TITUS
Ramayana
Part No. 588
Previous part

Chapter: 81 
Adhyāya 81


Verse: 1 
Halfverse: a    tatʰoktavati rāme tu   tasya janma tad adbʰutam
   
tatʰā_uktavati rāme tu   tasya janma tad adbʰutam /
Halfverse: c    
uvāca lakṣmaṇo bʰūyo   bʰarataś ca mahāyaśāḥ
   
uvāca lakṣmaṇo bʰūyo   bʰarataś ca mahā-yaśāḥ /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    
priyā somaputrasya   saṃvatsaram atʰoṣitā
   
priyā soma-putrasya   saṃvatsaram atʰa_uṣitā /
Halfverse: c    
akarot kiṃ naraśreṣṭʰa   tat tvaṃ śaṃsitum arhasi
   
akarot kiṃ nara-śreṣṭʰa   tat tvaṃ śaṃsitum arhasi /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    
tayos tad vākyamādʰuryaṃ   niśamya paripr̥ccʰatoḥ
   
tayos tad vākya-mādʰuryaṃ   niśamya paripr̥ccʰatoḥ /
Halfverse: c    
rāmaḥ punar uvācemāṃ   prajāpatisute katʰām
   
rāmaḥ punar uvāca_imāṃ   prajāpati-sute katʰām /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    
puruṣatvaṃ gate śūre   budʰaḥ paramabuddʰimān
   
puruṣatvaṃ gate śūre   budʰaḥ parama-buddʰimān /
Halfverse: c    
saṃvartaṃ paramodāram   ājuhāva mahāyaśāḥ
   
saṃvartaṃ parama_udāram   ājuhāva mahā-yaśāḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    
cyavanaṃ bʰr̥guputraṃ ca   muniṃ cāriṣṭaneminam
   
cyavanaṃ bʰr̥gu-putraṃ ca   muniṃ ca_ariṣṭa-neminam /
Halfverse: c    
pramodanaṃ modakaraṃ   tato durvāsasaṃ munim
   
pramodanaṃ moda-karaṃ   tato durvāsasaṃ munim /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    
etān sarvān samānīya   vākyajñas tattvadarśinaḥ
   
etān sarvān samānīya   vākyajñas tattva-darśinaḥ /
Halfverse: c    
uvāca sarvān suhr̥do   dʰairyeṇa susamāhitaḥ
   
uvāca sarvān suhr̥do   dʰairyeṇa susamāhitaḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    
ayaṃ rājā mahābāhuḥ   kardamasya ilaḥ sutaḥ
   
ayaṃ rājā mahā-bāhuḥ   kardamasya ilaḥ sutaḥ / {Hiatus}
Halfverse: c    
jānītainaṃ yatʰā bʰūtaṃ   śreyo hy asya vidʰīyatām
   
jānīta_enaṃ yatʰā bʰūtaṃ   śreyo hy asya vidʰīyatām /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    
teṣāṃ saṃvadatām eva   tam āśramam upāgamat
   
teṣāṃ saṃvadatām eva   tam āśramam upāgamat /
Halfverse: c    
kardamaḥ sumahātejā   dvijaiḥ saha mahātmabʰiḥ
   
kardamaḥ sumahā-tejā   dvijaiḥ saha mahātmabʰiḥ /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    
pulastyaś ca kratuś caiva   vaṣaṭkāras tatʰaiva ca
   
pulastyaś ca kratuś caiva   vaṣaṭ-kāras tatʰaiva ca /
Halfverse: c    
oṃkāraś ca mahātejās   tam āśramam upāgaman
   
oṃ-kāraś ca mahā-tejās   tam āśramam upāgaman /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    
te sarve hr̥ṣṭamanasaḥ   parasparasamāgame
   
te sarve hr̥ṣṭa-manasaḥ   paraspara-samāgame /
Halfverse: c    
hitaiṣiṇo bāhli pateḥ   pr̥tʰag vākyam atʰābruvan
   
hita_eṣiṇo bāhli pateḥ   pr̥tʰag vākyam atʰa_abruvan /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    
kardamas tv abravīd vākyaṃ   sutārtʰaṃ paramaṃ hitam
   
kardamas tv abravīd vākyaṃ   suta_artʰaṃ paramaṃ hitam /
Halfverse: c    
dvijāḥ śr̥ṇuta madvākyaṃ   yac cʰreyaḥ pārtʰivasya hi
   
dvijāḥ śr̥ṇuta mad-vākyaṃ   yat śreyaḥ pārtʰivasya hi /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    
nānyaṃ paśyāmi bʰaiṣajyam   antareṇa vr̥ṣadʰvajam
   
na_anyaṃ paśyāmi bʰaiṣajyam   antareṇa vr̥ṣa-dʰvajam /
Halfverse: c    
nāśvamedʰāt paro yajñaḥ   priyaś caiva mahātmanaḥ
   
na_aśva-medʰāt paro yajñaḥ   priyaś caiva mahātmanaḥ /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    
tasmād yajāmahe sarve   pārtʰivārtʰe durāsadam
   
tasmād yajāmahe sarve   pārtʰiva_artʰe durāsadam /
Halfverse: c    
kardamenaivam uktās tu   sarva eva dvijarṣabʰāḥ
   
kardamena_evam uktās tu   sarva eva dvija-r̥ṣabʰāḥ /
Halfverse: e    
rocayanti sma taṃ yajñaṃ   rudrasyārādʰanaṃ prati
   
rocayanti sma taṃ yajñaṃ   rudrasya_ārādʰanaṃ prati /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    
saṃvartasya tu rājarṣiḥ   śiṣyaḥ parapuraṃjayaḥ
   
saṃvartasya tu rāja-r̥ṣiḥ   śiṣyaḥ para-puraṃ-jayaḥ /
Halfverse: c    
marutta iti vikʰyatas   taṃ yajñaṃ samupāharat
   
marutta iti vikʰyatas   taṃ yajñaṃ samupāharat /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    
tato yajño mahān āsīd   budʰāśramasamīpataḥ
   
tato yajño mahān āsīd   budʰa_āśrama-samīpataḥ /
Halfverse: c    
rudraś ca paramaṃ toṣam   ājagāma mahāyaśāḥ
   
rudraś ca paramaṃ toṣam   ājagāma mahā-yaśāḥ /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    
atʰa yajñasamāptau tu   prītaḥ paramayā mudā
   
atʰa yajña-samāptau tu   prītaḥ paramayā mudā /
Halfverse: c    
umāpatir dvijān sarvān   uvācedam ilāṃ prati
   
umā-patir dvijān sarvān   uvāca_idam ilāṃ prati /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    
prīto 'smi hayamedʰena   bʰaktyā ca dvijasattamāḥ
   
prīto_asmi haya-medʰena   bʰaktyā ca dvija-sattamāḥ /
Halfverse: c    
asya bāhlipateś caiva   kiṃ karomi priyaṃ śubʰam
   
asya bāhli-pateś caiva   kiṃ karomi priyaṃ śubʰam /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    
tatʰā vadati deveśe   dvijās te susamāhitāḥ
   
tatʰā vadati deva_īśe   dvijās te susamāhitāḥ /
Halfverse: c    
prasādayanti deveśaṃ   yatʰā syāt puruṣas tv ilā
   
prasādayanti deva_īśaṃ   yatʰā syāt puruṣas tv ilā /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    
tataḥ prītamanā rudraḥ   puruṣatvaṃ dadau punaḥ
   
tataḥ prīta-manā rudraḥ   puruṣatvaṃ dadau punaḥ /
Halfverse: c    
ilāyai sumahātejā   dattvā cāntaradʰīyata
   
ilāyai sumahā-tejā   dattvā ca_antar-adʰīyata /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    
nivr̥tte hayamedʰe tu   gate cādarśanaṃ hare
   
nivr̥tte haya-medʰe tu   gate ca_adarśanaṃ hare /
Halfverse: c    
yatʰāgataṃ dvijāḥ sarve   agaccʰan dīrgʰadarśinaḥ
   
yatʰā_āgataṃ dvijāḥ sarve   agaccʰan dīrgʰa-darśinaḥ /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    
rājā tu bāhlim utsr̥jya   madʰyadeśe hy anuttamam
   
rājā tu bāhlim utsr̥jya   madʰya-deśe hy anuttamam /
Halfverse: c    
niveśayām āsa puraṃ   pratiṣṭʰānaṃ yaśaskaram
   
niveśayām āsa puraṃ   pratiṣṭʰānaṃ yaśas-karam /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    
śaśabindus tu rājāsīd   bāhlyāṃ parapuraṃjayaḥ
   
śaśa-bindus tu rājā_āsīd   bāhlyāṃ para-puraṃ-jayaḥ /
Halfverse: c    
pratiṣṭʰāna ilo rājā   prajāpatisuto balī
   
pratiṣṭʰāna ilo rājā   prajāpati-suto balī /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    
sa kāle prāptavām̐l lokam   ilo brāhmam anuttamam
   
sa kāle prāptavām̐l lokam   ilo brāhmam anuttamam /
Halfverse: c    
ailaḥ purūravā rājā   pratiṣṭʰānam avāptavān
   
ailaḥ purūravā rājā   pratiṣṭʰānam avāptavān /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    
īdr̥śo hy aśvamedʰasya   prabʰāvaḥ puruṣarṣabʰau
   
īdr̥śo hy aśva-medʰasya   prabʰāvaḥ puruṣa-r̥ṣabʰau /
Halfverse: c    
strībʰūtaḥ pauruṣaṃ lebʰe   yac cānyad api durlabʰam
   
strī-bʰūtaḥ pauruṣaṃ lebʰe   yac ca_anyad api durlabʰam /24/ {E}



Next part



This text is part of the TITUS edition of Ramayana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.