmiṃs tu deva-deva_īśaḥ   śaila-rāja-sutāṃ haraḥ /
Halfverse: c    
ramayām āsa durdʰarṣaiḥ   sarvair anucaraiḥ saha
   
ramayām āsa durdʰarṣaiḥ   sarvair anucaraiḥ saha /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    
kr̥tvā strībʰūtam ātmānam   umeśo gopatidʰvajaḥ
   
kr̥tvā strī-bʰūtam ātmānam   umā_īśo go-pati-dʰvajaḥ /
Halfverse: c    
devyāḥ priyacikīrṣuḥ sa   tasmin parvatanirjʰare
   
devyāḥ priya-cikīrṣuḥ sa   tasmin parvata-nirjʰare /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    
ye ca tatra vanoddeśe   sattvāḥ puruṣavādinaḥ
   
ye ca tatra vana_uddeśe   sattvāḥ puruṣa-vādinaḥ /
Halfverse: c    
yac ca kiṃ cana tat sarvaṃ   nārīsaṃjñaṃ babʰūva ha
   
yac ca kiṃcana tat sarvaṃ   nārī-saṃjñaṃ babʰūva ha /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    
etasminn antare rājā   sa ilaḥ kardamātmajaḥ
   
etasminn antare rājā   sa ilaḥ kardama_ātmajaḥ /
Halfverse: c    
nigʰnan mr̥gasahasrāṇi   taṃ deśam upacakrame
   
nigʰnan mr̥ga-sahasrāṇi   taṃ deśam upacakrame /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    
sa dr̥ṣṭvā strīkr̥taṃ sarvaṃ   savyālamr̥gapakṣiṇam
   
sa dr̥ṣṭvā strī-kr̥taṃ sarvaṃ   savyāla-mr̥ga-pakṣiṇam /
Halfverse: c    
ātmānaṃ sānugaṃ caiva   strībʰūtaṃ ragʰunandana
   
ātmānaṃ sānugaṃ caiva   strī-bʰūtaṃ ragʰu-nandana /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    
tasya duḥkʰaṃ mahat tv āsīd   dr̥ṣṭvātmānaṃ tatʰā gatam
   
tasya duḥkʰaṃ mahat tv āsīd   dr̥ṣṭvā_ātmānaṃ tatʰā gatam /
Halfverse: c    
umāpateś ca tat karma   jñātvā trāsam upāgamat
   
umā-pateś ca tat karma   jñātvā trāsam upāgamat /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    
tato devaṃ mahātmānaṃ   śitikaṇṭʰaṃ kapardinam
   
tato devaṃ mahātmānaṃ   śiti-kaṇṭʰaṃ kapardinam /
Halfverse: c    
jagāma śaraṇaṃ rājā   sabʰr̥tyabalavāhanaḥ
   
jagāma śaraṇaṃ rājā   sabʰr̥tya-bala-vāhanaḥ /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    
tataḥ prahasya varadaḥ   saha devyā mahāyaśāḥ
   
tataḥ prahasya varadaḥ   saha devyā mahā-yaśāḥ /
Halfverse: c    
prajāpatisutaṃ vākyam   uvāca varadaḥ svayam
   
prajāpati-sutaṃ vākyam   uvāca varadaḥ svayam /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    
uttiṣṭʰottiṣṭʰa rājarṣe   kārdameya mahābala
   
uttiṣṭʰa_uttiṣṭʰa rāja-r̥ṣe   kārdameya mahā-bala /
Halfverse: c    
puruṣatvam r̥te saumya   varaṃ varaya suvrata
   
puruṣatvam r̥te saumya   varaṃ varaya suvrata /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    
tataḥ sa rājā śokārtāḥ   pratyākʰyāto mahātmanā
   
tataḥ sa rājā śoka_ārtāḥ   pratyākʰyāto mahātmanā /
Halfverse: c    
na sa jagrāha strībʰūto   varam anyaṃ surottamāt
   
na sa jagrāha strī-bʰūto   varam anyaṃ sura_uttamāt /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    
tataḥ śokena mahatā   śailarājasutāṃ nr̥paḥ
   
tataḥ śokena mahatā   śaila-rāja-sutāṃ nr̥paḥ /
Halfverse: c    
praṇipatya mahādevīṃ   sarveṇaivāntarātmanā
   
praṇipatya mahā-devīṃ   sarveṇa_eva_antar-ātmanā /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    
īśe varāṇāṃ varade   lokānām asi bʰāmini
   
īśe varāṇāṃ varade   lokānām asi bʰāmini /
Halfverse: c    
amogʰadarśane devi   bʰaje saumye namo 'stu te
   
amogʰa-darśane devi   bʰaje saumye namo_astu te /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    
hr̥dgataṃ tasya rājarṣer   vijñāya harasaṃnidʰau
   
hr̥d-gataṃ tasya rāja-r̥ṣer   vijñāya hara-saṃnidʰau /
Halfverse: c    
pratyuvāca śubʰaṃ vākyaṃ   devī rudrasya saṃmatā
   
pratyuvāca śubʰaṃ vākyaṃ   devī rudrasya saṃmatā /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    
ardʰasya devo varado   varārdʰasya tatʰā hy aham
   
ardʰasya devo varado   vara_ardʰasya tatʰā hy aham /
Halfverse: c    
tasmād ardʰaṃ gr̥hāṇa tvaṃ   strīpuṃsor yāvad iccʰasi
   
tasmād ardʰaṃ gr̥hāṇa tvaṃ   strī-puṃsor yāvad iccʰasi /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    
tad adbʰutatamaṃ śrutvā   devyā varam anuttamam
   
tad adbʰutatamaṃ śrutvā   devyā varam anuttamam /
Halfverse: c    
saṃprahr̥ṣṭamanā bʰūtvā   rājā vākyam atʰābravīt
   
saṃprahr̥ṣṭa-manā bʰūtvā   rājā vākyam atʰa_abravīt /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    
yadi devi prasannā me   rūpeṇāpratimā bʰuvi
   
yadi devi prasannā me   rūpeṇa_apratimā bʰuvi /
Halfverse: c    
māsaṃ strītvam upāsitvā   māsaṃ syāṃ puruṣaḥ punaḥ
   
māsaṃ strītvam upāsitvā   māsaṃ syāṃ puruṣaḥ punaḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    
īpsitaṃ tasya vijñāya   devī surucirānanā
   
īpsitaṃ tasya vijñāya   devī surucira_ānanā /
Halfverse: c    
pratyuvāca śubʰaṃ vākyam   evam etad bʰaviṣyati
   
pratyuvāca śubʰaṃ vākyam   evam etad bʰaviṣyati /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    
rājan puruṣabʰūtas tvaṃ   strībʰāvaṃ na smariṣyasi
   
rājan puruṣa-bʰūtas tvaṃ   strī-bʰāvaṃ na smariṣyasi /
Halfverse: c    
strībʰūtaś cāparaṃ māsaṃ   na smariṣyasi pauruṣam
   
strī-bʰūtaś ca_aparaṃ māsaṃ   na smariṣyasi pauruṣam /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    
evaṃ sa rājā puruṣo   māmaṃ bʰūtvātʰa kārdamiḥ
   
evaṃ sa rājā puruṣo   māmaṃ bʰūtvā_atʰa kārdamiḥ /
Halfverse: c    
trailokyasundarī nārī   māsam ekam ilābʰavat
   
trailokya-sundarī nārī   māsam ekam ilā_abʰavat /29/ {E}



Next part



This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.