TITUS
John Chrysostom, Commentary on the Pauline Epistles I
Part No. 3
Previous part

Section: Comm.  
Line of ed.: 1   წმიდისა და ნეტარისა მამისა ჩუენისა
Line of ed.: 2  
იოვანე ოქროპირისა
Line of ed.: 3  
განვრცელებითთა თარგმანთაგან შემოკლებით გამოკრებული
Line of ed.: 4  
და მრავალწიგნობისაგან ერთ წიგნ ყოფად შემოკრებული
Line of ed.: 5  
თარგმანებაჲ ებისტოლეთა
Line of ed.: 6  
წმიდისა პავლე მოციქულისათაჲ

Line of ed.: 7  
თარგმანებაჲ ჰრომაელთა მიმართისა ებისტოლისაჲ

Line of ed.: 8  
სახარებითი მოძღურებაჲ
Line of ed.: 9  
გარეშეთა მიმართ მადლისათა და მადლსა შინა მყოფთა,
Line of ed.: 10  
და სასოებისათჳს და მოქალაქობისა სულიერისა


Line of ed.: 11     გუაკურთხენ, მამაო.


Chapter: 1  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        პავლე, მონაჲ იესუ ქრისტესი, ჩი[ნებული] მოციქული (1,1).
Line of ed.: 13     
თარგმანი: შორიელთა მ[იმართ] მისწერს, ამისთჳს დასწე[რს] სახელ[სა]
Line of ed.: 14     
თჳსსა რომელი-იგი მას ამისთჳს შეეცვალა უფლისა მიერ სავლეო\ბისაგან
Line of ed.: 15     
პავლედ, რაჲთა არცა ამით [რ]აჲთმე ნაკლულევან იყოს
Line of ed.: 16     
პეტრესგან, თავისა მის მოციქულთაჲსა, რომელსა-იგი სიმონობაჲ
Line of ed.: 17     
პეტრედ შეეცვალა. ხოლო მონად ამისთჳს სახელ-იდებს, რამეთუ
Line of ed.: 18     
მრავალთა მათგან და თითოფერთა სახეთა მონებისა ღმრთისათა
Line of ed.: 19     
არცა ერთი რაჲ აკლდა მას. ამას თანა იესუდ უწოდს უფალსა
Line of ed.: 20     
ჩუენსა კაცებისათჳს, ხოლო ქრისტეს -- საცხებელისა მისთჳს
Line of ed.: 21     
სულისა. და "ჩინებული" რაჲ თქუას, ამას ცხად ჰყოფს, ვი\თარმედ
Line of ed.: 22     
ზეგარდამოჲთა წოდებითა ჩინებულ არს; ხოლო ჩინებულ
Line of ed.: 23     
არს არა სხუად რადმე, თჳნიერ მოციქულებად.

Page of ed.: 15  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: რჩეული სახარებასა მას ღმრთისასა, რომელი-\იგი
Line of ed.: 2     
წ[ინაჲ]სწარ აღუთქუა წინაჲსწარმეტყუელთა მის[თა] მიერ,
Line of ed.: 3     
წიგნთა მიერ წმიდათა (1,1-2). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 4     
"სხუაჲ ვინმე სხუად, და სხუაჲ სხუად რადმე, ხოლო მე მახა\რე[ბე]ლად
Line of ed.: 5     
გამორჩეულ და განჩინებულ ვარ". და ღმრთად უწოდს
Line of ed.: 6     
მომავლინებელსა მისსა ქრისტესა, რამეთუ ჯ[ერ]ეთ არღა ცხად იყო
Line of ed.: 7     
ყოველთა შორის ქადაგ[ებაჲ], ვითარ-იგი მამისა, ეგრეთვე ძისა
Line of ed.: 8     
[ღმრთე]ებისაჲ; ვინაჲთგან ძუელ[თა] მიერ წიგნთა წინაჲთვე ქადა\გებუ[ლ]
Line of ed.: 9     
იყო ღმერთი მამაჲ. ხოლო აწ ესე იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 10     
არარას შემაწუხებელთაგან[სა] ვიტყჳ, ვითარ-იგი წინაჲსწარმეტყუ\ელნი,
Line of ed.: 11     
არამედ ღმრთად ვქადაგებ ძესა განჴორციელებ[უ]ლსა. და
Line of ed.: 12     
ესე ნუ ვის ჰგონიეს ჩემ მიერად ახლისმეტყუელება[დ], არამედ
Line of ed.: 13     
ძუელითგანვე ხარებულად; არა ხოლო პირებითა, არამედ წიგნებით[ცა]
Line of ed.: 14     
წინაჲსწარმეტყუელთაჲთა, რომელნი-იგი არა [ხოლო იტ]ყოდეს,
Line of ed.: 15     
არამედ აღსწერდეს-ცა მისთჳს.

Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 16        
[მოციქულისაჲ:] ძისა მისისათჳს, რომელი-იგი იშვა Manuscript page: E104r 
Line of ed.: 17     
[თესლისაგან დავითისა ჴორციელ]ად, [რომელი-იგი] გამოჩნდა ძედ
Line of ed.: 18     
ღმრთისა, ძალითა და სულითა მით სიწმიდისაჲთა, [აღდგომითა]
Line of ed.: 19     
მით მკუდრეთით იესუ ქრისტეს [უფლისა] ჩუენისაჲთა (1,3-4).
Line of ed.: 20     
თარგმანი: ვინაჲ საცნაურ არს, ვითარმედ ძე ღმრთისაჲ არს გან\ჴორციელებული
Line of ed.: 21     
ესე? -- პირველად უკუე წიგნებითა წინაჲს\წარმეტყუელთაჲთა;
Line of ed.: 22     
მეორედ -- სახითა [მ]ით უთესლოდ მუც\ლადღებისაჲთა,
Line of ed.: 23     
რაჟამს დაჰჴსნნა შჯულნი ბუნებათანი, იშვებოდა
Line of ed.: 24     
რაჲ ნათესავისაგან აბრაჰამისსა; მესამედ -- ძალითა სასწაულ\თაჲთა,
Line of ed.: 25     
რომელთა ჰყოფდა; მეოთხედ -- სულისა მისგან სიწმი\დისა,
Line of ed.: 26     
რომელი მოჰფინა ჩუენ ზედა, რამეთუ ჭეშმარიტად ღმრთისა
Line of ed.: 27     
შემსგავსებული არს ნიჭი ესე. მეხუთედ -- აღდგომითა მით,
Line of ed.: 28     
რომლითა-იგი მან პირველად აღადგინა თავი თჳსი, ვითარცა უფალ\მან
Line of ed.: 29     
და მეუფემან ყოველთამან.

Verse: 5   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 30        
მოციქულისაჲ: რომლისაგან მოვიღეთ მადლი და მოციქულებაჲ
Line of ed.: 31     
დასამორჩილებელად სარწმუნოებისა ყოველთა წარმართთა სახელისა
Line of ed.: 32     
მისისათჳს (1,5). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: არა თჳსთა
Line of ed.: 33     
წარმატებათაგან მომიღებიეს მადლი მოციქულებისაჲ, არამედ ყოვე\ლივე --
Page of ed.: 16   Line of ed.: 1     
მადლისა და ნიჭისა მისისაჲ არს, და არა ჩემ მიერ შრომით
Line of ed.: 2     
მოგებული. რამეთუ, დაღაცა[თუ სულ]ისა მიერ წერილ არს
Line of ed.: 3     
გამორჩე[ვაჲ მისი] საქმესა მოციქულებისასა, არამედ [ყოველივე]
Line of ed.: 4     
საქმე თითოეულისაჲ [მათი ზოგადად უწყის] მოციქულმან მამისა
Line of ed.: 5     
და ძისა და სულისა წმიდისად. ხოლო შენ, გესმოდის რაჲ მო\ციქულისაგან,
Line of ed.: 6     
ვითარმედ: "დასამო[რჩილებე]ლად სარწ\მუნოების[ა]",
Line of ed.: 7     
[ესრეთ გულის]ჴმა-ყავ, ვითარმედ არა ჯერ-არს
Line of ed.: 8     
გამოძიებაჲ და გამოწულილვაჲ [ბუნე]ბასა და არსებასა მისსა,
Line of ed.: 9     
არამედ მხოლოდ სარწმუნოებით და მორჩილებით მოქმედებაჲ ნება\თა
Line of ed.: 10     
და ბრძანებათა მისთაჲ. ხოლო ყოველთა წარმართთა
Line of ed.: 11     
მიმართ მიწერაჲ ამის ქადაგებისაჲ ნუვის საკჳრველ უჩნნ, რამეთუ,
Line of ed.: 12     
არა ხოლო მათ ადგილთა, რომელთა [შინა ექადაგა პავლეს, ... ... ...
Line of ed.: 13     
... არცა მაშინ ოდენ, ვიდრე ჴორცთა შინა იყო], არამედ [... ... ...
Line of ed.: 14     
... ... ... ... ვინაჲცა მიმოჰვლიდა ჴმაჲ ებისტო]ლეთა მისთაჲ, ყოველ\თა
Line of ed.: 15     
შორის იგივე [არს] (?) ქადაგ ძისა მხოლოდშობილისა, რომლი\სათჳს
Line of ed.: 16     
აწ გუასწავებს, ვითარმედ არა არსებისა მისისა გამოძიებაჲ,
Line of ed.: 17     
არამედ სახელისა მისისა მიმართ ოდენ რწმუნებაჲ მოცემულ არს
Line of ed.: 18     
ჩუენდა შემეცნებად და ზედა-მიწევნით [ყოველთა] უწყებად.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 19        
მოციქულისაჲ: რომელთა შორის ხართ თქუენცა, ჩინებულნი
Line of ed.: 20     
იესუ ქრისტჱსნი. ყოველთა, რომელნი ხართ ჰრომეს შინა, საყუა\რელთა
Line of ed.: 21     
ღმრთისათა, ჩინებულთა წმიდათა (1,6-7). თარგმანი: ამათ
Line of ed.: 22     
სიტყუათა მიერ დაამდაბლებს ზუაობასა ჰრომთასა და ეტყჳს, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 23     
"ნუ ჰგონებთ, ვითარმედ, ვინაჲთგან სამეუფო არს ქალაქი
Line of ed.: 24     
თქუენი, ამითმცა ჰმატდით სხუათა წარმართთა, არამედ თქუენცა
Line of ed.: 25     
მათ თანავე წოდებულ ხართ". ესე იგი არს, არა თჳთ მოსრულობაჲ,
Line of ed.: 26     
არამედ მის მიერვე მოყვანებულობაჲ, რომლისა მიერ არა არს
Line of ed.: 27     
თუალთ-ღება მდიდრისა მიმართ და გლახაკისა. რამეთუ ყოველთა
Line of ed.: 28     
ზოგად უწოდს, და ზოგად შეიწყნარებს ყოველთა მოსრულთა მის\სა.
Line of ed.: 29     
[ხოლო] ამისთჳს პირველად იტყჳს "საყუარელთა ღმრთისათა,
Line of ed.: 30     
ჩინებულთა წმიდათა", რაჲთა უწყოდი, ვითარმედ სიყუარული ღმრ\თისაჲ
Line of ed.: 31     
მოგუცემს ჩუენ სიწმიდესა. და კუალად, ამისთჳს ზედაჲს-\ზედა
Line of ed.: 32     
აქცევს სიტყუასა მას ჩინებულობისასა, რაჲთა მო\გუაჴსენნეს
Line of ed.: 33     
ქველისმოქმედებანი ღმრთისანი ჩუენდა მომართ, რო\მელმან-იგი
Page of ed.: 17   Line of ed.: 1     
პირველ მოსლვად ჩუენდამდე ჯერ-იჩინა თჳთ-წოდებით
Line of ed.: 2     
მი[ყვ]ანებაჲ ჩუენი მისსა.

Verse: 7   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: მადლი თქუენდა და მშჳდობაჲ ღმრთისა მიერ
Line of ed.: 4     
მამისა ჩუენისა და უფლისა იესუ ქრისტესსა (1,7). თარგმანი:
Line of ed.: 5     
ვინაჲთგან [ვერა]ვინ განმართლდების საქმეთაგან თჳნიერ მადლისა
Line of ed.: 6     
მისისა, ამისთჳს მადლსა და მშჳდობასა ზოგად [უფლი]სა მიერ
Line of ed.: 7     
მოცემულად დაუმტკიცებს მათ და სახელითა მამისაჲ[თა შვი]\ლებისა
Line of ed.: 8     
მადლსა მოა[ჴ]სენებს, [რომელი] Manuscript page: E104v  მოგუცა ღმერთმან მა\მამან
Line of ed.: 9     
ძისა მიერ თჳსისა -- უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესსა.

Verse: 8   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: პირველად ვჰმადლობ ღმერთსა ჩემსა ქრისტე
Line of ed.: 11     
იესუჲს მიერ თქუენ ყოველთათჳს, რამეთუ სარწმუნოებაჲ ეგე თქუენი
Line of ed.: 12     
განითქუმის ყოველსა სოფელსა (1,8). თარგმანი: ჯერ-იყო მადლო\ბისა
Line of ed.: 13     
მიერ ქმნაჲ დასაბამსა სიტყჳსასა, ხოლო მადლობაჲ ჯერ-არს
Line of ed.: 14     
არა ხოლო თჳსთა წარმატებათა ზედა, არამედ მოყუსისათაცა, რომელ-\ესე
Line of ed.: 15     
არს სასწაული სიყუარულისაჲ. გარნა შენ იხილე მოციქულისაჲ,
Line of ed.: 16     
თუ ვითარ ყოველთა ღმერთსა თჳსად განიკუთნავს აწინდელსა
Line of ed.: 17     
ამას ადგილსა, და ჰმადლობს მას არა თავით თჳსით, არამედ იესუ
Line of ed.: 18     
ქრისტეს მიერ. ესე იგი არს, -- ღმერთსა მამასა ღმრთისა ძისა მიერ,
Line of ed.: 19     
რომელმან მომიყიდნა ჩუენ თჳსითა სისხლითა და ეგრეთ დამაგნა
Line of ed.: 20     
მამასა თჳსსა. ხოლო ჰმადლობს ამისთჳს, რამეთუ ყოველთა შორის
Line of ed.: 21     
განსმენილ იქმნა სარწმუნოებაჲ დიდისა მის ქალაქისა ჰრომისა.

Verse: 9   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: რამეთუ მოწამე ჩემდა არს ღმერთი, რომელსა
Line of ed.: 23     
ვჰმსახურებ სულითა ჩემითა, სახარებითა ძისა მისისაჲთა, ვითარ
Line of ed.: 24     
უნაკლულოდ ჴსენებასა თქუენსა ვჰყოფ მარადის ლოცვათა ში\ნა
Line of ed.: 25     
ჩემთა (1,9-10). თარგმანი: სამართლად შემოიყვანებს მოწამედ
Line of ed.: 26     
ღმერთსა, მეცნიერსა დაფარულთასა, ვინაჲთგან ეგულების დაფა\რულთა
Line of ed.: 27     
გულისა თჳსისათაჲ უწყებაჲ სხუათაჲ, ხოლო ვინაჲთგან
Line of ed.: 28     
მრავალსახედ იქმნების თითოეულისა მიერ მონებაჲ ღმრთისაჲ, ამ\ისთჳს
Line of ed.: 29     
თავსა თჳსსა ამას განუკუთნავს, ვითარმედ: სახარებითა და
Line of ed.: 30     
ქადაგებითა ძისა მისისაჲთა მსახურ ვარ მისსა. და ამას არა თავით
Line of ed.: 31     
თჳსით ვჰყოფ, არამედ ზეგარდამო მოცემულითა მადლითა სული\საჲთა,
Line of ed.: 32     
რამეთუ არა ჴორციელ, არამედ სულიერ არს მსახურებაჲ
Line of ed.: 33     
ესე ჩემი. ამისსა შემდგომად გჳჩუენებს, ვითარმედ დიდ ნაწილ
Page of ed.: 18   Line of ed.: 1     
სიყუარულისა არს სამარადისოდ ჴსენებაჲ ვისიმე, და უფროჲსღა --
Line of ed.: 2     
ლოცვათა შინა.

Verse: 10   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: და ვევედრები, რაჲთა აწღა თუ სადმე წარ\მემართოს
Line of ed.: 4     
მე ნებითა ღმრთისაჲთა მისლვად თქუენდა, [რამეთუ
Line of ed.: 5     
მსუ]რის ხილვაჲ თქუენი, რაჲთა მიგცე თქუენ მადლი სულიერი
Line of ed.: 6     
დასამტკიცებელად თქუენდა (1,10-11). თარგმანი: მი[ს]ლვასა მივი\დოდა,
Line of ed.: 7     
არამედ თჳნიერ ნებისა ღმრთისა არა ენება ქმნ[აჲ] ამის[ი],
Line of ed.: 8     
რამეთუ ამისთჳს დროებდა მრავალჟამეულისა მის მათდა მისლვისა
Line of ed.: 9     
თჳსისა წადილსა აღსრულებად, რომლისათჳს იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 10     
აწღა სადმე, ესე იგი არს მყოვარ, და შემდგომად მრავლისა
Line of ed.: 11     
[ნე]ბებისა, ჰჱთუმცა აწღა წარმემართა ხილვაჲ თქუენი, რომლისა
Line of ed.: 12     
ქმნად არა ესრეთ ლიტონად მოსწრაფე ვარ, არამედ, რაჲთა მი-\რაჲმე-გცე
Line of ed.: 13     
თქუენ მადლი (ესე იგი არს სწავლისა და მოძღურე\ბისაჲ)
Line of ed.: 14     
დასამტკიცებელად თქუენდა (ცხად არს, ვითარმედ -- არღა
Line of ed.: 15     
დამტკიცებულთა), ხოლო შენ იხილე, თუ ვითარ "მი-რაჲმე-გცე"-\ობითა
Line of ed.: 16     
დაიმდაბლებს თავსა თჳსსა, ვითარმცა ესრეთ ეტყოდა, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 17     
"მცირედი რაჲმე მიგცე თქუენ ვინაჲცა შენ ისწავე,
Line of ed.: 18     
ვითარმედ არა ლიტონად მიცემასა, არამედ გარდაცემასა
Line of ed.: 19     
უქადებს. ესე იგი არს, ვითარმედ: არა ჩემი რაჲმე მოგცე, არამედ,
Line of ed.: 20     
რომელ-იგი მოვიღე, მისგან გარდამოგცე.

Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 21        
მოციქულისაჲ: ხოლო არს ესე თანა-ნუგეშინის-ცემა თქუენ
Line of ed.: 22     
შორის ურთიერთასი იგი სარწმუნოებაჲ ჩემი და თქუენი (1,12).
Line of ed.: 23     
თარგმანი: უკუეთუ ნაცვალად "ხოლო არსისა" ესრეთ სთქუა,
Line of ed.: 24     
ვითარმედ: "ესე იგი არს", უცხადეს არს ძალი სიტყჳსაჲ. და რაჲთა
Line of ed.: 25     
ზემოჲთ-რე წარმოვთქუა უსაკუთრესი სიტყუაჲ სამოციქულოჲ:

Line of ed.: 26        
"მსურის ხილვაჲ თქუენი, რაჲთა გარდმო-რაჲმე-\გცე
Line of ed.: 27     
თქუენ მადლი სულიერი, ესე იგი არს, თანანუგეშინისცემულ-\ყოფაჲ
Line of ed.: 28     
თქუენ შორის, ურთიერთასითა სარწმუნოებითა თქუენითა
Page of ed.: 19   Line of ed.: 1     
და ჩემითა". რამეთუ არა მცირე მადლი არს შეურყეველად დგომაჲ
Line of ed.: 2     
სარწმუნოებასა ზედა. ხოლო განმტკიცებაჲ რაჲ აჴსენა, რაჲ\თა
Line of ed.: 3     
არა შეაწუხნეს იგინი რეცა შერყეულად სახელდებისათჳს,
Line of ed.: 4     
ამისთჳს დაჰრთო "თანა-ნუგეშინის-ცემულ ყოფაჲ" [ესე იგი არს],
Line of ed.: 5     
რაჲთა [.....ნა და] [თქუენ] Manuscript page: E105r  [...].

Verse: 13   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: არა მნებავს [უმეცრებაჲ თქუენი, ძმანო, რამეთუ
Line of ed.: 7     
მრავალგზის მინდა მისლვად თქუენდა, და დავეყენე] მოაქამდე,
Line of ed.: 8     
რაჲთა [თქუენ შორისცა ნაყოფი] რაჲმე მაქუნდეს, ვითარცა სხუა\თა
Line of ed.: 9     
მათ შორის [თესლთა], წარმართთა და ბარბაროზთა, ბრძენთა და
Line of ed.: 10     
უგუნურთა თანამდებ ვარ, და ესრეთ არს გულსმოდგინებაჲ ჩემი,
Line of ed.: 11     
რაჲთა თქუენცა, რომელნი ხართ ჰრომს შინა, გახარო (1,13-15).
Line of ed.: 12     
თარგმანი: იხილე საზომი მონებრივისა მორჩილებისაჲ. ამას იტყჳს,
Line of ed.: 13     
ვითარმედ: "დავეყენე". ხოლო ამას არღარა დაჰრთავს, თუ --
Line of ed.: 14     
რაჲსათჳს? რამეთუ არა გამოეძიებს-ცა, არამედ ირწმუნებს ოდენ
Line of ed.: 15     
ბრძანებასა მეუფისასა, რომელი-[ესე] ჩუენცა გჳჴმს, რაჲთა გამოუ\ძიებელად
Line of ed.: 16     
ვჰმორჩილობდეთ ბრძანებათა ღმრთისათა. რამეთუ, ნუ\უკუე
Line of ed.: 17     
ა[წ]ცა ჰგონებდეს ვინმე, [ვითარმედ], ნუუკუე არა საღმრთო
Line of ed.: 18     
იყო მისლვაჲ იგი მისი და ამისთჳს დაეყენა; ნუ იყოფინ! ვინაჲთგან
Line of ed.: 19     
იგი ამისთჳს მივიდოდა, რაჲთა ნაყოფი რაჲმე აქუნდეს მათ შორის
Line of ed.: 20     
(ესე იგი იყო სარწმუნოებად ღმრთისა მოყვანებაჲ მათი, რომელი-\ესე
Line of ed.: 21     
დიდ არს და სათნო ღმრთისა). ხოლო შენ იხილე, ვითარ
Line of ed.: 22     
დაამდაბლებს მზუაობრობასა ჰრომთასა, რომელთა-იგი უზეშთაეს
Line of ed.: 23     
სხუათასა შეერაცხნეს თავნი მათნი. ამისთჳს აწ მოციქულმან სხუ\ათავე
Line of ed.: 24     
წარმართთა თანასწორ ყვნა იგინი, ვითარმედ: ვითარ-იგი უცხო-\თესლთა
Line of ed.: 25     
და ბარბაროზთა, ეგოდენვე თქუენდა თანამდებ ვარ ქადაგ-\ყოფად,
Page of ed.: 20   Line of ed.: 1     
და არარას უმეტესობასა მოგცემ თქუენ სამეუფოობისათჳს
Line of ed.: 2     
ქალაქისა, არამედ ზოგად სწორებით ხარებითა ყოველთაჲთა თანა\მდებად
Line of ed.: 3     
ჩემდა მოცემულსა მას მცნებასა აღვასრულებ ბრძენთა ზედა
Line of ed.: 4     
და უგუნურთა.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 5        
მოციქულისაჲ: რამეთუ არა მრცხუენის მე სახარებაჲ იგი
Line of ed.: 6     
ქრისტესი, [რამეთუ ძალი ღმრთისაჲ არს მაცხოვრად ყოვლისა
Line of ed.: 7     
მორწმუნისა, ჰურიისა პირველად და მერმე წარმართისა (1,16).
Line of ed.: 8     
თარგმანი]: [... ... ჰშორავს] [სახარებ ... ... ...] [შინა, ვითარ-იგი
Line of ed.: 9     
არიან ჯ̃რ... ...] და კადრებაჲ იგი [... ... ...თა]. აწ მოციქული
Line of ed.: 10     
პირველად ამას ასწავებს ჰრომთა, [რაჲთა] პირველ თქუმისა მათ[განსა]
Line of ed.: 11     
არცა ერთსა სირცხჳლ უჩნ[დეს]. ამისსა შემდგომად მცირედ-მცირ\ედ
Line of ed.: 12     
აღიყვანებს და აღამაღლებს ქადაგებასა თჳსსა და ეტყჳს, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 13     
თქუენ სიმდიდრესა და სიბრძნესა და ძლიერებასა [ზედა].
Line of ed.: 14     
აღზუავებულთა მაგათ [შორის] არა მრცხუენის მე ქადაგებაჲ სახ\არებისაჲ.
Line of ed.: 15     
რაჲსათჳს-მე? -- გარნა ამისთჳს, [ვითარმედ] "[მად]ლი
Line of ed.: 16     
ღმრთისაჲ არს მაცხოვრად არა ყ[ოველთა კა]ცთა, არამედ ყოველთა
Line of ed.: 17     
მორწმუნეთა [ოდენ]. ხოლო ურწმუნოთა სახარებისა[სა
Line of ed.: 18     
და]უმარხავს ძალსა მტანჯვ[ელო]ბისასა, ვითარ-იგი მორწმუნეთა --
Line of ed.: 19     
[მაც]ხოვარებისასა.

Line of ed.: 20        
"ჰურიათა პირველად და მერმე წარმართთა". გულისჴმა-ყავ,
Line of ed.: 21     
ვითარმედ წესითა სიტყჳსაჲთა მი[ს]ცემს ჰურიათა უპირატესობასა
Line of ed.: 22     
და არა ძალითა საქმისაჲთა, რამეთუ მისვე და ერთისა მადლისაგან
Line of ed.: 23     
მიიღეს ჰურიათა და წარმართთა.

Verse: 17   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: რამეთუ სიმართლე ღმრთისაჲ მას შინა გამოცხ\ადნების
Line of ed.: 25     
სარწმუნოებითი-სარწმუნოებად, ვითარცა წერილ არს: მარ\თალი
Line of ed.: 26     
სარწმუნოებითა ცხონდეს (1,17). თარგმანი: რაჲთა არა,
Line of ed.: 27     
რაჟამს სიმართლე და მაცხოვარებაჲ გესმას, აქა ოდენ
Line of ed.: 28     
ჰგონებდე მიმთხუევასა მისსა, ამისთჳს დაჰრთო "გამოცხადნების",
Line of ed.: 29     
რომლითა ამას მოასწავებს, ვითარმედ ყოვლისავე განცხადებაჲ არა
Line of ed.: 30     
ამის ჟამისაჲ არს, არამედ მერმისა მის საუკუნოჲსა დამარხულ
Line of ed.: 31     
არს. ხოლო ღონე და გზა მიმთხუევის[ა არს აქა]ვე (?) მორჩილე\ბი[თ]
Line of ed.: 32     
შეწყნარება[ჲ] სახარებისა ქრისტესისაჲ. რამეთუ მას შინა
Line of ed.: 33     
გამოცხადნების სიმართლე [ღმრთისაჲ].

Page of ed.: 21  
Line of ed.: 1        
რასა შინა? Manuscript page: E105v  [არამედ ესე (?) ცხად არს ... ... ამას [სა]\რწმუნოებით
Line of ed.: 2     
[იწყებს] (?) და სარწმუნოებით და[ასრულებს] (?) და
Line of ed.: 3     
არა ოფლთა გინა შრომათაგან, არამედ ზეგარდამოჲსა ნიჭისაგან
Line of ed.: 4     
მოე[მადლების], [რაჟამს] ერთი ოდენ ესე [მოიგოს თავით ოჳსით],
Line of ed.: 5     
რომელ არს სარწმუნო[ბაჲ, და წარიგზავნოს სა]რწმუნოებით სარ\წმუნოებად,
Line of ed.: 6     
ესე იგი არს სარწმუნოებითა [ქრისტესითა] მო[ი]გოს
Line of ed.: 7     
სასოებაჲ მერმეთაჲ მათ. [რამეთუ ორივე ესე] გულისჴმის-ყოფაჲ
Line of ed.: 8     
შეეტყუების ერთსა მას სიტყუასა, ვითარმედ: სარწმუნოებითი-\სარწმუნოებად.
Line of ed.: 9     
რაჲთა წარგზავნნეს კაცთა გონებანი ანუ წინაჲს\წარმეტყუელთა
Line of ed.: 10     
წიგნებისაგან მოციქულთა ქადაგებისა მიმართ, ანუ
Line of ed.: 11     
საწუთროთაგან -- საუკუნეთა მიმართ; გინა თუ ესრეთცა ვთქუა,
Line of ed.: 12     
ვითარმედ: ჰურიანი [ზოგად] და წარმართნი ცვალნეს; პირველნი იგი
Line of ed.: 13     
- მოსეს-მიერისა, ხოლო მეორენი -- ბუნებითისა შჯულისაგან სარ\წმუნოებად
Line of ed.: 14     
ქრისტესსა.

Line of ed.: 15        
ესე რაჲ თქუა მოციქულმან, უწყოდა ვიეთგანმე ურწმუნოდ
Line of ed.: 16     
აღჩენაჲ სიტყჳსაჲ ამის, თუ: ვითარ მეძავთა და მემრუშეთა და
Line of ed.: 17     
გრძნეულთა, არა ხოლო შენდობაჲ, არამედ სიმ ართლეცა მიე\ნიჭების
Line of ed.: 18     
ქრისტეს მიერ? ამისთჳს ძუელთა წიგნთა წამებაჲ შემოიღო
Line of ed.: 19     
ამბაკუმის მიერ, ვითარმედ: "მართალი სარწმუნოებითა ცხონდეს".
Line of ed.: 20     
და მცირითა ამით სიტყჳთა განაღო უფსკრული მრავალსახეთა მათ
Line of ed.: 21     
თხრობათაჲ, რომელ აღმოგჳკითხვან, თუ რაოდენნი ცხონდეს
Line of ed.: 22     
სარ/წმუნოებითა.



Subsection: 1  
Line of ed.: 23   თავი Ⴀ̂. პირველად უკუე შემდგომად დაწყებისა
Line of ed.: 24  
-- განშჯისათჳს წარმართთაჲსა,
Line of ed.: 25  
რომელნი-იგი არა იმარხვენ ბუნებითსა


Verse: 18   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 26        
მოციქულისაჲ: რამეთუ გამოჩინებად არს რისხვაჲ ღმრთისაჲ
Line of ed.: 27     
ზეცით ყოველსა ზედა უღმრთოებასა და სიცრუესა კაცთასა, რომელთა
Line of ed.: 28     
ჭეშმარიტებაჲ სიცრუით აქუნდა (1,18). [თარგმანი: ... ... ... [და
Line of ed.: 29     
ცოდვილნი, იტანჯენ იგინი გა]მოცხად[ები]თა ღმრთისა
Line of ed.: 30     
[სიმართლი]საჲთა, ხოლო ესენი -- [გამოჩინე]ბითა რისხვისა [ღმრ\თისაჲთა],
Line of ed.: 31     
რამეთუ სიცრუით აქუნდა ჭეშმარიტებაჲ, [რომელ] არს
Page of ed.: 22   Line of ed.: 1     
ღმრთისმსახურებ[აჲ], და ძალსა მას ღმრთისმეცნიერებისასა სი\ცრუით
Line of ed.: 2     
წარაგებდეს კერპთმსახურებასა ზედა. ამისთჳსცა მსგავსად
Line of ed.: 3     
მათსა დაისაჯნენ, რომელთა-იგი ერწმუნის საფასე სამეუფოჲ და
Line of ed.: 4     
ებრძანის, რაჲთა წარაგონ იგი სადიდებელად მეფისა, ხოლო მათ
Line of ed.: 5     
წარაგიან იგი შესაწევნელად მტერთა მეფისათა და ავაზაკთა და
Line of ed.: 6     
კაცისმკლველთა.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 7        
მოციქულისაჲ: რამეთუ მეცნიერებაჲ იგი ღმრთისაჲ ცხად არს
Line of ed.: 8     
მათ შორის, რამეთუ ღმერთმანვე გამოუცხადა მათ (1,19). თარგ\მანი:
Line of ed.: 9     
ვითარ ცხად არს? -- გარნა თუ აგებულებისაგან ქმნულთაჲსა,
Line of ed.: 10     
რამეთუ უეჭუელად ქმნული ამას ქადაგებს, ვითარმედ უვის მას
Line of ed.: 11     
შემოქმედი, რომელი-ესე ღმერთმან გამოუცხადა კაცთა სიკეთისა და
Line of ed.: 12     
დიდებულებისა მიერ დაბადებულთაჲსა, უეჭუელად ყოფაჲ დამბადე\ბელისაჲ.
Line of ed.: 13     
ამისთჳს, რომელნი-იგი შესცთეს, მეცნიერებით ცოდეს და
Line of ed.: 14     
არა უმეცრებით.

Verse: 20   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 15        
მოციქულისაჲ: რამეთუ უხილავი იგი მისი დაბადებითგან სოფ\ლისაჲთ
Line of ed.: 16     
ქმნულთა მათ შინა საცნაურად იხილვების, და საყრდის\ოჲ
Line of ed.: 17     
იგი ძალი მისი და ღმრთეებაჲ (1,20). თარგმანი: უხილავ\ისა
Line of ed.: 18     
წილ მისისა ესე უსაკუთრეს არს, რაჲთა განმრავლე\ბულად
Line of ed.: 19     
და არა სამარტოოდ იტყოდი, ვითარმედ: უხილავ\ნი
Line of ed.: 20     
მისნი დაბადებითგან სოფლისაჲთ ქმნულთა
Line of ed.: 21     
მათ შინა საცნაურად იხილვებიან -- სამარადის\ოჲ
Line of ed.: 22     
მისი ძალი და ღმრთეებაჲ. ხოლო ძალი სიტყუა\თაჲ
Line of ed.: 23     
ამათ ესე არს, ვითარმედ: უხილავნი მისნი, რომელ არიან
Line of ed.: 24     
ანგელოზნი და ყოველნი ძალნი ზეცისანი, არა ღმრთისავე თანა
Line of ed.: 25     
დაუწყებელ, არამედ დასაბამსავე Manuscript page: E106r  [სოფლისასა ქმნულ არიან
Line of ed.: 26     
უხილავად, არამედ ხილულთა ქმნულთა მათ შინა საცნაურად
Line of ed.: 27     
იხილვების] [უხილავობაჲ მათი], ესე იგი არს გონებითა გულის\ჴმა-იყოფების,
Line of ed.: 28     
რამეთუ [ცანი უთხრობენ დიდებასა ღმრთისასა]
Line of ed.: 29     
დ[... ...ხოლო]დ სახილველობითა ოდენ, [რაჲთა, რაჟამს] [ცაჲ]
Line of ed.: 30     
იხილო, უეჭუელად გულისჴმა-ჰყო, ვითარმედ არიან მას შინა
Line of ed.: 31     
[ღმრთისმსა]ხურნი და ესრეთ, ხილუ[ლისა მი]სგან დაბადებულისა
Line of ed.: 32     
უხილავნი იგი ძალნი გონებითა იხილნე, და ესრეთ, ხილულთა მიერ
Page of ed.: 23   Line of ed.: 1     
და უხილავთა განისწავლო ცნობად დამბადებელისა. და ამათისა
Line of ed.: 2     
დაწყებულობისა და რომელთამე განხრწნადობისაგანცა გეუწყოს მისი
Line of ed.: 3     
დაუსაბამოჲ და სამარადისოდ დაუსრულებელი ძლიერებაჲ, ღმრთი\სა
Line of ed.: 4     
ყოველთა მცვალებელსა და თჳთ ყოველსავე მინა
Line of ed.: 5     
უცვალებე/ლისაჲ.

Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: რაჲთა იყვნენ იგინი ვერ სიტყჳს-მგებელ, რამეთუ
Line of ed.: 7     
იცოდეს ღმერთი და არა ღმრთეებრ ადიდებდეს მას გინა ჰმადლობ\დეს
Line of ed.: 8     
(1,20-21). თარგმანი: ესე არა ამისთჳს ყო ღმერთმან, რაჲთა
Line of ed.: 9     
სიტყუაჲ მიუღოს მათ, არამედ ამისთჳს, რაჲთა ესოდენისა მისგან
Line of ed.: 10     
დიდებულებისა ქმნულთაჲსა იცნან შემოქმედი. ხოლო მათ, დაღა\ცათუ
Line of ed.: 11     
იცნეს და უწყოდეს, ვითარმედ უეჭუელად არს შემოქმედი
Line of ed.: 12     
შექმნულთაჲ და დამბადებელი დაბადებულთაჲ, არამედ არა ღმრ\თეებრ
Line of ed.: 13     
ადიდებდეს, არცა ჰმადლობდეს მას, რაჟამს პატივი დამბა\დებელობისა
Line of ed.: 14     
მისისაჲ დაბადებულთა მისთა მიაჩემეს, და უსულოთა
Line of ed.: 15     
მათ ჰმონებდეს სულიერნი იგი.

Verse: 21   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: არამედ ამაო იქმნნეს გულისზრახვითა მათითა
Line of ed.: 17     
და დაუბნელდა უგულისჴმოჲ გული მათი. იტყოდეს თავთა თჳსთა
Line of ed.: 18     
ბრძენ, და განცოფნეს [და ცვალეს დიდებაჲ იგი უხრწნელისა
Line of ed.: 19     
ღმრთისაჲ მსგავსად ხატისა მის განხრწნადისა კაცისა და მფრინ\ველთა
Line of ed.: 20     
და ოთხფერჴთა და ქუეწარმავალთა] (1,21-23). თარგმანი:
Line of ed.: 21     
ა[მაო-ყოფად] გულის[ზრახვათა] გულისჴმა-[ჰყოფდი დაბ\რმობასა]
Line of ed.: 22     
გონებათა მათ[თასა] და [....ებასაჲ გან...ასა, ხოლო მოსე]
Line of ed.: 23     
(?) [... ... ...] სარწმუნოებასა [რაჟამს] [ენება გამოსახვაჲ გამოუსა\ხველისაჲ]
Line of ed.: 24     
[და ხატებითა ჴორციელითა გამოხატვაჲ] და მიწდო\მაჲ
Line of ed.: 25     
მიუწდომელისაჲ მის და დაუტევ[ნელისა მის] ნივთთა შინა
Line of ed.: 26     
შემო[წყუდევაჲ] უნივთოჲსაჲ მის და უ[ჴორცოჲსაჲ], რაჟამს სარ\წმუნოებაჲ
Line of ed.: 27     
განიშორეს და გამოძიებასა მიეყრდ[ნე....ეს] (?) თქუეს:
Line of ed.: 28     
ვინაჲ საცნაურ არს, ვითარმედ ცაჲ და ქუეყანაჲ მას დაუბადებ[იეს;
Line of ed.: 29     
ანუ] ვინ არს მამაჲ ღმრთისაჲ; ანუ [რაჲ] არს მიზეზი არსე\ბისაჲ,
Line of ed.: 30     
გინა თ[ჳთ არ]სებაჲ მისი? ესე გულისსიტყუანი
Line of ed.: 31     
[მომატყუე]ბელ ბნელისა ექმნნეს და [დაა]ბნელეს გული მათი,
Page of ed.: 24   Line of ed.: 1     
რომელსა მოციქუ[ლი] სამართლად უგულისჴმო უწ[ო]და, ვი\თარცა
Line of ed.: 2     
არა-მიმღებელსა ყოვლისა სარწმუნოებით შეწყნარებისასა,
Line of ed.: 3     
რამეთუ ბრძენ ეგონნეს თავნი თჳსნი და განცოფნეს, რაჟამს არცა
Line of ed.: 4     
ერთი რაჲ ჰგონეს საქმეთაგანი, რომელსა იგინი მიწთომად ვერ
Line of ed.: 5     
შემძლებელ იყვნენ. და რაჲმცა იყო უცოფეს მსახურებისა კერპ\თაჲსა,
Line of ed.: 6     
რომლითა ცვალეს დიდებაჲ, ესე იგი არს აღსაარე\ბაჲ
Line of ed.: 7     
და მსახურებაჲ ღმრთისაჲ მსახურებად კერპთა.

Line of ed.: 8        
დიდებად ღმრთისა უწოდს მოციქული ძალსა დამბადებე\ლობისა,
Line of ed.: 9     
წინაჲსწარ მცნობელობისა და წინაჲთვე განმგებელობისა
Line of ed.: 10     
მისისასა, რომელი-ესე მათ კერპთა მიაჩემეს, მსგავსებასა კაცთა და
Line of ed.: 11     
პირუტყუთა, მფრინველთა, ოთხ Manuscript page: E106v  [... ... ...] [ბრძნად] სახელ\დებულთა
Line of ed.: 12     
მათ თჳსთა მათ და საკუთართა საქმეთა ღმრთისათაჲ
Line of ed.: 13     
მიჩემებაჲ ეშმაკთა და პირუტყუთა ქუეყანისათა, რამეთუ თჳთ მებრ
Line of ed.: 14     
განხრწნადობ[აჲ] კაცობრივი კმა არს სამხი[ლე]ბელად, ხოლო კუალად
Line of ed.: 15     
განხრწნადისა მისთჳს მსგავსებისა ქმნაჲ და პატივსა ღმრთისასა
Line of ed.: 16     
მისდა მიჩემებაჲ -- რაოდენისაღა სიცოფისა გამომაჩინებელ არს! და
Line of ed.: 17     
კუალად, რაჟამს არა ხოლო კაცთა, არამედ პირუტყუთაცა და
Line of ed.: 18     
[ქუეწარ]მავალთა ვინმე უ[ზოროს], ესე არს დასასრული [სიცოფი]საჲ
Line of ed.: 19     
და უკუანაჲსკნელი [სიბორ]გილისაჲ.

Verse: 24   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: ამისთჳსცა მისცნა იგინი ღმერთმან გულისთქუ\მასა
Line of ed.: 21     
გულთა მათთასა არაწოდებად და გინებად ჴორცთა მათთა მათ
Line of ed.: 22     
თანა (1,24). თარგმანი: სიტყუაჲ ესე "მიცემისაჲ" მიშუებისა
Line of ed.: 23     
ნაცვალად დადებულ არს. რამეთუ რაჟამს ღმერთმან დაუტევნა და
Line of ed.: 24     
განაშიშულნა იგინი შეწევნისა თჳსისაგან, მიერითგან ეუფლა მათ
Line of ed.: 25     
სატანა, და მან მისცნა, რასა-იგი მისცნა; და უფროჲსღა თჳთ
Line of ed.: 26     
განსცეს თავნი მათნი გულისთქუმასა გულთა მათთასა, რამეთუ
Line of ed.: 27     
ვითარცა-იგი მჴედართმთავარნი არღარა ჰმართებდიან რაჲ გუნდსა
Line of ed.: 28     
მჴედრობისასა, არამედ თჳსაგან განეშორნიან და დაუტევნიან იგინი,
Line of ed.: 29     
ესრეთ ითქუმინ, ვითარმედ მათ განსცნეს იგინი მტერთა
Line of ed.: 30     
ბანაკსა. ეგრეთვე, რომელი ღმერთმან დაუტევოს მართებისაგან და
Line of ed.: 31     
საჭეთპყრო[ბისა თჳსისა], ესევითარი-იგი მიცემულ არს ჴელთა მტერ\თასა,
Line of ed.: 32     
და უფროჲსღა, თჳთ მიუცემიეს თავი თჳსი მათდა, [რაჟამს]
Line of ed.: 33     
ურწმუნოებითა გონებისაჲთა და ბილწებითა საქმეთაჲთა თჳთ განა\შოროს
Line of ed.: 34     
მან თავი თჳსი, [... ...ბითა] ბილწებისაჲთა აღვსებულმან, და
Line of ed.: 35     
გინებად ჴორცთა თჳსთა განმდრეკელმან.

Page of ed.: 25  
Line of ed.: 1        
ვინაჲცა ესრეთ უსაკუთრესად ითქუმის სამოციქულოჲ ესე
Line of ed.: 2     
სიტყუაჲ, ვითარმედ: მისცნა იგინი ღმერთმან
Line of ed.: 3     
გულისთქუმასა გულთა მათთასა, არაწმიდებად და
Line of ed.: 4     
გინებად ჴორცთა მათთა თავთა მათთა შორის.
Line of ed.: 5     
ესე იგი არს, ვითარმედ თჳთ იქმნნეს მიზეზ ბილწებად განცემისა
Line of ed.: 6     
თავთა თჳსთაჲსა, რაჟამს თავთა შინა თჳსთა გინებულ ყვნეს ჴორც\ნი
Line of ed.: 7     
მათნი -- ტაძარნი სულისა წმიდისანი.

Verse: 25   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 8        
მოციქულისაჲ: რომელთა-იგი გარდაცვალეს ჭეშმარიტებაჲ ღმრთი\საჲ
Line of ed.: 9     
სიცრუვედ და პატივ-სცემდეს და ჰმსახურებდეს დაბადებულთა
Line of ed.: 10     
და არა დამბადებელსა, რომელი-იგი არს კურთხეულ უკუნისამდე,
Line of ed.: 11     
ამინ (1,25). თარგმანი: კუალად გარდაცვალებასა იტყჳს ჭეშ\მარიტებისასა
Line of ed.: 12     
სიცრუედ. ჭეშმარიტება არს სახელი ღმრ\თისა
Line of ed.: 13     
ყოველთა შემოქმედისაჲ, ხოლო სიცრუედ გარდაცვალე\ბაჲ
Line of ed.: 14     
მისი არს, რაჟამს ჭეშმარიტი იგი სახელი ღმრთეებისა მისი\საჲ
Line of ed.: 15     
ცუდ-სახელთა მათ ღმერთთა აჩემოს ვინმე, რომელ არიან
Line of ed.: 16     
კერპნი, და ჴელითქმნულთა მათ ჰმონებდეს ნაცვალად ყოველთა
Line of ed.: 17     
შემოქმედისა. გარნა, დაღაცათუ მან ცვალოს, არამედ იგი უცვალე\ბელადვე
Line of ed.: 18     
ჰგიეს და არს ღმერთი ყოველთაჲ მარადის კურთხეულ
Line of ed.: 19     
უკუნისამდე, რამეთუ არარაჲ Manuscript page: E107r  [დააკლდების დიდებასა მისსა
Line of ed.: 20     
... ... რომელ]თამე განდგომილებითა, არამედ იგი ყოველსავე შინა
Line of ed.: 21     
მოუკლებელად არს და ჰგიეს უკუნისამდე.

Verse: 26   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: ამისთჳსცა მისცნა იგინი ღმერთმან ვნებასა მას
Line of ed.: 23     
გინებისასა, რამეთუ დედათა მათთა გარდაცვალეს ბუნებისა იგი
Line of ed.: 24     
წესი არა-ბუნებად. ეგრეცა მამათა მათთა დაუტევეს ბუნებისა იგი
Line of ed.: 25     
წესი დედათაჲ, განჴურდეს გულისთქუმითა მათითა ურთიერთას.
Line of ed.: 26     
მამანი მამათა თანა სარცხჳნელსა იქმოდეს, და კუალად-საგებელი
Line of ed.: 27     
იგი, რომელ ჯერ-არნ საცთურისა მათისაჲ, ურთიერთას მიიღიან
Line of ed.: 28     
(1,26-27). თარგმანი: რაჲსა "ამისთჳს"? -- გარნა თუ უღმრთოე\ბად
Line of ed.: 29     
მიდრეკილებისა მათისათჳს დატევებულ იქმნნეს ღმრთისაგან,
Line of ed.: 30     
და მყის, ვითარცა ჩუეულებაჲ აქუს უცხო-ქმნულსა ღმრთისაგან,
Line of ed.: 31     
აღივსნეს სირცხჳლითა გინებისაჲთა. ხოლო ბუნებისა წესთა
Line of ed.: 32     
გარდაცვალებაჲ ესე არს, რაჟამს შჯულიერისა ვინ ქორ\წინებისა
Line of ed.: 33     
წესი გარდაცვალოს სიძვად, ანუ ბუნებითი -- გარეშედ
Line of ed.: 34     
ბუნებისა, მამათმავლობად, ვითარ-ესე აწ მოციქული შეასმენს მათ,
Line of ed.: 35     
რომელნი არა ხოლო შჯულსა ღმრთისასა, არამედ ბუნებითსა მას\ცა
Page of ed.: 26   Line of ed.: 1     
შჯულსა წესიერისა მეუღლებისასა გარდამავალ იქმნნეს; რო\მელთა
Line of ed.: 2     
განჴურვებაჲ რაჲ თქუა, გარდარეულებაჲ სიბორგილისა
Line of ed.: 3     
მათისაჲ მოასწავა, ვინაჲცა არა სხუად რად, არამედ სარცხჳ\ნელად
Line of ed.: 4     
სახელ-სდვა საქმესა მას ბილწებისა მათისსა, რამეთუ
Line of ed.: 5     
თჳთ ბუნებისა კაცთაჲსა შემარცხუენე[ლ არს საქმე ესე და ბილწე]\ბაჲ
Line of ed.: 6     
შეგინებისაჲ, [რომელი შემსგა]ვსებული ნაყოფი არს [კერ]პთ\მსახურებისაჲ,
Line of ed.: 7     
[რომელსა]-იგი კუალად-საგებელ უწოდს მო\ციქული,
Line of ed.: 8     
რამეთუ ვინაჲთგან საუკუნოჲსა მისთჳს მოსაგებელისა
Line of ed.: 9     
[ვერ არწმუნა], ამისთჳს აქაჲთა [მოღებულითა] (?) კუალად-გებითა
Line of ed.: 10     
საცთურისაჲთა [არწ]მუნებს მერმეთა მათ სატანჯველთა მოსაგე\ბელსა,
Line of ed.: 11     
რომელი მიე[ლის] მოქმედთა ესევითარისათა.

Verse: 28   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        
მოციქულისაჲ: და ვითარცა არა გამოიცადეს ღმერთი, რაჲთა\მცა
Line of ed.: 13     
აქუნდა მეცნიერებით, მისცნა იგინი ღმერთმან გამოუცდელსა
Line of ed.: 14     
მას გონებასა საქმედ უჯეროებისა, აღსავსენი ყოვლითა სი\ცრუითა:
Line of ed.: 15     
სიძვითა, უკუთურებითა, ანგაჰრებითა, ბოროტებითა, სავსე
Line of ed.: 16     
შურითა, კაცის-კლვითა, ჴდომითა, ზკუვითა, ბოროტის ჩუეულები\თა,
Line of ed.: 17     
ცუნდრუკებითა (1,28-29). თარგმანი: ჰხედავა, ვითარ მეც\ნიერებით
Line of ed.: 18     
იყო ცთომაჲ იგი მათი და არა უმეცრებით, არამედ ნებსით
Line of ed.: 19     
განეშორებოდეს წყალობათა ღმრთისათა, და მისგან რაჲ განეშორე\ბოდეს,
Line of ed.: 20     
ყოველთა კეთილთა მიზეზისაგან სამართლად ყოვლითა ბოროტი\თა
Line of ed.: 21     
აღვსებულ იქმნნეს, რამეთუ გარე-მიქცევაჲ ღმრთისაჲ შემოი\ყვანებს
Line of ed.: 22     
კაცისა შორის გონებასა გამოუცდელსა, რომელ არს
Line of ed.: 23     
ბრძოლაჲ არაწმიდათა ეშმაკთაჲ. და ესევითარსა მას გარე-მიქცე\ვასა
Line of ed.: 24     
ღმრთისასა მიცემად ჩუეულ არიან სახელის-დებად წმიდანი
Line of ed.: 25     
წერილნი. ხოლო ბოროტთა მათთჳს ერთბამად წოდებითა და კუალ\ად
Line of ed.: 26     
თჳსაგან თჳსად-თჳსად სახელის-\\[დებითა... Manuscript page: E107v  ...] [ვითარმედ:
Line of ed.: 27     
აღსავსენი ყოვლითა სიცრუვითა, თჳს-თჳს, [ვითარ-იგი] შემ\დგომითი-შემდგომად
Line of ed.: 28     
წარმოუთქუამს სახელი მათი].

Line of ed.: 29        
სხუაჲ თარგმანი გენადისი: ერთი[თა მით] სახელითა სიცრუ\ვისაჲთა
Line of ed.: 30     
ზოგად ყოველსა შეცოდებასა სახელ-სდვა, და ეგრეთღა
Line of ed.: 31     
იწყო შემდგომითი-შემდგომად აღრიცხუვად თითოეულისა:

Line of ed.: 32        
უკეთურებად უწოდს მზაკუვარებით ვისთჳსმე შემზადე\ბულსა
Line of ed.: 33     
საფრჴესა. ხოლო ანგაჰრებად -- სამარადისოსა გულისთქუ\მასა
Line of ed.: 34     
უმეტესისა შეკრებისასა. ხოლო ბოროტებად -- მოსწრაფე\ბასა
Page of ed.: 27   Line of ed.: 1     
მოყუსისა ბოროტის-ყოფისასა, ხოლო შურად -- მწუხარე\ბასა
Line of ed.: 2     
კეთილთა ზედა მოყუსისათა. ხოლო კაცის-კლვად -- წყუ\რიელობასა
Line of ed.: 3     
მკლველობისასა, ხოლო ჴდომად -- ძლევის მოყუა\რებასა
Line of ed.: 4     
და ბრძოლასა მძაგებლობად ვისსამე აღზრზენილსა; ხოლო
Line of ed.: 5     
ზაკუვად -- განმხრწნელობისათჳს ძმათაჲსა მოპოვნებულსა სივე\რაგესა
Line of ed.: 6     
და მანქანებასა; ხოლო ბოროტის -ჩუეულებად -- მრავალ
Line of ed.: 7     
ჟამ ქმნასა სიბოროტისასა; ხოლო ცუნდრუკებად, გინათუ, ვი\თარ-იგი
Line of ed.: 8     
უსაკუთრეს არს, -- მჩურჩნელობად, რაჟამს ჩურჩნით
Line of ed.: 9     
მიმო-განსთქუმიდეს მის ჟამისათა რათმე უჯეროებათა.

Verse: 30   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: ძჳრისმეტყუელ, ღმრთის შემაწუხებელ, მაგი\ნებელ,
Line of ed.: 11     
ამპარტავან, ლაღ, მომპოვნებელ ბოროტისა, მამა-დედათა
Line of ed.: 12     
ურჩ, უგულისჴმო, უწესო, უყუარულ, უწირავ, უწყალო (1,30-31).
Line of ed.: 13     
თარგმანი: ყოველნივე ესე შემდგომითი-შემდგომნი ვნებანი ბოროტ
Line of ed.: 14     
არიან, ხოლო არარაჲ არს მათგანი უძჳრეს ამპარტავანებისა, რა\ჟამს
Line of ed.: 15     
ცოდვასა შინა ჯერეთ ამპარტავანებდეს-ვე, რამეთუ, უკუეთუ
Line of ed.: 16     
[კეთილის მოქმედმან ოდესცა ამპა]რტავანებაჲ აჩუენოს, მყის
Line of ed.: 17     
[და]ცარიელდების კეთილთაგან, [რომლისა] საშჯელისა თანამდებ
Line of ed.: 18     
არს იგი, [რომელი] ცოდვასა შინა მზუაობარ იყოს [და] ლაღ.
Line of ed.: 19     
ხოლო მომპოვნებელობაჲ ბოროტისაჲ, [ესე-არს, ოდეს არა თუ
Line of ed.: 20     
უმეცრებით] შემთხუევითა, არამედ მეცნიერებით სამარადისოჲთა
Line of ed.: 21     
წურთითა მოქმედებენ მას, რაჲთა ყოველნივე ზოგად საძულელ
Line of ed.: 22     
უჩნდენ და გარემიაქცევდეს მათ.

Line of ed.: 23        
სხუაჲ, თარგმანი გენადისი: პირველი იგი მჩურჩნელობაჲ
Line of ed.: 24     
ვიეთთჳსმე, ხოლო შემდგომი ესე ძჳრის-მეტყუელებაჲ ზოგად
Line of ed.: 25     
ყოველთათჳს ბოროტის-მეტყუელებასა სახელ-ედების, რაჟამს კაცი
Line of ed.: 26     
ზოგად ყოველთა მგმობარ იყოს. ხოლო ღმრთის შემაწუხე\ბელ
Line of ed.: 27     
არს ყოველი ღმრთისმოძულე. ხოლო მაგინებელ -- ლაღი
Line of ed.: 28     
და ურცხჳნო-ქმნული; ხოლო ამპარტავან -- იგი, რომელი მაღ\ლოოდის
Line of ed.: 29     
მათ ზედა, რომელთა არა აქუნდეს, მისთჳს რაჲ-იგი თჳთ
Line of ed.: 30     
აქუნდეს; ხოლო ლაღ -- იგი, რომელსა, რაჲ-იგი არა აქუნდეს,
Line of ed.: 31     
ესრეთ იქადოდის, ვითარმცა აქუნდა; ხოლო მომპოვნებელ
Line of ed.: 32     
ბოროტისა -- იგი, რომელი ძუელად ქონებულთა ბოროტთა ზედა
Line of ed.: 33     
დღითი-დღე დაჰრთვიდეს უახლესთა; ხოლო მამა-დედათა ურჩ
Line of ed.: 34     
- იგი, რომელი არა ხოლო უცხოთა, არამედ ვიდრე თჳსთა მშო\ბელთამდეცა
Line of ed.: 35     
მიაწევდეს სიბოროტესა თჳსსა; ხოლო უგულისჴმო
Page of ed.: 28   Line of ed.: 1     
- იგი, რომელსა დაეთრგუნოს მხილებაჲ სჳნიდისისაჲ, რომ\ლისასა
Line of ed.: 2     
არარაჲ უუგუნურეს არს; ხოლო უწესო, გინა თუ უს\აკუთრეს
Line of ed.: 3     
არს თქუმად, ვითარმედ უაღთქუმო -- იგი, რომელი
Line of ed.: 4     
არა დაიცვიდეს აღთქუმასა თჳსსა ვისსამე მიმართ; ხოლო უყუარულ
Line of ed.: 5     
- იგი, რომელი ფიცხელ იყოს და დაუმშჳდებელ; ხოლო უწირავ
Line of ed.: 6     
- იგი, რომელი არა მოიმდოვრებოდის ძღუნითა გინა შესაწირავითა,
Line of ed.: 7     
არამედ იყოს დაუგებელ და ძჳრის\\[მოქმედ Manuscript page: E108r  ყოველთა; ხოლო
Line of ed.: 8     
უწყალო -- იგი, რომელი] [....მოდინებოდის წყალობაჲ] (?).

Verse: 32   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: [რომელთა სამართალი] ღმრთისაჲ იცოდეს, რამეთუ
Line of ed.: 10     
[ესევითარისა] მოქმედნი ღირს არიან სი[კუდილსა], [არცა ხოლო
Line of ed.: 11     
ამას იქმან, არამედ თანაცა-სათნო-ეყოფვიან მოქმედთა მათ] (1,32).
Line of ed.: 12     
თარგმანი: კუალადცა აჩუენებს, ვითარმედ მეცნიერებით ცოდვიდეს
Line of ed.: 13     
იგინი, ხოლო სამართლად ღმრთისა -- მცნებათა მისთა უწოდს.
Line of ed.: 14     
გარნა რაჲ-მე არს სამართალი ღმრთისაჲ? არამედ ესე,
Line of ed.: 15     
ვითარმედ ესევითარისა მოქმედნი ღირს არიან სიკუდილსა. რამეთუ
Line of ed.: 16     
ესრეთ არს სამართალი და მცნებაჲ ღმრთისაჲ.

Line of ed.: 17        
ხოლო შენ იხილე კუალად სხუაჲ შესმენაჲ მათი, ვითარ არა
Line of ed.: 18     
ხოლო თჳთ მარტონი მოქმედებდეს ბოროტსა, არამედ სხუათაცა
Line of ed.: 19     
თანა-სათნო-ეყოფვოდეს, და აღშჭურვიდეს მოქმედებად ბოროტისა
Line of ed.: 20     
მოყუასთა თჳსთა.

Line of ed.: 21        
სხუაჲ, თარგმანი ისიდორესი: ვიეთმე ვერ გულისჴმა-ყვეს აწ
Line of ed.: 22     
თქუმული ესე სიტყუაჲ მოციქულისაჲ, არამედ უგულისჴმოებითა
Line of ed.: 23     
ძალისაჲთა ცვალეს შემდგომობაჲ მისი წესისიგან თჳსისა, და ეს\რეთ
Line of ed.: 24     
დაწერაჲ უმჯობეს ჰგონეს, ესრე სახედ თარგმანებითა, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 25     
"ესევითარისა მოქმედნი ღირს არიან სიკუდილსა, და არა
Line of ed.: 26     
ხოლო მოქმედნი ამისნი, არამედ იგინიცა, რომელნი თანა-სათნო-\ეყოფვიან
Line of ed.: 27     
მოქმედთა მათ ესევითარისათა", ვითარ-თუ-მცა უმეტეს
Line of ed.: 28     
იყო ქმნაჲ, და უდარეს -- თანა-სათნო-ყოფაჲ. ხოლო მე არცაღა თუ
Line of ed.: 29     
თჳთ სიტყუასა ამას სამოციქულოჲსა წიგნისასა შე[ვჰ]ჴდი ცთო\მილებასა,
Line of ed.: 30     
ვერცა თანა-წარვჰჴდები მათგან ვერ გულისჴმა-ყოფი[ლ]\სა,
Line of ed.: 31     
არამედ სამოციქულოსა სიტყუასა ვიპყრობ უცვალებელად, და
Line of ed.: 32     
ჩემსა გულისჴმის-ყოფასა წინა-დაუდებ მათ, რომელნი მიემთხუეოდ\ინ.
Line of ed.: 33     
ვიტყჳ უკუე, ვითარმედ: ვინაჲთგან თჳთ ცოდვასა სხუათა
Line of ed.: 34     
ცოდვისა ქებაჲ [უბოროტეს არს, და ღირს არს იგი უმეტესისა
Page of ed.: 29   Line of ed.: 1     
საშჯელისა. ამისთჳსცა] [... თქუა მოციქულმან: ესევითარნი არა თუ
Line of ed.: 2     
არა ხოლო ამას იქმან, არამედ თანა-სათნო-ეყოფვიან მოქმედთა
Line of ed.: 3     
მათ]. რამეთუ, რომელი ცოდვიდეს და ცოდვასა მას შინა [თავ]სა
Line of ed.: 4     
[თჳსსა] დაჰქენჯნიდეს, ესევითარსა [მას] [ძალ-უც] რომელსამე
Line of ed.: 5     
ჟამსა მოქცევაჲცა და სინანული. [ესრეთ უკუე] დიდად შეეწევ[ის]
Line of ed.: 6     
[ესევითარსა მას] ბრალობაჲ თავისა თჳსისაჲ; ხოლო [რომელი]
Line of ed.: 7     
აქებდეს ცოდვასა და უკეთურებასა, დააკლებს თავსა თჳსსა სინან\ულისა
Line of ed.: 8     
შემწეობასა; რამეთუ [რომელი]-იგი ცოდვასა ზედა აბრალებდეს
Line of ed.: 9     
[თა]ვსა თჳსსა ესევითარი იგი [ნუუკუე] და იძლევის (ანუ ჴორცთა
Line of ed.: 10     
[მძ]ლავრებისაგან, ანუ ჩუეუ[ლე]ბისა ბოროტისაგან), ხოლო ცოდ\ვისა
Line of ed.: 11     
მაქებელობაჲ ნამდჳლვე [განხ]რწნილისა ცნობისაჲ არს და
Line of ed.: 12     
უკურნებელისა სულისაჲ. ამისთჳს ფრიად უფროჲს პირველისა მის
Line of ed.: 13     
დაესაჯების უუშჯულოესობაჲ.

Chapter: 2  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 14        
მოციქულისაჲ: ამისთჳს ვერ სიტყჳსმიმგებელ ხარ, კაცო,
Line of ed.: 15     
ყოველი რომელიცა შჯი, რამეთუ, რომლითა შჯი მოყუასსა, თავსა
Line of ed.: 16     
თჳსსა დაიშჯი, რამეთუ მასვე იქმ, რომელსაცა შ[ჯი] (2,1). თარგ\მანი:
Line of ed.: 17     
უწყოდა ქალაქისაჲ მის ჰრომთაჲსაჲსა, ვითარმედ უპყრიეს
Line of ed.: 18     
მთავრობაჲ სოფლისაჲ. ამისთჳსცა მთავართა მიმართ ცვალა სი\ტყუაჲ
Line of ed.: 19     
თჳსი, რომელი-ესე ზოგად შეეტყუების მოქალაქეთა და
Line of ed.: 20     
მდაბიოთა, რამეთუ, რომელი თჳთ ბოროტსა იქმოდის და დაშჯიდეს
Line of ed.: 21     
მსგავსად მისსა მოქმედთა ბოროტისათა, ესევითარი იგი პირველად
Line of ed.: 22     
თავისა თჳსისა ზედა ჰყოფს განჩინებასა მას ბჭობისასა; და არა
Line of ed.: 23     
ხოლო ბჭობისა, არამედ დაშჯისასაცა.

Verse: 2   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: ესე უწყით, რამეთუ საშჯელი ღმრთისაჲ ჭეშ\მარიტ
Line of ed.: 25     
არს ესე\\[ვითარისა Manuscript page: E108v  მოქმედთათჳს] (2,2). თარგმანი:
Line of ed.: 26     
ა[... ... ...] არა ცხადად იქმნებიან, რამეთუ მრავალნი თანამდებობანი
Line of ed.: 27     
[ტეობვი] (?) და უბრა[ლონი დაისჯებიან, ხოლო მუნ ღმრთისა სამ\შჯავროსა
Line of ed.: 28     
სამართლად მიეგებვის]. [ესე იგი არს, ვითარმედ აქაცა
Line of ed.: 29     
და მუნცა საშჯელი ღმრთისაჲ არცა ბრალეულსა უბრალო ჰყოფს,
Line of ed.: 30     
არცა უბრალო]სა დაშჯის, ოდესცა ინებოს განშ[ჯაჲ ვიეთიმე].

Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 30  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: ამას სადმე [ჰგონება, კაცო, რომელი შჯი
Line of ed.: 2     
ესევითარისა მოქმედთა მათ, და იქმ მასვე, ვითარმედ შენ განერე
Line of ed.: 3     
საშჯელსა ღმრთისასა? ანუ სიმდიდრესა მას სიტკბოებისა მისისასა,
Line of ed.: 4     
და თავს-დებასა და სულგრძელებასა შეურაცხ-ჰყოფ? (2,3-4). თარგ\მანი:
Line of ed.: 5     
მრავალნი ჰგონებენ, ვითარმედ: დაღაცათუ მე ვცოდავ, არამედ
Line of ed.: 6     
ვინაჲთგან სხუათა ვაყენებ ცოდვისაგან, ამის მიერ მაქუს სასყი\დელი.
Line of ed.: 7     
არამედ ისმინენ ესევითარმან [მან] უფლისაგან უკუე ესრეთ,
Line of ed.: 8     
ვითარმედ: "მკურნალო, განიკურნე თავი შენი", და მოციქული\საგან
Line of ed.: 9     
ესრეთ, ვითარმედ: "ვინაჲთგან თჳთ თავისა შენისა საშჯელსა
Line of ed.: 10     
ვერ განერი, ღმრთისასამცა ვითარ განერი?" რამეთუ ამით, რომ\ლითა
Line of ed.: 11     
სხუაჲ დასაჯე, უპირატეს მისსა თავი შენი დაჰსაჯე. და
Line of ed.: 12     
უკუეთუ შენთა სიტყუათა საშჯელისა თუალუხუავობასა ვერ გან\ერი,
Line of ed.: 13     
ვითარ გაწერე ღმრთისა მართლმსაჯულობისაგან, რომელი-იგი
Line of ed.: 14     
უზეშთაეს არს ყოველთა სიმართლეთა და უცოდველობათა?
Line of ed.: 15     
ანუ სულგრძელებასა და თავს-დებასა მისსა შეურაცხ-ჰყოფა? მეცა
Line of ed.: 16     
ვიტყჳ, ვითარმედ სულგრძელ არს, არამედ "არა თუ მოვიქცეთ,
Line of ed.: 17     
მახჳლი მისი ლესულ არს".

Verse: 4   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 18        
მოციქულისაჲ: ვერ გიცნობიეს, რამეთუ სიტკბოებაჲ ღმრთი\საჲ
Line of ed.: 19     
სინანულად მოგიყვანებს შენ, ხოლო სიფიცხლითა მაგით შენი\თა
Line of ed.: 20     
და შეუნა[ნებელითა გულითა იუნჯებ თავისა შენისა რისხვასა
Line of ed.: 21     
დღესა მას რისხვისა და გამოჩინებისა და მართლმსაჯულებისა ღმრთი\სასა,
Line of ed.: 22     
რომელმან მიაგოს კაცად-კაცადსა საქმეთა მისთაებრ] (2,4-6).
Line of ed.: 23     
თარგმანი: ამის[თჳს დროებს], (?) რაჲთა, [რაჟამს-იგი სულგრძე\ლებაჲ
Line of ed.: 24     
იჴუმიო ... ... უმეტესისა] შეურაცხ-ყოფისა, [არამედ, რაჲთა
Line of ed.: 25     
მოიღო] (?) დროებაჲ და ჟამი სინანულისაჲ. ხოლო, უკუეთუ ესე
Line of ed.: 26     
შეურაცხ-ჰყო თჳთ მოიზიდავ თავისა შენისა რისხვასა სიფიცხითა
Line of ed.: 27     
მაგით შენითა. რამეთუ, ვინმცა იყო უფიცხესი მისსა, რომელი არცა
Line of ed.: 28     
სულგრძელებისაგან შეიკდემდეს, არცა რისხვისაგან შეიშინებდეს.
Line of ed.: 29     
ესევითარი იგი თჳთ დაიუნჯებს თავისა თჳსისა რისხვასა, და ესრეთ
Line of ed.: 30     
მიემთხუევის ნამუშაკევსა ბოროტისა გონებისასა. ხოლო შენ, რაჲ\თა
Line of ed.: 31     
არა, გესმას რაჲ რისხვაჲ ღმრთისაჲ, ვნებად ჰგონო
Line of ed.: 32     
იგი, ამისთჳს დაჰრთო "გამოჩინებაჲ მართლმსაჯულობისასჲ", რამეთუ
Line of ed.: 33     
სადა მართლმსაჯულობაჲ იყოს, მუნ ვნებაჲ ვერარაჲ უფლებს,
Line of ed.: 34     
ვინაჲთგან ესე არს უმეტეს გამომაცხადებელი მართლმსაჯულო\ბისაჲ,
Line of ed.: 35     
რაჲთა მიაგოს თითოეულსა საქმეთა მათთაებრ.

Verse: 7   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 31  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: მოთმინეთა მათ საქმისა კეთილისათა დიდებაჲ
Line of ed.: 2     
და პატივი და უხრწნელებაჲ, რომელნი ეძიებენ ცხორებასა საუკუ\ნესა
Line of ed.: 3     
(2,7). თარგმანი: ვინაჲთგან არა კმა არს სარწმუნოებაჲ
Line of ed.: 4     
ოდენ, არამედ საქმენიცა სახმარ არიან, ამისთჳს მოთმინებაჲ
Line of ed.: 5     
რაჲ აჴსენა, სიმჴნით დგომად გუასწავებს განსაცდელთა მიმართ,
Line of ed.: 6     
ვითარცა მეძიებელთა ცხორებისა საუკუნოჲსათა, ხოლო სახელითა
Line of ed.: 7     
მით უხრწნელებისაჲთა განგჳღებს კარსა აღდგომისასა და
Line of ed.: 8     
გუასწავებს მოლოდებასა მერმისა ცხორებისასა.

Verse: 8   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: Manuscript page: E109r  [ხოლო ჴდომისაგანთა მათ და ურჩთა
Line of ed.: 10     
ჭეშმარიტებისათ]ა და მორჩილთ[ა სიცრუისათა], რისხვაჲ და
Line of ed.: 11     
გულ[ისწყრომაჲ, ჭირი და] იწროებაჲ, ყოველს[ა ზედა სულსა
Line of ed.: 12     
კაცისას]ა, მოქმედსა ბოროტისას[ა, ჰური]ათა პირველად და მერმე
Line of ed.: 13     
წარმა[რთსა] (2,8-9). თარგმანი: პირველად გჳჩუენებს, ვითარმედ
Line of ed.: 14     
ჴდომისა [და ურჩებისა] (?) მიზეზ იქმნების მ[იდე]ვნებაჲ ცოდვი\საჲ,
Line of ed.: 15     
რომლისა მუშაკთა ჴდომისაგანად უწოდს. ხოლო შემდგომი
Line of ed.: 16     
იგი სიტყუაჲ ესრეთ უსაკუთრეს არს: ურწმუნოთა ჭეშმარიტე\ბისათა
Line of ed.: 17     
და მორწმუნეთა სიცრუისათა. და გულისჴმის-ყოფაჲ
Line of ed.: 18     
ძალისა მათისაჲ ესე არს, ვითარმედ ნებსით და არა უმეცრებით
Line of ed.: 19     
ირწმუნეს აღრჩევაჲ სიცრუისაჲ და დატევებაჲ ჭეშმარიტებისაჲ.
Line of ed.: 20     
რამეთუ რწმუნებაჲ და არა რწმუნებაჲ ნებსით და აღრ\ჩევით
Line of ed.: 21     
იქმნების. ხოლო ყოველი სული ამისთჳს თქუა, რაჲთა
Line of ed.: 22     
უწყოდი, ვითარმედ ვერვინ განერეს მისგან; ვერ მეფე, ვერცა ძლიერი
Line of ed.: 23     
მოქმედი ბოროტისაჲ. ჰურიაჲ პირველად ამისთჳს, რამეთუ,
Line of ed.: 24     
რაოდენცა ვინ უმეტესსა მოძღურებასა და სწავლასა მიმთხუეულ
Line of ed.: 25     
იყოს, ეგოდენ უმეტესსა ტანჯვასა მიემთხუევის გარდასლვისა მის\ისათჳს
Line of ed.: 26     
და ცოდვასა შთავრდომისათჳს; და ეგრეთღა წარმართი,
Line of ed.: 27     
რამეთუ უსწავლელად ცოდავს.

Verse: 10   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 28        
მოციქულისაჲ: დიდებაჲ და პატივი და მშჳდობაჲ ყოველსა
Line of ed.: 29     
მოქმედსა კეთილისასა, ჰურიასა პირველად და მერმე წარმართსა.
Line of ed.: 30     
რამეთუ არა არს თუალთ-ღებაჲ ღმრთისა თანა (2,10-11). თარგ\მანი:
Line of ed.: 31     
რომლისა ჰურიისა, ანუ რომლისა წარმართისათჳს ჰყოფს
Line of ed.: 32     
სიტყუასა აწინდელსა ამას ადგილსა? -- ცხად არს, ვითარმედ --
Line of ed.: 33     
მათთჳს, რომელნი-იგი პირველ ქრისტეს მოსლვისა იყვნეს, რამეთუ
Line of ed.: 34     
არღა მოაწევს სიტყუასა ამას ჟამთა ამათ მომართ მადლისათა,
Line of ed.: 35     
არამედ ჯერეთ პირველთა მათ ჟამთა შინა იქცე[ვის სიტყუაჲ მო\ციქულისაჲ;
Line of ed.: 36     
შორით განმზადებს და დაჴსნის განყოფილებასა შო\რის
Page of ed.: 32   Line of ed.: 1     
ჰურიათა და წარმართთა] [... ... ...] [...ბის ამისთჳს წრ... ...
Line of ed.: 2     
...]მედს წარმართთა და პირველ [მამუ]ლისა შჯულსა შინა მყო\ფთავე
Line of ed.: 3     
ჰურიათა თანა შეაერთებს და აღიღებს მათგან ლოდსა და
Line of ed.: 4     
კლდესა შესაბრკოლებელსა, რაჲთა, რაჟამს მადლსა შინა ყოს ესე,
Line of ed.: 5     
არა უჩნდეს მათ საძნაურ და ტჳრთ. ხოლო წარმართ უწოდს
Line of ed.: 6     
არა თუ კერპთმსახურთა, არამედ წარმართთაგანთა ღმრთისმსახურ\თა,
Line of ed.: 7     
რომელნი პირველ ჰურიათა შჯულის მიღებისა ყოველსავე ჰყო\ფდეს
Line of ed.: 8     
შჯულსა სჳნიდისისასა; ვითარ-იგი იყო მელქისედეკ და მის\თანანი,
Line of ed.: 9     
იობ და კორნილიოს. ამათ ყოველთა შეერთებისათჳს იტყჳს,
Line of ed.: 10     
ვითარმედ საღმრთოდ ცხოვნებულთა მათ შორის არა არს შფოთი
Line of ed.: 11     
და ჴდომაჲ დიდებისათჳს და პატივისა, არამედ მშჳდობაჲ და ერ\თობაჲ.
Line of ed.: 12     
და დაღაცათუ პირველად სახელ-ედვას ჰურიასა (აღმას\რულებელობისათჳს
Line of ed.: 13     
ორთა შჯულთა -- სჳნიდისისასა და მოსეს
Line of ed.: 14     
მიერსა), არამედ მის თანავე შეირაცხოს წარმართიცა, შჯულ\ითა
Line of ed.: 15     
მით სჳნიდისისაჲთა ოდენ მარტოდ შემეცნებული ღმრთისა,
Line of ed.: 16     
რომელი-იგი ყოვლად თუალუხუავ არს და მართლმსაჯულ ყოველ\სავე
Line of ed.: 17     
შინა.



Subsection: 2  
Line of ed.: 18   თავი Ⴁ̂. განკითხვისათჳს ჰურიათაჲსა,
Line of ed.: 19  
რომელთა არა დაიმარხნეს შჯულიერნი იგი მცნებანი


Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 20        
მოციქულისა: რამეთუ რომელთა-იგი უშჯულოდ შესცოდეს,
Line of ed.: 21     
უშჯულოდცა წარწყმდენ, და რომელთა შჯულსა შინა შესცოდეს,
Line of ed.: 22     
შჯულითაცა ისაჯნენ (2,12). თარგმანი ამიერითგან უმრავლესთა
Line of ed.: 23     
ნათესავთა მიმართ Manuscript page: E109v  [... ... ... ... ...] [...ას] თანა უჩუენებს
Line of ed.: 24     
[ქ....დ] უკუეთუ ორთავე ცოდონ, წინადაცუეთილმან და წინადაუ\ცუეთელმან,
Line of ed.: 25     
უძჳრეს იტანჯოს ჰურიაჲ იგი, რამეთუ ღონიერმან
Line of ed.: 26     
ც[ოდა] წინამძღურად ქო[ნე]ბასა შინა შჯულისასა, ხოლო წარმარ\თი
Line of ed.: 27     
იგი ბუნებითისა მის მიერ ოდენ დაისაჯების, რომელ არს შჯუ\ლი
Line of ed.: 28     
სჳნიდისისაჲ. და ჰურიასა მას ბუნებითსა თანა წიგნისაჲცა იგი
Line of ed.: 29     
დაშჯის, რამეთუ, რაოდენცა უმეტესი მოღუაწებაჲ მიუღებიეს, ეგოდენ
Line of ed.: 30     
უმეტეს დაისაჯოს. გარადამავალ თუ იპოვოს შჯულისა.

Line of ed.: 31        
ხოლო შენ იხილე, თუ ვითარ წარმართთათჳს წარწყმე\დასა
Line of ed.: 32     
იტყჳს და ჰურიათათჳს -- ვითარმედ: ისაჯნენ. ესე იგი
Page of ed.: 33   Line of ed.: 1     
არს, ვითარმედ დაისაჯნენ. აჰა ორი სახე ტანჯვისაჲ, და ორივე
Line of ed.: 2     
- მომატყუებელი წარწყმედისაჲ. დაღაცათუ შეცვალებაჲ იყო სახ\ელთაჲ,
Line of ed.: 3     
არამედ არა საქმეთაჲცა. გარნა ესე ცხად არს, ვითარმედ
Line of ed.: 4     
უშჯულოდ წარწყმედაჲ უსუბუქესობასა, ხოლო შჯულ\ითა
Line of ed.: 5     
დაშჯა უმძიმესობასა სატანჯველისასა მოასწავებენ.

Verse: 13   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: რამეთუ არა მსმენელნი შჯულისანი განმართლ\დენ
Line of ed.: 7     
წინაშე ღმრთისა, არამედ მყოფელნი შჯულისანი განმართლდენ
Line of ed.: 8     
(2,13). თარგმანი: ვინაჲთგან უწყოდა გონებაჲ ჰურიათაჲ, რომლი\თა
Line of ed.: 9     
ესრეთ აქუნდა გულთა შინა მათთა, ვითარმედ არღარა მოქენე
Line of ed.: 10     
არიან ქრისტეს მიერსა განმართლებასა განმართლებულნი იგი შჯუ\ლითა
Line of ed.: 11     
მოსესითა. ამისთჳსცა დაუმტკიცებს მათ მოციქული და ეტ\ყჳს,
Line of ed.: 12     
ვითარმედ უმეტეს წარმართთასა იგინი თანამდებ არიან მორ\ჩილებასა
Line of ed.: 13     
შჯულთა ქრისტესთასა, რამეთუ ესე არს საქმით [... ... ...
Line of ed.: 14     
... ... ... ... ...] [ესე ესრეთ უსაკუთრეს არს, ვითარმედ]: არა
Line of ed.: 15     
მსმენელნი შჯულისანი [მართალ] ღმრთისა მიერ,
Line of ed.: 16     
არამედ მ[ოქმედნი] შჯულისანი განმართლდებიან.
Line of ed.: 17     
[ესე იგი არს], ვითარმედ: არა მსმენელთა შჯულის[ათა] განამართ\ლებს
Line of ed.: 18     
ღმერთი, არამედ მოქმედთა.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 19        
მოციქულისაჲ: რამეთუ წარმარ[თთა, რომელთა] შჯული არა
Line of ed.: 20     
აქუნდა, ბუნებითსა [მას] შჯულსა [ჰ]ყოფდეს. ამათ, რამეთუ შჯ[ული
Line of ed.: 21     
არა] აქუს, თავისა თჳსისათჳს [შჯულ არიან, რომელნი] გამოა\ჩინებენ
Line of ed.: 22     
საქმესა შჯულისასა, დაწერილსა გულ[თა შინა] მათთა,
Line of ed.: 23     
თანა-მოწამებითა მათდა გონებისა მათისაჲთა (2,14-15). თარგმანი:
Line of ed.: 24     
ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ [რომელ]თა-იგი შჯულ არა აქუნდა, ბუნებითსა
Line of ed.: 25     
შჯულსა იჴუმევდეს მო[ძღუ]რად კეთილისა, რომელ არიან [კეთილნი
Line of ed.: 26     
გუ]ლისსიტყუანი. რამეთუ კეთილთა გულის[სიტყუა]თა
Line of ed.: 27     
უწოდს ბუნებითად, და ამით გამოაჩინებს, ვითარმედ თჳნიერ
Line of ed.: 28     
შჯული[სა] ამის წერილისა პირველითგან უნაკლულოჲ დაჰბადა
Line of ed.: 29     
ღმერთმან [კაცნი], რაჲთა თჳსისა მიერ სჳნიდისისა კმა იყოს აღმ\რჩეველად
Line of ed.: 30     
სათნოებისა და მაოტებელად სიბოროტისა. და ნუ გიკჳრს,
Line of ed.: 31     
ვითარ ზე და ქუე აქცევს სიტყუა[სა ამას] ორთა შჯულთასა,
Line of ed.: 32     
რომელ არიან ბუნებითი და წიგნისაჲ, რამეთუ ფრიად საჭირო
Line of ed.: 33     
იყო ესე მკითხველთა მათ მიმართ და მეტყუელთა, ვითარმედ: რაჲ\სათჳს
Line of ed.: 34     
აწღა მოვიდა ქრისტე, და სადა [იყო], ესოდენთა ამათ წელ\თა,
Page of ed.: 34   Line of ed.: 1     
ძალი იგი განგებულებისა და მმართებელობისა მისისაჲ. ამის\თჳს
Line of ed.: 2     
აწ მოციქული შჯულითა ამით ბუნებისაჲთა ამას [გამო]აჩინებს,
Line of ed.: 3     
ვითარმედ პირველ [შჯულისაცა] და [მას]... Manuscript page: E110r 



Subsection: 3  
Line of ed.: 4   [თავი Ⴃ̂]. მადლისა მისთჳს, რომლისა მიერ ხოლო
Line of ed.: 5  
განმართლდებიან კაცნი, არა ტომებით განყოფილნი,
Line of ed.: 6  
არამედ ნიჭისაებრ და მადლისა სწორებით,
Line of ed.: 7  
სახისა მისებრ აბრაჰამისსა


Chapter: 3  
Verse: 9   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 8        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე, რაჲ? [წინა-მე-ვჰმატთა? -- არა
Line of ed.: 9     
სამე, რამეთუ წინაჲსწარვე ვაბრალეთ ჰურიათა] და წარმართთა
Line of ed.: 10     
ყოველთაჲ ცოდვასა ქუეშე ყოფაჲ, ვითარცა წერილ არს, ვითარმედ:
Line of ed.: 11     
არავინ არს მართალ, არცაღა ერთ, არავინ არს გულისჴმის-მყოფელ,
Line of ed.: 12     
არავინ არს გამომეძიებელ ღმრთისა; ყოველთავე მიაქციეს ერთბამად,
Line of ed.: 13     
უჴმარ იქმნნეს; არავინ არს, რომელმანცა ქმნა სიტკბოებაჲ; არავინ
Line of ed.: 14     
არს მიერთადმდე. სამარე ზე-[ღ]ებულ არს ჴორჴი მათი, ენითა
Line of ed.: 15     
მათითა ზაკუვიდეს. გესლი ასპიტთაჲ ბაგეთა მათთა, რომელთა
Line of ed.: 16     
პირი წყევითა და სიმწარითა სავსე არს. მალე არიან ფერჴნი მათნი
Line of ed.: 17     
დათხევად სისხლისა. შემუსრვაჲ და უბადრუკებაჲ არს გზათა
Line of ed.: 18     
მათთა, და გზაჲ მშჳდობისაჲ არა იცნეს. არა არს შიში
Line of ed.: 19     
ღმრთისაჲ წინაშე თუალთა მათთა (3,9-18). თარგმანი: ვი\ნაჲთგან
Line of ed.: 20     
ორკერძოვე აბრალა ჰურიათა და წარმართთა, აწ შეუ\დგენს,
Line of ed.: 21     
ვითარმედ არარაჲთ ვჰმატთ ჩუენ მათ, რომელნი-იგი ბრა\[ლეულ]
Line of ed.: 22     
ვყვენით. არცა რას სხუასა ვიტყჳთ უმეტეს მათსა ქონებასა,
Line of ed.: 23     
თჳნიერ სარწმუნოებისა, რომელი-იგი მადლით განმამართლებს ჩუენ,
Line of ed.: 24     
და არა საქმეთაგან. ხოლო ვინაჲთგან ენება დ[აწყებ]ად ქადაგებასა
Line of ed.: 25     
ქრისტესსა, რომლისა უზეშთაესობითა უდარეს ყვნა შჯულნი, გონე\ბისაჲცა
Line of ed.: 26     
და წიგნისაჲცა, ამისთჳს პირველად შეუმზადებს სიბორ\გილესა
Line of ed.: 27     
ჰურიათასა, აღ[ჳრსა] (?) მრავალფერად თხზულსა, დავი\თისა
Line of ed.: 28     
და ესაიაჲსგან, რაჲთა მათ მიერითა შესმენითა აღჳრ-სხმულნი
Page of ed.: 35   Line of ed.: 1     
ადვილ იყვნენ დადებად მათ ზედა საჯდომელსა, რომელი-იგი იყოს
Line of ed.: 2     
ადგილ აღმჴედრებისა და სიმშჳდით განსუენებისა სიტყჳსა მის
Line of ed.: 3     
სახარებისაჲსა, რომელსა შინა შემუსრვად და ...თა [.] არარაჲ
Line of ed.: 4     
ესრეთ შე[... ...] სულსა, ვითარ ცოდვაჲ. და გზად მშჳდო\ბისა
Line of ed.: 5     
იტყჳს კეთილსა მოქალაქობასა, რომლისა იგინი უმეცარ
Line of ed.: 6     
იქმნნეს ყოვლითურთ უშიშოებითა ღმრთისაჲთა.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 7        
მოციქულისაჲ: ხოლო ესე უწყით, რამეთუ, რაოდენსა შჯული
Line of ed.: 8     
ეტყჳს, მათ ეტყჳს, რომელნი-იგი შჯულსა ქუეშე არიან, რაჲთა
Line of ed.: 9     
ყოველი პირი დაიყოს და საშჯელისა თანამდებ იყოს ყოველი სოფე\ლი
Line of ed.: 10     
ღმრთისა, რამეთუ საქმეთა მათგან შჯულისათა არა განმართლდეს
Line of ed.: 11     
ყოველი ჴორციელი წინაშე მისსა, რამეთუ შჯულისაგან არს ყოვე\ლი
Line of ed.: 12     
გამოცნობაჲ ცოდვისაჲ (3,19-20). თარგმანი: ყოველთავე ძუე\ლთა
Line of ed.: 13     
წიგნთა "შჯულად" სახელ-სდებს მოციქული; ვითარცა, რა\ჟამს-იგი
Line of ed.: 14     
იტყოდის "დაბადებისაგან", ვითარმედ: "შჯულ[ი ა]რა აღ\მოგიკითხავსა,
Line of ed.: 15     
რამეთუ აბრაჰამს ორ ძე ესხნეს", ეგრეთვე აწ
Line of ed.: 16     
ზემო თქუმულთა მათ სიტყუათა ბრალობისათა დავითისთა და ესა\იაჲსთა
Line of ed.: 17     
"შჯულად" უწოდს, და შჯულისაგანთა მიმართ თქუმულად,
Line of ed.: 18     
რომელ არიან ჰურიანი, ხოლო დაღაცათუ მათდა მიმართ ოდენ
Line of ed.: 19     
იტყოდეს წინაჲსწარმეტყუელნი, არამედ სამართლად მ[ათითა]
Line of ed.: 20     
მით პირითა ყოველსა სოფელსა ამხილეს ზოგად თანამდებობაჲ
Line of ed.: 21     
ცოდვისა", რაჲთა ყოველთა წინა-გზა-[უყონ] სარწმუნოებისა მი\მართ,
Line of ed.: 22     
რაჟამს გულისჴმის-ყოფად მოიყვანნენ, ვითარმედ ვერ კმა
Line of ed.: 23     
არს სრულ-მყოფელად და საცხორებელად მათდა ვერ შჯული წიგნი\საჲ,
Line of ed.: 24     
ვერცაღა შჯული სჳნიდისისაჲ, თჳნიერ მხოლოდ სარწმუნოე\ბაჲ
Line of ed.: 25     
იესუ ქრისტესი. ხოლო გესმას რაჲ, ვითარმედ "ყოველთავე
Line of ed.: 26     
ცოდეს", არა ამისთჳს ცოდეს, რაჲთა ყოველი პირი დაიყოს,
Line of ed.: 27     
არამედ, რაჟამს მათ ცოდეს, და შჯულმან ამხილა ცოდვაჲ იგი,
Line of ed.: 28     
მაშინღა მხილებულთა მათ დაეყო პირი, რაჲთა არღარა აქუნდეს
Line of ed.: 29     
სიტყუაჲ, ვითარმედ უმეცრებით ცოდვენ. ამისთჳს არა ხოლო
Line of ed.: 30     
სარგებელ, არამედ უმეტესად დასაშჯელ ეყოფის შჯული გარ\დამავალთა
Line of ed.: 31     
შჯულისათა Manuscript page: E110v  [ხოლო არა სიბოროტითა თჳსითა],
Page of ed.: 36   Line of ed.: 1     
[არამედ სიბოროტეთა და ურჩებათა მს]მენელთა [მისთაჲ]თა. ამის\თჳსცა
Line of ed.: 2     
თქუა რაჲ, ვითარმედ შჯულისაგან არს [ყოველი გა]მოცნობაჲ
Line of ed.: 3     
ცოდვისაჲ, ცხად ყო, ვითარმედ უძჳრესი საშჯელი მიიღონ ჰურია\თა,
Line of ed.: 4     
რაჟამს ზედამიწევნით განაკრძალებდა მათ შჯული წიგნისაჲ,
Line of ed.: 5     
ხოლო იგინი მეცნიერებით ცოდვიდეს.

Line of ed.: 6        
სხუაჲ თარგმანი გენადისი: ამით კეთილ იქმნა შჯული, რამეთუ
Line of ed.: 7     
განმიცხადა ჩუენ სიბოროტე ცოდვისაჲ, არა ხოლო რაჟამს გჳბრძა\ნა
Line of ed.: 8     
არა-ქმნაჲ მისი, არამედ რაჟამს გჳჩუენა საშჯელი გარდამავალ\თა
Line of ed.: 9     
შჯულისათაჲ. რამეთუ უკუეთუმცა არა ეტანჯნეს მას მოქმედნი
Line of ed.: 10     
ცოდვისანი, არამცა შემეცნებულ ვიყვენით ჩუენ პატივსა მას, რომე\ლი
Line of ed.: 11     
მიელის მოქმედთა სიმართლისათა.

Verse: 21   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        
მოციქულისაჲ: ხოლო აწ თჳნიერ შჯულისა სიმართლე ღმრ\თისაჲ
Line of ed.: 13     
გამოჩინებულ არს, წამებული შჯულისა მიერ და წინაჲ\სწარმეტყუელთა,
Line of ed.: 14     
ხოლო სიმართლე ღმრთისაჲ სარწმუნოებითა იესუ
Line of ed.: 15     
ქრისტესითა ყოველთა მიმართ და ყოველთა ზედა მორწმუნეთა (3,21-22).
Line of ed.: 16     
თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ არა ახალშემოღებული
Line of ed.: 17     
რაჲმე არს, არცა უცხოჲ ქადაგებაჲ ესე ქრისტესი, არამედ პირვე\ლითგან
Line of ed.: 18     
საიდუმლოდ მყოფი, და შჯულისა მიერ და წინაჲსწარ\მეტყუელთა
Line of ed.: 19     
მოსწავებული, ხოლო აწ, ჟამსა თჳსსა გამოჩინებული,
Line of ed.: 20     
და არა ერთისა ვისმე ნათესავისა, არამედ ყოვლად ყოველთა ზედა
Line of ed.: 21     
მიფენილი, რომელთა ჰრწმენეს მისსა მიმართ, რამეთუ ვინაჲთგან
Line of ed.: 22     
ძლიერი სული საჴმარ არს, რაჲთა მტკიცედ ჰრწმენეს, ამისთჳს
Line of ed.: 23     
დიდად და მხოლოდ შესაწირავად კმა-იყოფს სარწმუნოებასა, და
Line of ed.: 24     
ყოველთა განამართლებს ღმერთი მამაჲ ძისა მიერ თჳსისა, უფლისა
Line of ed.: 25     
ჩუენისა იესუ ქრისტესსა.

Line of ed.: 26        
სხუაჲ თარგმანი გენადისი: არა ლიტონად უთქუამს, ვითარმედ
Line of ed.: 27     
ყოველთა მიმართ და ყოველთა ზედა, არამედ "ყოველ\თა
Line of ed.: 28     
მიმართი" ჰურიათათჳს თქუა, რომელთა-იგი ქონებითა
Line of ed.: 29     
შჯულისაჲთა თავთა შინა თჳსთა ჰქონდეს მიზეზნი ცხორებისანი,
Line of ed.: 30     
და მერმეღა შესძინებს: "ყოველთა ზედა", ესე იგი არს ზოგად
Line of ed.: 31     
ჰურიათა და წარმართთა. კუალად მათგანცა და მათგანცა მორწმუ\ნეთა
Line of ed.: 32     
იტყჳს, ვითარმედ [ორთაგანვე იგინი ოდენ გან]მართლდებიან,
Line of ed.: 33     
რომელთა შეუორგულებელად ჰრწმენეს განმამართლებელი იგი
Line of ed.: 34     
ყოველთაჲ უფალი ჩუენი და ღმერთი იესუ ქრისტე.

Verse: 22   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 35        
მოციქულისაჲ: რამეთუ არა არს [განწვალება], რამეთუ ყოველთავე
Line of ed.: 36     
შესცოდეს და დაკლებულ [არიან] [დიდებისაგან ღმრთისა], [ხოლო
Page of ed.: 37   Line of ed.: 1     
განმართლდე]ბიან უსასყიდლოდ [მადლითა მისი]თა და გამოჴსნითა
Line of ed.: 2     
მით იესუ ქრისტესითა, რომელი-იგი წინაჲსწარ განჰმზადა ღმერთ\მან
Line of ed.: 3     
სალხინებელად სარწმუნოებითა თჳსითა მით სისხლითა (3,22-25).
Line of ed.: 4     
თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: ნუ მეტყჳ, -- "მე ჰურიაჲ
Line of ed.: 5     
ვარ, ზემოჲთგანვე მეცნიერი ღმრთისაჲ, ხოლო ესე -- უცხოჲ
Line of ed.: 6     
ბარბაროზი", რამეთუ ყოველნივე ზოგად შეცოდებულ და დაკლე\ბულ
Line of ed.: 7     
იყვენით დიდებისაგან ღმრთისა, და აწ ზოგად სცხონდებით
Line of ed.: 8     
უსასყიდლოდ. ნუცა შენ იტყჳ, წარმართი ეგე, ვითარმედ: "უმეტეს
Line of ed.: 9     
მიცოდავს, და უფროჲს დაკლებულ ვარ დიდებისაგან ღმრთისა".
Line of ed.: 10     
არამედ შენცა უსასყიდლოდ სცხონდები და გამოიჴსნები მადლითა
Line of ed.: 11     
და ნიჭითა იესუ ქრისტესითა. ხოლო წინა-განმზადებად ღმ\რთისა
Line of ed.: 12     
მიერ იტყჳს განზრახვასა მას წინაგანსაზღვრებულსა,
Line of ed.: 13     
სათნო-ყოფითა მამისაჲთა, სალხინებელ ყოფად შეცოდებათა ჩუენ\თათჳს,
Line of ed.: 14     
რამეთუ ზოგადი არს მადლი ესე, რაჟამს სათნო-ყოფითა
Line of ed.: 15     
მამისაჲთა, ძემან სისხლი თჳსი დასთხია საჴსრად და სალხინე\ბელად
Line of ed.: 16     
ჩუენდა, რომლითა არა ლიტონად ვიჴსნენით, არამედ ყოვ\ლად
Line of ed.: 17     
გამოვიჴსნენით, რამეთუ ჴსნა ეწოდების, რომელსა ჯერეთ
Line of ed.: 18     
აქუნდეს-ღა იჭჳ კუალად დამონებისაჲ, ხოლო გამოჴსნა ესე
Line of ed.: 19     
არს, რაჟამს სრულიად განთავისუფლებულ და უშიშ იყოს მისისა\გან
Line of ed.: 20     
დამონებისა.

Verse: 25   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 21        
მოციქულისაჲ: გამოჩინებად სიმართლისა მისისა, მოტევებითა
Line of ed.: 22     
მით პირველთა ცოდვათაჲთა, თავსდებითა ღმრთისაჲთა, გამოჩინე\ბად
Line of ed.: 23     
სიმართლისა მისისა ამათ ჟამთა, რაჲთა იყოს იგი მართალ და
Line of ed.: 24     
განმამართლებელ სარწმუნოებისაგან იესუჲსისა (3,25-26)! თარგ\მანი:
Line of ed.: 25     
ვითარ-იგი გამოსაჩინებელ ფრიადისა სიმდიდრისა არს, რაჟამს
Line of ed.: 26     
არა თჳთ ოდენ მდიდარ Manuscript page: E111r  [იყოს, არამედ სხუათაცა განმამდი\დრებელ,
Line of ed.: 27     
და ... ... ... ოდეს არ... ... ეგრეთვე, ფრიადი სიმართლე იგი
Line of ed.: 28     
არს, რაჟამს არა ხოლო თჳთ მართალ არს, არამედ სხუათა გან\მამართლებელ
Line of ed.: 29     
არს ცოდვათაგან, მაცხოვ... ... ... შეცოდებათა, რომ\ლისათჳს
Line of ed.: 30     
თჳთ სიტყუაჲ ესე] მოციქულისაჲ ესრეთ უსაკუთრეს
Line of ed.: 31     
არს, ვითარმედ: "მოტევებითა მით პირველქმნულთა
Line of ed.: 32     
მათ ცოდვათაჲთა თავს-დებასა შინა ღმრთისასა".
Line of ed.: 33     
ვითარმცა იტყოდა, ვითარმედ: მოტევებითა პირველთა მათ ცოდ\ვათაჲთა,
Line of ed.: 34     
რომელ ვქმნენით თავს-დებასა შინა ღმრთისასა. ესე იგი
Page of ed.: 38   Line of ed.: 1     
არს, ვითარმედ, არა თუ ლიტონად ცოდვანი ოდენ, არამედ იგი
Line of ed.: 2     
ცოდვანი მოგჳტევნა, რომელნი ჩუენ განგუემრავლნეს ჟამთა მათ,
Line of ed.: 3     
ოდეს-იგი ღმერთი განავრცობდა თავს-დებასა და სულგრძელებასა
Line of ed.: 4     
თჳსსა, რაჲთა სინანულად მოგჳყვანნეს ჩუენ ხოლო ჩუენ ჟამთა
Line of ed.: 5     
მათ, სინანულისათჳს მოცემულთა, ვჰყოფდით ჟამ ცოდვათა გან\მრავლებისა,
Line of ed.: 6     
რომელი-ესე იყო უმეტესად გამომაჩინებელ სიმართლისა
Line of ed.: 7     
მისისა, რამეთუ მაცხოვნნა და განმამართლნა არაღირსნი ცხოვნე\ბისანი,
Line of ed.: 8     
სარწმუნოებითა იესუჲსითა, რაჲთა იყოს იგი არა ხოლო
Line of ed.: 9     
თჳთ მართალ, არამედ სხუათაცა განმამართლებელ. და ესრეთ, სრულ-\ყვნეს
Line of ed.: 10     
აღთქუმანი იგი აბრაჰამის მიმართ თქუმულნი, ვითარმედ: "ნათე\სავისა
Line of ed.: 11     
შენისა მიმართ იკურთხეოდიან ყოველნი წარმართნი".

Verse: 27   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        
მოციქულისაჲ: სადა უკუე არს სიქადული იგი? და-მე-ყენებულ
Line of ed.: 13     
არსა? რომლითა-მე შჯულითა? საქმეთაგან-მე-ა? -- არა, არამედ
Line of ed.: 14     
შჯულისაგან სარწმუნოებისა, რამეთუ ვიტყჳთ განმართლებასა კა\ცისასა
Line of ed.: 15     
სარწმუნოებითა, თჳნიერ საქმეთა შჯულისათა (3,27-28).
Line of ed.: 16     
თარგმანი: არა იტყჳს, ვითარმედ: "სადა არიან მოქმედებანი?",
Line of ed.: 17     
არამედ მოქადულობანი, რაჲთა ცხად-ყოს ვითარმედ ცუდად
Line of ed.: 18     
და უქმად მოქადულ იყვნეს ჰურიანი სიტყუათა ზედა შჯულისათა,
Line of ed.: 19     
[რომელთა საქმითა არა აღასრულებდეს, ხოლო აწ დაიყენა] დიდად
Line of ed.: 20     
მოქადულობაჲ [მისი, რომელსა-იგი ოდენ სიქადული აქუნდა. რაჲ-\საგან-მე
Line of ed.: 21     
დაიყენა, ანუ რომლისა შჯუ]ლისაგან; საქმითისა ანუ სარ\წმუნოებითისა?
Line of ed.: 22     
- ცხად არს, ვითარმედ არა საქმითისა, არამედ
Line of ed.: 23     
სარწმუნოებითისა, რამეთუ, ვითარცა-იგი ზემო ორთა შჯულთა თანა
Line of ed.: 24     
(ბუნებითსა და წიგნისასა) მესამე შჯული დააწესა -- საქმით
Line of ed.: 25     
მოქმედებად შჯულთა ბრძანებისაჲ. ეგრეთვე, აწ მეოთხედ შჯუ\ლად
Line of ed.: 26     
დააწესებს სარწმუნოებასა, და ამას მძლედ გამოაჩინებს
Line of ed.: 27     
სამთა მათსა, და იტყჳს, ვითარმედ: იქმნების განმართლებაჲ კა\ცისაჲ
Line of ed.: 28     
სარწმუნოებითა ოდენ, თჳნიერ საქმეთა შჯულისათა, რამეთუ
Line of ed.: 29     
"შჯულად სარწმუნოებისა" უწოდს მადლით ცხოვნებასა.

Verse: 29   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 30        
მოციქულისაჲ: ანუ ჰურიათაჲ-მე ხოლო არსა ღმერთი და არა
Line of ed.: 31     
წარმართთაჲცა? -- ჰჱ, წარმართთაჲცა! ვინაჲთგან ერთ არს ღმერ\თი,
Line of ed.: 32     
რომელმან განამართლის წინა-დაცუეთილი სარწმუნოებითა და
Line of ed.: 33     
წინა-დაუცუეთელი მითვე სარწმუნოებითა (3,29-30). თარგმანი: ეს\რეთ
Line of ed.: 34     
იტყჳს, ვითარმედ: უკუეთუ შჯულისაგანთა მათ და ჰურიათაჲ
Line of ed.: 35     
ხოლო იყოს ღმერთი ღმერთ, ცხად არს, რამეთუ ერთ-კერძოჲსა
Page of ed.: 39   Line of ed.: 1     
რაჲსმე და ზოგისად ითქუმოდის ღმერთად და არა ყოვლისადვე.
Line of ed.: 2     
ამისთჳსცა ზოგად ყოვლისაჲვე არს, და ყოველთა განამართლებს
Line of ed.: 3     
სარწმუნოებისა მიერ.

Verse: 31   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: აწ შჯულსა ნუ განვაქარვებთა სარწმუნოებითა
Line of ed.: 5     
მით? -- ნუ იყოფინ, არამედ შჯულსა დავამტკიცებთ (3,31). თარგ\მანი:
Line of ed.: 6     
ამიერ ცხად-ჰყოფს ვითარმედ ახალი ესე შჯული ძუელსა მას
Line of ed.: 7     
არა დაჰჴსნის, არამედ უფროჲსღა განამტკიცებს, რამეთუ რაჲ-იგი
Line of ed.: 8     
მას ენება ქმნად, რაჲთა განამართლნეს კაცნი, ხოლო ვერ შემ\ძლებელ
Line of ed.: 9     
იყო, ვინაჲთგან ყოველნივე ზოგად ცოდვასა ქუეშე იყვნეს,
Line of ed.: 10     
ესე ამან შეუძლო სარწმუნოებისა მიერ, რაჲთა მყის, ვისცა ჰრ\წმენეს,
Line of ed.: 11     
იგიცა ცხონდეს.

Chapter: 4  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        
მოციქულისაჲ: რაჲ-მე უკუე ვთქუათ? Manuscript page: E111v  [იპოვა-მეა აბრაჰამ,
Line of ed.: 13     
მამაჲ იგი ჩუენი, ჴორციელად? უკუეთუ აბრაჰამი საქმეთაგან გან\მართლდა,
Line of ed.: 14     
აქუს სიქადუ]ლი, არამედ არა ღმრთისა მიმართ. [რასა]
Line of ed.: 15     
უკუე იტყჳს წიგნი? -- ჰრწმენა აბრაჰამს ღმერთი და შეერაცხა მას
Line of ed.: 16     
სიმართლედ (4,1-3). თარგმანი: თჳთ სიტყუაჲ ესე მოციქულისაჲ
Line of ed.: 17     
ესრეთ უსაკუთრეს არს: "რაჲ-მე უკუე ვთქუათ აბრაჰა\მისგან,
Line of ed.: 18     
მამისა ჩუენისა, პოვნად, ჴორციელად?" ვი\თარმცა
Line of ed.: 19     
იტყოდა, ვითარმედ: "აწ უკუე რაჲ ვთქუათ აბრაჰამისთჳს,
Line of ed.: 20     
ჴორციელად მამისა ჩუენისა, ვითარმედ: რაჲ პოვა?" ხოლო ძალი
Line of ed.: 21     
სიტყჳსაჲ ამის ესე არს: ვინაჲთგან ჰურიანი დიდად ზუაობდეს
Line of ed.: 22     
შვილობისათჳს აბრაჰამისსა, ამისთჳს მოციქული თავსა თჳსსა მათ
Line of ed.: 23     
თანა შეჰრთავს და ჴორციელსა ოდენ შვილობასა დაუშთენს ჰური\ათა,
Line of ed.: 24     
ხოლო სულიერსა და ჭეშმარიტსა შვილობასა აბრაჰამისსა
Line of ed.: 25     
წარმართთაგანთა მორწმუნეთა დაუმკჳდრებს, და ეტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 26     
რაჲ ვთქუათ აბრაჰამისთჳს, ჴორციელად მამისა ჩუენისა, რაჲ-მე
Line of ed.: 27     
უკუე პოვა? -- ცხად არს, ვითარმედ განმართლებაჲ. კეთილად
Line of ed.: 28     
იტყჳს, ვითარმედ: "პოვა", რამეთუ არა საქმეთა მიერ მოიგო იგი
Line of ed.: 29     
ჭირით შრომითა, არამედ უჭირველად პოვა სარწმუნოებისა მიერ. აწ
Line of ed.: 30     
უკუე, უკუეთუმცა თავით თჳსით, და თჳსთა საქმეთაგან განმართლე\ბულ
Line of ed.: 31     
იყო, მაშინმცა ვითარცა თავისა თჳსისა მიერ ქმნილსა ზედა
Line of ed.: 32     
იქადოდა, და არა ვითარცა ღმრთისა მიერ მონიჭებულსა. ხოლო აწ,
Line of ed.: 33     
ვინაჲთგან სარწმუნოებითა ოდენ განმართლდა, ვითარცა ღმრთისა
Line of ed.: 34     
მიერ მონიჭებულისა ზედა, საღმრთოდ იქადის. ვინაჲცა, რომელი
Line of ed.: 35     
თავისა თჳსისა მიმართ იქადოდის, და თავსა თჳსსა მიაჩემებდეს
Line of ed.: 36     
წარმატებათა, ესევითარი იგი დაეცეს და განვარდეს კეთილისაგან.
Page of ed.: 40   Line of ed.: 1     
ხოლო რომელი ღმრთისა მიმართ იქადოდის და მას განუკუთნებდეს
Line of ed.: 2     
მადლით მონიჭებულთა მათ კეთილთა მისთა, ესევითარი იგი მარა\დის
Line of ed.: 3     
მდაბლითა გონებითა ჰმა[დლობს და ადიდებს მას... ...დაუცე\მელად
Line of ed.: 4     
ჰგიეს. და ამისთჳს უვაღრეს არს სიქადული... ... ...ღმრთისა
Line of ed.: 5     
მიმართ და არა თავისა თჳსისა მიმართ. ამისთჳსცა მოციქულმან ...
Line of ed.: 6     
... ...აბრაჰამისა სარწმუნოებით განმართლებაჲ შემო]იღო სიტყუაჲ
Line of ed.: 7     
[საწამებელი] წიგნისაგან დაბადებისა, ვითარმედ: "ჰრწმენა აბრაჰამს
Line of ed.: 8     
ღმერთი და შეერაცხა მას სიმართლედ".

Verse: 4   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: ხოლო მოქმედსა მას სასყიდელი იგი არა შეერ\აცხების
Line of ed.: 10     
მადლით, არამედ თანანადებით. ხოლო რომელი-იგი არა
Line of ed.: 11     
იქმნ და ჰრწამნ ხოლო განმამართლებელი იგი უღმრთოჲსაჲ, შეერ\აცხების
Line of ed.: 12     
სარწმუნოებაჲ იგი მისი სიმართლედ (4,4-5). თარგმანი:
Line of ed.: 13     
განაცხადებს, ვითარმედ უმეტეს არს მადლით მინიჭებული გან\მართლებაჲ,
Line of ed.: 14     
რომელსა-იგი მიჰმადლებს სარწმუნოებაჲ უფროჲს
Line of ed.: 15     
საქმეთათჳს სასყიდლად მიცემულისა მის, რამეთუ ვინ არს ესოდენ
Line of ed.: 16     
ყოველსავე შინა უნაკლულოჲ სათნოებითა, რომელმან ყოვლითურთ
Line of ed.: 17     
ყოს ღმერთი თანამდებ თჳსსა, სრულებით მოქმედებითა ყოველთა
Line of ed.: 18     
მცნებათაჲთა. ხოლო სარწმუნოებით განმართლებული მადლით გან\მართლდების.
Line of ed.: 19     
და სადა ქრისტე მიჰმადლებდეს, უეჭუელად დიდთა
Line of ed.: 20     
მიჰმადლებს, ვითარ-იგი არიან: მადლი შვილებისაჲ, ძმა-ყოფაჲ ქრის\ტესი,
Line of ed.: 21     
მკჳდრ ღმრთისა ყოფაჲ, -- რომელთაჲ-ამათ ოდესმცა უძლეთ
Line of ed.: 22     
მოგებად თჳსთა წარმართებათა მიერ! რამეთუ არა მცირე საქმე არს,
Line of ed.: 23     
რაჟამს ესოდენი სარწმუნოებაჲ აქუნდეს კაცსა, ვითარმედ ძალ-უც
Line of ed.: 24     
ღმერთსა არა ხოლო ღმრთისმსახურთაჲ, არამედ უღმრთოჲსაცა
Line of ed.: 25     
განმართლებაჲ, რომელი-ესე საქმე არს სულისა მჴნისა და ახ\ოვნისაჲ.
Line of ed.: 26     
ამისთჳსცა ესევითარი იგი გულისსიტყუაჲ სიმართლედ
Line of ed.: 27     
შეერაცხების მას. ხოლო სიმართლე ბევრეულთა კეთილთა შე\მომკრებელ
Line of ed.: 28     
არს.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 29        
მოციქულისაჲ: ვითარცა-იგი დავით იტყჳს ნეტარებასა მას
Line of ed.: 30     
კაცისასა, რომელსა-იგი შეურაცხა ღმერთმან სიმართლე თჳნიერ
Line of ed.: 31     
საქმისა. ნეტარ არიან, რომელთა მიეტევნენ Manuscript page: E112r  [უშჯულოებანი,
Line of ed.: 32     
და რომელთა დაეფარნენ ცოდვანი; ნეტარ არს კაცი, რომელსა არა
Line of ed.: 33     
შე]ურაცხა უფალმან ცოდვაჲ (4,6-8). თარგმანი: საგო[ნებელ] არს,
Line of ed.: 34     
რეცა [...თუ] არარაჲ[თ შეეტყუებოდა ძალსა ზემოთქუმულთა სი\ტყუათასა
Page of ed.: 41   Line of ed.: 1     
აწ შემოღებული ესე წამებაჲ წერილისაჲ, რომელ იტ\ყჳს]:
Line of ed.: 2     
...ნეტარ არს, რომელსა შეურაცხოს სარწმუნოებაჲ სიმარ\თლედ
Line of ed.: 3     
თჳნიერ საქმეთასა. არამედ ფრიად რაჲმე შეეტყუების სი\ტყუათა
Line of ed.: 4     
ამათ წამებაჲ ესე. რამეთუ უკუეთუ ნეტარ ა[რი]ან, რომელ\თა
Line of ed.: 5     
მადლით მიეტევნენ ცოდვანი, ფრიად უფროჲს ნეტარ არიან,
Line of ed.: 6     
რომელნი მადლით განამართლნეს ღმერთმან; რამეთუ ნეტარებაჲ
Line of ed.: 7     
თავი არს ყოველთა კეთილთაჲ, და დასასრული ყოველთა
Line of ed.: 8     
სრულე/ბათაჲ.

Verse: 9   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე ნეტარებაჲ ესე წინადაცუეთილებასა
Line of ed.: 10     
ზედა არს ანუ წინადაუცუეთილებასაცა. რამეთუ ვიტყჳთ, ვითარმედ:
Line of ed.: 11     
შეერაცხა აბრაჰამს სარწმუნოებაჲ იგი მისი სიმართლედ. ვითარ
Line of ed.: 12     
უკუე შეერაცხა; წინადაუცუეთილებასაღა იყო ანუ წინადაცუეთილე\ბასა?
Line of ed.: 13     
- არა წინადაცუეთილებასა, არამედ წინადაუცუეთელობასა
Line of ed.: 14     
და სასწაულად მიიღო წინადაცუეთილებაჲ იგი ბეჭდად სიმართლისა,
Line of ed.: 15     
სარწმუნოებისა მის წინადაუცუეთილებასა მას შინა (4,9-11). თარგ\მანი:
Line of ed.: 16     
ამით დაამტკიცებს, ვითარმედ დავითის მიერ თქუმული ესე
Line of ed.: 17     
ნეტარებაჲ წინადაუცუეთილებასა შეეტყუების უფროჲს, ვიდრე არა
Line of ed.: 18     
წინადაცუეთილებასა, რამეთუ წინადაცუეთაჲ საქმე არს, ხოლო იგი
Line of ed.: 19     
თჳნიერ საქმეთა მისცემს ნეტარებასა მას, ვინაჲცა აბრაჰამ პირველ
Line of ed.: 20     
წინადაცუეთისა მიიღო სარწმუნოებისა მიერ სიმართლე. ხოლო რაჲთა
Line of ed.: 21     
არავინ თქუას, ვითარმედ ვინაჲთგან თჳთ მას სარწმუნოებისა მიერ
Line of ed.: 22     
განმართლებულსა საჭიროდ თანა-ედვა შემდგომად განმართლებისა
Line of ed.: 23     
წინადაცუეთაჲ, ამისთჳს თანა-აც აწინდელთაცა მორწმუნეთა, შემდგო\მად
Line of ed.: 24     
ქრისტეს [მიერისა განმართლებისა წინადაცუეთაჲ. იტყჳს მო\ციქული,
Line of ed.: 25     
ვითარმედ არარად სხუად, ... არამედ, რეცა [აღსანიშნვე\ლად]
Line of ed.: 26     
მიეცა აბრაჰამს წინადაცუეთაჲ სამთა ამათ მიზეზთათჳს:
Line of ed.: 27     
რაჲთა სასწაულ იყოს სარწმუნოებისა და სახე მოქალაქობისა წმიდისა
Line of ed.: 28     
და განკრძალულისა და საცნაურ-მყოფელ აბრამმანისა ნათესავისა.
Line of ed.: 29     
ხოლო მიეცა არა ვითარცა მომატყუებელი სიმართლისაჲ, არამედ
Line of ed.: 30     
ვითარცა ბეჭედი და სასწაული სარწმუნოებითისა განმართლებისაჲ.
Line of ed.: 31     
ვინაჲცა აწ ქრისტეს მიერ განმართლებულნი არღარა მოქენე არიან
Line of ed.: 32     
წინადაცუეთისა, რაჟამს ნათელ-იღონ სახელსა ზედა წმიდისა სამე\ბისასა.
Line of ed.: 33     
და შენცა, ჰურიაჲ ეგე, ცუდად იქადი წინადაცუეთისათჳს,
Line of ed.: 34     
ვინაჲთგან ცალიერ ხარ საქმეთაგან, რომელთა საბეჭდავ არს წინა\დაცუეთაჲ.
Page of ed.: 42   Line of ed.: 1     
რამეთუ, რადღა საჴმარ არს ბეჭედი, ბალანტსა ზედა
Line of ed.: 2     
მდებარე, რაჟამს არა იყოს საფასე მას შინა მდებარე? რამეთუ არა
Line of ed.: 3     
ბალანტისათჳს, არამედ მას შინა მდებარისა საფასისათჳს დადებულ
Line of ed.: 4     
არს ბეჭედი იგი.

Verse: 11   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 5        
მოციქულისაჲ: რაჲთა იყოს იგი მამად ყოველთა მორწმუნეთა
Line of ed.: 6     
წინადაუცუეთელთა, რაჲთა შეერაცხოს მათცა სიმართლედ და მა\მად
Line of ed.: 7     
წინადაცუეთილებისა, არა წინადაცუეთილებისათა მათ ხოლო,
Line of ed.: 8     
არამედ რომელნი ჰგიან კუალთა მათ ზედა წინადაუცუეთილებისა
Line of ed.: 9     
სარწმუნოებისათა მამისა ჩუენისა აბრაჰამისთა (4,11-12). თარგმანი:
Line of ed.: 10     
ამისთჳს მიიღო აბრაჰამ წინადაუცუეთილებასავე შინა სარწმუნოე\ბითა
Line of ed.: 11     
განმართლებაჲ, რაჲთა იყოს იგი მამა ყოველთა მორწმუნეთა
Line of ed.: 12     
წინადაუცუეთელთა, რაჲთა მათცა შეერაცხოს სარწმუნოებაჲ მათი
Line of ed.: 13     
სიმართლედ. და კუალად ამისთჳს წინა-დაიცჳთა შემდგომად გან\მართლებისა,
Line of ed.: 14     
რაჲთა ზოგადად იყოს იგი მამა ყოველთა, რომელთა
Line of ed.: 15     
ჰრწმენეს ქრისტეს მიმართ, წინადაცუეთილ თუ Manuscript page: E112v  იყვნენ, გინა
Line of ed.: 16     
წინადაუცუეთელ; და რაჲთა ზოგად ყოველთა უწყოდინ, ვითარმედ,
Line of ed.: 17     
ვითარ-იგი წინადაუცუეთელ[ნი] ვერ მოიგებენ ამის მიერ შვილებასა
Line of ed.: 18     
აბრაჰამისსა, რამეთუ იგი წინადაუცუეთელობასა შინა განმართლდა,
Line of ed.: 19     
უკუეთუ არა მოიგონ განმამართლებელი იგი მისი სარწმუნოებაჲ,
Line of ed.: 20     
ეგრეთვე ვერცა წინადაცუეთილნი წინადაცუეთითა ოდენ მიემთხუ\ევიან
Line of ed.: 21     
შვილებასა მისსა, უკუეთუ არა ვიდოდინ მათვე კუალთა
Line of ed.: 22     
წინადაუცუეთელობასა შინა მოგებულისა სარწმუნოებისათა მამისა
Line of ed.: 23     
ჩუენისა აბრაჰამისთა.

Verse: 13   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: რამეთუ არა შჯულისაგან იყო აღთქუმაჲ იგი
Line of ed.: 25     
აბრაჰამისი, ანუ ნათესავისა მისისაჲ, რაჲთა იყოს იგი მკჳდრ სოფელ\სა,
Line of ed.: 26     
არამედ სიმართლითა მით სარწმუნოებისაჲთა (4,13). თარგმანი:
Line of ed.: 27     
ერეთ იტყჳს, ვითარმედ ძუელი იგი შჯული ვერარაჲთ სრულ\მყოფელ
Line of ed.: 28     
იყო აღთქუმათა მათ აბრაჰამისთა, რამეთუ პირველ შჯულისა
Line of ed.: 29     
მის წინადაცუეთისა მოეცნეს მას აღთქუმანი, ვიდრე-იგი წინადაუ\ცუეთელღა
Line of ed.: 30     
იყო, და მაშინვე ესმა, რაჲთა იყოს იგი მკჳდრ სოფ\ლისა,
Line of ed.: 31     
რაჟამს განმართლდა სარწმუნოებითა პირველ წინადაცუეთი\სა.
Line of ed.: 32     
და უკუეთუ შჯული ვერაჲთ სრულ-მყოფელ იქმნა აღთქუმათა,
Line of ed.: 33     
რაოდენ უფროჲს ვერარაჲთ სრულ-მყოფელ იყოს წინადაცუეთაჲ
Line of ed.: 34     
განმართლებისა მიმართ!

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 35        
მოციქულისაჲ: რამეთუ უკუეთუ შჯულისაგანნი იგი არიან
Line of ed.: 36     
მკჳდრნი, ცალიერ არს სარწმუნოებაჲ, და განქარვებულ არიან აღთქუ\მანი
Page of ed.: 43   Line of ed.: 1     
იგი (4,14). თარგმანი: ვინაჲთგან გჳჩუენა, ვითარმედ სარწმუ\ნოებაჲ
Line of ed.: 2     
უსაჭიროეს არს, რამეთუ წინადაცუეთისა უხუცეს არს,
Line of ed.: 3     
რამეთუ შჯულისა უძლიერეს არს, რამეთუ შემომკრებელ შჯულისა
Line of ed.: 4     
არს, რამეთუ უკუეთუ ყოველთა ცოდეს, საჭიროდ საჴმარ არს
Line of ed.: 5     
სარწმუნოებაჲ. უკუეთუ წინადაუცუეთელღა იყო, რომელი განმართლ\და,
Line of ed.: 6     
უხუცეს იქმნა შჯულისაგანსა მას შემეცნებასა ცოდვისასა
Line of ed.: 7     
განმართლებაჲ, სარწმუნოებისა მიერი. უკუეთუ შემომკრებელ შჯულისა
Line of ed.: 8     
არს სარწმუნოებაჲ, არა მბრძოლ, არამედ მეგობარ არს შჯულისა.
Line of ed.: 9     
ხოლო აწ ამას დაგჳმტკიცებს, ვითარმედ მქონებელი შჯულისაჲ
Line of ed.: 10     
ვერ შემძლებელ არს პყრობად სარწმუნოებისა, რამეთუ უკუეთუ ვის
Line of ed.: 11     
ჰრწმენეს, ვითარმედ შჯული კმა არს განმამართლებელად, ესევი\თარსა
Line of ed.: 12     
მას დაუჴსნიეს სარწმუნოებაჲ მადლით განმართლებისაჲ და
Line of ed.: 13     
განვრდომილ არს აღთქუმათა მათგან, ვითარმედ სარწმუნოებით და
Line of ed.: 14     
მადლით განამართლებს წარმართთა ღმერთი. ხოლო უკუეთუ გან\ქარდენ
Line of ed.: 15     
აღთქუმანი, მიერითგან არცა ერთისა ვის მამა იყოს აბრაჰამ,
Line of ed.: 16     
რამეთუ შვილნი იგი აღთქუმისანი არიან შვილ აბრაჰამისსა.

Verse: 15   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 17        
მოციქულისაჲ: რამეთუ შჯული რისხვასა შეიქმს, ხოლო სადა
Line of ed.: 18     
არა არს შჯული, მუნ არცა შჯულისა გარდასლვაჲ (4,15). თარგ\მანი:
Line of ed.: 19     
არა თუ მოცემაჲ შჯულისაჲ, არამედ გარდამავალობაჲ
Line of ed.: 20     
შჯულისაჲ შეიქმს რისხვასა, რამეთუ თანამდებ წყევის იყვნეს
Line of ed.: 21     
Manuscript page: E113r  ყოველნი გარდამავალნი მისნი. ხოლო მოციქული რისხ\ვად
Line of ed.: 22     
წყევასა მას სახელ-სდებს. და ვინაჲთგან არა ხოლო წყევაჲ,
Line of ed.: 23     
არამედ ტანჯვაჲცა აქუნდა შჯულსა, არა-დამცველთა მისთა[თჳს],
Line of ed.: 24     
ამისთჳსცა შემოვალს სარწმუნოებაჲ, რაჲთა შორის-შემოიყვანოს
Line of ed.: 25     
მადლი, რაჲთა მადლისა მიერ საქმით სრულ-იქმნნენ აღთქუმანი.
Line of ed.: 26     
რამეთუ, სადაცა იყოს მადლი, მუნ არს შენდობაჲ; და სადა იყოს
Line of ed.: 27     
შენდობაჲ, მუნ არცა ერთი არს ტანჯვაჲ; ხოლო ტანჯვაჲ რაჲ
Line of ed.: 28     
აღიფხურას, და სიმართლე სარწმუნოებისა მიერ შემოვიდეს, არ\ღარაჲ
Line of ed.: 29     
დამაყენებელ არს ჩუენდა, რაჲთა მკჳდრ ვიქმნნეთ და მივე\მთხჳნეთ
Line of ed.: 30     
აღთქუმათა. ხოლო შჯული ამისთჳს შეიქმოდა რისხვასა,
Line of ed.: 31     
რამეთუ ვერცა ერთმან ვინ სრულ-ყო იგი; და ვინაჲთგან არავინ
Line of ed.: 32     
იპოვა სრულ-მყოფელი შჯულისაჲ, ამისთჳს დადებამან შჯულისა\მან
Line of ed.: 33     
განაცხადა გარდამავალობაჲ შჯულისაჲ.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 44  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: ამისთჳს სარწმუნოებისაგან, რაჲთა მადლით
Line of ed.: 2     
იყოს მტკიცე აღთქუმაჲ იგი ყოვლისა ნათესავისაჲ; არა შჯულის\აგანთა
Line of ed.: 3     
ხოლო, არამედ სარწმუნოებისაგანთაცა აბრაჰამისთა, რომელ
Line of ed.: 4     
არს მამაჲ ჩუენ ყოველთაჲ, ვითარცა წერილ არს, ვითარმედ: მამად
Line of ed.: 5     
მრავალთა თესლთა დაგადგინე შენ (4,16-17). თარგმანი: ამისთჳს
Line of ed.: 6     
სარწმუნოებისაგან ვცხონდებით, რაჲთა მადლით მტკიცე იყოს აღთქუ\მაჲ
Line of ed.: 7     
იგი ყოვლისა ნათესავისაჲ. რამეთუ სარწმუნოებაჲ შემოიყვ\ანებს
Line of ed.: 8     
მადლსა, ხოლო მადლი რაჲ შემოვიდეს, [მტკიცე იქმნებიან
Line of ed.: 9     
აღთქუმანი ყოველთა]ვე ზედა; არა ხოლო წინადაცუეთილებისა შჯუ\ლითა,
Line of ed.: 10     
არამედ წინადაუცუეთელობისა სარწმუნოებითა შვილთა აბრა\ჰამისთა.
Line of ed.: 11     
ესრეთ უკუე შეაერთებს ორთა ერთა -- ჰურიათა და წარ\მართთა,
Line of ed.: 12     
და ზოგად მათ ყოველთა მამა ჰყოფს აბრაჰამს; არა ხოლო
Line of ed.: 13     
ლიტონითა სიტყჳთა, არამედ წამებითა სიტყუასა მას დაბადებისასა,
Line of ed.: 14     
რომელი-იგი მისთჳს თქუა უფალმან, ვითარმედ: "მამად მრავალთა
Line of ed.: 15     
თესლთა დაგადგინე შენ".

Verse: 17   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: წინაშე პირსა, რომლისაჲ-იგი ჰრწმენა ღმრთი\საჲ,
Line of ed.: 17     
რომელმან-იგი განაცხოველნის მკუდარნი, და უწესნ არაარსსა
Line of ed.: 18     
მას, ვითარცა არსსა (4,17). თარგმანი: წინაშე პირსა -- ესე
Line of ed.: 19     
იგი არს, ვითარმედ, ვითარცა-იგი ღმერთსა, რომლისა მიმართ ჰრწ\მენა
Line of ed.: 20     
აბრაჰამს, არა ვიეთმე, არამედ ზოგად ყოველთა ღმერთ არს და
Line of ed.: 21     
ეწოდების, ეგრეთვე აბრაჰამ ზოგად ყოველთა მამა არს. და ვითარ-\იგი
Line of ed.: 22     
ღმერთი არა თჳსებითა ბუნებითითა, არამედ მადლით შვილებითა
Line of ed.: 23     
ყოველთა მამა არს, ეგრეთვე აბრაჰამ არა თჳსებითა ჴორციელითა,
Line of ed.: 24     
არამედ ზიარებითა სარწმუნოებისაჲთა ყოველთა მამა არს, რამეთუ
Line of ed.: 25     
ესე მიჰმადლა მას სარწმუნოებით მორჩილებამან ღმრთისა სიტყუა\თამან,
Line of ed.: 26     
ვითარმედ ძალ-უც მას, რომელი-იგი არაარსისაგან დაჰ\ბადებს
Line of ed.: 27     
არსთა და ცხოველ ჰყოფს მკუდართა, რაჲთა მისიცა მკუ\დრობაჲ
Line of ed.: 28     
აღადგინოს და მისცეს თესლი შვილიერებისაჲ.

Verse: 18   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 29        
მოციქულისაჲ: რომელსა უსასოჲ იგი სასოებით ჰრწმენა, რაჲ\თა
Line of ed.: 30     
იყოს იგი მამად მრავალთა თესლთა, მსგავსად თქუმულისა მის,
Line of ed.: 31     
- ესრე იყოს ნათესავი შენი; და არა Manuscript page: E113v  [მოუძლურდა იგი სარწ\მუნოებითა]
Line of ed.: 32     
(4,18-19). თარგმანი: კუალად [აჩუენებს, ვითარმედ არა
Line of ed.: 33     
ლიტონთა, არცა) ადვილთა საქმეთაგანი არს უსასოჲსაჲ სა[სოე]ბით
Line of ed.: 34     
რწმუნებაჲ, არამედ მჴნე და ახოვანი სული უჴმს, რაჲთა წინა-\აღუდგეს
Line of ed.: 35     
გულისსიტყუათა ურწმუნოებისათა; ვითარ-იგი აწ აბრაჰამ
Line of ed.: 36     
მხოლოჲ უშვილოჲ არა შეორგულდა ნათესავისა მისისა აღურიცხ\უველ-ყოფად,
Page of ed.: 45   Line of ed.: 1     
და ესრე ყოფად სიმრავლითა, სიტყჳსაებრ დაბადები\სა,
Line of ed.: 2     
ვითარცა ვარსკულავნი ცისანი.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: არა განიცადა თავი თჳსი, რამეთუ კნინღა და
Line of ed.: 4     
მკუდარ იყვნეს ჴორცნი მისნი: რამეთუ ას წლის სადმე იყო; და
Line of ed.: 5     
მკუდრობაჲ იგი საშოჲსა სარაჲსი (4,19). თარგმანი: ესე სიტყუაჲ
Line of ed.: 6     
ესრეთ უსაკუთრეს არს: არა განიცადა თავი თჳსი, აწვე
Line of ed.: 7     
მკუდარ ქმნული. ხოლო ძალი სიტყუათაჲ ამათ ესე არს,
Line of ed.: 8     
ვითარმედ მრავალნი მიზეზნი აქუნდეს ურწმუნოებისანი: პირვე\ლად,
Line of ed.: 9     
რამეთუ გარეშე სასოებისა იყო აღთქუმაჲ იგი, ვინაჲთგან
Line of ed.: 10     
ჯერეთ მას არავინ აქუნდა სახედ ბერწთა შვილიერებისა, ვითარ-იგი
Line of ed.: 11     
თჳთ სახე ექმნა შემდგომთა ნათესავთა, რაჟამს ჟამთა გარდასრული
Line of ed.: 12     
შვილიერ იქმნა, და მეორედ, რამეთუ სიბერითა მკუდარ იყვნეს
Line of ed.: 13     
ჴორცნი მისნი, ვინაჲთგან ას წლის სადმე იყო. კეთილად დაჰრთო
Line of ed.: 14     
"სადმე", რამეთუ არღა იყო ას წლის, არამედ ოთხმეოცდაათცხრა\მეტის,
Line of ed.: 15     
ხოლო მესამედ -- მკუდრობაჲ იგი საშოჲსა სარაჲსი,
Line of ed.: 16     
რამეთუ ყოვლად გარდასრულ იყო ჟამთა შვილიერებისათა.

Verse: 20   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 17        
მოციქულისაჲ: რამეთუ აღთქუმასა მას ღმრთისასა არა შე\ორგულდა
Line of ed.: 18     
ურწმუნოებითა, არამედ განძლიერდა სარწმუნოებითა; მისცა
Line of ed.: 19     
დიდებაჲ ღმერთსა და გულსავსე იქმნა, ვითარმედ, რომელმან-იგი
Line of ed.: 20     
აღუთქუა, შემძლებელ არს ყოფადცა. ამისთჳსცა შეერა[ცხა მას
Line of ed.: 21     
სიმართლედ (4,20-22). თარგმანი: კეთილად თქუა: არა შე\ორგულდა,
Line of ed.: 22     
რაჲთა გჳჩუენოს, ვითარმედ არცა თუ მცირედ იჭუ\ნეულ
Line of ed.: 23     
იქმნა, არამედ შეუორგულებელად და მტკიცედ ჰრწმენა. ხოლო
Line of ed.: 24     
გან[მართლებაჲ რაჲ] თქ[უა] სარწმუნოებითა, ამას [ცხ]ად ჰყოფს,
Line of ed.: 25     
ვითარმედ ფრიადი ძლიერებაჲ უჴმს შეუორგულებელად მქონებელსა
Line of ed.: 26     
სარწმუნოებისასა, და უფროჲსღა -- ესოდენ დიდისა სარწმუნოები\სასა,
Line of ed.: 27     
რომელ არღარად სხუად, არამედ მყის ქმნულად შეჰრაცხა
Line of ed.: 28     
აღთქუმული იგი, და ვითარცა აწვე მიცემულისათჳს, მადლობაჲ
Line of ed.: 29     
შეწირა კეთილთა მომცემელისა მის; და არღარა თუ ჰრწმენა, არამედ
Line of ed.: 30     
გულსავსეცა იქმნა ყოვლისავე შემძლებელობისათჳს ღმრთისა; ვი\ნაჲცა
Line of ed.: 31     
ამის მიერ განმართლდა.

Verse: 23   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: ხოლო არა დაიწერა მისთჳს ხოლო, რამეთუ
Line of ed.: 33     
შეერაცხა მას სიმართლედ, არამედ ჩუენთჳსცა, რომელთადა-ესე
Line of ed.: 34     
შერაცხად არს, რომელთა გურწამს აღმადგინებელი უფლისა ჩუენისა
Line of ed.: 35     
იესუ ქრისტესი მკუდრეთით (4,23-24). თარგმანი: რაჲთა არა თქუან
Page of ed.: 46   Line of ed.: 1     
მსმენელთა, ვითარმედ: "ჩუენდა რაჲ არს, უკუეთუ იგი განმართლდა
Line of ed.: 2     
სარწმუნოებითა", -- ამისთჳს ზედა-დაჰრთო მოციქულმან, ვითარმედ:
Line of ed.: 3     
არა მისთჳს ხოლო, არამედ ჩუენდაცა სამოძღურებელად დაიწერა,
Line of ed.: 4     
რაჲთა სახედ შემოღებითა მით აბრაჰამისითა ვემსგავსნეთ სარწმუ\ნოებასა
Line of ed.: 5     
მისსა, და მსგავსად მისსა ჩუენცა შეგუერაცხოს სარწმუ\ნოებაჲ
Line of ed.: 6     
ჩუენი სიმართლედ, რაჟამს გურწმენეს აღმადგინებელი უფლისა
Line of ed.: 7     
ჩუენისა იესუ ქრისტესი მკუდრეთით. ხოლო თუ ვითარ ჯერ-არს
Line of ed.: 8     
რწმუნებაჲ მისი, შემდგომისა სიტყჳსა თარგმანებისაგან ისმინე.

Verse: 25   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: რომელი მიეცა ცოდვათა ჩუენთათჳს, და აღდგა
Line of ed.: 10     
განმართლებისა ჩუენისათჳს (4,25). თარგმანი: აღმადგინებელი
Line of ed.: 11     
რაჲ გესმას უფლისაჲ მკუდრეთით, გონიერად გულისჴმა-ჰყოფდ,
Line of ed.: 12     
ვითარმედ მამაჲ აღადგინებს ძესა Manuscript page: E114r  [... ... ... ...] [რომელი
Line of ed.: 13     
არა თჳსთა ცოდვათათჳს მოკუდა და არცა ვინ უქმდა სხუაჲ
Line of ed.: 14     
აღმადგინებელი, არამედ მამაჲ თუ ითქუმოდის აღმადგინებელად
Line of ed.: 15     
მისსა], [გინათუ თჳთ ძე ითქუმოდის აღმა]დგინებელად ჴორცთა
Line of ed.: 16     
თჳსთა, [ორი]ვე ესე ერთ არს, რამეთუ ბუნებითა ღმრთეებისაჲთა
Line of ed.: 17     
ერთ არს მოქმედებაჲ მამისა და ძისაჲ. და ღმრთეებაჲ არს აღმადგ\ინებელ
Line of ed.: 18     
ჴორცთა, რომელნი-იგი ჩუენთჳს შეისხნა მხოლოდშობილმან
Line of ed.: 19     
ძემან, და ჩუენთა ცოდვათათჳს მოკუდა ჴორცითა, რაჲთა აღდგო\მითა
Line of ed.: 20     
მისითა განმამართლნეს ჩუენ. რამეთუ არა ამისთჳს განიკუთნნა
Line of ed.: 21     
ცოდვანი ჩუენნი და მიეჴადა საშჯელი სიკუდილისაჲ ჩუენთჳს,
Line of ed.: 22     
რაჲთა ჩუენ კუალად თანამდებ ვიყვნეთ სიკუდილსა და ცოდვასა,
Line of ed.: 23     
არამედ რაჲთა სრულიად განმართლებულ და უბრალო მყვნეს ჩუენ
Line of ed.: 24     
შეცოდებათა ჩუენთაგან.



Subsection: 4  
Line of ed.: 25   თავი Ⴄ̂. განმზადებულისა მისთჳს
Line of ed.: 26  
სასოებისა და მადლისა


Chapter: 5  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 27        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე განმართლებულ ვართ სარწმუნოებითა
Line of ed.: 28     
და მშჳდობაჲ გუაქუს ღმრთისა მიმართ, უფლისა ჩუენისა მიერ
Line of ed.: 29     
იესუ ქრისტესსა, რომლისაგანცა მოუჴედით სარწმუნოებითა მადლ\სა
Line of ed.: 30     
მას, რომლითაცა ვდგათ და გიქადით სასოებითა დიდებისა ღმრ\თისაჲთა (5,1-2).
Line of ed.: 31     
თარგმანი: ვინაჲთგან ფრიადი რაჲმე წარმოთქუა
Line of ed.: 32     
სარწმუნოებისათჳს, ამისთჳს აწ დასძენს კეთილთა საქმეთა მიერისა
Line of ed.: 33     
განმართლებისათჳსცა, რამეთუ ესე არს სარწმუნოებასა თანა ქო\ნებაჲ
Page of ed.: 47   Line of ed.: 1     
მშჳდობისაჲ, რაჲთა არღარა მიმედევნნეთ ცოდვასა,
Line of ed.: 2     
რამეთუ ცოდვანი არიან მიზეზ ღმრთისმბრძოლობისა. ხოლო მშჳ\დობისა
Line of ed.: 3     
ქონებაჲ ღმრთისა მიმართ ესრეთ მოიგებვის,
Line of ed.: 4     
რაჲთა შეუდგეს კაცი მცნებათა მისთა და არღარა მბრძოლ იყოს
Line of ed.: 5     
მისსა, მოქმედებითა ცოდვათაჲთა, რამეთუ რომელმან-იგი პირველთა
Line of ed.: 6     
ცოდვათაგან გჳჴსნნა და სარწმუნოებად [თჳსა მოგჳძ...], [მ]ის მიერ[ვე
Line of ed.: 7     
ადვილ არს] ამიერითგან უცოდველად დაცვაჲ ჩუენი. ხოლო შენ
Line of ed.: 8     
იხილე, ვითარ მადლი რაჲ თქუა, აწ[ინ]დელნი კეთილნი მო\გუაჴსენნა,
Line of ed.: 9     
მონიჭებულნი ჩუენდა ნათლისღებისა მიერ, რამეთუ მის
Line of ed.: 10     
მიერ ვდგათ მტკიცედ. ხოლო სიქადული რაჲ დაჰრთო სასოე\ბითა
Line of ed.: 11     
დიდებისა ღმრთისაჲთა, მერმეთა მათ კეთილთა
Line of ed.: 12     
სურვილად აღგუძრნა, რაჲთა მათდა მიმართ ცოდვითა უცვალებე\ლად
Line of ed.: 13     
და მტკიცედ ვდგეთ სარწმუნოებასა ზედა და კეთილთა საქმე\თა,
Line of ed.: 14     
და ყოველნივე შრომანი ქრისტესთჳს სიქადულად შეგუერაცხ\ნენ,
Line of ed.: 15     
ვითარცა მომლოდეთა მერმისა მის დიდებისა მის-მიერისათა.

Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: არა ხოლო ესე, არამედ ვიქადით-ცა ჭირთა
Line of ed.: 17     
შინა. უწყით, რამეთუ ჭირი მოთმინებასა შეიქმს, ხოლო მოთმინებაჲ
Line of ed.: 18     
- გამოცდილებასა, ხოლო გამოცდილებაჲ -- სასოებასა, ხოლო
Line of ed.: 19     
სასოებამან არა არცხჳნის, რამეთუ სიყუარული ღმრთისაჲ განფე\ნილ
Line of ed.: 20     
არს გულთა ჩუენთა, სულითა წმიდითა, რომელი მოცემულ არს
Line of ed.: 21     
ჩუენდა (5,3-5). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: არა ხოლო
Line of ed.: 22     
მერმეთა მათ მოცემადთა კეთილთა ზედა ვიქადით, არამედ, რომელ-\იგი
Line of ed.: 23     
წინააღმდგომცა ვიეთმე ჰგონიან, -- ჭირთა ზედა ამის სოფ\ლისათა,
Line of ed.: 24     
რომელნი-იგი მოთმინებასა შემძენენ ჩუენ. ხოლო მოთ\მინებისა
Line of ed.: 25     
შესაძინელი არს, რაჲთა ესოდენი გამოცდილებაჲ მისცეს
Line of ed.: 26     
კაცსა, ვიდრემდის არღარა ეწყინებოდის შემთხუევაჲ ჭირთაჲ. ხოლო
Line of ed.: 27     
გამოცდილებაჲ მოატყუებს სასოებასა საუკუნეთა კეთილთასა.
Line of ed.: 28     
ხოლო რომელი მათდა მიმართ ესვიდეს, ესევითარსა მას არა ჰრცხუ\ენეს
Line of ed.: 29     
რამეთუ კაცთა მიმართ სასოებაჲ მრავალგზის განცრუვნის,
Line of ed.: 30     
ხოლო ღმრთისა მიმართი არაოდეს განცრუვნების. და ვინაჲ ცხად
Line of ed.: 31     
არსო, ვითარმედ უეჭუელად მოგუცემს ღმერთი მერმეთა კეთილ\თა?
Line of ed.: 32     
- გარნა თუ აქაჲთვე, რამეთუ სული წმიდაჲ მისი მოჰფინა
Line of ed.: 33     
ჩუენ ზედა. Manuscript page: E114v  [რაჲსათჳს-მე? -- გარნა რამეთუ შემიყუარნა ჩუენ
Line of ed.: 34     
და [არა] საქმით მოგებულად], არამედ მადლით მონიჭებულად მო\გუფინა
Line of ed.: 35     
მადლი სულისა წმიდისაჲ.

Page of ed.: 48  
Line of ed.: 1        
სხუაჲ თარგმანი ჳკუმენისი: კეთილად სახელ-სდვა სიყუა\რულად
Line of ed.: 2     
ღმრთისა ნიჭსა სულისა წმიდისასა, რომელი სიყუარული\სათჳს,
Line of ed.: 3     
რომლითა მან შემიყუარნა ჩუენ, მდიდრად მოჰფინა გულთა
Line of ed.: 4     
ჩუენთა. ამისთჳს თქუა გულთა, რამეთუ საცნაურ და უხილავ არს
Line of ed.: 5     
ჩუენ შორის მკჳდრობაჲ წმიდისა და თაყუანის-საცემელისა სულისაჲ.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ქრისტე, ვიდრე-იგი ჩუენ უძლურღა
Line of ed.: 7     
ვიყვენით, ჟამსა ოდენ უღმრთოთათჳს მოკუდა. რამეთუ ძნიად ვინმე
Line of ed.: 8     
მართლისათჳს მოკუდის, ხოლო კეთილისათჳს ვინ უწყის ნუუკუე
Line of ed.: 9     
და იკადრის-ცა ვინმე სიკუდილი (5,6-7). თარგმანი: ზემოთქუმულ\თა
Line of ed.: 10     
მათ სიტყუათა მიერ საუკუნენი მონიჭებადნი კეთილნი დაგჳ\მტკიცნა,
Line of ed.: 11     
სახედ შემოღებითა აქავე მოცემულისა ამის სულისა წმიდისა
Line of ed.: 12     
ნიჭთაჲსა, ხოლო აწ კუალად სიკუდილსა ქრისტესსა მისვე პირისა
Line of ed.: 13     
დასამტკიცებელად შემოიღებს, და წინა-დაგჳდებს სიკუდილსა მას
Line of ed.: 14     
მეუფისასა; ვითარ მამამან დაუსაბამომან არა ჰრიდა სიკუდიდ განცემაჲ
Line of ed.: 15     
ძისა თანადაუსაბამოჲსაჲ, უძლურთათჳს და უღმრთოთა, უჴმართა
Line of ed.: 16     
და ცოდვილთა მონათა. ხოლო "ჟამსა ოდენ" თქუა, რაჲთა პირი
Line of ed.: 17     
დაუყოს მათ, რომელნი იტყჳან, ვითარმედ პირველ ჟამისა
Line of ed.: 18     
მოვიდა, და რად არა უწინარეს-რე მოვიდა? ამისთჳს დაამტკიცებს,
Line of ed.: 19     
ვითარმედ იგი ოდენ იყო ჟამი განსაზღვრებული და წინა საუკუნეთა
Line of ed.: 20     
განგებული მოსლვისა და ვნებისა მისისაჲ, და არცა პირველ ჟამისა
Line of ed.: 21     
მოსრულ არს, არცა შემდგომად ჟამისა. არამედ ჟამსა ოდენ თჳსსა
Line of ed.: 22     
განჴორციელდა და ივნო ჩუენ ცოდვითა განბოროტებულთა
Line of ed.: 23     
ამათ/თჳს.

Verse: 8   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: რამეთუ გამოაცხადა თჳსი იგი სიყუარული
Line of ed.: 25     
ჩუენდა მომართ ღმერთმან, რამეთუ ვიდრე-იგი ცოდვილღა ვიყვენით,
Line of ed.: 26     
ქრისტე ჩუენთჳს მოკუდა. რავდენ უკუე უფროჲს აწ, [განმართლე\ბულ
Line of ed.: 27     
რაჲ] ვართ, განვერნეთ [ჩუენ] მის მიერ რისხ[ვისაგან]! (5,8-\9).
Line of ed.: 28     
თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: [უკუეთუ] მაშინ, [ოდეს-\იგი]
Line of ed.: 29     
ესოდენ ცოდვილ[..] ვიყვენით, ვიდრე[ღა] საჴმარ იყო გან\მართლებისა
Line of ed.: 30     
ჩუენისათჳს სიკუდიდ მიცემაჲ [ძი]სა მისისა[ჲ], არა
Line of ed.: 31     
უგულებელს-მყვნა ღმერთმან, რაოდენ უფროჲს აწ არა უგულებელს-\მყვნეს,
Line of ed.: 32     
არამედ მაცხოვნნეს, ოდეს-ესე არღარა ცოდვილ ვართ, გან\მართლებულნი
Line of ed.: 33     
სისხლითა ქრისტესითა, არცაღა საჴმარ არს ჩუენ\თჳს
Line of ed.: 34     
კუალად სიკუდიდ განცემაჲ ძისა მისისაჲ! ხოლო განრომაჲ
Line of ed.: 35     
რაჲ რისხვისაგან გესმას, გულისჴმა-ყავ, ვითარმედ გამოჴს\ნასა
Line of ed.: 36     
იტყჳს საუკუნეთა სატანჯველთაგან.

Verse: 10   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 49  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: უკუეთუ მტერ რაჲ ვიყვენით, დავეგენით ღმერთსა
Line of ed.: 2     
სიკუდილითა ძისა მისისაჲთა, რავდენ უფროჲს აწ, და-რაჲ-ვეგე\ნით,
Line of ed.: 3     
ვცხონდეთ მაცხოვარებითა მისითა. არა ესოდენ ხოლო, არამედ
Line of ed.: 4     
ვიქადით-ცა ღმრთისა მიმართ ქრისტე იესუჲს მიერ უფლისა ჩუენისა,
Line of ed.: 5     
რომლისაგან აწ დაგებაჲ ესე მოვიღეთ (5,10-11). თარგმანი: ვინაჲ\თგან
Line of ed.: 6     
აწ არღარად საჴმარ არს კუალად სიკუდიდ განცემაჲ ძისა
Line of ed.: 7     
მისისაჲ, არამედ ფრიად რაჲმე უადვილეს არს ცხოვნებაჲ ერთგზის
Line of ed.: 8     
განცხოველებულთაჲ მის მიერ, ამისთჳსცა, რაჲთა არა გურცხუენო\დის,
Line of ed.: 9     
ვითარმედ ესოდენ მძიმე იყვნეს ცოდვანი ჩუენნი, რომელ აიძუ\ლეს
Line of ed.: 10     
ღმერთსა სიკუდიდ მიცემაჲ ძისა თჳსისაჲ, შესძინებს მოციქუ\ლი,
Line of ed.: 11     
ვითარმედ: არა ხოლო სირცხჳლისაგან ჴსნილ ვართ, არამედ
Line of ed.: 12     
სიქადულადცა თანამდებ ვართ, ვითარცა ესოდენ შეყუარებულნი
Line of ed.: 13     
ღმრთისანი, რომელ, უღმრთო რაჲ ვიყვენით, ქრისტე ჩუენთჳს მოკუდა,
Line of ed.: 14     
რაჲთა დამიგნეს თავსა თჳსსა.



Subsection: 5  
Line of ed.: 15   თავი Ⴅ̂. შემოსლვისათჳს მაცხოვარებისა ჩუენისათჳს
Line of ed.: 16  
მეორისა მის კაცისა იესუ ქრისტესსა
Line of ed.: 17  
პირველისა მის წილ დაცემულისა მიწისაგანისა ადამისსა


Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 18        
მოციქულისაჲ: Manuscript page: E115r  ამისთჳს, ვითარცა-იგი ერთისა მის კა\ცისათჳს
Line of ed.: 19     
ცოდვაჲ სოფლად შემოჴდა, და ცოდვისა ძლით -- სიკუდ\ილი,
Line of ed.: 20     
და ესრეთ ყოველთა კაცთა ზედა სიკუდილი მოიწია, რომლითა
Line of ed.: 21     
ყოველთა შესცოდეს (5,12). თარგმანი: ე[რთად კაცად პირ\ველსა]
Line of ed.: 22     
მა[ს] კაცსა უწოდს, ადამს, [რომლისა] მცნებისა [გარდასლ\ვამან)
Line of ed.: 23     
ცოდვაჲ სოფლად შემოიყუანა, და ცოდვისა მიერ მოგუეტყუა
Line of ed.: 24     
[სიკ]უდილი და ხრწნილებაჲ, რამეთუ ჩუენცა ვებაძვენით ურჩებასა
Line of ed.: 25     
მისსა, და ესრეთ ყოველთა შევსცოდეთ.

Line of ed.: 26        
სხუაჲ თარგმანი ჳკუმენისი: რაჲთა არავინ უსამართლოებაჲ
Line of ed.: 27     
დასწამოს ღმერთსა, ვითარმედ: "ადამ ერთმან ცოდა და მან მის
Line of ed.: 28     
ძლით ჩუენ ყოველთა ზედა მოაწია სიკუდილი", -- ამისთჳს დაჰრ\თავს,
Line of ed.: 29     
ვითარმედ: "ყოველთა შესცოდეს", რომლითა ცხად ჰყოფს,
Line of ed.: 30     
ვითარმედ, უკუეთუმცა არა პირველად თანა-ზიარებულ ვიყვენით
Line of ed.: 31     
ურჩებასა და ცოდვასა მისსა, არამცა ზიარ-ქმნულ ვიყვენით სიკუდ\ილსა
Line of ed.: 32     
და ხრწნილებასა მისსა.

Verse: 13   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 33        
მოციქულისაჲ: რამეთუ შჯულისა მოწევნადმდე ცოდვაჲ იყო
Line of ed.: 34     
სოფელსა შინა, ხოლო ცოდვად არა შერაცხილ იყო თჳნიერ შჯულისა
Line of ed.: 35     
(5,13). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: დაღაცათუ ცოდვიდეს
Page of ed.: 50   Line of ed.: 1     
პირველ შჯულისაცა, არამედ არა შეერაცხებოდა მათ ეგოდენ, ვი\ნაჲთგან
Line of ed.: 2     
ჯერეთ არა იყო მბრძანებელი, ვითარმედ: "ესე რაჲმე ყავთ,
Line of ed.: 3     
ამას რასმე ნუ იქმთ"; ვინაჲცა შემთხუევაჲ იგი სიკუდილისაჲ არა
Line of ed.: 4     
ეგოდენ ცოდვათათჳს კაცად-კაცადისათა, რაოდენ გარდასლვისა მისთჳს
Line of ed.: 5     
ადამის მიერისა შეემთხუეოდა.

Line of ed.: 6        
სხუაჲ თარგმანი ჳკუმენისი: მე ვჰგონებ, ვითარმედ ცოდვად
Line of ed.: 7     
გარდასლვასა მას ოდენ უწოდს შჯულისა, მოსეს მიერ მოცემუ\ლისასა,
Line of ed.: 8     
და ბრძანებათა მათ შაბათობისა და წინადაცუეთისათა,
Line of ed.: 9     
ამის რაჲსმე ჭამად და იმის რაჲსმე არა-ჭამად განწესებისათა,
Line of ed.: 10     
რომელი-ესე არა იყო ჯერეთ პირველ შჯულისა დაწესებულ. ამის\თჳსცა,
Line of ed.: 11     
დაღაცათუ ვიეთმე მიერ იქმნებოდის, ცოდვად არა შეირაცხ\ებოდის.
Line of ed.: 12     
ხოლო ესევითარნი ცოდვანი, რომელთათჳს [ბუნებითი შჯუ\ლი]
Line of ed.: 13     
გუამხილებს, [უკუეთუ ვინ] იქმოდის, ცოდვად შეერაცხებო\დის
Line of ed.: 14     
და დაისაჯებოდის, [ვითარ-იგი არიან] კაცისკლვაჲ და პარვაჲ,
Line of ed.: 15     
[... ... ...], მამათმავლობაჲ და მსგავსნი ამათნი. და წამებენ ესევი\თარისა
Line of ed.: 16     
ამისთჳს დაშჯილნი კაენ და ლამექ, წყლით-რღუნისანი იგი
Line of ed.: 17     
და სოდომელნი, რამეთუ ესევითართა ცოდვათათჳს, დაღაცათუ არა
Line of ed.: 18     
მოსეს-მიერი, არამედ თჳთ ბუნებითი დადებულ იყო შჯული; რამეთუ
Line of ed.: 19     
დამბადებელმან შობასავე თანა დასხნა კაცისა შორის მეცნიერებანი
Line of ed.: 20     
ჯეროვანთა და უჯეროთა საქმეთანი, ვითარცა წამებენ წმიდანი
Line of ed.: 21     
მამანი, რომელთაგანი დიდი გრიგოლ ნოსელი იტყჳს "კაცისა შესაქ\მესა"
Line of ed.: 22     
შინა, ვითარმედ თჳთ მცნებაჲცა იგი ადამის დამაყენებელი
Line of ed.: 23     
ხისა მისგან ცნობადისა კეთილისა და ბოროტისა -- შჯულადვე
Line of ed.: 24     
სახელ-იდების, რომლისა გარდასლვაჲ შჯულისა გარდამავალობად
Line of ed.: 25     
შეერაცხა.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 26        
მოციქულისაჲ: არამედ სუფევდა სიკუდილი ადამისითგან ვი\დრე
Line of ed.: 27     
მოსესამდე და მათ ზედაცა, რომელთა-იგი არა ეცოდა მს\გავსად
Line of ed.: 28     
გარდასლვისა მის ადამისსა, რომელი-იგი არს სახე მერმეთა
Line of ed.: 29     
მათ ჟამთაჲ (5,14). თარგმანი: ვითარ-იგი ჩუენ გულისჴმა-ვჰყოფთ,
Line of ed.: 30     
საგონებელ იყო თქუმად ადამისითგან ქრისტესამდე სუფე\ვაჲ
Line of ed.: 31     
სიკუდილისაჲ, და ეგრეთცა იტყჳს მიფარულად-რე, რამეთუ
Line of ed.: 32     
მოსედ უწოდს ყოველთა მათ ჟამთა მოსეს მიერ მოცემულისა
Line of ed.: 33     
შჯულისათა, რომელთა შინა სუფევდა სიკუდილი, ადამისითგან ვი\დრე
Line of ed.: 34     
ქრისტესამდე, რომელმან დაჰჴსნა იგი.

Page of ed.: 51  
Line of ed.: 1        
ხოლო ვითარ მსგავს იქმნა დაჴსნაჲ სიკუდილისაჲ გარდასლვასა
Line of ed.: 2     
მას ადამისსა? ანუ ვითარ სახე არს ადამ მერმეთა მათ ჟამთაჲ?
Line of ed.: 3     
(რამეთუ მერმედ ჟამად ქრისტესა უწოდს). ამიერ ცხად არს,
Line of ed.: 4     
ვითარმედ ვითარცა-იგი სიკუდილითა ადამისითა ყოველნი მოსწყდეს,
Line of ed.: 5     
ეგრეთვე წინაუკუმო; სიკუდილითა ქრისტესითა ყოველნი ცხონდეს.
Line of ed.: 6     
და ვითარ-იგი გემოჲს-ხილვაჲ ადამისი და მათცა Manuscript page: E115v  [დამშჯელ
Line of ed.: 7     
ექმნებოდა, რომელთა არა ეცოდა, ... ... მისი], ეგრეთვე ქრისტე
Line of ed.: 8     
[მათცა] განამართლებს [სარწმუნოებითა, რომელთა ა]რცა ერთი
Line of ed.: 9     
რაჲ ოდეს ექმნეს კ[ეთილი].

Verse: 15   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: არამედ არა ვითარ შეცოდებაჲ, და ეგრეცა
Line of ed.: 11     
მადლი; რამეთუ უკუეთუ ერთისა მის შეცოდებითა მრავალნი მოს\წყდეს,
Line of ed.: 12     
რავდენ უფროჲს მადლი იგი ღმრთისაჲ და ნიჭი იგი მად\ლითა
Line of ed.: 13     
მით ერთისა კაცისა იესუ ქრისტესითა მრავალთა მიმართმცა
Line of ed.: 14     
აღემატა (5,15). თარგმანი: ჰნებავს ჩუენებად, ვითარმედ უმეტესი
Line of ed.: 15     
შეუძლო ქმნად მადლმან ქრისტესმან უფროჲს შეცოდებისა მის
Line of ed.: 16     
ადამისისა, რამეთუ საშჯელი ერთისა მისგან ადამის[სა] ყოველთა
Line of ed.: 17     
ზედა კაცთა განეფინა, ხოლო მადლი და ნიჭი ღმრთისაჲ ესოდენ
Line of ed.: 18     
ზეშთა-გარდაემატა, ვიდრემდის არა ხოლო თჳთ მის ადამის და
Line of ed.: 19     
ყოველთა ადამიანთა შეცოდებაჲ ოდენ აღჴოცა, არამედ სიმართლე\ცა
Line of ed.: 20     
ყოველთა შორის განჰფინა. ხოლო შენ იხილე, თუ რაოდენ
Line of ed.: 21     
ფრიადი სიშორე არს შორის ცოდვათა აღჴოცისა და სიმართლითა
Line of ed.: 22     
აღვსებისა.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 23        
მოციქულისაჲ: და არა ვითარცა ერთისა შეცოდებულისათჳს
Line of ed.: 24     
ნიჭი იგი, რამეთუ საშჯელი იგი ერთისა მისგან დასაშჯელად,
Line of ed.: 25     
ხოლო მადლი იგი მრავალთაგან შეცოდებათა განსამართლებელად
Line of ed.: 26     
(5,16). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: არა სწორად ერთისა
Line of ed.: 27     
მის შეცოდებულისა, ერთსა ვისმე ოდენ მიეცემის ნიჭი განმართლე\ბისაჲ,
Line of ed.: 28     
არამედ ფრიად უფროჲს მრავალთა ზედა განეფინების, რამეთუ
Line of ed.: 29     
ადამის შეცოდებამან იგი ოდენ წარწყმიდა შვილთა მისთა თანა,
Line of ed.: 30     
ხოლო ქრისტეს ვნებათა ძლიერებამან არა ხოლო შემდგომთა ამათ
Line of ed.: 31     
ზედა და ახლისა შჯულისათა, არამედ ძუელთა მათცა და ადრევე
Line of ed.: 32     
წარწყმედილთა გამოჴსნაჲ და ცხორებაჲ მიანიჭა.

Line of ed.: 33        
სხუაჲ თარგმანი ჳკუმენისი: არა ხოლო ამით უზეშთაეს იყო
Line of ed.: 34     
ქრისტეს მიერი ჴსნაჲ ადამის-მიერსა მას წარწყმედასა, რაოდენ
Page of ed.: 52   Line of ed.: 1     
უმეტეს არს ცხორებაჲ სიკუდილსა, და უხრწნელებაჲ -- ხრწნილე\ბასა,
Line of ed.: 2     
არამედ ამითცა, რამეთუ ადამის-მიერსა მას წარწყმედასა
Line of ed.: 3     
განმაძლიერებელ [და თანამოქმედ ექმნნეს შეცოდე]ბანი შვილთა
Line of ed.: 4     
მისთანი, რამეთუ [არათუ]მცა ყოველნი მიდევნებულ იყვნეს ცო]დვასა,
Line of ed.: 5     
არამცა ესოდენ უფლებ[ულ იყო ყოველთა]და სიკუდილი და
Line of ed.: 6     
ხრწ[ნილებაჲ], ხოლო ქრისტეს მადლი თჳნიერ ჩუენისა [შემწე]ობისა
Line of ed.: 7     
ყოველთა ზედა განეფინა. [და ამას ცხ]ად ჰყოფს მადლი აღდგომის\აჲ,
Line of ed.: 8     
[რომელი] არა მორწმუნეთა ოდენ, არამედ ურწმუნოთაცა მიე\მადლა
Line of ed.: 9     
ვითარ-იგი არიან ჰურიანი და წარმართნი. ვინაჲცა უზეშ\თაეს
Line of ed.: 10     
არს არა-მოქენე თანა-შეწევნისა ჩუენისად ჩუენ მიერ თანა\შეწევნულსა
Line of ed.: 11     
და განძლიერებულსა.

Verse: 17   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        
მოციქულისაჲ: უკუეთუ ერთისა მის შეცოდებითა სიკუდილი
Line of ed.: 13     
სუფევდა ერთისა მისგან, რავდენ უფროჲს რომელნი-იგი უმეტესსა
Line of ed.: 14     
მადლისასა და ნიჭსა სიმართლისასა მიიღებენ, ცხორებასა შინა
Line of ed.: 15     
სუფევდენ ერთისა მისგან იესუ ქრისტესსა (5,17). თარგმანი: კუალად
Line of ed.: 16     
მასვე იტყჳს, ვითარმედ, უკუეთუ ერთისა ადამის შეცოდებამან ესო\დენი
Line of ed.: 17     
სუფევაჲ მისცა სიკუდილსა, რაოდენ უფროჲს ჩუენ ყოველთა
Line of ed.: 18     
მოგუემადლოს ცხორებასა შინა სუფევაჲ ერთისა მისგან იესუ ქრის\ტესსა,
Line of ed.: 19     
რომელნი-ესე უმეტესსა მადლისასა და ნიჭსა სიმართლისასა
Line of ed.: 20     
მოვიღებთ. კეთილად თქუა ნამეტნავი მადლისაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 21     
არა ხოლო ცოდვისა დაჴსნაჲ მოვიღეთ მადლისაგან, არამედ ფრიად
Line of ed.: 22     
ნამეტნავი ამისსა, რამეთუ სატანჯველისაგან ვიჴსნენით და ყოვე\ლი
Line of ed.: 23     
სიბოროტე განვიძარცუეთ და ზეგარდამო ვიშვენით და აღვდე\გით
Line of ed.: 24     
სამარისაგან, დაფლულნი ესე ძუელისა მის კაცისანი. ვიჴსნე\ნით,
Line of ed.: 25     
განვმართლდით, განვწმდით და ვიქმნენით ძმა მხოლოდშობი\ლისა,
Line of ed.: 26     
თანამკჳდრ და ერთჴორც მის თანა; და ვითარ-იგი გუამისა
Line of ed.: 27     
ასოები თავისადა, ეგრეთ დამოკიდებულ ვართ მისდა. ამას ყოველსა
Line of ed.: 28     
სამართლად უწოდა მოციქულმან ნამეტნავი მადლისაჲ.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 29        
მოციქულისაჲ: ვითარცა-იგი ერთისა მის შეცოდებისაგან ყოველთა
Line of ed.: 30     
კაცთა ზედა დასაშჯელად, ეგრეცა ერთისა მის სიმართლისათჳს
Line of ed.: 31     
Manuscript page: E116r  [ყოველთა კაცთა ზედა განსამართლებელად ცხორებისა,
Line of ed.: 32     
რამეთუ ვითარცა-იგი ერთისა მის კაცისა ურჩებითა ცოდვილნი
Line of ed.: 33     
შემოჴ]დეს მრავალნი, ეგრეცა ერთისა მის კაცისა მორჩილებითა
Page of ed.: 53   Line of ed.: 1     
მართა[ლნი] შემოვიდენ მრავალნი (5,19). თარგმანი: კუალად მასვე
Line of ed.: 2     
საქმესა მათვე სიტყუათა მიერ მიმო-განსთქუამს, ვითარცა სასწაულსა
Line of ed.: 3     
ზეშთა ბუნებისასა, რომელსა ადვილად დაგუარწმუნებს სახითა ამით,
Line of ed.: 4     
ვითარმედ: უკუეთუ ერთმან მიწისაგანმან ყოველნი განხრწნილ ყვნა,
Line of ed.: 5     
რაჲ საკჳრველ არს, უკუეთუ ყოველნი უხრწნელ ყვნეს ერთმან მან
Line of ed.: 6     
ზეცისამან.

Line of ed.: 7        
ხოლო საძიებელ არს ვიეთგანმე, ვითარმედ: "უკუეთუ პირველ\მან
Line of ed.: 8     
მან კაცმან ცოდა და ცოდვისა ძლით მოკუდავ იქმნა, არა
Line of ed.: 9     
შეუტყუებელ არს მის ძლით მოკუდავ-ყოფაჲ მისგან შობილთა მათ\ცაჲ,
Line of ed.: 10     
ხოლო მისისა შეცოდებისა მიერ მრავალთა ცოდვილ-ყოფაჲ?
Line of ed.: 11     
ესე გამოსაძიებელ არს და შეუტყუებელ". ვინაჲცა მე ვიტყჳ, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 12     
ვინაჲთგან სიკუდილი ცოდვისა ნაყოფ არს, ამისთჳს აქა
Line of ed.: 13     
მოციქულმან მოკუდავთა შემოსლვისა წილ ცოდვილთა
Line of ed.: 14     
შემოსლვაჲ თქუა, რაჲთა გულისჴმა-გჳყოს, ვითარმედ სიკუდ\ილი
Line of ed.: 15     
ცოდვისა განსაპატიჟებელი არს. და ამას მრავალგზის იტყჳს,
Line of ed.: 16     
ვითარმედ ცოდვისათჳს მოკუდავ ვიქმნენით. ხოლო ამას არღარა
Line of ed.: 17     
განაცხადებს, თუ რაჲსათჳს ესე ესრეთ იქმნა. ამისთჳსცა ჩუენ
Line of ed.: 18     
აღუჴსნით მის მიერ აღუჴსნელად დატოვებულსა ამას და განუ\მარტებთ,
Line of ed.: 19     
ვითარმედ არა ხოლო არა გუევნო მოკუდავებითა, [ა]რამედ
Line of ed.: 20     
მრავლით კერძო სარგებელ გუეყო-ცა, უკუეთუ ოდენ განვიფრთხოთ.
Line of ed.: 21     
პირველად უკუე ესე, რაჲთა არა უკუდავითა გუამითა ვცოდვი\დეთ.
Line of ed.: 22     
მეორედ, რაჲთა მოკუდავებისა მიერ ბევრეულთა მიზეზთა
Line of ed.: 23     
მოვიპოებდეთ სიბრძნისმოყუარებისათა. ამას თანა და პირველ ამათ\სა,
Line of ed.: 24     
მრავალნი სხუანი კეთილნი მო[ვიხუე]ნით (?) სიკუდილისა მიერ,
Line of ed.: 25     
რამეთუ [ამის] მიერ შეიმზადნეს ღუაწლნი და გჳრგჳნნი ყოველთა
Line of ed.: 26     
წმიდათანი.

Verse: 20   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 27        
მოციქულისაჲ: რამეთუ შჯული შორის-შემოვიდა, რაჲთა გან\მრავლდეს
Line of ed.: 28     
ცოდვაჲ; და სადა-იგი განმრავლდა ცოდვაჲ, მუნ უფროჲსად
Line of ed.: 29     
გარდაემატა მადლი; რაჲთა, ვითარცა-იგი სუფევდა ცოდვაჲ სიკუდ\ილსა
Line of ed.: 30     
შინა, ეგრეთცა მადლი სუფევდეს სიმართლისა მიერ ცხორე\ბად
Line of ed.: 31     
საუკუნოდ ქრისტეს იესუჲს მიერ უფლისა ჩუენისა (5,20-21).
Line of ed.: 32     
თარგმანი: თჳთ სიტყუაჲ ესე ესრეთ უსაკუთრეს არს, ვითარმედ:
Line of ed.: 33     
შჯულმან თანა-განვლო, რამეთუ ამისთჳს არა თქუა, თუ
Line of ed.: 34     
შჯული მოგუეცა, რაჲთა "თანა-განვლითა" წუთ-ჟამობაჲ
Line of ed.: 35     
მისი მოგუასწავოს. ხოლო რაჲთაჲ ესე აწინდელი არა მიზეზთა
Page of ed.: 54   Line of ed.: 1     
თქუმისაჲ არს, არამედ საქმეთა შემთხუევისაჲ, რამეთუ არა ამის\თჳს
Line of ed.: 2     
მოეცა შჯული, რაჲთა განამრავლოს, არამედ რაჲთა განაქარ\ვოს
Line of ed.: 3     
ცოდვაჲ, არამედ უდებებამან და ურჩებამან შჯულისა მიმღე\ბელთამან
Line of ed.: 4     
განმაქარვებელი იგი ცოდვისაჲ განმამრავლებელ მისსა
Line of ed.: 5     
ყო, რაჟამს მრავალთა მათ და წულილადად მოცემულთა მცნებათა
Line of ed.: 6     
შჯულისათა გარდამავალობაჲ შემატება იქმნა ცოდვისა.

Line of ed.: 7        
ხოლო შენ იხილე განმრავლებასა თანა ცოდვათასა გარდამატე\ბაჲ
Line of ed.: 8     
მადლისაჲ; ვითარ არა ხოლო აღჴოცაჲ ცოდვათაჲ, არამედ
Line of ed.: 9     
უხუებაჲცა ნიჭთაჲ მოართუა კაცთა; და განიხილე შორის შჯულისა
Line of ed.: 10     
და მადლისა, ვითარ-იგი დასართველ ექმნა საშჯელისა, ხოლო ესე
Line of ed.: 11     
- შეძინება ნიჭისა. და კუალად განიხილე, ვითარ გარდასლვაჲ იგი
Line of ed.: 12     
შჯულისაჲ და მის ძლით განმრავლებაჲ ცოდვისაჲ ყო გარდამატე\ბა
Line of ed.: 13     
მადლთა, უღონოთაგან ღონისა მყოფელმან ღმერთმან, რაჟამს
Line of ed.: 14     
სხუებრ კურნებად ვერ შესაძლებელსა მას სენსა კაცთასა, მკურ\ნალად
Line of ed.: 15     
მოუვლინა ძე ოქსი მხოლოდშობილი, რომლისა მოსლვამან
Line of ed.: 16     
არა ხოლო ცოდვათაგან მიჴსნნა, არამედ ბევრეულთაცა Manuscript page: E116v  ცოდვა[თა
Line of ed.: 17     
... სახე... და სიკუდილი... სახედ (მხე)დრისა, რაჲთა... ოდენ...
Line of ed.: 18     
(ბუნ)ებითმან მან მეუ(ფემან)] და ყოველთა განმამართლებელმან
Line of ed.: 19     
უფალმან ყოს სუფევაჲ მადლისაჲ სიმართლისა მიერ ცხორებად
Line of ed.: 20     
საუკუნოდ.

Chapter: 6  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 21        
მოციქულისაჲ: რაჲ-მე უკუე ვთქუათ აწ; და-მე-ვადგრეთა ცოდვასა
Line of ed.: 22     
მას ზედა, რაჲთა მადლი განმრავლდეს? -- ნუ იყოფინ (6,1). თარგ\მანი:
Line of ed.: 23     
ვინაჲთგან ზემო თქუა, -- "სადა-იგი განმრავლდა ცოდვაჲ,
Line of ed.: 24     
მუნ უფროჲსად გარდაემატა მადლი", -- რაჲთა არა ჰგონონ
Line of ed.: 25     
უგუნურთა, ვითარმედ ურიდებად ცოდვისა აწუევს, ამისთჳს აწ
Line of ed.: 26     
თჳთვე იკითხავს: "და-მე-ვადგრეთა ცოდვასა ზედა, რაჲთა მადლი
Line of ed.: 27     
განმრავლდეს?" -- და იგივე მიუგებს: "ნუ იყოფინ!" -- რაჲთა
Line of ed.: 28     
განაცხადოს, ვითარმედ ყოვლად უჯერო არს მოგონებაჲცა
Line of ed.: 29     
ეგევი/თარისაჲ.

Verse: 2   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 30        
მოციქულისაჲ: რომელნი-ესე მოვკუედით ცოდვითა, ვითარ უკუე
Line of ed.: 31     
მერმე ვცხონდებოდით მას შინა? (6,2). თარგმანი: თჳთ სიტყუაჲ
Line of ed.: 32     
ესე ესრეთ უსაკუთრეს არს, ვითარმედ: რომელნი-ესე
Line of ed.: 33     
მოვკუდებით ცოდვითა, ვითარ მერმე ვცხონდებ\ით
Line of ed.: 34     
მას შინა? -- რამეთუ ცოდვასა შინა სიკუდილი ესე არს,
Page of ed.: 55   Line of ed.: 1     
ანუ ამისთჳს, რომელ: "მისდა კერძოდ განკუთნვისა განჩინებაჲ
Line of ed.: 2     
მოვიღეთ ყოველთა", რომელ არს მოკუდავ ყოფაჲ ბუნებისა ჩუენისაჲ.
Line of ed.: 3     
ანუ ესრეთ: "მოვკუდებით ცოდვითა, რამეთუ მას შინაღა რაჲ
Line of ed.: 4     
ვიყვნეთ, მორწმუნე ვიქმნებით და ნათელს-ვიღებთ", რომელი-ესე
Line of ed.: 5     
უფროჲს სათქუმელ არს. ხოლო ცოდვითა მოკუდომაჲ ესე
Line of ed.: 6     
არს, რაჟამს გამოცდილებითა სიბოროტისა მისისაჲთა არღარა ვჰ\მორჩილობდეთ
Line of ed.: 7     
მას.



Subsection: 6  
Line of ed.: 8   თავი Ⴆ̂. თანანადებთა მათთჳს
Line of ed.: 9  
სარწმუნოებისა [ჩუენისა]თა კეთილთა საქმეთა


Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: ანუ არა უწყითა, რამეთუ, [რომელთა-ესე] ნათე[ლ
Line of ed.: 11     
ვიღეთ] ქრისტე იესუის მიერ, [სიკუდილისა მისისა მამართ] [ნა\თელ-ვიღეთ]
Line of ed.: 12     
და თანა-დავეფლენით მას ნათლისღებითა სიკუდილსა
Line of ed.: 13     
მისსა, რაჲთა, ვითარცა-იგი აღდგა ქრისტე მკუდრეთით დიდებითა
Line of ed.: 14     
მამისაჲთა, ეგრეცა ჩუენ განახლებითა ცხორებისაჲთა ვიდოდით
Line of ed.: 15     
(6,3-4). თარგმანი: უმამხილებელესად იჴუმევს სიტყუასა თჳსსა,
Line of ed.: 16     
რამეთუ გამოგჳთარგმნის, თუ ვითარ მოვკუდებით ცოდვითა, და
Line of ed.: 17     
იტყჳს: არა უწყითა, რამეთუ რომელთა-ესე ნათელ-ვიღეთ ქრისტე
Line of ed.: 18     
იესუჲს მიერ, ჩუენცა სიკუდილად ნათელ-გჳღებიეს? რამეთუ ნათლის-\ღებაჲ
Line of ed.: 19     
სიკუდილსა მიემსგავსების და ამას მოასწავებს სიკუდილისა
Line of ed.: 20     
მისისა მიმართ ნათლისღებაჲ, რამეთუ, ვითარ-იგი სიკუდილი
Line of ed.: 21     
მოაკუდინებს ეგრეთვე ნათლისღებაჲ უქმ ჰყოფს ჴორცთა ყოვ\ლისავე
Line of ed.: 22     
ცოდვისა მიმართ. ესე რაჲ თქუა მოციქულმან, იწყო სარწ\მუნო
Line of ed.: 23     
ყოფად აღდგომასა მკუდართასა აღდგომისა მიერ ქრისტესისა,
Line of ed.: 24     
რომლისა აღდგინებაჲ დიდებითა მამისაჲთა ამისთჳს თქუა,
Line of ed.: 25     
რამეთუ ჯერეთ ჩჩჳლთა მიმართ სიტყუასა ჰყოფდა, რომლისა შემდგო\მობაჲ
Line of ed.: 26     
ესრეთ შეეტყუებოდა, ვითარმედ, ვითარ-იგი ქრისტე, ეგრეთვე
Line of ed.: 27     
ჩუენცა აღვდგეთ. არამედ მოციქული აღდგომისა წილ განახ\ლებითა
Line of ed.: 28     
ცხორებისაჲ[თა] გჳბრძანებს სლვად, ესე იგი
Line of ed.: 29     
არს ახლითა მოქალაქობითა, რომლითა მოიკლვის ცოდვაჲ
Line of ed.: 30     
კრძალულებით ცხორებითა, და აღდგების ცხორებაჲ, სათნოებათა
Line of ed.: 31     
მიერ განახლებული, რამეთუ განახლება ცხორებისა არს,
Line of ed.: 32     
რაჟამს მეძავი აღარა ისიძვიდეს და მპარავი არღარა იპარვიდეს.
Line of ed.: 33     
რამეთუ ესე მოგუმადლა ჩუენ მან, რომელი-იგი დაღაცათუ კაცო\ბრივ
Page of ed.: 56   Line of ed.: 1     
ითქუმის მამისა მიერ აღდგენილად, არამედ ბუნებითა ღმრთეე\ბისაჲთა
Line of ed.: 2     
იგი მხოლოჲ არს დიდებაჲ მამისაჲ, რომელი-ესე
Line of ed.: 3     
თჳთ ამისვე მოციქულისაგან გჳსწავიეს, Manuscript page: E117r  [ვითარმედ ღმერთ\მან
Line of ed.: 4     
უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესმან, მამამან
Line of ed.: 5     
დიდები]სა/მან.

Verse: 5   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: რამეთუ [ვითარცა თანანერგ ვე]ქმნენით [მს\გავსებასა
Line of ed.: 7     
მას] სიკუდილი[სა მისისასა, ეგრეცა] აღდგომა[სა მას --
Line of ed.: 8     
მისსა ვიყვნეთ] (6,5). თარგმანი: [ჯ]უარ-ცუ[მა უკუე არს] ნათლის-\ღებაჲცა,
Line of ed.: 9     
[რამეთუ ვითარ]-იგი ქრისტესა ექმნნეს ჯუარ-ცუმაჲ და
Line of ed.: 10     
დაფლვაჲ, ეგრეთვე ჩუენდა იქმნების ნათლისღებაჲ; დაღაცათუ არა
Line of ed.: 11     
მათვე ზედა. რამეთუ იგი ჴორცითა მოკუდა და დაეფლა, ხოლო
Line of ed.: 12     
ჩუენ ცოდვათაგან მოვკუდებით და დავეფლვით. ამისთჳს არა იტყჳს,
Line of ed.: 13     
ვითარმედ: თანანერგ ვექმნენით სიკუდილსა, არამედ
Line of ed.: 14     
მსგავსებასა ოდენ სიკუდილისასა, რამეთუ, დაღაცათუ
Line of ed.: 15     
სიკუდილ არიან ორნივე, არამედ არა ერთსახე, ვინაჲთგან ქრისტესი
Line of ed.: 16     
იგი -- ჴორცითა იყო, ხოლო ჩუენი ესე -- ცოდვისაგან მოკუდომაჲ
Line of ed.: 17     
არს.

Line of ed.: 18        
და კუალად, არა იტყჳს, ვითარმედ: "ზიარ-ვექმნენით",
Line of ed.: 19     
არამედ "თანანერგ ვექმნენით სიკუდილსა მისსა", რამეთუ
Line of ed.: 20     
სახელითა ნერგისაჲთა მის მიერსა მას ნაყოფსა მაუწყებს ჩუენ,
Line of ed.: 21     
რამეთუ, ვითარ-იგი დაენერგა რაჲ საფლავსა შინა გუამი იგი სამეუ\ფოჲ,
Line of ed.: 22     
ცხორებაჲ სოფელსა აღმოუცენა, ეგრეთვე ჩუენ, დავეფლნეთ
Line of ed.: 23     
რაჲ ნათლისღებითა, განმართლებისა გამომღებელ ვიქმნებით, რაჟამს
Line of ed.: 24     
მსგავსებაჲ სიკუდილისა მისისაჲ ვაჩუენოთ; არა ჴორციელად სიკუდი\ლითა,
Line of ed.: 25     
არამედ სამგზის ემბაზსა შინა შთაყოფისა და აღმოღებისა
Line of ed.: 26     
მიერ, სამ დღე დაფლვისა და აღდგომისა მისისა გამოსახვითა.

Line of ed.: 27        
სხუაჲ თარგმანი წმიდისა კჳრილესი მეათორმეტისა წიგნისაგან
Line of ed.: 28     
ივლიანესთჳს თქუმულისა: მსგავსება სიკუდილისა ამისთჳს
Line of ed.: 29     
უწოდს სიკუდილსა ქრისტესსა, რამეთუ არა დაადგრა იგი სიკუდ\ილსა
Line of ed.: 30     
შინა, არამედ შემდგომად სამისა დღისა აღდგა. და კუალ\ად,
Line of ed.: 31     
მსგავსება სიკუდილისა არს სიკუდილი ქრისტესი, რამეთუ არა
Line of ed.: 32     
ეუფლა მას განსახრწნელი, და დაღაცათუ ივნო [ჴორცითა, უვნე\ბელადვე]
Page of ed.: 57   Line of ed.: 1     
ჰგიეს ღმრთეებითა.

Line of ed.: 2        
სხუაჲ თარგმანი ჳკუმენისი: იხილე [სახიერებაჲ ღმრთისაჲ],
Line of ed.: 3     
ვითარ სიკუდილისა მსგავსებასა ოდენ ვეზიარებით, ხოლო
Line of ed.: 4     
აღდგომისა [მისისასა] ზიარებასა -- სრულებით და ჭეშმარიტებით
Line of ed.: 5     
მოგუანიჭებს ქრისტე.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: ესე უწყით, რამეთუ ძუელი იგი კაცი ჩუენი მის
Line of ed.: 7     
თანა ჯუარს-ეცუა, რაჲთა განქარდეს ჴორცი იგი ცოდვისაი, რაჲ\თა
Line of ed.: 8     
არღარა ვჰმონებდეთ ჩუენ ცოდვასა, რამეთუ, რომელი-იგი მოკუ\და,
Line of ed.: 9     
განმართლებულ არს ცოდვისაგან (6,6-7). თარგმანი: ძუე\ლად
Line of ed.: 10     
კაცად არა თჳთ მას ბუნებასა უწოდს კაცობრივსა, არამედ
Line of ed.: 11     
ყოველსა სიბოროტესა, საქმითსა და გონებითსა, რომელი მოკუდებ\ის
Line of ed.: 12     
ჟამსა მას წმიდისა ნათლისღებისასა, ხოლო ჴორცად ცოდ\ვისა
Line of ed.: 13     
უწოდს თჳთ მათ საქმეთა არაწმიდებისათა, რომელნი გან\ქარდებიან
Line of ed.: 14     
ნათლისღებისა მიერ. ამისთჳსცა მიერ დღითგან გჳჴმს
Line of ed.: 15     
ჩუენ, რაჲთა ვითარცა მკუდარნი, დადებულნი საფლავსა, ესრეთ
Line of ed.: 16     
უქმ ვიყვნეთ ყოვლისაგან მონებისა ცოდვათაჲსა. რამეთუ რომელი
Line of ed.: 17     
ესრეთ გულისჴმის-ყოფით მოკუდეს ჟამსა მას წმიდისა ნათლისღე\ბისასა,
Line of ed.: 18     
და იჯმნას ცოდვისაგან და ყოველთა საქმეთა საეშმაკოთა,
Line of ed.: 19     
ესევითარი იგი განმართლებულ არს, ესე იგი არს, განთავისუფლე\ბულ
Line of ed.: 20     
არს ცოდვისაგან.

Line of ed.: 21        
სხუაჲ თარგმანი კჳრილესი: ჴორც ცოდვისა არს ცოდ\ვისა
Line of ed.: 22     
მიერი იგი მძჳნვარებაჲ აღძრვისაჲ, რომელი მარადის ბილწე\ბად
Line of ed.: 23     
მიიზიდავს გონებასა, ჴორცთა შორის შემოღებითა თიჴისათა
Line of ed.: 24     
მათ გემოვნებათაჲთა, ამისთჳს კუალად ქუემო-რე იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 25     
"შეუძლებელი შჯულისაჲ, რომლითა უძლურ იყო ჴორცთა მათთჳს,
Line of ed.: 26     
ღმერთმან ძე თჳსი მოავლინა მსგავსად ჴორცთა მათ ცოდვისათა,
Line of ed.: 27     
და ცოდვისათჳს დასაჯა ცოდვაჲ იგი ჴორცითა თჳსითა". ცხად
Line of ed.: 28     
არს, ვითარმედ საწერტელი ცოდვისაჲ შემუსრა ჴორცითა. Manuscript page: E117v  [...
Line of ed.: 29     
... ძუელნი ჩუეულ...(ნი)] და სიბოროტენი ჩუენნი განაქარვნეს [და
Line of ed.: 30     
მი]ჴსნნეს ჩუენ მონებისაგან ცოდვი[სა მ]დიდრად განფენითა ჩუენ
Line of ed.: 31     
ზედა მადლისა მისისაჲთა.

Verse: 8   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: უკუეთუ მოვკუ[დეთ] ქრისტეს თანა, გურწამს,
Line of ed.: 33     
რამეთუ მის თანაცა ვცხონდეთ. ესე უწყით, რამეთუ ქრისტე აღდგა
Line of ed.: 34     
მკუდრეთით, არღარა მოკუდეს და სიკუდილი მის ზედა არღარა
Page of ed.: 58   Line of ed.: 1     
უფლებდეს (6,8-9). თარგმანი: ამიერითგან განცხადებულად გუა\ხარებს
Line of ed.: 2     
მადლსა აღდგომისასა აღდგომითა ქრისტესითა და იტყჳს,
Line of ed.: 3     
ვითარმედ: უკუეთუ ესრეთ მოვკუდეთ ქრისტეს თანა, ნათლისღები\თა,
Line of ed.: 4     
რაჲთა ყოვლად უქმ ვიყვნეთ ცოდვისა მიმართ, გურწამს, ვი\თარმედ
Line of ed.: 5     
მის თანა ვცხონდეთ დაუსრულებელსა მას შინა ცხორე\ბასა
Line of ed.: 6     
რამეთუ, ვინაჲთგან რომელი-იგი არა თანამდებ იყო სიკუდი\ლისაჲ,
Line of ed.: 7     
ამისთჳს მოკუდა, რაჲთა აჴოცნეს ცოდვანი სოფლისანი.
Line of ed.: 8     
ამისთჳს, ვითარცა-იგი ცხოველ არს უკუნისამდე, ეგრეცა ჩუენ მის
Line of ed.: 9     
თანა ცხოველ ვიყვნეთ დაუსრულებელთა საუკუნეთა.

Verse: 10   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: რამეთუ რომელი-იგი მოკუდა, ცოდვითა მოკუ\და
Line of ed.: 11     
ერთგზის, ხოლო რომელი-იგი ცხოველ არს, ცხოველ არს
Line of ed.: 12     
ღმრთისა. ეგრეთცა თქუენ შეჰრაცხენით თავნი თქუენნი მკუდრად
Line of ed.: 13     
ცოდვისათჳს, და ცხოველად -- ღმრთისა, ქრისტე იესუჲს მიერ
Line of ed.: 14     
უფლისა ჩუენისა (6,10-11). თარგმანი: ესე სიტყუაჲ ყოვლისა კა\ცისათჳს
Line of ed.: 15     
უთქუამს, ვითარმედ, ვითარცა მკუდარი მო-რაჲ-კუდეს
Line of ed.: 16     
ერთგზის, მიერითგან უქმ არს ყოვლისავე საქმისა მიმართ, ეგრეცა
Line of ed.: 17     
მკუდარ ქმნულსა ნათლისღებისა მიერ, თანა-აც, რაჲთა მკუდარ
Line of ed.: 18     
იყოს ცოდვისათჳს, და ცხოველ -- ღმრთისა, უქმ ბოროტისა და
Line of ed.: 19     
მოქმედ კეთილისა, შეწევნითა ქრისტესითა. რამეთუ ვითარ-იგი საღმ\რთოდ
Line of ed.: 20     
განცხოელებაჲ, ეგრეთვე დაუცემელად დაცვაჲ კეთილსა
Line of ed.: 21     
შინა ვერ-ვინაჲთ სხჳთ მოიგებვის, თჳნიერ ქრისტეს იესუჲს მიერ,
Line of ed.: 22     
უფლისა ჩუენისა.



Subsection: 7  
Line of ed.: 23   თავი Ⴡ.
Line of ed.: 24  
დაწყებისათჳს მადლიერისა ამის ჩინებისა
Line of ed.: 25  
ჩუენისაებრ ცხორებისა


Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 26        
მოციქულისაჲ: ნუ უკუე სუფევნ ცოდვაჲ მო[კუდავთა მაგათ
Line of ed.: 27     
ჴორცთა თქუენთა, მორჩილებად მისა გულისთქუმათა შინა მისთა,
Line of ed.: 28     
ნუცა წარუდგინე]ბთ ასოთა მაგათ თქუენთა საჭურველად სიცრუ\ვისა
Line of ed.: 29     
ცოდვასა (6,12-13). თარგმანი: სიტყვაჲ ესე ესრეთ უსაკუთრეს
Line of ed.: 30     
არს, ვითარმედ: ნუ უკუე მეფობ[ნ ცოდვაჲ]. ესე იგი არს,
Line of ed.: 31     
რამეთუ ყოველსა ადგილსა განიყოფებიან სახელნი ესე მეფობისა
Line of ed.: 32     
და მძლავრებისაჲ, და მეფე უწოდიან მას, რომელი რწმუ\ნებით
Line of ed.: 33     
და ნებსით შჯულიერად იპყრობდეს კაცთა, ხოლო მძლავრ
Line of ed.: 34     
- მას, რომელი უნებლიეთ და გარეშე შჯულთა სამეუფოთა უმშ\ჯავროდ
Line of ed.: 35     
მპყრობელ იყოს ქუეყანისა. ამისთჳს აწ მოციქულმან არა
Page of ed.: 59   Line of ed.: 1     
თქუა, ვითარმედ: "ნუ ჰმძლავრობნ", არამედ "ნუ მეფობნ
Line of ed.: 2     
ცოდვაჲ მოკუდავთა მაგათ ჴორცთა თქუენთა ზედა", რაჲთა ცხად
Line of ed.: 3     
ყოს, ვითარმედ ვერ ჴელ-ეწიფების ცოდვასა იძულებით მძლავრებაჲ
Line of ed.: 4     
ჩუენი, არა თუ ჩუენ თჳთ ნებსით ვჰმორჩილობდეთ მას. არამედ
Line of ed.: 5     
რომელიმე ჩუენი არს და რომელიმე მისი. რამეთუ აღძრვასა ჴორცთაჲ
Line of ed.: 6     
ბუნებითი არს ჩუენ შორის, ხოლო ქმნაჲ და არაქმნაჲ ჩუენისა
Line of ed.: 7     
ნებისა და აღრჩევისა საქმე არს; გინათუ გჳნდეს, და თუ არა
Line of ed.: 8     
გუენებოს მორჩილებად ცოდვისა გულისთქუმათა შინა მისთა.

Line of ed.: 9        
ხოლო მოკუდავებაჲ რაჲ ჴორცთაჲ თქუა, ამით ნუგე\შინის-გუცემს,
Line of ed.: 10     
ვითარმედ: ნუ გეშინინ, რამეთუ წუთჟამისა და მოკუ\დავ
Line of ed.: 11     
არიან, არა ხოლო აღძრვაჲ ეგე და ბრძოლაჲ მაგათი, არამედ
Line of ed.: 12     
თჳთ ჴორცნიცა ეგე თქუენნი.

Line of ed.: 13        
კუალად კეთილად სახელ-სდებს ასოთა საჭურველად, რამეთუ
Line of ed.: 14     
მარჯუე არიან ორკერძოვე, ხოლო ესე მჴმარებელისა მათისა ნებასა
Line of ed.: 15     
დამოკიდებულ არს, გინათუ სიმართლისა ანუ სიცრუისათჳს ჴუმე\ვაჲ
Line of ed.: 16     
მათი. ამისთჳს აწ მოციქული გულოცავს, რაჲთა არა ვყვნეთ
Line of ed.: 17     
იგინი საჭურველ სიცრუვისა. Manuscript page: E118r  [რამეთუ რომლითაცა
Line of ed.: 18     
ცოდვითა] ცოდვიდეს კაცი, ცრუ არს ყოველივე ზოგად, რაოდენი
Line of ed.: 19     
რაჲ ავნოს მოყუასსა, ანუ თავსა [თჳსსა], რომელ არს სული თჳსი.
Line of ed.: 20     
და ასონი კაცისანი ჰყვებიან, ვიდრეცა ვინ [წარიტ]ანებდეს; ვითარ-\იგი
Line of ed.: 21     
ჴელი მარ[ჯუე] არს მტაცებლობადცა და მო[წყა]ლებისა მიცე\მადცა,
Line of ed.: 22     
ეგრეთვე ენაჲ -- ქებადცა და ძაგებადცა, და ეგრეთვე სხუ\ანი
Line of ed.: 23     
ყოველნი.

Verse: 13   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: არამედ წარუდგინენით თავნი თქუენნი ღმერთ\სა,
Line of ed.: 25     
ვითარცა მკუდრეთით ცხოველნი, და ასონი ეგე თქუენნი --
Line of ed.: 26     
საჭურველად სიმართლისა [ღმერთ]სა. და ცოდვაჲ თქუენ ზედა არა
Line of ed.: 27     
უფლებდეს (6,13-14). თარგმანი: ვინაჲთგან აჩუენა თჳთმფლობე\ლობაჲ
Line of ed.: 28     
ჩუენი, ამისთჳს განგუაზრახა, ვითარ-იგი პირველ -- ცოდვი\სა
Line of ed.: 29     
არა წარდგინებად, ეგრეთვე აწ ღმრთისა წარდგინებად თავთა
Line of ed.: 30     
თჳსთა, და ესოდენ ერთგულებით მონებად, რაოდენ შუენის მის მიერ
Line of ed.: 31     
მკუდრეთით აღდგინებულთა და, შემდგომად პირველისა დაბადებისა,
Line of ed.: 32     
კუალად მეორედ განახლებულთა. რამეთუ ესრეთ გულისჴმა-იყოფე\ბის
Line of ed.: 33     
"ვითარცა მკუდრეთით ცხოველნი", ვითარმედ: ეს\რეთ
Line of ed.: 34     
ჯერ-არს ამიერითგან ჩუენდა მონებაჲ ღმრთისაჲ, რაჲთა
Line of ed.: 35     
არარაჲ[თ] განცრუვნებოდის ჩუენ ზედა სახელი მონებისა მისისაჲ,
Page of ed.: 60   Line of ed.: 1     
რომელნი-ესე არა ხოლო პირველად დაგუბადნა, არამედ აწ კუალად
Line of ed.: 2     
მეორედ განგუაცხოველნა, რაჟამს თავისა მიერ თჳსისა მოგჳყიდნა
Line of ed.: 3     
ცოდვისაგან და სიკუდილისა. ამისთჳს ყოველთა ასოთა ჩუენთა
Line of ed.: 4     
არარაჲსა სხჳსა, თჳნიერ ნებისა მისისა, მოქმედებაჲ თანა-აც. და
Line of ed.: 5     
ესე არს საჭურველ სიმართლისა ქმნაჲ მათი, რაჟამს არცა
Line of ed.: 6     
ერთი მათგანი ჰყოფდეს სხუასა რასმე, თჳნიერ ნებისა მისისა.

Line of ed.: 7        
ხოლო შემდგომი იგი სიტყუაჲ ესრეთ უსაკუთრეს არს: რამეთუ
Line of ed.: 8     
ცოდვაჲ თქუენ ზედა არღარა უფლებს. [ვითარ თუ\მცა]
Line of ed.: 9     
ზემოთა სიტყუათა თანა შეაერთებდა მას მოციქული, და გუე\ტყოდა,
Line of ed.: 10     
ვითარმედ: ამისთჳს გაწუევ ასოთა თქუენთა საჭურველ
Line of ed.: 11     
ყოფად სიმართლისა ღმრთისა, რამეთუ ცოდვაჲ თქუენ ზედა არ\ღარა
Line of ed.: 12     
უფლებს. რომელი ცოდვაჲ? -- ცხად არს, ვითარმედ -- იგი,
Line of ed.: 13     
რომელი მოგუეტევა ნათლისღებითა; ვინაჲთგან აწ ქრისტემან მკუ\დრეთით
Line of ed.: 14     
განგაცხოველნა, და გიჴსნნა სიკუდილისა მისგან, რომელი
Line of ed.: 15     
ცოდვისა ნაყოფ იყო.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: რამეთუ არა ხართ შჯულსა ქუეშე, არამედ
Line of ed.: 17     
მადლსა (6,14). თარგმანი: შჯული აყენებდა ოდენ ცოდვასა,
Line of ed.: 18     
არამედ ვერვე დააყენებდა, რამეთუ ვერარას შეეწეოდა მოქმედთა
Line of ed.: 19     
სათნოებისათა, თჳნიერ ძაგებისა და ქებისა საქმეთაჲსა. ხოლო მადლი
Line of ed.: 20     
გარდასრულთაგან გჳჴსნის და მომავალთა ცოდვათაგან გუცავს,
Line of ed.: 21     
უკუეთუ ოდენ ჩუენ ნებსით არა განვაგდოთ უღელი მისი. ამისთჳს
Line of ed.: 22     
ბევრწილ უძჳრეს დაისაჯების, რომელი მადლსა ქუეშე ცოდვიდეს,
Line of ed.: 23     
ვიდრეღა რომელი შჯულსა ქუეშე ცოდვიდა. რამეთუ ესე დაჰჴსნის\ცა
Line of ed.: 24     
თანანადებსა პირველთა ბრალთასა, მცველ გუექმნების წინა\მდებარეთა
Line of ed.: 25     
ცოდვათაგან, და შემწე -- მოგებად სათნოებისა, საუკუ\ნეთა
Line of ed.: 26     
კეთილთა მომატყუებელისა, უკუეთუ ოდენ ჩუენ არა მოვმედგრდეთ
Line of ed.: 27     
და დავიჴსნნეთ უდებებისა მიერ.

Verse: 15   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 28        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე რაჲ? ვცოდვიდეთ-მე-ა, რამეთუ არა
Line of ed.: 29     
ვართ შჯულსა ქუეშე, არამედ მადლსა? -- ნუ იყოფინ (6,15).
Line of ed.: 30     
თარგმანი: ამიერითგან იწყ[ო] განკრძალებად მსმენელთა, რაჲთა
Line of ed.: 31     
არა უდებ-იყვნენ, მადლი რაჲ ესმას, და წარჴსნილად ცოდვიდენ.
Line of ed.: 32     
ვითარმცა ეტყოდა, ვითარმედ: ნუ გგონიეს თუ, ვითარ-იგი პირველ
Line of ed.: 33     
ქმნულთა ცოდვათა აღჴოცაჲ, ეგრეთვე შემდგომთაჲცა აქუს მადლ\სა
Line of ed.: 34     
ნათლისღებისასა. არამედ მიერითგან უმეტესისა კრძალვისა ღირს
Line of ed.: 35     
არს, რაჲთა ერთგზის განბანილი Manuscript page: E118v  [და უეჭუელად] ბრალთაგან
Page of ed.: 61   Line of ed.: 1     
განწმედილი უშრომელითა მით საბანელითა ემბაზისაჲთა არა კუალად
Line of ed.: 2     
შეიმწინკულოს ცოდვითა, და ყოვლად სატკივარსა მას მოქენე იქმნეს
Line of ed.: 3     
საბანელსა ცრემლთასა.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: არა უწყითა, რამეთუ რომელსა-იგი წარუდგინენით
Line of ed.: 5     
თავნი თჳსნი მონად მორჩილებასა, მონანი ხართ, რომელსაცა-იგი
Line of ed.: 6     
ერჩით: გინა თუ ცოდვასა სიკუდილად, ანუ მორჩილებად სიმა\რთლესა
Line of ed.: 7     
(6,16). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: არა ვიტყჳ
Line of ed.: 8     
გეჰენიასა, არცა მერმეთა მათ სატანჯველთა, არამედ თჳთ ამას
Line of ed.: 9     
კმა-გიყოფ მომატყუებელად სირცხჳლისა, ცოდვისაგან დამაყენებე\ლისა,
Line of ed.: 10     
უკუეთუ ქრისტეს მიერ გამოჴსნილნი, და მადლით ცოდვისა\გან
Line of ed.: 11     
განმართლებულნი კუალად ცოდვასავე დაემონნეთ. რამეთუ სახ\ელით
Line of ed.: 12     
თუ სხჳსად გეწოდებოდის, ესე არად სარგებელ გეყოფვის,
Line of ed.: 13     
ვინაჲთგან რაჲსაცა მორჩილ იყვნეთ, მისნიცა მონანი ხართ: გინათუ
Line of ed.: 14     
ცოდვისა, სიკუდიდ შთამყვანებელისანი, ანუ თუ მორჩილებისა ღმრ\თისა,
Line of ed.: 15     
სიმართლედ აღმყვანებელისანი.

Verse: 17   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: ხოლო მადლი ღმერთსა, რამეთუ იყვენით მონა
Line of ed.: 17     
ცოდვისა, და მორჩილ იქმნენით გულითა, რომელსაცა-იგი მიეცენით
Line of ed.: 18     
სახედ მოძღურებისა. ხოლო აწ განთავისუფლებულ [ხართ] ცოდ\ვისაგან
Line of ed.: 19     
და დამონებულ ხართ სიმართლესა (6,17-18). თარგმანი:
Line of ed.: 20     
შეაშინნა რაჲ კუალად-დამონებისაგან ცოდვისა და სიკუდილისა, აწ
Line of ed.: 21     
კუალად ჴსენებად მოიყვანებს მათ ქველისმოქმედებათა ღმრთისათა,
Line of ed.: 22     
და მადლობად აღსძრავს მისსა, რომელმან იჴსნნა მონებისაგან
Line of ed.: 23     
ცოდვათაჲსა. ხოლო მორჩილებაჲ რაჲ თქუა გულითა, აქებს მათ,
Line of ed.: 24     
ვითარმედ: თჳთმფლობელობითი არს და არა იძულებითი, გულითადი
Line of ed.: 25     
ეგე მორჩილებაჲ თქუენი, რომელ გაქუს მისსა მიმართ, რომელსაცა-\იგი
Line of ed.: 26     
მიეცენით სახედ მოძღურებისა. ესე იგი არს. ვითარმედ,
Line of ed.: 27     
რომელსაცა-იგი მიეცენით განსასწავლელად შჯულთა და წესთა
Line of ed.: 28     
სახარებისათა, რომლისა მიერ არა ხოლო ცოდვისაგან განსთავისუ\ფლდით,
Line of ed.: 29     
არამედ სიმართლესაცა დაემონენით.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 30        
მოციქულისაჲ: კაცობრივ ვიტყჳ უძლურებისათჳს ჴორცთა
Line of ed.: 31     
თქუენთაჲსა: ვითარცა-იგი წარუდგინენით ასონი ეგე თქუენნი მონ\ებად
Line of ed.: 32     
არაწმიდებასა და უშჯულოებასა უშჯულოებად, ეგრეცა აწ
Line of ed.: 33     
წარუდგინენით ასონი ეგე თქუენნი მონებად სიმართლესა სიწმიდედ
Line of ed.: 34     
(6,19). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: დაღაცათუ ჯერ-იყო,
Line of ed.: 35     
რაჲთამცა ესოდენი უმაღლესი სახე მონებისაჲ განგიწესე თქუენ,
Page of ed.: 62   Line of ed.: 1     
რაოდენ უაღრეს არს მონებაჲ სიმართლისაჲ ცოდვისასა და ქრის\ტესი
Line of ed.: 2     
- ბელიარისსა! ხოლო მე არარას გეტყჳ უზეშთაესსა ბუნებ\ისასა,
Line of ed.: 3     
და კაცობრივსა უძლურებასა თანა დაგამდაბლებ სიტყუასა
Line of ed.: 4     
ქადაგებისასა. რამეთუ თჳთ უძლურებაჲ ესე ჴორცთაჲ -- არა
Line of ed.: 5     
ჴორცთაჲ არს, არამედ გონებისა და ნებისა თქუენისაჲ. გარნა მე
Line of ed.: 6     
რაჲთა არა დაგიმძიმო, მასცა ჴორცთავე მივაჩემებ და გეტყჳ ნაცვ\ალად
Line of ed.: 7     
ამისსა, ვითარმედ "უძლურებისათჳს გონებისა", ესრეთ ვი\თარმედ
Line of ed.: 8     
"უძლურებისათჳს ჴორცთა თქუენთაჲსა", რაჲთა ესოდე\ნიღა
Line of ed.: 9     
სადმე ჰმონოთ ღმერთსა, რაოდენ გულსმოდგინედ ჰმონებდით
Line of ed.: 10     
ცოდვასა.

Verse: 20   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 11        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ოდეს-იგი მონანი იყვენით ცოდვისანი,
Line of ed.: 12     
თავისუფალ იყვენით სიმართლისაგან. რაჲ უკუე ნაყოფი გაქუნდა
Line of ed.: 13     
მაშინ, რომლისათჳს აწ ეგერა გრცხუენის? რამეთუ აღსასრული
Line of ed.: 14     
მათი სიკუდილი არს (6,20-21). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 15     
ოდეს-იგი ჰმონებდით ცოდვასა, ყოვლად არცა ერთსა რას
Line of ed.: 16     
თავს-იდებდით ქმნასა სიმართლისასა, რამეთუ ესე არს თავისუ\ფლებაჲ
Line of ed.: 17     
სიმართლისაგან, და ამას ყოველსა შინა უნაყო\ფოცა
Line of ed.: 18     
იყვენით ჰჱთუმცა ვითარ-იგი კეთილისაგან, ეგრეთვე ბოროტი\საგან!
Line of ed.: 19     
არამედ [ს]აქადული არცა Manuscript page: E119r  [ერთი რაჲ] გაქუნდა. ხოლო
Line of ed.: 20     
სირცხჳლითა ესოდენ აღსავსე იყვენით. რომელ [არა ხოლო] მაშინ,
Line of ed.: 21     
არამედ ჯერეთ აწცა გრცხუენის მაშინდელთა საქმეთათჳს, რამეთუ
Line of ed.: 22     
ესევითარი არს [გონებაჲ] ცოდვისაჲ, რომე[ლ] მრავალჟამეულსა
Line of ed.: 23     
სირცხ[ჳლსა] აქა, და უნანელ თუ იყოს, დაუსრულებელსაცა
Line of ed.: 24     
სირცხჳლსა დაუმკჳდრებს, აქაცა და მუნცა; და არა ხოლო
Line of ed.: 25     
სირცხჳლსა, არამედ სიკუდილსაცა სულისასა.

Verse: 22   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 26        
მოციქულისაჲ: ხოლო აწ განთავისუფლებულ ხართ ცოდვისა\გან
Line of ed.: 27     
და დამონებულ ღმერთსა, და გაქუს ნაყოფი თქუენი სიწმიდედ,
Line of ed.: 28     
და აღსასრულსა -- ცხორებაჲ საუკუნოჲ. რამეთუ საგზალი ცოდ\ვისაჲ
Line of ed.: 29     
სიკუდილი არს, ხოლო ნიჭი ღმრთისაჲ -- ცხორებაჲ საუკუ\ნოჲ
Line of ed.: 30     
ქრისტე იესუჲს მიერ უფლისა ჩუენისა (6,22-23). თარგმანი:
Line of ed.: 31     
კეთილად გჳჩუენა ნაყოფი ცოდვისაჲ: პირველ -- სირცხჳლი მრავალ\ჟამეული,
Line of ed.: 32     
და დასასრულსა -- სიკუდილი. ხოლო აწ მონებისა ღმრ\თისასა
Line of ed.: 33     
იტყჳს "ნაყოფსა", ესე იგი არს სიწმიდით მოქალაქობაჲ,
Line of ed.: 34     
რომლისა აღსასრული არს ცხორებაჲ საუკუნოჲ. რამეთუ საგზა\ლი,
Line of ed.: 35     
ესე იგი არს სასყიდელი ცოდვისაჲ -- სიკუდილი არს,
Page of ed.: 63   Line of ed.: 1     
ხოლო სიმართლისაჲ არღარა სასყიდელი, არამედ ნიჭი ღმრთისა
Line of ed.: 2     
მიერი, ცხორებაჲ საუკუნოჲ, რომელი-იგი არა სასყიდლად, არამედ
Line of ed.: 3     
ნიჭად და მადლით მიეცემის ყოველთა. ესრეთ უკუე, წარმოაჩინა
Line of ed.: 4     
რაჲ ცოდვაჲ და ნაყოფი მისი, სიმართლე და ნაყოფი მისი, --
Line of ed.: 5     
არარას უმეტესსა ითხოვს, უმეტესობისა წილ ნიჭთაჲსა, თჳნიერ
Line of ed.: 6     
ამა[ს] ოდენ, რაჲთა, ვითარ-იგი მონებასა შინა ცოდვისასა ყოვლად
Line of ed.: 7     
უნაწილო ვიყვენით სიმართლისაგან, ეგრეთვე აწ, მონებასა შინა
Line of ed.: 8     
სიმართლისასა, ყოვლად უნაწილო ვიყვნეთ ცოდვისა და სიბოროტი\საგან,
Line of ed.: 9     
რაჲთა სირცხჳლისაგან ვიჴსნნეთ და კადნიერებასა
Line of ed.: 10     
მივე/მთხჳნეთ.



Subsection: 8  
Line of ed.: 11   თავი Ⴇ̂. შჯულსა ქუეშე მყოფთა დაშჯისათჳს ცოდვისა მიერ,
Line of ed.: 12  
რომლისაგან განგუათავისუფლნა ქრისტემან


Chapter: 7  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 13        
მოციქულისაჲ: ანუ არა უწყითა, ძმანო, -- რამეთუ მეცნიერთა
Line of ed.: 14     
მათ შჯულისათა ვეტყჳ, -- ვითარმედ შჯული უფლებს კაცსა ზედა,
Line of ed.: 15     
რაოდენ ჟამ ცოცხალ არს იგი? რამეთუ ქმრის ცოლი დედაკაცი
Line of ed.: 16     
სიკუდილადმდე ქმრისა შეკრულ არს შჯულითა; ხოლო უკუეთუ
Line of ed.: 17     
მოკუდეს ქმარი იგი, განთავისუფლებულ არს იგი შჯულისა მისგან
Line of ed.: 18     
ქმრისა. აწ უკუე ცხორებასა ქმრისასა მემრუშედ ეწოდოს, შე-თუ-\ეყოს
Line of ed.: 19     
ქმარსა სხუასა; ხოლო უკუეთუ მოკუდეს ქმარი მისი, თავის\უფალ
Line of ed.: 20     
არს იგი შჯულისა მისგან. რაჲთა არა იყოს იგი მემრუშე,
Line of ed.: 21     
შე-თუ-ეყოს ქმარსა სხუასა (7,1-3). თარგმანი: ვინაჲთგან ზემო
Line of ed.: 22     
აჩუენა, ვითარმედ ცოდვაჲ არღარა უფლებს, აწ აჩუენებს, ვითარ\მედ
Line of ed.: 23     
არცაღა შჯული უფლებს; და სახედ შემოიღებს მას, რაჲ-იგი
Line of ed.: 24     
თჳთ მასვე შჯულსა განეწესა დედაკაცისათჳს ქმრის ცოლისა. და
Line of ed.: 25     
შჯულსა იტყჳს ნაცვალად ქმრისა, ხოლო მორჩილთა შჯული\სათა
Line of ed.: 26     
- სახედ ცოლისა. და ამას თჳთ მეცნიერთავე ეტყჳს წიგნისა
Line of ed.: 27     
მის შჯულისათა, ვითარმედ: შჯული უფლებს კაცსა ზედა, ესე იგი
Line of ed.: 28     
არს მამაკაცსა და დედაკაცსა (რამეთუ კაცებისა სახე\ლი
Line of ed.: 29     
ზოგადი არს ორთაჲვე). ამისსა შემდგომად სახითა მით ქმრისა
Line of ed.: 30     
სიკუდილისაჲთა იგავით ეტყჳს მოკუდომასა შჯულისასა, რაჲთა
Line of ed.: 31     
არა შეაწუხნეს იგინი განცხადებულად შეურაცხებითა შჯულისაჲ\თა;
Line of ed.: 32     
და ზედამიწევნით დაუმტკიცებს, ვითარმედ ესრეთ განთავისუ\ფლებულ
Line of ed.: 33     
არიან მისგან, ვითარცა ცოლი -- ქმრისაგან მომკუდრისა.

Verse: 4   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 64  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: ამისთჳს თქუენცა, ძმანო ჩემნო, მოჰკუედით
Line of ed.: 2     
შჯულისაგან ჴორცითა მით ქრისტესითა, რაჲთა იყვნეთ თქუენ
Line of ed.: 3     
სხჳსა მის მკუდრეთით აღდგომილისა, რაჲთა ნაყოფი გამოვიღოთ
Line of ed.: 4     
ღმრთისა (7,4). თარგმანი: ვინაჲთგან ჰურიათა ეტყჳს, ამისთჳს
Line of ed.: 5     
არა შჯულისასა იტყჳს სიკუდილსა, არამედ მათსა, რაჲთა არა
Line of ed.: 6     
შეაწუხნეს გინებითა შჯულისაჲთა, და სიკუდილსა მას მათსა
Line of ed.: 7     
შჯულისაგან ჴორცითა მით იტყჳს, ესე იგი არს სიკუდილითა ქრის\ტესითა,
Line of ed.: 8     
რომლისა თანა მოჰკუედით Manuscript page: E119v  ნათლისღებითა, რაჲთა
Line of ed.: 9     
იყვნეთ თქუენ სხჳსა მის, ესე იგი არს რომელმან მოგიყიდნა
Line of ed.: 10     
სისხლითა თჳსითა, და მკუდრეთით აღდგომასა მისსა თანა აღგა\დგინნა
Line of ed.: 11     
მკუდარ ქმნულნი შეცოდებითა. ვინაჲცა არღარა ხართ თავ\თა
Line of ed.: 12     
თჳსთანი, არამედ სასყიდლით სყიდულ ხართ, რაჲთა იყვნეთ
Line of ed.: 13     
თქუენ ნაყოფისა შემწირველ ღმრთისა მხოლოჲსა, და ცოდვაჲ
Line of ed.: 14     
თქუენ ზედა ვერღარა უფლებდეს, ვერცაღა შჯულიერნი იგი ჴორ\ციელად
Line of ed.: 15     
ბრძანებანი საკუერთხთათჳს და მსხუერპლთა, საჭმელთა
Line of ed.: 16     
და სასუმელთა, და სხჳსა ესევითარისა.

Verse: 5   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 17        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ვიდრე-იგი ვიყვენით ჴორცთა შინა,
Line of ed.: 18     
ვნებანი იგი ცოდვათანი შჯულისა მისგან იქმნებოდეს ასოთა შინა
Line of ed.: 19     
ჩუენთა, რაჲთა ნაყოფი გამოვიღოთ სიკუდილისაჲ (7,5). თარგმანი:
Line of ed.: 20     
არა იტყჳს, ვითარმედ: "რაჟამს ვიყვენით შჯულსა შინა",
Line of ed.: 21     
რაჲთა არა ადგილ-სცეს მწვალებელთა სიტყუად, ვითარმედ: "ბო\როტ
Line of ed.: 22     
იყო ძუელი იგი შჯული"; არამედ -- "რაჟამს ვიყვენით
Line of ed.: 23     
ჴორცთა შინა"; რამეთუ ჴორც უწოდს ბოროტთა საქმეთა,
Line of ed.: 24     
ჴორცთა მიერ ქმნილისა ცოდვისათა. არცა ამას იტყჳს თუ: "მაშინ
Line of ed.: 25     
ჴორციელ ვიყვენით, ხოლო აწ უჴორცო ვართ", რამეთუ ამას ყოვ\ელსა
Line of ed.: 26     
ღონე-ჰყოფს რაჲთა არცა განცხადებულად მიზეზ ცოდვისა
Line of ed.: 27     
ყოს შჯული, არცა კუალად სრულიად თავისუფალ ყოს; რამეთუ
Line of ed.: 28     
მწარისა შემასმენელისა ადგილი ეპყრა შჯულსა და გამოაცხადებდა
Line of ed.: 29     
ცოდვათა, ხოლო არა თჳთ იგი გუაქმნევდა მათ. ამისთჳს არა
Line of ed.: 30     
იტყჳს, ვითარმედ: "შჯულისა მიერ", არამედ შჯულისაგან
Line of ed.: 31     
იქმნებოდესო, ესე იგი არს, ვითარმედ განქიქებულ იქმნე\ბოდეს.
Line of ed.: 32     
არცა კუალად იტყჳს, ვითარმედ: "ასოთა მიერ ჩუენთა",
Line of ed.: 33     
არამედ -- "ასოთა შინა ჩუენთა", რაჲთა არა ასოთა მიერ ქმნულად
Line of ed.: 34     
ჰგონნე ცოდვანი, და ბოროტად შეჰრაცხო გუამი კაცისაჲ, რომელი-\ესე
Line of ed.: 35     
უჯერო არს. რამეთუ ასოთა მაქმნეველ გონებაჲ იყო, მი\დრეკილი
Line of ed.: 36     
ეშმაკისა მიერ, [რაჲთა] ასოთა შინა ჩუენთა გამოიღოს
Page of ed.: 65   Line of ed.: 1     
ნაყოფი სიკუდილისაჲ; გინათუ, ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს სი\ტყუად:
Line of ed.: 2     
ნაყოფის შემწირველ იქმნეს სიკუდილისა.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: ხოლო აწ განთავისუფლებულ ვართ შჯულისა
Line of ed.: 4     
მისგან და მოვკუედით, რომლითაიგი შეპყრობილ ვიყვენით, რაჲთა
Line of ed.: 5     
ვჰმონებდეთ ჩუენ განახლებულითა სულითა და არა დაძუელებულ\ითა
Line of ed.: 6     
წიგნითა (7,6). თარგმანი: ჰხედავა, ვითარ აქა შჯულსაცა
Line of ed.: 7     
ჰრიდებს და ჴორცთაცა, და არა იტყჳს, ვითარმედ: "განქარვე\ბულ
Line of ed.: 8     
არს შჯული", ანუ ვითარმედ: "ჴორცნი", არამედ ვი\თარ-იგი
Line of ed.: 9     
უსაკუთრეს არს, ვითარმედ: ჩუენ განქარვებულ
Line of ed.: 10     
ვართ შჯულისაგან და მომკუდარ ვართ მისგან\ცა,
Line of ed.: 11     
რომლითა შეპყრობილ ვიყვენით (ესე იგი არს
Line of ed.: 12     
სიკუდილი). ვითარ თუმცა იტყოდა, ვითარმედ: ჴსნილ ვართ შჯული\საგან
Line of ed.: 13     
და გამოჴსნილ ჩუენისა მის შემპყრობელისა სიკუდილისაგან.
Line of ed.: 14     
ამისთჳსცა თანა-გუაც მონებაჲ მისგან გამომჴსნელისა ჩუენისა ქრის\ტესი,
Line of ed.: 15     
რომლისა მონებად უგანცხადებულეს არს და უახლეს; ვი\თარ-იგი
Line of ed.: 16     
კაცის-კლვისასა უმაღლეს არს ყოვლად არა-განრისხებაჲ,
Line of ed.: 17     
და მრუშებისასა -- არცა თუ გულისთქუმით მიხედვაჲ; რომელსა
Line of ed.: 18     
არღარა შჯული გჳბრძანებს, არამედ სული; ახალსა -- ძუელისა
Line of ed.: 19     
წილ, და დაუჴსნელსა -- დაჴსნადისა წილ; რამეთუ, სიტყჳსაებრ
Line of ed.: 20     
წინაჲსწარმეტყუელისა, სული წრფელი განახლდეს რაჲ შინაგან
Line of ed.: 21     
ჩუენსა, ჩუენცა განგუაახლებს ძალითა მადლით
Line of ed.: 22     
განღმრთობი/საჲთა.

Verse: 7   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 23        
მოციქულისაჲ: რაჲ-მე უკუე ვთქუათ? შჯული ცოდვა-მე-არსა?
Line of ed.: 24     
- ნუ იყოფინ! არამედ ცოდვაჲ არა ვიცოდე, გარნა შჯულისაგან,
Line of ed.: 25     
რამეთუ გულისთქუმაჲ არა ვიცოდე, უკუეთუმცა არა შჯული იტყ\ოდა,
Line of ed.: 26     
ვითარმედ: ნუ გული-გითქუამნ. (7,7). თარგმანი: ამათ სი\ტყუათა
Line of ed.: 27     
მიერ ცხად ჰყოფს, რამეთუ არცა თჳთ ცოდვა, არცა
Line of ed.: 28     
მომატყუებელ ცოდვისა, არამედ გამომაცხადებელ და შემასმენელ
Line of ed.: 29     
ოდენ ცოდვისა არს შჯული. Manuscript page: E120r  [მამხილებელ] არს და არა\მიმ[შუებელ
Line of ed.: 30     
პირუ]ტყულად უმეცრებით ცოდვად. ხოლო ჰგონებდეს
Line of ed.: 31     
თ[უ] ვინმე, ვითარმედ პირველ შჯულისა ყოვლად არა იყო გულის\თქუმაჲ
Line of ed.: 32     
გინა ცოდვაჲ, გულისჴმა-ყავნ, თუ [ვი]ნაჲ იქმნა წყლით
Line of ed.: 33     
რღუნაჲ ანუ დაწუვაჲ სოდომისაჲ, თჳნიერ ცოდვისაგან და გულის\თქუმისა.
Line of ed.: 34     
ამ[ისთჳს] არა ამას იტყჳს თუ: "ყოვლად უგულისთქუმო
Page of ed.: 66   Line of ed.: 1     
ვიყავ", არამედ ცოდვად არა ვიცოდეო გულის-თქუმაჲ არცა [ბრ]ალად
Line of ed.: 2     
შემერაცხა.

Verse: 8   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: მიზეზი უკუე პოვა ცოდვამან მცნებისა მისგან,
Line of ed.: 4     
და შექმნა ჩემ თანა ყოველი გულისთქუმაჲ, რამეთუ თჳნიერ შჯულისა
Line of ed.: 5     
ცოდვაჲ მკუდარ არს (7,8). თარგმანი: იხილე, ვითარ იჴსნის შჯულსა
Line of ed.: 6     
ბრალობისაგან, იტყოდის რაჲ, ვითარმედ: მიზეზი პოვა ცოდვამან
Line of ed.: 7     
მცნებისა მისგან. ესე იგი არს მიზეზი, რამეთუ რაჟამს მაყენებნ
Line of ed.: 8     
ჩუენ ვინმე, ჩუენდა გულისსათქუმელისა საქმისაგან, უმეტესად
Line of ed.: 9     
აღეგზნის ჩუენ შორის ცეცხლი გულისთქუმისაჲ. ეგრეთვე აწ, რა\ჟამს
Line of ed.: 10     
გუაყენებდა მცნებაჲ შჯულისაჲ, რაჲთა არა გული-გჳთქუ\მიდეს,
Line of ed.: 11     
ესე რაჲ იხილეს ცოდვამან და უდებებამან, წინააღმდგომი
Line of ed.: 12     
მისი შთამოგჳთესეს, რაჲთა არღარა ერთისა რაჲსმე, არამედ ყოვ\ლისავე
Line of ed.: 13     
ბოროტისა გულისთქუმაჲ დასთესონ ჩუენ შორის. რამეთუ
Line of ed.: 14     
თჳნიერ შჯულისა ცოდვაჲ მკუდარ არს, ესე იგი არს, ვითარმედ,
Line of ed.: 15     
ვიდრე არა აღნთებულ იყოს სანთელი მხილებისაჲ შჯულთა მიერ,
Line of ed.: 16     
ვითარცა ბნელსა შინა უმეცრებისასა ცოდვენ კაცნი, და ვითარცა
Line of ed.: 17     
მკუდარნი, უგრძნობელად იქმან, რასა-იგი იქმან.

Line of ed.: 18        
სხუაჲ თარგმანი სევერიანესი: ვითარცა-იგი მაცხოვარსა ყო\ველთასა
Line of ed.: 19     
ცხორება და სიმართლე და მაცხოვარ სახელ-\სდებენ
Line of ed.: 20     
წმიდანი წერილნი, ეგრეთვე ბოროტსა ეშმაკსა, ვითარ ვჰ\გონებ,
Line of ed.: 21     
აწინდელსა ამას ადგილსა ცოდვად სახელ-სდებს მოციქუ\ლი
Line of ed.: 22     
და იტყჳს, ვითარმედ: მიზეზი პოვა ბოროტმან ეშმაკმან, და
Line of ed.: 23     
ვითარცა მომპოვნებელმან ცოდვისამან, ეგრეთვე სამართლად ცოდ\ვად
Line of ed.: 24     
სახელდებულმან, და მაშინღა უმეტესი მოსწრაფებაჲ დადვა
Line of ed.: 25     
დათესვად ჩუენ შორის სიმრავლესა გულისთქუმათასა, რაჟამს შჯულ\მან
Line of ed.: 26     
გუამცნო არა გულისთქუმად, რაჲთა განამრავლოს საშჯელი
Line of ed.: 27     
ჩუენი ყოვლით კერძო გარდამავალ ყოფითა მცნებისაჲთა. ხოლო
Line of ed.: 28     
ესე ცხად არს, რომელ, იტყოდის რაჲ მოციქული, ვითარმედ: "შე\ქმნა
Line of ed.: 29     
ჩემ შორის", თავისა თჳსისა მიერ ყოველსა კაცთა ბუ\ნებასა
Line of ed.: 30     
მოასწავებს.

Verse: 9   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 31        
მოციქულისაჲ: ხოლო მე ცხოველ ვიყავ ოდესმე თჳნიერ
Line of ed.: 32     
შჯულისა. და ოდეს მოიწია მცნებაჲ იგი, ცოდვაჲ განცოცხლდა და
Line of ed.: 33     
მე მოვკუედ; და მეპოვა მე მცნებაჲ იგი, რომელი იყო საცხორე\ბელად,
Line of ed.: 34     
იგივე სიკუდილად. რამეთუ ცოდვამან მან მიზეზი მიიღო
Line of ed.: 35     
მცნებისა მისგან, მაცთუნა მე და მის მიერ მომკლა (7,9-11). თარგ\მანი:
Line of ed.: 36     
პირველ მოსესსა იტყჳს ცხოველ ყოფასა, და არა
Page of ed.: 67   Line of ed.: 1     
სიმრავლითა ცოდვათაჳთა მომკუდარ-ყოფასა ვითარმედ: მაშინ ბუ\ნებითი
Line of ed.: 2     
ოდენ შჯული მაქუნდა მამხილებელად, ხოლო შემდგომად
Line of ed.: 3     
მოსესსა წერილისაჲცა იგი ზედა-დაერთო ბუნებითსა მას, და ვი\თარცა
Line of ed.: 4     
მკუდარი აღადგინა, [და] უჩინოჲ საჩინო ყო დაფარულებაჲ
Line of ed.: 5     
ცოდვისაჲ, რომლითა მე მოვკუედ, რაჟამს არღარა უმეცრებით,
Line of ed.: 6     
არამედ მეცნიერებით ვცოდევდი და ცოდვისაგან დამაყენებელისა მის
Line of ed.: 7     
შჯულისასა არა ვისმენდი. ამისთჳსცა საცხორებელად მოცემული
Line of ed.: 8     
იგი ურჩებამან და უდებებამან ჩემმან სასიკუდინო ჩემდა ყო. რომ\ლისათჳს
Line of ed.: 9     
არა მკურნალისაჲ, არამედ სენისა მის შემ\\მატებელისაჲ Manuscript page: E119v 
Line of ed.: 10     
არს] ბრალი და [უფროჲსღა] ცოდვისა მომპოვნებელისა და მაც\თურებით
Line of ed.: 11     
მომაკუდინებელისა ეშმაკისაჲ, რომელმან სამოთხისა იგი
Line of ed.: 12     
მცნებისა გარდასლვაჲ შჯულისა მცნებათა გარდასლვასა თანა სასიკუ\დინო
Line of ed.: 13     
ჩუენდა ყო.

Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 14        
მოციქულისაჲ: ამიერითგან შჯული წმიდა არს და მცნებაჲ იგი
Line of ed.: 15     
- წმიდა და მართალ და კეთილ (7,12). თარგმანი: შჯულად
Line of ed.: 16     
მოსეს მიერსა მას იტყჳს, ხოლო მცნებად -- სამოთხეს შინა
Line of ed.: 17     
მიცემულსა მას პირველთა მამათადა, რომელსა წმიდად უწოდს,
Line of ed.: 18     
ვითარცა სიწმიდისა მასწავლელსა. ხოლო მართლად -- ვითარცა
Line of ed.: 19     
მართლიად დამშჯელსა გარდამავალთა მისთასა; ხოლო კეთილად,
Line of ed.: 20     
- რამეთუ ცხორებისა განმამზადებელ იყო ყოველთათჳს, რომელთა
Line of ed.: 21     
დაიცვან იგი.

Verse: 13   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე კეთილი იგი მე სიკუდილ მექმნაა? --
Line of ed.: 23     
ნუ იყოფინ! არამედ ცოდვაჲ იგი, რაჲთა ჩნდეს ცოდვა კეთილითა
Line of ed.: 24     
მით, რომელი იქმნა ჩემდა სიკუდილ, რაჲთა იყოს გარდარეულად
Line of ed.: 25     
ცოდვილ ცოდვაჲ იგი მცნებისა მისგან (7,13). თარგმანი: ყოვლით
Line of ed.: 26     
კერძო თავისუფალ ჰყოფს შჯულსა, და ცოდვასა მიაჩემებს მკლველო\ბასა
Line of ed.: 27     
თჳსსა, რამეთუ სიწმიდემან შჯულისამან გამოაჩინა არაწმიდე\ბაჲ
Line of ed.: 28     
ცოდვისაჲ, და საჩინო ყო ყოველი იგი გესლი, სიკუდილისა
Line of ed.: 29     
მომატყუებელი; რაჲთა ესრეთ, რომელნი ივლტოდინ მისგან, ცხ\ოვნდენ;
Line of ed.: 30     
ხოლო რომელნი ჰყუარობდენ-ღა მას, გარდარეულად იქმნ\ნენ
Line of ed.: 31     
ცოდვილ ურჩებისათჳს, მცნებისა მისგან განმაყენებელისა.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: ესე უწყით, რამეთუ შჯული სულიერ არს,
Line of ed.: 33     
ხოლო მე ჴორციელ ვარ და განფრდილ ცოდვა[სა] [შინა] (7,14).
Line of ed.: 34     
თარგმანი: სულიერად უწოდს შჯულსა [მას], ვითარცა მასწავ\ლელსა
Line of ed.: 35     
სათნოებისასა და მბრძოლსა შეცოდებისასა. ხოლო თავისა
Page of ed.: 68   Line of ed.: 1     
მიერ თჳსისა ყოველსა კაცებასა შეასმენს; არა ვითარ-იგი არს
Line of ed.: 2     
ბუნებით, არამედ ვითარ-იგი იქმნა გულის-თქუმათაგან, მიდევნებითა
Line of ed.: 3     
ვნებულთა გემოთაჲთა. რამეთუ ჴორციელ ეწოდების ყოველთა
Line of ed.: 4     
მშჳნვიერთა და ქუეყნად დამზიდველთა საქმეთა, ვინაჲთგან მოკუ\დავებასა
Line of ed.: 5     
თანა შემოჴდა ბანაკებიცა ვნებათა პირად-პირადთაჲ, ვი\თარ
Line of ed.: 6     
რისხვაჲ და მწუხარებაჲ, გულის-თქუმაჲ ბოროტი, რომლითა
Line of ed.: 7     
ჴორციელი იგი კაცი მიეყიდა ცოდვასა. რამეთუ ესრეთ გულისჴმა-\იყოფების
Line of ed.: 8     
განფრდილობაჲ, რაჟამს მიეყიდოს ვინ ცოდვასა.

Verse: 15   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისა: რამეთუ რომელსა-იგი ვიქმ, არა ვიცი; რამეთუ
Line of ed.: 10     
არა რომელი-იგი მე მნებავს, მას ვიქმ, არამედ, რომელი-იგი მძულს,
Line of ed.: 11     
მას ვჰყოფ (7,15). თარგმანი: არა ამას იტყჳს, ვითარმედ: "უმეცრე\ბით
Line of ed.: 12     
ვცოდავ", არამედ აღტაცებით; რამეთუ პირველ და\ბადებითგან
Line of ed.: 13     
არავინ ყოფილ არს ესრეთ, რომელსამცა არა ჰქონებო\და
Line of ed.: 14     
მცირე გინა დიდი მხილებაჲ სჳნიდისისაჲ, არამედ რომელიმე
Line of ed.: 15     
წარმდებებით ცოდავს და რომელიმე აღტაცებით თანა-მიყოლითა
Line of ed.: 16     
ბილწისა მის გემოჲსაჲთა, რომელი შეარყევს კეთილისა მისგან
Line of ed.: 17     
ნებისა. და საძულელსა მას ესრეთ აქმნევს, ვითარცა საყუარელსა.
Line of ed.: 18     
ამისთჳს აწ არა ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: "არა ვიცი თუ ბოროტ
Line of ed.: 19     
არს და უმეცრებით ვცოდავ", არამედ: "არა ვიცი თუ ვითარ წარვი\ტაცები
Line of ed.: 20     
და ნებისაგან კეთილისა შევირყევი, ვითარცა მიმძლა\\\[ვრებული Manuscript page: E121r 
Line of ed.: 21     
პირველთა ჩუეულებათაგან].

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: ხოლო უკუეთუ, [რომელი-იგი მე არა მნებავს
Line of ed.: 23     
და მას ვჰყოფ, თანამოწამე ვარ შჯულისა, რამეთუ კეთილ არს]. აწ
Line of ed.: 24     
უკუე არღარა მე ვიქმ მას, არამედ რომელი-[იგი] დამკჳდრებულ არს
Line of ed.: 25     
ჩემ თანა ცოდვაჲ (7,16-17). თარგმანი: ბუნებითიცა და წერილ\ისაჲცა
Line of ed.: 26     
შჯული დიდად აქებენ მას, რომელი-იგი დაღაცათუ ჩუეულე\ბათაგან
Line of ed.: 27     
იძლეოდის ცოდვად, არამედ არცა ეგრეთ განიმართლებდეს
Line of ed.: 28     
თავსა მაქებელობითა ცოდვისაჲთა, [არამედ] უფროჲსღა განაქიქებ\დეს
Line of ed.: 29     
ძლეულებასა თჳსსა, ბილწად და უნებელად ქადაგებითა მისი\თა,
Line of ed.: 30     
რასა-იგი იქმს; ამას თანა განამართლებდეს-ცა შჯულსა ღმრ\თივ-მოცემულსა,
Line of ed.: 31     
ვითარმედ: არარაჲ დაუკლიეს მას ყოფად და სწავ\ლად
Line of ed.: 32     
ჩუენდა ჯეროვნისა, რომლისათჳს აღვიარებ, ვითარმედ: მეც\ნიერებით
Line of ed.: 33     
ვცოდე გარეგან-ყოფითა თავისა ჩემისაჲთა, და მძლავრ
Line of ed.: 34     
დამონებითა ბილწთა ჩუეულებათაჲთა.



Page of ed.: 69  
Subsection: 9  
Line of ed.: 1   თავი Ⴈ̂. ვნებათა მათთჳს,
Line of ed.: 2  
რომელნი არიან კაცობრივსა ბუნებასა შინა,
Line of ed.: 3  
რომელნი-იგი განგუწვალებენ შეთქუმულებისაგან შჯულისა


Verse: 18   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: რამეთუ უწყი, ვითარმედ არარაჲ დამკჳდრებულ
Line of ed.: 5     
არს ჩემ თანა, ესე იგი არს ჴორცთა შინა ჩემთა, კეთილი; რამეთუ
Line of ed.: 6     
ნებაჲ იგი წინა-მიც მე, ხოლო საქმედ კეთილისა მის არა ვჰპოებ,
Line of ed.: 7     
რამეთუ არა, რომელი-იგი მნებავს კეთილი, მას ვჰყოფ, არამედ
Line of ed.: 8     
რომელი-იგი არა მნებავს, ბოროტი, მას ვიქმ. ხოლო უკუეთუ რომე\ლი-იგი
Line of ed.: 9     
მე არა მნებავს და მას ვჰყოფ, არღარა მე ვიქმ მას, არამედ
Line of ed.: 10     
რომელი-იგი [დამკჳდრებულ არს] ჩემ თანა ცოდვაჲ (7,18-20).
Line of ed.: 11     
თარგმანი: არა ბუნებით უკეთურად უწოდს გუამსა, არამედ ამას
Line of ed.: 12     
ცხად ჰყოფს, ვითარმედ გარდასლვამან სამოთხეს შინა მცნებისამან,
Line of ed.: 13     
ყოველთა კეთილთაგან ცალიერ მყო მე, ვიდრემდის, არა თუ მას,
Line of ed.: 14     
რომელსა ვერ გულისჴმა-ვჰყოფ და არცა მნებავს, არამედ, რომელი
Line of ed.: 15     
რაჲ გულისჴმა-ვყო და მენებოს კეთილი, ვერცაღა მას ვჰყოფ,
Line of ed.: 16     
მიდრეკილი და თანა-წარტაცებული ბილწთა მიმართ გულისთქუმა\თა,
Line of ed.: 17     
გემოვნებითა ცოდვისაჲთა.

Line of ed.: 18        
ამათ სიტყუათა ზედა ნუმცა ვინ ბოროტად უწოდს ჴორც\თა,
Line of ed.: 19     
რეცა თანა-მოწამებითა მოციქულისა მიერ თქუმულისაჲთა, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 20     
არარაჲ დამკჳდრებულ არს მათ შინა
Line of ed.: 21     
კეთილი; რამეთუ არა რაჟამს ცალიერ არიან კეთილისაგან, აღ\სავსეცა
Line of ed.: 22     
არიან ბოროტითა, არამედ ორღანონი ოდენ არიან მათ
Line of ed.: 23     
შორის მყოფისა მის სულისანი, და სულსა ზედა არს კეთილად გინა
Line of ed.: 24     
ბოროტად ჴმარებაჲ მათი.

Line of ed.: 25        
სხუაჲ თარგმანი ჳკუმენისი: ჰნებავს, რაჲთა თჳთმფლობელო\ბაჲ
Line of ed.: 26     
ჩუენი აჩუენოს, ვითარმედ კაცი თჳთ-უფალ არს ქმნად კეთილ\ისა
Line of ed.: 27     
და ბოროტისა. ამისთჳს იტყჳს, ვითარმედ: არარაჲ დამკჳ\დრებულ
Line of ed.: 28     
არს ჩემ თანა, ესე იგი არს ჴორცთა შინა ჩემთა, კეთილი;
Line of ed.: 29     
რამეთუ უიძულებელ არს სათნოებაჲ, და ნებასა ოდენ კეთილსა
Line of ed.: 30     
წინა-უყოფს კაცთა, ვითარცა თჳთმფლობელთა აღრჩევად კეთილისა
Line of ed.: 31     
და ბოროტისა; ხოლო იგინი მასცა განისაკუთრებენ თჳსად, რომე\ლი
Line of ed.: 32     
აღრჩევითა გულისაჲთა და მიმყოვრებუ\\ლითა Manuscript page: E121v  მოქმედებითა
Line of ed.: 33     
შეითჳსონ, ვითარ-ესე აწ მოციქულმან, დაღაცათუ კეთილისაჲ არა
Line of ed.: 34     
თქუა, არამედ ცოდვისასა იტყჳს მკჳდრობასა ჴორცთა შინა თჳსთა.
Line of ed.: 35     
ესე -- ამისთჳს, რამეთუ ვინაჲთგან შემდგომად გარდასლვისა მის
Line of ed.: 36     
ადამისისა, ეუფლა კაცთა ცოდვისაჲ იგი სიბოროტე, არა მძლავრე\ბით,
Page of ed.: 70   Line of ed.: 1     
არამედ მრავალჟამეულითა მიდევნებულებითა გულისთქუმი\საჲთა,
Line of ed.: 2     
ყოველთა კაცთა შორის განაძლიერებდა გემოსა სიბოროტი\სა
Line of ed.: 3     
თჳსისასა. ამისთჳს აწ მოციქული ვითარცა ზოგადისა კაცთა
Line of ed.: 4     
ბუნებისა მაგიერ იტყჳს მის თანა მკჳდრობასა ცოდვისასა,
Line of ed.: 5     
რომელი-იგი მრავალჟამეულითა ჩუეულებითა ბუნებად შეექმნების.
Line of ed.: 6     
უფროჲსღა ამას ცხად-ჰყოფს, ვითარმედ ზოგად ორთავე მკჳდრობაჲ
Line of ed.: 7     
ჴორცთა შინა უღონო არს, რამეთუ რომელსაცა ერთსა მათგანსა
Line of ed.: 8     
მოუწოდოს კაცმან, მეორესა განაძებს; ცოდვაჲ -- სათნოებასა, და
Line of ed.: 9     
სათნოებაჲ -- ცოდვასა. ხოლო მოწოდებად ვიტყჳ მრავალ\ჟამეულსა
Line of ed.: 10     
მკჳდრობასა და მიმყოვრებულსა მოქმედებასა თითოეულისა
Line of ed.: 11     
მათგანისასა.

Verse: 21   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        
მოციქულისაჲ: ვპოვო-მეა შჯული, რომელსა უნდეს ჩემდა ყო\ფად
Line of ed.: 13     
კეთილისა, რამეთუ მე ბოროტი წინა-მიც? (7,21). თარგმანი:
Line of ed.: 14     
ზემო იტყოდა რაჲ, ვითარმედ: "არა რომელი-იგი მნებავს კეთილი
Line of ed.: 15     
მას ვჰყოფ", -- ამით სიტყჳთა არსებაჲ სულისა და ჴორცთაჲ
Line of ed.: 16     
თავისუფალ ყვნა ბრალობისაგან; რამეთუ უკუეთუ არა ჰნებავს ბოროტი,
Line of ed.: 17     
თავისუფალ არს სული; და უკუეთუ არა, რაჲ-იგი ჰნებავს, მას
Line of ed.: 18     
ჰყოფს, თავისუფალ არიან ჴორცნი. ესე იგი არს, ბუნებით არცა
Line of ed.: 19     
სულისაჲ არსებაჲ ბოროტ არს, არცა ჴორცთაჲ, რამეთუ ღმერთმან
Line of ed.: 20     
კეთილად შექმნნა იგინი. არამედ თჳთმფლობელმან ნებამან, რომელ\იცა
Line of ed.: 21     
აღირჩიოს, მასცა იქმს, და რომელსაცა მრავალჟამეულად იქმო\დის,
Line of ed.: 22     
მასცა დაამკჳდრებს [კაცისა შინა], (?) და მიერითგან ჰმძლავრობს;
Line of ed.: 23     
არათუ -- [კეთილი] გინა ბოროტი, არამედ ჩუეულებ[აჲ], რომელ\საცა
Line of ed.: 24     
მრავალჟამ ჩუეულ იყოს. რამეთუ ნებებაჲ ღმერთსა დაუნერ\გავს
Line of ed.: 25     
და ბუნებითი არს ჩუენ შორის, ხოლო [ბო]როტი თუ გჳნდეს
Line of ed.: 26     
გინა კეთილი, ესე ჩუენისა თჳთმფლობელისა [ნები]საჲ არს, რამეთუ
Line of ed.: 27     
კეთილი უიძულებელ არს და ნებსით ქმნასა მისსა [შეუ]დგს მიღე\ბაჲ
Line of ed.: 28     
სასყიდელისაჲ. ხოლო მისგან განშორებაჲ სიბოროტედ მი\დრეკაჲ
Line of ed.: 29     
არს. ესე რაჲ თქუა მუნ, აწ აქა იტყჳს, ვითარმედ: სადა
Line of ed.: 30     
მეპოვოს შჯული კეთილისმყოფელი, რომელსა ძალ-ედვას შეწევნაჲ
Line of ed.: 31     
ჩემი? რამეთუ ორნი ესე შჯულნი -- სჳნიდისისაჲ და წიგნისაჲ --
Line of ed.: 32     
მამხილებელნი ოდენ არიან, მძაგებელნი ბოროტისანი და მაქებელნი
Line of ed.: 33     
კეთილისანი. [გარ]ნა იგინი ვერ შემეწევიან საქ[მედ] კეთილისა, და
Line of ed.: 34     
მე ჩუეულებაჲ იგი ბოროტისაჲ წინა-მიც მიმზიდველად; რომლითა
Line of ed.: 35     
ცხად არს, ვითარმედ ქრისტესსა მას ჯერ-არს მოსლვაჲ და სახა\რებისასა
Page of ed.: 71   Line of ed.: 1     
შედგომაჲ შჯულსა, რომელი ნათლისღებითა აჰჴოცს პირველ
Line of ed.: 2     
ქმნულთა ბრალთა და განგუაძლიერებს წყობად მტერთა და გუცავს
Line of ed.: 3     
წინააღმდგომთაგან.

Verse: 22   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: რამეთუ თანა-მნებავს მე შჯულსა ღმრთისასა
Line of ed.: 5     
შინაგანითა მით კაცითა, და ვხედავ სხუასა შჯულსა ასოთა შინა
Line of ed.: 6     
ჩემთა, რომელი-იგი წინა-განეწყვების შჯულსა მას გონებისა ჩემი\სასა
Line of ed.: 7     
და წარმტყუენავს მე შჯულითა მით ცოდვისაჲთა, რომელი-\იგი
Line of ed.: 8     
არს ასოთა შინა ჩემთა (7,22-23). თარგმანი: "თანა-მნებავსი"
Line of ed.: 9     
რაჟამს თქუას, ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: თანა-ვეწამები შჯულსა
Line of ed.: 10     
ღმრთისასა და მთნავს იგი, ვითარმედ კეთილ არს. არამედ ცოდ\ვისაჲ
Line of ed.: 11     
იგი შჯული, რომელსა "სხუად" უწოდს, რამეთუ ჩუეულე\ბასა
Line of ed.: 12     
მრავალჟამეულსა შჯულად სახელ-\\სდვა, Manuscript page: E122r  ესე ბო\როტთა
Line of ed.: 13     
ჩუეულებისა შჯული წინა-განეწყვების კეთილსა მას ნებასა
Line of ed.: 14     
გონებისასა და წარსტყუენავს კაცსა შჯულითა, ესე იგი არს
Line of ed.: 15     
ჩუეულებითა პირველთა საქმეთაჲთა.

Line of ed.: 16        
აჰა ესერა ოთხ არიან შჯულნი ესე აწ თქუმულნი: პირველად
Line of ed.: 17     
ღმრთისაჲ; მეორედ -- წინააღმდგომი გონებისაჲ; მესამედ -- თჳთ-\გონებაჲ;
Line of ed.: 18     
მეოთხედ -- ასოთა შინა მყოფი იგი ჩუეულებაჲ. აწ უკუე
Line of ed.: 19     
ოთხთა ამათგან ორნი იგი გარეთ შემოვლენ: ღმრთისაჲ, რომელ
Line of ed.: 20     
არს ქადაგებაჲ სახარებისაჲ და სწავლაჲ კეთილისაჲ; და კუალად
Line of ed.: 21     
- წინააღმდგომი მისი, რომელ არს ეშმაკისა მიერ დათესული ჩუენ
Line of ed.: 22     
შორის ურჩებაჲ მცნებათა ღმრთისაჲ. ხოლო ორნი შინაგან ჩუენ\სა
Line of ed.: 23     
არიან: გონებითი იგი მხილებაჲ სჳნიდისისაჲ, დამბადე\ბელისა
Line of ed.: 24     
მიერ დათესული ჩუენ შორის, და კუალად, მიმყოვრე\ბული
Line of ed.: 25     
იგი ჩუეულებაჲ მრავალ ჟამ ქმნილისა ცოდვისაჲ,
Line of ed.: 26     
რომელი-იგი არს აღმძრველ ბრძოლისა ჴორცთაჲსა.

Line of ed.: 27        
სხუაჲ თარგმანი მეთოდისი: შინაგანად კაცად სულსა
Line of ed.: 28     
უწოდს, გინა თუ გონებასა; ხოლო შჯულად ღმრთისა --
Line of ed.: 29     
შჯულსა სახარებისასა, რომელი-იგი განაღჳძებს და აღაორძინებს
Line of ed.: 30     
დამბადებელისა მიერ ჩუენ შორის დათესულთა მათ თესლთა სჳნი\დისისათა,
Line of ed.: 31     
რომელ არს გონებაჲ მამხილებელი კეთილ\თა
Line of ed.: 32     
და ბოროტთაჲ. ხოლო ამათ ორთა -- გარეშესა და შინაგანსა --
Line of ed.: 33     
ორნი წინა-აღუდგებიან: გარეთ შემომავალი ბრძოლაჲ მტერისაჲ და
Line of ed.: 34     
შინაგან ჩუენსა მყოფი ჩუეულებითი აღძრვაჲ ჴორცთა გულისთქუმისაჲ;
Line of ed.: 35     
რამეთუ თითოეული გარეთ შემომავალი თითოეულად თჳსსა შჯულ\სა
Line of ed.: 36     
მოსწრაფე არიან ყოფად შინაგან ჩუენსა, აღმძრველთა ღმრთის\მსახურებად
Line of ed.: 37     
გინა უღმრთოებად.

Page of ed.: 72  
Line of ed.: 1        
სხუაჲ თარგმანი იოვანე დამასკელისაჲ, გარდამოცემისა
Line of ed.: 2     
ოთხმეოცდამეათხუთმეტისა თავისაგან: შჯულ არს [ყოველი მას\წავლელი]
Line of ed.: 3     
მცნებისაჲ, და კუალად, შჯულ იქმნების ყოველი მას\წავლელი
Line of ed.: 4     
მცნებისა გარდასლვისაჲ, და არცა ერთი მათგანი გუაიძუ\ლებს,
Line of ed.: 5     
რამეთუ ჩუენ თჳთმფლობელ ვართ ქმნად მორჩილებისა, რომ\ლისაცა
Line of ed.: 6     
გუენებოს მათ ორთაგანისა. აწ უკუე პირველ თქუმულნი
Line of ed.: 7     
ესე ორნი შჯულნი -- მცნებისა მასწავლელი იგი ღმრთისაჲ არს,
Line of ed.: 8     
ხოლო მცნებისა გარდასლვად მაწუეველი ეშმაკისაჲ არს. და ორ\ნივე
Line of ed.: 9     
ესე გარეთ შემოვლენ ჩუენ შორის, და ორთავე მათ ორნი
Line of ed.: 10     
სავანენი ჰქონან ჩუენ შორის: ღმრთისასა მას -- სჳნიდისი,
Line of ed.: 11     
რომლისა მიერ გუამხილებს კეთილსა და ბოროტსა, ხოლო ეშმა\კისასა
Line of ed.: 12     
მას -- ჩუეულებაჲ, და გულისთქუმაჲ ჴორცთაჲ,
Line of ed.: 13     
რომლისა მიერ ვიგრძნობთ გემოსა სულმყრალისა მის ცოდვისასა,
Line of ed.: 14     
პირუტყუებრითა მით ნაწილთა მშჳნვიერებისაჲთა, რომელი არს
Line of ed.: 15     
ასოთა შინა ჩუენთა. და ესე არიან ოთხნი იგი შჯულნი, რომელთა
Line of ed.: 16     
იტყჳს მოციქული.

Verse: 24   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 17        
მოციქულისაჲ: უბადრუკი ესე კაცი, ვინ-მე მიჴსნას ჴორცთა
Line of ed.: 18     
ამათგან ამის სიკუდილისათა? ხოლო ვჰმადლობ ღმერთსა ქრისტეს
Line of ed.: 19     
იესუჲს მიერ, უფლისა ჩუენისა (7,24-25). თარგმანი: არა ჴორცთა
Line of ed.: 20     
ამათგან ჴსნასა ითხოვს, არამედ ჴორციელთა საქმეთაგან, რომელნი-\იგი
Line of ed.: 21     
შეამთხუევენ სულიერსა სიკუდილსა, და ბოროტთა მათგან
Line of ed.: 22     
გულისთქუმათა სიკუდილთა სულისათა, რამეთუ ესენიცა ჴორცთა
Line of ed.: 23     
შინა იშვებიან.

Line of ed.: 24        
აწ უკუე თჳთვე იკითხავს, და თჳთვე მიუგებს თავსა თჳსსა
Line of ed.: 25     
სიტყუასა სამადლობელსა, ვითარმედ: აჰა, გიპოვნიეს მჴსნელი შენი
Line of ed.: 26     
შემთხუევათაგან სიკუდილისათა, რომელ არს ღმერთი მამაჲ, რომელმან
Line of ed.: 27     
ძისა მიერ თჳსისა იესუ ქრისტესსა მიჴსნნა მისგან, რაჟამს ჩუენ
Line of ed.: 28     
ყოველთათჳს სიკუდიდ მისცა იგი, რომლისათჳს ჰმადლობს მას.



Subsection: 10  
Line of ed.: 29   თავი Ⴈ̂Ⴀ. განძარცუვისათჳს ბუნებითთა ვნებათა
Line of ed.: 30  
შეთქუმულებისა მის მიერ,
Line of ed.: 31  
რომელი იქმნების სულისა მიმართ


Verse: 25   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე თავადი მე გონებითა ჩემითა ვჰმონებ
Line of ed.: 33     
მე შჯულსა ღმრთისასა, ხოლო ჴორცითა -- შჯულსა ცოდვისასა
Page of ed.: 73   Line of ed.: 1     
Manuscript page: E122v  (7,25). თარგმანი: ზ[ემოთქუმული] იგი [თანა-მნებავსი
Line of ed.: 2     
აწინდელითა] გამოთარგმანა [მო]ნებითა, [რამეთუ ესე არს] "თანა-\მნებავს
Line of ed.: 3     
შჯულსა ღმრთისასა", ვითარმედ: ვჰმონებ შჯულსა
Line of ed.: 4     
ღმრთისასა, და უწყი სჳნიდისისა მიერ დამტკიცებითა სიმაღლე
Line of ed.: 5     
და სიწმიდე მისი გონებასა შინა ჩემსა, დაღაცათუ ბოროტი ჩუეულებაჲ,
Line of ed.: 6     
რომელსა უწოდ შჯულად ცოდვისა, იგი მიმიზიდავს უნ\ებლებით
Line of ed.: 7     
ქმნად ცოდვისა.

Chapter: 8  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 8        
მოციქულისაჲ: არა-მე რაჲ დასაშჯელ არსა აწ ქრისტე იესუჲს
Line of ed.: 9     
მიერ მათდა, რომელნი-იგი არა ჴორცთაებრ ვლენან, არამედ სული\საებრ
Line of ed.: 10     
(8,1). თარგმანი: უსაკუთრეს არს, რაჲთა არა კითხვის
Line of ed.: 11     
სახედ, არამედ ესრეთ წარიკითხვოდის სიტყუაჲ ესე, ვითარმედ:
Line of ed.: 12     
არღარაჲ სადმე დასაშჯელ არს აწ ქრისტეს
Line of ed.: 13     
იესუჲსთა მათდა, არა ჴორცთაებრ მავალობაჲ,
Line of ed.: 14     
არამედ სულისაებრ. ვითარმცა ესრეთ იტყოდა, ვითარმედ: აწ
Line of ed.: 15     
არღარაჲ აყენებს მორწმუნეთა ქრისტესთა სლვად, არა წესითა
Line of ed.: 16     
ჴორციელითა, არამედ სულიერითა; ვინაჲთგან არა ხოლო ძაგებითა
Line of ed.: 17     
და ქებითა საქმეთაჲთა, არამედ თანაშემწეობითა ყოველსავე შინა
Line of ed.: 18     
წარუმართებს მათ, რომელი-ესე ძუელსა მას შინა უღონო იყო,
Line of ed.: 19     
რაჲთა სიტყუასა თანა საქმითცა შეეწიოს ქმნად მისსა, რასა იგი
Line of ed.: 20     
ეტყჳს. ამისთჳს შეუწევნელი იგი მხილებაჲ მისი უმეტესადღა
Line of ed.: 21     
დასაშჯელ იყო მათდა, რომელნი არა უმეცრებით, არამედ მეც\ნიერებით
Line of ed.: 22     
ცოდვიდეს.

Verse: 2   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 23        
მოციქულისაჲ: რამეთუ შჯულმან სულისა ცხორებისამან ქრისტე
Line of ed.: 24     
იესუჲს მიერ განმათავისუფლა მე შჯულისა მისგან ცოდვისა და
Line of ed.: 25     
სიკუდილისა (8,2). თარგმანი: ვითარ-იგი ზემო შჯულ ცოდვი\სა
Line of ed.: 26     
ცოდვასა სახელ-სდვა, ეგრეთვე აწ შჯულ სულისა --
Line of ed.: 27     
სულსა წმიდასა უწოდს. და ამისი ჩუეულებაჲ აქუს ძუელისაცა
Line of ed.: 28     
შჯულისათჳს იტყოდის რაჲ, ვითარმედ: "შჯული სულიერ არს".
Line of ed.: 29     
გარნა ფრიადი არს განყოფილებაჲ საზომთა სი[მაღლისაჲ], [რამეთუ
Line of ed.: 30     
იგი სულისა] მიერ [მოცემუ]ლ იყო, ხოლო ახალი ესე შჯული
Line of ed.: 31     
[სულსაცა] წმიდასა მისცემს მორწმუნეთა მისთა. ამისთჳს სულ
Line of ed.: 32     
ცხორებისა უწოდა, და შესძინებს: "ქრისტე იესუჲს მიერ",
Line of ed.: 33     
რაჲთა ცხად ყოს, ვითარმედ მის მიერ მოგუეცემის ჩუენ სული
Line of ed.: 34     
წმიდაჲ. ხოლო [შჯულ] ცოდვისა არა მოსესსა მას უწოდს,
Line of ed.: 35     
რომელსა-იგი ზემორე მრავალგზის სახელ-სდვა მართლად და
Page of ed.: 74   Line of ed.: 1     
წმიდად, არამედ შჯულსა მას ცოდვისასა, რომელ არს ჩუეულე\ბაჲ
Line of ed.: 2     
საქმითი; მას უწოდს შჯულად ცოდვისა, მომატყუე\ბელად
Line of ed.: 3     
სიკუდილისა.

Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: რამეთუ შეუძლებელი იგი შჯულისაჲ, რომლი\თა
Line of ed.: 5     
უძლურ იყო ჴორცთა მათთჳს, ღმერთმან ძე თჳსი მოავლინა
Line of ed.: 6     
მსგავსად ჴორცთა მათ ცოდვისათა (8,3). თარგმანი: აჰა ესერა, არა
Line of ed.: 7     
ბოროტებაჲ, არამედ უძლურებაჲ ოდენ თქუა შჯულისაჲ, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 8     
ვერარას შემძლებელ იყო შეწევნად კაცთა, რამეთუ უძ\ლურ
Line of ed.: 9     
ჰყოფდა მას ჩუენ შორის განძლიერებული ესე მძლავრებაჲ
Line of ed.: 10     
ჴორცთაჲ. ვითარმცა იტყოდა, ვითარმედ: "შეუძლებელობისათჳს
Line of ed.: 11     
შჯულისა და მძლავრებისათჳს ჴორცთა ჩუეულებისა, ღმერთმან ძე
Line of ed.: 12     
თჳსი მოავლინა".

Line of ed.: 13        
ზემო იტყოდა სულისა მიერ განთავისუფლებასა, და აწ
Line of ed.: 14     
იტყჳს ძისა მიერ, რამეთუ ზოგადი არს ყოველივე საქმე მამისა
Line of ed.: 15     
და ძისა და სულისა წმიდისაჲ. ხოლო მსგავსებაჲ თქუა
Line of ed.: 16     
ჴორცთაჲ არა ამისთჳს, ვითარმცა არა სრულებით ჴორცნი შეესხ\ნეს
Line of ed.: 17     
უფალსა, და არა ყოვლითურთ მიეღო ბუნებაჲ კაცთაჲ; არამედ
Line of ed.: 18     
ჴორცნი ჭეშმარიტად სრულებით შეისხნა, და მსგავსებაჲ ცოდ\ვისათაჲ
Line of ed.: 19     
მათ ოდენ აქუნდა ჴორცთაჲ, რამეთუ არა იპოა მის
Line of ed.: 20     
თანა ცოდვაჲ, არცა ჴორცთა მისთა ეუფლა განსახრწნელი.
Line of ed.: 21     
ხოლო ჴორცთაჲ არღარა მსგავსებაჲ, არამედ თჳთ ესე ჩუენი
Line of ed.: 22     
აგებულებაჲ ჴორცთაჲ ყოვლითურთ უნაკლულოდ მიიღო, თჳნიერ
Line of ed.: 23     
ხოლო ცოდვისა. რამეთუ ჯერ-იყო თავისუფალ ყოფაჲ Manuscript page: E123r  მისი
Line of ed.: 24     
ცოდვისაგან, რაჲთა არა მძლავრებით ყოს გაწვდაჲ ცოდვისაჲ,
Line of ed.: 25     
არამედ ბჭობით და სამართლით პირველად დაასაჯოს [ცოდვი]ლობაჲ
Line of ed.: 26     
ცოდვასა, უცოდველობითა წმიდათა მათ ჴორცთა მისთაჲთა.

Line of ed.: 27        
სხუაჲ თარგმანი წმიდისა ბასილის ებისტოლისაგან, სომო\პოლელთა
Line of ed.: 28     
მიმართ მიწერილისა: ჩანს, ვითარმედ უფალმან ჩუენმან
Line of ed.: 29     
ბუნებითნი ვნებანი ჩუენნი მიითუალნა, დასამტკიცებელად ჭეშმა\რიტებით
Line of ed.: 30     
(და არა საოცრად) ჴორცთშესხმისა თჳსისა. ხოლო რაოდენნი
Line of ed.: 31     
რაჲ ბოროტისა მიერ გარეთ შემოვლეს ბუნებასა ჩუენსა ზედა,
Line of ed.: 32     
შემამწინკულებელად სიწმიდით ცხორებისა ჩუენისა, ესევითარნი იგი
Line of ed.: 33     
ყოვლად არა მიუხუმან, ვითარცა საძაგელნი და არაღირსნი უხრწ\ნელისა
Line of ed.: 34     
მის ღმრთეებისა ბუნებისა მისისანი. ამისთჳს თქუმულ არს
Line of ed.: 35     
მისთჳს მსგავსებაჲ ჴორცთა მათ ცოდვისათაჲ, ვი\თარმედ
Page of ed.: 75   Line of ed.: 1     
ჴორცნი ჩუენნი ბუნებითითურთ ვნებით მისით უნაკლულოდ
Line of ed.: 2     
შეისხნა, ხოლო ცოდვაჲ არასადა ქმნა.

Line of ed.: 3        
იოვანე დამასკელისაჲ სამეოცდამეათორმეტისა თავისაგან "გარ\დმოცემა"
Line of ed.: 4     
სახელდებულისა მის წიგნისა: ბუნებითნი და უბრალო\ნი
Line of ed.: 5     
ვნებანი არიან შიმშილი და წყურილი, შრომაჲ და დაშრომაჲ,
Line of ed.: 6     
ძილი და მსგავსნი ამათნი, რომელნი-ესე უნაკლულოდ მიიხუნა
Line of ed.: 7     
ქრისტემან, საცნაურ-ყოფად ჭეშმარიტისა მის განკაცებისა მისისა,
Line of ed.: 8     
ხოლო გარეთ შემოსრულნი ბუნებასა ზედა, რომელ არიან ვნებანი
Line of ed.: 9     
ბილწებით გულისთქუმისანი, და ცოდვისა მიმართ აღმაზრზენელნი
Line of ed.: 10     
გონებისანი, ყოვლად არა მიუხუმან, რამეთუ ცოდვაჲ არასადა ქმნა.

Line of ed.: 11        
მოციქულისაჲ: და ცოდვისათჳს დასაჯა ცოდვაჲ იგი ჴორცითა
Line of ed.: 12     
თჳსითა, რაჲთა სიმართლე იგი შჯულისაჲ აღესრულოს ჩუენ შორის,
Line of ed.: 13     
რომელნი არა ჴორციელად ვიქცევით, არამედ სულიერად (8,3-4).
Line of ed.: 14     
თარგმანი: ესე არს ცოდვისათჳს დაშჯაჲ ცოდვისაჲ,
Line of ed.: 15     
რამეთუ არა მძლავრებით, არცა განუკითხველად დასაჯა იგი, არამედ
Line of ed.: 16     
პირველად განბჭო და გამოიძია და დაასაჯა მას, ვითარმედ
Line of ed.: 17     
ცოდვა არს, და ეგრეთღა, ცოდვილობისათჳს დასაჯა ცოდვაჲ,
Line of ed.: 18     
ვითარმედ უსამართლოდ ჰმსძლავრობდა და დაიმონებდა იგი ჴორც\თა.
Line of ed.: 19     
ვინაჲთგან შესაძლებელ არს დაცვაჲ თავისაჲ, რომელი-ესე
Line of ed.: 20     
თჳთ საუფლოთა მათ ჴორცთა თჳსთაგან ცხად ყო, რაჟამს უცოდ\ველად
Line of ed.: 21     
დაიცვნა ჴორცნი თჳსნი, და ამით დასაჯა ცოდვაჲ, რაჟამს
Line of ed.: 22     
მოსპო იგი ჴორცთა მათგან, რომელ შეისხნა უცოდველად, და
Line of ed.: 23     
ყოვლად შეუხებელ ყვნა ცოდვისაგან, რაჲთა სიმართლე იგი
Line of ed.: 24     
შჯულისაჲ წარჰმართოს ჩუენ შორის, სახედ ჩუენდა მოცემითა
Line of ed.: 25     
თავისა თჳსისაითა, ვითარ ყოვლად სრულებით მიმღებელმან მან
Line of ed.: 26     
ჴორცთამან, ცოდვისა[თა] ამათ ჴორცთა ჩუენთაჲ -- მს\გავსებაჲ
Line of ed.: 27     
ოდენ მიიღო, რამეთუ ჴორცნი შეისხნა სრულებით,
Line of ed.: 28     
ხოლო ცოდვაჲ არასადა ქმნაი. და რომლითა-იგი მან სძლო, ძლევაჲ
Line of ed.: 29     
იგი ჩუენ მოგუანიჭა, რაჲთა დაუყენებელ ვიყვნეთ არღარა ჴორ\ციელად,
Line of ed.: 30     
არამედ სულიერად სლვად, უკუეთუ ოდენ გუენებოს; რომელი-\ესე
Line of ed.: 31     
იყო სიმართლე, ესე იგი არს წადიერებაჲ შჯულისაჲ,
Line of ed.: 32     
რაჲთამცა ვითარ უძლო კაცთაჲ მოქცევაჲ ცოდვისაგან, და მორ\ჩილ
Line of ed.: 33     
ყოფად იგინი, არღარა ჴორცთა ნებასა, არამედ სულისასა.
Line of ed.: 34     
ამისთჳსცა ამიერითგან ნებაჲ ოდენ საჴმარ არს, და ყოველივე
Line of ed.: 35     
უჭირველად წარგუემართების შეწევნითა ქრისტესითა.

Verse: 5   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 76  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: რამეთუ რომელნი-იგი ჴორციელად არიან,
Line of ed.: 2     
ჴორცთასა ზრახვენ; ხოლო რომელნი-იგი სულიერად არიან, --
Line of ed.: 3     
სულისასა; რამეთუ ზრახვაჲ იგი ჴორცთაჲ სიკუდილი არს, ხოლო
Line of ed.: 4     
ზრახვაჲ იგი სულისაჲ -- ცხორება არს და მშჳდობა (8,5-6).
Line of ed.: 5     
თარგმანი: სახელი ესე ზრახვისაჲ დაღაცათუ სხუაგან სხუე\ბრ,
Line of ed.: 6     
ხოლო აქა ნებად გულისჴმა-იყოფების, რამეთუ სხუაჲ ჰნებავს
Line of ed.: 7     
ჴორცთა, და სხუაჲ -- სულსა, და თითოეული თჳსისა ნებისა
Line of ed.: 8     
მიმართ მიგჳზიდავს, და რომელი-იგი მიწისაჲ არს ჩუენ შორის,
Line of ed.: 9     
მიწად მიგჳწოდს, ხოლო ზეცისაჲ იგი -- ზეცად. და ვიდრემდის
Line of ed.: 10     
Manuscript page: E123v  თითოეული მათი საზომსა ზედა გუეპყრნენ, კეთილად შესა\წევნელ
Line of ed.: 11     
არიან ურთიერთას, ხოლო რაჟამს ჴორცთა ნებასა მივე\დევნნეთ,
Line of ed.: 12     
და სულისაჲ დაუტეოთ, მიერითგან ზედა-აღმდგომ ექმ\ნებიან
Line of ed.: 13     
სულსა და განმხრწნელ ყოველთავე ნაყოფთა მისთა. ამის\თჳსცა,
Line of ed.: 14     
არა არსებაჲ, არამედ ნებაჲ ოდენ ჴორცთაჲ უჯერო
Line of ed.: 15     
არს, რამეთუ მოკუდავებად და ხრწნილებად მიგჳწოდს მიდევნებითა
Line of ed.: 16     
გემოთაჲთა და აღრჩევითა ცოდვისაჲთა, რომელი-ესე მაშინ განე\მართვის,
Line of ed.: 17     
რაჟამს უდარესი დავამონოთ უაღრესსა. და ზრახვაჲ,
Line of ed.: 18     
(რომელ არს ნებაჲ) ჴორცთაჲ, დავთრგუნოთ, ვითარცა მოკუდავი
Line of ed.: 19     
და განხრწნადი. ხოლო ზრახვაჲ სულისაჲ შევიტკბოთ, ვითარცა
Line of ed.: 20     
დაუსრულებელად მაცხოვნებელი, და ცხორებად საუკუნოდ მიმყვ\ანებელი,
Line of ed.: 21     
რომელ არს ქუეყანაჲ მშჳდთაჲ აღმავსებელი მშჳდობითა
Line of ed.: 22     
წარუვალითა.

Verse: 7   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 23        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ზრახვაჲ იგი ჴორცთაჲ მტერობა არს
Line of ed.: 24     
ღმრთისა, რამეთუ შჯულსა მას ღმრთისასა ვერ დაემორჩილების,
Line of ed.: 25     
და ვერცა ძალ-უც, რამეთუ რომელნი-იგი ჴორცთა შინა არიან,
Line of ed.: 26     
ღმრთისა სათნო-ყოფად ვერ ძალ-უც (8,7-8). თარგმანი: არა ჴორც\ნი,
Line of ed.: 27     
არამედ ზრახვაჲ იგი ჴორცთაჲ, რომელ არს მიდევნებაჲ
Line of ed.: 28     
ცოდვისაჲ, მტერობა იქმნების ღმრთისა. რაჲსათჳს-მე? -- გარნა
Line of ed.: 29     
რამეთუ არა მორჩილ არს შჯულთა საღმრთოთა.

Line of ed.: 30        
ხოლო შენ ნუ შეშინდები, ვითარმცა ჴორცთა შინა მყ\ოფისაჲ
Line of ed.: 31     
გასმიოდა ვერ შემძლებელ-ყოფაჲ სათნო-ყოფად ღმრთი\სა.
Line of ed.: 32     
რამეთუ პირველად გულისჴმა-ყავ, თუ რაჲ არს ჴორცთა
Line of ed.: 33     
შინა ყოფაჲ; ცხად არს, ვითარმედ -- ჴორციელთა გულის\თქუმათა
Line of ed.: 34     
მიდევნებულ ყოფაჲ, რომელნი-იგი მრავალთა პირველად
Line of ed.: 35     
აქუნდეს, ხოლო უკუანაჲსკნელ დაუტევნეს, და ღმერთსა სათნო-\ეყვნეს.
Line of ed.: 36     
რამეთუ ჴორცთა შინა მყოფობაჲ არს მოუქცევ\ელ
Page of ed.: 77   Line of ed.: 1     
ყოფაჲ ცოდვისაგან, რომელი-იგი შჯულთა ღმრთისათა
Line of ed.: 2     
წინააღმდგომ და მტერობისა მოქმედ არს ღმრთისა მიმართ, ხოლო
Line of ed.: 3     
[.....] დატევებაჲ მოქცევაჲ ბოროტისა და ცოდვისაგან და ქმნაჲ
Line of ed.: 4     
ნაყოფთა კეთილისა სინანულისათაჲ დაუყენებელად ძალ-უც ყო\ველსა
Line of ed.: 5     
კაცსა, ვისცა ენებოს. ამისთჳს მოუქცეველად და შე\უნანებელად
Line of ed.: 6     
[დაშ]თომილსა უწოდს მოციქული ჴორც\თა
Line of ed.: 7     
შინა მყოფად და ღმრთისა სათნო-ყოფად ვერ შემძლებელ
Line of ed.: 8     
ყოფად.

Verse: 9   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: ხოლო თქუენ არა ხართ ჴორცთა შინა, არამედ
Line of ed.: 10     
სულთა, უკუეთუ სული ღმრთისაჲ დამკჳდრებულ არს თქუენ შორის
Line of ed.: 11     
(8,9). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ, რომელთა შორის სული
Line of ed.: 12     
ღმრთისაჲ დამკჳდრებულ იყოს, ესევითარნი იგი უეჭუელ ა[რი]ან
Line of ed.: 13     
ჴორცთა შინა ყოფისათჳს, რომელ არს გემოვნებასა ჴორცთასა
Line of ed.: 14     
მიდევნებულებაჲ, არამედ სულიერად ცხოვნდებიან და მარადის
Line of ed.: 15     
ჴორცთა სულსა დაამორჩილებენ.

Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: უკუეთუ ვისმე სული ქრისტესი არა აქუს, იგი
Line of ed.: 17     
არა არს მისი (8,9). თარგმანი: რიდობით ეტყჳს, ვითარცა სხჳსა
Line of ed.: 18     
პირსა ზედა, რაჲთა არა შეაწუხნეს იგინი, ვითარმედ: უკუეთუ
Line of ed.: 19     
ვისმე სული ქრისტესი არა აქუს, იგი არა არს მისი. სულად
Line of ed.: 20     
ქრისტესსა იტყჳს მადლთა ახლისა ამის შჯულისათა, და ცხად-\ჰყოფს,
Line of ed.: 21     
ვითარმედ ქრისტიანედ წოდებულსა, რომელსა არა
Line of ed.: 22     
აქუნდეს მის შორის სულიერი მოქმედებაჲ ყოვლითურთ სულიერთა
Line of ed.: 23     
მათ შჯულთა წმიდისა სახარებისათა, და მცნებათა მისთასა, ესევი\თარი-იგი
Line of ed.: 24     
არა არს ქრისტესი; რამეთუ ამით გამოისახვის ქრისტე\სობაჲ
Line of ed.: 25     
რაჲთა მოქმედ ვინ იყოს მცნებათა მისთა, რომელნი-იგი
Line of ed.: 26     
ყოვლითურთ სულიერ არიან, და მოქმედებითა თჳსითა სულსა წმი\დასა
Line of ed.: 27     
მოგუანიჭებენ ჩუენ, რომელი-იგი ვითარცა მამისაჲ არს, ეგრეთვე
Line of ed.: 28     
ძისაჲ. ამისთჳს სულ ქრისტესსა უწოდიან.

Verse: 10   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 29        
მოციქულისაჲ: უკუეთუ ქრისტე თქუენ შორის არს, ჴორცნი\მცა
Line of ed.: 30     
მკუდარ არიან ცოდვისათჳს, ხოლო სული -- ცხოველ სიმა\რთლისათჳს
Line of ed.: 31     
(8,10). თარგმანი: შემაწუხებელი იგი სიტყუაჲ პირვე\ლი,
Line of ed.: 32     
[ვ]ითარცა სხუათა მიმართ თქუა, და საე\\რთოდ, Manuscript page: E124r  ხოლო
Line of ed.: 33     
სახარულევანსა ამას მათდა მიმართ იტყჳს, და სამ[...]ვ̃ლოდ, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 34     
ამით საცნაურ იქმნების ქრისტეს ყოფაჲ თქუენ შორის,
Line of ed.: 35     
რაჟამს ჴორცნი თქუენნი მკუდარ იყვნენ უქმები[თა] ცოდვისაჲთა,
Page of ed.: 78   Line of ed.: 1     
ხოლო სული -- ცხოველ, მოქმედებითა სიმართლისაჲთა. ვინაჲცა
Line of ed.: 2     
თჳთ სიტყუაჲ ესე ესრეთ უსაკუთრეს არს: ხოლო სული --
Line of ed.: 3     
ცხორება სიმართლისათჳს; რამეთუ არა წესისაებრ შეუდ\გენს,
Line of ed.: 4     
და რაჟამს ჴორცთა მკუდრობაჲ თქუას, სულისა ცხოველო\ბასა
Line of ed.: 5     
ოდენ კმა-იყოფს, არამედ ცხორებად უწოდს, ვითარმედ:
Line of ed.: 6     
მოქმედებაჲ სიმართლისაჲ არა ხოლო ცხოველობასა მიჰმა\დლებს
Line of ed.: 7     
სულსა, არამედ ცხოველსმყოფელობასაცა; რაჲთა
Line of ed.: 8     
არა ხოლო თავით თჳსით ცხოველ იყოს, არამედ ჴორცთა მოკუდავ\ებისაცა
Line of ed.: 9     
ცხოველსმყოფელ იყოს.

Verse: 11   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: უკუეთუ სული იგი აღმადგინებელისა იესუჲსი
Line of ed.: 11     
მკუდრეთით მკჳდრ არს თქუენ შორის, რომელმან-იგი აღადგინა
Line of ed.: 12     
მკუდრეთით, განაცხოველნეს მოკუდავნიცა ეგე ჴორცნი თქუენნი
Line of ed.: 13     
დამკჳდრებულისა მის მიერ თქუენ შორის სულისა მისისა (8,11).
Line of ed.: 14     
თარგმანი: მო-რაჲ-ვიდა სიტყუასა მას თანა აღდგომისასა, არა
Line of ed.: 15     
თქუა აღდგინებაჲ ოდენ, არამედ განცხოველებაჲ. ესე
Line of ed.: 16     
- ამისთჳს, რამეთუ ყოველნივე აღდგებიან, არამედ რომელნიმე
Line of ed.: 17     
ცხორებად საუკუნოდ, და რომელნიმე სატანჯველად საუკუნოდ.
Line of ed.: 18     
ხოლო მორწმუნენი ქრისტესნი და მორჩილნი მცნებათა მისთანი
Line of ed.: 19     
უეჭუელად აღდგომასავე თანა იშუებენ-ცა ცხორებითა საუკუნოჲ\თა.
Line of ed.: 20     
რაჟამს სამარადისოდ მოუკლებელ იყოს მათ შორის ყოფაჲ
Line of ed.: 21     
წმიდისა და ცხოველსმყოფელისა სულისაჲ.

Line of ed.: 22        
სხუაჲ თარგმანი კჳრილესი: აღდგა უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე
Line of ed.: 23     
მამისა მიერ, არამედ კუალად თჳთ იგივე არს, რომელმან აღადგინნა
Line of ed.: 24     
ჴორცნი თჳსნი სულისა მიერ, ვინაჲთგან სული იგი, რომლითა
Line of ed.: 25     
მოქმედებს მამაჲ აღდგინებასა, ვითარ-იგი მამისაჲ არსა, ეგრეთვე
Line of ed.: 26     
ძისაჲ არს, და დაღათუ აღდგენილად ითქუმის ბუნებითა ჴორცთაჲ\თა
Line of ed.: 27     
[მამისა] მიერ, არამედ [... აღ]მადგინებელ თავისა თჳსი[სა ...
Line of ed.: 28     
...] არიან ჴორცნი თჳსნი ბუნებითა [....]ებისაჲთა, რამეთუ ერთ
Line of ed.: 29     
არს ყოველივე [იგი ...] მოქმედებაჲ, რომელსა მოქმედებს მამაჲ ძისა
Line of ed.: 30     
მიერ სულითა წმიდითა, რომლითა არა ხოლო საუფლოთა ჴორცთა,
Line of ed.: 31     
არამედ ჩუენთაცა გუამთა აღმადგინებელ ექმნების ქრისტე.

Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე, ძმანო, თანა-გუაც არა ჴორცთაჲ,
Line of ed.: 33     
რაჲთა ჴორციელად სცხოვნდებოდით, რამეთუ უკუეთუ ჴორციელად
Page of ed.: 79   Line of ed.: 1     
სცხოვნდებოდით, მოსიკუდიდ ხართ, ხოლო უკუეთუ სულითა ჴორცთა
Line of ed.: 2     
საქმესა მოაკუდინებდეთ, სცხოვნდეთ (8,12-13). თარგმანი: შემდგო\მად
Line of ed.: 3     
ესოდენისა ამის მადლისა გჳჩუენებს, ვითარმედ თანამდებ ვართ,
Line of ed.: 4     
რაჲთა ნებისაებრ ღმრთისა ვმოქალაქობდით, ხოლო რაჲთა არა
Line of ed.: 5     
რაჟამს გესმას არარაჲსა თანამდებობაჲ ჴორცთაჲ, არა სთქუა,
Line of ed.: 6     
ვითარმედ: "საჭიროჲსა მისგან ჴორცთა საჴმრისა დაგუაყენებს",
Line of ed.: 7     
ამისთჳს დაჰრთავს: "რაჲთა ჴორციელად სცხოვნდებოდით". ესე იგი
Line of ed.: 8     
არს მიდევნებულებაჲ ცოდვისაჲ და შედგომაჲ ჴორცთა გულისთქუ\მისაჲ,
Line of ed.: 9     
მომატყუებელნი უკუდავსა მას სიკუდილსა გეჰენიასა შინა.
Line of ed.: 10     
ამისგან დაგუაყენებს და გუასწავებს ღონესა მისგან განთავისუფ\ლებისასა,
Line of ed.: 11     
ესე იგი არს, რაჲთა შეწევნითა სულისა წმიდისაჲთა
Line of ed.: 12     
ჴორციელნი ვნებანი მოვაკუდინნეთ და ესრეთ ვცხონდეთ ცხორები\თა
Line of ed.: 13     
დაუსრულებელითა.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 14        
მოციქულისაჲ: რამეთუ რომელნი სულითა ღმრთისაჲთა ვლენან,
Line of ed.: 15     
ესენი არიან ძენი ღმრთისანი (8,14). თარგმანი: არა იტყჳს, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 16     
"რომელთა სული წმიდაჲ მიიღონ", არამედ: "რომელნი
Line of ed.: 17     
სულითა ღმრთისაჲთა ვიდოდინ", მათ ოდენ განუკუთნებს ძეობასა
Line of ed.: 18     
ღმრთისასა, რამეთუ ყოველნი ნათელღებულნი მიიღებენ სულსა
Line of ed.: 19     
წმიდასა, არამედ არა ყოველნი იპყრობენ მას წინამძღურად და
Line of ed.: 20     
მთავრად ცხორებისა მათისა. ამისთჳს იგინი ოდენ არიან ძე ღმ\რთისა,
Line of ed.: 21     
რომელნი არარას ჰყოფდენ გარეშე ნებისა მისისა, არცა
Line of ed.: 22     
რაჲთ შე\\[... Manuscript page: E124v  ... ბეჭ(თ) ..(ლსა მას)... ...] უწესოებითა საქმეთა
Line of ed.: 23     
მათთაჲთა.

Verse: 15   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: რამეთუ არა მიგი[ღებიეს] სული იგი, მონები\საჲ,
Line of ed.: 25     
რაჲთამცა კუალად გეშინოდა, არამედ მიგიღებიეს სული იგი
Line of ed.: 26     
შვილებისაჲ, რომლითა ვღაღადებთ: აბბა მამაო! (8,15). თარგმანი:
Line of ed.: 27     
ვინაჲთგან ძეობისა და შვილებისა მადლთათჳს მეტყუელებს, თანა-\შეატყუებს
Line of ed.: 28     
ჩუენსა ამას -- ჰურიათასა მას თანა, რამეთუ მათდაცა
Line of ed.: 29     
მიცემულ იყო პატივი ესე, ვითარ-იგი გესმის: "პირმშოჲ ძე ჩემი
Line of ed.: 30     
ისრაილი", და "მე ვთქუ: ღმერთნი სადმე ხართ, შვილნი მაღლისანი
Line of ed.: 31     
თქუენ ყოველნი". ამისთჳს აწ ცხად-ჰყოფს, ვითარმედ ფრიადი
Line of ed.: 32     
განყოფილებაჲ არს შორის ჩუენისა ამის და მათისა მის ძეობისა. და
Line of ed.: 33     
რაჲთა უსაკუთრეს-[რე] წარმოვთქუნე სიტყუანი ესე სამოციქულო\ნი:
Page of ed.: 80   Line of ed.: 1     
არღა მიგიღებიეს სული მონებისაჲ კუალად
Line of ed.: 2     
საშიშად. ესე იგი არს, ვითარმედ ჰურიათაჲ იგი შჯულისა დამ\ცველობაჲ
Line of ed.: 3     
არარაჲსა სხჳსათჳს იყო, თჳნიერ პატიჟთა მათთჳს და
Line of ed.: 4     
წყევათა, რომელნი თანა-ესხნეს შემთხუევად გარდამავალთა შჯული\სათა,
Line of ed.: 5     
რომელი-ესე მონებისა ოდენ საზომი არს, რაჟამს შიშისათჳს
Line of ed.: 6     
ვინმე მოქმედებდეს მცნებათა. ხოლო ჩუენ სასოებითა საუკუნეთა
Line of ed.: 7     
კეთილთა მიმთხუევისაჲთა ვიქმნებით დამცველ შჯულთა წმიდისა
Line of ed.: 8     
სახარებისათა, რომელი-ესე ძეობისა სასწაული არს. რამეთუ ძე არა
Line of ed.: 9     
სასყიდლისათჳს სამუშაკოჲსა, არამედ სასოებითა მამულთა კეთილ\თა
Line of ed.: 10     
მკჳდრობისაჲთა იქმნების აღმასრულებელ ბრძანებათა მამისა
Line of ed.: 11     
თჳსისათა, რომლითა ჩუენცა გამოვაჩინებთ უსაკუთრესსა ძეობასა
Line of ed.: 12     
და ზეცათა კეთილისა მკჳდრ ჩინებულობასა, რაჟამს ვჴმობდეთ:
Line of ed.: 13     
"მამაო ჩუენო, რომელი ხარ ცათა შინა", ვითარ-იგი გუასწავა
Line of ed.: 14     
მაცხოვარმან. ამისთჳსცა მოციქულმან დაჰრთო ებრაული სიტყუაჲ
Line of ed.: 15     
[... ... აბბა], რომელი გამოითარგმანების: ["მამაო", რაჲთა] ცხად-ყოს
Line of ed.: 16     
უმეტესი საკუთრებაჲ შვილებისა ჩუენისაჲ.

Line of ed.: 17        
სხუაჲ ჳკუმენისი: [ვ]ითარ-იგი ყოველივე [ჰურიათაჲ აჩრდილ]
Line of ed.: 18     
და სახე იყო ჩუენისა ამის, ეგრეთვე ძეობაჲცა; რამეთუ ფრიად
Line of ed.: 19     
[უმაღლეს არს] მათსა მას სახესა ჩუენი ესე ჭეშმარიტებაჲ.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: იგივე სული ეწამების სულსა ამას [ჩუენსა,
Line of ed.: 21     
რამეთუ] ვართ შვილნი ღმრთისანი, ხოლო უკუეთუ შვილ, -- მკჳდრცა;
Line of ed.: 22     
მკჳდრ ღმრთი[სა] თანა და თანამკჳდრ ქრისტესსა. უკუეთუ მის
Line of ed.: 23     
თანა ვივნოთ, მის თანაცა ვიდიდნეთ. (8,16-17). თარგმანი: ვინაჲთ\გან
Line of ed.: 24     
ჰურიანიცა მამად უწოდდეს ღმერთსა, გარნა საკუთრად
Line of ed.: 25     
ჩუენ მოგუემადლა ესე მხოლოდშობილისა ძისა მიერ, თანად ლოც\ვითა
Line of ed.: 26     
მით, მის მიერ სწავლულისა "მამაო ჩუენოჲსაჲთ", და თანად
Line of ed.: 27     
მონიჭებითა სულისა წმიდისაჲთა. და ამას თჳთ იგივე სული წმიდაჲ
Line of ed.: 28     
თანა-ეწამების სულსა ამას, მის მიერ ჩუენდა მოცემულსა, რომელ
Line of ed.: 29     
არს მადლი შვილებისაჲ. რასა ეწამების? -- გარნა თუ
Line of ed.: 30     
ვითარმედ: ფრიად უსაკუთრეს არს ძეობაჲ ჩუენი უფროჲს ისრა\იტელთა
Line of ed.: 31     
ძეობისასა. ხოლო სადა სული წმიდაჲ წამებდეს, ვინღა
Line of ed.: 32     
იკადროს მუნ კუალად იჭუნეულ ყოფად? ვინაჲცა მოციქული
Line of ed.: 33     
აღაორძინებს პატივსა შვილებისა ჩუენისასა, რამეთუ იყვის ვინმე
Line of ed.: 34     
შვილ[ი], ხოლო არა მკჳდრიცა მამულისა სიმდიდრისაჲ, ვითარ-ესე
Page of ed.: 81   Line of ed.: 1     
აწ შეემთხჳა ჰურიათა ბოროტთა ბოროტად წარწყმედაჲ, და ვენა\ჴისა
Line of ed.: 2     
სხუათა მიცემაჲ, აღმოსავალით და დასავალით მოსრულისა
Line of ed.: 3     
სიმრავლისაჲ წიაღთა შინა აბრაჰამისთა ინაჴის-დგმაჲ, ხოლო
Line of ed.: 4     
ძეთა სასუფეველისათა -- განჴდაჲ გარე. ამისთჳს მოციქული ჩუენ
Line of ed.: 5     
გჳწოდს შვილ, და არა ხოლო ლიტონად შვილ, არამედ დამ\კჳდრებელ
Line of ed.: 6     
მამულისა, და არა ხოლო ლიტონისა (125რႤ]
Line of ed.: 7     
[... ... მკ]ჳდრ, [არამედ ღმრთისა მკ]ჳდრ (?) და თანამკჳდრ [... ...],
Line of ed.: 8     
რაჲთა ვითარ-იგი ბუნებით ძე არს ღმრთისა მამისაჲ ქრისტე, ეგრეთვე
Line of ed.: 9     
ჩუენცა მადლით მყვნეს შვილ ღმრთისა მამისა. ხოლო რაჲთა არა
Line of ed.: 10     
უდებებად მივდრკეთ, მინდობითა მადლით შვილებისაჲთა, ამისთჳსცა
Line of ed.: 11     
საზღვრად კრძალულებისა დაგჳდებს ვითარმედ: მაშინღა მივემთხ\უევით
Line of ed.: 12     
ქრისტეს დიდებისა ზიარებასა, რაჟამს ვეზიარნეთ ვნებათაცა
Line of ed.: 13     
მისთა, რომელნი-იგი მან ჩუენთჳს თავს-ისხნა. ვინაჲცა თჳთ სი\ტყუაჲ
Line of ed.: 14     
იგი ესრეთ უსაკუთრეს არს შედგინებად პირველთა მისთა,
Line of ed.: 15     
ვითარმედ: უკუეთუ შვილ, მკჳდრცა, მკჳდრ ღმრთი\სა
Line of ed.: 16     
და თანამკჳდრ ქრისტესსა; უკუეთუ ოდენ მის
Line of ed.: 17     
თანა ვივნოთ, რაჲთა მის თანაცა ვიდიდნეთ. ვი\თარმცა
Line of ed.: 18     
იტყოდა, ვითარმედ ვნებათა ზიარებაჲ არს მიზეზ კეთილთა
Line of ed.: 19     
ზიარებისა.



Subsection: 11  
Line of ed.: 20   თავი Ⴈ̂Ⴁ. უწყ[ებაჲ]
Line of ed.: 21  
წმიდათათჳს განმზადებულისა [მის] დიდებისაჲ


Verse: 18   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: რამეთუ მე ესრე მგონიეს, ვითარმედ ვერ ღირს
Line of ed.: 23     
არიან ვნებანი იგი ამის ჟამისანი მერმისა მის თანა დიდებისა,
Line of ed.: 24     
რომელი გამოჩინებად არს ჩუენდა (8,18). თარგმანი: წუთჟამობასა
Line of ed.: 25     
აქათა ამათ ჭირთასა გჳჩუენებს, და ვითარმედ ვერარას შემძლებელ
Line of ed.: 26     
ვართ შესწორებად შრომათა სიმრავლესა, მოსაგებელთა მათ ღმრ\თისა
Line of ed.: 27     
მიერთა გარდამატებულებასა თანა, ხოლო გამოჩინებადობაჲ,
Line of ed.: 28     
და უსაკუთრ[ეს] არს თქუმად, ვითარმედ: გამოცხადებადობაჲ
Line of ed.: 29     
მერმისა დიდებისაჲ ჯეროვნად თქუა, რამეთუ არს აქაცა მერმე იგი
Line of ed.: 30     
დიდებაჲ, არამედ დაფარულად-რე და უჩინოდ, ხოლო მერმესა მას
Line of ed.: 31     
- განცხადებულად სახილველ იქმნების.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: რამეთუ იჭჳ იგი დაბადებისაჲ გამოჩინებასა
Line of ed.: 33     
შვილთა ღმრთისათა მოელის (8,19). თარგმანი: უსაკუთრეს არს,
Page of ed.: 82   Line of ed.: 1     
რაჲთა ესრეთ ითქუას სიტყუაჲ ესე, ვითარმედ: მყოვარ მოლო\დებაჲ
Line of ed.: 2     
იგი დაბა[დებულისაჲ გამოცხადებასა] ძეთა
Line of ed.: 3     
ღმრთისათასა მო[ელის. ესე] იგი არს, ვითარმედ მრავალ\[ჟამეუ]ლად
Line of ed.: 4     
განგრძობილი იგი [და მიმყო]ვრებული მოსალოდებე\[ლი]
Line of ed.: 5     
ამის დაბადებულისაჲ, [რომელ არს] სოფელი ესე, ამას მოე\ლის,
Line of ed.: 6     
[რაჲთა] გამოცხადნენ ჭეშმარიტებით, თუ ვინ არიან ძენი
Line of ed.: 7     
ღმრთისანი, ანუ ვინ -- ძენი ეშმაკისანი, რომელ არს
Line of ed.: 8     
[უკუანასჲს]კნელი იგი განრჩევაჲ ცხოვართაჲ თიკანთაგან. ხოლო
Line of ed.: 9     
თუ რაჲ არს მოსალოდებელი სოფლისაჲ, ამას ქუემოთა სიტყუათა
Line of ed.: 10     
მიერ მოასწავებს, ვითარმედ ჩუენ ძლით განხრწნილი ჩუენ თანავე
Line of ed.: 11     
მიმღებელობასა უხრწნელებისასა წადიერ არს; რამეთუ რაჟამს ჩუენ
Line of ed.: 12     
განვახლდეთ, მაშინ ცაჲცა ახალ იქმნეს და ქუეყანაჲცა.

Verse: 20   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 13        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ამაოებასა დაემორჩილა დაბადებული
Line of ed.: 14     
არა ნებსით, არამედ მის მიერ, რომელმან-იგი დაამორჩილა სასოე\ბით.
Line of ed.: 15     
რამეთუ თჳთ იგიცა დაბადებული გან-ვე-თავისუფლდეს მონე\ბისაგან
Line of ed.: 16     
ხრწნილებისა, აზნაურებასა მას დიდებისა შვილთა ღმრთი\სათა
Line of ed.: 17     
(8,20-21). თარგმანი: ესე იყო ამაოებისა დამორ\ჩილებაჲ,
Line of ed.: 18     
რამეთუ განხრწნილებასა ჩუენსა თანა იგიცა განხრწ\ნილ
Line of ed.: 19     
იქმნა. ხოლო რაჲთა არა, გესმოდის რაჲ, ვითარმედ "განხრწ\ნილ
Line of ed.: 20     
იქმნა", და კუალად, "უხრწნელებასა მოელის", -- ჰგონებდე,
Line of ed.: 21     
ვითარმედ გრძნობაჲ რაჲმე აქუს დაბადებულსა, გინა სულიერი
Line of ed.: 22     
თჳთმფლობელობაჲ მორჩილებად გინა ურჩებად, ანუ მოლოდებად
Line of ed.: 23     
რაჲსამე. ამისთჳს დაჰრთავს, ვითარმედ: "არა ნებსით", რამეთუ იგი
Line of ed.: 24     
უგრძნობელ არს და უმეცარ მეცნიერებისა და უმეცრებისა, მორ\ჩილებისა
Line of ed.: 25     
და ურჩებისა. არამედ ღმერთმან უნებლიეთ დაამორჩილა
Line of ed.: 26     
იგი კაცსა, რომლისათჳს შეექ\\[მნა Manuscript page: E124v  იგი საშუებელ]ად და განსა\სუე[ნებელად].
Line of ed.: 27     
ამისთჳს, ვიდრემდის კაცი უხ[რწნელ] იყო, ნივთ\ნიცა
Line of ed.: 28     
ესე დაბა[დებულთ]ანი სამსახურებელად [ჩუენდავე] ქმ\ნულნი
Line of ed.: 29     
უხრწნელ [იყვნ]ეს. და რაჟამს-იგი განიხრწნა [...] მცნებისა
Line of ed.: 30     
გარდასლვითა, მაშინ შემოქმედმან მისმან შექმნულნიცა იგი ხრწ\ნილებასავე
Line of ed.: 31     
დაამორჩილნა, სასოებითა კუალად მის თანავე უხრ\წნელ
Line of ed.: 32     
ყოფისაჲთა. რამეთუ, ვითარ-იგი ჩუენ, უხრწნელებისაგან ხრწ\ნილებად
Page of ed.: 83   Line of ed.: 1     
შეცვალებულნი, კუალად უხრწნელ ყოფად ვართ, ეგრეთვე
Line of ed.: 2     
იქმნეს ჩუენთჳს დაბადებული ესე სოფელი.

Verse: 22   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: უწყით, რამეთუ ყოველი დაბადებული თანა-\კუნესის
Line of ed.: 4     
და თანა-ელმის მოაქამდე. არა ხოლო თუ იგი, არამედ თჳთ
Line of ed.: 5     
ჩუენცა, რომელთა-ესე პირველი ნაყოფი სულისაჲ გუაქუს, თჳთ
Line of ed.: 6     
ჩუენცა თავთა შინა ჩუენთა ვკუნესით და შვილებასა მას მოველით,
Line of ed.: 7     
გამოჴსნასა მას ჴორცთა ჩუენთასა, რამეთუ სასოებით ვცხონდებით
Line of ed.: 8     
(8,22-24). თარგმანი: უსულოთა ამათ დაბადებულთა აჴსენებს, არა
Line of ed.: 9     
თუ ვითარცა გულისჴმიერთა, არამედ ვითარცა წესითა სიტყჳსაჲთა
Line of ed.: 10     
პატივ-ცემულთა რაჲთა სიმდიდრე მადლისაჲ გუაუწყოს, ვითარ
Line of ed.: 11     
არა ხოლო სულიერთა და გრძნობადთა, არამედ უსულოთაცა და
Line of ed.: 12     
უგრძნობელთა ზედა განჰფენს ძალსა გამოჴსნისასა. ამას თანა და
Line of ed.: 13     
მათითა აღბაძვებითა ჩუენცა უმეტესად სურვილით ძიებად აღმძრავს
Line of ed.: 14     
საუკუნოჲსა მის გამოჴსნისა, რაჲთა სიტყჳერებითა პატივცემულნი
Line of ed.: 15     
არარაჲთ უდარეს გამოვჩნდეთ პირუტყუთასა, ძიებისათჳს წარუ\ვალთა
Line of ed.: 16     
მათ კეთილთაჲსა, რამეთუ ესევითარი არს პირველი ნაყოფი
Line of ed.: 17     
სულისაჲ, გინათუ ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს, ვითარმედ: რომელ\თა-ესე
Line of ed.: 18     
დასაბამი სულისაჲ გუაქუს, თჳთ ჩუენცა
Line of ed.: 19     
თავთა შინა ჩუენთა ვკუნესით ხოლო თუ რომელსა
Line of ed.: 20     
შვილებასა მოველით, რაჲთა არა სთქუა ვითარმედ ვინაჲთგან
Line of ed.: 21     
ზემორე არა ხოლო შვილებაჲ, არამედ განღმრთობაჲცა მოგუენიჭა,
Line of ed.: 22     
თქუმულთა მიერ ამისვე მოციქულისათა. აწ რომელსაღა შვილებასა
Line of ed.: 23     
მომლოდე გუყოფს, ამას თჳთვე გამოსთარგმნის, ვითარმედ: გამო\ჴსნასა
Line of ed.: 24     
ჴორცთა ჩუენთასა, რომელ არს აღდგომაჲ მკუდრეთით და
Line of ed.: 25     
შემოსაჲ უხრწნელებისაჲ. რამეთუ აქა დასაბამი ოდენ გუაქუს
Line of ed.: 26     
სულისაჲ, ვითარცა სარკითა მხედველთა. ხოლო დასაბამი ესე
Line of ed.: 27     
სულისაჲ შეგუძინებს ცეცხლსა მჴურვალებისასა, რაჲთა გუსურო\დის
Line of ed.: 28     
სრულებით მიმთხუევისა და პირისპირ შემეცნებისა მისისათჳს.
Line of ed.: 29     
რამეთუ ყოვლისავე აწ დასაბამი, ხოლო მაშინ სრულებასჲ მოგუე\ცემის.
Line of ed.: 30     
და აქა სახენი, ხოლო მუნ ჭეშმარიტებაჲ საქმეთაჲ მო\გუენიჭების;
Line of ed.: 31     
რამეთუ აქა დიდებაჲცა იგი მერმე დაღაცათუ არს,
Line of ed.: 32     
არამედ უჩინო არს და არა ცხად, არამედ მერმესა მას გამოცხად\ნების
Line of ed.: 33     
და დამტკიცნების რამეთუ აქა შიში თანა-გუაც ქონებად,
Line of ed.: 34     
ნუუკუე უწესოებამან ქცევათამან განგდებულ გუყვნეს მადლისა მის\გან.
Line of ed.: 35     
ხოლო მუნ უსრულესობასა მას ნიჭთასა უმტკიცესობაჲცა
Line of ed.: 36     
საუკუნე მოუგიეს. და ესე არს სასოებაჲ, რომლითა ვცხონდებით
Page of ed.: 84   Line of ed.: 1     
(გინა თუ, ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს თქუმად, "რომლითა
Line of ed.: 2     
ვცხონდით"), რამეთუ მერმეთა მათ კეთილთა სასოებამან მო\გუატყუა
Line of ed.: 3     
მოქცევაჲ ბოროტისაგან და ქმნაჲ კეთილისაჲ.

Verse: 24   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: ხოლო სასოებაჲ ხილული არა არს სასოება,
Line of ed.: 5     
რამეთუ, რომელსა-იგი ვინმე ხედავნ, რასაღა-მე ესავნ? ხოლო ჩუენ
Line of ed.: 6     
რომელსა არა ვხედავთ, ვესავთ, რამეთუ მოთმინებით მოველით
Line of ed.: 7     
(8,24-25). Manuscript page: E126r  თარგმანი: ვინაჲთგან ზემო თქუა, ვითარმედ:
Line of ed.: 8     
"სასოებით ვცხონდით", [რაჲთა არა] ყოველსავე მას ცხორებასა აქა
Line of ed.: 9     
[ეძიებდე] (?) აწვე ხილულად, ამისთჳს მერმეთა მათ მიმართ წარ\გავლენს
Line of ed.: 10     
და უხილავთა სურვილად აღგძრავს. და სურვილისა მის
Line of ed.: 11     
მიმთხუევისათჳს უეჭუელ გყოფს სასოებისა არაოდეს მარცხუენე\ლობითა.
Line of ed.: 12     
რამეთუ ესე არს სასოებაჲ არაოდეს მარცხუენელი, რა\ჟამს
Line of ed.: 13     
ყოფადნი იგი, ვითარცა აწვე ყოფილნი ჰრწმენდენ. და ვითარცა
Line of ed.: 14     
ჴელთა ქონებულისათჳს თავს-იდებდეს შრომათა და ღუაწლთა და
Line of ed.: 15     
ვიდოდის გზათა, მისსა მიმართ მიმყვანებელთა. ხოლო ესე ყოველ\გან
Line of ed.: 16     
ცხად არს, ვითარმედ მოთმინებაჲ დიდი ნაწილი არს სათნოე\ბისაჲ,
Line of ed.: 17     
და მომატყუებელი სარწმუნოებისა და სასოებისაჲ.

Verse: 26   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 18        
მოციქულისაჲ: ეგრეთვე და სულიცა იგი თანა-შეეწევის უძლურე\ბათა
Line of ed.: 19     
ჩუენთა (8,26). თარგმანი: რაჲთა არა, გესმა რაჲ მოთმინებით
Line of ed.: 20     
მოლოდებაჲ, შეორგულდე შიშითა ჭირთა შემთხუევისაჲთა, ამის\თჳს
Line of ed.: 21     
დაჰრთავს, ვითარმედ: ნუ გეშინინ, არა გიტევებს შენ სული იგი
Line of ed.: 22     
მადლისაჲ შეუწევნელად შრომათა შინა სათნოებისათა, რამეთუ
Line of ed.: 23     
ჩუენ ყოვლად უძლურ ვართ და ვერცაღა მოთმინებისა წარმართებად
Line of ed.: 24     
შემძლებელ ვართ თჳნიერ სულისა წმიდისა თანა-შემწეობისა.

Line of ed.: 25        
ჳკუმენისი: ესრეთ გეტყჳს, ვითარმედ, უკუეთუ შენ შურებოდი
Line of ed.: 26     
მოთმინებით, უეჭუელად მიიღებ შეწევნასა სულისა წმიდისასა;
Line of ed.: 27     
ხოლო უკუეთუ შენ უდებ-ჰყო მოქმედებაჲ სათნოებისაჲ, ცალიერ
Line of ed.: 28     
იქმნები თანაშემწეობისაგან მისისა.

Line of ed.: 29        
მოციქულისაჲ: რამეთუ რაჲმცა-იგი ვილოცეთ, ვითარ-იგი ჯერ-\არს,
Line of ed.: 30     
არა ვიცით; არამედ თჳთ იგივე სული მეოხ არს ჩუენთჳს
Line of ed.: 31     
სულთქუმითა მით უსიტყუელითა (8,26). თარგმანი: რაჲ-იგი მაშინ
Line of ed.: 32     
იყო და აწ არა არს, მის ძლით დაფარულად ჩანს ძალი სიტყჳსაჲ
Line of ed.: 33     
ამის; რამეთუ ჟამსა წმიდისა ნათლისღებისასა მაშინდელთა მათ
Line of ed.: 34     
კაცთა თითოსახენი მადლნი განეყოფვოდიან: რომელსამე -- მეტყუელე\ბაჲ
Line of ed.: 35     
ენათაჲ, რომელსამე -- წინაჲსწარმეტყუელებაჲ, რომელსამე --
Page of ed.: 85   Line of ed.: 1     
თარგმანებაჲ ენათაჲ, და სხუასა -- მოქმედებაჲ ნიშთაჲ. და ამათ
Line of ed.: 2     
ყოველთა მადლთა სულისათა -- სულ ეწოდებოდა. ამათ ყოველ\თა
Line of ed.: 3     
მადლთა თანა იყო მადლიცა ლოცვისაჲ, რამეთუ, ვინაჲთგან
Line of ed.: 4     
კაცად-კაცადმან არა იცოდა უმჯობესი თჳსი, თუ რაჲ ითხოვოს
Line of ed.: 5     
ლოცვასა შინა, ამისთჳს, რომელსამე მიეცის მადლი ლოცვისაჲ,
Line of ed.: 6     
რომელსა სულად სახელ-სდებდეს, რაჟამს ერთსა ვისმე დაად\გრის
Line of ed.: 7     
სული ლოცვისაჲ, დგან და წინა-უძღჳნ ლოცვასა ყოვლისა
Line of ed.: 8     
კრებულისასა; თჳთ ილოცავნ და სხუათა ასწავებნ, თუ რაჲ ილო\ცონ;
Line of ed.: 9     
რომლისა სახე არს აწ დიაკონი, რომელი ქადაგებითა კუერექ\სისაჲთა
Line of ed.: 10     
აწუევს ერსა და წინა-უძღჳს პირად-პირადთა სათხო\ველთათჳს.
Line of ed.: 11     
ამით გულისჴმის-ყოფითა თქუა მოციქულმან სიტყუაჲ
Line of ed.: 12     
ესე, ვითარმედ: ჩუენ, რომელთა-ესე არა ვიცით, თუ რაჲ ვილოცოთ,
Line of ed.: 13     
თჳთ სული წმიდაჲ მისცემს მადლსა ლოცვისასა სულსა მლოცვე\ლისასა,
Line of ed.: 14     
და ესრეთ, იგი დგას და ილოცავს სულთქუმითა მით
Line of ed.: 15     
უსიტყუელითა, რომელ არს ფრიადი შემოკრებულებაჲ და ლმო\ბიერებაჲ
Line of ed.: 16     
გონებისაჲ.

Verse: 27   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 17        
მოციქულისაჲ: რამეთუ რომელი-იგი გამომეძიებელი არს გულ\თაჲ,
Line of ed.: 18     
იცის, თუ რაჲ არს ზრახვაჲ იგი სულისაჲ, რამეთუ ღმრთისა
Line of ed.: 19     
მიმართ მეოხ არს წმიდათათჳს (8,27). თარგმანი: გამომეძიე\ბელად
Line of ed.: 20     
გულთა -- სულსა წმიდასა უწოდს, Manuscript page: E126v  რომელი-იგი
Line of ed.: 21     
ამისთჳს შეეწევის და მისცემს მადლსა სულსა მლოცველისასა; და
Line of ed.: 22     
მაშინ შეეწევის, რაჟამს იხილის, ვითარმედ, არარაჲსა სავნებელისა,
Line of ed.: 23     
არამედ ჯეროვნისა და სარგებელისათჳს ევედრების ღმერთსა, და
Line of ed.: 24     
ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს თქუმად, საღმრთოდ მეოხ არს
Line of ed.: 25     
წმიდათათჳს. ესე იგი არს, არა უჯეროდ, არამედ ჯეროვნად
Line of ed.: 26     
შესწირავს თხოვათა უმჯობესისათა; არა ლიტონისა ვისმე, გინა
Line of ed.: 27     
წარმართისათჳს, არამედ წმიდათათჳს, რომელ არიან განწმედილნი
Line of ed.: 28     
ემბაზისა მიერ, მადლითა ლოცვისაჲთა. ესრეთ შეწევნულ ვიქმნებით
Line of ed.: 29     
ლოცვათა შინა სულისა მიერ, რამეთუ უმეცრებათა ჩუენთა გან\ჰმართებს
Page of ed.: 86   Line of ed.: 1     
და ბოროტთა ჩუენთა კეთილ ჰყოფს.

Verse: 28   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 2        
მოციქულისაჲ: ესე უწყით, რამეთუ ღმრთისმოყუარეთა ყოვე\ლივე
Line of ed.: 3     
განემარჯუების კეთილად, რომელნი-იგი ბრძანებით ჩინებულ
Line of ed.: 4     
არიან (8,28). თარგმანი: თჳთ სიტყუაჲ ესე ესრეთ უსაკუთრეს
Line of ed.: 5     
არს, ვითარმედ: ღმრთისმოყუარეთა ყოველივე თან\ამოქმედ
Line of ed.: 6     
კეთილისა ექმნების, რომელნი თჳსით ნებ\სით
Line of ed.: 7     
წოდებულ არიან. ვითარმცა იტყოდა, ვითარმედ: დაღა\ცათუ
Line of ed.: 8     
ჭირი რაჲმე შეემთხჳოს ღმრთისმოყუარეთა, იგიცა შესაწ\ევნელ
Line of ed.: 9     
სათნოებისა ექმნების.

Line of ed.: 10        
რაჲსათჳს? -- გარნა ამისთჳს, რამეთუ არა უნებლიეთ, არამედ
Line of ed.: 11     
თჳსით ნებსით მორჩილ-ქმნილ არიან წოდებისადა, და პირველვე
Line of ed.: 12     
განმზადებულ არიან, რაჲთა თჳსით ნებსით აღრჩეულისა მისთჳს
Line of ed.: 13     
რაჲცა რაჲ შეემთხჳოს წინააღმდგომი, ყოველივე მხიარულებით
Line of ed.: 14     
თავს-იდვან, და დამახრწეველი იგი სათნოებისაჲ შემმატებელ მისსა
Line of ed.: 15     
ყონ. ამისთჳსცა ღმერთი მოთმინებისა მათისათჳს შეეწევის და ყო\ველსავე
Line of ed.: 16     
შინა გარე-მოუქცევს მარცხენითსა მარჯუენითად, და
Line of ed.: 17     
წინააღმდგომსა -- შესაწევნელად; რამეთუ ყოვლად უსაკჳრველეს
Line of ed.: 18     
არს ჭირთა შინა დაცვაჲ უჭირველად დაცვისასა, და განსაცდელ\თაგან
Line of ed.: 19     
ჴსნაჲ -- ყოვლად განუცდელ ყოფისასა.

Verse: 30   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: რამეთუ რომელნი-იგი წინაჲსწარ იცნნა, წი\ნაჲსწარცა
Line of ed.: 21     
განაჩინა თანამსგავსად ხატისა მის ძისა თჳსისა, რაჲთა
Line of ed.: 22     
იყოს იგი პირმშო მრავალთა შორის ძმათა (8,30). თარგმანი: ვითარ
Line of ed.: 23     
იცნნა? -- გარნა ესრეთ, რაჟამს იხილა მათ შორის ნებაჲ, შემწყ\ნარებელი
Line of ed.: 24     
წოდებისა მისისაჲ, ესევითართა მათ მიჰმადლა, რაჲთა
Line of ed.: 25     
იქმნნენ იგინი მსგავს ხატისა; ესე იგი არს უცოდველთა მათ და
Line of ed.: 26     
წმიდათა ჴორცთა, რომელ ჩუენგან მიიხუნა ძემან ღმრთისამან,
Line of ed.: 27     
რაჲთა მიზიარნეს ჩუენ განგებულებითა მით განკაცებისა თჳსისაჲ\თა,
Line of ed.: 28     
და ვითარ-იგი პირმშო არს ბუნებით ძე ღმრთისა, და იგივე --
Line of ed.: 29     
პირმშო დედისაგან და ქალწულისა, ეგრეთ ძმად თჳსსა მიწო\დოს
Line of ed.: 30     
ჩუენ, მადლით განღმრთობილთა მის მიერ, რაჟამს ჩუენნიცა
Line of ed.: 31     
ესე ჴორცნი განწმიდნეს მადლითა თჳსითა ყოველთაგან საქმეთა
Line of ed.: 32     
ბილწებისა და ხრწნილებისათა, და გზა-გუექმნეს უცოდველობისა,
Line of ed.: 33     
ვითარცა პირმშოჲ მრავალთა მათ მის მიერ უცოდველ-ქმნულთა, და
Line of ed.: 34     
ძმად მისსა სახელდებულთა.

Line of ed.: 35        
კჳრილესი: ხატად ძისა უწოდს განგებულებით ჩუენგან
Line of ed.: 36     
მიღებულთა მათ ჴორცთა უფლისათა, რამეთუ, ვითარ-იგი ურჩებითა
Page of ed.: 87   Line of ed.: 1     
შევიმოსეთ ხატი იგი მიწისაგანისა ადამისი, რომელ არს ცოდვაჲ,
Line of ed.: 2     
ეგრეთვე მორჩილებითა შევიმოსთ ხატსა მას ზეცისაგანისა ქრის\ტესსა,
Line of ed.: 3     
რომელ არს სიმართლე. რამეთუ პირველისა მის ადამის
Line of ed.: 4     
ხატი ცოდვაჲ იყო, ხოლო მეორისა ამის ადამის ხატი არს სიმარ\თლე
Line of ed.: 5     
და სიწმიდე.

Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: რამეთუ რომელნი-იგი წინაჲსწარ განაჩინნა,
Line of ed.: 7     
მათცა უწოდა, და რომელთა-იგი უწოდა, იგინიცა განამართლნა, და
Line of ed.: 8     
რომელნი-იგი განამართლნა, იგინიცა ადიდნა (8,30). თარგმანი:
Line of ed.: 9     
ყოველსავე ადგილსა წინაჲსწარ განჩინებულად -- კეთილისა
Line of ed.: 10     
ნებისა მქონებელთა გულისჴმა-ჰყოფდ, რამეთუ თჳნიერ ამისსა სხ\უებრ
Line of ed.: 11     
უჯერო არს სიტყჳსაჲ ამის ესრეთ გულისჴმის-ყოფაჲ, ვი\თარმედ
Line of ed.: 12     
ღმერთსა რომელთაჲმე ჰნებავს კეთილის-ყოფაჲ და რომელთ\აჲმე
Line of ed.: 13     
- არა; და ვიეთმე უწოდს, და ვიეთმე -- არა; Manuscript page: E127r  არამედ
Line of ed.: 14     
ვითარცა წინაჲსწარ მცნობელი, [რომელთასა მეცნი]ერ იყოს კეთილისა
Line of ed.: 15     
ნებისა ქონებასა, და სიტყუათა მისთა შემწყნა[რებელო]ბასა, მათცა
Line of ed.: 16     
უწოდს, რამეთუ ნებსით მოსრულნი სთნვანან და იძულებით არავის
Line of ed.: 17     
მოიყვანებს. ამისთჳს თუალთ-ღება არა არს მის თანა, არამედ რომელნი
Line of ed.: 18     
იხილნეს მორჩილ წოდებისა მისისა, მათცა უწოდს. და რომელნი
Line of ed.: 19     
მორჩილ იქმნნენ წოდებასა მისსა, მათცა განამართლებს საბანელითა
Line of ed.: 20     
მეორედ შობისაჲთა, და ვერარაჲ ჴორციელთა გინა სულიერთა
Line of ed.: 21     
უღირსებათა სიმრავლე შეუძლებს დაკნინებად ნიჭსა განმამართლე\ბელობისა
Line of ed.: 22     
მისისასა, არამედ რომელთა ჰრწმენეს, იგინი განმართლდე\ბიან;
Line of ed.: 23     
და განმართლებულნი იგი შვილებისა მადლითა იდიდებიან,
Line of ed.: 24     
რამეთუ არა ხოლო მიტევებაჲ ბრალთაჲ, არამედ უხუებაჲცა ნიჭ\თაჲ
Line of ed.: 25     
მიემადლების.

Verse: 31   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 26        
მოციქულისაჲ: რაჲ-მე უკუე ვთქუათ ამისთჳს, უკუეთუ ღმერ\თი
Line of ed.: 27     
ჩუენ კერძო არს, ვინ არს ძჳრის-მყოფელ ჩუენდა? რომელმან-\იგი
Line of ed.: 28     
ძესაცა თჳსსა არა ჰრიდა, არამედ ჩუენ ყოველთათჳს მისცა
Line of ed.: 29     
იგი, ვითარ უკუე არა მითურთ ყოველივე მოგუანიჭოს ჩუენ? (8,31-32).
Line of ed.: 30     
თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: ვინაჲთგან ესე ესრეთ
Line of ed.: 31     
არს, და ესოდენთა ნიჭთა მომლოდე ვართ, ნუცამცა ერთსა ვინ რას
Line of ed.: 32     
ზედა სულმოკლე არს შემთხუევასა ჭირთა და განსაცდელთასა,
Line of ed.: 33     
რომლისათჳს აწ ჴმობს, ვითარმედ: "რაჲ-მე უკუე ვთქუათ
Line of ed.: 34     
ამის/თჳს?"

Line of ed.: 35        
რაჲსა "ამისთჳს"? -- გარნა ესოდენისა ამის სახიერებისათჳს
Line of ed.: 36     
ღმრთისა, რომელმან-იგი ძესაცა თჳსსა არა ჰრიდა; რამეთუ რომელ\მან
Page of ed.: 88   Line of ed.: 1     
უზეშთაესსა მას არა ჰრიდა, უდარესთაგანი რაჲღამცა საშურ\ველ
Line of ed.: 2     
უჩნდა? და რომელმან-იგი მტერთათჳს სიკუდიდ მისცა ძე
Line of ed.: 3     
თჳსი, ვითარ აწ არა ყოველივე მოგუცეს ჩუენ, რომელთა ზედა
Line of ed.: 4     
წოდებულ არს სახელი ძისა მისისა მხოლოდშობილისა, უფლისა
Line of ed.: 5     
ჩუენისა იესუ ქრისტესი? რამეთუ ესე არს მითურთ ყოვლისავე
Line of ed.: 6     
მონიჭებაჲ, რაჟამს ქრისტიანეთა ასი [წილი] ამას სოფელსა, და
Line of ed.: 7     
მერმე -- ცხორებაჲ საუკუნოჲ მოგუანიჭოს, უტყუველობისა მისებრ
Line of ed.: 8     
აღთქუმათა მისთაჲსა.

Verse: 33   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: ვინ არს მაბრალობელ რჩეულთა მათ ღმრთისა\თა?
Line of ed.: 10     
- ღმერთი არს განმამართლებელ. და ვინ არს დამშჯელ? --
Line of ed.: 11     
ქრისტე იესუ, რომელი მოკუდა, უფროჲსღა აღდგა; რომელი-იგი
Line of ed.: 12     
არს მარჯუენით ღმრთისა, რომელიცა-იგი მეოხ არს ჩუენთჳს (8,33-34).
Line of ed.: 13     
თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: ვინაჲთგან მამაჲ განგუა\მართლებს
Line of ed.: 14     
ძისა მიერ, და ძე თავსა თჳსსა სიკუდიდ მისცემს ჩუენ\თჳს,
Line of ed.: 15     
და სული წმიდაჲ შეეწევის უძლურებათა ჩუენთა, ვინღამცა
Line of ed.: 16     
იყო დამშჯელ? რამეთუ რომელი სამებამან განამართლოს, ვინღამცა
Line of ed.: 17     
იყო სხუაჲ დამშჯელ მისსა?

Line of ed.: 18        
სხუაჲ თარგმანი ჳკუმენისი: ამით გულისჴმის-ყოფითა ჯერ-\არს
Line of ed.: 19     
წარკითხვაჲ სიტყუათა ამათ, ვითარმედ: უკუეთუ ღმერთი მამაჲ
Line of ed.: 20     
განგუამართლებს ჩუენ, რჩეულთა მის მიერ, ვინ არს დამშჯელ
Line of ed.: 21     
ჩუენდა? ნუუკუე იესუ ქრისტე-ა? -- ნუ იყოფინ! რამეთუ თჳთ იგი
Line of ed.: 22     
თავადი არს, რომელი ჩუენთჳს მოკუდა; ხოლო სიკუდილი რაჲ
Line of ed.: 23     
გესმას, ნუ მწუხარე ხარ, რამეთუ კუალად აღდგა და აღვიდა
Line of ed.: 24     
დიდებასა მამულსა, რომელსა აწ მარჯუენითად უწოდს. ხოლო
Line of ed.: 25     
კუალად აღსლვაჲ Manuscript page: N11r  რაჲ გესმას, ნუცა ეგრეთ გგონიეს,
Line of ed.: 26     
თუ აღუძრცჳან ჴორცნი ანუ დაუტევებიეს მოღუაწებაჲ მათი, რო\მელნი
Line of ed.: 27     
ერთგზის ითჳსნა განკაცებითა; არამედ დიდებასა მას შინა
Line of ed.: 28     
მამულსა მეოხ არს. ესე იგი არს, გუფარავს და განაგებს, და
Line of ed.: 29     
არაოდეს დააკლებს შუამდგომელობასა ჩუენსა, რომელსა აწ მო\ციქულმან
Line of ed.: 30     
მეოხებად სახელ-სდვა. ესე იგი არს, ვითარმედ არა
Line of ed.: 31     
უგულებელს-უქმნიეთ, არამედ მითვე ჴორცითა შემოსილი მეოხ
Line of ed.: 32     
არს ჩუენთჳს, ვითარცა პირმშოჲ ბუნებისა ჩუენისაჲ, და შუვამდგო\მელ
Line of ed.: 33     
სამარადისოჲსა ცოდვილთა დაგებისა Manuscript page: E127v  ჰყოფს საიდუმ\ლოსა
Line of ed.: 34     
მაშინდელთა მათ ვნებათა და აღდგომისასა. და ვითარცა
Page of ed.: 89   Line of ed.: 1     
წინამორბედი ჩუენი გჳწესს აღსლვად მარჯუენით მამისა, სადა-იგი
Line of ed.: 2     
მან დასუა ბუნებაჲ ჩუენი. ვინაჲცა შენ ორნივე ესე სიტყუანი
Line of ed.: 3     
სახისმეტყუელებით გულისჴმა-ყვენ, და ნუცა მარჯუენით
Line of ed.: 4     
ჯდომაჲ ძისაჲ გარე-შეწერად შეგირაცხიეს მამისა, ნუცა ჩუენ\თჳს
Line of ed.: 5     
მეოხებაჲ ძისაჲ -- უდარესობად ძისა. რამეთუ ესე ორ\ნივე
Line of ed.: 6     
კაცობრივ თქუნა მოციქულმან, და მაღალთა მიერ დაფარნა
Line of ed.: 7     
მდაბალნი, და სიკუდილსა ზედა დაჰრთო აღდგომაჲ. ხოლო
Line of ed.: 8     
"მარჯუენით მამისა ჯდომითა" საიდუმლოდ ამას იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 9     
დაღაცათუ განკაცნა და ივნო, არამედ არაოდეს დაკლებულ არს
Line of ed.: 10     
მარჯუენითად სახელდებულისა მისგან დიდებისა მამულისა.
Line of ed.: 11     
ამისსა შემდგომად მეოხებაჲ თქუა; არა დამთხუევით გულის.\ჴმის-საყოფელად,
Line of ed.: 12     
ვითარმცა, ვითარცა თჳთ ვერ შემძლებელი ცხ\ოვნებად,
Line of ed.: 13     
მამასა ევედრებოდა ჩუენთჳს; არამედ ამით წესითა სიტყ\ჳსაჲთა,
Line of ed.: 14     
ვითარმედ არაოდეს დაგჳვიწყებს, არამედ მარადის იღუწის
Line of ed.: 15     
და განაგებს ჩუენთჳს: არა ხოლო ვითარცა მის მიერ დაბადებულთა,
Line of ed.: 16     
არამედ ვითარცა მის მიერ კუალად განახლებულთა და თჳსითა
Line of ed.: 17     
სისხლითა მოსყიდულთა; რამეთუ იგივე არს მსმენელ ვედრებათა და
Line of ed.: 18     
მომცემელ ყოველთა თხოვათა; დაღაცათუ მეოხ ჩუენდა ითქუა
Line of ed.: 19     
ჴორცთა მათთჳს ჩუენგან მიღებულთა, და თჳთ თავადი არს გან\მაღმრთობელ
Line of ed.: 20     
ბუნებისა ჩუენისა და ჴორცთა მათ, რომელ ჩუენგან
Line of ed.: 21     
Manuscript page: N11v  მიიხუნა, რამეთუ ღმრთეებით ქმნილი ყოველივე ზოგადი არს,
Line of ed.: 22     
და ერთ და სწორ მამისა და ძისა და სულისა წმიდისა, და მარადის
Line of ed.: 23     
დაუმდაბლებელ, დაუსაბამო და დაუსრულებელ არს დიდებაჲ მათი,
Line of ed.: 24     
უნაკლულო და სრულ ყოველსა შინა, ხოლო კაცობრივნი ესე და
Line of ed.: 25     
მდაბალნი სიტყუანი ორთა პირთათჳს ითქუმიან, უძლურებისათჳს
Line of ed.: 26     
მსმენელთაჲსა; და რაჲთა არა საოცარ იყოს ჴორცთა შესხმაჲ
Line of ed.: 27     
ძისაჲ, რომელ-იგი სრული ღმერთი არს და სრული კაცი.



Subsection: 12  
Line of ed.: 28   თავი Ⴈ̂Ⴂ. თანანადებისა მისთჳს
Line of ed.: 29  
ქრისტეს სიყუარულისა


Verse: 35   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 30        
მოციქულისაჲ: ვინ განმაშორნეს ჩუენ სიყუარულსა მას ქრის\ტესსა
Line of ed.: 31     
- ჭირმან ანუ იწროებამან, დევნამან ანუ სიყმილმან, შიშუ\ლოებამან
Line of ed.: 32     
ანუ ურვამან ანუ მახჳლმან? (8,35). თარგმანი: "ვი\ნობაჲ"
Line of ed.: 33     
თქუა ნაცვალად "არავინობისა", ვითარმედ: ვერვინ შემ\ძლებელ
Line of ed.: 34     
არს განშორებად ჩუენდა სიყუარულისა მისგან, რომლითა-\იგი
Line of ed.: 35     
მან თავადმან ქრისტემან შემიყუარნა ჩუენ. ხოლო რაჲსათჳს
Page of ed.: 90   Line of ed.: 1     
არა საშუებელთა, არამედ სატანჯველთა აღჰრიცხუავს? -- გარნა
Line of ed.: 2     
ამისთჳს, რამეთუ საშუებელთა შეურაცხ-ყოფასა სატანჯველთა შეუ\რაცხყოფაჲ
Line of ed.: 3     
უზეშთაეს არს; რამეთუ დიდ არს, უკუეთუ სოფლიოჲ
Line of ed.: 4     
დიდებაჲ არავინ ანაცვლოს დიდებასა მას საუკუნესა, არამედ ესე
Line of ed.: 5     
უდიდეს არს, რაჟამს ჴორცთა თჳსთა ჭირითა მოიგოს იგი. ხოლო
Line of ed.: 6     
სახელითა ამით ჭირისაჲთა ზოგად ყოველნი განსაცდელთა
Line of ed.: 7     
შემთხუევანი წარმოთქუნა; არა ხოლო აქა წერილნი, არამედ იგინ\იცა,
Line of ed.: 8     
რომელნი აქა არა მოუჴსენებიან.

Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: ვითარცა წერილ არს: რამეთუ შენთჳს მო\ვსწყდებით
Line of ed.: 10     
ჩუენ მარადღე და შევირაცხებით ჩუენ, ვითარცა ცხო\ვარნი
Line of ed.: 11     
კლვადნი (8,35-36). თარგმანი: დავითის მიერ საწამე\ბელისა
Line of ed.: 12     
სიტყჳსა შემოღებითა ორმეოცდამესამისა ფსალმუნისაგან
Line of ed.: 13     
სარწმუნო ჰყოფს სიტყუასა თჳსსა, ვითარმედ: უკუეთუ ძუელნი იგი
Line of ed.: 14     
ქუეყნიერთა კეთილთა მიმთხუევისათჳს არა ჰრიდებდეს თავთა თჳს\თა,
Line of ed.: 15     
რაოდენ უფროჲს ჩუენ თანა-გუაც არა-რიდობაჲ ჴორციელთა
Line of ed.: 16     
ჭირთა შემთხუევისაჲ, საუკუნეთა მათ კეთილთა ზეცისათა მი\მთხუევისათჳს;
Line of ed.: 17     
რამეთუ თჳთ წინაჲსწარმეტყუელი დავით ამით
Line of ed.: 18     
გულისჴმის-ყოფითა იტყოდა დღითი-დღედსა სიკუდილსა, ვითარმედ:
Line of ed.: 19     
დაღაცათუ Manuscript page: E128r  [რაოდენცა] ვის ფრიად ევნოს, ერთ[ი] ოდენ არს
Line of ed.: 20     
ბუნებითი შემთხუევაჲ [სიკუდილი]საჲ, არამედ [ღმრთისმოყუარესა
Line of ed.: 21     
არცა ერთი უჴმს შიში, დაღაცათუმცა დღითი-დღე] უახლესი და
Line of ed.: 22     
უახლესი [სიკუდი]ლი შეემთხუეოდა ღმრთისათჳს, რამეთუ [თჳთ]
Line of ed.: 23     
გონებითი იგი დღითი-დღედი განმზადებულ-ყოფაჲ სიკუდილისა [მი\მარ]თ
Line of ed.: 24     
ესევითარსა სასყიდელსა მოატყუებს, ვითარმცა დღითი-დღე
Line of ed.: 25     
მომკუდარ [იყო] ქრისტესთჳს.

Verse: 37   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 26        
მოციქულისაჲ: არამედ ამას ყოველსა ზედა-ვსძლევთ ჩუენ მის
Line of ed.: 27     
მიერ, რომელმანცა-იგი შემიყუარნა ჩუენ (8,37). თარგმანი: უს\აკუთრეს
Line of ed.: 28     
არს ესრეთ თქუმად, ვითარმედ: ამას ყოველსა ზედა
Line of ed.: 29     
ზეშთა-ვსძლევთ ჩუენ. რასა "[ამას] ყოველსა ზედა"? --
Line of ed.: 30     
ცხად არს, ვითარმედ, რაჟამს ყოველნივე-იგი ზემო თქუმულნი ჭირ\ნი
Line of ed.: 31     
შეგუემთხჳნენ, შემდგომად მის ყოვლისა არა ხოლო მძლე,
Line of ed.: 32     
არამედ ზეშთამძლე ვართ. რამეთუ უჭირველად ძლევაჲ --
Line of ed.: 33     
ძლევა ოდენ არს, ხოლო ზეშთამძლეობა -- ესე არს, რა\ჟამს
Page of ed.: 91   Line of ed.: 1     
შემდგომად მრავალთა ჭირთა შინა შთავრდომისა კუალად
Line of ed.: 2     
თჳთვე დაიმკჳდროს კაცმან სახელი მძლეობისაჲ, რამეთუ მაჭირვე\ბელნი
Line of ed.: 3     
ჩუენნი გჳრგჳნისა მომატყუებელ გუექმნებიან ჩუენ, უკუეთუ
Line of ed.: 4     
ოდენ ვჰმადლობდეთ ესოდენ შემყუარებელსა და წინააღმდგომითა
Line of ed.: 5     
წინააღმდგომისა მომსყიდელსა ჩუენდა ძლევისასა ქრისტესა.

Verse: 38   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: რამეთუ მრწამს მე, ვითარმედ არცა სიკუდილ\მან,
Line of ed.: 7     
არცა ცხორებამან, არცა ანგელოზთა, არცა მთავრობათა, არცა
Line of ed.: 8     
ძალთა, არცა ამან სოფელმან, არცა მან სოფელმან, არცა სიმაღლე\თა,
Line of ed.: 9     
არცა სიღრმეთა, არცა სხუამან დაბადებულმან შემიძლოს ჩუენ
Line of ed.: 10     
განყენებად სიყუარულსა მას ღმრთისასა, რომელ არს ქრისტეს
Line of ed.: 11     
იესუჲს მიერ უფლისა ჩუენისა (8,38-39). თარგმანი: ვინაჲთგან
Line of ed.: 12     
ზემო აწინდელნი და სოფლიონი წარმოთქუნა ჭირნი, აწ კუალად
Line of ed.: 13     
შესძინებს მერმეთა მათთჳს, ვითარმედ: არა ხოლო საწუთრომან
Line of ed.: 14     
სიკუდილმან და ცხორებამან, არამედ ვერცა საუკუნემან სიკუდილ\მან
Line of ed.: 15     
და ცხორებამან. ამისსა შემდგომად ანგელოზთა იტყჳს, მთავრო\ბათა
Line of ed.: 16     
და ძალთა; არა თუ ვითარმცა ესენი ვის განაშორებდეს ქრისტეს\გან,
Line of ed.: 17     
- ნუ იყოფინ! -- არამედ ზეშთა გარდამატებულებისათჳს
Line of ed.: 18     
სიყუარულისა თჳსისა ამას დასდებს საზღვრად, ვითარმედ: დასთაცა
Line of ed.: 19     
თუ-მცა ამათგანი ვინმე მაწუევდა, მერვე-მცა დამარწმუნა განშორე\ბად
Line of ed.: 20     
ქრისტესგან; რამეთუ არა ქრისტესთა მათთჳს მიყუარს ქრისტე,
Line of ed.: 21     
არამედ ქრისტესობისათჳს მიყუარან ქრისტესნი იგი. ხოლო "არცა
Line of ed.: 22     
ამან სოფელმან, არცა მან სოფელმან" -- ესე ხილულისათჳს უთქუა\მს
Line of ed.: 23     
და უხილავისა სოფლისა. ხოლო სიმაღლედ და სიღრმედ
Line of ed.: 24     
ვიეთნიმე ესრეთ იტყჳან: სიმაღლედ -- სასუფეველსა, და სიღრ\მედ
Line of ed.: 25     
- გეჰენიასა; სხუანი -- საუკუნოდ ცხორებასა და სიკუდილსა
Line of ed.: 26     
საუკუნესა; სხუანი -- ფრიად პატივსა და ფრიად უპატიოებასა.

Line of ed.: 27        
ხოლო წარმოთქუნა რაჲ ყოველნი დაბადებულნი, ხილულნი და
Line of ed.: 28     
უხილავნი, ამისთჳს შეძინებს, ვითარმედ: "არცა სხუამან დაბადე\ბულმან",
Line of ed.: 29     
რომელი-ესე ესრეთ უსაკუთრეს არს, ვითარმედ: "არცა
Line of ed.: 30     
სხუამან რამან-მე დაბადებულმან". ესე იგი არს, ვი\თარმედ
Line of ed.: 31     
დაღაცათუ სხუაჲ რაჲმე დაიბადოს თჳნიერ ხილულთა
Line of ed.: 32     
ამათ და უხილავთაჲსა, ვერცა მან შემიძლოს ჩუენ განყენებად
Line of ed.: 33     
სიყუარულსა მას ღმრთისასა.

Line of ed.: 34        
სიყუარული ღმრთისაჲ თქუა, რაჲთა დაგიმტკიცოს, ვითარმედ
Line of ed.: 35     
ზემოჲ იგი სიყუარული, რომლითა შემიყუარნა ჩუენ ღმერთმან,
Page of ed.: 92   Line of ed.: 1     
უეჭუელად თანამდებ გუყოფს, რაჲთა ჩუენცა შევიყუაროთ იგი
Line of ed.: 2     
ძალისაებრ ჩუენისა; რომელი-იგი ვერ-ვინაჲთ სხჳთ მოგუემადლების
Line of ed.: 3     
ჩუენ, თჳნიერ უფლისა ჩუენისა მიერ იესუ ქრისტესსა, ხოლო
Line of ed.: 4     
განჴორციელებითა მისითა მოგუეცნეს ყოველნი კეთილნი, საწუთრო\ნი
Line of ed.: 5     
და საუკუნენი, ყოფილნი და ყოფადნი, რაჟამს მოგჳყიდნა სისხ\ლითა
Line of ed.: 6     
მისითა.



Subsection: 13  
Line of ed.: 7   თავი Ⴈ̂Ⴃ. დაცემისათჳს არაჭეშმარიტისა ისრაელისა
Line of ed.: 8  
და წოდებისათჳს ჭეშმარიტისა და რჩეულისა,
Line of ed.: 9  
შემდგომად წარმართთაჲსა


Chapter: 9  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: ჭეშმარიტსა ვიტყჳ ქრისტეს მიერ და არა ვტყუვი,
Line of ed.: 11     
თანამოწამებითა ჩემდა გონებისა ჩემისა.ღთა სულითა წმიდითა, რამეთუ
Line of ed.: 12     
მწუხარება არს ჩემდა დიდ და მოუკლებელი სალმობაჲ გულისა
Line of ed.: 13     
ჩემისაჲ (9,1-2). თარგმანი: ვინაჲთგან დიდთა საქმეთათჳს იწყებს
Line of ed.: 14     
სიტყუად, და კნინღა დაუჯერებელსა Manuscript page: E128v  საზომსა იტყჳს თჳსისა
Line of ed.: 15     
ძმათმოყუარებისასა, ამისთჳსცა დაწყებასავე სარწმუნო ჰყოფს მას
Line of ed.: 16     
სახელითა ქრისტესითა უცილობელისა მის ჭეშმარიტებისაჲთა, და
Line of ed.: 17     
თანამოწამებითა სჳნიდისისაჲთა, რომლისა განმკითხველ არს სული
Line of ed.: 18     
წმიდაჲ, ვითარმედ მოუკლებელ იყო მის შორის ურვაჲ და ლმობაჲ
Line of ed.: 19     
ცხორებისათჳს ძმათა თჳსთა ისრაიტელთასა.

Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ვილოცევდ მე შეჩუენებულ ყოფად თავსა
Line of ed.: 21     
ჩემსა ქრისტესგან ძმათა ჩემთათჳს და ნათესავთა ჩემთა ჴორციელად,
Line of ed.: 22     
რომელნი-იგი არიან ისრაიტელნი (9,3-4). თარგმანი: არა თქუა,
Line of ed.: 23     
ვითარმედ: "მენება", არამედ "ვილოცევდ"; ესე იგი არს, მის თა\ვადისა
Line of ed.: 24     
ქრისტესგან ვითხოვდ შეწყალებასა ჰურიათასა, ესოდენითა
Line of ed.: 25     
მოწლებითა, რომელ არცაღა თავსა თჳსსა ვჰრიდებდ შეჩუენე\ბულ,
Line of ed.: 26     
ესე იგი არს, განვრდომილ ყოფად ქრისტესგან. ესე
Line of ed.: 27     
საზომი პავლეს გონებისაჲ ფრიად უმაღლეს არს პირველსა მას
Line of ed.: 28     
საზომსა ქრისტეს მიმართ მტკიცისა სიყუარულისასა; ვითარ რომე\ლი-იგი
Line of ed.: 29     
ყოველთა დაბადებულთა, ხილულთა და უხილავთა, ვერ
Line of ed.: 30     
შეუძლეს რწმუნებად მისსა, ამას აწ თჳთ ირწმუნებს ძმათა თჳსთა,
Line of ed.: 31     
და უფროჲსღა მისვე ქრისტეს სიყუარულისათჳს, რაჲთა არა იგ\მობებოდის
Line of ed.: 32     
მრავალთა მიერ სახელი მისი. და ესე თუ იქმნას, დაღათუ
Line of ed.: 33     
თჳთ შეიჩუენებოდის (რამეთუ ესე არს ძალი "შეჩუენებულ
Page of ed.: 93   Line of ed.: 1     
ყოფისაჲ" -- უცხო ყოფაჲ და განვრდომაჲ ყოვლითურთ), [არავე
Line of ed.: 2     
საძნაურ უჩნს მოციქულსა], ხოლო ვინაჲთგან [ორნი ესე] დიდნი
Line of ed.: 3     
საქმენი [წარმოთქუნა] თავისა თჳსისათჳს -- პირველად სიყუარული
Line of ed.: 4     
ღმრთისაჲ და აწ სიყუარული მოყუსისაჲ, -- აწ დაიმდაბლებს
Line of ed.: 5     
თავსა თჳსსა, და სახელითა ძმობისა და ჴორციელად ნათესავ\ობისაჲთა
Line of ed.: 6     
დაჰფარავს მადლსა მას, მონიჭებულსა მისდა. რამეთუ
Line of ed.: 7     
ჭეშმარიტად მადლი იყო, რომელ-იგი ესოდენ დიდ იყო მის შორის
Line of ed.: 8     
სიყუარული ღმრთისაჲ, რომელ არცაღა თავსა თჳსსა ჰრიდებდა
Line of ed.: 9     
განვრდომად მისგან, უკუეთუმცა ოდენ რაჲთ უძლო უმრავლესთა
Line of ed.: 10     
სარგებელითა, უმეტეს განთქუმად ყოველთა შორის ქადაგებაჲ სახ\ელისა
Line of ed.: 11     
მისისაჲ. გარნა იგი ყოვლად სიმდაბლითა გონებისაჲთა არა
Line of ed.: 12     
ღმრთის მოყუარებასა სულიერსა, არამედ ჴორციელსა თჳსებასა
Line of ed.: 13     
მიაჩემებს, ზეშთააღმატებულსა მას საზომსა სიყუარულისასა.

Verse: 4   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 14        
მოციქულისაჲ: რომელთაჲ იყო შვილებაჲ და დიდებაჲ და
Line of ed.: 15     
აღთქუმანი და შჯულისდებანი და მსახურებანი და მითხრობანი,
Line of ed.: 16     
რომელთანი იყვნეს მამანი და რომელთაგან ქრისტე ჴორციელად,
Line of ed.: 17     
რომელი-იგი არს ღმერთი ყოველთა ზედა, კურთხეულ უკუნისამდე,
Line of ed.: 18     
ამინ (9,4-5). თარგმანი: ვინაჲთგან ამათ სიტყუათა სხუანი ვინმე
Line of ed.: 19     
საგმობელად ღმრთისა იტყოდეს, ვითარმედ -- "ვითარ ესოდენთა
Line of ed.: 20     
პატივთა ღირს-ქმნულნი ჰურიანი განსთხინა და ყოვლად უპატიოთა
Line of ed.: 21     
წარმართთა მოუწოდა?" -- ამისთჳს აწ მოციქული დასაჴსნელად
Line of ed.: 22     
გმობისა ამის, მსგავსად მოსესსა ილოცავს, და ნაცვალად ამისსა,
Line of ed.: 23     
ვითარმედ -- "აღმჴოცე წიგნისაგან, რომელსა დაგიწერიე", --
Line of ed.: 24     
შეჩუენებულ-\\ყოფასა Manuscript page: E129r  ითხოვს [თავისა] თჳსისასა; ვი\ნაჲცა
Line of ed.: 25     
ორნივე [ესე ... ...] ამით არა განჴუებულ, არამედ უფროჲს
Line of ed.: 26     
საკუთარ იქმნნეს ღმრთისა; მოსე -- ამისთჳს, რამეთუ არა ეგოდენ
Line of ed.: 27     
ისრაიტელთა მოსრვისათჳს, რაოდენ წარმართთა მიერ გმობისათჳს
Line of ed.: 28     
[ღ̃ა] (?) ჰრიდებდა, რომელნი-იგი უძლურებასა დასწამებდეს ღმ\ერთსა,
Line of ed.: 29     
ვითარცა ვერ-შემძლებელსა ცხოვნებად მათდა, რომელნი-იგი
Line of ed.: 30     
ეგჳბტით გამოიყვანნა; ხოლო პავლე -- ამისთჳს, რაჲთა არავინ
Line of ed.: 31     
გმოს ღმერთი განვრდომისათჳს ჰურიათაჲსა. ამისთჳს მათითავე
Line of ed.: 32     
სიტყჳთა დაუყოფს პირსა მგმობართასა, ვითარმედ: პირველითგან
Line of ed.: 33     
არაოდეს უგულებელს-ყვნა ღმერთმან ჰურიანი, არამედ მებრვე ამის\თჳს
Line of ed.: 34     
მისცა შვილებაჲ და დიდებაჲ, ძედ და ერად თჳსსა
Page of ed.: 94   Line of ed.: 1     
წოდებითა, აღთქუმათა და შჯულისა მიცემითა, მსახურებათა შჯული\ერთა
Line of ed.: 2     
და ძუელთა მოთხრობათა მიერ განკრძალებითა ამას ყოველსა
Line of ed.: 3     
ზედა თესლისაგან მათისა განკაცებითა და მამად თჳსსა წოდებითა.
Line of ed.: 4     
გარნა ვინაჲთგან ამის ყოვლისა დასასრულსა უმადლო და ჯუარის-\მცუმელ
Line of ed.: 5     
იქმნნეს, ამისთჳს სამართლად განვარდეს. ვინაჲცა დაღაცა\თუ
Line of ed.: 6     
იგინი ჰგმობენ, არამედ მე, რომელი-ესე მეცნიერ ვარ ძალსა
Line of ed.: 7     
განგებულებათა მისთასა, ყოველთა წილ ეჴმობ მადლობით, ვითარმედ:
Line of ed.: 8     
იგი არს ყოველთა ზედა ღმერთ, სამადლობელ და კურთხეულ
Line of ed.: 9     
უკუნისამდე.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: ხოლო არა ეგებოდა, ვითარმცა დავარდა სი\ტყუაჲ
Line of ed.: 11     
ღმრთისაჲ, რამეთუ არა ყოველნი ისრაჱლისაგანნი ესენი
Line of ed.: 12     
არიან ისრაიტელ, არცა არიან ნათესავნი აბრაჰამისნი ყოველნი
Line of ed.: 13     
შვილ, არამედ "ისაკისგან გეწოდოს შენ ნათესავი". ესე იგი არს,
Line of ed.: 14     
არა თუ შვილნი ჴორცთანი ესენი არიან შვილ ღმრთის, არამედ
Line of ed.: 15     
შვილნი იგი აღთქუმისანი შერაცხილ არიან ნათესავად (9,6-8).
Line of ed.: 16     
თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: დაღაცათუ ჰგონებენ ვიეთნიმე,
Line of ed.: 17     
ვითარმედ დავარდა სიტყუაჲ ღმრთისაჲ, არამედ არა დავრდომილ
Line of ed.: 18     
არს. ვინ ჰგონებენ? -- არამედ ზემონი იგი მგმობარნი, რომელნი
Line of ed.: 19     
იტყოდეს ვითარმედ: ჰურიათა აღუთქუა ღმერთმან და წარმართთა
Line of ed.: 20     
მისცა. რაჲ არს დავრდომაჲ სიტყჳსაჲ? -- ცხად არს,
Line of ed.: 21     
ვითარმედ -- რაჟამს წინაჲსწარ თქუმული არა იქმნას საქმით.
Line of ed.: 22     
ხოლო რომელი იყო სიტყუაჲ იგი ღმრთისაჲ, რომლისა აწ დავრ\დომასა
Line of ed.: 23     
და უქმ ქმნასა აჩემებენ ღმერთსა? -- ცხად არს,
Line of ed.: 24     
ვითარმედ სიტყუაჲ იგი დაბადებისაჲ: "ესრეთ იყოს ნათესავი შენი,
Line of ed.: 25     
ვითარცა ვარსკულავნი ცისანი", რომელი-ესე უეჭუელად სრულ
Line of ed.: 26     
ქმნილ არს და არა დავრდომილ არს; რამეთუ არა ჴორციელსა,
Line of ed.: 27     
არამედ სულიერსა მსგავსებასა ზედა იქმნების უჭეშმარიტესი შვი\ლობაჲ.
Line of ed.: 28     
ამისთჳს აწ მოციქულმან არა იაკობისგანნი, არამედ ის\რაჱლისაგანნი
Line of ed.: 29     
თქუნა, რაჲთა არა ჴორცთა მიერ, არამედ სათნოე\ბისა
Line of ed.: 30     
მიერ სახელ-სდვას მას, ვითარმედ არა ჴორცთა და სისხლთა
Line of ed.: 31     
მიერ, არამედ ზეგარდამო მონიჭებულ იქმნა აღთქუმით შვილობაჲ
Line of ed.: 32     
აბრაჰამისი. ხოლო სიტყუასა ამას, რომელ აწ შემოიღო "დაბადე\ბისაგან",
Line of ed.: 33     
- "ისაკისგან გეწოდოს შენ ნათესავი", -- თჳთვე
Line of ed.: 34     
თარგმნის მოციქული, ვითარმედ: აღთქუმით იქმნების შვილებაჲ იგი;
Page of ed.: 95   Line of ed.: 1     
არღარა აბრაჰამისი, არამედ ღმრთისაჲ; რამეთუ თჳთ ისაკიცა იგი,
Line of ed.: 2     
რომელ მან შვა, არა ძალითა ჴორციელითა, არცა ჰასაკისაგან
Line of ed.: 3     
ჟამიერისა, არამედ ჟამთა გარდასრულისაგან და მოუძლურებულისა
Line of ed.: 4     
იშვა; მხოლოდ მადლითა აღთქუმისაჲთა, რომელი-ესე სახე იყო,
Line of ed.: 5     
ვითარმედ სულიერი იგი აღთქუმისა შვილებაჲ არა ჴორცთა და
Line of ed.: 6     
სისხლთა, არამედ სარწმუნოებისაგან მადლით მიეცემის. ამისთჳს
Line of ed.: 7     
იდუმიელნი, რომელ არიან ესავისგანნი, არა ამისთჳს იწოდებიან
Line of ed.: 8     
შვილ ღმრთისა, რამეთუ არიან შვილისშვილ აბრაჰამისსა, ვინაჲთ\გან
Line of ed.: 9     
ჴორციელ არს შვილებაჲ მათი. არამედ ჩუენ ვართ შვილ
Line of ed.: 10     
აბრაჰამისსა, სულიერად ქონებითა მისვე სარწმუნოებისაჲთა, რომ\ლითა-იგი
Line of ed.: 11     
განმართლდა, და შვილ ღმრთისა -- ემბაზითა
Line of ed.: 12     
ნათლისღე/ბისაჲთა.

Verse: 9   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 13        
მოციქულისაჲ: რამეთუ აღთქუმისაგან არს სიტყუაჲ ესე ვი\თარმედ:
Line of ed.: 14     
ჟამსა ოდენ ამას მოვიდე, და ესუას სარრას ძე (9,9).
Line of ed.: 15     
თარგმანი: ესეცა სიტყუაჲ "დაბადებისაგან" სახედ ჩუენდა შე\მოიღო
Line of ed.: 16     
მოციქულმან და თქუა, ვითარმედ: არა ჴორცთა-მიერისა
Line of ed.: 17     
ჟამისა და ბუნებითისა წესისაგან, არამედ აღთქუმითისა ამის სი\ტყჳსაგან
Line of ed.: 18     
იქმნა ჟამთა გარდასრულთა მიერი იგი შობაჲ ისაკისი,
Line of ed.: 19     
ესმა რაჲ მშობელთა მისთა -- "ჟამსა ოდენ ამას მოვიდე და ესუას
Line of ed.: 20     
სარრას ძე" -- რამეთუ, რაჲ-იგი ჴორცთაგან უღონო იყო ქმნად
Line of ed.: 21     
ბერწობისა და სიბერისათჳს, ესე შეუძლო ქმნად მან, რომელმან
Line of ed.: 22     
აღუთქუა. ეგრეთვე ჩუენ სიტყჳთ ვიშვებით ემბაზისა მიერ, სამგზის
Line of ed.: 23     
შთაყოფითა მას შინა, სახელსა ზედა მამისა და მისა და სულისა
Line of ed.: 24     
წმიდისასა, რომელი-ესეცა აღთქუმით მოცემულ არს ჩუენდა წინაჲს\წარმეტყუელთა
Line of ed.: 25     
მიერ, რომელნი-იგი პირველ [მრავალთა წელთა]
Line of ed.: 26     
მოასწავებ[დეს] ნათლისღებასა, ვითარ-იგი ჴმობს: "განიბანენით,
Line of ed.: 27     
განი/წმიდენით".

Verse: 10   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 28        
მოციქულისაჲ: და არა ხოლო ესე, არამედ რებეკასცა ერთი\საგან
Line of ed.: 29     
საწოლისა ესუა ისაკ მამისა ჩუენისა; რამეთუ არღასადა
Line of ed.: 30     
შობილ იყვნეს, არცა ექმნა რაჲ კეთილი გინა ბოროტი, -- რაჲთა
Line of ed.: 31     
რჩევით წინა-განმზადებაჲ იგი ღმრთისაჲ ეგოს (9,10-11). თარგ\მანი:
Line of ed.: 32     
ვინაჲთგან დიდ არს საქმე ესე ჰურიათა განყრისა და წარ\მართთა
Line of ed.: 33     
შემოყვანებისაჲ, ამისთჳს მრავალნი სახენი შემოჰქონან, და
Line of ed.: 34     
იტყჳს, ვითარმედ: "არა ხოლო ესე". რომელი "ესე"? -- ცხად არს,
Line of ed.: 35     
ვითარმედ არა ხოლო ისაკისსა მას კმა-იყოფს სახესა, ვითარ მისგან
Page of ed.: 96   Line of ed.: 1     
ხოლო ეწოდა აბრაჰამს ნათესავად, დაღათუ სხუანიცა ესხნეს შვილნი
Line of ed.: 2     
აგარისგან და ქეტტორაჲსგან. რამეთუ ამისთჳს ნუუკუე და თქუას
Line of ed.: 3     
ვინმე, ვითარმედ სხჳსა და სხჳსაგან იყვნეს. გარნა რაჲ სთქუა
Line of ed.: 4     
რებეკაჲსთჳს, რომლისა მისვე და ერთისა საშოჲსა და საწოლისა
Line of ed.: 5     
ძმანი მარჩბივნი არა ორნივე სათნო-იჩინნა ღმერთმან, პირველ შო\ბისა
Line of ed.: 6     
და პირველ ქმნადმდე კეთილისა გინა ბოროტისა. რაჲსათჳს-\მე?
Line of ed.: 7     
- არამედ წინაჲსწარმცნობელობისათჳს ღმრთისა, რომელმან-\იგი
Line of ed.: 8     
პირველ შობადმდე უწყის თითოეულისაჲ. და ესე არს რჩე\ვითი
Line of ed.: 9     
წინა-განმზადებაჲ ღმრთისაჲ, რამეთუ ვითა\რიცა
Line of ed.: 10     
ყოფად იყოს შობადი იგი, ეგევითარსავე ნიჭსა განუმზადებს,
Line of ed.: 11     
ძალითა წინაჲსწარმცნობელობისა თჳსისაჲთა.

Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        
მოციქულისაჲ: არა საქმეთაგან, არამედ მისგან, რომელმან-იგი
Line of ed.: 13     
უწოდა, -- რამეთუ ჰრქუა მას, ვითარმედ: უხუცესმან ჰმონოს უმრ\წემესსა
Line of ed.: 14     
მას; ვითარცა წერილ არს, ვითარმედ: იაკობი შევიყუარე,
Line of ed.: 15     
ხოლო ესავი მოვიძულე (9,12-13). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს,
Line of ed.: 16     
ვითარმედ: არა საქმეთაგან, არამედ ძალითა წინაჲს\\წარმცნო\ბელობისაჲთა, Manuscript page: E130r 
Line of ed.: 17     
ვითარიცა უწყოდა ყოფადი მათთჳს, ეგრეთვე წინა\აუწყა.
Line of ed.: 18     
ვის? -- არამედ დედასა მათსა, და ჰრქუა: "უხუცესმან
Line of ed.: 19     
ჰმონოს უმრწემესსა". და ესე "დაბადებასა" შინა წერილ არს.
Line of ed.: 20     
ხოლო მეორე ესე მალაქიაჲს წინაჲსწარმეტყუელებისაგან არს: "ია\კობი
Line of ed.: 21     
შევიყუარე, ხოლო ესავი მოვიძულე". რამეთუ კაცთა, ოდეს
Line of ed.: 22     
იქმნის, მაშინღა ცნიან, ხოლო ღმერთმან პირველ ქმნადმდე იცის,
Line of ed.: 23     
რაოდენი რაჲ იქმნებოდის. ამისთჳს, რომლისაჲ უწყოდა კეთილ
Line of ed.: 24     
ყოფაჲ, იგი შეიყუარა, ხოლო რომლისასა მეცნიერ იყო ბოროტად
Line of ed.: 25     
ჴუმევასა თჳთმფლობელისა ნებისასა, იგი მოიძულა.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 26        
მოციქულისაჲ: რაჲ-მე უკუე ვთქუათ? ნუ სიცრუვე-მე არსა
Line of ed.: 27     
ღმრთისა თანა? -- ნუ იყოფინ; რამეთუ მოსეს ესრეთ ეტყჳს: შევი\წყალო,
Line of ed.: 28     
რომელი-იგი შევიწყალო, და შევიწყნარო, რომელი-იგი შევი\წყნარო
Line of ed.: 29     
(9,14-15). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: ნუუკუე
Line of ed.: 30     
და სიცრუვე ვინ დასწამოს ღმერთსა უღრმესსა ამას შინა, რამეთუ
Line of ed.: 31     
პირველ შობისა იაკობი შეიყუარა კეთილ ყოფისათჳს, და ესავი
Line of ed.: 32     
მოიძულა ბოროტ ყოფისათჳს, რაჟამს უხუცესი მონა ყო უმრწემე\სისა.
Line of ed.: 33     
რაჲ სთქუა უცხადესსა ამას შინა, ვითარ უდაბნოსა ზედა
Line of ed.: 34     
ყოველთა ზოგად ქმნეს ჴბოჲ და უზორეს კერპსა; არამედ ჯერეთ
Page of ed.: 97   Line of ed.: 1     
არცა მათი ბრალისა სიმცროჲ გინა სიდიდე საცნაურ იქმნა მოსეს\და.
Line of ed.: 2     
ამისთჳს ეტყჳს ღმერთი, ვითარცა წერილ არს წიგნსა გა\მოსლვათასა:
Line of ed.: 3     
"შევიწყალო, რომელი შევიწყალო, და შევიწყნარო,
Line of ed.: 4     
რომელი შევიწყნარო", რამეთუ არა შენი არს საქმე ეგე, მოსე,
Line of ed.: 5     
რომელი-ეგე სისწორესა ოდენ ხედავ ბრალისასა, ვითარ ყოველთავე
Line of ed.: 6     
თაყუანის-სცეს კერპსა. ხოლო მე შინაგანი უწყი გონებაჲ თი\თოეულისაჲ,
Line of ed.: 7     
თუ რომელი იყო გონებით მეძიებელ და მომპოვნებელ
Line of ed.: 8     
ბოროტისა, ანუ რომელი თანა-წარტაცებითა სხუათაჲთა იქმნა ბოროტ.
Line of ed.: 9     
აწ უკუე მოციქული ამით სიტყჳთა პირსა დაუყოფს მათ, რომელნი
Line of ed.: 10     
გამოეძიებდენ განკითხვათა ღმრთისათა; ვითარმედ უკუეთუ მოსე,
Line of ed.: 11     
რომელსა ესმა ღმრთისაგან -- "გიცი შენ უფროჲს ყოველთა" --
Line of ed.: 12     
უმეცარ იყო სიღრმესა ღმრთისა საშჯელთასა, ვინ კაცთაგანმან
Line of ed.: 13     
იკადროს გამოკულევაჲ მათი.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 14        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე, არა რომელსა-იგი უნებს, არცა რომე\ლი-იგი
Line of ed.: 15     
რბის, არამედ რომელი ეწყალის ღმერთსა (9,16). თარგ\მანი:
Line of ed.: 16     
უსაკუთრეს არს სიტყუად, ვითარმედ: არა მნებებელისაჲ,
Line of ed.: 17     
არცა მორბედისაჲ, არამედ მწყალობელისა ღმრ\თისაჲ.
Line of ed.: 18     
რამეთუ არა მნებებელისა ისაკისი იყო, ენება რაჲ კურთხ\ევაჲ
Line of ed.: 19     
ესავისი, პირმშოჲსაჲ; არცა მორბედისა ესავისი რომელი-იგი
Line of ed.: 20     
ველს რბიოდა მოღებითა ნადირისაჲთა, არამედ ღმრთისა მიერ შე\წყალებულისა
Line of ed.: 21     
იაკობისი იყო კურთხევაჲ იგი ისაკისი. ამას რაჲ
Line of ed.: 22     
იტყჳს მოციქული, არათუ მოღუაწებად და ძიებად კეთილისა გუაყე\ნებს,
Line of ed.: 23     
არამედ ჯეროვნად ქმნად კეთილისა განგუაკრძალებს; რაჲთა
Line of ed.: 24     
არცა უდებებით მწოლარენი მოველოდით წყალობასა ღმრთისასა,
Line of ed.: 25     
არცა რაჟამს ჩუენ ვრბიოდით და გუენებოს, ნებებასა მას და სრბასა
Line of ed.: 26     
ჩუენსა მინდობითა შეწევნასა ღმრთისასა დავივიწყებდეთ; რამეთუ
Line of ed.: 27     
თჳნიერ მის მიერისა შეწევნისა ვერცა ერთსა რას კეთილთაგანსა
Line of ed.: 28     
მივემთხუევით, არამედ სწორებით გჳჴმს ნებებაჲ და მოღუაწებაჲ
Line of ed.: 29     
კეთილისაჲ, და მას თანა ძიებაჲ წყალობისა და შეწევნისა ღმრთი\საჲ;
Line of ed.: 30     
რამეთუ თჳნიერ წყალობისა მისისა არარაჲ კეთილთაგანი
Line of ed.: 31     
სრულ-/იქმნების.

Verse: 17   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ეტყჳს წიგნი ფარაოს, ვითარმედ: აღ\ვე-ამისთჳს-გადგინე
Line of ed.: 33     
შენ, რაჲთა ვაჩუენო შენ ზედა ძალი ჩემი, და
Line of ed.: 34     
რაჲთა განითქუას სახელი ჩემი ყოველსა ქუეყანასა. აწ უკუე,
Line of ed.: 35     
რომელი ჰნებავს, შეიწყალებს, და რომელი ჰნებავს, განაფიცხებს
Line of ed.: 36     
(9,17-18). თარგმანი: რომელი წიგნი? -- არამედ გამოსლვათაჲ
Page of ed.: 98   Line of ed.: 1     
იტყჳს, ვითარმედ: მოსეს მიერ ჰრქუა ღმერთმან ფარაოს, რაჲ-იგი
Line of ed.: 2     
ზემო წერილ არს; არამედ რაჲ-\\იგი Manuscript page: E130v  ჰრქუა, ვითარცა ყუედრებით
Line of ed.: 3     
ჰრქუა, რამეთუ მან თავადმან ამის[თჳს განა]ვრცო ფარაოს ზედა
Line of ed.: 4     
სულგრძელებაჲ თჳსი, რაჲთა ყოველთა კიდეთა ისწავონ ძალი თავს-\დებათა
Line of ed.: 5     
და სულგრძელებათა მისთაჲ, და სინანულად მოიყვანებდა
Line of ed.: 6     
მას. არამედ იგი თჳსითა სიბოროტითა განფიცხნებოდა, რამეთუ
Line of ed.: 7     
ღირსთა წყალობისათა შეიწყალებს.

Line of ed.: 8        
ვინ არიან ღირსნი წყალობისანი? -- არამედ იგი, რომელთა
Line of ed.: 9     
ინებონ მიმთხუევაჲ წყალობათა მისთაჲ ხოლო განაფიცხებს არცა
Line of ed.: 10     
ერთსა ვის, არამედ უკუეთუ ვინ ურწმუნო იყოს და ფიცხელ, და
Line of ed.: 11     
ნებსით არა დაემორჩილებოდის მას, იძულებით არავის მოიყვანებს
Line of ed.: 12     
მორჩილებად თჳსსა. ხოლო შენ "განფიცხებაჲ" ესე მიშუებად
Line of ed.: 13     
გულისჴმა-ყავ, რამეთუ მიშუებასა ღმრთისასა მარადის ესრეთ სახ\ელ-სდებენ
Line of ed.: 14     
წერილნი; ვინაჲთგან, რაჟამს მან დაგჳტევნეს, მყის მზა
Line of ed.: 15     
ვართ წარსატაცებელად მტერისაგან.

Line of ed.: 16        
დიდისა ბასილისი: განაფიცხა ღმერთმან ფარაო სულგრძელებითა
Line of ed.: 17     
და ტანჯვისა დროებითა, რაჲთა გარდარეულსა მას სიბოროტესა
Line of ed.: 18     
მისსა გარდარეული იგი სახიერებაჲ ღმრთისაჲ განაქიქებდეს. და
Line of ed.: 19     
დასასრულისა მის მის ზედა მოწევნულისა საშჯელისა მართლმსა\ჯულობასა
Line of ed.: 20     
ყოველთა განუცხადებდეს.

Line of ed.: 21        
გრიგოლი ნოსელისაჲ: განფიცხებულ იქმნა ღმრთისა მიერ
Line of ed.: 22     
მძლავრი იგი მეგჳბტელთაჲ; არათუ ვითარმცა ნებითა საღმრთოჲთა
Line of ed.: 23     
ქმნილ იყო მის შორის ნებაჲ წინააღმდგომისა სულისაჲ, არამედ
Line of ed.: 24     
რამეთუ ნებსითისა მის ბოროტთა მიდრეკილებისაგან არა შეიწყ\ნარებოდა
Line of ed.: 25     
მისგან სიტყუაჲ იგი საღმრთოჲ, მომალბობელი და ბოროტ\თაგან
Line of ed.: 26     
მომაქცეველი, არამედ მსგავს მზისა ექმნებოდა, რომელი-იგი
Line of ed.: 27     
ცვლსა მოალბობს, ხოლო თიჴასა განაფიცხებს.

Line of ed.: 28        
ჳკუმენისი: ძალ ღმრთისა არს სულგრძელებაჲ, და ძალ დიდ
Line of ed.: 29     
და ყოვლად მაღალ, რომლისათჳს ვინ არა განკჳრდეს, ესმოდის რაჲ
Line of ed.: 30     
ფარაოჲს მიმართ, ვითარმედ: [ესოდენ] შეგინდვე შენ [მეფე] ყოფად,
Line of ed.: 31     
[ვიდრემდის ყოველთა წინაშე] განცხადნეს, თუ რაოდენ სულგრძელ
Line of ed.: 32     
ვარ.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 33        
მოციქულისაჲ: ნუუკუე მრქუა მე: და რაჲსაღა აბრალებს,
Line of ed.: 34     
რამეთუ, ნებასა მისსა ვინ-მე წინა-აღუდგეს! აწ უკუე, კაცო, შენ
Line of ed.: 35     
ვინ ხარ, რომელი სიტყუას-უგებ ღმერთსა! (9,19-20). თარგმანი:
Line of ed.: 36     
პირველად უკუე განაქიქნა გულისსიტყუანი, წინააღმდგომისა მიერ
Page of ed.: 99   Line of ed.: 1     
ჩუენ შორის დათესულნი, ვითარმედ: საეშმაკო არს ძალსა გან\კითხვათა
Line of ed.: 2     
ღმრთისათასა გამოკულევაჲ, თუ რაისათჳს იქმნების თი\თოეული
Line of ed.: 3     
მათი. ამისსა შემდგომად ჯეროვნად სიტყუას-უგებს კაცსა
Line of ed.: 4     
და ეტყჳს: "შენ ვინ ხარ?" -- ესე იგი არს, ვითარმედ: რაჲ ზიარე\ბაჲ
Line of ed.: 5     
გაქუს შენ ყოველთა მპყრობელსა შემოქმედსა და განმგებელსა
Line of ed.: 6     
თანა ერთმთავრობასა წმიდისა სამებისასა! რამეთუ, რომელი რაჲ
Line of ed.: 7     
განგეცხადოს, მისთჳს გიღირს მადლობისა შეწირვაჲ, და რაოდენი
Line of ed.: 8     
რაჲ არს დაფარულ, მისი -- არცა ერთისა გამოკულევაჲ, არამედ
Line of ed.: 9     
ამისი მტკიცედ რწმუნებაჲ, ვითარმედ არარაჲ იქმნების მისგან თჳნიერ
Line of ed.: 10     
ჯეროვნისა და უმჯობესისა განგებისა, დაღაცათუ შენ უმეცარ ხარ
Line of ed.: 11     
ძალსა თითოეულისა მათისასა.

Verse: 20   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        
მოციქულისაჲ: ჰრქუას-ნუ-მე-ა ქმნულმან შემოქმედსა: რაჲსა\თჳს
Line of ed.: 13     
ესრეთ შემქმენ მე? ანუ არა ჴელ-ეწიფებისა მეკეცესა მას
Line of ed.: 14     
თიჴისა მის მისვე შეზელილისაგან შესაქმედ, რომელიმე პატიოსნად
Line of ed.: 15     
ჭურჭლად და რომელიმე უპატიოდ? (9,20-21). თარგმანი: არა
Line of ed.: 16     
თჳთმფლობელობასა კაცთასა აღმოჰფხურის სიტყუათა ამათ მიერ,
Line of ed.: 17     
არამედ ამას გუასწავებს, ვითარმედ ყოველსავე ზედა ჯერ-არს
Line of ed.: 18     
რწმუნებაჲ სიმართლისა განგებულებათა მისთაჲსა; რამეთუ რომე\ლი
Line of ed.: 19     
ყოვლისავე მიწთომასა ჰგონებდეს და ყოველსავე კადნიერებით
Line of ed.: 20     
ჴელ-ჰყოფდეს გამოკულევად, მისი გურწამს, ვითარმედ არარაჲთ
Line of ed.: 21     
ჰმატს თიჴასა. რამეთუ Manuscript page: E131r  [ესე არს] თჳთმფლობელობისა და
Line of ed.: 22     
[პირმეტყუელებისა] ქონებაჲ, რაჲთა [ქო]ნებასა შინა ჭეშმარიტისა
Line of ed.: 23     
სარწმუნოებისა [და] საქმეთა კეთილთასა [თჳთმფლობელ] იყოს და
Line of ed.: 24     
ღონიერ აღრჩევად კეთილისა და განგდებად ბოროტისა, ხოლო
Line of ed.: 25     
გამოუკულეველ[თა] გამოკულევისა და მიუწთომელთა მიწთომისა\თჳს
Line of ed.: 26     
არარად სხუად შეერაცხოს თავი თჳსი, თჳნიერ მიწად, თიჴად
Line of ed.: 27     
და ნაცრად; და არა გამოიკულევდეს, თუ ამას რასმე რად იქმს
Line of ed.: 28     
ღმერთი, ანუ მას რასმე -- რად. ხოლო ვინაჲთგან სახედ შემოღე\ბული
Line of ed.: 29     
საქმე არა ყოვლითურთ, არამედ ზოგითა რაჲთმე ნაწილითა
Line of ed.: 30     
საჴმარ არს, ეგრეთვე აწ სახე ესე თიჴისაჲ არა ამისთჳს შემოიღო
Line of ed.: 31     
მოციქულმან, რაჲთამცა დააკლო კაცთა თჳთმფლობელობაჲ და
Line of ed.: 32     
სიტყჳერებაჲ; არცა კუალად ამას იტყჳს, ვითარმედ ღმერთი დაჰ\ბადებს
Line of ed.: 33     
რომელთამე კეთილად და რომელთამე ბოროტად; რომელი-\ესე
Line of ed.: 34     
ნუ იყოფინ; რამეთუ მას ყოველნივე კაცნი კეთილად დაუბადე\ბიან
Line of ed.: 35     
ნებითა თჳთმფლობელითა, ხოლო თჳთმფლობელი იგი ნებაჲ
Line of ed.: 36     
და, უფროჲსღა კაცი, მქონებელი ნებისაჲ მის, კეთილად გინა ბოროტად
Page of ed.: 100   Line of ed.: 1     
იჴუმევს ნებასა მას. ამისთჳს სახე ესე თიჴისაჲ კაცთათჳს ესრეთ
Line of ed.: 2     
ოდენ შემოიღებვის, რაჲთა, ვითარ-იგი თიჴაჲ მეკეცესა, ეგრეთვე
Line of ed.: 3     
ესენი, არა სიტყუას-უგებდენ ღმერთსა გამოკულევითა განგებულე\ბათა
Line of ed.: 4     
მისთაჲთა; ხოლო ღმრთისათჳს ესრეთ ოდენ, ვითარმედ ყოვე\ლივე
Line of ed.: 5     
ჴელ-ეწიფების, და ყოველსავე უმჯობესად იქმს, დაღაცათუ
Line of ed.: 6     
ჩუენ არა უწყით ძალი თითოეულისაჲ. და თჳთ იგიცა კეთილად და
Line of ed.: 7     
უმჯობესისა ჩუენისათჳს განუგიეს, რაჲთა არა ყოვლისავე ზედა-\მიწევნით
Line of ed.: 8     
მეცნიერ ვიყვნეთ, რომლისა მიერ შეგუემთხუევის ზუაობაჲ
Line of ed.: 9     
და საშჯელსა ეშმაკისასა შთავრდომაჲ.

Line of ed.: 10        
მეთოდისი: ჴელ-ეწიფების ღმერთსა აღდგინებაჲ მკუდართაჲ
Line of ed.: 11     
მისვე თიჴისაგან, დაძინებულთაჲ, რომელთაჲმე -- დიდებად საუკუ\ნოდ,
Line of ed.: 12     
და რომელთაჲმე -- სირცხჳლად საუკუნოდ, მსგავსად თი\თოეულისა
Line of ed.: 13     
აქა შეტკბობილისა მოქალაქობისა.

Verse: 22   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 14        
მოციქულისაჲ: უკუეთუმცა უნდა ღმერთსა ჩუენებად რისხვაჲ
Line of ed.: 15     
თჳსი და უწყებად ძალი თჳსი, რომელ დაუთმენიეს მრავლითა სულ\გრძელებითა
Line of ed.: 16     
ჭურთა მათ ზედა რისხვისათა, განმზადებულთა წარ\საწყევლელად;
Line of ed.: 17     
და რაჲთა აჩუენოს სიმდიდრე იგი დიდებისა მისისაჲ
Line of ed.: 18     
ჭურთა მათ ზედა წყალობისათა, რომელნი-იგი წინაჲსწარ გან\ჰმზადნა
Line of ed.: 19     
სადიდებელად, რომელთაცა-ესე მიწოდა ჩუენ არა ხოლო
Line of ed.: 20     
თუ ჰურიათაგან, არამედ წარმართთაგანცა (9,22-24). თარგმანი:
Line of ed.: 21     
უსაკუთრეს არს სიტყუაჲ ესე ესრეთ სიტყუად ხოლო უკუე\თუ
Line of ed.: 22     
უნდა ღმერთსა ჩუენებად რისხვაჲ და უწყე\ბად
Line of ed.: 23     
ძლიერებაჲ; ესე იგი არს, ჭურ რისხვის იყო ფარაო,
Line of ed.: 24     
ვითარცა კაცი აღმაგზებელი რისხვასა ღმრთისასა სიფიცხისა მიერ
Line of ed.: 25     
თჳსისა; რაჟამს მოუქცეველად უკურნებელ იყო მიმყოვრებულსა მას
Line of ed.: 26     
ზედა ღმრთისა სულგრძელებასა. ამისთჳსცა არა ხოლო ჭურ რისხ\ვისა,
Line of ed.: 27     
არამედ განმზადებულცა წარსაწყმედელად
Line of ed.: 28     
უწოდს მას, რამეთუ თავით თჳსით იქმნებოდა ბოროტ. არამედ
Line of ed.: 29     
ღმერთი ეგრეთცა სულგრძელებით თავს-იდებდა ვითარცა მნებებელი
Line of ed.: 30     
სინანულად მოყვანებისა მისისაჲ. ხოლო იგი რაჲ მოუქცეველ იყო,
Line of ed.: 31     
მაშინღა იჴუმია შემუსრვაჲ მისი განსაკრძალებელად სხუათა, რაჲ\თა
Line of ed.: 32     
ტანჯვითა მისითა სხუანი უგონიერეს იქმნნენ. რომელსა პირველ
Line of ed.: 33     
დროებდა, რაჲთა აჩუენოს ძალი სულგრძელებისაჲ, ხოლო ამისსა
Line of ed.: 34     
შემდგომად ქმნა, რაჲთა აჩუენოს ძალი მართლმსაჯულობით მტან\ჯველობისაჲ,
Line of ed.: 35     
რამეთუ მის თანა რისხვაჲ არა თუ ვნებაჲ რაჲმე
Page of ed.: 101   Line of ed.: 1     
არს, აღგზებული დუღილითა გულისაჲთა, არამედ ძალსა მართლ\მსაჯულობით
Line of ed.: 2     
მტანჯველობისა მისისასა Manuscript page: E131v  რისხვა სახელ-ედე\ბის
Line of ed.: 3     
ჩუეულებითა კაცობრივისა სიტყჳსაჲთა. აწ უკუე, ვითარ-იგი
Line of ed.: 4     
შემდგომად მრავლისა თავს-დებისა მოუქცეველად დაშთომილთა --
Line of ed.: 5     
ჭურ რისხვის, ეგრეთვე მოქცეულთა და შენანებულთა ჭურ
Line of ed.: 6     
წყალობის უწოდს, რომელთა შეწყალებაჲ არა ხოლო კაცთ\მოყუარება,
Line of ed.: 7     
არამედ სიმდიდრეცა არს დიდებისა მისისა. ხოლო
Line of ed.: 8     
შენ წინა-განმზადებაჲ რაჲ გესმეს, ნუ ყოველსავე ღმერთსა
Line of ed.: 9     
ზედა დასდებ -- ცხორებასა და არა-ცხორებასა ჩუენსა, რამეთუ
Line of ed.: 10     
უკუეთუმცა მისგან იყო, ყოველნიმცა ცხონდებოდეს, ვინაჲთგან მას
Line of ed.: 11     
ყოველთაჲ ჰნებავს ცხორებაჲ. არამედ წინა-განმზადებად წი\ნაჲსწარმცნობელობაჲ
Line of ed.: 12     
მისი გულისჴმა-ყავ. რამეთუ ყოველთაჲვე
Line of ed.: 13     
წინაჲსწარ უწყის, ვითარნი ყოფად არიან. ხოლო არცა ერთსა ვის
Line of ed.: 14     
აიძულებს, არამედ, რაჟამს ჩუენ წინა-უყოთ ნებაჲ ჩუენი, ვითარმედ
Line of ed.: 15     
გჳნებს კეთილი, მაშინ იგი თავადი შეგუეწევის; და დაღაცათუ
Line of ed.: 16     
უმეტესი ნაწილი ცხოვნებისა ჩუენისაჲ მისგან არს, არამედ ჩუენცა
Line of ed.: 17     
მცირედისა რაჲსმე შემოღებაჲ გჳჴმს, რომელ არს წადიერებით
Line of ed.: 18     
მივლტოლვაჲ მისსა. ამისთჳსცა არა ყოველნი ჰურიანი, არცა ყოველნი
Line of ed.: 19     
წარმართნი ცხონდებიან, არამედ მათგანნიცა და მათგანნიცა, რომელთა
Line of ed.: 20     
შეიყუარონ ღმერთი და მცნებანი მისნი, იგინი ცხონდებიან, ხოლო
Line of ed.: 21     
რომელნი მიედევნნენ ეშმაკსა და საქმეთა მისთა, იგინი წარწყმდები\ან.
Line of ed.: 22     
ამისთჳს იგი თავადი ამას წინა-განჰმზადებს, რაჲთა, რომელთაჲ
Line of ed.: 23     
უწყოდის, ვითარმედ არა უჴმარ ჰყოფენ მოუქცეველობითა, მათ
Line of ed.: 24     
ზედა გარდაჰმატებდეს სულგრძელებათა თჳსთა.

Verse: 25   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 25        
მოციქულისაჲ: ვითარცა ოსეს შინა იტყჳს: უწოდო არა-ერსა
Line of ed.: 26     
ჩემსა ერად ჩემდა, და არა-საყუარელსა ჩემსა -- საყუა\რელად.
Line of ed.: 27     
და იყოს ადგილსა მას, სადა-იგი ერქუა მათ: არა-ერი ჩემი
Line of ed.: 28     
თქუენ, მუნ იწოდნენ ძედ ღმრთისა ცხოველისა (9,25-26). თარგ\მანი:
Line of ed.: 29     
ვინაჲთგან არა ცუდ, არცა ლიტონ იყო ღმრთისა მიერ ცხ\ოვნებაჲ
Line of ed.: 30     
წარმართთაჲ, არამედ, [რამეთუ ღირს] იყვნეს ცხორებისა,
Line of ed.: 31     
ამისდა მოწამედ შემოჰყავს მოციქულსა წინაჲსწარმეტყუელი ესო\დენთა
Line of ed.: 32     
წელთა წინამომასწავებელი ყოფადისაჲ ამის, [რომლი]თა
Line of ed.: 33     
ღმერთმან ერად შეყუარებუ[ლად სა]ხელ-სდვა. რამეთუ ერ
Line of ed.: 34     
უწოდს წარმართთა, ხოლო ეკლესიასა მათსა, რომელ არს შესაკრე\ბელი,
Line of ed.: 35     
შეყუარებულად სახელ-სდებს, რომელი-იგი პირველ არა
Page of ed.: 102   Line of ed.: 1     
შეყუარებულ იყო უმეცრებისათჳს ღმრთისა; რამეთუ თჳთ ნამდჳლვე
Line of ed.: 2     
ესე იგი წარმართნი არიან, მაშინ სადმე უვარისმყოფელნი, ხოლო
Line of ed.: 3     
აწ აღმსაარებელნი ღმრთისანი, რომელთა ქრისტიანე
Line of ed.: 4     
ეწოდე/ბის.

Verse: 27   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 5        
მოციქულისაჲ: ხოლო ესაია ღაღადებს ისრაჱლისათჳს: დაღათუ
Line of ed.: 6     
იყოს რიცხჳ იგი ძეთა ისრაჱლისათაჲ ვითარცა ქჳშაჲ ზღჳსაჲ,
Line of ed.: 7     
ნეშტი ოდენ ცხონდეს, რამეთუ სიტყუაჲ აღმასრულებელი და შემო\კლებული
Line of ed.: 8     
სიმართლესა შინა, ვითარმედ სიტყუაჲ შემოკლებული
Line of ed.: 9     
ყოს უფალმან ქუეყანასა ზედა (9,27-28). თარგმანი: არა რიდობით
Line of ed.: 10     
და ფარულად, არამედ ღაღადებით იტყჳს ისრაჱლისათჳს წინაჲსწარ\მეტყუელი
Line of ed.: 11     
ესაია, ვითარმედ არა ყოველნი, არამედ რჩევითნი და
Line of ed.: 12     
იგინი ხოლო ცხონდებიან, რომელთა ჭეშმარიტებით ჰრწმენეს ღმრ\თეებაჲ
Line of ed.: 13     
ქრისტესი, რომლისა სახიერებაჲ არა განვრცომილთა რათმე
Line of ed.: 14     
სიტყუათა შინა განჰფენს, არამედ მცირეთა სიტყუათა შინა შეამოკ\ლებს
Line of ed.: 15     
სრულებასა ქადაგებისასა; ვითარ-იგი თჳთ ესევე მოციქული
Line of ed.: 16     
იტყოდის რაჲ, ვითარმედ: "აღ-თუ-იარო პირითა შენითა უფალი
Line of ed.: 17     
იესუ და გრწმენეს გულსა შინა შენსა, ვითარმედ ღმერთმან აღად\გინა
Line of ed.: 18     
იგი მკუდრეთით, -- სცხონდე". იხილე შემოკლებული გზაჲ
Line of ed.: 19     
ცხორებისაჲ, თხრობილი მცირეთა სიტყუათა მიერ.

Line of ed.: 20        
ჳკუმენისი: აღმასრულებელად სიტყუად სიტყუასა
Line of ed.: 21     
ამას უწოდს ქრისტეს ქადაგებისასა, რომელსა ზედა დაესრულებიან
Line of ed.: 22     
ყოველნი სიტყუანი და ქადაგებანი, და არღარა არს სხუაჲ მცვალე\ბელი
Line of ed.: 23     
ამისი და დამადუმებელი, ვითარ-იგი ესე Manuscript page: E132r  ექმნა ძუელ\სა
Line of ed.: 24     
მას შჯულსა, არამედ ამით ნათელღებულნი უცვალებელად ჰგიან
Line of ed.: 25     
სარწმუნოებასა ზედა ამისსა, უცვალებელთა საუკუნეთა; ხოლო
Line of ed.: 26     
სიტყუა შემოკლებულ, მასწავლელ სიმართლისა
Line of ed.: 27     
არს მუჴლედობაჲ იგი სიტყუათა სახარებისათაჲ. რამეთუ არა მი\მოგანთესულ
Line of ed.: 28     
არს წიგნებსა შინა წინაჲსწარმეტყუელთასა, არამედ
Line of ed.: 29     
მოკლედ ისწავების უფლისა მიერ: "შეიყუარო უფალი ღმერთი შენი
Line of ed.: 30     
და მოყუასი, ვითარცა თავი თჳსი", და "ყოველი, რომელი გინდეს,
Line of ed.: 31     
რაჲთა გიყონ თქუენ კაცთა, თქუენცა ეგრეთვე ჰყოფდით მათდა
Line of ed.: 32     
მიმართ".

Verse: 29   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 103  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: და ვითარცა-იგი წინაჲსწარ თქუა ესაია, --
Line of ed.: 2     
არათუმცა უფალმან საბაოთ დამიტევა ჩუენ თესლი, ვითარცა სოდო\მელნიმცა
Line of ed.: 3     
შევიქმნენით და გომორელთამცა მივემსგავსენით (9,29).
Line of ed.: 4     
თარგმანი: უფალი საბაოთ "უფლად მჴედრობათა" გამოითარ\გმანების.
Line of ed.: 5     
და იგი თავადი არს, რომელი არცა ერთსა ნათესავსა
Line of ed.: 6     
შეურაცხ-ჰყოფს, რომელსა ჰრწმენეს მისი, არამედ მცირედღა თუ
Line of ed.: 7     
იყოს ნეშტი რომლისაცა ნათესავისა, მისსა მიმართ მორწმუნეთაჲ\სა,
Line of ed.: 8     
ჰყოფს მათ თესლ ნაყოფიერ, გამომღებელ ოცდაათეულისა, სა\მოცეულისა
Line of ed.: 9     
და ასეულისა.

Line of ed.: 10        
ჳკუმენისი: შესაძლებელ არს, რაჲთა ქრისტესთჳსცა გულის\ჴმა-იყოფებოდის
Line of ed.: 11     
სიტყუაჲ ესე, ვითარცა იტყჳს წმიდათა შორის
Line of ed.: 12     
დიდი კჳრილე, რამეთუ იგი არს უფლისა მიერ მონიჭებული ჩუენდა
Line of ed.: 13     
ნაყოფი, "რამეთუ ყრმაჲ იშვა ძე და მოგუეცა ჩუენ". და არა\თუმცა
Line of ed.: 14     
იგი თავადი განჴორციელებულ იყო სათნო-ყოფითა მამისაჲ\თა,
Line of ed.: 15     
რომელმან მოავლინა იგი, არარაჲთმცა უმოლხინეს იყო სოდ\ომისა
Line of ed.: 16     
და გომორისა სოფელი ესე, რომელი მან თავადმან მოიყიდა
Line of ed.: 17     
სისხლითა თჳსითა.



Subsection: 14  
Line of ed.: 18   თავი Ⴈ̂Ⴄ. ვითარმედ ურწმუნოებისაგან იქმნა დაცემაჲ მათი,
Line of ed.: 19  
უმეცრებისათჳს სიმართლესა ღმრთისასა,
Line of ed.: 20  
რამეთუ არა დაემორჩილნეს იგინი
Line of ed.: 21  
მადლსა მას ქადაგებისასა


Verse: 30   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე რაჲ-მე ვთქუათ? რამეთუ წარმართნი,
Line of ed.: 23     
რომელნი არა სდევდეს სიმართლესა, ეწინეს სიმართლესა, ხოლო
Line of ed.: 24     
სიმართლესა სარწმუნოებისაგან. ხოლო ისრაჱლი სდევდა შჯულსა
Line of ed.: 25     
მას სიმართლისასა, და შჯულსა მას სიმართლისასა ვერ მისწუთა.
Line of ed.: 26     
რაჲსათჳს-მე? -- რამეთუ არა სარწმუნოებისაგან, არამედ ვითარცა
Line of ed.: 27     
საქმეთაგან შჯულისათა (9,30-32). თარგმანი: ორ-ორი არს სი\ტყუაჲ
Line of ed.: 28     
ესე საძიებელი: ორი -- წარმართთათჳს, თუ ვითარ ეწინეს,
Line of ed.: 29     
და თუ ვითარ, რომელნი არა სდევდეს, ეწინეს სიმართლესა; და ორი
Line of ed.: 30     
- ჰურიათათჳს, თუ ვითარ ვერ ეწინეს, და ვითარ, რაჟამს სდევდეს,
Line of ed.: 31     
ვერ ეწინეს. ხოლო მცირედ ქუემო-რე სამ-სამ იქმნების: წარმართთა\თჳს
Line of ed.: 32     
სამ, -- თუ ვითარ პოვეს სიმართლე, და თუ ვითარ უფროჲს
Line of ed.: 33     
შჯულიერისა მის განმართლდეს და არა-მეძიებელნი განმართლდეს;
Page of ed.: 104   Line of ed.: 1     
და ეგრეთვე ჰურიათათჳს სამ: თუ ვითარ ვერ პოვეს, და შემდგომად
Line of ed.: 2     
მოსწრაფებისა ვერ პოვეს, და უდარესიცა მერვე პოვეს. ამისსა
Line of ed.: 3     
აღჴსნასა თჳთვე მოციქული დასდებს შემოკლებულად, ვითარმედ:
Line of ed.: 4     
რომელთა-იგი უშრომელად პოვეს, ესე იგი არიან წარმართნი, სარ\წმუნოებითა
Line of ed.: 5     
პოვეს, რომლისათჳს-იგი პირველ არა დამაშურალ იყვნეს,
Line of ed.: 6     
რამეთუ, მეყსა შინა ჰრწმენა რაჲ ქრისტე, მყის განმართლდეს;
Line of ed.: 7     
ხოლო ჰურიანი ვინაჲთგან საქმეთაგან ეძიებდეს განმართლებასა,
Line of ed.: 8     
ამისთჳს ვერ განმართლდეს, რამეთუ საქმეთაგან ვერვინ განმართლდების
Line of ed.: 9     
წინაშე ღმრთისა ჴორციელთა კაცთაგანი.

Verse: 32   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: რამეთუ შეჰბრძოლდეს ლოდსა მას შებრკო\ლებისასა,
Line of ed.: 11     
ვითარცა წერილ არს: აჰა ესერა დავსდებ სიონს შინა
Line of ed.: 12     
ლოდსა შებრკოლებისასა და კლდესა საცთურებისასა, და ყოველსა,
Line of ed.: 13     
რომელსა ჰრწმენეს იგი, არასადა ჰრცხუენეს (9,32-33). Manuscript page: E132v  თარ\გმანი:
Line of ed.: 14     
ლოდად შებრკოლებისა და კლდედ საცთურე\ბისა
Line of ed.: 15     
უფალსა ჩუენსა იესუ ქრისტესა უწოდს წინაჲსწარმეტყუ\ელი
Line of ed.: 16     
ესაია; რამეთუ მისდა მიმართ შებრკოლებულთა და ურწ\მუნო
Line of ed.: 17     
ქმნულთაგან დასდვა სახელი ესე; ვინაჲცა საცნაურ არს,
Line of ed.: 18     
ვითარმედ შებრძოლებაჲ არა-კრძალვისაგან იქმნების, რაჟამს გზასა
Line of ed.: 19     
მავალსა არა გზად მიმართ, არამედ სხუად სადმე წარტყუენულ
Line of ed.: 20     
აქუნდეს გონებაჲ. ეგრეთ შეემთხჳა ჰურიათა, რამეთუ გზასა
Line of ed.: 21     
შჯულისასა ვიდოდეს და გონებითა ნამეტნავთა მათ წესთა ურგებთა
Line of ed.: 22     
მიმართ წარტყუენულ იყვნეს საჭმელთათჳს და სასუმელთა, და
Line of ed.: 23     
გზისა მის მიერ შჯულისა წინადადებულსა მას მათდა კლდესა
Line of ed.: 24     
ცხორებისასა უგრნობელად ეკუეთნეს და შეუბრკუმა უმეცრებით,
Line of ed.: 25     
შესცთეს და შეიმუსრნეს; და რომელი-ესე ჩუენ კლდე ცხორების
Line of ed.: 26     
გუექმნა სარწმუნოებითა, მათთჳს ლოდ შებრკოლებისა და კლდე
Line of ed.: 27     
საცთურებისა იქმნა ურწმუნოებითა გონებათა მათთაჲთა. ამისთჳს
Line of ed.: 28     
მათთჳს ყოფადნი იგი საქმენი სახელად უწოდნა წინაჲსწარმეტყუელმან.

Chapter: 10  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 29        
მოციქულისაჲ: ძმანო, ნებაჲ გულისა ჩემისაჲ და ვედრებაჲ
Line of ed.: 30     
ღმრთისა მიმართ ისრაჱლისათჳს არს საცხორებელად. ვეწამები მათ,
Line of ed.: 31     
რამეთუ შური საღმრთოჲ აქუს, არამედ არა მეცნიერებით (10,1-2).
Line of ed.: 32     
თარგმანი: აჰა ესერა მიზეზსა იტყჳს, რომლისათჳს განავრცნა
Line of ed.: 33     
სიტყუანი ესე გამოძიებისანი, ვითარმედ: ცხორებისათჳს ისრაჱლისა
Line of ed.: 34     
ფრიად რაჲმე წყურიელ არს. ამისთჳს წამებს მათთჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 35     
შური აქუს არა საღმრთოდ, არამედ რეცა საღმრთოდ, რამეთუ
Page of ed.: 105   Line of ed.: 1     
ჰგონებენ, ვითარმედ შჯულისა დამცველ არიან, არამედ შჯულისა
Line of ed.: 2     
გარდამავალ იქმნებიან, რამეთუ არა ირწმუნებენ შჯულისა მიერ და
Line of ed.: 3     
წინაჲსწარმეტყუელთა ქადაგებულსა და სრულ-მყოფელსა მათსა
Line of ed.: 4     
უფალსა. ამისთჳს [უმეცრებაჲ სრული] დაესაჯების მოციქულისა
Line of ed.: 5     
მიერ.

Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: რამეთუ უმეცარ იყვნეს იგინი სიმართლისა მის\გან
Line of ed.: 7     
ღმრთისა და თჳსსა მას სიმართლესა ეძიებდეს დამტკიცებად,
Line of ed.: 8     
და სიმართლესა ღმრთისასა არა დაემორჩილნეს (10,3). თარგმანი:
Line of ed.: 9     
სიმართლედ ღმრთისად უწოდს სარწმუნოებასა ქრისტეს
Line of ed.: 10     
მიმართსა, რომელი-იგი ზეგარდამოჲსა მადლისა მიერ მოენიჭების
Line of ed.: 11     
კაცსა. ხოლო თჳსად სიმართლედ მათდა იტყჳს შჯულისა
Line of ed.: 12     
მას წესსა, რომელი-იგი ანუ ყოვლად შეუძლებელ ანუ ფრიადითა
Line of ed.: 13     
შრომითა და ოფლითა წარსამართებელ არს. ამისთჳსცა, ვინაჲთგან
Line of ed.: 14     
ურჩ იპოვნეს სიმართლისა ღმრთისა და სარწმუნოებისა იესუ ქრისტეს\სა,
Line of ed.: 15     
ამისთჳს შჯულისაჲცა იგი ბრძანებაჲ ვერვე აღასრულეს და
Line of ed.: 16     
განვარდეს მისგან, რამეთუ მისი აღსრულებაჲ იყო სარწმუნოებაჲ
Line of ed.: 17     
ქრისტესი.

Verse: 4   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 18        
მოციქულისაჲ: რამეთუ დასასრული შჯულისაჲ ქრისტე არს
Line of ed.: 19     
მაცხოვრად ყოვლისა მორწმუნისა. რამეთუ მოსე დასწერს სიმა\რთლესა
Line of ed.: 20     
მას შჯულისაგანსა, ვითარმედ: რომელმან ქმნას იგი კაც\მან,
Line of ed.: 21     
ცხონდეს მას შინა (10,4-5). თარგმანი: ვინაჲთგან ზემო
Line of ed.: 22     
სიმართლე თქუა მოციქულმან, რაჲთა არა ჰგონებდენ ჰურიანი,
Line of ed.: 23     
ვითარმედ რომელიმე აღუსრულებიეს შჯულისა სიმართლეთაგანი,
Line of ed.: 24     
და რომლისამე აღსრულებაჲ წაღმართ ადვილ არს მათდა, ამისთჳს
Line of ed.: 25     
მოკლედ განუსაზღვრებს, ვითარმედ აღსრულება შჯულისა და დასას\რულ
Line of ed.: 26     
მისსა ქრისტე არს; და რომელსა-იგი არა ჰრწმენეს, ესევითარ\სა
Line of ed.: 27     
მას სხუებრ ვერ ძალ-უც ცხორებასა მიმთხუევაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 28     
მოსეს მიერ განსაზღვრებულ ღონე ცხორებისა მიმთხუევისა არარაჲ
Line of ed.: 29     
არს სხუაჲ, თჳნიერ სარწმუნოებაჲ ქრისტესი. ამისთჳსცა სიტყუაჲ
Line of ed.: 30     
იგი მეორისა შჯულისაჲ შორის-შემოიღო, და მის მიერ Manuscript page: E133r 
Line of ed.: 31     
დაამტკიცა მოციქულმან, ვითარმედ ქრისტეს მიმართი სარწმუნო\ებაჲ
Line of ed.: 32     
არს აღსრულება შჯულისა, ხოლო მისგან ურწმუნოდ დაშთო\მილი
Line of ed.: 33     
ზოგად განვარდების, შჯულისაგანცა და ცხორებისაგანცა.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 106  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: ხოლო სარწმუნოებისაგანი სიმართლე ესრეთ
Line of ed.: 2     
იტყჳს: ნუ იტყჳ გულსა შენსა: "ვინ აღვიდეს ზეცად?" (ესე იგი არს
Line of ed.: 3     
ქრისტესი გარდამოყვანებაჲ) ანუ: "ვინ შთავიდეს უფსკრულად?"
Line of ed.: 4     
(ესე იგი არს ქრისტესი მკუდრეთით აღმოყვანებაჲ) (10,6-7).
Line of ed.: 5     
თარგმანი: ესე სიტყუანი მეორისა შჯულისაგან შემოღებითა განუ\მარტებიან
Line of ed.: 6     
მოციქულსა; რამეთუ, თქუა რაჲ შჯულისა მიერი გან\მართლებაჲ,
Line of ed.: 7     
აწ იტყჳს სარწმუნოებისა მიერსაცა განმართლებასა,
Line of ed.: 8     
და ცხად ჰყოფს, ვითარმედ: ამას ვიეთნიმე მიემთხჳნეს, ხოლო მას
Line of ed.: 9     
- ვერცა ერთი ვინ. და კუალად, რაჲთა არა უნდოდ რადმე და
Line of ed.: 10     
ადვილად წარსამართებელ შეერაცხოს სარწმუნოებაჲ, ამისთჳს ცხად
Line of ed.: 11     
ჰყოფს სიმართლესა მისსა, ვითარმედ იგიცა შრომით მოსაგებელ
Line of ed.: 12     
არს და უჩინოთა გულისსიტყუათა კუეთებისაგან საკრძალავ, რამეთუ
Line of ed.: 13     
არა ხოლო ბაგითა თქუმად, არამედ არცაღა გულსა შინა მოგონე\ბად
Line of ed.: 14     
უტევებს უძლურისა რაჲსმე და ქუემეთრევისა. და რაჲთა
Line of ed.: 15     
შეუორგულებელ იყოს ყოველსავე ზედა, ვითარმედ ღმერთსა ყოვე\ლივე
Line of ed.: 16     
ძალ-უც, და შეუძლებელ მის მიერ არცა ერთი რაჲ არს.

Verse: 8   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 17        
მოციქულისაჲ: არამედ რასა იტყჳს: "მახლობელ არს შენდა
Line of ed.: 18     
სიტყუაჲ ეგე პირსა შენსა და გულსა შენსა". ესე იგი არს
Line of ed.: 19     
სიტყუაჲ სარწმუნოებისაჲ, რომელსა ვქადაგებთ, ვითარმედ: აღ-თუ-\იარო
Line of ed.: 20     
პირითა შენითა უფალი იესუ, და გრწმენეს გულითა შენითა,
Line of ed.: 21     
რამეთუ ღმერთმან აღადგინა იგი მკუდრეთით, სცხოვნდე, რამეთუ
Line of ed.: 22     
გულსა გრწამს სიმართლედ, ხოლო პირითა აღიარებ საცხორე\ბელად
Line of ed.: 23     
(10,8-10). თარგმანი: ამასცა სიტყუასა წიგნისაგან მეორისა
Line of ed.: 24     
შჯულისა შემოიღებს და მის მიერ გჳჩუენებს, ვითარმედ მოკლე არს
Line of ed.: 25     
გზაჲ ცხორებისაჲ და არა მოქენე გარეთ შრომისაჲ, რამეთუ გონებასა
Line of ed.: 26     
შინა და ენასა ზედა მდებარე არსი. გარნა ეგრეთცა მტკ[იცისა]ვე და
Line of ed.: 27     
გონიერისა სულისა მოქენე არს, და ესრეთ მიუძღჳს მას სარწმუ\ნოებად,
Line of ed.: 28     
რაჟამს გულითა გურწმენეს განმამართლებელობაჲ ქრის\ტესი,
Line of ed.: 29     
ხოლო პირითა აღვიარებდეთ მას მაცხოვრად.

Verse: 11   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 30        
მოციქულისაჲ: რამეთუ იტყჳს წიგნი: "ყოველსა რომელსა ჰრ\წმენეს
Line of ed.: 31     
მისსა მიმართ, არასადა ჰრცხუენეს"; რამეთუ არა არს
Line of ed.: 32     
განწვალება ჰურიისა და წარმართისა (10,11-12). თარგმანი: ესა\იაჲს
Line of ed.: 33     
მიერ შემოღებითა წამებისაჲთა სარწმუნო ჰყოფს, რამეთუ არა
Line of ed.: 34     
არს განყოფილება შორის ჰურიისა და წარმართისა, ვინაჲთგან,
Line of ed.: 35     
რომელსაცა ჰრწმენეს, მასცა არა ჰრცხუენეს. ამით სიტყჳთა დაამ\დაბლებს
Line of ed.: 36     
ზუაობასა ჰურიათასა, რომელთა-იგი უზეშთაეს წარმართ\თა
Page of ed.: 107   Line of ed.: 1     
შეერაცხნეს თავნი მათნი ამისთჳს დაუმტკიცებს, ვითარმედ
Line of ed.: 2     
სწორთაგანი სარწმუნოებითა არავინ უდარეს იქმნეს მადლისა
Line of ed.: 3     
ნაკ/ლულევანებითა.

Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: რამეთუ თავადი არს უფალი ყოველთაჲ, რო\მელი
Line of ed.: 5     
განამდიდრებს ყოველთა, რომელნიცა ხადიან მას, რამეთუ
Line of ed.: 6     
ყოველმან რომელმან ხადოს სახელსა უფლისასა, ცხონდეს (10,12-13).
Line of ed.: 7     
თარგმანი: ზემო მამისათჳს იტყოდა: ანუ ჰურიათაჲ-მე ხოლო
Line of ed.: 8     
არსა ღმერთი, და არა წარმართთაჲცა? ხოლო აქა ძისათჳს
Line of ed.: 9     
იტყჳს, ვითარმედ თავადი არს უფალ ყოველთა, რაჲთა შენ გასწა\ვოს,
Line of ed.: 10     
ვითარმედ ზოგად და სწორად შეურაცხიეს სამთადვე: რაჲცა
Line of ed.: 11     
რაჲ თქუას რომლისაცა ერთისა სამთაგანისათჳს, რამეთუ ერთ არს
Line of ed.: 12     
უფლებაჲ მამისა და ძისა და წმიდისა სულისაჲ. ვინაჲცა შემდგომი
Line of ed.: 13     
ესე სიტყუაჲ ესრეთ უსაკუთრეს არს, ვითარმედ: თავადი არს
Line of ed.: 14     
უფალ ყოველთა, რომელი განმდიდრდების ყოველთა
Line of ed.: 15     
მიმართ, რომელნი ხადოდინ მას, რამეთუ ამით აჩუ\ენებს,
Line of ed.: 16     
ვითარმედ ფრიად სწყურის ქრისტესა ცხორებაჲ ჩუენი, და
Line of ed.: 17     
Manuscript page: E133v  ესოდენ ფრიად, რომელ თჳსად სიმდიდრედ შეჰრაცხს, რაო\დენცა
Line of ed.: 18     
მრავალთა ჰრწმენეს მისსა მიმართ და ცხონდენ. ამას რაჲ
Line of ed.: 19     
იტყჳს, ჰურიათა გონებისა სივიწრესა განავრცობს, ვითარმედ: ნუ
Line of ed.: 20     
გეშინინ მისგან, რომელსა თჳსად სიმდიდრედ შეურაცხიეს ცხო\ვნებაჲ
Line of ed.: 21     
კაცთაჲ; ვითარმცა გარე-მიაქცია ცხოვნებაჲ მრავალთაჲ,
Line of ed.: 22     
არამედ ყოველთა აცხოვნებს, ვიეთნიცა ხადოდინ მას, წინა-მოს\წავებისაებრ
Line of ed.: 23     
იოველ წინაჲსწარმეტყუელისა.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: ვითარ უკუე ხადონ, რომლისა მიმართ არა
Line of ed.: 25     
ჰრწმენა? ანუ ვითარ-მე ჰრწმენეს, რომლისაჲ არა ისმინეს? ანუ
Line of ed.: 26     
ვითარ-მე ისმინონ თჳნიერ ქადაგებისა? ანუ ვითარ-მე ქადაგებდენ,
Line of ed.: 27     
არა თუ წარივლინნენ? (10,14-15). თარგმანი: კითხვა-მიგებით ჰყ\ოფს
Line of ed.: 28     
ბრალობასა ჰურიათასა, ვინაჲთგან ზემო იოველისგან შემოღე\ბითა
Line of ed.: 29     
სიტყჳსაჲთა თქუა, ვითარმედ: "ყოველმან რომელმან ხადოს
Line of ed.: 30     
სახელსა უფლისასა, ცხონდეს". მყის რეცა წინააღმდგომსა შემოი\ყვანებს
Line of ed.: 31     
მოსაჯულად თჳსსა, ვითარმცა ვინ ეშჯოდა მას ჰურიათა\თჳს,
Line of ed.: 32     
ვითარმედ შენ იტყჳ,- "ყოველმან რომელმან ხადოს სახელსა
Line of ed.: 33     
უფლისასა, ცხონდეს"; აწ უკუე ამათ ჰურიათა ვითარ ხადონ მას,
Line of ed.: 34     
რომელი-იგი არა ჰრწამს? ანუ ვითარ ჰრწმენეს, რომლისათჳს არაჲ
Page of ed.: 108   Line of ed.: 1     
ასმიეს? ანუ ვინაჲმცა ისმინეს, არა თუ ვინმე უქადაგოს? ანუ ვინ
Line of ed.: 2     
უქადაგოს, უკუეთუ არა მი-ვინმე-ივლინოს მათდა? -- ამას ყოველსა
Line of ed.: 3     
კითხვის სახედ წარმოიტყჳს, ვითარცა პირითა წინააღმდგომისაჲთა,
Line of ed.: 4     
და ეგრეთღა დაჰჴსნის მიზეზთა ამათ შემდგომთა სიტყუათა მიერ,
Line of ed.: 5     
ვითარმედ: მიღებულ არს ჰურიათადა ყოველივე მიზეზი ურწმუნოე\ბისაჲ,
Line of ed.: 6     
რომლითა არა ხადეს სახელსა უფლისასა, და თჳთ დააკლ\ნეს
Line of ed.: 7     
თავნი თჳსნი ცხორებისაგან; რამეთუ აჰა ასმიეს მათ ჩუენგან
Line of ed.: 8     
კუალადცა პირველ წინაჲსწარმეტყუელთა მიერ მოსწავებული ქრისტე,
Line of ed.: 9     
ხოლო რამეთუ ჩუენ არა თავით თჳსით ვქადაგებთ, არამედ მოვლი\ნებულ
Line of ed.: 10     
ვართ, ამას ესაიაჲსგან დავამტკიცებ.

Verse: 15   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 11        
მოციქულისაჲ: ვითარცა წერილ არს: ვითარ შუენიერ არიან
Line of ed.: 12     
ფერჴნი მახარებელთა მათ მშჳდობისათანი, რომელნი ახარებენ კე\თილსა!
Line of ed.: 13     
(10,15). თარგმანი: აჰა განმიცხადებიეს, ვითარმედ: მოვ\ლინებულ
Line of ed.: 14     
ვარო, მოციქული იტყჳს, მახარებელად მშჳდობისა და
Line of ed.: 15     
კეთილისა; მშჳდობისა მის, რომელი ღმრთისა მიერ განჴორციელე\ბულისა
Line of ed.: 16     
კაცთა მოეცა, რომლისათჳს ანგელოზნიცა ჴმობდეს: "ქუე\ყანასა
Line of ed.: 17     
ზედა მშჳდობაჲ". ამისთჳს მიმოვვლი ყოველგან, რაჲთა
Line of ed.: 18     
უქადაგო კაცთა ძალი კეთილთა მათ მიუთხრობელთაჲ. ვინაჲცა,
Line of ed.: 19     
რომელნი-ეგე ურწმუნო ხართ, არა ჩემდა ურწმუნო ხართ, ჰური\ანო,
Line of ed.: 20     
არამედ ესაიაჲსსა, პირველ მრავალთა წელთა მაუწყებელისა,
Line of ed.: 21     
ვითარმედ მოვივლინნეთ და ვქადაგოთ, რასა-ესე აწ ვქადაგებთ.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: არამედ არა ყოველთა ისმინეს სახარებისაჲ
Line of ed.: 23     
მის, რამეთუ ესაია იტყჳს: "უფალო, ვის-მე ჰრწმენა სასმენელი
Line of ed.: 24     
ჩუენი?" აწ უკუე სარწმუნოებაჲ სამე სმენისაგან არს, ხოლო
Line of ed.: 25     
სმენაჲ -- სიტყჳთა ღმრთისაჲთა (10,16-17). თარგმანი: რომელ\თანი-იგი
Line of ed.: 26     
ზემო ფერჴნი შეიმკვნეს სახარებითა მით მშჳდობისაჲ\თა,
Line of ed.: 27     
რაჲთა არავის უკჳრდეს, თუ რაჲსათჳს არა ყოველთა ჰრწ\მენა
Line of ed.: 28     
ღმრთივ მოვლინებული იგი ქადაგებაჲ მათი, ამისთჳს მისვე
Line of ed.: 29     
ესაიაჲს მიერ შემოიღებს სიტყუასა წინამოსწავებისასა. და ამითცა
Line of ed.: 30     
ჯერითა გულსავსე ჰყოფს მსმენელთა, ვითარმედ ღმერთი არაოდეს
Line of ed.: 31     
დაჰჴსნის თჳთმფლობელობასა კაცთასა, არცა ვის იძულებით მიი\ყვანე\\ბს Manuscript page: N12r 
Line of ed.: 32     
მორჩილებად ქადაგებისა თჳსისა. რამეთუ ყოველივე
Line of ed.: 33     
ნებსითი უჴმს მას, და არარაჲ იძულებითი. ხოლო ვინაჲთგან მარა\დის
Line of ed.: 34     
დასაბამად ქადაგებისა სასწაულთა მეძიებელ არიან ჰურიანი,
Page of ed.: 109   Line of ed.: 1     
ამისთჳს მასვე წინაჲსწარმეტყუელსა შემოიყვანებს მოწა\\მედ Manuscript page: E134r 
Line of ed.: 2     
[სიტყუათა მათ, ვითარმედ: უფალო, ვის-მე ჰრწმენა] სასმენელი
Line of ed.: 3     
ჩუენი? -- რაჲთა ცხად ყოს, ვითარმედ არად საძიებელ არიან
Line of ed.: 4     
სასწაულნი, არამედ მხოლოდ სმენასა შეუდგს რწმუნებაჲ; ხოლო
Line of ed.: 5     
სმენაჲ იგი არა ცუდისა რაჲსაჲმე არს, არამედ სიტყჳთა ღმრთი\საჲთა;
Line of ed.: 6     
რამეთუ არა კაცობრივ არიან თქუმულნი იგი, არამედ ღმრ\თისა
Line of ed.: 7     
მიერ.

Verse: 18   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 8        
მოციქულისაჲ: არამედ ვთქუა, ნუუკუე არა ესმაა? არამედ იტ\ყჳს,
Line of ed.: 9     
ვითარმედ: ყოველსა ქუეყანასა განჴდა ჴმაჲ მათი და კიდეთა
Line of ed.: 10     
სოფლისათა -- სიტყუანი მათნი (10,18). თარგმანი: კუალად სმე\ნისათჳს
Line of ed.: 11     
დაამტკიცებს, ვითარმედ: არა უსმენელად დაშთომილ არიან
Line of ed.: 12     
ჰურიანი ქადაგებისა მის, რომელი-იგი დავით წინა-მოასწავა ფსალმუნსა
Line of ed.: 13     
შინა მეათრვამეტესა; რამეთუ, უკუეთუ ვითარ-ესე წამა წინაჲსწარ\მეტყუელმან,
Line of ed.: 14     
ყოველსა ქუეყანასა ესმა, ჰურიანიმცა უსმენელად
Line of ed.: 15     
დაშთომილ იყვნესა, რომელთა შორის აღმოსცენდეს წყაროჲსთუ\ალნი
Line of ed.: 16     
ქადაგებისანი?

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 17        
მოციქულისაჲ: არამედ ვიტყჳ, ნუუკუე ისრაჱლმან არა იცნაა?
Line of ed.: 18     
პირველად მოსე ეტყჳს: მე გაშურვო თქუენ არა-ნათესავსა მას
Line of ed.: 19     
ზედა, და ნათესავითა მით უგულისჴმოჲთა განგარისხნე თქუენ
Line of ed.: 20     
(10,19). თარგმანი: კუალად იტყჳს, ვითარმედ, დაღაცათუ მრავალ\თა
Line of ed.: 21     
ვქადაგეთ, თქუას ვინმე: "ნუუკუე ისრაჱლმან ვერ გულისჴმა-\ყოა
Line of ed.: 22     
ძალი ქადაგებისაჲ?" არამედ უკუეთუ წარმართთა გულისჴმა-\ყვეს,
Line of ed.: 23     
რომელთა პირველ ამისსა არცა ერთი რაჲ სიტყუაჲ ღმრთი\საჲ
Line of ed.: 24     
ასმიოდა, ჰურიათამცა ვითარ ვერ გულისჴმა-ყვეს, რომელთა
Line of ed.: 25     
პირველად თჳთ შჯულისმდებელმან მათმან მოსე წინამოსწავებით
Line of ed.: 26     
ჰრქუა გალობასა მას შინა მეორისა შჯულისასა, ვითარმედ: "მე
Line of ed.: 27     
გაშურვო თქუენ არა-ნათესავსა მას"; ესე იგი არს, ერსა მას
Line of ed.: 28     
ზედა ესოდენ უგულისჴმოსა, რომელი არცაღა თუ ნათესავად აღ\რაცხილ
Line of ed.: 29     
არს გარღარეულისა მისთჳს უგულისჴმოებისა და კერპთ\მსახურებისა,
Line of ed.: 30     
რომელთა მოქცევაჲ მებრ კმა-გეყოფვოდა თქუენ ად\გილად
Line of ed.: 31     
გამოძიებისა და უფროჲსღა მაშინ, რაჟამს Manuscript page: N12v  თქუენ
Line of ed.: 32     
განითხეოდეთ და იგინი შეწყნარებულ იქმნებოდეს. ამით მხოლოდ
Page of ed.: 110   Line of ed.: 1     
ჯერ-იყო სინანულად მოქცევაჲ თქუენი, უკუეთუმცა არა ნებსით
Line of ed.: 2     
დაგევიწყა წინამოსწავებაჲ შჯულისმდებელისაჲ.

Verse: 20   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: ხოლო ესაია იკადრებს და იტყჳს: ვეპოე მათ,
Line of ed.: 4     
რომელნი არა მეძიებდეს, და განვეცხადე მათ, რომელნი მე არა
Line of ed.: 5     
მიკითხვიდეს (10,20). თარგმანი: ესე იყო კადნიერებაჲ ესაიაჲსი,
Line of ed.: 6     
რამეთუ აღირჩია, რაჲთა კადნიერებით განცხადებულად ქადაგები\სათჳს
Line of ed.: 7     
მოიკლას წინააღმდგომთაგან, ვიდრეღა მიფარულად თქუმითა
Line of ed.: 8     
უჩინო-ყოფაჲ საიდუმლოსა ჴორცთშესხმისასა და ძალსა საღმრთოჲსა
Line of ed.: 9     
განგებულებისასა, რამეთუ ვითარცა პირითა უფლისაჲთა იტყჳს
Line of ed.: 10     
წარმართთათჳს, ვითარმედ: "ვეპოე მათ, რომელნი მე არა მეძიებდეს,
Line of ed.: 11     
და განვეცხადე მათ, რომელნი მე არა მიკითხვიდეს". და ჭეშმა\რიტად
Line of ed.: 12     
ზეგარდამოჲსა მადლისა მიერ ქმნითა ყოვლისა კეთილისაჲ\თა
Line of ed.: 13     
ჯეროვნად დაამდაბლებენ წერილნი ნათესავსა წარმართთასა,
Line of ed.: 14     
რამეთუ თჳნიერ საქმეთასა მადლით ცხოვნებულთა, ყოვლად არა
Line of ed.: 15     
უღირს ზუაობაჲ. გარნა დაღაცათუ მადლმან გამოუცხადა არა მე\ძიებელთა,
Line of ed.: 16     
არცა მკითხველთა, არამედ ესე მისათუალველ არს წარ\მართთაჲ,
Line of ed.: 17     
რამეთუ შემდგომად გამოცხადებისა მტკიცედ შეიტკბეს
Line of ed.: 18     
უჭირველად პოვნილი იგი.

Verse: 21   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 19        
მოციქულისაჲ: ხოლო ისრაჱლისა მიმართ იტყჳს: დღესა ყო\ველსა
Line of ed.: 20     
განვიპყრენ ჴელნი ჩემნი ერისა მიმართ ურჩისა და მაცილო\ბელისა
Line of ed.: 21     
(10,21). თარგმანი: განცხადებულსაღა შესმენასა ჰუ\რიათასა,
Line of ed.: 22     
რომელ ჰყოფს ჴმამაღალი ესე წინაჲსწარმეტყუელთა შო\რის!
Line of ed.: 23     
რაჲთა არა თქუან, ვითარმედ: "რად არა ჩუენ გუეპოა და
Line of ed.: 24     
გამოგუეცხადა?" -- ამისთჳს შეასმენს, ვითარმედ ყოველსავე მას
Line of ed.: 25     
ჟამსა განჴორციელე\\ბისა Manuscript page: E134v  და სოფელსა შინა ქცევისასა, და
Line of ed.: 26     
უფროჲსღა მიერ ეგჳპტით გამოყვანებითგან მათით, რამეთუ ორივე
Line of ed.: 27     
ესე ითქუმის დღედ ყოვლად, მარადის განეპყრნეს ჴელნი მო\ქენედ
Line of ed.: 28     
და მვედრებელად ერისა მის ურჩისა და მაცილობელისა,
Line of ed.: 29     
რაჲთა ვითარ მოაქცინეს იგინი მისსა; რომელი-ესე პოვნისა და
Line of ed.: 30     
განცხადებისა უზეშთაეს არს, რაჟამს Manuscript page: N13r  ძრვითა ჴელთაჲთა
Line of ed.: 31     
მოქენე ვინმე იყოს ვისსამე, და იგი ყოვლად არა ისმენდეს მისსა.
Line of ed.: 32     
რამეთუ ესე იყო ღმრთისა მიერ მათდა მიმართ განპყრობაჲ ჴელთაჲ,
Line of ed.: 33     
რაჟამს მარადის ენება შეტკბობაჲ მათი წიაღთა თჳსთა, უკუეთუ
Line of ed.: 34     
ოდენ ისმინონ მისი, მოიქცენ და შეუვრდენ მას.



Page of ed.: 111  
Subsection: 15  
Line of ed.: 1   თავი Ⴈ̂Ⴅ. მიზეზისათჳს, რომლისა ძლით განვარდეს,
Line of ed.: 2  
რამეთუ მრწემობად და შეურაცხებად შეჰრაცხეს,
Line of ed.: 3  
შურისათჳს წარმართთაჲსა,
Line of ed.: 4  
რომელთა უაღრეს მათსა პატივ-ეცა
Line of ed.: 5  
და დაიწერნეს მორწმუნისა მის ისრაჱლისა თანა


Chapter: 11  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: ვიტყჳ უკუე, ნუ განიშორა-მე-ა ღმერთმან ერი
Line of ed.: 7     
თჳსი? -- ნუ იყოფინ! და რამეთუ მეცა ისრაიტელი ვარ თესლისაგან
Line of ed.: 8     
აბრაჰამისსა, ტომისაგან ბენიამენისსა. არა განიშორა ღმერთმან ერი
Line of ed.: 9     
თჳსი, რომელი-იგი წინაჲსწარ იცნა (11,1). თარგმანი: ამას ადგილ\სა
Line of ed.: 10     
დაჰჴსნა სხუაჲ იჭჳ, უძჳრესი ყოველთა იჭუთაჲ, ვითარ თუმცა
Line of ed.: 11     
უღონო იყო მოქცევაჲ ჰურიათაჲ, ვითარცა ერთგზის განჴდილთაჲ,
Line of ed.: 12     
დაღათუ ენებოს მოქცევაჲ; ამისთჳს თავსა თჳსსა სახედ მისცემს,
Line of ed.: 13     
ვითარმედ: თჳთ მე, რომელსა-ესე აწ სახელ-მედების მოძღუარ
Line of ed.: 14     
წარმართთა, ერთი ვარ მოქცეულთა ჰურიათაგანი. რამეთუ, უკუ\ეთუმცა
Line of ed.: 15     
განეშორნეს, არამცა ჰყოფდა მათგანთა მოძღუარ, მოციქულ
Line of ed.: 16     
და ქადაგ. ვინაჲცა არა მე მარტოჲ ვარ, არამედ ჩემ თანა მყვანან
Line of ed.: 17     
ერნი, წინაჲსწარ ცნობილნი მისგან, რომელ არიან ხუთ ათასნი და
Line of ed.: 18     
ბევრნი.

Verse: 2   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 19        
მოციქულისაჲ: ანუ არა უწყითა ელიაჲსი, რასა-იგი იტყჳს
Line of ed.: 20     
წიგნი, ვითარ-იგი შეემთხუევის ღმერთსა შესმენად ისრაჱლისა და
Line of ed.: 21     
იტყჳს: უფალო, წინაჲსწარმეტყუელნი შენნი მოსწყჳდნეს და საკურთ\ხეველნი
Line of ed.: 22     
შენნი დაარღჳნეს, და მე დაშთომილ ვარ მარტოჲ. და
Line of ed.: 23     
ეძიებენ სულსაცა ჩემსა. არამედ, რასა ეტყჳს მას ბრძანებაჲ იგი
Line of ed.: 24     
სიტყჳსაჲ მის: დამიტევებიეს თავისა ჩემისა შჳდ ათასი მამაკაცი,
Line of ed.: 25     
რომელთა არა მოუდრეკიან მუჴლნი მათნი ბაალისსა (11,2-4).
Line of ed.: 26     
თარგმანი: რაჲთა არავინ ჰრქუას მოციქულსა, ვითარმედ "შენ
Line of ed.: 27     
ხარა ერი, ანუ შენ ზედა გინა შენ თანა ხუთ ათასთა და ბევრთა
Line of ed.: 28     
სრულ-იქმნებიანა აღთქუმანი იგი აბრაჰამის მიმართნი, ქჳშისა და
Line of ed.: 29     
ვარსკულავთა მსგავს Manuscript page: N13v  ყოფად სიმრავლითა ნათესავთა და
Line of ed.: 30     
შვილთა მისთა?" -- ამისთჳს წიგნისაგან მეფეთაჲსა, მეორისა და
Line of ed.: 31     
მესამისა, შემოართუამს სიტყუათა საწამებელთა, ვითარმედ: უკუე\თუ
Line of ed.: 32     
იყვნეს ვინმე ეგოდენ ფარულად ღმრთისმსახურ, რომელთაჲ
Line of ed.: 33     
ვერცა თუ დიდმან წინაჲსწარმეტყუელმან ელია არა უწყოდა, და
Page of ed.: 112   Line of ed.: 1     
მარტოდ დაშთომასა თჳსსა ჰგონებდა, რაჲ საკჳრველ არს, უკუეთუ
Line of ed.: 2     
თქუენ უმეცარ იყვნეთ სიმრავლესა აწ მყოფთა ცხოვნებულთასა!

Verse: 5   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: ეგრეცა უკუე და აწცა ჟამსა ამას ნეშტი
Line of ed.: 4     
რჩევით მადლითა მით იქმნა, ხოლო უკუეთუ მადლით, არღარა
Line of ed.: 5     
საქმეთაგან. უკუეთუ არა, მადლი იგი არღარა შეირაცხების მად\ლად.
Line of ed.: 6     
უკუეთუ კულა საქმეთაგან, -- არღარა არს მადლი, ვინაჲთგან
Line of ed.: 7     
საქმე იგი არღარა არს საქმე (11,5-6). თარგმანი: იხილე ორკერ\ძოვე,
Line of ed.: 8     
ვითარ სწორად დაიცავს ჩუენსა თჳთმფლობელობასა და მადლისა
Line of ed.: 9     
შემძლებელობასა; რამეთუ "რჩევითობაჲ" ამას საცნაურ ჰყ\ოფს,
Line of ed.: 10     
ვითარმედ არა გამოუცდელად მიენიჭების მადლი, არამედ მათ,
Line of ed.: 11     
რომელნი შემძლებელ იყვნენ ჯეროვნად პყრობად მისსა, ხოლო
Line of ed.: 12     
მადლით -- ამისთჳს, რამეთუ ყოველივე კეთილი და თჳთ შემ\წყნარებელო\\ბაჲ Manuscript page: E135r 
Line of ed.: 13     
იგი მადლისაჲ მადლისაგანვე ღმრთისა მო\გუეცემის,
Line of ed.: 14     
რომელი მაშინ შეეწევის თჳთმფლობელსა ნებასა ჩუენ\სა,
Line of ed.: 15     
რაჟამს იხილოს იგი ნებსით აღმრჩეველ კეთილისა. ამისთჳსცა
Line of ed.: 16     
ვინაჲთგან ყოველსავე ზედა მადლი ღმრთისაჲ წინა-ძღჳს, სამართ\ლად
Line of ed.: 17     
განჰჴდის იგი საქმესა. რამეთუ საქმეთაგან ვერვინ განმართლ\დების,
Line of ed.: 18     
უკუეთუ არა მადლმან ღმრთისამან განამართლოს. ამისთჳს,
Line of ed.: 19     
ვინაჲთგან წინაჲსწარ მეცნიერი არს, მათ მიეცემის, რომელთა ენე\ბოს
Line of ed.: 20     
მიღებაჲ მისი, რამეთუ უნებლიეთ არავის აიძულებს, და ამით
Line of ed.: 21     
სახითა თჳთმფლობელობასა ჩუენსა დაიცავს. ხოლო ვინაჲთგან თჳნიერ
Line of ed.: 22     
მისსა არარაჲ წარემართების, ამისთჳს დაღაცათუ რაჲმე იყოს კნინ\ოდენი
Line of ed.: 23     
საქმე, ყოველსავე მას განჰჴდის რაჲთა მადლით ცხოვნე\ბულნი
Line of ed.: 24     
იგი არაოდეს აღზუავნებოდინ, არცა თჳსთა საქმეთა მინ\დობითა
Line of ed.: 25     
სიმაღლით დავცემოდინ და წარ\\წყმდებოდინ. Manuscript page: N14r  და ამით
Line of ed.: 26     
სახითა კეთილსა ჩუენსა სამარადისოდ დაიცავს ნაყოფშუენიერებითა
Line of ed.: 27     
მით სიმდაბლისაჲთა.

Verse: 7   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 28        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე რაჲ? რომელსა ეძიებს ისრაჱლი, ამას
Line of ed.: 29     
ვერ მიემთხჳა? ხოლო რჩევითი იგი მიემთხჳა, და სხუანი იგი
Line of ed.: 30     
დაბრმეს, ვითარცა წერილ არს: მოსცა მათ ღმერთმან სული მწუ\ხარებისაჲ;
Line of ed.: 31     
თუალნი, რაჲთა არა ხედვიდენ, და ყურნი, რაჲთა არა
Line of ed.: 32     
ესმოდის, ვიდრე დღენდელად დღედმდე. და დავით იტყჳს: იქმე\ნინ
Line of ed.: 33     
ტაბლაჲ მათი მათ წინაშე საფრჴე და სანადირო და მისაგებელ
Line of ed.: 34     
და საცთურ მათდა. დაუბნელდედ თუალნი მათნი, რაჲთა არა ხედ\ვიდენ,
Page of ed.: 113   Line of ed.: 1     
და ზურგი მათი მარადის შედრიკე (11,7-10). თარგმანი:
Line of ed.: 2     
კუალად ამასცა საძიებელსა ჰურიათა მაგიერ შემოიღებს და ცხად
Line of ed.: 3     
ჰყოფს მათსა მას თავსა შორის თჳსსა ქონებულსა განზრახვასა,
Line of ed.: 4     
ვითარმედ ჰნებავს ძიებაჲ, ხოლო არა ჯეროვნად ეძიებენ, რამეთუ
Line of ed.: 5     
ამისთჳს ვერ მიემთხჳნეს, რომელ ენება ოდენ მიმთხუევაჲ, არამედ
Line of ed.: 6     
არა ჴელ-ჰყოფდეს-ცა ღონისძიებად, სლვად გზათა, მიმყვანებელთა
Line of ed.: 7     
მისსა. ამისთჳსცა დაშთომილთა მათ ჰურიაობასა შინა კადნიერად
Line of ed.: 8     
ამხილებს სიტყჳთა ესაიაჲსითა, და დააშჯის სიბრმესა, ვითარმედ:
Line of ed.: 9     
"მისცა მათ ღმერთმან სული მწუხარებისაჲ". მიცემაჲ ესე მიშ\უებად
Line of ed.: 10     
გულისჴმა-ყავ, რამეთუ მარადის მიშუებასა ღმრთი\სასა
Line of ed.: 11     
"მიცემად" ჩუეულ არიან წერილნი წოდებად. ხოლო სულ
Line of ed.: 12     
მწუხარებისა აწინდელსა ამას ადგილსა ბოროტებად მიდრეკილსა
Line of ed.: 13     
და ჩუეულებითა უწესოებათაჲთა განყინულსა სულსა იტყჳს, ვი\თარცა
Line of ed.: 14     
უქმ-ქმნილსა კეთილისა და ბოროტისაგან, რომლისათჳსცა
Line of ed.: 15     
უქმ ყვნეს ჰურიათა ღმრთივ მოცემულნი იგი ორღანონი თუალთა და
Line of ed.: 16     
ყურთანი, არა ხედვად და არცა სმენად დიდებულებათა უფლისათა.
Line of ed.: 17     
რამეთუ, მოსწრაფე იყვნეს, რაჲთა არა ცხონდენ მათ მიერ. ამის\თჳსცა
Line of ed.: 18     
მოციქულმან ვითარ-იგი სიბრმისა მათისათჳს ესაიაჲსგან,
Line of ed.: 19     
ეგრეთვე ტანჯვისა მათისათჳს დავითის სამეოცდამერვისა ფსალმუ\ნისაგან
Line of ed.: 20     
შემოიღო წამებაჲ, რომელი-ესე უკუანაჲსკნელ შეემთხჳა,
Line of ed.: 21     
რაჟამს ყოველი საშუებელი სულისა და ჴორცთაჲ სატანჯველად
Line of ed.: 22     
შეერაცხა, და იქმნნეს ადვილად წარსატყუე\\ნველ Manuscript page: N14v  ყოველთა
Line of ed.: 23     
მიერ. ხოლო ვინაჲთგან მისაგებელ ცოდვათა იყო ყოველივე იგი,
Line of ed.: 24     
ამისთჳს მისაგებელ სახელ-სდებს ტანჯვათა მათთა, რომელთა\განი
Line of ed.: 25     
დაბნელებაჲ თუალთაჲ ფრიად რაჲმე ჯეროვან არს, ვინაჲთგან
Line of ed.: 26     
არა ინებეს მათ განცდაჲ მზისა სიმართლისაჲ. და შედრეკა
Line of ed.: 27     
ზურგისა მათისა არს სამარადისოჲ მო\\ნებაჲ Manuscript page: E135v  ჰრომთაჲ.

Line of ed.: 28        
ჳკუმენისი: სიტყუანი ესე დავით წინაჲსწარმეტყუელისანი --
Line of ed.: 29     
არა არიან წყევა, არამედ მოსწავება ყოფადთა, ვითარცა ყოფილთა.

Verse: 11   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 30        
მოციქულისაჲ: ხოლო ვიტყჳ: ნუუკუე შეუბრკუმა, რაჲთა დაეც\ნენ?
Line of ed.: 31     
- ნუ იყოფინ! არამედ მათითა მით შეცოდებითა ცხორებაჲ
Line of ed.: 32     
წარმართთაჲ იქმნა საშურვებელად მათდა (11,11). თარგმანი კეთი\ლად
Line of ed.: 33     
განეკრძალე, რაჲთა არა შემთხუევით გულისჴმა-ჰყო ლიტო\ნად
Line of ed.: 34     
დაფარული ძალი სიტყუათაჲ ამათ. არამედ პირველად გიღირს,
Page of ed.: 114   Line of ed.: 1     
რაჲთა იხილო გონებაჲ მეტყუელისა ამათისაჲ, ვითარმედ, რაჟამს
Line of ed.: 2     
ფრიად კადნიერებით ამხილა ჰურიათა, აწ კუალად მცირედ ნუგე\შინის-სცემს,
Line of ed.: 3     
რაჲთა არა სრულიად სასოებაჲ წარიკუეთონ, ვი\თარმედ
Line of ed.: 4     
არა აღუდგომლად დაცემულ არიან, არამედ ჯერეთ აქუს
Line of ed.: 5     
სასოებაჲ ცხორებისაჲ, მოქცევაჲ სარწმუნოებად ქრისტესსა. ვი\ნაჲცა
Line of ed.: 6     
კუალად წინასწრობითა წარმართთაჲთა აღაშურვებს მათ და
Line of ed.: 7     
აღაბაძვებს მოქცევად ქრისტეს მიმართ.

Line of ed.: 8        
ხოლო თქუას ვინმე: "უკუეთუმცა არა იგინი დაცემულ იყვნეს
Line of ed.: 9     
ურწმუნოებითა, ჩუენ წარმართთაჲ აღდგომაჲ არა იქმნებოდაა?" --
Line of ed.: 10     
არა ვიტყჳ, ვითარმედ ყოვლად არა იქმნებოდა, არამედ არა ესრეთ
Line of ed.: 11     
მსწრაფლ იქმნებოდა, რაჲთამცა ვიქმნენით უკუანანი წინა, შემდგო\მნი --
Line of ed.: 12     
პირველ, მებოძირთანი -- მეინაჴე, მეათერთმეტისანი -- სწორ
Line of ed.: 13     
პირველთა; რამეთუ ჩუენ ზედა აღესრულებიან ყოველნი ესე
Line of ed.: 14     
იგავნი სახარებისანი; ვინაჲთგან "არა ვიდრემე მოვლინებულ ვა\რო",
Line of ed.: 15     
და "მივედით, -- ნუ ლიტონითა მისლვითა, -- არამედ
Line of ed.: 16     
უფროჲსღა მივედით ცხოვართა მათ წარწყმედულთა სახლისა ის\რაჱლისათა",
Line of ed.: 17     
რამეთუ მათდა მოვიდა უფალი, მათ მიუვლინნა
Line of ed.: 18     
მოციქულნი, ხოლო იგინი რაჲ ჯუარის-მცუმელ იქმნნეს, მათ წილ
Line of ed.: 19     
ჩუენ გჳწოდა, და აწ ჩუენ ვართ პირმშო პირმშოთა მათ, ოდესცა
Line of ed.: 20     
მოიქცენ; დაღაცათუ მოციქული მითვე Manuscript page: N15r  პირველითა ჩუეულებითა
Line of ed.: 21     
ჰურიასა პირველად იტყჳს, და მერმე -- წარმართსა.

Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: რამეთუ უკუეთუ შეცოდებაჲ იგი მათი სიმდი\დრე
Line of ed.: 23     
სოფლისა, და ძლეულებაჲ იგი მათი სიმდიდრე წარმართთა,
Line of ed.: 24     
რაოდენ უფროჲს სავსებაჲ იგი მათი! (11,12). თარგმანი: ესრეთ
Line of ed.: 25     
იტყჳს, ვითარმედ: უკუეთუ ჟამერთ დაყოვნებამან ჰურიათა რწმუ\ნებისამან
Line of ed.: 26     
და ჰურიასტანით განსხმამან ქადაგთამან განამდიდრა სო\ფელი
Line of ed.: 27     
მრავალთესლთა წარმართთა მიერ, რაოდენ არა უფროჲს
Line of ed.: 28     
სავსება ექმნეს სოფელსა შემდგომად წარმართთასა მოქცევაჲ ჰუ\რიათაჲცა.
Line of ed.: 29     
ხოლო ამას ყოველსა იტყჳს მოციქული, რაჲთა ნუგე\შინის-სცეს
Line of ed.: 30     
და არა სასოწარკუეთილ ყვნეს იგინი და აღაშურვნეს
Line of ed.: 31     
წარმართთა მოსლვად სარწმუნოებად. უკუეთუ არა, ესე ცხად არს,
Line of ed.: 32     
ვითარმედ, რაოდენცამცა ძლეულ და დაცემულ იყვნეს იგინი, ვერ
Line of ed.: 33     
ცხონდებოდეს წარმართნი მხოლოდ დაცემითა ოდენ მათითა, არათუ\მცა
Page of ed.: 115   Line of ed.: 1     
შეეწყნაა სარწმუნოებაჲ, ვითარ-იგი კუალად არცა ჰურიანი
Line of ed.: 2     
დაეცემოდეს წოდებითა წარმართთაჲთა, არათუმცა თჳთ ურწმუნო
Line of ed.: 3     
და მბრძოლ ღმრთის ქმნილ იყვნეს.

Verse: 13   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: ხოლო თქუენ გეტყჳ, წარმართთა მაგათ: რავდენ-\ესე
Line of ed.: 5     
ვარ მე წარმართთა მოციქულ, მსახურებაჲ ესე ჩემი ვადიდო,
Line of ed.: 6     
ვაშურვო ხოლო თუ ჴორცთა ჩემთა და ვაცხოვნნე ვინმე მათგანნი
Line of ed.: 7     
(11,13-14). თარგმანი: ორთა მიზეზთათჳს იტყჳს სიტყუათა ამათ:
Line of ed.: 8     
რაჲთა არცა ჰურიანი ჰგონებდენ, ვითარმედ სიძულილით ამხილებს
Line of ed.: 9     
მათ; არცა კუალად წარმართნი ჰგონებდენ, ვითარმედ ღირს რაჲმე
Line of ed.: 10     
არიან ქებისა. და მის ძლით ზუაობდენ. ამისთჳს დაამდაბლებს
Line of ed.: 11     
გონებასა მათსა, ვითარმედ: თქუენ გეტყჳ, წარმართთა, სიტყჳთა
Line of ed.: 12     
ქებისაჲთა, არა სხჳსა რაჲსათჳსმე, გარნა ამისთჳს, რამეთუ მოცი\ქულებაჲ
Line of ed.: 13     
თქუენი რწმუნებულ არს ჩემდა, და ვიიძულები ქებად და
Line of ed.: 14     
დიდებად თქუენდა, ვითარცა Manuscript page: E136r  [მოწაფეთა ჩემთა, რაჲთა
Line of ed.: 15     
ვადიდო] მსახურებაჲ ესე ჩემი. [ამას თანა, რაჲთა ნუუკუე და
Line of ed.: 16     
(ვაშურვო)] ჰურიათაგანთა, რომელთა ჴორცად ჩემდა უწოდ,
Line of ed.: 17     
[რაჲთა] ამით ქებითა შთაუთესო შური კეთილისაჲ და ესრეთ
Line of ed.: 18     
ვაცხოვნნე იგინი.Manuscript page: N15v 

Verse: 15   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 19        
მოციქულისაჲ: რამეთუ უკუეთუ განვრდომაჲ იგი მათი -- დაგება
Line of ed.: 20     
სოფლისა, რავდენ-მე შეწყნარებაჲ მათი, არა თუ ცხორებაჲ მკუ\დართაგან! (11,15).
Line of ed.: 21     
თარგმანი: ვინაჲთგან ზემორე ძაგებითა შეა\წუხნა,
Line of ed.: 22     
აწ კუალად ქებითა აღაშენებს ჰურიათა. და მათთჳს ეტყჳს
Line of ed.: 23     
წარმართთა, ვითარმედ: უკუეთუ განვრდომამან მათმან მოწოდებითა
Line of ed.: 24     
თქუენითა განამდიდრა სოფელი, რაჟამს ერთისა წილ ჰურიათა
Line of ed.: 25     
ნათესავისა თესლად-თესლადი წარმართთაჲ შეეძინნეს სარწმუნოებასა,
Line of ed.: 26     
რაჲღამცა იყო აწ მოქცეულთაჲ მათ შეწყნარებაჲ ღმრთისა მიერ?
Line of ed.: 27     
რაჲღა სხუაჲ, თჳნიერ ცხორებაჲ მკუდართაგან? ვითარ თუმცა
Line of ed.: 28     
მომკუდარნი ცოდვითა კუალად განცხოველდებოდეს ღმრთისა მიერ.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 116  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: რამეთუ უკუეთუ დასაბამი იგი წმიდა არს, --
Line of ed.: 2     
და თბეცა. და უკუეთუ ძირი იგი წმიდა არს, -- და რტონიცა მისნი
Line of ed.: 3     
(11,16). თარგმანი: დასაბამად და ძირად აწინდელსა ამას
Line of ed.: 4     
ადგილსა აბრაჰამს უწოდს და წინაჲსწარმეტყუელთა და მამათმთა\ვართა
Line of ed.: 5     
და ყოველთავე ძუელსა შინა სათნო-ყოფილთა, ხოლო რტოდ
Line of ed.: 6     
და თბედ -- მათ, რომელნი მათისა მის ნათესავისაგან მორწმუნე
Line of ed.: 7     
იყვნენ; რაჲთა კადნიერ ყვნეს მოსლვად სარწმუნოებად, ვითარცა
Line of ed.: 8     
შვილნი მამათმთავართა და წინაჲსწარმეტყუელთანი.

Verse: 18   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: ხოლო უკუეთუ რტოთა მათგანნი ვინმე გარდა\სტყდეს,
Line of ed.: 10     
ხოლო შენ ველური ზეთისხილი იყავ და დაემყენ მათ
Line of ed.: 11     
ზედა, და თანაზიარ ძირისა და სიპოხისა ზეთისხილისა იქმენ, ნუ
Line of ed.: 12     
ექადი რტოთა მათ. ხოლო უკუეთუ ექადი, არა თუ ძირი იგი შენ
Line of ed.: 13     
გიტჳრთავს, არამედ ძირსა მას -- შენ (11,18). თარგმანი: დაღათუ
Line of ed.: 14     
აქა ვიეთიმე თქუა გარდატეხაჲ, არამედ ესე ნუგეშინის-ცემისათჳს
Line of ed.: 15     
ქმნა ჰურიათაჲსა, რაჲთა არა სასოწარკუეთილ იქმნნენ; რამეთუ
Line of ed.: 16     
ზემორე ნეშტისასა ოდენ იტყოდა ცხოვნებასა, ხოლო აქა ვიეთ\სამე
Line of ed.: 17     
იტყჳს წარწყმედასა, ესე იგი არს, უმცირესთასა. გარნა შენ
Line of ed.: 18     
იხილე, ვითარ თჳთ მებრ სიტყუაჲ ესე, წარმართთა დასამდაბლებელი,
Line of ed.: 19     
ჰურიათა უფროჲსად მომწყლველ ექმნების, რაჟამს ესმას თჳსი
Line of ed.: 20     
ძირისაგან გარდატეხაჲ, და სხუათაჲ, არა ხოლო ლიტონად დამყნაჲ,
Line of ed.: 21     
არამედ თანაზიარ სიპოხისა მის ქმნაჲ, Manuscript page: N16r  რომელი-ესე ამას
Line of ed.: 22     
გამოაჩინებს, ვითარმედ არარაჲთ უდარეს არიან ბუნებითთა მათ
Line of ed.: 23     
რტოთა აწ დამყნილნი იგი, არამედ ყოველივე სიპოხე და სიმტკიცე
Line of ed.: 24     
ძირთაჲ მათ მიუღებიეს.

Line of ed.: 25        
და კუალად, სიტყუაჲ ესე, ვითარმედ: "ნუ ექადი", არა ესრეთ
Line of ed.: 26     
ლიტონ არს, არამედ, ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს, ვითარმედ: "ნუ
Line of ed.: 27     
დაექადი". ამას ეტყჳს, ვითარმედ: ნუღარა ზედა-დაურთავ
Line of ed.: 28     
სიქადულსა ქუე-მდებარესა იმას; რამეთუ "ნუ უყივი" და "ნუ ექადი"
Line of ed.: 29     
ამით განიყოფებიან "ნუ დაჰყივისა" და "ნუ დაექადისაგან", რამეთუ,
Line of ed.: 30     
რაჟამს უყიოდის ვინმე გინა ექადდეს, ზე-მდგომარისა მიმართ ჰყოფს,
Line of ed.: 31     
ხოლო "დაყივილი" და "დაქადილი" ესე -- ქუე-მდებარისა მიმართ
Line of ed.: 32     
იქმნების. ამით ყოვლითა დაჰქენჯნის მათ, რაჟამს უჩუენოს ქუე\მდებარეობაჲ
Line of ed.: 33     
მათი, და ვითარმედ სიქადულისა ღირსი უქმნიეს
Line of ed.: 34     
წარმართთა. დაღაცათუ არა ჯერ-არს, რაჲთა დაექადდენ ქუე-მდე\ბარეთა
Line of ed.: 35     
მათ ზედა და ძირისაგან გარდატეხილთა. ხოლო ესე
Page of ed.: 117   Line of ed.: 1     
ღონისძიებითი შეწევნაჲ არს ჰურიათაჲ, რაჲთა ზოგს-რე წარმართთა
Line of ed.: 2     
დაქენჯნითა ნუგეშინის-სცეს მათ მოციქულმან, Manuscript page: E136v  რომელთაგანი
Line of ed.: 3     
ერთი ესე მოიპოვა, ვითარმედ: არა თუ შენ ძირი იგი გიტჳრთავს,
Line of ed.: 4     
არამედ ძირსა მას -- შენ. ამას მკურნალნიცა ჰყოფენ და უღონოთა
Line of ed.: 5     
ღონეთაგან სიტყუათა ნუგეშინისცემისათა შეუკრებენ სნეულსა. უკუ\ეთუ
Line of ed.: 6     
არა, რაჲ არს ესე "თქუენ რტოთა გარდატეხილთადა"? უკუეთუ
Line of ed.: 7     
მე ძირსა მას თაყუანის-ვსცემ, ვითარცა წმიდასა და მართალსა,
Line of ed.: 8     
ხოლო თქუენ, მიერ გარდატეხილთა და განყრილთა, გაყუედრებ,
Line of ed.: 9     
ვითარცა უცხოჲ, ზიარ-ქმნული სიპოხისა მისისაჲ.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: სთქუა უკუე: "გარდასტყდეს რტონი იგი, რაჲთა
Line of ed.: 11     
მე დავემყნა". კეთილ; იგინი ურწმუნოებითა მათითა გარდასტყდეს,
Line of ed.: 12     
ხოლო შენ სარწმუნოებითა სდგა. ნუ ჰმადლოი, არამედ გეშინოდენ
Line of ed.: 13     
(11,19-20). თარგმანი: რასა-ესე წარმართთა მაგიერ იტყჳს, თჳთვე
Line of ed.: 14     
ეწამების, ვითარმედ: "კეთილ, ეგრეთ არს თქუმული ეგე". ამისსა
Line of ed.: 15     
შემდგომად მიზეზსა იტყჳს მათისაცა განვრდომისა და ჩუენისაცა
Line of ed.: 16     
ცხორებისასა, ვითარმედ: დაღაცათუ სხუაჲ რაჲმე გესმეს მიზეზი,
Line of ed.: 17     
ყოველი მოპოვნებით თქუმულ არს; რამეთუ მათ დაცემა ექმნა
Line of ed.: 18     
ურწმუნოებაჲ, Manuscript page: N16v  ხოლო ჩუენ აღდგომა -- სარწმუნოებაჲ;
Line of ed.: 19     
ამისთჳს ჩუენ გჳჴმს შიში, თავისუფალი ზუაობისაგან, ნუ-სადა
Line of ed.: 20     
კუალად დავეცნეთ, ხოლო მათ -- არა წარკუეთაჲ სასოებისაჲ.

Verse: 21   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 21        
მოციქულისაჲ: უკუეთუ ღმერთმან ბუნებითთა მათ რტოთა არა
Line of ed.: 22     
ჰრიდა, ნუუკუე არცა შენ გრიდოს (11,21). თარგმანი: განსწავლასა
Line of ed.: 23     
შინა წარმართთასა ზედა-მიწევნით განაქიქებს განსაცდელსა ჰური\ათასა,
Line of ed.: 24     
და კუალად, რაჲთა არა შეაწუხნეს წარმართნი, ამისთჳს,
Line of ed.: 25     
ვითარცა იჭჳთ, ეტყჳს მათ მტკიცისა საქმისათჳს: "ნუუკუე არცა
Line of ed.: 26     
შენ გრიდოს".

Verse: 22   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 27        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე იხილე სიტკბოებაჲ და სასტიკებაჲ
Line of ed.: 28     
ღმრთისაჲ; დაცემულთა მათ ზედა -- სასტიკებაჲ, ხოლო შენ ზედა
Line of ed.: 29     
- სიტკბოებაჲ, უკუეთუ ეგო სიტკბოებასა მას ზედა; უკეთუ არა,
Line of ed.: 30     
შენცა მო-ვე-ეკუეთო, და იგინი, თუ არა დაადგრენ ურწმუნოებასა
Line of ed.: 31     
მათსა ზედა, და-ვე-ემყნნენ, რამეთუ შემძლებელ არს ღმერთი კუალად
Line of ed.: 32     
დამყნად მათდა (11,22-23). თარგმანი: ღმრთისა მიმართ მიაგდებს
Line of ed.: 33     
საქმესა და მადლისა მიმართ მისისა, რამეთუ არავისთა საქმეთაგან,
Line of ed.: 34     
თჳნიერ მხოლოდ მადლისა მიერ მისისა იტყჳს ცხოვნებასა, ხოლო
Line of ed.: 35     
შემდგომად ცხოვნებისა ჩუენ ზედა დასდებს ტჳრთსა დადგრომისა
Page of ed.: 118   Line of ed.: 1     
და არა-დადგრომისასა სიტკბოებასა მას შინა, რამეთუ შემდგომად
Line of ed.: 2     
სარწმუნოებით განმართლებისა გჳჴმს მოგებაჲ კეთილთა საქმეთაჲ,
Line of ed.: 3     
რაჲთა მათ მიერ ვეგნეთ სიტკბოებასა შინა ღმრთისასა, მარადის
Line of ed.: 4     
მივლტოლვითა კაცთმოყუარებისა მიმართ მისისა, რამეთუ არცა
Line of ed.: 5     
ჩუენი დგომაჲ დაუცემელ არს, არცა მათი დაცემაჲ აღუდგომელ,
Line of ed.: 6     
არამედ ჩუენ უკუეთუ უკრძალველ ვიყვნეთ, კუალად მოვეკუეთებით;
Line of ed.: 7     
რამეთუ არა ღმერთი, არამედ ჩუენ თჳთ ვართ მომკუეთელ თავთა
Line of ed.: 8     
ჩუენთა; და იგინი, უკუეთუ განიფრთხონ და მოიქცენ, კუალად და\ვე-ემყნნენ;
Line of ed.: 9     
არა თავით თჳსით, არამედ Manuscript page: E137r  ღმრთისა მიერ, ყოვ\ლისავე
Line of ed.: 10     
შემძლებელისა, რამეთუ დაცემისა და მოკუეთისა ჩუენ ვართ
Line of ed.: 11     
მოქმედ, ხოლო აღდგომისა და დამყნისა -- ღმერთი.

Verse: 24   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        
მოციქულისაჲ: უკუეთუ შენ ბუნებითისა მისგან მოეკუეთე,
Line of ed.: 13     
ველურისა ზეთისხილისა, და გარეშე ბუნებისა დაემყენ კეთილსა
Line of ed.: 14     
ზეთისხილსა, რავდენ უფროჲს იგინი ბუნებითსა მას დაემყნნენ
Line of ed.: 15     
თჳსსავე მას ზეთისხილსა! (11,24). თარგმანი: ბუნებითთა საქმე\თაგან
Line of ed.: 16     
სასოებასა მისცემს ჰურიათა, სახითა Manuscript page: N17r  ამით ზეთის\ხილისაჲთა,
Line of ed.: 17     
ვითარმედ შემძლებელ არს სარწმუნოებად მოსლვითა
Line of ed.: 18     
ცხორებაჲ მათი; ხოლო რაჲთა არავინ ჰგონებდეს, ვითარმედ უმე\ტესი
Line of ed.: 19     
რაჲმე აქუს ჰურიაობისაგან მოქცეულსა, უფროჲს წარმართო\ბისაგან
Line of ed.: 20     
მოქცეულთაჲსა, ამისთჳს არარას უმეტესსა იტყჳს მათთჳს,
Line of ed.: 21     
არამედ: "იგინიცა და-ვე-ემყნნენო". ესე იგი არს, ვითარმედ არარაჲ
Line of ed.: 22     
უმეტეს ველურისა მის დამყნილისასა აქუნდეს შინაურთა მათ
Line of ed.: 23     
დამყ/ნილთა.

Verse: 25   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: არა მნებავს უმეცრებაჲ თქუენი, ძმანო, საიდ\უმლოჲსა
Line of ed.: 25     
ამის, რაჲთა არა იყვნეთ თავით თჳსით ბრძენ: რამეთუ
Line of ed.: 26     
სიბრმე ჟამად-ჟამად შეჰყვა ისრაჱლსა, ვიდრემდე სავსებაჲ იგი
Line of ed.: 27     
წარმართთაჲ შემოჴდეს, და ესრეთ ყოველი ისრაჱლი ცხონდეს
Line of ed.: 28     
(11,25-26). თარგმანი: ესე არს სასწაული სრულიადისა უმეცრები\საჲ,
Line of ed.: 29     
რაჟამს კაცი თჳსსა სიბრძნესა დაამტკიცებდეს, და უფროჲსღა
Line of ed.: 30     
გამოძიებასა შინა ესევითართა საიდუმლოთასა, რომელ არს ესე,
Line of ed.: 31     
ვითარმედ: სიბრმე არა ჟამად-ჟამად არამედ, ვითარ-იგი უსა\კუთრეს
Line of ed.: 32     
არს, კერძოდ შეჰყვა ისრაჱლსა. ესე იგი არს, ვითარმედ
Line of ed.: 33     
არა ყოველნი დაბრმეს, არამედ ზოგნი; რამეთუ იყვნეს მათ შორის
Line of ed.: 34     
ურწმუნონი მოქცეულნი, და რომელთა მორწმუნე-ყოფაჲ ეგულებო\და.
Page of ed.: 119   Line of ed.: 1     
ხოლო სავსება წარმართთა არიან ყოველნი წარმართნი,
Line of ed.: 2     
რომელთა ეგულების მოსლვაჲ სარწმუნოებად, რაჟამს-იგი ყოველნი
Line of ed.: 3     
შემოჴდენ, მაშინღა ჰურიაობასა შინა დაშთომილნიცა იგი მოუჴდენ
Line of ed.: 4     
სარწმუნოებასა, რამეთუ მათთჳს წერილ არს: "დასხნე იგინი ზურ\გით
Line of ed.: 5     
და ნეშტთა მათ შორის განჰმზადო პირი მათი".

Line of ed.: 6        
გენადისი: ესრეთ იტყჳს მოციქული, ვითარმედ: ნუ დიდისა
Line of ed.: 7     
რაჲსმე და საკჳრველისა მეეჭუელ ხართ, რომელნი-ეგე თავთა
Line of ed.: 8     
თჳსთა აცთუნებთ, არამედ ისწავეთ შემოკლებულად საიდუმლოჲ
Line of ed.: 9     
ესე საზარელი: კერძოდ დაბრმობილობასა და ცხორებისაგან განვრ\დომილებასა,
Line of ed.: 10     
თჳნიერ სხუათა მათ რჩეულთასა ურწმუნოებასა შინა
Line of ed.: 11     
დაშთომილთა მათ ისრაიტელთასა თქუენთჳს თავს-იდებს ღმერთი:
Line of ed.: 12     
რამეთუ, რაჟამს თქუენ ყოველნი შემოხვიდეთ, მაშინ კუალად მათ\ცა
Line of ed.: 13     
ყოველთა შეიწყნარებს მადლი საღმრთოჲ, ვითარცა წამებს ეს\აიაჲსიცა
Line of ed.: 14     
იგი სიტყუაჲ წერილისაჲ.

Verse: 26   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 15        
მოციქულისაჲ: ვითარცა წერილ არს: მოვიდეს სიონით მჴსნე\ლი,
Line of ed.: 16     
და მოაქციოს Manuscript page: N17v  უღმრთოებისაგან იაკობი. და ესე არს ჩემ
Line of ed.: 17     
მიერი იგი მათდა მიმართი აღთქუმაჲ, რაჟამს მოვსპნე ცოდვანი
Line of ed.: 18     
მათნი (11,26-27). თარგმანი: ესაიაჲსი არს სიტყუაჲ Manuscript page: E137v  ესე,
Line of ed.: 19     
რომელი ჴმამაღლ[ად] ქადაგებს, არა სინით, არამედ სიონით
Line of ed.: 20     
მომავალსა მჴსნელსა, რომელმან მოაქციოს ცოდვათაგან სახლი
Line of ed.: 21     
იაკობისი, და მოიყვანოს სარწმუნოებად თჳსსა. ხოლო, რაჲთა არა
Line of ed.: 22     
პირველ მოქცეულთა ჰურიათა მიაჩემოს ვინმე სიტყუაჲ ესე, ამის\თჳს
Line of ed.: 23     
სასწაულსაცა დასდებს მის ჟამისასა: არა რაჟამს წინა-დაიცჳ\თონ,
Line of ed.: 24     
არცა რაჟამს მსხუერპლნი შეწირნენ, არამედ რაჟამს მიემთხ\ჳნენ
Line of ed.: 25     
მიტევებასა ცოდვათასა, რომელ არს მადლი ნათლისღებისაჲ.

Verse: 28   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 26        
მოციქულისაჲ სახარებისა მისგან -- მტერ თქუენდა, ხოლო
Line of ed.: 27     
რჩეულებისა მისგან -- საყუარელ მამათათჳს (11,28). თარგმანი:
Line of ed.: 28     
ამით სახითა მტერ თქუენდა არიანო ჰურიანი, -- წარმართთა
Line of ed.: 29     
მტეხს რამეთუ, რაჟამს თქუენდა მომართ მოიცვალა ქადაგებაჲ
Line of ed.: 30     
სახარებისაჲ, მის ძლით უმეტეს გეშურვნეს თქუენ და განდგეს
Line of ed.: 31     
სახარებისაგან, ხოლო ამით სახითა -- საყუარელ თქუენდა,
Line of ed.: 32     
რამეთუ მამათაჲთგან და პაპთაჲთგან რჩეულ და საყუარელ არიან
Line of ed.: 33     
ღმრთისა, ვითარცა შვილნი მამათმთავართა და
Line of ed.: 34     
წინაჲსწარმეტყუ/ელთანი.

Page of ed.: 120  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: რამეთუ შეუნანებელ არიან მადლნი იგი და
Line of ed.: 2     
ჩინებანი ღმრთისანი, რამეთუ ვითარცა-იგი თქუენცა ოდესმე ურჩ
Line of ed.: 3     
ექმნენით ღმერთსა, ხოლო აწ შეიწყალენით მათითა მით ურჩებითა,
Line of ed.: 4     
ეგრეთცა ესენი ურჩ ექმნნეს აწ თქუენისა შეწყალებისათჳს, რაჲთა
Line of ed.: 5     
იგინიცა შეიწყალნენ (11,28-31). თარგმანი: ამას ადგილსა აჩუენებს,
Line of ed.: 6     
ვითარმედ პირველად წარმართნი იწოდნეს ღმრთისა მიერ, და რა\ჟამს
Line of ed.: 7     
არა ისმინეს, მაშინღა ჰურიანი გამორჩეულ იქმნნეს. ეგრეთვე
Line of ed.: 8     
აწ, რაჟამს ჰურიანი ურჩ ექმნნეს, წარმართთა უწოდა, და მეორედ
Line of ed.: 9     
წოდებულთაღა ირწმუნეს, რაჲთა ყოველსავე ზედა შეუნანებელ
Line of ed.: 10     
იყვნენ მადლნი და ჩინებანი ღმრთისანი, ხოლო არა თუ განჴდასა
Line of ed.: 11     
ამას ზედა ჰურიათასა ჰყოფს დასასრულსა, არამედ კუალად მათცა
Line of ed.: 12     
შეიწყალებს და მოქცევასა ღირს ჰყოფს. და ორთავე ურთიერთას
Line of ed.: 13     
აღაშურვებს, რაჲთა ორნივე შეიწყალნეს და აცხოვნნეს: ესენი --
Line of ed.: 14     
მათ მიერ, და იგინი -- ამათ მიერ.

Verse: 32   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 15        
მოციქულისაჲ: რამეთუ შეაყენნა ღმერთმან ყოველნივე ურჩე\ბასა,
Line of ed.: 16     
რაჲთა ყოველნი [შეიწ]ყალნეს (11,32). თარგმანი: შეყე\ნებაჲ
Line of ed.: 17     
ესე ესრეთ გულისჴმა-ყავ, ვითარმედ: ამხილა და განუ\ცხადა
Line of ed.: 18     
ბრალი ურჩების[აჲ], რაჲთა ზოგად ყოველნი მოიქცენ და
Line of ed.: 19     
შეწყალებულ იქმნენ.

Verse: 33   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: სიღრმე სიმდიდრისა და სიბრძნისა და მეც\ნიერებისა
Line of ed.: 21     
ღმრთისაჲ! ვითარ გამოუძიებელ არიან განკითხვანი მის\ნი,
Line of ed.: 22     
და გამოუკულეველ არიან გზანი მისნი! (11,33). თარგმანი:
Line of ed.: 23     
გულსა მოიგონა რაჲ მოციქულმან დასაბამითგანი სიღრმე სიბრძნით
Line of ed.: 24     
განგებულებათა ღმრთისათაჲ, უღონო იქმნა რაჲსამე სიტყუად მის\სა
Line of ed.: 25     
მიმართ, ვინაჲცა მხოლოდ დაუკჳრდა ოდენ, რამეთუ არა ხოლო
Line of ed.: 26     
ცნობაჲ, არამედ ძიებაჲცა უღონო არს განკითხვათა მისთაჲ, და
Line of ed.: 27     
შეუძლებელ -- გამოკულევაჲ გზათა მისთაჲ, რომელ არიან საიდუმ\ლონი
Line of ed.: 28     
ჴორცთშესხმისანი.

Verse: 34   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 29        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ვინ ცნა გონებაჲ უფლისაჲ, ანუ ვინ
Line of ed.: 30     
თანამზრახვალ ეყო მას, ანუ ვინ წინაჲსწარ მი-რაჲმე-სცა მას და
Line of ed.: 31     
კუალად-მიეგო მას? (11,34-35). თარგმანი: ესაიაჲს მიერ შემოღები\თა
Line of ed.: 32     
საკჳრველ ჰყოფს სიტყუათა თჳსთა, ვითარმედ მან მხოლომან
Line of ed.: 33     
უფალმან იცის თავი თჳსი, და არავის ზედა ქველის-მოქმედებს
Line of ed.: 34     
თანამდებობით, არამედ მარადის იგი არს დასაბამი ნიჭთა
Line of ed.: 35     
მინიჭები/აჲ.

Verse: 36   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 121  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: რამეთუ მისგან და მის მიერ და მისსა მიმართ
Line of ed.: 2     
არს ყოველი; მისსა დიდებაჲ უკუნითი-უკუნისამდე, ამინ (11,36).
Line of ed.: 3     
თარგმანი: მისგან -- ესრეთ, რამეთუ იგი არს მომპოვნებელი
Line of ed.: 4     
კეთილთაჲ, ხოლო მის მიერ -- რამეთუ იგი არს შემოქმედი
Line of ed.: 5     
ყოველთა არსთაჲ, ხოლო მისსა მიმართ -- რამეთუ იგი იპყ\რობს
Line of ed.: 6     
და განაგებს და ჰმართებს ყოველთა.

Line of ed.: 7        
ვინაჲთგან უკუე ესოდენ დიდ-დიდნი და უცნაურნი საქმენი
Line of ed.: 8     
Manuscript page: E138r  [წარმოთქუნა ღმრთისანი], დიდებისმეტყუელებით [სრულ-\ყო]
Line of ed.: 9     
სიტყუაჲ [თჳსი], და თქუა ესრეთ, ვითარმედ "მისსა". ვისსა
Line of ed.: 10     
მისსა? -- გარნა თუ მომპოვნებელისა შემოქმედისა და მპყრობე\ლისა
Line of ed.: 11     
ყოველთა [ა]რსთაჲსა დიდებაჲ უკუნითი-უკუნისამდე, ამინ.



Subsection: 16  
Line of ed.: 12   თავი Ⴈ̂Ⴆ. მცნებაჲ სათნოებისათჳს
Line of ed.: 13  
ღმრთისა მიმართ და კაცთა, რომელსა შინა იტყჳს
Line of ed.: 14  
ურთიერთას ერთობისათჳს და კეთილადმსახურებისა
Line of ed.: 15  
და უკეთურთა მიმართ უმანკოებისა


Chapter: 12  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: გლოცავ თქუენ, ძმანო, მოწყალებათათჳს ღმრ\თისათა,
Line of ed.: 17     
წარუდგინენით ჴორცნი ეგე თქუენნი მსხუერპლად ცხოვე\ლად,
Line of ed.: 18     
წმიდად, სათნოდ ღმრთისა, მეტყუელი ეგე მსახურებაჲ თქუე\ნი
Line of ed.: 19     
(12,1). თარგმანი: თჳთ მათ მოწყალებათა ღმრთისათა, რომელთა
Line of ed.: 20     
მიერ ვცხონდით, შემოიყვანებს აწ მვედრებელად ჩუენდა. და რაჲთა
Line of ed.: 21     
არა, გუესმეს რაჲ მსხუერპლ ყოფაჲ თავთა ჩუენთაჲ, ვჰგონებდეთ,
Line of ed.: 22     
ვითარმედ გუაწუევს დაკლვასა მათსა, ამისთჳს მყის ზედა-დაჰრთავს
Line of ed.: 23     
"ცხოველსა"; რამეთუ ესრეთ იქმნების წარდგინებაჲ ჴორცთაჲ
Line of ed.: 24     
მსხუერპლად ცხოველად, წმიდად, სათნოდ ღმრთისა, რ[აჲთა] თუ\ალნი
Line of ed.: 25     
კრძალულებით ხედ[ვი]დენ არარას ბოროტსა, არამედ ყო\ველსავე
Line of ed.: 26     
კეთილსა არიან იგინი შესაწირავ. ხოლო ჴელი რაჟამს
Line of ed.: 27     
არარას იქმოდის უჯეროსა, თჳნიერ კეთილსა და მოწყალებასა,
Line of ed.: 28     
ქმნილ არს იგი ყოვლადდასაწუველ. ხოლო ენაჲ, არა-მეტყუე\ლი
Line of ed.: 29     
უჯეროებისაჲ, არამედ მარადის მზრახვალი შჯულსა უფლისასა,
Line of ed.: 30     
არს იგი მსხუერპლ. ხოლო ყურნი რაჟამს არა განეღებოდინ
Line of ed.: 31     
საეშმაკოთა, არამედ დაუჴშველ იყვნენ საღმრთოთა ზრახვათათჳს,
Line of ed.: 32     
მაშინ არიან იგინი შესაწირავ წმიდა და სათნო ღმრთისა, უფროჲს
Page of ed.: 122   Line of ed.: 1     
ჰურიაებრივისა მის დაკლვისა პირუტყუთაჲსა, რომლისა მეძიებელ
Line of ed.: 2     
ღმერთი არაოდეს გამოჩნდების.

Line of ed.: 3        
ხოლო ესე, რომელ პირველ ვთქუენით, მსხუე[რპლად წარდ\გინებაჲ
Line of ed.: 4     
ჴორცთაჲ ...], [თჳ]ნიერ (?) ესე ხოლო საძიებელ არს,
Line of ed.: 5     
[რამეთუ საჴ]მრად მისსა წარდგენილთა [ჴორ]ცთა არცა ერთი რაჲ
Line of ed.: 6     
ზიარებ[აჲ] აქუნდეს სოფლისაჲ და სოფლის მპყრობელისაჲ ასოთა
Line of ed.: 7     
შინა თჳსთა, ვითარცა ჰუნეთა, განსასვენებელთა ყოველთა მეუფი\სათა.
Line of ed.: 8     
ხოლო მეტყუელი მსახურებაჲ თქუა ნაცვალად სი\ტყჳერისა
Line of ed.: 9     
და უსისხლოჲსა მსხუერპლისა, რომელ არს სულიერი
Line of ed.: 10     
მსახურებაჲ ღმრთისაჲ, საღმრთოდ მოქალაქობისა მიერ.

Verse: 2   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 11        
მოციქულისაჲ: და ნუ თანა-ხატ-ექმნებით სოფელსა ამას, არამედ
Line of ed.: 12     
შეიცვალენით განახლებითა მით გონებისა თქუენისაჲთა (12,2). თარგ\მანი:
Line of ed.: 13     
თანახატ-ქმნაჲ ესრეთ გულისჴმა ყავ, რაჟამს კაცი თანა
Line of ed.: 14     
[...]ებოდის ხატად-ხატადთა ამა[თ ...]ლებათა სოფლისა ამის წარ\[მავა]ლისათა,
Line of ed.: 15     
რომლისა ხატობითა [დაუდგ]რომელობაჲ მისი
Line of ed.: 16     
მოა[სწავა]. ხოლო შემდგომი იგი სიტყუაჲ [ესრეთ უსაკუთ]რეს
Line of ed.: 17     
არს: ნაცვა[ლად "შეიცვალ ენი]თ", [ვითარმედ: ფერი იცვალეთ...]
Line of ed.: 18     
რებ... ლეთ... ვითარმედ გ... ...სა თქუენ... გ̃ნბას... კუეთებ... ესრეთ...
Line of ed.: 19     
ცოდვ... და მ̃დის... ...ლისა...

Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: რ[აჲთა გამოიცადოთ თქუენ, რაჲ]-იგი ა[რს
Line of ed.: 21     
ნებაჲ ღმრთისაჲ, კეთილი, სათ]ნოჲ და [სრული (12,2). თარგმანი:
Line of ed.: 22     
...] შეუდგს ზე[ა... ...] გონებათა სა[... ...] ღმრთისაჲ, რამეთუ თჳს-\ეყვ[ის... ... ...]
Line of ed.: 23     
Manuscript page: E138v  [ბოროტ]თაგან ქმნაჲ კეთილისაჲ. [კე]თილად,
Line of ed.: 24     
სათნოდ და სრულად ახ[ა]ლსა ამას შჯულსა უწოდს, თანა\შეტევებითა
Line of ed.: 25     
ამისითა ძუელსა მას თანა და ჰურიათასა, რამეთუ
Line of ed.: 26     
იგიცა ნებაჲ ღმრთისაჲ იყო და კეთილ, ხოლო ვერღარა სათნო და
Line of ed.: 27     
სრულ, არამედ უძლურებისათჳს მათისა შენდობილ, ამისთჳს სათ\ნო
Line of ed.: 28     
და სრულ ახალი ესე არს შჯული. რომელსა შინა იპოების
Line of ed.: 29     
სრულებაჲ ნებისა ღმრთისაჲ.

Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 123  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ვეტყჳ მადლითა ღმრთისაჲთა, რომელი
Line of ed.: 2     
მოცემულ არს ჩემდა ყოველსა მას, ვინცა-იგი არს თქუენ შორის:
Line of ed.: 3     
ნუ უფროჲს გრძნობნ უმეტეს წესისა მის, არამედ ბრძნობდან სიწ\მიდესა
Line of ed.: 4     
კაცად-კაცადი, ვითარცა ღმერთმან განუყო საზომითა მით
Line of ed.: 5     
სარწმუნოებისაჲთა (12,3). თარგმანი: ვინაჲთგან [არა] კმა ჰყოფდა
Line of ed.: 6     
თავსა თჳსსა მვე[დრებ]ელად და მარწმუნებელად [...კ]ეთილისა, ამისთჳს
Line of ed.: 7     
ზემორე მო[...ანა], ხოლო აქა მადლი ღმრთისაჲ წინა[... ...]ბელად
Line of ed.: 8     
მოჴსენე[... ... ...] მოქმედებათა მის[... ... ...] მის (?) ვინ [... რ̃ნ] [...
Line of ed.: 9     
... ... ... ... ... ...ბისასა ...მოგჳღ... ...ყოფე... ...ავაჭნ... ...ობდეთ სი... და
Line of ed.: 10     
შევ... ბელნი სი ...ბილწებ... ...პატიოსნი... ...ლ არს სი... ...გონიერე...

Verse: 4   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 11        
[მოცი]ქულისაჲ: ვითარცა [ერთსა მას გუამსა] მრავალ ასო[ებ
Line of ed.: 12     
აქუს, ხოლო ასო]ებსა მას ყოველსა [არა იგივე საქ]მე აქუს, ეგრე\[ცა
Line of ed.: 13     
ჩუენ ყოველნი ერთ]გუამ ქრისტეს მიერ, ხოლო თითოეული
Line of ed.: 14     
ურთიერთას ასოებ ვართ (12,4-5). თარგმანი: ვინაჲთგან განყოფასა
Line of ed.: 15     
ზედა მადლთასა მრავალნი აღზუავდეს ამათგანცა და კორინ\თელთაგანცა,
Line of ed.: 16     
ამისთჳსცა ზემოსა მას ჯეროვანსა გან\ბრძნობასა
Line of ed.: 17     
ესე დაურთო დამამდაბლებელად აღზუავებულთა
Line of ed.: 18     
გონებათა, ვითარმედ: [არცა] ერთსა ვის რაჲ აქუს თავით თჳსით
Line of ed.: 19     
მოგებული, არამედ თითოეულსა -- ვითარცა ღმერთმან განუყო, არა
Line of ed.: 20     
ლიტონად, არცა თუალ-ხუმით, არამედ საზომითა სარწმუნოებისაჲ\თა.
Line of ed.: 21     
ამისსა შემდგომად ვინაჲთგან ვიეთნიმე ეშურებოდეს-ცა ღირს-\ქმნულთა
Line of ed.: 22     
მათ მადლისათა, და კუალად, მიმღებელნი იგი მადლისანი
Line of ed.: 23     
შეურაცხ-ჰყოფდეს ნაკლულევანთა მათ მადლისაგან, ამისთჳს ერთ\გუამ
Line of ed.: 24     
ყოფითა აღმოჰფხურის მათგან შურსა, ხოლო მრავალ-\ასოებითა
Line of ed.: 25     
და არა მისვე და ერთისა საქმისა ქონებითა ასწავებს,
Line of ed.: 26     
რაჲთა არავინ არავის შეურაცხ-ჰყოფდეს, არამედ ერთისა მის გუა\მისა
Line of ed.: 27     
სავსებასა აღასრულებდენ, ვითარცა ზოგად ქრისტესდა დამოკ\იდებულნი,
Line of ed.: 28     
და ჩუენ ყოველთა -- თავისა მიერ ურთიერთას
Line of ed.: 29     
ასოებ-/ქმნულნი.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 30        
მოციქულისაჲ: ხოლო გუაქუს ჩუენ ნიჭები მადლისა მისებრ
Line of ed.: 31     
მოცემულისა ჩუენდა თითოსახედ: გინა თუ წინაჲსწარმეტყუელებაჲ
Line of ed.: 32     
საზომისაებრ სარწმუნოებისა; გინა თუ, რომელი ჰმსახურებდეს, --
Line of ed.: 33     
მსახურებითა მით; გინა, რომელი ასწავებდეს, -- სწავლითა მით;
Line of ed.: 34     
გინა, რომელი ნუგეშინის-სცემდეს, -- ნუგეშინის-ცემითა მით; რომე\ლი
Line of ed.: 35     
მისცემდეს -- უხუებით; რომელი ზედა-ადგებოდის -- მოსწრაფე\ბით;
Page of ed.: 124   Line of ed.: 1     
რომელი სწყალობდეს -- მხიარულებით, სიყუარულითა შეუო\რგულებელითა
Line of ed.: 2     
(12,6-9). თარგმანი: ყოველივე ზეგარდამოსა მადლ\სა
Line of ed.: 3     
მიაჩემა, და ნიჭ წოდებითა -- მადლით და არა მოსაგებელად
Line of ed.: 4     
საქმეთა მოცემულობაჲ მისი განაცხადა; ხოლო თითოსახეობაჲ
Line of ed.: 5     
ამისთჳს თქუა, რაჲთა არა მცირედ და დიდად, არამედ Manuscript page: E139r 
Line of ed.: 6     
თითოსახედ ოდენ უწოდდეთ და ყოველსავე დიდად სახელ-\ვსდებდეთ,
Line of ed.: 7     
ზეგარდამოჲსა მადლისა მიერ ჩუენდა მოცემულსა, რამეთუ
Line of ed.: 8     
დაღაცათუ მადლით მოგუეცემის წინაჲსწარმეტყუელებაჲ, არამედ
Line of ed.: 9     
საზომსა ეძიებს სარწმუნოებისასა, რომლისათჳს იგივე და ერთი
Line of ed.: 10     
მადლი მაშინ უმდიდრეს აჩუენებს ძალსა და მოქმედებასა თჳსსა,
Line of ed.: 11     
რაჟამს პოოს გუამი, ღირსებით განმზადებული შეწყნარებად და
Line of ed.: 12     
პყრობად მისსა მის შორის. ხოლო ესე საცნაურ არს, ვითარმედ
Line of ed.: 13     
მსახურებაჲ ზოგადი სახელი არს ყოველთა მადლთაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 14     
მსახურებისათჳს მოეცემის ყოველი, და ყოველსავე მას მოცემულსა
Line of ed.: 15     
თანამდებ არს კაცი, რაჲთა ჯეროვნად ამსახუროს ღმერთსა. ხოლო
Line of ed.: 16     
შენ იხილე, ვითარ ზემოჲთ დააწესა უმცირესი და ქ[უე]მოჲთ
Line of ed.: 17     
შეუდგინნა უდიდესნი, რომელ [არ]იან სწავლაჲ და ნუგეშინ[ის\ცემაჲ],
Line of ed.: 18     
რაჲთა არარას მათგანსა ზედა ვზ[უაობდით], არამედ ყოვ\ელსავე
Line of ed.: 19     
ზედა სწორებით [დავმდა]ბლდებოდით. ამას თანა გჳ[ღირს,
Line of ed.: 20     
რაჲთა] მიცემასა ზედა მხიარულ ვიყვ[ნეთ], არა ვითარცა დაჭირვე\ბად,
Line of ed.: 21     
არამედ ყოვლად შ[...]ნებად შერაცხვითა, რომლითა შეგუ[ე]მა\ტების
Line of ed.: 22     
უხუებით მიმცემელობაჲ. ვინაჲცა მისაცემელსა მას არა
Line of ed.: 23     
მიცემა, არამედ ფრიად უსაკუთრეს გარდაცემა სახელ-ედე\ბის,
Line of ed.: 24     
რაჲთა ცხად-ყოს, ვითარმედ არა შენსა მისცემ, არამედ ღმრ\თისა
Line of ed.: 25     
მიერ მოცემულისაგან გარდასცემ.

Line of ed.: 26        
ესე გულისსიტყუაჲ შემძენს ჩუენ ზოგად სიმდაბლესა და უშურ\ველობასა,
Line of ed.: 27     
რაჲთა ზედა-ვადგებოდით რწმუნებულსა მას ჩუენდა
Line of ed.: 28     
ტალანტისა განმრავლებასა ფრიადითა მოსწრაფებითა, და მხიარულ
Line of ed.: 29     
ვიყვნეთ ქმნასა ზედა მოწყალებისასა, რაჟამს არა ჩემებითი, არამედ
Line of ed.: 30     
ჭეშმარიტებითი გუაქუნდეს სიყუარული ყოველთა მიმართ, რომლისა
Line of ed.: 31     
შეუორგულებელად პყრობითა წარემართებიან ყოველნივე ესე ზემო\წერილნი
Line of ed.: 32     
სათნოებანი.

Verse: 9   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 33        
მოციქულისაჲ: განეშორენით ბოროტსა და შეეყვენით კეთილსა
Line of ed.: 34     
(12,9). თარგმანი: განშორე[ბასა უ]საკუთრეს არს სიტყუასა
Line of ed.: 35     
[ამას თქუმად: აღმოს]ძულობდით ბოროტსა, ე[... ...], ვი\თარმედ
Line of ed.: 36     
ნუ ხოლო საქმით ქმ[ნასა ...] სძულობთ, არამედ გონ[ე...
Page of ed.: 125   Line of ed.: 1     
...]ბასაცა მისსა აღ[... ...] და ყოვლად აღმოიფხუ[... ...] თქუენთა.
Line of ed.: 2     
ხოლო რაჟამს მა[... ...] კეთილსა შეეყ[ვ... ...]ტონითა შე[... ...]მეთა
Line of ed.: 3     
მ̃რი[... ...

Verse: 10   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ:] ძმათმოყუარებ[ითა ურთიერთას მოწლ]ედ
Line of ed.: 5     
მოს[ურნე იყვენით (12,10). თარგმანი: ვინაჲ]თგ̃ნ იქ[... ... ...] დაბი[...
Line of ed.: 6     
... ...] [... ... ...] ე[... ... ...] დო[... ... ...] მე[... ... ...] გჳ[... ... ...]
Line of ed.: 7     
წ̃ის[...]\\სა Manuscript page: N18r  ძალ-უც მარადის მდუღარე და მჴურვალე ყოფად სულთა
Line of ed.: 8     
ჩუენთა, ვითარცა ცეცხლსა შემწუველსა შეცოდებათასა, და ცხო\ველსმყოფელსა
Line of ed.: 9     
და განმანათლებელსა სულთასა.

Verse: 11   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: უფალსა ჰმონებდით, სასოებასა გიხაროდენ,
Line of ed.: 11     
ჭირსა დაუთმობდით (12,11-12). თარგმანი: არა სხჳთა რაჲთმე,
Line of ed.: 12     
არამედ ზემო წარმოთქუმულითა წესითა გჳბრძანებს მონებად უფლისა,
Line of ed.: 13     
რაჲთა Manuscript page: E139v  საქმით სრულ-ვყვნეთ სიტყუანი მისნი სიმტკიცითა
Line of ed.: 14     
სასოებისა საუკუნეთა მოსაგებელთაჲთა, რამეთუ ამით იქმნების სა\მარადისოჲ
Line of ed.: 15     
მხიარულებით თავს-დებაჲ ჭირთაჲ.

Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: ლოცვასა განკრძალულ იყვენით, საჴმარსა წმი\დათასა
Line of ed.: 17     
ეზიარებოდეთ; სტუმრისმოყუარებასა შეუდეგით (12,12-13).
Line of ed.: 18     
თარგმანი: ლოცვისა მიერ გჳბრძანებს მოღებად ძალსა კეთილთა
Line of ed.: 19     
მოქმედებისასა, ხოლო ლოცვად გუამცნებს კრძალულებით და შიშით.
Line of ed.: 20     
ამისსა შემდგომად არა ლიტონად გუეტყჳს, ვითარმედ: "მისცემდით
Line of ed.: 21     
საჴმარსა წმიდათასა", არამედ -- ეზიარებოდეთო, რამეთუ ჭეშ\მარიტად
Line of ed.: 22     
მოიღებს უფროჲს, ვიდრეღა მისცემს ყოველი მიმცე[მელი
Line of ed.: 23     
...], ვინაჲთგან შენ მისცემ საჴმართა, ხოლო იგინი მოგცემენ
Line of ed.: 24     
კადნიერ[ება]სა ღმრთისა მიმართ, ოხითა შენთჳს მისსა მიმართ.
Line of ed.: 25     
ამისთჳს შეუდგენს, ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს, ვითარმედ: "სტუმ\რისმოყუარებასა
Page of ed.: 126   Line of ed.: 1     
სდევდით". ესე იგი არს, ნუ ელი, [რაჲ\თა]
Line of ed.: 2     
შენ[და მოვიდენ] მოქენე რაჲსაცა საჴმრი[სა], რომელსა ნუუკუე
Line of ed.: 3     
და ჰრცხუენოდის: არამედ შენ მოსდევდ თანაწარმავალსა და მოაქციე
Line of ed.: 4     
იგი შენდა, ვითარ-იგი ჰყოფდეს აბრაჰამ და ლოთ.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 5        
მოციქულისაჲ: აკურთხევდით მდევართა თქუენთა, აკურთხევ\დით
Line of ed.: 6     
და ნუ სწყევთ. გიხაროდენ მოხარულთა თანა და ტიროდეთ
Line of ed.: 7     
მტირალთა თანა (12,14-15). თარგმანი: გუასწავა რაჲ თუ ვითარ
Line of ed.: 8     
ჯერ-არს ყოფაჲ ძმათა მიმართ, აწ გუასწავებს, თუ ვიარ ვიყვნეთ
Line of ed.: 9     
მტერთა მიმართ. ხოლო არა იტყჳს, ვითარმედ: "წუ მიაგებთ ბოროტსა"
Line of ed.: 10     
ანუ "ნუ სწყევთ", არამედ რომელი ამათსა უფროჲს არს. აკურთ\ხევდით
Line of ed.: 11     
და ულოცევდით, ნუ ხოლო ლიტონითა სიტყჳთა, არამედ
Line of ed.: 12     
უცილობელითა თანა-მოწამებითა საქმეთაჲთა, Manuscript page: N18v  რაჟამს გი\ხაროდის
Line of ed.: 13     
მოხარულთა თანა და სტიროდით მტირალთა თანა.

Line of ed.: 14        
თქუას ვინმე, ვითარმედ: "რაჲსათჳს პირველად უადვილესსა
Line of ed.: 15     
ამცნებს, რომელ არს სიხარული მოხარულთა თანა, და
Line of ed.: 16     
ეგრეთღა -- უძნელესსა, რომელ არს ტირილი მტირალთა
Line of ed.: 17     
თანა?" არამედ არა ესრეთ არს, რამეთუ ტირილად მტირალთა
Line of ed.: 18     
თანა თჳთ ბუნებაჲ აიძულებს კაცსა, რაოდენცა ვინ ულმობელ
Line of ed.: 19     
იყოს, ზოგად მტერთათჳსცა და მოყუარეთა; ხოლო მოხარულთა
Line of ed.: 20     
თანა სიხარულსა, და უფროჲსღა, რაჟამს მტერთა კეთილი და
Line of ed.: 21     
სიხარული უხაროდის, -- ამას სრულიადი შურისაგან და ძჳრის\ჴსენებისა
Line of ed.: 22     
თავისუფლებაჲ უჴმს.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 23        
მოციქულისაჲ: და მასვე ურთიერთას ზრახევდით; ნუ მაღალსა
Line of ed.: 24     
მას ზრახავთ, არამედ მდაბალსა მას შეეყვენით (12,16). თარგმანი:
Line of ed.: 25     
რაჲ არს მისვე ურთიერთას ზრახვაჲ? გარნა რაჲთა, რაჲ-\იგი
Line of ed.: 26     
შენ გინდეს, რაჲთა გიყონ, შენცა უყოფდე სხუათა.

Line of ed.: 27        
გინებს თუ, რაჲთა არავინ შეურაცხ-გყოს, ვითარიცა ხარ, ნუცა
Line of ed.: 28     
ვის შენ შეურაცხ-ჰყოფ, ვითარიცა ვინ [იყოს;

Line of ed.: 29        
კუალად], გლახაკისა თანა მდაბალ იყავ ერთობისათჳს სარ\წმუნოებისა;
Line of ed.: 30     
ხოლო მდიდარსა ნუ ეშურები სიყუარულისათჳს
Line of ed.: 31     
ძმო/ბისა.

Line of ed.: 32        
მწუხარესა თანა იგლოვდ, ვითარცა მის თანა მწუხარე, და
Line of ed.: 33     
მოხარულსა თანა იხარებდ ვითარცა მის თანა მოხარული, რაჲთა,
Page of ed.: 127   Line of ed.: 1     
რაჟამს არა მაღლისმზრახვალ, არამედ მდაბლისა მის თანა დაჰმს\დაბლდებოდი,
Line of ed.: 2     
ჯეროვნად აღგამაღლოს ღმერთმან.

Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: ნუ იქმნებით ბრძენ თავით თჳსით, და ნუვინ
Line of ed.: 4     
ბოროტსა ბოროტისა წილ მიაგებთ (12,16-17). თარგმანი: ესე არს
Line of ed.: 5     
თავით თჳსით ბრძენ ყოფაჲ, რაჟამს კაცი ჰგონებდეს,
Line of ed.: 6     
ვითარმედ: თჳთ კმა-ვეყოფვი თავსა თჳსსა, და არღარაჲ ვისგან
Line of ed.: 7     
მიჴმს ზრახებაჲ. ესევითართა ვაებასა მისცემს წერილი, ვითარმედ:
Line of ed.: 8     
"ვაჲ თავით თჳსით ბრძენთა და წინაშე მათსა მეცნიერთა!" ხოლო
Line of ed.: 9     
ბოროტისა არა-მიგებად ესრეთ დაგიმტკიცებს, ვითარმედ: უკუეთუ
Line of ed.: 10     
შენ საძაგელ და საწყალობელ გიჩნს მოქმედი ბოროტისაჲ, რად არა
Line of ed.: 11     
Manuscript page: E140r  Manuscript page: N19r  ევლტი მსგავსებასა მისსა, არამედ შიგებითა მისდა
Line of ed.: 12     
ნაცვლისაჲთა თანაზიარ იქმნები უღმრთოებისა მისისა!

Verse: 17   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 13        
მოციქულისაჲ: წინაჲსწარ განიზრახევდით კეთილსა წინაშე
Line of ed.: 14     
ყოველთა კაცთა; უკუეთუ შესაძლებელ არს თქუენ მიერ, ყოველთა
Line of ed.: 15     
კაცთა თანა მშჳდობასა ჰყოფდით (12,17-18). თარგმანი: ვინაჲთგან
Line of ed.: 16     
ზემო თქუა -- "ნუ მიაგებთ ბოროტსა ბოროტისა წილ", აწ
Line of ed.: 17     
იტყჳს, ვითარმედ არა კმა არს ესე ოდენ, არამედ, სიტყჳსაებრ
Line of ed.: 18     
იგავთაჲსა, წინაჲსწარ განიზრახევდით კეთილსა წინაშე ყოველთა
Line of ed.: 19     
კაცთა. ესე იგი არს, რაჲთა არცა ერთსა ვის ვსცეთ მიზეზი
Line of ed.: 20     
გმობისაჲ, არამედ უკუეთუ ოდენ შესაძლებელ იყოს ჩუენ მიერ,
Line of ed.: 21     
ყოველთა კაცთა თანა მშჳდობასა ვჰყოფდეთ. რამეთუ კეთილად
Line of ed.: 22     
თქუა: "უკუეთუ შესაძლებელ იყოს", ვინაჲთგან რაჟამს
Line of ed.: 23     
[ღმრთისმ]სახურებისა შჯულთათჳს [სიტყუას]-უგებდეთ წინააღ\მდგომსა;
Line of ed.: 24     
ანუ ოდეს ჴელსა აღუპყრობდეთ დაწუნებულთა და მი\მძლავრებულთა,
Line of ed.: 25     
მაშინ ვერ შესაძლებელ არს მშვდობისა ყოფაჲ, და
Line of ed.: 26     
არა ხოლო უცხოთა, არამედ შორის ქმრისა და ცოლისა იქმნების
Line of ed.: 27     
ბრძანებაჲ განყოფისაჲ, ვითარმედ: უკუეთუ ურწმუნოჲ იგი განე\შორებოდის,
Line of ed.: 28     
განეშორენ. ხოლო რომელსა-ესე აწ იტყჳს, ესევი\თარი
Line of ed.: 29     
არს, ვითარმედ: რაოდენ შენგან შესაძლებელ იყოს, ნუ სცემ
Line of ed.: 30     
ადგილ დაბრკოლებისა ყოველსა ვის; ესე იგი არს ჰურიასა და
Line of ed.: 31     
წარმართსა. თჳნიერ ამისა, რომელ, რაჟამს ღმრთისმსახურებისა\თჳს
Line of ed.: 32     
იყოს ღუაწლი იგი, მაშინ დეგ და ჰბრძოდე მტკიცედ, ვიდრე
Line of ed.: 33     
სიკუდიდმდე. არამედ ნუცაღა მაშინ სძულობ ვის გონებითა, დაღა\ცათუ
Line of ed.: 34     
წინა-განეწყობვოდი სიტყჳთა.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 128  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: ნუ თავით თჳსით შურსა ეძიებთ, საყუარელნო,
Line of ed.: 2     
არამედ ეცით ადგილ რი[სხვ]ასა, რამეთუ წერილ არს: ჩემი არს
Line of ed.: 3     
შურისგებაჲ, და მე მივაგო, წႶ- იტყჳს უფალი (12,19). თარგმანი:
Line of ed.: 4     
ვინაჲთგან ესე უსაწადელეს არს ჭირვეულისა, რაჲთა იხილოს
Line of ed.: 5     
შურისგებაჲ მაჭირვებელთაჲ, ამისთჳს ესრეთ ეტყჳს ადგილ-ცემად
Line of ed.: 6     
რისხვისა, ვითარმედ: უკუეთუ შენ შურს-იგებდე, დაგიყენებიეს ძლიერი
Line of ed.: 7     
იგი შურისგებაჲ ღმრთისაჲ, ყოვლად უძლურითა მით შურისგე\\\ბითა Manuscript page: N19v 
Line of ed.: 8     
შენითა, ხოლო უკუეთუ შენ არარაჲ მიაგო, მაშინ
Line of ed.: 9     
ადგილ-გიცემიეს ყოვლადძლიერისა მის შურისმგებელისადა, რომე\ლი
Line of ed.: 10     
იტყჳს წიგნსა შინა მეორისა შჯულისასა, ვითარმედ: "ჩემი არს
Line of ed.: 11     
შურისგებაჲ, და მე მივაგო". ამისთჳსცა, ვინაჲთგან შურისგებაჲ
Line of ed.: 12     
მისი არს, და შენდობაჲ -- შენი, შეუნდევ ყოვლითა გულითა,
Line of ed.: 13     
რამეთუ ესე არს ადგილ-ცემაჲ რისხვისაჲ, მისი, რომელმან უწყის
Line of ed.: 14     
ჟამი ჯეროვნისა მიგებისაჲ.

Verse: 20   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 15        
მოციქულისაჲ: არამედ, ჰშიოდის თუ მტერსა შენსა, პური ეც
Line of ed.: 16     
მას, და სწყუროდის თუ, ასუ მას; რამეთუ ესე რაჲ ჰყო, ნაკუერ\ცხალი
Line of ed.: 17     
ცეცხლისაჲ შეჰკრიბო თავსა მისსა (12,20). თარგმანი:
Line of ed.: 18     
სიტყჳსა მიერ იგავთაჲსა არა ხოლო ბოროტისა მიგებად გუაყენებს,
Line of ed.: 19     
არამედ გამოზრდადცა გუაწუევს შიმშილსა და წყურილსა მტერ\ისასა.
Line of ed.: 20     
ხოლო ვინაჲთგან მძიმე იყო მცნებაჲ ესე, ამისთჳს მო\ჴსენებითა
Line of ed.: 21     
ნაკუერცხალისა შეკრებისაჲთა სწორებით მოშიშ ჰყოფს
Line of ed.: 22     
ბოროტისმოქმედსა მას, არღარა ბოროტისმოქმედებად, ხოლო ქველის-\მოქმედსა
Line of ed.: 23     
მას -- დაუყენებელად ყოფად მოწყალებისა.

Verse: 21   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: ნუ იძლევი ბოროტისაგან, არამედ სძლე კეთილითა
Line of ed.: 25     
მით ბოროტსა მას (12,21). თარგმანი: ვინაჲთგან ზემოჲთა მით
Line of ed.: 26     
Manuscript page: E139v  ნაკუერცხლისა აღგზებითა ჯეროვნად შეაძრწუნა მავნებელი
Line of ed.: 27     
და ნუგეშინის-სცა ვნებულსა, გულსმოდგინებით ქველისმოქმედებად
Line of ed.: 28     
მავნებელისა თჳსისა, აწ კუალად ეტყჳს ვნებულსა მას მავნებელი\სათჳს,
Line of ed.: 29     
ვითარმედ, დაღაცათუ მას სასჯელი შეემატების, რაჟამს შენ
Line of ed.: 30     
ქველისმოქმედ ექმნე, არამედ აწ ნუვე იძლევი ბოროტისაგან. ესე
Line of ed.: 31     
იგი არს, რაჲთამცა ამით გულისსიტყჳთა უყოფდ მას კეთილსა,
Page of ed.: 129   Line of ed.: 1     
რაჲთა შეუმატო საშჯელი, რომელი-ესე არა მძლეობა, არამედ
Line of ed.: 2     
ძლეულება გექმნების ბოროტისა მიერ. ამისთჳს მე დაღაცათუ გარქუ
Line of ed.: 3     
ნაკუერცხლისა აღგზებაჲ, არამედ არავე მნებავს ესრეთ ყოფაჲ
Line of ed.: 4     
შინაგან, რაჲთა სასოებითა უმეტესისა დაშჯისაჲთა ქველისმოქმედ
Line of ed.: 5     
ექმნებოდი მტერთა შენთა, რომელი-ესე ძლეულება შენდა არს ბორო\ტისა
Line of ed.: 6     
მიერ, არამედ Manuscript page: N20r  ამით კეთილითა სძლე ბოროტსა, რაჲთა
Line of ed.: 7     
არა ხოლო შენ კეთილისმოქმედ ექმნე საქმით, არამედ ზოგად ღმრ\თისაგანცა
Line of ed.: 8     
და კაცთაგანცა გენებოს კეთილისყოფაჲ შემაწუხებე\ლისა
Line of ed.: 9     
მის შენისაჲ.



Subsection: 17  
Line of ed.: 10   თავი Ⴈ̂Ⴡ. მორჩილებისათჳს მთავართაჲსა


Chapter: 13  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 11        
მოციქულისაჲ: ყოველი სული ჴელმწიფებასა მას უმთავრესისასა
Line of ed.: 12     
დაემორჩილენ, რამეთუ არა არს ჴელმწიფებაჲ, გარნა ღმრთისაგან,
Line of ed.: 13     
და რომელნი-იგი არიან ჴელმწიფებანი, ღმრთისა მიერ განწესებულ
Line of ed.: 14     
არიან (13,1). თარგმანი: ჯეროვნად ცხად ჰყოფს, ვითარმედ შჯუ\ლი
Line of ed.: 15     
ქრისტესი არა არს მიზეზ შფოთისა და უწესოებისა, რომელ
Line of ed.: 16     
არს უმთავროებაჲ. არამედ ესრეთ სთნავს ღმერთსა, რაჲთა თი\თოეული
Line of ed.: 17     
ნათესავი ერთისა მის მთავრისა ნებასა დაემორჩილნენ.

Line of ed.: 18        
ხოლო კუალად, ვინაჲთგან არა ყოველნი მთავარნი წესიერად
Line of ed.: 19     
მთავრობენ, ამისთჳს არა იტყჳს, ვითარმედ ყოველნი მთავარნი და
Line of ed.: 20     
ჴელმწიფენი ღმრთისა მიერ დაიდგინებიან, არამედ თჳთ პატივი იგი
Line of ed.: 21     
მთავრობისა და ჴელმწიფებისაჲ ღმრთივ-განწესებული არს, ხოლო
Line of ed.: 22     
რომელნი პატივსა მას არა ნებისაებრ ღმრთისა იჴუმევდენ, ესევი\თარნი
Line of ed.: 23     
იგი არა სათნო არიან ღმრთისა; ვითარ-იგი ქორწინებაჲცა
Line of ed.: 24     
ღმრთისა მიერ განწესებულ არს, ხოლო ქორწინებულნი არა ყოველნი
Line of ed.: 25     
შჯულიერად იქორწინებიან, არცა სათნოდ ღმრთისა, არამედ იგინი
Line of ed.: 26     
ხოლო არიან სათნო მისსა, რომელნი საღმრთოთა შჯულთაებრ
Line of ed.: 27     
ჰყოფდენ მეუღლებასა თჳსსა. ეგრეთვე ყოველი მთავრობაი ღმერთსა
Line of ed.: 28     
განუწესებიეს სიმტკიცისათჳს და კეთილად განგებისა სოფლისა
Line of ed.: 29     
[ამის], ხოლო მთავარნი, იგინი ხოლო მთავრობენ მის მიერ, რომელნი
Line of ed.: 30     
საღმრთოდ აღასრულებენ წესსა მთავრობისა თჳსისასა.

Verse: 2   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 130  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: ამიერითგან, რომელი ადგებოდის ჴელმწიფებასა,
Line of ed.: 2     
ღმრთისა ბრძანებასა ადგების, ხოლო რომელნი ადგებოდიან, თავისა
Line of ed.: 3     
თჳსისა საშჯელი მიიღონ (13,2). თარგმანი: რაჲთა ზემოჲთგან
Line of ed.: 4     
დაწყებითა უსაკუთრესად-რე წარმოვთქუნე სიტყუანი მოციქულისანი,
Line of ed.: 5     
- ყოველი სული ჴელმწიფებასა უმთავრესისასა
Line of ed.: 6     
დაემორჩილედ, რამეთუ არა არს ჴელმწიფებაჲ,
Line of ed.: 7     
გარნა ღმრთისაგან, ხოლო უკუეთუ რაოდენნი არი\ან
Line of ed.: 8     
ჴელმწიფე\\ბანი, Manuscript page: N20v  ღმრთისა მიერ განწესებულ
Line of ed.: 9     
არიან. ცხად არს, ვითარმედ რომელი წინა-აღუდ\გა
Line of ed.: 10     
ჴელმწიფებასა, ღმრთისა განწესებასა წინა-\აღუდგა.
Line of ed.: 11     
ხოლო წინააღმდგომთა თავთა თჳსთა
Line of ed.: 12     
საშჯელი მიიღონ.

Line of ed.: 13        
ესე იგი არს, ვითარმედ: ნუმცა სირცხჳლ უჩნს მონათა ქრის\ტესთა
Line of ed.: 14     
მონებაჲ მთავართა და ჴელმწიფეთაჲ, რომელნი უკუეთუ
Line of ed.: 15     
ვინმე შეურაცხ\\-ყვნენ, Manuscript page: E141r  რეცა მიზეზითა ქრისტიანობისაჲთა,
Line of ed.: 16     
ესევითარი-იგი შეურაცხისმყოფელთა ღმრთისათა საშჯელსა მი\ემთხჳოს,
Line of ed.: 17     
შეურაცხყოფითა მის მიერ დადგინებულთაჲთა.

Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 18        
მოციქულისაჲ: რამეთუ მთავარნი იგი არა არიან საშინელ
Line of ed.: 19     
კეთილისმოქმედთა, არამედ ბოროტისმოქმედთა გნებავს თუ, რაჲთა
Line of ed.: 20     
არა გეშინოდის ჴელმწიფებისაგან, კეთილსა იქმოდე და მიიღო ქე\ბაჲ
Line of ed.: 21     
მისგან, რამეთუ ღმრთისმსახური არს შენდა კეთილისათჳს
Line of ed.: 22     
(13,3-4). თარგმანი: ვინაჲთგან კეთილისმოქმედთა -- კეთილსა, ხოლო
Line of ed.: 23     
ბოროტისმოქმედთა ბოროტსა უყოფენ მთავარნი, ამისთჳს არა მათი,
Line of ed.: 24     
არამედ მიზეზისაჲ მის გჳჴმს მოძულებაჲ, რომლისათჳს იგინი
Line of ed.: 25     
გუტანჯვენ, ესე იგი არს, მოქმედებაჲ ბოროტთაჲ. და მოქმედებითა
Line of ed.: 26     
კეთილთაჲთა არა ხოლო უტანჯველობასა, არამედ ქებასაცა მივემთხ\ჳნეთ
Line of ed.: 27     
მის მიერ, რომლისათჳსცა-იგი ჩინებულ არს ღმრთისმსახურ\ად,
Line of ed.: 28     
რაჲთა თანა-შეგეწეოდის შენ კეთილისათჳს; რამეთუ თჳთ მე\ბრვე
Line of ed.: 29     
ტანჯვაჲ ბოროტისმოქმედთაჲ დიდი შეწევნაჲ არს კეთილთა
Line of ed.: 30     
წარმართებისაჲ, რაჲთა ეშინოდის ყოველთა ბოროტისმოქმედებად,
Line of ed.: 31     
ტანჯვისათჳს მის მიერისა, და კეთილსა იქმოდინ, რაჲთა მიემთხჳ\ნენ
Line of ed.: 32     
ქებასა მის მიერსა. რამეთუ ამით ჯერითა ღმრთისმსახურ არს
Line of ed.: 33     
იგი და თანაშემწე შენდა კეთილისა ორკერძოვე: ტანჯვითა ბორო\ტისმოქმედთაჲთა
Line of ed.: 34     
და ქებითა კეთილისმოქმედთაჲთა.

Verse: 4   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 131  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: ხოლო უკუეთუ ბოროტსა იქმოდი, გეშინოდენ,
Line of ed.: 2     
რამეთუ არა ცუდად ჴრმალ აბს: რამეთუ ღმრთისმსახური არს
Line of ed.: 3     
შენღა რისხვისათჳს, შურისმეძიებელ ბოროტისმოქმედთათჳს (13,4).
Line of ed.: 4     
თარგმანი: ცხად-ჰყოფს, ვითარმედ არა მთავარი, არამედ ქმნაჲ
Line of ed.: 5     
ბოროტისაჲ Manuscript page: N21r  არს მიზეზ შიშისა, ვინაჲცა სახელითა მახ\ჳლისაჲთა
Line of ed.: 6     
შეაძრწუნნა სამთავრონი და აღჭურნა მთავარნი, და
Line of ed.: 7     
უწოდა მათ მსახურ ღმრთისა, რამეთუ რომელნი ბოროტად
Line of ed.: 8     
ცხორებულთა სტანჯვიდენ, ესევითარნი-იგი მსახურ ექმნებიან ღმ\ერთსა
Line of ed.: 9     
რისხვისა მიმართ.

Verse: 5   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: ვინაჲცა ჯერ-არს დამორჩილებაჲ არა ხოლო
Line of ed.: 11     
რისხვისათჳს, არამედ გონებისათჳსცა იჭვსა (13,5). თარგმანი: ეს\რეთ
Line of ed.: 12     
იტყჳს, ვითარმედ: არა ხოლო რისხვისა მისთჳს, რომლითა
Line of ed.: 13     
განურისხდების ღმერთი არა-მორჩილთა მთავრისათა, არამედ, ვი\თარ-იგი
Line of ed.: 14     
უსაკუთრეს არს, სჳნიდისისათჳსცა, ესე იგი არს,
Line of ed.: 15     
რაჲთა [არა] ჰგონებდე მთავრისათჳს, ვითარმედ განჴუებული რაჲმე
Line of ed.: 16     
არს სჳნიდისისაგან, რომელ არს გონებაჲ მამხილე\ბელი
Line of ed.: 17     
კეთილთა და ბოროტთაჲ, არამედ მებრვე ამისთჳს ჰმორჩი\ლობდე,
Line of ed.: 18     
რამეთუ არა უგულისჴმოჲ, არამედ გონიერი მსახური არს
Line of ed.: 19     
ღმრთისაჲ, განმარჩეველი კეთილთა და ბოროტთაჲ.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: ამისთჳს ხარკსაცა მისცემდით, რამეთუ მსახ\ურნი
Line of ed.: 21     
ღმრთისანი არიან, ამისთჳს მოღუაწებასა განკრძალულ არიან
Line of ed.: 22     
(13,6). თარგმანი: არა მარტოებითად, არამედ, ვითარ-იგი უსაკუთრეს
Line of ed.: 23     
არს, განმრავლებითად იტყჳს, ვითარმედ: ხარკთა
Line of ed.: 24     
მისცემ/დით.

Line of ed.: 25        
"ამისთჳს". რაჲსა "ამისთჳს"? -- გარნა რამეთუ მსახურებად
Line of ed.: 26     
ღმრთისა შეირაცხების თქუენდა, რაოდენცა მრავლით კერძო ხარკ\თა
Line of ed.: 27     
მიმცემელ იყვნეთ; ვითარ-ესე ცხად ჰყოფს სიტყუაჲ სამოციქუ\ლოჲ,
Line of ed.: 28     
უსაკუთრესად ესრეთ თქუმითა: ამისთჳს ხარკთა მის\ცემდით,
Line of ed.: 29     
რამეთუ ღმრთისა მსახურ არიან, რომელნი
Line of ed.: 30     
ამას შინა მოთმინე არიან. ესე იგი არს, ვითარმედ დიდად
Line of ed.: 31     
ღმრთისმსახურებად შეირაცხების მოთმინებით თავს-დებაჲ მიცემისა
Line of ed.: 32     
ხარკთაჲსაჲ. Manuscript page: E139v 

Verse: 7   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 33        
მოციქულისაჲ: მისცემდით ყოველთა თანანადებსა: სახარკოსა
Line of ed.: 34     
- ხარკი; საზუერესა -- ზუერი; საშინელსა -- შიში; პატივსა --
Page of ed.: 132   Line of ed.: 1     
პატივი (13,7). თარგმანი: ამისთჳს თანანადებ უწოდს, რაჲთა
Line of ed.: 2     
ცხად-ყოს ყოვლითურთ საჴმარებაჲ მისი, ვითარმედ ესოდენ სარგებელ
Line of ed.: 3     
არს, რომელ თანანადებ არს აღსრულებაჲ ხარკთა მიცემისაჲ, რაჲ\თა
Line of ed.: 4     
არა ვითარცა განმწარებული უნებლიეთ, არამედ ვითარცა ნებ\სით
Line of ed.: 5     
წადიერებით ჰმორჩილობდეს შჯულიერსა მას Manuscript page: N21v  შიშსა;
Line of ed.: 6     
არა ხოლო შიშით, არამედ პატივის-ცემითცა, რომელ არს თჳსი
Line of ed.: 7     
გონებისა კეთილისაჲ.

Verse: 8   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 8        
მოციქულისაჲ: ნუმცა რაჲ ვისი თანა-გაც, გარნა ურთიერთას
Line of ed.: 9     
სიყუარული (13,8). თარგმანი: მო-რაჲ-ვიდა სიყუარულსა თანა,
Line of ed.: 10     
რომელ არს დედაჲ ყოველთა სათნოებათაჲ, ჯეროვნად იტყჳს თანა\მდებობასა
Line of ed.: 11     
მისსა, რომლისა ქონებად ყოველნი კაცნი თანამდებ
Line of ed.: 12     
არიან.

Line of ed.: 13        
მოციქულისაჲ: რამეთუ რომელსა უყუარდეს მოყუასი თჳსი,
Line of ed.: 14     
მან შჯული აღასრულა, ვითარმედ: არა იმრუშო; არა კაც-ჰკლა;
Line of ed.: 15     
არა იპარო; არა გული გითქუმიდეს (13,8-9). თარგმანი: წიგნის\აგან
Line of ed.: 16     
გამოსლვათაჲსა შემოღებულნი სიტყუანი ყვნა საწამებელ, ვი\თარმედ
Line of ed.: 17     
ესოდენ დიდ არს სიყუარული, რომელ მის მხოლოჲსა მიერ
Line of ed.: 18     
სრულ იქმნებიან ყოველნივე მცნებანი, ღმრთივმოცემულნი შჯულსა
Line of ed.: 19     
შინა.

Verse: 9   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: და სხუაჲ თუ რაჲმე მცნებაჲ არს, ამითვე
Line of ed.: 21     
სიტყჳთა აღესრულების, ვითარმედ: შეიყუარო მოყუასი შენი, ვი\თარცა
Line of ed.: 22     
თავი თჳსი (13,9). თარგმანი: ვითარ-იგი უსაკუთრეს
Line of ed.: 23     
არს, არა ესრეთ ლიტონად აღმასრულებელად, არამედ ესრეთ უწოდს
Line of ed.: 24     
სიყუარულსა, ვითარმედ: და სხუაჲ თუ რაჲმე მცნებაჲ
Line of ed.: 25     
არს, ამითვე სიტყჳთა თავდგმულ იქმნების, ესე იგი
Line of ed.: 26     
არს ლევიტელთა წიგნისაგან შემოღებულითა წႶ- "შეიყუარო მოყუასი
Line of ed.: 27     
შენი ვითარცა თავი თჳსი", რომელ არს მცირითა სიტყჳთა არა
Line of ed.: 28     
ხოლო სავსე, არამედ თავდგმულ ყოფაჲცა ყოველთა
Line of ed.: 29     
სათნოებათაჲ, რამეთუ დასაბამი და აღსასრული მცნებათაჲ სიყუა\რული
Line of ed.: 30     
არს.

Verse: 10   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 31        
მოციქულისაჲ: სიყუარულმან მოყუასსა თჳსსა ბოროტი არა
Line of ed.: 32     
უყვის; აღმასრულებელი შჯულისაჲ სიყუარული არს (13,10). თარგ\მანი:
Line of ed.: 33     
ჰხედავა, ვითარ ორივე აქუს სიყუარულსა? -- განდევნაჲ
Page of ed.: 133   Line of ed.: 1     
ბოროტთაჲ და მოწოდებაჲ კეთილთაჲ, რამეთუ, რომელ-იგი მოყუასსა
Line of ed.: 2     
ბოროტსა არა უყოფს; ესე ბოროტთა განდევნაჲ არს. ხოლო ვინაჲ\თგან
Line of ed.: 3     
შჯულისა აღმასრულებელ არს ესე, -- ყოველთა კეთილთა
Line of ed.: 4     
მოწოდებაჲ არს, რამეთუ ყოველივე შჯულისა მოსწრაფებაჲ ესე
Line of ed.: 5     
იყო, რაჲთა მოყუასსა კეთილი უყოს და ურთიერთას დააგნეს და
Line of ed.: 6     
დაამშჳდნეს ნათესავნი ძეთა კაცთანი.



Subsection: 18  
Line of ed.: 7   თავი Ⴈ̂Ⴇ. სიწმიდისათჳს და მშჳდობისა
Line of ed.: 8  
და ჭამადთათჳს და მარხვისა და დღეთა
Line of ed.: 9  
და უშფოთველისა სიწმიდისა Manuscript page: N22r 


Verse: 11   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: და ესე უწყოდეთ ჟამი, რამეთუ აწვე არს ჟამი
Line of ed.: 11     
განღჳძებად ჩუენდა ძილისაგან (13,11). თარგმანი: რაჲ უწყოდეთ?
Line of ed.: 12     
- გარნა თუ ჟამი ესე შეისწავეთო, რამეთუ მოახლებულ არს
Line of ed.: 13     
აღსასრული, რომლისა შიშისათჳს ვითარცა ძილისაგან გჳჴმს გან\ღჳძებაჲ,
Line of ed.: 14     
განყრაჲ უდებებისა და მცონარებისაჲ, და ესრეთ მო\ქმედებაჲ
Line of ed.: 15     
კეთილთა საქმეთაჲ.

Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: აწ უმახლობელეს არს ჩუენდა ცხორებაჲ ოდეს-\ღა-ესე
Line of ed.: 17     
გურწმენა (13,11). თარგმანი: უსაკუთრეს არს სიტყუად,
Line of ed.: 18     
ვითარმედ: აწ უმახლობელეს არს ჩუენდა ცხორე\ბაჲ,
Line of ed.: 19     
ვიდრე მაშინ, ოდეს-იგი გურწმენა. ესე იგი
Line of ed.: 20     
არს, ვითარმედ აწ უფროჲს მიახლებულ ვართ ჟამსა აღსასრულისა
Line of ed.: 21     
და საუ კუნოჲსა ცხორებისასა, ვიდრეღა მაშინ, ოდეს-იგი ახალმორ\წმუნე
Line of ed.: 22     
ვიყვენით, დასაბამსა სახარებისა ამის ქადაგებისასა, რამეთუ
Line of ed.: 23     
დღითი-დღე შემცირდების საწუთროჲ ესე, და უმახლობელეს იქმ\ნების
Line of ed.: 24     
დღე აღდგომისა და განშჯისაჲ, რომლისათჳს გჳჴმს უმეტესი
Line of ed.: 25     
გან\\მზადებაჲ, Manuscript page: E142r  რამეთუ უკუეთუ ჯერისაებრ განმზადებულ ვიყვ\ნეთ,
Line of ed.: 26     
მაშინ ოდენ საცხორებელ არს ჩუენდა დღე განკითხვისაჲ,
Line of ed.: 27     
ხოლო უკუეთუ უნაყოფო და განუმზადებელ ვიყვნეთ, მოსასრველ
Line of ed.: 28     
და წარსაწყმედელ გუექმნეს, გარნა აწ მოციქულმან მართალთა
Line of ed.: 29     
ნაწილისაგან საცხორებელ სახელ-სდვა დღესა მას ცოდვილთა
Line of ed.: 30     
დაშჯისასა. და ვინაჲთგან დასაბამსა ახალნათელღებულობისასა
Line of ed.: 31     
ქონებული იგი სიმჴურვალე შეეცვალა ჰრომთა, ამისთჳს ეტყჳს,
Line of ed.: 32     
ვითარმედ: მაშინდელსა აწ უმეტესი გიჴმს მოსწრაფებაჲ, ვინაჲთგან
Page of ed.: 134   Line of ed.: 1     
დღითი-დღე უმახლობელეს იქმნების დღე აღსასრულისაჲ.

Line of ed.: 2        
სევერიანესი: ფრიად უმეტესი უჴმს ჩუენებაჲ მოსწრაფებისაჲ
Line of ed.: 3     
მრავალ ჟამ მქონებელსა სარწმუნოებისასა, უფროჲს ვიდრეღა აწღა
Line of ed.: 4     
მოსწავლესა სარწმუნოებისასა, რამეთუ მიმყოვრებული პყრობაჲ
Line of ed.: 5     
რაჲსაჲცა უმეტესად წარმატებულ ყოფად თანამდებ არს სრულებ\ისა
Line of ed.: 6     
მიმართ. ამისთჳსცა აწ უმახლობელეს არს ჩუენდა ცხორებაჲ,
Line of ed.: 7     
ვიდრე Manuscript page: N22v  მაშინ, ოდეს-იგი ახალმორწმუნე ვიყვენით, რამეთუ
Line of ed.: 8     
ვერ შესაძლებელ არს მყის რწმუნებასავე თანა ქრისტესსა წული\ლადისაცა
Line of ed.: 9     
მოგებად მეცნიერებისა მცნებათა მისთაჲსა.

Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: ღამე იგი განგუეშორა და დღე შემოგუეახლა
Line of ed.: 11     
(13,12). თარგმანი: ღამედ საწუთროსა ამას უწოდს ცხორებასა,
Line of ed.: 12     
რომლისა შემთხუევანი კეთილთა გინა ჭირთანი არარაჲთ განიყოფე\ბიან
Line of ed.: 13     
სიზმართაგან; ხოლო დღედ -- ყოფადსა მას საუკუნესა,
Line of ed.: 14     
რომელსა შინა ცხად იქმნებიან არა ხოლო საქმენი თითოეულისანი,
Line of ed.: 15     
არამედ აწ დაფარულნიცა იგი კეთილნი მის საუ კუნოჲსანი.

Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: განვიშორნეთ უკუე საქმენი ბნელისანი და შევი\მოსოთ
Line of ed.: 17     
საჭურველი ნათლისაჲ (13,12). თარგმანი: ბნელისა
Line of ed.: 18     
საქმედ ბოროტთა საქმეთა უწოდს, ხოლო საჭურველად
Line of ed.: 19     
ნათლისა -- სათნოებასა, რომელი-იგი ვითარცა საჭურველი აღ\გუჭურავს,
Line of ed.: 20     
და ვითარცა ნათელი განგუაბრწყინვებს.

Verse: 13   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 21        
მოციქულისაჲ: და ვითარცა დღესა შინა შუენიერად ვიდოდით
Line of ed.: 22     
(13,13). თარგმანი: ზემო მახლობელობაჲ ოდენ თქუა დღისა
Line of ed.: 23     
მის საშჯელისაჲ, ხოლო აქა ვითარცა აწვე მოწევნულობითა მის\ითა
Line of ed.: 24     
შეაძრწუნებს მსმენელთა. და კუალად, რაჲთა არა დაუმძიმოს
Line of ed.: 25     
მათ მარტოებაჲ, ამისთჳს თავსა თჳსსა მათ თანა შეჰრთავს, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 26     
ესრეთ ვიდოდით კრძალულებით, ვითარმცა აწვე მას დღესა
Line of ed.: 27     
შინა ვიყვენით, ხოლო სლვა შუენიერ არს კეთილი მოქმედე\ბაჲ
Line of ed.: 28     
სათნოებათაჲ.

Line of ed.: 29        
მოციქულისაჲ: ნუ სიმღერითა და მთრვალობითა (13,13). თარგ\მანი:
Line of ed.: 30     
არა სუმასა აყენებს, არამედ მომთრვალეობასა, ხოლო სიმ\ღერად
Line of ed.: 31     
თქუმული ესე თჳთ მომთრვალეთა სიმღერისა
Line of ed.: 32     
საკუთარი სახელი არს, რამეთუ სხუანი არიან სიმღერანი მოსუმურ\თანი,
Line of ed.: 33     
და სხუანი -- მოქმედთა და მრორინეთანი, რამეთუ მათი
Line of ed.: 34     
მღერაჲ ჴმითა ოდენ არს, ხოლო ამათი -- სხჳთაცა რაჲთმე საქმითა
Line of ed.: 35     
სამღერელითა.

Page of ed.: 135  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: ნუ საწოლითა და ბილწებითა (13,13). თარგ\მანი:
Line of ed.: 2     
არა მეუღლებასა სძაგებს, არამედ სიძვისაგან და მრუშებისა\გან
Line of ed.: 3     
გუაყენებს, რაჟამს Manuscript page: N23r  უსაკუთრესად-რე ესრეთ სთქუა: ნუ
Line of ed.: 4     
ლირწებითა და ბილწებითა; რამეთუ ლირწებაჲ არს
Line of ed.: 5     
დაუპყრობელი გულისთქუმაჲ დედათა მიმართ.

Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: ნუ ჴდომითა და შურითა (13,13). თარგმანი:
Line of ed.: 7     
ჴდომად უწოდს აღტაცებითსა შფოთებასა რისხვისასა, ხოლო
Line of ed.: 8     
შურად -- მიმყოვრებულად ქონებულსა მოშურნეობასა.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: არამედ შეიმოსეთ უფალი იესუ ქრისტე (13,14).
Line of ed.: 10     
თარგმანი: ამით გამოჩნდების შემოსაჲ ქრისტესი, Manuscript page: E142v  რა\ჟამს
Line of ed.: 11     
მოქმედ ვიყვნეთ ყოველთა სათნოებათა, ვინაჲცა განუშორებელ
Line of ed.: 12     
ყოფასა სათნოებათასა უწოდს შემოსად ქრისტესსა, რამეთუ
Line of ed.: 13     
ესე არს შემოსაჲ მისი, რაჲთა განუშიშულებელ ვიყვნეთ მადლთა\გან
Line of ed.: 14     
მისთა, რომელ არიან სათნოებანი.

Line of ed.: 15        
მოციქულისაჲ: და ჴორცთა ზრახვასა ნუ ჰყოფთ გულის\სათქუმელ
Line of ed.: 16     
(13,14). თარგმანი: რაჲთა არა ჰგონო, ვითარმედ საჭიროთა
Line of ed.: 17     
საჴმართა -- საზრდელისა და სამოსლისა მოგებად გუაყენებს, ამის\თჳს
Line of ed.: 18     
ესრეთ იტყჳს, ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს, ვითარმედ: ჴორცთა
Line of ed.: 19     
წინა-განგებასა ნუ ჰყოფთ გულის-სათქუმელად;
Line of ed.: 20     
რომლითა ცხად არს, ვითარმედ გჳჴმს წინა-განგებაჲ მორეწისათჳს
Line of ed.: 21     
არა ნამეტნავთა, არამედ საჭიროთა მათ ოდენ საჴმართა ჴორცთასა,
Line of ed.: 22     
რომელ არიან საზრდელი და სამოსელი. ხოლო უმეტეს ამათსა,
Line of ed.: 23     
ყოველი რაოდენი აღემატებოდის საჴმარსა თჳსსა, ესე იგი არს
Line of ed.: 24     
საჭმელი -- გამომზრდელი ოდენ და ზომიერი, რომელი კმა-იყოს
Line of ed.: 25     
პყრობად აგებულებისა ჩუენისა, და ეგრეთვე სამოსელი -- დამ\ფარველი
Line of ed.: 26     
შიშულოებისაჲ. არღარა შესაწევნელ, არამედ გულისთქუმათა
Line of ed.: 27     
მიერ წინააღმდგომ და დამჴსნელ არს ცხრებისა ჩუენისა. ამისთჳს
Line of ed.: 28     
არა იტყჳს, ვითარმედ: "ნუ იღუწით წინა-განგებასა ჴორცთა საჴმ\რისასა,
Line of ed.: 29     
არამედ: "ნუ ჰყოფთ გულისსათქუმელად". ესე იგი არს,
Line of ed.: 30     
ვითარმედ უმეტესი ზომიერსა ყოველივე, არა შემწე, არამედ მბრძოლ
Line of ed.: 31     
იქმნების ჴორცთა, ზედა-დართვითა გულისთქუმათაჲთა.

Chapter: 14  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: და უძლური იგი სარწმუნოებითა შეიწყნარეთ,
Line of ed.: 33     
ნუ ორგულებით, ნუცა გულის\\სიტყჳთ. Manuscript page: N23v  რომელსამე ჰრწამნ
Line of ed.: 34     
ჭამად ყოველი, ხოლო უძლური იგი მხალსა ჭამნ (14,1-2). თარგ\მანი:
Page of ed.: 136   Line of ed.: 1     
იყვნეს ვინმე ჰურიათაგანნი მორწმუნე-ქმნილნი, რომელთა ჯერეთ
Line of ed.: 2     
ფრიადი აქუნდა კრძალვაჲ საჭმელთაჲ, ვითარცა შეგინებულად შე\რაცხილთაჲ,
Line of ed.: 3     
ხოლო რომელნი-იგი სრულ იყვნეს სარწმუნოებასა
Line of ed.: 4     
შინა, სარწმუნოებით ჭამდეს ყოველსავე წინადაგებულსა. და ამათ
Line of ed.: 5     
კეთილადმორწმუნეთა ამცნებს მოციქული, რაჲთა ვითარცა სრულთა
Line of ed.: 6     
და ყოვლად მრთელთა, შეიწყნარონ ჯერეთ უძლური იგი სარწმუ\ნოებითა,
Line of ed.: 7     
რომლისა ფრიად რაჲმე სამხილებელ ჰყოფს სიტყუათა
Line of ed.: 8     
ამათ, რამეთუ უწოდს უძლურად სარწმუნოებითა, და ძნიად
Line of ed.: 9     
შესაწყნარებელად, და მიზეზად ორგულებისა ყოველთა მახლობელ\თა
Line of ed.: 10     
მათთა. ვინაჲცა სარწმუნოებით მჭამელსა მას აქებს, ვითარცა
Line of ed.: 11     
სრულსა, ხოლო მხლის მჭამელსა მას უძლურად უწოდს;
Line of ed.: 12     
რამეთუ არა გულისსიტყჳთა მარხვისაჲთა, არამედ ურწმუნოები\საჲთა
Line of ed.: 13     
იყო მარხვაჲ იგი მათი, ვინაჲთგან განეყენნეს ჭამასა ჴორ\ცისასა,
Line of ed.: 14     
მხოლოდ მიზეზითა ამით, რამეთუ საძაგელ უჩნდა მათ
Line of ed.: 15     
ჴორცი ღორისაჲ. ამისთჳს განეყენნეს ჭამასა ყოვლისავე ჴორ\ცისასა,
Line of ed.: 16     
რაჲთა არა განცხადნეს ურწმუნოებაჲ იგი მათი, და რეცა
Line of ed.: 17     
ვითარცა მმარხველნი, მხალსა ჭამდეს.

Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 18        
მოციქულისაჲ: მჭამელი იგი არა-მჭამელსა მას ნუ შეურაცხ-\ჰყოფნ,
Line of ed.: 19     
და არა-მჭამელი იგი მჭამელსა მას ნუ განიკითხავნ, რამეთუ
Line of ed.: 20     
ღმერთმან იგინი შეიწყნარნა (14,3). თარგმანი: ორნივე იგი ურთი\ერთას
Line of ed.: 21     
განიკითხვიდეს: სრულნი იგი სარწმუნოებითა ზოგს-რე ურწ\მუნოთა
Line of ed.: 22     
მათ შეურაცხ-ჰყოფდეს, ვითარცა ჯერეთ ნაკლულთა სრულებ\ისაგან
Line of ed.: 23     
სარწმუნოებისა; და კუალად, მჭამელთა მათ არა-მჭამელნი
Line of ed.: 24     
იგი, ვითარცა ნაყროვანთა დაშჯიდეს, ვინაჲცა მოციქული, დაღა\ცათუ
Line of ed.: 25     
ზოგად ორთავე ამცნებს არა-განკითხვასა ურთიერთას, არამედ
Line of ed.: 26     
სარწმუნოებით მჭამელისა მისთჳს იტყჳს ღმრთისა მიერ შეწყნარე\ბულობასა,
Line of ed.: 27     
რაჲთა გამოაჩინოს, ვითარმედ სათნო ღმრთისა არს
Line of ed.: 28     
საქმე მისი, ხოლო ღმრთივ\\მოცე\\მულთა Manuscript page: E143r  საჭმელთა შეგ\ინებულად Manuscript page: N24r 
Line of ed.: 29     
შემრაცხელისა და მის ძლით მარხვისა მჩემებელისათჳს
Line of ed.: 30     
არარას ესევითარსა იტყჳს, რამეთუ თავს-იდებს და იტჳრთავს ოდენ
Line of ed.: 31     
უძლურებასა მისსა, არა მაქებელცა ექმნების.

Verse: 4   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: შენ ვინ ხარ, რომელი განიკითხავ სხჳსა მო\ნასა?
Line of ed.: 33     
თჳსისა უფლისა დგეს, გინათუ დაეცეს, დგეს სამე, რამეთუ
Line of ed.: 34     
შემძლებელ არს ღმერთი დადგინებად მისსა (14,4). თარგმანი: ესე
Page of ed.: 137   Line of ed.: 1     
სიტყუაჲ სრულისა მის მიმართ არს სარწმუნოებითა, რაჲთა არა
Line of ed.: 2     
განიკითხვიდეს უსრულსა მას; არათუ საქმე იგი მისი არაღირს არს
Line of ed.: 3     
განკითხვისა, არამედ რამეთუ სხჳსა მონაჲ არს, უცხოჲსა უფლისაჲ,
Line of ed.: 4     
და ღმერთსა ოდენ თჳს-ეყვის ცნობად დაცემაჲ და აღდგომაჲ მისი.
Line of ed.: 5     
ვინაჲცა ამათ სიტყუათა მიერ ცხად-ჰყოფს, ვითარმედ არა ხოლო
Line of ed.: 6     
შეურაცხ-ჰყოფდეს, არამედ განიკითხვიდეს-ცა მჭამელთა მხლისათა
Line of ed.: 7     
მჭამელნი იგი ყოვლისავე წინადაგებულისანი. ამისთჳს ეტყჳს, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 8     
დაღათუ იგი განსაკითხავსა ჰყოფენ, შენ ვინ ხარ, რომელი
Line of ed.: 9     
განიკითხავ მონასა სხჳსა უფლისასა? -- ხოლო ამით სიტყჳთა
Line of ed.: 10     
მძჳნვარედ შერყეულობასა მათსა განაქიქებს, რომელნი-იგი ჯერეთ
Line of ed.: 11     
ჰურიაობდეს ჭამადთა კრძალვისათჳს, ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს,
Line of ed.: 12     
რაჟამს სთქუა: თჳსისა უფლისა დგეს გინათუ დაეც\ეს,
Line of ed.: 13     
დადგეს სადმე, რამეთუ შემძლებელ არს ღმ\ერთი
Line of ed.: 14     
დადგინებად მისსა; რომელი-იგი ჯერეთ შერყეულ
Line of ed.: 15     
და არამტკიცედ მდგომ არს სარწმუნოებასა ზედა.

Verse: 5   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: რომელიმე იმარხავნ დღეგამოღებით და რომე\ლიმე
Line of ed.: 17     
იმარხავნ ყოველსა დღესა. კაცად-კაცადი თჳსითა გონებითა
Line of ed.: 18     
გულსავსე იყავნ (14,5). თარგმანი: უსაკუთრეს არს სიტყუაჲ ესე
Line of ed.: 19     
ესრეთ: რომელიმე შჯის დღესა დღით შუვა, ხოლო
Line of ed.: 20     
რომელიმე -- ყოველსავე დღესა. ესე იგი არს, ვითარმედ:
Line of ed.: 21     
რომელიმე შჯის და განიკითხავს დღე-გამოღებით [მმარხველსა, და
Line of ed.: 22     
რომელიმე -- დღე ყოველ] მმარხველსა. ამისთჳს აყენებს მათ
Line of ed.: 23     
ურთიერთას განკითხვისა და ბრალობისაგან, რაჲთა არა უზომოჲ\\\თა Manuscript page: N24v 
Line of ed.: 24     
ბრალობითა დაიჴსნნენ და ყოვლად ურწმუნო იქმნნენ
Line of ed.: 25     
ახალმორწმუნენი იგი.

Line of ed.: 26        
ხოლო შენ სიტყუასა ამას მოციქულისასა ნუ საყოველთაოდ
Line of ed.: 27     
გულისჴმა-ჰყოფ, რამეთუ არა აწინდელთაცა, არამედ მაშინდელთა
Line of ed.: 28     
ოდენ შეუნდობს თითოეულსა თჳსითა ნებითა გულსავსე-ყოფად,
Line of ed.: 29     
ვითარცა ჯერეთ ჩჩჳლთა და უძლურთა, და არღარას წინა-აღუდგე\ბის
Line of ed.: 30     
მარხვისა და ჭამისათჳს, უკუეთუმცა ოდენ დაადგრეს სარწმუ\ნოებასა
Line of ed.: 31     
ზედა, ვინაჲთგან ორნივე იგი საღმრთოდ ჰყოფდეს: მოკრძა\ლენიცა
Line of ed.: 32     
და არა-მოკრძალენი ჭამადთანი. ხოლო აწ ორივე -- მარხ\ვაჲცა
Line of ed.: 33     
და ჭამაჲცა მაშინღა საქებელ იქმნებიან, რაჟამს წესთაებრ
Page of ed.: 138   Line of ed.: 1     
საეკლესიოთა და განკანონებითა მოძღუართაჲთა იქმნებოდინ თი\თოეული
Line of ed.: 2     
მათი.

Line of ed.: 3        
ჳკუმენისი: მათთჳს ოდენ და არა ყოველთათჳს უთქუამს სი\ტყუაჲ
Line of ed.: 4     
ესე, რამეთუ ჩჩჳლთა სძედ მისცა თითოეულსა თავისუფლე\ბაჲ
Line of ed.: 5     
მარხვისათჳსცა და ჭამისა, უკუეთუ ოდენ ეგნენ სარწმუნოე\ბასა
Line of ed.: 6     
ზედა, ხოლო აწ, აღზრდილთა და ქრისტეს მიერ მამაკაც
Line of ed.: 7     
ქმნილთათჳს, უწესო არს თჳსსა ნებასა შედგომაჲ. თჳნიერ შჯულისა
Line of ed.: 8     
მართლმადიდებელთაჲსა და ბრძანებისა მამათაჲსა.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: რომელი-იგი ზრახვიდეს დღესა მას, უფლისად
Line of ed.: 10     
ზრახავს, და რომელი არა ზრახვიდეს დღესა მას, უფლისადვე არა
Line of ed.: 11     
ზრახავს (14,6). თარგმანი: რასა ზრახავს? -- გარნა ამას, რამეთუ
Line of ed.: 12     
რაჟამს ეკრძალებოდის საჭმელთა, ეშინის გარდასლვისაგან ძუელ\ისა
Line of ed.: 13     
მის შჯულისა, რომელი უბრძანებს ამის რაჲსმე ჭამასა და
Line of ed.: 14     
იმის რაისმე არა-ჭამასა. Manuscript page: E143v  ხოლო სხუაჲ იგი, რასა არა ზრახ\ავს? წႶ-
Line of ed.: 15     
გარნა რამეთუ ქრისტეს მიერ თავისუფალ ქმნილი არღარა
Line of ed.: 16     
ჰმონებს შჯულსა, არამედ ყოველსავე წინადაგებულსა მადლობით
Line of ed.: 17     
მიიღებს და არარას შეჰრაცხს შეგინებულად ღმრთისა მიერ დაბადე\ბულთაგანსა.
Line of ed.: 18     
ამისთჳს ორნივე იგი შეიწყნარებიან მოციქულისაგან,
Line of ed.: 19     
რომელი ფუფუნებით ზრდის სიჩჩოებასა მათსა.

Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: და რომელი ჭამს, უფლისად ჭამს და ჰმად\ლობს
Line of ed.: 21     
ღმერთსა, და რომელი არა ჭამს, უფლისადვე არა ჭამს და
Line of ed.: 22     
ჰმადლობს ღმერთსა (14,6). თარგმანი: ყოველივე საღმრთოდ ქმნი\ლი
Line of ed.: 23     
კეთილ და შეწყნარებულ არს, და უფროჲსღა მაშინ, რაჟამს
Line of ed.: 24     
მადლობით იქმნებოდის, ხოლო საღმრთოდ ქმნილი მაშინ არს, რა\ჟამს
Line of ed.: 25     
განკითხვით და ბრძანებით იქმოდის და სხუათა არავის
Line of ed.: 26     
განი/კითხვიდეს.

Verse: 7   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 27        
მოციქულისაჲ: რამეთუ არავინ ჩუენგანი თავით თჳსით ცოცხ\ალ
Line of ed.: 28     
არს და არავინ თავით თჳსით მოკუდების (14,7). თარგმანი:
Line of ed.: 29     
ვინაჲთგან სხუაჲ არს უფალი სიკუდილისა და ცხორებისაჲ, ამის\თჳს
Line of ed.: 30     
მას მხოლოსა აქუს ფლობაჲ დაშჯისა და განმართლებისაჲ,
Line of ed.: 31     
და ამისთჳს უსიტყუელ არს ყოველი განმკითხველი მოყუსისაჲ.

Verse: 8   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: რამეთუ გინათუ ცხოველ ვართ, უფლისად ცხოველ
Line of ed.: 33     
ვართ, და გინათუ მოვსწყდებით, უფლისა მიერვე მოვსწყდებით;
Line of ed.: 34     
გინათუ ცოცხალ ვიყვნეთ, გინათუ მოვსწყდეთ, უფლისანი ვართ
Page of ed.: 139   Line of ed.: 1     
(14,8). თარგმანი: ესე სიტყუანი უფროჲსღა სრულისა მის მიმართ
Line of ed.: 2     
თქუმულ არიან, ვითარმედ: ნუ განიკითხავ უსრულსა მას, ნუცა
Line of ed.: 3     
გეშინის, ვითარმედ უგულებელს-ყოს იგი მან, რომელი-იგი არა
Line of ed.: 4     
ხოლო ამას ცხორებასა, არამედ მერმესა მასცა იღუწის და გა\ნაგებს
Line of ed.: 5     
მი[ს]თჳს.

Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ამისთჳსცა ქრისტე მოკუდა და აღდგა
Line of ed.: 7     
და ცხოვნდა, რაჲთა მკუდართაცა და ცხოველთა ზედა უფლებდეს
Line of ed.: 8     
(14,8). თარგმანი: ზოგად ყოველთ[ა] მიმართ ქველისმოქმედებათა
Line of ed.: 9     
ღმრთისათა საჴსენებელ ჰყოფს, რაჲთა საუფლონი იგი ვნებანი მო\გუაჴსენნეს,
Line of ed.: 10     
რომელ მან ჩუენთჳს თავს-ისხნა, და ვითარმედ არა
Line of ed.: 11     
ხოლო დამბადებელობით, არამედ მეორედ განმაახლებელობით და
Line of ed.: 12     
ჩუენთჳს [ესო]დენთა ვნებათა თავს-მდებელობით, მის მხოლოჲსანი
Line of ed.: 13     
ვართ განსაგებელნი და განსაკითხველნი, და არღარა გჳჴმს იჭჳ,
Line of ed.: 14     
ვითარმედ უგულებელს-გუყოფს შემდგომად ესოდენთა მათ წყალო\ბათა,
Line of ed.: 15     
რომელ უქმნიან და იქმს ჩუენ ზედა.

Line of ed.: 16        
მეთოდისი: მკუდართა და ცხოველთა ზედა უფლებაჲ რაჲ
Line of ed.: 17     
გესმეს მოციქულისაგან, ზოგად სულთა და ჴორცთა აღდგომისა
Line of ed.: 18     
ძალი გულისჴმა-ყავ, ვითარმედ არცა ერთსა მათგანსა უტევებს
Line of ed.: 19     
არაარს ყოფად, რომელთაგან მან თავადმან შეზავა კაცებაჲ ჩუენი,
Line of ed.: 20     
არამედ სრულებით ყოველთავე ძალთა ზედა სულისა და ჴორცთასა
Line of ed.: 21     
განეფინების მერმე იგი მოსაგებელი საშუებელი თუ იყოს, გინათუ
Line of ed.: 22     
სატანჯველი.

Verse: 10   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 23        
მოციქულისაჲ: ხოლო შენ რაჲსა განიკითხავ ძმასა შენსა ანუ
Line of ed.: 24     
თუ შენ რაჲსა შეურაცხ-ჰყოფ ძმასა შენსა? (14,10). თარგმანი
Line of ed.: 25     
განკითხვისა ესე სიტყუაჲ პირველი მცირედმორწმუნისა მიმა\რთ
Line of ed.: 26     
არს, ხოლო შეურაცხყოფისაჲ -- განსრულებულისა მის
Line of ed.: 27     
მიმართ, ხოლო სახელი რაჲ ძმობისაჲ თქუა, ზოგად ყოველ\სავე
Line of ed.: 28     
მიზეზსა შფოთისა და შურისასა აღმოჰფხურის შორის, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 29     
ვინაჲთგან ძმანი ხართ, არცა ერთი გაქუს მიზეზი ურთ\იერთას
Line of ed.: 30     
ბრალობისა და გულისკლებისა.

Line of ed.: 31        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ყოველნივე წარდგომად ვართ წინაშე
Line of ed.: 32     
საყდართა ქრისტესთა, რამეთუ წერილ არს: ცხოველ ვარ მე, --
Line of ed.: 33     
იტყჳს უფალი, -- რამეთუ ჩემდა მოდრკეს ყოველი მუჴლი და
Line of ed.: 34     
ყოველმან ენამან Manuscript page: E144r  ა[ღუ]ვაროს ღმერთსა (14,10-11). თარგ\მანი:
Line of ed.: 35     
ა[რა კეთილად] მორწმნე[სა ვის] ვინმე ჰგ[მო]ბდეს, არამედ
Page of ed.: 140   Line of ed.: 1     
ურწმუნოსა ახლისასა და ჯერეთ დამცველსა ძუელისა მის შჯულისასა
Line of ed.: 2     
შეაძრწუნებს საზარელებითა ამათ სიტყუათაჲთა, ვითარმცა ეტყო\და:
Line of ed.: 3     
ვინაჲთგან ყოველნი ქრისტეს საყდართა წარდგომად ვართ, და
Line of ed.: 4     
იგი არს მსაჯული [ცხოვე]ლთა და მკუდართაჲ, რაჲ [სა]ღა ჯერეთ
Line of ed.: 5     
ზოგს-რაჲმე მივედევნებით შჯულსა და არა ყოვლითურთ შეუდგე\ბით
Line of ed.: 6     
მადლსა ქრისტეს ქადაგებისასა, რომელი-იგი წინა-მოასწავა
Line of ed.: 7     
ესაია, ვითარცა დაუსაბამოჲ და დაუსრულებელი, სამარადისოჲთა
Line of ed.: 8     
ცხოველ-ყოფითა, ხოლო მისდა მოდრეკაჲ ყოვლისა მუ\ჴლისაჲ
Line of ed.: 9     
ყოველთა მეუფებასა მისსა ქადაგებს, და ყოვლისა
Line of ed.: 10     
ენისა მისდა აღსაარებაჲ -- ვითარმედ იგი არს მსაჯულ
Line of ed.: 11     
ყოველთა, რომლისა წინაშე ყოველი ენაჲ წარმოიტყჳს დაფარულთა
Line of ed.: 12     
გულისათა, ვითარცა მსაჯულისა წინაშე ყოველთაჲსა.

Line of ed.: 13        
ჳკუმენისი: თქუმულ არს ღმრთისათჳს მამისა, ვითარმედ არცა
Line of ed.: 14     
ერთსა ვის შჯის, არამედ ყოველი საშჯელი მოსცა ძესა; ვინაჲ\ცა
Line of ed.: 15     
ამის ყოველთა მსაჯულისათჳს იტყჳს პავლე, ვითარმედ: ყო\ველმან
Line of ed.: 16     
ენამან აღუაროს ღმერთსა; და ჭეშმარიტად ღმრთად ქა\დაგებს
Line of ed.: 17     
უფალსა ჩუენსა იესუ ქრისტესა, დაღაცათუ არა სთნავს ესე
Line of ed.: 18     
უღმრთოთა.

Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 19        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე კაცად-კაცადმან ჩუენმან თავისა თჳ\სისათჳს
Line of ed.: 20     
სიტყუაჲ მისცეს ღმერთსა. ნუღარამცა ურთიერთას განვი\კითხავთ,
Line of ed.: 21     
არამედ უფროჲსღა ესე განიკითხეთ, რაჲთა არა დაუდგათ
Line of ed.: 22     
შესაბრკოლებელი გინა საცთური ძმასა (14,12-13). თარგმანი: ესე
Line of ed.: 23     
სიტყუანი ზოგად ორთავე მიმართ არიან, რაჲთა არცა სარწმუნოე\ბით
Line of ed.: 24     
მიმღებელი იგი ჭამადთაჲ განიკითხვიდეს ჯერეთ ჰურიაებრთა
Line of ed.: 25     
წესთა მიდევნებულსა მას, არცა კუალად რეცა მმარხველი იგი
Line of ed.: 26     
დაშჯიდეს ამას, ვითარცა ნაყროვანსა, არამედ [ზოგად ორნივე
Line of ed.: 27     
გან]კრძალულ იყვნენ, რაჲთა არა[რაჲთ] დაბრკოლება-სცენ
Line of ed.: 28     
ურთ/იერთას.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 29        
მოციქულისაჲ: ვიცი და მრწამს უფლისა იესუჲს მიერ, რამეთუ
Line of ed.: 30     
არარაჲ შეგინებულ არს თავით თჳსით, გარნა თუ რომელი-იგი
Line of ed.: 31     
ვინმე შეჰრაცხოს შეგინებულად, იგი არს შეგინებულ (14,14). თარ\გმანი:
Line of ed.: 32     
ჯერეთ საჭმელთავეთჳს არს სიტყუაჲ ესე, რაჲთა არა
Line of ed.: 33     
ჰრქუას ჰურიათაგანმან ვინმე, ვითარმედ: "შენ ვინ ხარ, რომელი
Page of ed.: l41   Line of ed.: 1     
წინანაღმდგომსა მოსესსა შჯულის-მდებლობ!" -- ამისთჳს თჳთ მეუფესა
Line of ed.: 2     
მოსესსა შემოიყვანებს მოწამედ, ვითარმედ: მის მიერ სწავლულ და
Line of ed.: 3     
რწმუნებულ ვარ გულსავსე-ყოფად ყოვლისავე სიწმიდისათჳს, და
Line of ed.: 4     
არცა ერთისა შეგინებულად შერაცხისათჳს. ამისთჳს დავაცხრობ
Line of ed.: 5     
მოსესსა მას და შეუდგები ქრისტესსა ამას ქადაგებასა სახარე\ბისასა,
Line of ed.: 6     
რომლისა შჯულისმდებელი უფალი იესუ ამას ბრძანებს,
Line of ed.: 7     
რაჲთა ყოველივე წმიდა იყოს, თჳნიერ მისსა, რომელი-იგი გონება\მან
Line of ed.: 8     
თითოეულისამან შეგინებულად გარდაუქციოს, მას ოდენ, და
Line of ed.: 9     
არა ყოველთა.

Verse: 15   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: უკუეთუ საჭმლისათჳს ძმაჲ იგი შენი წუხდეს,
Line of ed.: 11     
არღარა სიყუარულით ხუალ (14,15). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს,
Line of ed.: 12     
ვითარმედ: დაღაცათუ არარაჲსა ვთქუ შეგინებულ ყოფაჲ დამტკი\ცებით
Line of ed.: 13     
რწმუნებითა უფლისა მიერ იესუჲსსა, არამედ შენ ნუცა
Line of ed.: 14     
ეგრეთ აყუედრებ ჯერეთ ჰურიაობასავე მას, რომელი-იგი მათებრ
Line of ed.: 15     
ჰყოფს განყენებასა რომელთამე საჭმელთაგან, რამეთუ მეშინის, ნუუკუე
Line of ed.: 16     
უზომოებითა მხილებისა და ყუედრებისაჲთა არა ხოლო საჭმელთა\თჳს
Line of ed.: 17     
ვერ განჰმართო, არამედ კუალად დამტევებელ ჰყო სარწმუნოე\ბასა
Line of ed.: 18     
ქრისტესსა, და ესრეთ უყუარულობაჲ დაგესა\\[ჯ]ოს Manuscript page: E144v  [ვი\თარცა]
Line of ed.: 19     
სიფიცხით გან[მწი]რველსა ძმისასა, რამეთუ მე უწყი, ვი\თარმედ
Line of ed.: 20     
უკუეთუ ოდენ შენ სიყუარულით ხჳდოდი, მან წარგიმარ\თოს
Line of ed.: 21     
ყოველივე კეთილი.

Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: ნუ საჭმლითა შენითა მას წარსწყმედ, რომლი\სათჳს
Line of ed.: 23     
ქრისტე მოკუდა (14,15). თარგმანი: კუალად სრულებით
Line of ed.: 24     
მორწმუნესა მასვე ეტყჳს, ვითარმედ: ნუ ამისთჳს, რომელ შენ
Line of ed.: 25     
ყოველსავე წმიდად შეგირაცხიეს და შჭამ, ზედა-დაესხმი და სი\ფიცხით
Line of ed.: 26     
წარსწყმედ ძმასა შენსა, არამედ მოიჴსენე სიკუდილადმდე
Line of ed.: 27     
თავს-დებაჲ იგი ქრისტესი და სულგრძელებით და სიმდაბლით თავს-\დებაჲ
Line of ed.: 28     
იგი მისი, და მითვე სახითა ჰკურნებდ ძმასა შენსა სიმდ\აბლით
Line of ed.: 29     
და სულგრძელებით, ხოლო ესე ყოველი მაშინ ჰყო, რაჟამს
Line of ed.: 30     
მტკიცედ იპყრა სიყუარული მისი გულსა შენსა.

Line of ed.: 31        
ჳკუმენისი: აქა საგონებელ მიჩნს, ვითარმედ მორწმუნესა მასცა
Line of ed.: 32     
აწუევს კრძალვასა ჭამადთაგან თანა-სათნო-ყოფისათჳს და არა
Line of ed.: 33     
სავნებელ ყოფისა მცირედმორწმუნისა მის.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Page of ed.: 142  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: ნუმცა უკუე იგმობვის კეთილი იგი თქუენი
Line of ed.: 2     
(14,16). თარგმანი: კეთილ არსო სწავლამ ეგე შენი ჭამადთათჳს,
Line of ed.: 3     
ვითარმედ ყოველივე წმიდა არს, არამედ იხილე, ნუუკუე უზომოჲთა
Line of ed.: 4     
ბრძოლითა ადგილ-სცეთ წარმართთა გმობად, არა ხოლო სწავლისა,
Line of ed.: 5     
არამედ თჳთ სარწმუნოებისაცა მაგის თქუენისა, რამეთუ დაღაცათუ
Line of ed.: 6     
კეთილსა ასწავებდე, ბრძოლაჲ იგი მიზეზ გმობისა იქმნების ყოვ\ლად
Line of ed.: 7     
ურწმუნოთა მიერ.

Verse: 17   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 8        
მოციქულისაჲ: რამეთუ არა არს სასუფეველი ღმრთისაჲ საჭ\მელ
Line of ed.: 9     
და სასუმელ, არამედ სიმართლე და მშჳდობა და სიხარულ
Line of ed.: 10     
სულითა წმიდითა (14,17). თარგმანი: დაცხრომაჲ ჰნებავს შფოთე\ბისა
Line of ed.: 11     
მათისაჲ, ამისთჳს ეტყჳს, ვითარმედ: არა საჭმე[ლთა და]
Line of ed.: 12     
სასუმელთა მიერ იქმნების [ღო]ნე სათნო-ყოფისაჲ, შემყვ[ა]ნებელი
Line of ed.: 13     
ჩუენდა სასუფეველსა ღმრთი[სასა], არამედ მშჳდობითა და სიმა\რთლითა
Line of ed.: 14     
და სიხარულითა მით, რომელი მოგუეცემის სათნოებით
Line of ed.: 15     
მოქალაქობისაგან, ვინაჲთგან უკუე იქ[მ]ნების მშჳდობაჲ და სიხ\არული
Line of ed.: 16     
ბილწთაცა ზედა საქმეთა. ამისთჳს მშჳდობასა თანა
Line of ed.: 17     
დასდებს სიმართლესა, რაჲთა გულისჴმა-ჰყო, ვითარმედ იგი
Line of ed.: 18     
ერთობაჲ საქებელ არს ძმათაჲ, რომელი სიმართლითა სულიერითა
Line of ed.: 19     
იქმნებოდის და ჭეშმარიტისა მშჳდობისა მიმართ მიუძღოდის, ხოლო
Line of ed.: 20     
სიხარულსა გჳბრძანებს არარაჲსა სოფლიოჲსა და საეშმაკოჲსა
Line of ed.: 21     
მიერ, არამედ სულითა წმიდითა. ესე იგი არს, ვითარმედ მით
Line of ed.: 22     
სიხარულითა ჯერ-არს სიხარული, რომელსა შემოიღებდეს ჩუენ
Line of ed.: 23     
შორის მოქმდებაჲ სათნოებათაჲ, ჩუენ თანა დამკჳდრებითა სულისა
Line of ed.: 24     
წმიდისაჲთა.

Verse: 18   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 25        
მოციქულისაჲ: რამეთუ რომელი ამათ შინა ჰმონებდეს ქრისტე\სა,
Line of ed.: 26     
სათნო არს იგი ღმრთისა და რჩეულ კაცთა (14,18). თარგმანი:
Line of ed.: 27     
ვინაჲთგან იქმნების ბრალობაჲ ცუდად მზუაობრობისაგანცა, და
Line of ed.: 28     
არა შიშითა ოდენ და სიყუარულითა ღმრთისაჲთა, ამისთჳს იტყჳს,
Line of ed.: 29     
ვითარმედ: არა საჭმელთათჳს ჴდომაჲ, არამედ მშჳდობით და სიმა\რთლით
Line of ed.: 30     
მოქალაქობისა მიერი სიხარული Manuscript page: E145r  სულითა წმიდითა
Line of ed.: 31     
შეირაცხების მონებად ქრისტესსა. და ესევითარი იგი მონებაჲ ღმრ\თისაჲ
Line of ed.: 32     
გუყოფს ჩუენ სათნო ღმრთისა და [რჩეულ] კაცთა, რამეთუ
Line of ed.: 33     
ღმრთისმსახურებაჲ არა ხოლო ღმრთისა, არამედ კაცთა მიერცა
Line of ed.: 34     
პატივსა მომატყუებს ჩუენ.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 35        
მოციქულისაჲ: აწ უკუე მშჳდობასა შეუდგეთ და აღშენებასა
Line of ed.: 36     
ურთიერთას (14,19). თარგმანი: ვინაჲთგან გამოაჩინა სარგებელი
Line of ed.: 37     
ჯეროვნისა მის მშჳდობისაჲ, აწ ზოგად ყოველთა თანა თავსაცა
Page of ed.: 143   Line of ed.: 1     
თჳსსა შეჰრთავს, რაჲთა წადიერ-ყვნეს ყოველნი შედგომად მისსა.

Verse: 20   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 2        
მოციქულისაჲ: ნუ ჭამადისათჳს დაჰჴსნი საქმესა ღმრთისასა
Line of ed.: 3     
(14,20). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს ვითარმედ არა ხოლო ჭამადთა
Line of ed.: 4     
მიმართ რწმუნებად ვერ მოიყვანებ უზომოებითა ბრალობისაჲთა,
Line of ed.: 5     
არამედ მათ ძლით დაჰჴსნი მის შორის მყოფსა მასცა სარწმუნოე\ბასა
Line of ed.: 6     
ღმრთისასა, რომელ არს ჭეშმარიტი საქმე ღმრთისაჲ.

Line of ed.: 7        
მოციქულისაჲ: ყოველივე წმიდა არს, არამედ ბოროტ არს
Line of ed.: 8     
კაცისა, რომელი შებრკოლებისათჳს ჭამდეს (14,20). თარგმანი:
Line of ed.: 9     
რაჲთა არა უმეტესად-რე მხილებითა მორწმუნისაჲთა დაამტკიცოს
Line of ed.: 10     
მცირედმორწმუნე ჰურიაებრსა ზედა კრძალვასა ჭამადთასა, ამის\თჳს
Line of ed.: 11     
მისსა მიმართ სცვალებს მხილებასა, ვითარმედ: დაღაცათუ
Line of ed.: 12     
შებრკოლებით ჭამდეს შიშისათჳს მხილებათაჲსა, არამედ არავე
Line of ed.: 13     
ერგების, უკუეთუ არა გულითად ჰრწმენეს, ვითარმედ ყოველივე
Line of ed.: 14     
წმიდა არს.

Verse: 21   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 15        
მოციქულისაჲ: უმჯობეს არს არა ჭამაჲ ჴორცისაჲ, და არცა
Line of ed.: 16     
სუმაჲ ღჳნისაჲ, არცა რომლითა ძმაჲ იგი შენი შეჰბრკოლდების,
Line of ed.: 17     
გინა დაჰბრკოლდების ანუ მოუძლურდების (14,21). თარგმანი: ამათ
Line of ed.: 18     
სიტყუათა მიერ არა ხოლო მხილებისა დაცხრომასა, არამედ ჟამ
Line of ed.: 19     
ერთ თანა-სათნო-ყოფასა უსრულისასა უბრძანებს სრულსა მას, ვი\თარ-იგი
Line of ed.: 20     
თჳთ ამან მოციქულმან მრავალგზის ყო ტაძარსა შინა
Line of ed.: 21     
განწმედითა, ტიმოთეს წინა-დაცუეთითა და მსხუერპლთა შემწირველ\ობითა,
Line of ed.: 22     
არამედ აქაცა მრავლითა სიტყჳთა ამხილებს უსრულსა მას,
Line of ed.: 23     
დაღაცათუ შეეწევის მას, რამეთუ შებრკოლებულად უწესს,
Line of ed.: 24     
რომელი-ესე ბრმასა თჳს-ეყვის, და დაბრკოლებულად, რომე\ლი-ესე
Line of ed.: 25     
მკელობელსა ერქუმის, და უძლურად, რომელი-ესე მცირედ
Line of ed.: 26     
მორწმუნისა სენ არს.

Verse: 22   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 27        
მოციქულისაჲ: შენ სარწმუნოებაჲ გაქუს? თავისა შენისათჳს
Line of ed.: 28     
გაქუნდინ წინაშე ღმრთისა (14,22). თარგმანი: აქა სარწმუნოე\ბად
Line of ed.: 29     
არა შჯულის[ა]სა, არამედ საჭმელთა მიმართ სარწმუნოები\სასა
Line of ed.: 30     
იტყჳს, ვითარმედ: დაღაცათუ სრულ ხარ სარწმუნოებითა, ნუ
Line of ed.: 31     
მიმო-განსთქუამ სრულებასა გონებისა შენისასა, არამედ თავსა შორის
Line of ed.: 32     
თჳსსა იპყარ წინაშე ღმრთისა, რომელსა არარაჲ დაეფარვის.

Line of ed.: 33        
მოციქულისაჲ: ნეტარ არს მისსა, რომელმან არა განიკითხოს
Line of ed.: 34     
თავი თჳსი, რომელსა შინა გამოიცადოს (14,22). თარგმანი: ესე იგი
Page of ed.: 144   Line of ed.: 1     
არს, ვითარმედ რომელიცა თავსა შორის თჳსსა განჰბჭო, რაჲთა
Line of ed.: 2     
მცირედ თანა-შთამოხჳდოდი განგებულებით სარგებელისათჳს ძმათაჲსა,
Line of ed.: 3     
დაღაცათუ გან-ვინმე-გიკითხვიდეს მას ზედა, გინათუ ჭამაჲ იყოს,
Line of ed.: 4     
ანუ სხუაჲ რაჲმე, მცირედ ნაკლულევანი სრუ\\ლებისაგან, Manuscript page: E145v  შენ
Line of ed.: 5     
ნუვ[ე განიკითხავ], ნუცა აბრალებ თავსა თჳსსა, ვინაჲთგან უწყი
Line of ed.: 6     
გამოცდილებით სარგებელ-ყოფაჲ მისი, და არა გამხილებს სჳნიდი\სი,
Line of ed.: 7     
ვითარცა ამაოდ მოქმედსა მისსა. ვინაჲცა ღირს ხარ ნეტარებ\ისა,
Line of ed.: 8     
რომელი-ესე უფროჲს სამხილებელ არს მცირედ მორწმუნისა
Line of ed.: 9     
მის, რაჟამს ნეტარებაჲ და წამებაჲ სჳნიდისისაჲ მიიღო თავს-\მდებელმან
Line of ed.: 10     
მისმან, და არა ბრძანებულმან განკითხვად.

Verse: 23   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 11        
მოციქულისაჲ: ხოლო რომელი-იგი ორგულებდეს, დაღათუ ჭა\მოს,
Line of ed.: 12     
და-ვე-შჯილ-არს, რამეთუ არა სარწმუნოებით ჭამს. და ყოვე\ლი
Line of ed.: 13     
რომელი არა სარწმუნოებით არს, იგი ცოდვა არს (14,23).
Line of ed.: 14     
თარგმანი: ესეცა სიტყუაჲ სრულისა მის მიმართ არს, ვითარმედ:
Line of ed.: 15     
რაჲსა იძულებითა შენითა მიზეზ უმეტესისა საშჯელისა ექმნები
Line of ed.: 16     
მცირედ მორწმუნესა მას? რამეთუ აჰა განჩინებით ვიტყჳ მისთჳს,
Line of ed.: 17     
ვითარმედ: დაღაცათუ იძულებით ანუ სირცხჳლისაგან ჭამოს, არა
Line of ed.: 18     
სარწმუნოებით ჭამს; და ყოველი ორგულებით ქმნილი -- ცოდვა
Line of ed.: 19     
არს.

Verse: 24   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: ხოლო რომელი-იგი შემძლებელ არს დამტკი\ცებად
Line of ed.: 21     
თქუენდა სახარებისაებრ ჩემისა და ქადაგებისა ქრისტე იე\სუისსა
Line of ed.: 22     
(14,24). თარგმანი: ამიერითგან ულოცავს უძლურთა მათ,
Line of ed.: 23     
რამეთუ ლოცვაჲ საჴმარ იყო მათდა უფროჲს თანა-ზრახვისა, ხოლო
Line of ed.: 24     
დამტკიცებაჲ რაჲ თქუა, მყის ამხილებს, ვითარმედ ირყევიან.
Line of ed.: 25     
ამისსა შემდგომად აუწყებს ღონესაცა დამტკიცებისა მათისასა, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 26     
ვერ-ვინაჲთ სხჳთ, თჳნიერ სახარებითა ჩემითა. ესე იგი
Line of ed.: 27     
არს, რაჲთა მსგავსად შჯულთა წმიდისა სახარებისათა ცხონდებო\დინ.
Line of ed.: 28     
ამას თანა დაჰრთავს, ვითარმედ არა კაცთა მიერ, არამედ იესუ
Line of ed.: 29     
ქრისტეს მიერ რწმუნებულ არს მისდა ქადაგებაჲ იგი სახარებისაჲ
Line of ed.: 30     
მის.

Line of ed.: 31        
მოციქულისაჲ: გამოცხადებითა საიდუმლოჲსაჲთა, ჟამთა მათ
Line of ed.: 32     
საუკუნეთა დადუმებულსა, ხოლო [აწ გამოცხადებულსა წიგნთაგან]
Line of ed.: 33     
საწინაჲსწარმეტყუელოთა (14,24-25). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს,
Line of ed.: 34     
ვითარმედ საიდუმლოჲ ესე, აწ გამოცხადებული წიგნებითა წინაჲ\სწარმეტყუელთაჲთა
Line of ed.: 35     
ჟამთა მათ საუკუნეთა, რომელ არს სიმ[რა]ვლე
Line of ed.: 36     
წელთა ურიცხუთაჲ, დადუმებულ და დაფარულ [იყო], ხოლო აწ
Page of ed.: 145   Line of ed.: 1     
არა ხოლო ამისთჳს დიდ არს, რომელ სახარება უწოდიან, და
Line of ed.: 2     
ქ[...] იქადაგების, არამედ რამეთუ მედად და უსასყიდლოდ მო\გუენიჭა.
Line of ed.: 3     
ა[რა] ახალ-მოპოვნებული რაჲმე, არამედ პირველ საუკუ\ნეთა
Line of ed.: 4     
მყოფი, რამეთუ თანადაუსაბამო და თანასამარადისო მამისა
Line of ed.: 5     
იყო ძე, არამედ უკუანაჲსკნელთაღა ჟამთა საცნაურ იქმნა ჩუენდა
Line of ed.: 6     
წიგნებითა წმიდათა წინაჲსწარმეტყუელთაჲთა.

Verse: 25   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 7        
მოციქულისაჲ: ბრძანებითა საუკუნოჲსა ღმრთისაჲთა, დასამორ\ჩილებელად
Line of ed.: 8     
სარწმუნოებისა, ყოველთა მიმართ წარმართთა უწყე\ბულსა
Line of ed.: 9     
(14,25). თარგმანი: ესრეთ ბრძანა ღმერთმან მამამან, რაჲთა
Line of ed.: 10     
წიგნებითა წინაჲსწარმეტყუელთჲთა და ქადაგებითა მოციქულთაჲ\თა
Line of ed.: 11     
განცხადნეს აღსაარებაჲ ძისაჲ, რაჲთა ამით ურწმუნონი მორწ\მუნე
Line of ed.: 12     
ყვნეს, რამეთუ რადღა ეშინის ვის რწმუნებად, ვინაჲთგან რაჲ-\იგი
Line of ed.: 13     
წინაჲსწარმეტყუელთა თქუეს, ღმერთმან უბრძანა თქუმად, ხოლო
Line of ed.: 14     
ამათ საიდუმლოთა დასამორჩილებელად სარწმუნოებაჲ ოდენ საჴ\მარ
Line of ed.: 15     
არს, რაჲთა არავინ გამოეძიებდეს, თუ რაჲსათჳს აწღა გამოცხადნა
Line of ed.: 16     
ანუ რაჲსათჳს პირველთა ჟამთა დაფარულ იყო. ნუცა ვის ეშინის,
Line of ed.: 17     
ვითარმედ თჳთ მარტოჲ არს გამოუძიებელად დამორჩილებული ამის
Line of ed.: 18     
სარწმუნოებისაჲ, რამეთუ აჰა ყოველთა წარმართთადა უწყებულ
Line of ed.: 19     
არს ქადაგებაჲ ესე.

Verse: 26   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: მხოლოსა ბრძენსა ღმერთსა, ქრისტე იესუჲს
Line of ed.: 21     
მიერ, რომლისაჲ არს დიდებაჲ უკუნითი-უკუნისამდე ამენ (14,26).
Line of ed.: 22     
თარგმანი: მხოლო ბრძენ ღმერთ უწოდს მამასა, არა ამის\თჳს,
Line of ed.: 23     
ვითარმცა არა ღმერთ იყვნეს ძე და სული; ნუ იყოფინ! არამედ
Line of ed.: 24     
თანა-შეტყუებითა ცუდ-სახელთა მათ კერპ\\[თაჲთა] Manuscript page: E146r  ეწოდების
Line of ed.: 25     
მხოლო ღმერთ, [და] ამის თანა ერთღმრთეებითა ძისა და სული\საჲთა.
Line of ed.: 26     
ხოლო ესე ჭეშმარიტი [ღმრთე]ებაჲ მამისაჲ იესუ ქრისტეს
Line of ed.: 27     
მიერ ექადაგა წარმართთა. და ამას ჭეშმარიტ[სა ღმერთსა] დიდებაჲ
Line of ed.: 28     
უკუნითი-უკუნისამდე, ამენ.

Line of ed.: 29        
ჳკუმენისი: რ[აჲთა მცი]რედ სხუებრ შეწყობითა [ამათ] სი\ტყუათაჲთა
Line of ed.: 30     
უცხადეს ვყოთ დაფარულებაჲ ძალისა მათისაჲ, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 31     
რომელი-იგი შემძლებელ არს იესუ ქრისტეს
Page of ed.: 146   Line of ed.: 1     
მიერ დამტკიცებად თქუენდა, მხოლოსა ბრძენსა
Line of ed.: 2     
ღმერთსა და მამასა დიდებაჲ უკუნითი უკუნისამ\დე,
Line of ed.: 3     
ამენ. ესე იგი არს, ვითარმედ მხოლოდშობილი ძე მისი
Line of ed.: 4     
არს, რომლისა მიერ დაამტკიცებს ღმერთი მამაჲ ყოველთა შე\რყეულთა,
Line of ed.: 5     
რომელსა შუენის დიდებაჲ უკუნისამდე.



Subsection: 19  
Line of ed.: 6   თავი Ⴉ̂. მსგავსებისათჳს ქრისტეს ძჳრუჴსენებლობისა


Chapter: 15  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 7        
მოციქულისაჲ: ხოლო თანა-გუაც ჩუენ, ძლიერთა, უძლურე\ბათა
Line of ed.: 8     
მათ უსუსურთასა ტჳრთვად და არა თავთა თჳსთა სათნო-\ყოფად
Line of ed.: 9     
(15,1). თარგმანი: მრთელთა მიმართ სცვლის სიტყუასა და
Line of ed.: 10     
ასწავებს თანამდებობასა უძლურთა თანა მიყოლისასა, რომლითა
Line of ed.: 11     
ფრიად დაჰქენჯნის უსრულთა მათ სარწმუნოებითა, რამეთუ უძლურ
Line of ed.: 12     
უწოდს, უსუსურ და სატჳრთველ, ხოლო სრულთა მათ არა
Line of ed.: 13     
თავთა თჳსთა, არამედ მოყუასთა სათნო-ყოფასა თანა მიყოლითა
Line of ed.: 14     
დაუმტკიცებს.

Verse: 2   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 15        
მოციქულისაჲ: კაცად-კაცადი ჩუენი მოყუასსა სათნო-ეყოფ\ვოდენ
Line of ed.: 16     
კეთილისათჳს აღსაშენებელად (15,2). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს,
Line of ed.: 17     
ვითარმედ: ძლიერ ხარა და მორწმუნე? მიიღენ საქმით გამოცდილე\ბაჲ
Line of ed.: 18     
მაგისი მოყუასმანცა მის თანაშთამომავალობითა შენითა. გარნა
Line of ed.: 19     
ვინაჲთგან იქმნების ბოროტსაცა ზედა თანა-სათნო-ყოფაჲ მოყუსი\საჲ,
Line of ed.: 20     
ამისთჳს შესძინებს, ვითარმედ: კეთილსამცა ზედა არს და
Line of ed.: 21     
აღსაშენებელსა, და ნურარას ბოროტსა და დასარღუეველსა სულისასა
Line of ed.: 22     
თანა-სათნო-ყოფაჲ შენი მოყუსისა მიმართ.

Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 23        
მოციქულისაჲ: და რამეთუ ქრისტეცა არა თავსა თჳსსა სათ\ნო-ეყო
Line of ed.: 24     
(15,3). თარგმანი: ესრეთ იტყჳს, ვითარმედ: უკუეთუმცა
Line of ed.: 25     
ჰნებებოდა ქრისტესა, არამცა ჰვნებოდა, არცამცა გინებულ იყო,
Line of ed.: 26     
გარნა არა თავისა თჳსისასა, არამედ ჩუენსა ეძიებდა უმჯობესსა და
Line of ed.: 27     
ცხორებასა; ამისთჳს იყუედრა და ივნო.

Line of ed.: 28        
მოციქულისაჲ: არამედ ვითარცა წერილ არს: "ყუედრებანი
Line of ed.: 29     
მაყუედრებელთა შენთანი დამეცნეს ჩემ ზედა" (15,3). თარგმანი:
Line of ed.: 30     
არა თავსა თჳსსა სათნო-ყოფილი იგი და ჩუენთჳს ყუედრებათა
Line of ed.: 31     
თავსმდებელი ქრისტე პირითა წინაჲსწარმეტყუელისაჲთა სამეოც\დამერვესა
Line of ed.: 32     
ფსალმუნსა შინა ესრეთ ეტყჳს მამასა: არარაჲ უცხოჲ
Line of ed.: 33     
ქმნილ არს, არამედ რომელნი-იგი ძუელ სადმე მაგინებელ შენდა
Page of ed.: 147   Line of ed.: 1     
იქმნნეს ერნი ებრაელთანი, ღმერთო მამაო, იგინივე აწ ჩემდაცა,
Line of ed.: 2     
ძისა შენისა, მაყუედრებელ იქმნნეს.

Verse: 4   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: რამეთუ რაოდენი-იგი წინაჲსწარ დაიწერა, ჩუენდა
Line of ed.: 4     
სამოძღურებელად დაიწერა, რაჲთა მოთმინებითა მით და ნუგეშინის-\ცემითა
Line of ed.: 5     
წიგნთაჲთა სასოებაჲ გუაქუნდეს (15,4). თარგმანი: ვითარ-\იგი
Line of ed.: 6     
ქმნაჲ საქმეთაჲ, ეგრეთვე აღწერაჲ მათი ზოგად სამოძღუ\რებელ
Line of ed.: 7     
ჩუენდა არიან, რაჲთა ვებაძვებოდით და ვემსგავსებოდით
Line of ed.: 8     
მათ, რაჟამს კითხვაჲ იგი წიგნთაჲ ნუგეშინის-ცემულ, და ნუგე\შინის-ცემაჲ
Line of ed.: 9     
მოთმინე მყოფდენ ჩუენ; რაჲთა ვეგნეთ მტკიცედ სა\სოებასა
Line of ed.: 10     
შინა ღმრთისასა, რამეთუ მოთმინებაჲ შეიქმს სასოებასა,
Line of ed.: 11     
და სასოებაჲ კუალად -- უმეტესსა მოთმინებასა.

Verse: 5   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        
მოციქულისაჲ: ხოლო ღმერთმან მოთმინებისამან და ნუგე\შინის-ცემისამან
Line of ed.: 13     
მოგეცინ თქუენ იგივე ზრახვად ურთიერთას ქრისტეს
Line of ed.: 14     
იესუჲს მიერ (15,5). თარგმანი: აჰა ესერა გჳჩუენებს, ვითარმედ
Line of ed.: 15     
შემდგომად მოძღურებისა და ნუგეშინის-ცემისა ლოცვაჲ საჴმრ არს
Line of ed.: 16     
ჩუენდა, რაჲთა მის მიერ მოწოდებულ Manuscript page: E146v  იქმნეს ჩუენ ზედა
Line of ed.: 17     
წყალობაჲ ღ[მრთისაჲ], ვითარ-ესე აწ თჳთ მოციქული გულოცავს
Line of ed.: 18     
ურთიერთას სიყუარულისათჳს, არამედ ვინაჲთგან იქმნების ბოროტსაცა
Line of ed.: 19     
ზედა სიყუარული, ამისთჳსცა განსაქარვებელად მისსა დაჰრთავს
Line of ed.: 20     
სიყუარულსა მას ქრისტეს მიერსა, რამეთუ იგი ოდენ სიყუარული
Line of ed.: 21     
საქებელ არს, რომელი იყოს ქრისტესთჳს და ქრისტეს მიერ, რაჲთა
Line of ed.: 22     
ზოგად ყოველთა მიერ, ვითარცა ერთითა პირითა, იდიდებოდის ღმ\ერთი;
Line of ed.: 23     
ვინაჲთგან ესე არს შესაძინელი მისვე ურთიერთას ზრახ\ვისაჲ,
Line of ed.: 24     
რომელ არს ერთზრახვაობაჲ, რაჲთა ერთჴმა ვიყვნეთ ყოველნი
Line of ed.: 25     
დიდებად ღმრთისა.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 26        
მოციქულისაჲ: რაჲთა ერთბამად, ერთითა პირითა ადიდებდეთ
Line of ed.: 27     
ღმერთსა და მამასა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესსა (15,6).
Line of ed.: 28     
თარგმანი: მარადის ზოგადად შეჰრაცხს მოციქული სამთათჳსვე,
Line of ed.: 29     
რომლისაცა ერთისათჳს თქუას დიდებაჲ, -- მამისა გინა ძისა ანუ
Line of ed.: 30     
სულისა წმიდისაჲ, რამეთუ ერთ არს, ვითარცა ღმრთეებაჲ და
Line of ed.: 31     
ბუნებაჲ, ეგრეთვე პატივი და დიდებისმეტყუელებაჲ -- რომლისა\თჳსცა
Line of ed.: 32     
ითქუას, სამთა მათგანისა გუამისა.

Verse: 7   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 33        
მოციქულისაჲ: ამისთჳს შეიწყნარებდით ურთიერთას, ვითარცა-\იგი
Line of ed.: 34     
ქრისტემან შეგიწყნარნა თქუენ სადიდებელად ღმრთისა (15,7).
Line of ed.: 35     
თარგმანი: შეწყნარებაჲ თქუა ნაცვალად დაგებისა, რაჲ\თა
Page of ed.: 148   Line of ed.: 1     
დავეგნეთ და ვიყუარებოდით ურთიერთას, ვითარცა-იგი ქრისტე\მან
Line of ed.: 2     
დამაგნა თავსა თჳსსა და მამისასა, და აწ ამით უმეტეს იდიდე\ბის
Line of ed.: 3     
ჩუენ მიერ, რაჟამს მოქმედ ვიქმნნეთ სახესა მას სიყუარულისა
Line of ed.: 4     
და დაგებისასა, რომელი-იგი მან თავადმან მომცა ჩუენ.

Verse: 8   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 5        
მოციქულისაჲ: ხოლო ვიტყჳ იესუ ქრისტესა, რამეთუ მსახურ
Line of ed.: 6     
იქმნა წინადაცუეთილებისა ჭეშმარიტებისათჳს ღმრთისა, დასა\მტკიცებელად
Line of ed.: 7     
აღთქუმასა მას მამათასა (15,8). თარგმანი: ესე არს
Line of ed.: 8     
მსახურ [ყოფაჲ] წინადაცუეთილებისაჲ, რამეთუ განკაცნა რაჲ,
Line of ed.: 9     
წინა-დაიცჳთა და იქმნა აღმასრულებელ ყოველსავე წესსა შჯული\სა[სა].
Line of ed.: 10     
რაჲსათჳს-მე? ნუუკუე და [მცნე]ბისათჳსა შჯულისა, რაჲთა
Line of ed.: 11     
აწცა საძიებელ იყოს წინადაცუეთასი? ვითარ ვინ თქუას სხუათა
Line of ed.: 12     
[ვ...] წესთა ძუელისა მის შჯლისათა. ნუ იყოფინ! არამედ ამისთჳს
Line of ed.: 13     
ოდენ იყო წინადაცუეთაჲ იგი მისი, რაჲთა ჭეშმარიტ ყვნეს აღთქუ\მანი
Line of ed.: 14     
იგი ღმრთისა მამისანი აბრაჰამის მიმართ, ვითარმედ: "ნათე\სავისა
Line of ed.: 15     
შენისა მიმართ იკურთხეოდიან ყოველნი ტომნი ქუეყანისანი".
Line of ed.: 16     
ვინაჲთგან უკუე სხუათა მათ შვილთა აბრაჰამისთა განაცრუვეს
Line of ed.: 17     
აღთქუმაჲ იგი ღმრთისაჲ. რამეთუ გარდამავალობითა შჯულისაჲთა
Line of ed.: 18     
წყევისა მიმღებელ იქმნნეს უფროჲს, ვიდრე არა კურთხევისა, ამის\თჳს
Line of ed.: 19     
უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე იშვა თესლისაგან აბრაჰამისსა
Line of ed.: 20     
შვილად აბრაჰამისსა, და მსახურ-ყოფითა წინადაცუეთისაჲთა და
Line of ed.: 21     
აღმასრულებელობითა ყოველთა მათ შჯულიერთა წესთაჲთა მან
Line of ed.: 22     
მხოლომან ჭეშმარიტ ყო აღთქუმაჲ იგი ღმრთისაჲ და თავისა მიერ
Line of ed.: 23     
თჳსისა დაუმკჳდრა შვილთა აბრაჰამისთა კურთხევაჲ იგი ღმრთისა
Line of ed.: 24     
მიერი. და ესრეთ, დაამტკიცა რაჲ აღთქუმაჲ იგი მამათაჲ, მიერით\გან
Line of ed.: 25     
დაჰჴსნის შჯულსა, ვითარცა უძლურსა, და მის წილ შემოი\ყვანებს
Line of ed.: 26     
მადლსა, რომელ არს ქადაგებაჲ სახარებისაჲ.

Verse: 9   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 27        
მოციქულისაჲ: ხოლო წარმართნი წყალობისათჳს, სადიდებელად
Line of ed.: 28     
ღმრთისა, ვითარცა წერილ არს: "ამისთჳს აღგიარო შენ წარმართთა
Line of ed.: 29     
შორის, უფალო, და სახელსა შენსა უგალობდე" (15,9). თარ\გმანი:
Line of ed.: 30     
ამათ სიტყუათა მიერ მზუაობრობასა წარმართთასა დაა\მდაბლებს,
Line of ed.: 31     
რამეთუ ეტყჳს, ვითარმედ: ჰურიათა წინა-აღ\\თქუმით Manuscript page: E147r 
Line of ed.: 32     
აქუნ [მოწევნადი ესე, და]ღაცათუ ვერაჲ ირგეს, უკუეთუმცა არა
Line of ed.: 33     
განჴორციელებულ იყო ქრისტე, ხოლო თქუენ, წარმართნი, არარაჲ\სა
Line of ed.: 34     
სხჳსა თჳნიერ ღმრთისა წყალობათა მიერ იწოდენით სადიდე\ბელად
Line of ed.: 35     
ღმრთისა, რაჲთა უმეტესად ადიდებდეთ მომწოდებელსა და
Page of ed.: 149   Line of ed.: 1     
თჳნიერ საქმეთაჲსა სარწმუნოებით განმამართლებელსა თქუენსა ხოლო
Line of ed.: 2     
ადიდებდეთ. ვითარ? -- გარნა ესრეთ, რაჲთა, ვითარ-ეგე თქუენ
Line of ed.: 3     
თჳნიერ საქმეთა შეწყალებულ ხართ, ეგრეთვე სულგრძელებით იტჳრ\თვიდეთ
Line of ed.: 4     
მცირედ-მორწმუნეობასა ჰურიათაგანთა მორწმუნეთასა; თქუენ,
Line of ed.: 5     
რომელთაჲ-ეგე მოწოდებაჲ წინა-მოასწავა წინაჲსწარმეტყუელმან
Line of ed.: 6     
დავით ფსალმუნსა შინა მეათჩჳდმეტესა, ვითარცა წერილ არს წიგნ\სა
Line of ed.: 7     
შინა მეფეთასა მეორესა.

Verse: 10   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 8        
მოციქულისაჲ: და კუალად იტყჳს: "იხარებდით წარმართნი
Line of ed.: 9     
ერისა მისისა თანა". და კუალად იტყჳს: "უგალობდით უფალსა
Line of ed.: 10     
ყოველი თესლები და აქებდით მას ყოველი ერი". და მერმე ესაია
Line of ed.: 11     
იტყჳს: "და იყოს ძირი იგი იესესი, და რომელი-იგი აღდგომად არს
Line of ed.: 12     
მთავრად წარმართთა, და მას წარმართნი ესვიდენ (15,10-12).
Line of ed.: 13     
თარგმანი: აჰა სხუანი წამებანი მეორისა შჯულისაგან და ას და
Line of ed.: 14     
მეათექუსმეტისა ფსალმუნისაგან და წიგნისაგან ესაიაჲსსა შემოღე\ბულნი,
Line of ed.: 15     
რომელთა მიერ ცხად ყო მოციქულმან მრავალთა პირთა
Line of ed.: 16     
მიერ წინა-მოსწავებული იგი შეერთებაჲ ჰურიათა და წარმართთაჲ,
Line of ed.: 17     
რამეთუ ერად ღმრთისა ჰურიათა უწოდის წინაჲსწარმეტყუე\ლი
Line of ed.: 18     
მოსე, და მათ თანა წარმართთა სიხარულად მოუწოდს, და
Line of ed.: 19     
ეგრთვე, ყოველ თესლებ, მგალობელ უფლისა -- ყოველთა
Line of ed.: 20     
წარმართთა იტყჳს, და ერ, მაქებელ უფლისა -- ჰურიათა,
Line of ed.: 21     
ხოლო ჴმამაღალი ესაია ძირით იესესით აღდგომილსა მას არ\ღარაჲთ
Line of ed.: 22     
სხჳთ, არამედ მთავრობითა წარმართთაჲთა შეს\წავებულ
Line of ed.: 23     
ჰყოფს.

Verse: 13   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: ხოლო ღმერთმან სასოებისამან აღგავსენინ თქუენ
Line of ed.: 25     
ყოვლითა სიხარულითა და მშჳდობითა, სარწმუნოებად და აღმატე\ბად
Line of ed.: 26     
თქუენდა სასოებითა და ძალითა სულისა წმიდისაჲთა (15,13).
Line of ed.: 27     
თარგმანი: კუალად ლოცვად იწყებს მათთჳს, ვითარმედ ღმერთმან
Line of ed.: 28     
გიჴსნენინ თქუენ ურთიერთას ბრძოლისა და ამის მიერისა მწუხარე\ბისაგან,
Line of ed.: 29     
ხოლო წარმო-რაჲ-თქუნა ღმრთისა მიერ მოცემადნი, აწ
Line of ed.: 30     
შესძინებს თქუმად, ვითარმედ: თქუენგან ესე შეიწირვოდენ მისსა,
Line of ed.: 31     
რომელ არს სარწმუნოებაჲ, რომლისა მიერ მოგენიჭების თქუენ
Line of ed.: 32     
მიზეზი იგი ყოველთა კეთილთაჲ -- სასოებაჲ ღმრთისა მიმართ,
Line of ed.: 33     
რომელსა შინა განემტკიცნეთ რაჲ, მიერითგან გარდაეცემით აღ\მატებითა
Line of ed.: 34     
ყოველთა კეთილთაჲთა, რომელი-ესე ვერვინაჲთ სხჳთ
Line of ed.: 35     
იქმნების, თჳნიერ ძალითა სულისა წმიდისაჲთა, რამეთუ რომელსა
Page of ed.: 150   Line of ed.: 1     
სული წმდაჲ აქუნდეს, მას ყოველივე აქუს, ვინაჲთგან ესე არს
Line of ed.: 2     
გარდამატებულებაჲ სასოებისაჲ, რაჟამს არა ხოლო მოთმინე, არამედ
Line of ed.: 3     
მხიარულცა იყოს შემთხუევისათჳს ჭირთაჲსა.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: მრწამს მე, ძმანო ჩემნო, თქუენთჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 5     
თქუენცა სავსე ხართ სახიერებითა და აღსავსე ყოვლითა მეცნიერე\ბითა
Line of ed.: 6     
და შემძლებელ ურთიერთასცა სწავლად (15,14). თარგმანი:
Line of ed.: 7     
რაჲთა მიჴმსო სხუათა მიერ სწავლად, არამედ თჳთ უწყი აღსავსე
Line of ed.: 8     
ყოფაჲ თქუენი სახიერებითა. სახიერებად უწოდს ყოველთა
Line of ed.: 9     
სათნოებათა მიერ შეზავებულებასა, ხოლო ყოველი მეცნიერე\ბაჲ
Line of ed.: 10     
ესე არს, რაჲთა ჯეროვნად ვინმე უწყოდის ჴუმევაჲ
Line of ed.: 11     
სიყუარულისაჲ; რამეთუ იყვის ვინმე ძმათმოყუარე, ხოლო არა
Line of ed.: 12     
ჯეროვნად მჴუმეველ სიყუარულისა. ამისთჳს უჴმს ძმათმოყუარესა
Line of ed.: 13     
აღსავსე-ყოფაჲ ყოვლითა მეცნიერებითა, რაჲთა ჯეროვნად და საღმ\რთოდ
Line of ed.: 14     
იჴუ\\მევდეს Manuscript page: E147v  [სიყუარულსა], და ამას ზედა არა თჳთ ოდენ
Line of ed.: 15     
იყოს არა-მოქენე სწავლისა, არამედ შემძლებელ იყოს მოძღურებად
Line of ed.: 16     
და სწავლად სხუათაცა, რაჲთა საღმრთოდ და წესიერად იყუარებო\დინ
Line of ed.: 17     
ურთიერთას.



Subsection: 20  
Line of ed.: 18   თავი Ⴉ̂Ⴀ. ქადაგებისა თჳსისათჳს და მსახურებისა
Line of ed.: 19  
აღმოსავალეთს და დასავალეთს


Verse: 15   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 20        
მოციქულისაჲ: უკადნიერესად-რე მივწერე თქუენდა, ძმანო, ზოგს-\რე,
Line of ed.: 21     
რაჲთა მოგაჴსენო თქუენ მადლითა მით, რომელი მოცემულ არს
Line of ed.: 22     
ჩემდა ღმრთისა მიერ (15,15). თარგმანი: რაჲთა არა მიმყოვრებუ\ლითა
Line of ed.: 23     
მხილებითა განაკრთვნეს იგინი, ამისთჳს ეტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 24     
დაღაცათუ უმეტეს კადნიერ ყოფასა სწამებდეთ თქუმულთა ჩემთა,
Line of ed.: 25     
არამედ ცანთ, ვითარმედ არავე სრულებით, არამედ ზოგებით-რე
Line of ed.: 26     
მიმხილებიეს თქუენდა; არა სამოძღურებელითა სიტყჳთა, არამედ
Line of ed.: 27     
მოსაჴსენებელითა ოდენ. და ესეცა არა თავით თჳსით მიქმნიეს,
Line of ed.: 28     
არამედ მადლითა მით, რომელი ღმრთისა მიერ მომეცა მე.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 29        
მოციქულისაჲ: რაჲთა ვიყო მე მსახურ იესუ ქრისტესსა წარ\მართთა
Line of ed.: 30     
მიმართ (15,16). თარგმანი: კუალად დაიმდაბლებს თავსა
Line of ed.: 31     
თჳსსა, ვითარმედ არა ხოლო სიტყუასა მოძღურებისასა, არამედ
Line of ed.: 32     
ვერცაღა მოჴსენებისასა კადნიერ-ვიქმნებოდე მოწერად, არათუმცა
Line of ed.: 33     
წარმართთა მიმართი სახარებაჲ რწმუნებულ იყო ჩემდა იესუ ქრისტეს
Line of ed.: 34     
მიერ.

Page of ed.: 151  
Line of ed.: 1        
მოციქულისაჲ: მღდელობის მოღუაწე სახარებისა მის ღმრთისა
Line of ed.: 2     
(15,16). თარგმანი: უსაკუთრეს არს, რაჲთა ნაცვალად მღდე\ლობის
Line of ed.: 3     
მოღუაწისა ესრეთ ითქუმოდის, ვითარმედ მემსხუ\ერპლე
Line of ed.: 4     
სახარებისა მის ღმრთისა; ესე იგი არს, ვითარმედ: სხუათა
Line of ed.: 5     
- სხუაჲ, და სხუათა სხუებრი ერწმუნა მსხუერპლთშემწირვე\ლობ[აჲ;
Line of ed.: 6     
ჩე]მდა (?) სამსხუერპლო არს სახარებაჲ ესე ღმრთისაჲ,
Line of ed.: 7     
და ამისდა მემსხუერპლედ განჩინებულ [ვარ].

Line of ed.: 8        
მოციქულისაჲ: რაჲთა იყოს მსხუერპლი იგი წარმართთაჲ შეწირ\ულ
Line of ed.: 9     
და განწმედილ სულითა წმიდითა (15,16). თარგმანი: ესეცა
Line of ed.: 10     
ესრეთ უსაკუთრეს არს, ვითარმედ: რაჲთა იყოს შესაწირავი
Line of ed.: 11     
იგი წარმართთაჲ კეთილად მითუალულ,
Line of ed.: 12     
გან[წმე]დილ სულითა წმიდითა. ესე იგი არს, ვითარმედ,
Line of ed.: 13     
ვინაჲთგან მღდელ მემსხუერპლე, შემწირველ წარმართთა ერისა
Line of ed.: 14     
ჩინებულ ვართ, საქმით მოსწრაფე ვარ სრულ-ყოფად მსახურებისა
Line of ed.: 15     
ამის სამღდელოჲსა, რაჲთა წმიდა იყვნენ მსხუერპლნი ქადაგებისა
Line of ed.: 16     
ჩემისანი, რომელთა სიწმიდე არავინაჲთ სხჳთ, თჳნიერ მათ შორის
Line of ed.: 17     
მკჳდრობითა იქმნას სულისა წმიდისაჲთა, ხოლო ღონე სულისა
Line of ed.: 18     
წმიდისა ჩუენ შორის მკჳდრობისაჲ სიწმიდით და სათნოებით მო\ქალაქობაჲ
Line of ed.: 19     
არს, რამეთუ უწესოდ და ბილწებით ცხორებულნი თჳთ
Line of ed.: 20     
წარსდევნიან სულთაგან მათთა წმიდა-მყოფელსა მას ყოველთა
Line of ed.: 21     
და/ბადებულთასა.

Verse: 17   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: მაქუს უკუე სიქადული ქრისტე იესუჲს მიერ
Line of ed.: 23     
ღმრთისა მიმართ (15,17). თარგმანი: ვინაჲთგან ზემო დაიმდაბლა
Line of ed.: 24     
თავი თჳსი, აწ კუალად აღიმაღლებს, რაჲთა არავინ შეურაცხ-ყოს
Line of ed.: 25     
იგი, ვითარცა არაღირსი პატივსა მოძღურებისასა. ამისთჳს იტყჳს,
Line of ed.: 26     
ვითარმედ: მაქუს სიქადული არა საქმეთა, არცა წარმატებათა ჩემთაგან,
Line of ed.: 27     
არამედ მათ საქმეთაგან, რომელნი აღმიყვანებენ ღმრთისა მამისა.
Line of ed.: 28     
ცხად არს, ვითარმედ სარწმუნოებაჲ იესუ ქრისტესი არს, რომელი
Line of ed.: 29     
აღიყვანებს კაცთა ღმრთისა.

Verse: 18   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 30        
მოციქულისაჲ: რამეთუ არა ვიკადრო რაჲსამე სიტყუად, რომელი-\იგი
Line of ed.: 31     
არა ქმნა ქრისტემან ჩემ მიერ დასამორჩილებელად წარმართთა,
Line of ed.: 32     
სიტყჳთა და საქმითა, ძალითა, სასწაულებითა Manuscript page: E148r  და ნიშებითა,
Line of ed.: 33     
ძალითა სულისა ღმრთისაჲთა (15,18-19). თარგმანი: ვინაჲთგან
Line of ed.: 34     
კაცობრივნი სიქადულნი ლიქნით და ტყუილით შეიწმასნებიან, ამის\თჳს
Line of ed.: 35     
მოციქული იტყჳს, ვითარმედ: ვთქუ რაჲ ქონებაჲ სიქადულისაჲ
Line of ed.: 36     
ნუ გგონიეს, თუმცა ნაცილ რაჲმე ვთქუ, თჳნიერ მისსა, რომელ
Page of ed.: 152   Line of ed.: 1     
მომმადლა ქრისტემან ნიშები და სასწაულები დასამორჩილებელად
Line of ed.: 2     
წარმართთა, რამეთუ თჳნიერ სასწაულთა ჩუენებისა შეუძლებელ
Line of ed.: 3     
არს ურწმუ[ნო]თაჲ მოსლვაჲ სარწმუნოებად. ხოლო თჳთ სიტყუანი
Line of ed.: 4     
ესე ესრეთ უსაკუთრეს არიან, ვითარმედ: ძალითა სასწაულ\თა
Line of ed.: 5     
და ნიშებისაჲთა, ძალითა სულისა ღმრთისაჲთა.
Line of ed.: 6     
ესე იგი არს, ვითარმედ: ძალი ესე ნიშებისა და სასწაულთაჲ,
Line of ed.: 7     
რომელ მომმადლა ქრისტემან, ნუ ვის შეურაცხიეს ჩემდად, არამედ
Line of ed.: 8     
ძალისა მიერ სულისა წმიდისა იქმნა ყოველივე იგი.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: რაჲთა მე იერუსალჱმითგან და გარემო ვიდრე
Line of ed.: 10     
ილურიკიადმდე აღვასრულო სახარებაჲ იგი ქრისტესი (15,19). თარგ\მანი:
Line of ed.: 11     
შემოკლებულად აღჰრიცხუავს ადგილთა ქადაგებისა თჳსისა\თა,
Line of ed.: 12     
ვითარმედ: არა მართლ გამომივლიეს ფინიკე და ასურეთი და
Line of ed.: 13     
გზაჲ კილლიკიისა და კაბადუკიისაჲ, არამედ იერუსალჱმით გარე-\მომივლიეს
Line of ed.: 14     
სოფლები სარკინოზთა და სპარსთა, სომეხთა და სხუა\თა
Line of ed.: 15     
ბარბაროზთაჲ, რაჲთა არა ხოლო ჰრომთა სამთავროჲ, არამედ
Line of ed.: 16     
სხუათაცა სამთავროთა სიმრავლენი, არა ხოლო მიწევნულ, არამედ,
Line of ed.: 17     
ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს, აღსავსე ვყვნე ქრისტეს
Line of ed.: 18     
სახა/რებითა.

Verse: 20   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 19        
მოციქულისაჲ: ხოლო ესრეთ პატივ-ცემულ ვარ სახარებად,
Line of ed.: 20     
არა თუ სადა სახელ-დებულ არს ქრისტე, რაჲთა არა სხუასა
Line of ed.: 21     
საფუძველსა ზედა ვაშენებდე, არამედ, ვითარცა წერილ არს: "რომელთა
Line of ed.: 22     
არა თხრობილ არს მისთჳს, იხილონ, და რომელთა არა სმენილ
Line of ed.: 23     
არს, გულისჴმა-ყონ" (15,20-21). თარგმანი: ამათ სიტყუათა
Line of ed.: 24     
მიერ გამოაჩინებს თავისუფალ ყოფასა თჳსსა ზუაობისაგან, ვითარ-\იგი
Line of ed.: 25     
უსაკუთრეს არს, ვითარმედ: ესრეთ რაჲ პატივის მო\ყუარე
Line of ed.: 26     
ვარ ხარებად, არა ამისთჳს, რაჲთამცა სხუა\თა
Line of ed.: 27     
საფუძველსა ზედა მზუაობარ ვიყავ შენებად.

Line of ed.: 28        
სხუათა საფუძველად სხუათა მიერსა ქადაგებასა უწოდს:
Line of ed.: 29     
არა[თუ] ვითარმცა არა ერთ იყო ძალი ქადაგებისაჲ მათი და ამისი,
Line of ed.: 30     
არამედ ამისთჳს, რამეთუ მათი უმეტეს არს სასყიდელი, რომელთა
Line of ed.: 31     
პირველ ექადაგოს, გარნა მე არა ამისთჳს მოსწრაფე ვიყავ მუნ
Line of ed.: 32     
ქადაგებად, სადა არა სახელ-დებულ იყო ქრისტე, რაჲთამცა უმე\ტესი
Line of ed.: 33     
შემემატა სასყიდელი, ანუ ვითარმცა მწუნდა სხუათა საფუძ\ველსა
Line of ed.: 34     
ზედა შენებად, არამედ რაჲთა უსმენელთა ადგილთა შორის
Page of ed.: 153   Line of ed.: 1     
აღვსებითა ქადაგებისაჲთა უმრავლესნი ერნი შევსძინნე ქრისტესა,
Line of ed.: 2     
და ამით საქმითა აღმასრულებელ ვიქმნე სიტყჳსა მის ესაიაჲს მიერ
Line of ed.: 3     
თქუმულისა.

Verse: 22   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: ამისთჳსცა დავეყენე მისლვად თქუენდა (15,22).
Line of ed.: 5     
თარგმანი: ვინაჲთგან დასაბამსავე ებისტოლისასა მიუწერა, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 6     
"მრავალგზის მინდა მისლვად თქუენდა და დავეყენე", აწ
Line of ed.: 7     
მიზეზსა მიუწერს, ვითარმედ ამის მიზეზისათჳს დავეყენე, რამეთუ
Line of ed.: 8     
იერუსალჱმით არა მართლ, არამედ გარე-მოვლით უმრავლესთა
Line of ed.: 9     
თესლთა მიმართ ვქადაგებდ, რამეთუ უკუეთუმცა იყო თუალთ-ღება
Line of ed.: 10     
ღმრთისა თანა სიდიდისათჳს და სიმცროჲსა ნათესავთაჲსა, უპი\რატეს
Line of ed.: 11     
თქუენდა მიჴმდა მოსლვაჲ, ვინაჲთგან სამეუფო არს ქალაქი
Line of ed.: 12     
თქუენი, არამედ მართლმსაჯულმან უფალმან ესრეთ მიბრძანა, რაჲ\თა
Line of ed.: 13     
გარე-მოვლით მგზავრ მოვიდოდი და ყოველთა სწორად უქად\აგებდე,
Line of ed.: 14     
ვიეთცა დავემთხუეოდი. ამისთჳს დამეყოვნა მოსლვად თქუენდა.

Verse: 23   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 15        
მოციქულისაჲ: ხოლო აწ არღარა მაქუნდა მე ადგილი ამიერ
Line of ed.: 16     
კერძოთა ამათ ადგილთა, და მსურის მისლვად თქუენდა მრავლით
Line of ed.: 17     
წლითგან (15,23). თარგმანი: ჰხედავა, ვითარ თავისუფალ არიან
Line of ed.: 18     
მლიქნელობისაგან სიტყუანი ესე Manuscript page: E148v  მოცი[ქულისანი], ვითარმედ:
Line of ed.: 19     
[აწღა] მოვალ, ოდეს ყოველი ამიერ კერძოჲ საქმე სრულ-მიქმნია.
Line of ed.: 20     
ამისსა შემდგომად მცირედ დაჰრთო სიტყუაჲ სურვისაჲ, ვითარმედ:
Line of ed.: 21     
"მსურის". გარნა კუალად წარრღუნა იგიცა, ვითარმედ: არა ამისთჳს
Line of ed.: 22     
მოვალ, რამეთუ მცალს; არამედ რაჲთა აღმივსო მრავლით წლით\განი
Line of ed.: 23     
სურვილი ჩემი.

Verse: 24   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: და უკუეთუ წარვიდოდი სპანიად, მოვიდე თქუ\ენდა.
Line of ed.: 25     
რამეთუ ვესავ, ვითარმედ მი-რაჲ-ვიდოდი მუნ, გიხილნე თქუენცა,
Line of ed.: 26     
და თქუენ მიერ წარვიგზავნო მუნ, უკუეთუ თქუენითა ხილვითა
Line of ed.: 27     
ზოგს-რაჲმე განვძღე პირველად (15,24). თარგმანი: რაჲთა არა
Line of ed.: 28     
თქუან ჰრომთა, ვითარმედ: "ნართაულად და თანა-წარსავალად გზ\ისა
Line of ed.: 29     
შეურაცხიეს ხილვაჲ ჩუენი", ამისთჳს დაჰრთო მოციქულმან
Line of ed.: 30     
სიტყუაჲ სიყუარულისაჲ, ვითარმედ: "თქუენ მიერ წარვიგზავნო
Line of ed.: 31     
მუნ", და არავე კმა-იყოფს ამას, არამედ შესძინებს, ვითარმედ: "ესე
Line of ed.: 32     
მაშინ, რაჟამს, ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს, პირველად თქუენ
Line of ed.: 33     
მიერ ზოგს-რაჲმე აღვივსო; რამეთუ სრულიადი აღვსებაჲ
Line of ed.: 34     
აღმოგდებისა მიზეზ არს, ამისთჳს ზოგს-რაჲმე აღვსებასა
Line of ed.: 35     
იტყჳს, რომელი-ესე მამასა და მოძღუარსა თჳს-ეყვის, ვითარმცა
Page of ed.: 154   Line of ed.: 1     
ეტყოდა, ვითარმედ: ვერ რომელი ჟამი კმა-მეყოფის მე სრულიად
Line of ed.: 2     
აღვსებად სიყუარულისაგან თქუენისა.

Verse: 25   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: ხოლო აწ ესერა წარვალ იერუსალჱმდ მსა\ხურებად
Line of ed.: 4     
წმიდათა (15,25). თარგმანი: ვინაჲთგან ზემო თქუა, ვი\თარმედ:
Line of ed.: 5     
"არღარა მაქუს ადგილი და მსურის მისლვად თქუენდა",
Line of ed.: 6     
და იგი ჯერეთ ჰყოვნიდა-ვე, რაჲთა არა კიცხევად შეჰრაცხონ,
Line of ed.: 7     
ამისთჳს მიზეზსაცა ეტყჳს დაყოვნებისასა; ესე იგი არს მსახურებად
Line of ed.: 8     
წარვლინებაჲ იგი. ხოლო რომლისაჲ პავლე მსახურ არს, გულის\ჴმა-ყავ-ღა,
Line of ed.: 9     
თუ რაბამ იყო საქმე იგი მსახურებისაჲ.

Verse: 26   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 10        
მოციქულისაჲ: რამეთუ ჯერ-იჩინეს მაკედონიამან და აქაიამან
Line of ed.: 11     
ზიარებისა რაჲსამე ყოფად გლახაკთა მათთჳს წმიდათა, [რომელნი
Line of ed.: 12     
არიან იერუსალჱმს] (15,26). თარგმანი: არა ხოლო მიზეზსა უთხრობს
Line of ed.: 13     
თჳსისა დაყოვნებისასა, არამედ მათცა ა[ღ]აბაძვებს, რაჲთა მს\გავსად
Line of ed.: 14     
სხუათა მათ, იგინიცა გულსმოდგინე იქმნნენ მოძღუანებად
Line of ed.: 15     
საჴმრისა წმიდათა მათ გლახაკთა იერუსალჱმისათა, ხოლო ზიარე\ბად
Line of ed.: 16     
უწოდს ქველისსაქმესა მოწყალებისასა, რამეთუ იგინი მ[ო\მ]ართუმენ
Line of ed.: 17     
საჴმართა, ხოლო წმიდანი იგი გლახაკნი მისცემენ მის
Line of ed.: 18     
[წილ] კადნიერებასა ღმრთისა მიმართ, ვინაჲცა მრჩობლ საჭირო
Line of ed.: 19     
არს მოწყალებაჲ იგი სიგლახაკისათჳს და სათნოებისათჳს მათისა,
Line of ed.: 20     
რომელნი მიიღებენ ქველისსაქმარსა მას.

Verse: 27   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 21        
მოციქულისაჲ: ჯერ-იჩინეს და თანამდებცა არიან მათდა, რამეთუ
Line of ed.: 22     
უკუეთუ სულიერთა მათ მათთა ეზიარნეს წარმართნი, თანა-აც და
Line of ed.: 23     
ჴორციელთა მათ შინა მსახურებად მათდა (15,27). თარგმანი: გა\ნაცხადებს
Line of ed.: 24     
ვითარმედ არა ხოლო ვითარცა მოწყალებისა, არამედ
Line of ed.: 25     
ვითარცა თანამდებისა მოვალე არიან მიცემად მათდა. ხოლო რაჲ-მე
Line of ed.: 26     
არიან სულიერნი იგი? -- ცხად არს, ვითარმედ ჰურიათათჳს
Line of ed.: 27     
მოვიდა ქრისტე, ვითარ-იგი იტყოდა, ვითარმედ: "არა ვიდრე მოვ\ლინებულ
Line of ed.: 28     
ვარ, გარნა ცხოვართა მათ წარწყმედულთა სახლისა
Line of ed.: 29     
ისრაჱლისათა", და რამეთუ "ცხორებაჲ ჰურიათაგან არს".
Line of ed.: 30     
რამეთუ მიერ იყვნეს მოციქულნი, მიერ წინაჲსწარმეტყუელნი, მიერ
Line of ed.: 31     
ყოველნი კეთილნი და დასაბამნი ღმრთისმსახურებისანი, ვინაჲცა
Line of ed.: 32     
უკუეთუ სულიერთა ამათ მათთა ეზიარნეს წარმართნი და სერობისა
Line of ed.: 33     
მათთჳს დაგებულისა მეინაჴე იქმნნეს მებოძირნი გზისანი, რაჲ
Line of ed.: 34     
საკჳრველ არს, ჴორციელთა შინა, რაჲთა არა ეზიარნენ, არამედ,
Page of ed.: 155   Line of ed.: 1     
ვითარცა მონათა მეუფესა ხარკი, ეგრეთ მიუძღუანონ წმიდათა მათ
Line of ed.: 2     
საჴმარი ჴორცთაჲ. უფროჲსღა, რამეთუ ჴორციელნი საჴმარნი არავის
Line of ed.: 3     
განეკუთნვიან, არამედ საზოგადოდ საჴმრად ყოველთათჳს ღმრთისა
Line of ed.: 4     
მიერ მო\\[ცემულ] Manuscript page: E149r  არიან.

Verse: 28   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 5        
მოციქულისაჲ: ესე [უკუე] აღ[ვასრულო, და დავჰბეჭდო ნაყ\ოფსა
Line of ed.: 6     
მას მათსა, და წარვიდე] თქუენ მიერ სპანიად (15,28). თარგ\მანი:
Line of ed.: 7     
ვითარცა წარუ[პარ]ველსა და მტკიცესა საუნჯ[ესა] ზეცისასა,
Line of ed.: 8     
ეგულებოდა [წარღებაჲ] მისი, ამისთჳს დაჰბეჭდავს: [და ნა]ყოფად
Line of ed.: 9     
უწოდს მოწყალება[სა მა]ს, არა წარგებულად, არამედ შეკრებუ\ლად,
Line of ed.: 10     
[და]დებულად [და და]ბეჭდულად, რაჲთა ყოვლით-კერძო გა\მოაჩინოს
Line of ed.: 11     
შესაძინ[...] მიმცემელთა [მათ] ქველისსაქმისათაჲ. ამისსა
Line of ed.: 12     
შემდგომად კუალად სპანიასა მოიჴსენებს, რაჲთა აჩუენოს მათდა
Line of ed.: 13     
მიმართ სიყუარული თჳსი.

Verse: 29   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 14        
მოციქულისაჲ: ხოლო ესე უწყი, რამეთუ მო-რაჲ-ვიდოდი თქუ\ენდა,
Line of ed.: 15     
სავსებითა მით კურთხევისა სახარებისა ქრისტესითა მოვიდე
Line of ed.: 16     
(15,29). თარგმანი: ესე იგი არს, ვითარმედ: რაჟამს მოვიდე თქუენ\და,
Line of ed.: 17     
უწყი, ვითარმედ გპოვნე აღსავსედ ყოვლითა კეთილითა, რამეთუ
Line of ed.: 18     
სავსებაჲ კურთხევისაჲ სახარებისა ქრისტესი\საჲ --
Line of ed.: 19     
უნა[კლუ]ლოებასა ყოველთა კეთილთაგან მოასწავებს.

Line of ed.: 20        
ჳკუმენისი: გინა თუ ესრეთცა, ვითარმედ უწყი, რამეთუ მო-\რაჲ-ვიდოდი
Line of ed.: 21     
თქუენდა, აღმავსებელ ვექმნე სულთა თქუენთა ყოვ\ლითა
Line of ed.: 22     
კეთილითა სარწმუნოებისა ქრისტესითა და საქმეთა
Line of ed.: 23     
კეთილ/თაჲთა.

Verse: 30   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 24        
მოციქულისაჲ: ხოლო გლოცავ თქუენ, ძმანო, უფლისა ჩუენისა
Line of ed.: 25     
მიერ იესუ ქრისტესსა და სიყუარულითა მით სულისაჲთა თანა\მოღუაწე
Line of ed.: 26     
მექმნენით მე ლოცვათა შინა ჩემთჳს ღმრთისა მიმართ,
Line of ed.: 27     
რაჲთა განვერე ურჩთა მათგან ჰურიასტანს (15,30-31). თარგმანი:
Line of ed.: 28     
ვითარცა არაღირსი თავით თჳსით ვედრებად, იესუ ქრისტეს და
Line of ed.: 29     
სულისა წმიდისა მიერ ევედრების. ხოლო შენ ნუ შესძრწუნდები,
Line of ed.: 30     
ვითარ მამაჲ არა აჴსენა ძისა და სულისა თანა; რამეთუ რომელიცა
Line of ed.: 31     
ერთი მათგანი აჴსენოს, სამნივე უჴსენებიან, ვითარცა მრავალგზის
Line of ed.: 32     
გჳთქუამს, რამეთუ ერთ არს არ[სებაჲ და ბუნებაჲ მათი]. არამედ
Line of ed.: 33     
იხი[ლე] გარდამატებული სიმდაბლე პავლესი, ვითარ ლოცვასა ითხ\ოვს
Line of ed.: 34     
მოწაფეთა მიერ, არა რაჲთა იბრძოლოს ანუ სძლოს ურჩთა მათ
Line of ed.: 35     
სახარებისათა, არამედ რაჲთა ყოვლად ეკუეთოს-ვე არა; სიტყჳსაე\ბრ
Line of ed.: 36     
მოძღურისა და უფლისა თჳსისა, ვითარმედ: "ილოცევდით, რაჲ\თა
Page of ed.: 156   Line of ed.: 1     
არა შეხვიდეთ განსაცდელსა", რაჲთა გამოაჩინოს სიბოროტე
Line of ed.: 2     
და მგელთ მიმსგავსებულობაჲ მათი.

Verse: 31   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: და რაჲთა მსახურებაჲ ჩემი იერუსალჱმს შე\წირულ
Line of ed.: 4     
იყოს წმიდათა მიმართ (15,31). თარგმანი: ამით სიტყჳთა
Line of ed.: 5     
დიდსა ღირსებასა წამებს წმიდათა მათსა, რომელთა მიმართ წარვი\დოდა,
Line of ed.: 6     
ვითარმედ ესოდენ მრავლისა ერისა მიერ სალოცველ არს,
Line of ed.: 7     
რაჲთა შეიწყნარონ მათ წარგზავნილი მათდა. ამას თანა ამასცა
Line of ed.: 8     
იტყჳს, ვითარმედ არა კმა არს მიცემაჲ ოდენ ქველისსაქმისაჲ
Line of ed.: 9     
ღონედ შეწყნარებისა, რამეთუ რაჟამს იძულებით ვინმე მისცემდეს
Line of ed.: 10     
ანუ ნატაცებისაგან ანუ ცუდად-მზუაობრობისათჳს, -- ესევითარი
Line of ed.: 11     
იგი ქველისსაქმე შეუწყნარებელ და უნაყოფო არს.

Verse: 32   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 12        
მოციქულისაჲ: რაჲთა მხიარულებით მოვიდე თქუენდა, ნებითა
Line of ed.: 13     
ღმრთისაჲთა, და თქუენ თანა განგისუენო (15,32). თარგმანი: ორნი
Line of ed.: 14     
ესენი არიან მიზეზ მხიარულებით მოქცევისა მისისა, რაჲთა გა\ნერეს
Line of ed.: 15     
ურჩთა მათგან, და რაჲთა შეწყნარებულ იქმნას ძღუენი მისი,
Line of ed.: 16     
და კუალად, ნებასავე ღმრთისასა დამოჰკიდებს ჰრომედ წარსლვასა
Line of ed.: 17     
მისსა. ხოლო შენ იხილე სიმდაბლე მისი, ვითარ არა ეტყჳს მათ,
Line of ed.: 18     
ვითარმედ: "მოვიდე და გასწავო ანუ გმოძღურიდე", არამედ --
Line of ed.: 19     
თქუენ თანა განვისუენოო, ესე იგი არს, ზოგად ვიშუებდეთ; თქუენ
Line of ed.: 20     
ჩემ თანა, მოძღურებითა ჩემითა; და მე -- თქუენ თანა, მოღებითა
Line of ed.: 21     
სარწმუნოებისაჲთა. Manuscript page: E149v 

Verse: 33   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: ხოლო ღმერთი მშჳდობისაჲ იყავნ თქუენ ყოველთა
Line of ed.: 23     
თანა, ამენ (15,33). თარგმანი: ესე ყოველსა ადგილსა ჩუეულებაჲ
Line of ed.: 24     
არს მოციქულისაჲ, რაჲთა შემდგომად სწავლისა ლოცვით დაჰბეჭ\დოს
Line of ed.: 25     
სიტყუათა თჳსთა.

Chapter: 16  
Verse: 1   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 26        
მოციქულისაჲ: შეგვედრებ თქუენ ფიბეს, დასა ჩუენსა, რომელ-\იგი
Line of ed.: 27     
არს მსახურ ეკლესიისა მის კენქრელთაჲსა, რაჲთა იგი შეიწ\ყნაროთ
Line of ed.: 28     
უფლისა მიერ ღირსად წმიდათა, და თანა-დაუდგეთ მას,
Line of ed.: 29     
რომელიცა რაჲმე საქმე უჴმდეს თქუენგანი და რამეთუ იგიცა მრავალთა
Line of ed.: 30     
თანამდგომ ექმნა და თჳთ მეცა (16,1-2). თარგმანი: იხილე, თუ
Line of ed.: 31     
სადა აღიყვანა ქებაჲ მისი, რამეთუ დად უწოდა, რომლისასა
Line of ed.: 32     
რაჲმცა უდიდებულეს იყო დად პავლესსა სახელ-დებასა! ამისსა
Line of ed.: 33     
შემდგომად მრჩობლ ყო მიზეზი ღირსებისა მისისაჲ, რაჲთა უფლი\სათჳს
Line of ed.: 34     
შეიწყნარონ, და ვითარცა წმიდაჲ, ეგრეთ შეიწყნარონ. ამას
Page of ed.: 157   Line of ed.: 1     
თანა არავე დაუმძიმებს მათ, რაჲთამცა ჰრქუა, ვითარმედ: "გამო\იჴსენით
Line of ed.: 2     
ჭირისაგან", არამედ "თანა-უდეგითო, რაჲცა რაჲმე უჴმ\დეს,
Line of ed.: 3     
და ჴელი აღუპყართ". და ესეცა დიდი ქებაჲ არს, რომელ
Line of ed.: 4     
სხუათა თანამდგომ იყო იგი. ხოლო თავი შესხმათა მისთაჲ, --
Line of ed.: 5     
რამეთუ თჳთ მასცა თანამდგომ ექმნა მოციქულსა და ქადაგსა და
Line of ed.: 6     
მოძღუარსა ყოვლისა სოფლისასა. და ჭეშმარიტად ნეტარ არს იგი,
Line of ed.: 7     
რომელმან შეუძლო განსუენებად და მსახურებად წმიდასა მას სულ\სა
Line of ed.: 8     
პავლესსა.

Verse: 3   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 9        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ პრისკილას და აკჳლას, თა\ნაშემწეთა
Line of ed.: 10     
ჩემთა ქრისტე იესუჲს მიერ, რომელთა-იგი სულისა ჩე\მისათჳს
Line of ed.: 11     
ქედნი მათნი წარუპყრნეს, რომელთადა არა ხოლო მე
Line of ed.: 12     
მადლიერ ვარ, არამედ ყოველნი ეკლესიანი წარმართთანი და სახ\ლად-სახლად
Line of ed.: 13     
კრებულნი მათნი (16,3-5). თარგმანი: ესეცა დიდი
Line of ed.: 14     
ქებაჲ არს, რაჟამს წამებდეს ჭირთა შინა და ღუაწლთა თანამდგო\მობასა
Line of ed.: 15     
და ვიდრე სიკუდიდმდე ყოვლისავე თავს-დებასა, წარსა\მართებელად
Line of ed.: 16     
სახარებისა, ხოლო თანამდგომობასა და შეწევნასა
Line of ed.: 17     
იტყჳს ანუ ქადაგებითა სიტყუასა მოძღურებისასა ანუ მინიჭებითა
Line of ed.: 18     
მათდა საჴმართაჲთა, რომლისათჳს არა ხოლო მოციქული, არამედ
Line of ed.: 19     
ყოველნი ეკლესიანი წარმართთანი მადლიერ იყვნეს, ხოლო სახ\ლად-სახლადობაჲ
Line of ed.: 20     
კრებულთა მათთაჲ ორ სახედ გულისჴმა-იყოფე\ბის:
Line of ed.: 21     
[ანუ] რამეთუ ესოდენ რჩეულ იყვნეს, [ვიდრეღა] სახლი მათი
Line of ed.: 22     
ეკლესია ყვეს; [ანუ] ესოდენ მორწმუნე იყვნეს ყოვლით სახლეული\თურთ,
Line of ed.: 23     
ვიდრემდის თჳთ სახლებიცა კაცად-კაცადისა მათისაჲ ეკლე\სია
Line of ed.: 24     
იყო, ვინაჲცა თჳთ სიტყუაჲ ესე [ესრეთ] უსაკუთრეს არს,
Line of ed.: 25     
ვითარმედ: სახლად-სახლად ეკლესიანი მათნი. ესე
Line of ed.: 26     
იგი არს, ვითარმედ ანუ თჳს-თჳს შეექმნა ეკლესიები სახლთა შინა
Line of ed.: 27     
მათთა, ანუ თჳთ სახლები თითოეულისა მათისაჲ მიმსგავსებულ იყო
Line of ed.: 28     
ეკლესიასა ღმრთისასა სიმდიდრითა წესიერებისაჲთა.

Verse: 5   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 29        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ ეპენეტოსს, საყუარელსა ჩემ\სა,
Line of ed.: 30     
რომელ-იგი არს პირველი ნაყოფი აქაიაჲსაჲ ქრისტეს მიმართ
Line of ed.: 31     
(16,5). თარგმანი: დიდ არს საყუარელობაჲ პავლესი, რომელი-იგი
Line of ed.: 32     
ბჭობით და არა მეგობრობით განჰყოფდა სიყუარულსა, ხოლო ვი\თარ-იგი
Line of ed.: 33     
უსაკუთრეს არს: დასაბამ ნაყოფთა აქაიაჲსა\თა
Line of ed.: 34     
ამისთჳს უწოდს ეპენეტოსს, რამეთუ ანუ [პირველ] ყოველთასა
Line of ed.: 35     
მას ერწმუნა, ანუ უმეტეს სხუათასა აჩუენებდა კრძალულებასა.
Line of ed.: 36     
ვინაჲცა, რაჲთა არა სოფლიოთა რათმე მთავრობათაგანად შეგე\რაცხოს
Page of ed.: 158   Line of ed.: 1     
დასაბამობაჲ იგი ნაყოფთა მისთაჲ, ამისთჳს შესძინებს,
Line of ed.: 2     
ვითარმედ: "ქრისტეს მიმართ", და არა კაცთა მიმართი არს უპი\რატესობაჲ
Line of ed.: 3     
იგი მისი.

Verse: 6   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ მარიამს, რომელი-იგი ფრიად
Line of ed.: 5     
დაშურა თქუენდა მიმართ (16,6). თარგმანი: ესე იგი არს, ვითარმედ
Line of ed.: 6     
არა თავისა თჳსისათჳს ხოლო იღუაწა, რაჲთა ცხონდეს, არამედ
Line of ed.: 7     
თქუენდაცა კეთილისა მასწავლელ იქმნა. ხოლო ვითარ რომელი-ესე
Line of ed.: 8     
სხუასა ადგილსა იტყჳს, ვითარმედ: "დედათა მოძღურებად არა
Line of ed.: 9     
უბრძანებ", აქა აქებს სწავლით დაშურომასა ამისსა? -- ცხად
Line of ed.: 10     
არს, ვითარმედ საეროდ საყდარსა მოძღურებისასა დაჯდომად არა
Line of ed.: 11     
შეუნდობდა, რაჲთა\\მცა Manuscript page: E150r  შორის შესაკრებელთა და უბანთა
Line of ed.: 12     
ასწავებდეს, ხოლო თჳსაგან ვიეთმე მიმართ სწავლად და თხრობად
Line of ed.: 13     
[სიტ]ყუასა მას ცხორებისასა არა აყენებდა, ვითარ-იგი ეტყჳს ცო\ლსა
Line of ed.: 14     
ურწმუნოჲსასა: "რაჲ იცი, დედაკაცო, აცხოვნო თუ ქმარი
Line of ed.: 15     
შენი".

Verse: 7   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 16        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ ანდრონიკეს და იუნიანს, ნათე\სავთა
Line of ed.: 17     
ჩემთა და თანა-ტყუეთა ჩემთა, რომელნი არიან შესწავებულ
Line of ed.: 18     
მოციქულთა შორის, რომელნი ჩემსა წინაჲ[თ]ცა იყვნეს ქრისტეს
Line of ed.: 19     
მიერ (16,7). თარგმანი: დიდი ქებაჲ არს ნათესავობაჲ, ხოლო
Line of ed.: 20     
უმეტესი ქებაჲ არს თანატყუეობაჲ პავლესი, რომელი-იგი
Line of ed.: 21     
დაღაცათუ ტყუედ არაოდეს მიცემულ არს, არამედ ტყუეთასა უძჳრესი
Line of ed.: 22     
შეემთხუეოდა უცხოებასა თანა მამულისა ქუეყანისასა; შიმშილი და
Line of ed.: 23     
წყურილი, დევნულებაჲ, გინებაჲ და პყრობილებაჲ. კუალად, შეს\წავებულ
Line of ed.: 24     
უწოდს მათ მოციქულთა შორის, რამეთუ სახელსა
Line of ed.: 25     
თანა მოციქულებისასა საქმეცა მოეგო, სათნოებისა მიერ სახელო\ვან-მყოფელი
Line of ed.: 26     
მათი.

Line of ed.: 27        
ეჰა საკჳრველებაჲ! ვითარ არა ხოლო ანდრონიკეს, მამაკაცსა,
Line of ed.: 28     
არამედ იუნიანსცა დედაკაცსა ქებისა ღირს ჰყოფს მოციქული, და
Line of ed.: 29     
გარდამატებულებითა სიმდაბლისაჲთა არა სირცხჳლ-იჩენს წმიდაჲ
Line of ed.: 30     
იგი სული, ვითარმედ უწინარეს მისსა მოსრულ იყვნეს იგინი სარ\წმუნოებად
Line of ed.: 31     
ქრისტესსა.

Verse: 8   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ ამპლიას, საყუარელსა ჩემსა
Line of ed.: 33     
უფლისა მიერ (16,8). თარგმანი: უჩუენებს მოციქული, ვითარმედ
Line of ed.: 34     
არავის თუალ-ხუმით პატივ-სცემს მიზეზითა მეგობრობისაჲთა, არამედ
Line of ed.: 35     
მას ხოლო შეიყუარებს, რომელი სათნოდ უფლისა მოქალაქობითა
Page of ed.: 159   Line of ed.: 1     
საყუარელ მისსა იქმნებოდის, რამეთუ ესე არს "საყუარელი
Line of ed.: 2     
უფლისა მიერ".

Verse: 9   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 3        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ ორბანოსს, თანაშემწესა ჩუენსა
Line of ed.: 4     
ქრისტეს მიერ, და სტაქეს, საყუარელსა ჩემსა (16,9). თარგმანი:
Line of ed.: 5     
დიდ არს საყუარელობაჲ პავლესი, კეთილად და სათნოდ
Line of ed.: 6     
ქცევითა, ხოლო უდიდეს არს [თანაშემწეობაჲ და მის თანა
Line of ed.: 7     
და]შურომაჲ სახარებასა შინა ქრისტესსა.

Verse: 10   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 8        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ აპელლეს, რჩეულსა ქრისტეს
Line of ed.: 9     
მიერ (16,10). თარგმანი: რჩეულებაჲ ესე სამოციქულოჲ არა ჴორ\ციელისა,
Line of ed.: 10     
არამედ სულიერისა უბიწოდ მოქალაქობისაჲ არს.

Line of ed.: 11        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ არისტოვულესგანთა მათ (16,10).
Line of ed.: 12     
თარგმანი: ნუუკუე და არა პირველთა, არცა შესწავებულთაგანნი
Line of ed.: 13     
იყვნეს, ამისთჳს არცაღა სახელით მოიჴსენებს მათ.

Verse: 11   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 14        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ ეროდიონს, ნათესავსა ჩემსა
Line of ed.: 15     
(16,11). თარგმანი: გინათუ თჳსებითა ჴორციელითა, ანუ თუ, ფრი\ად
Line of ed.: 16     
უფროჲს, სულიერითა ნათესავ მოციქულისა იყო ეროდიონ.

Line of ed.: 17        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ ნარკისოჲსგანთა მათ უფლისა
Line of ed.: 18     
მიერ (16,11). თარგმანი: ნუუკუე და საღმრთოჲსა ქადაგებისა რწ\მუნებითა
Line of ed.: 19     
და არა ჴორციელითა შვილობითა სახელ-ედებოდა მათ
Line of ed.: 20     
ნარკისოჲსგანად.

Verse: 12   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 21        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ ტრჳფენას და ტრჳფონას,
Line of ed.: 22     
რომელნი მაშურალ არიან უფლისა მიერ (16,12). თარგმანი: ზემო
Line of ed.: 23     
მარიამისთჳს ფრიად დაშურომაჲ თქუა, ხოლო აწ ამათთჳს ფრიად
Line of ed.: 24     
უმეტესსა ქებასა იტყჳს, ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს, ვითარმედ:
Line of ed.: 25     
რომელნი შურებიან უფლისა მიერ; რამეთუ ე[გ]ეცა
Line of ed.: 26     
დედანი იყვნეს, რომელნი ჯერეთ დაშურებოდეს სწავლასა შინა
Line of ed.: 27     
სახარებისასა.

Line of ed.: 28        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ პერსიდას საყუარელსა, რომე\ლი
Line of ed.: 29     
ფრიად დაშურა უფლისა მიერ (16,12). თარგმანი: და ესეცა
Line of ed.: 30     
დედაკაცი უმეტეს იქების, რამეთუ საყუარელცა და მშრო\მელცა
Line of ed.: 31     
ეწოდა მოციქულისა მიერ.

Verse: 13   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 32        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ რუფოს, რჩეულსა უფლისა
Line of ed.: 33     
მიერ, და დედასა მისსა და ჩემსა (16,13). თარგმანი: მრჩობლ არს
Line of ed.: 34     
ქებაჲ ესე: ვითარ ძესა, რჩეულ უფლისა, და დედასა -- აღსავსედ
Line of ed.: 35     
სათნოებითა სახელ-სდებს: რამეთუ ესე არს "დედასა მისსა და
Page of ed.: 160   Line of ed.: 1     
ჩემსა", რამეთუ სათნოებითა აღსავსე იყო დედაკაცი იგი.

Verse: 14   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 2        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ ასჳნკრიტეს, ფლეღონს, ერმეს,
Line of ed.: 3     
პატროვას, ერმას და მათ თანათა მათ ძმათა (16,14). თარგმანი: და
Line of ed.: 4     
ესენიცა სახლეულ იყვნეს ურთიერთას; Manuscript page: E150v  ანუ თჳსებითა სარწმუ\ნოებისაჲთა
Line of ed.: 5     
ანუ ჴორციელისა მახლობელობისაჲთა.

Verse: 15   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 6        
მოციქულისაჲ: კითხვაჲ არქუთ ფილოლოგეს და ივლიას, ნირეას
Line of ed.: 7     
და დასა მისსა, და ულუმპას და მათ თანათა მათ ყოველთა წმიდათა
Line of ed.: 8     
(16,15). თარგმანი: აჰა ესერა ზოგად ყოველთა წმიდად წოდე\ბითა
Line of ed.: 9     
არღარაჲ დააკლო მათ შესხმათაგანი.

Line of ed.: 10        
ხოლო ეძიებენ ვიეთნიმე, თუ რაჲსათჳს ესოდენთაჲ სახელდე\ბით
Line of ed.: 11     
წარმოთქუმაჲ ყო ებისტოლესა ამას შინა, რაოდენთაჲ სხუაგან
Line of ed.: 12     
არა სადა უქმნიეს. ესე ამისთჳს, რამეთუ არღა ეხილვნეს ჰრო\მაელნი,
Line of ed.: 13     
არცა მისრულ იყო მათდა. კუალადცა იტყოდის ვინმე,
Line of ed.: 14     
ვითარმედ: არცა კოლასელნი ეხილვნეს და არარაჲ ესევითარი ყო
Line of ed.: 15     
მათდა მიმართ. არამედ, ვინაჲთგან სამეუფო იყო ქალაქი ჰრომისაჲ,
Line of ed.: 16     
და მრავალნი სხუათა ქალაქთაგან მეცნიერნი და მეგობარნი მო\ციქულისანი
Line of ed.: 17     
მისრულ და დაშენებულ იყვნეს მუნ, ვითარცა უმაგ\რესსა
Line of ed.: 18     
შინა და უდიდებულესსა, ამისთჳს სახელდებით მოიჴსენნა
Line of ed.: 19     
იგინი, ვითარცა უცხოებად განსრულნი და თჳსსა სახლსა შინა
Line of ed.: 20     
კეთილად მსახურებულნი მოციქულისანი, რომელთა მრავალი რაჲ
Line of ed.: 21     
ჰვნებოდა მისთჳს, რაჲთა ჯეროვნად ნუგეშინის-სცეს და განამტკიც\ნეს
Line of ed.: 22     
იგინი.

Verse: 16   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 23        
მოციქულისაჲ: მოიკითხევდით ურთიერთას ამბორის-ყოფითა
Line of ed.: 24     
წმიდითა (16,16). თარგმანი: ვინაჲთგან არს არაწმიდაჲცა მო\კითხვაჲ
Line of ed.: 25     
და ამბორის-ყოფაჲ, ამისთჳს დაჰრთო სახელი სიწმი\დისაჲ,
Line of ed.: 26     
მაოტებელად ყოვლისავე ბილწებისა და არაწმიდებისა.

Line of ed.: 27        
მოციქულისაჲ: გიკითხვენ თქუენ ეკლესიანი ქრისტესნი (16,16).
Line of ed.: 28     
თარგმანი: დასასრულსა კითხვათასა ზოგადი კითხვისა სიტყუაჲ
Line of ed.: 29     
დაჰრთო პირითა ეკლესიათაჲთა, რაჲთა არავინ შეწუხნეს მოუჴსე\ნებელად
Line of ed.: 30     
დაშთომისათჳს სახელისა თჳსისა.

Verse: 17   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 31        
მოციქულისაჲ: გლოცავ თქუენ, ძმანო (16,17). თარგმანი: არა
Line of ed.: 32     
ვისმე და ვისმე, არამედ ზოგად ყოველთა მოქენე არს, ამისთჳს
Line of ed.: 33     
იტყჳს, ვითარმედ: "თქუენ".

Line of ed.: 34        
მოციქულისაჲ: ეკრძალებოდეთ მათგან, რომელნი-იგი წვალე\ბასა
Line of ed.: 35     
და საცთურსა იქმან გარეშე მის მოძღურებისა, რომელი თქუენ
Line of ed.: 36     
გისწავიეს (16,17). თარგმანი: ამისთჳს უწოდს ძმად, და წეს[სა]
Page of ed.: 161   Line of ed.: 1     
სწავლისასა, ვითარცა სათხოელსა რასმე, ვედრებით ითხოვს მათ\გან,
Line of ed.: 2     
ვითარ-იგი უსაკუთრეს არს, ვითარმედ: განიცდიდით გან\ყოფილებათა
Line of ed.: 3     
მათ და შებრკოლებათა, რომელნი იქმ\ნებოდინ
Line of ed.: 4     
გარეშე სწავლისა მის, რომელი თქუენ
Line of ed.: 5     
გისწავიეს, და მისდერკით მათგან. ესე იგი არს, რამეთუ
Line of ed.: 6     
"განცდითა" ამას მოასწავებს, ვითარმედ არა არიან იგინი ცხად,
Line of ed.: 7     
არამედ ფარულ სიბოროტითა და მზაკუვარებითა. ამისთჳს საქმი\საგან
Line of ed.: 8     
სახელ-სდებს, რამეთუ არიან იგინი განმყოფელ მათდა ურ\თიერთას,
Line of ed.: 9     
რომელნი-იგი ერთ იყვნენ სარწმუნოებითა ქრისტესითა,
Line of ed.: 10     
ხოლო შემდგომად განყოფისა და განწვალებისა შემოვლენ მებრკო\ლებანი,
Line of ed.: 11     
რომელ არიან სიტყუანი უცხო-მყოფელნი პირველ სწავ\ლულისა
Line of ed.: 12     
მისგან მართლმადიდებლობისა, რამეთუ არამცა იქმნებოდეს
Line of ed.: 13     
განყოფანი გინა დაბრკოლებანი, უკუეთუმცა არარაჲ შემოაქუნდა
Line of ed.: 14     
სხუაჲ უცხოჲ გარეშე სწავლისა მის, რომელი გისწავიეს. არა
Line of ed.: 15     
თქუა, ვითარმედ: "რომელ ჩუენ გასწავეთო"; არამედ -- რომელი-იგი
Line of ed.: 16     
პირველ ჩუენისაცა ქადაგებისა გასმიოდა და გერწმუნა და შეგე\წყნარა,
Line of ed.: 17     
რომელი-ესე უმეტესისა სიმტკიცისა მოქენე არს, ვითარცა
Line of ed.: 18     
ძუელი და მრავალჟამეული.

Line of ed.: 19        
მოციქულისაჲ: და განეშორენით მათგან, რამეთუ ეგევითარნი
Line of ed.: 20     
იგი უფალსა ჩუენსა იესუ ქრისტესა არა ჰმონებენ, არამედ თჳსსა
Line of ed.: 21     
მუცელსა (16,17-18). თარგმანი: ყოველნივე წვალებანი და შე\ბრკოლებანი
Line of ed.: 22     
მონებითა ვნებათა და მუცლისაჲთა შემოჴდეს სოფლად,
Line of ed.: 23     
ვინაჲცა საგონებელ არს, ვითარმედ ჰურიათაგანნი იყვნეს ესევითარ\ნი
Line of ed.: 24     
იგი კაცნი; რამეთუ მარადის მუცლისა მონად და ნაყროვნად
Line of ed.: 25     
ჰურიანი შეისმინებიან.

Verse: 18   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 26        
მოციქულისაჲ: და ტკბილად-მეტყუელებითა მით და კურთხე\ვითა
Line of ed.: 27     
აცთუნ\\ნიან Manuscript page: E151r  გულნი უმანკოთანი (16,18). თარგმანი: ეს\რეთ
Line of ed.: 28     
[იტყჳს], ვითარმედ: ვიდრე სიტყუათამდე ოდენ და არა საქმეთაცა
Line of ed.: 29     
ძალ-უც მიწევნად მლ[ი]ქნელობასა მათსა, რამეთუ ზაკუვით
Line of ed.: 30     
[მოპო]ვნებითა ტკბილმეტყუელ[ებ]ისა და კურთხევისაჲთა აცთუნებენ
Line of ed.: 31     
გულებსა; არა ყოველთასა, [არამედ] უმანკოთა, ესე იგი არს უსწავ\ლელთა
Line of ed.: 32     
და უგუნურთასა.

Verse: 19   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 33        
მოციქულისაჲ: ხოლო თქუენი ეგე მორჩილებაჲ ყოველთა მი\მართ
Line of ed.: 34     
განთქუმულ არს (16,19). თარგმანი: ვინაჲთგან ცთომილე\ბაჲ
Line of ed.: 35     
არა ყოველთა, არამედ ვიეთმე დაასაჯა, ამისთჳს საღმრთოდ
Line of ed.: 36     
მორჩილებისა მათ ყოველთაჲსა უმრავლესთა მოუწოდს მოწამეთა,
Page of ed.: 162   Line of ed.: 1     
რაჲთა სიმრავლისაგან ერისა ჰრცხუენოდის მათ, ერთგზის ყოველ\თა
Line of ed.: 2     
შორის განთქუმულისა მის საღმრთოჲსა მორჩილებისა მათისა
Line of ed.: 3     
კუალად ცვალებად და დაჴსნად მორჩილებითა საცთურისაჲთა.

Line of ed.: 4        
მოციქულისაჲ: მიხარის უკუე თქუენთჳს და მნებავს თქუენი,
Line of ed.: 5     
რაჲთა ბრძენ იყვნეთ კეთილისათჳს და უმანკო -- ბოროტისათჳს
Line of ed.: 6     
(16,19). თარგმანი: უხარის უცთომელობასა ზედა მათსა, და ას\წავებს
Line of ed.: 7     
ბრძენ ყოფად აღრჩევასა შინა კეთილისასა, ხოლო უმანკო
Line of ed.: 8     
ყოფად -- ყოვლად მიუახლებელობასა ბოროტისასა.

Line of ed.: 9        
სევერიანესი: სიბრძნისაჲ ჴუმევაჲ ჯერ-არს, რაჲთა არავისგან
Line of ed.: 10     
სხჳსა გუევნებოდის უკრძალველობითა და მარტივობითა, ხოლო
Line of ed.: 11     
უმანკოებისაჲ -- რაჲთა არავის ვავნებდეთ ჩუენითა მით სიფრთხი\ლითა
Line of ed.: 12     
და ღონიერებითა.

Verse: 20   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 13        
მოციქულისაჲ: ხოლო ღმერთმან მშჳდობისამან შემუსრენ ეშ\მაკი
Line of ed.: 14     
ქუეშე ფერჴთა თქუენთა ადრე (16,20). თარგმანი: ვინაჲთგან
Line of ed.: 15     
ჯერეთ იყვნეს-ღა მათ შორის შფოთნი და განწვალებანი, ამისთჳს
Line of ed.: 16     
მომცემელსა მშჳდობისასა ხადის დამშჳდებად მათდა, და დაცხრო\მად
Line of ed.: 17     
მათგან მიზეზთა დაბრკოლებისათა, შემუსრვითა ეშმაკისაჲთა,
Line of ed.: 18     
რომელი ფრიად უფროჲს არს დათრგუნვისა, რაჟამს არა ხოლო
Line of ed.: 19     
შფოთნი და დაბრკოლებანი, არამედ თჳთ მიზეზიცა და მომპოვნებე\ლი
Line of ed.: 20     
მათი სატანა შეიმუსროს; არა მყოვარ, არამედ ადრე; რამეთუ
Line of ed.: 21     
შემოკლებითა ჟამისაჲთა ფრიად უფროჲს ნუგეშინის-სცემს მათ.

Line of ed.: 22        
მოციქულისაჲ: მადლი უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესი თქუენ
Line of ed.: 23     
ყოველთა თანა (16,20). თარგმანი: კუალად მოაჴსენებს მათ მადლი\სათჳს
Line of ed.: 24     
ღმრთისა, რომელმან-იგი უკუეთუ მაშინ გუაცხოვნნა, მტერ
Line of ed.: 25     
რაჲ ვიყვენით, რაოდენ უფროჲს აწ! ჰხედავა, ვითარ შემდგომად
Line of ed.: 26     
საქმითისა მოქმედებისა სათნოებათაჲსა, კუალად მისივე მადლი საჴმარ
Line of ed.: 27     
არს საცხორებელად ჩუენდა? ამისთჳს მოციქულმან, წამა რაჲ მორ\ჩილებაჲ
Line of ed.: 28     
მათი, ამისსა შემდგომად კუალად მადლით ცხოვნებასავე
Line of ed.: 29     
ულოცავს.

Verse: 21   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 30        
მოციქულისაჲ გიკითხვენ თქუენ ტიმოთე, შემწე ჩემი, და
Line of ed.: 31     
ლუკიოს (16,21). თარგმანი: იხილე ქებაჲ ტიმოთესი, ვითარ თა\ნაშემწედ
Line of ed.: 32     
სახარებისა ქრისტესისა უწოდს მას პავლე, და მის თანა
Line of ed.: 33     
მოიჴსენებს ლუკიოსს.

Line of ed.: 34        
მოციქულისაჲ: და იასონ და სოსიპატროს, ნათესავნი ჩემნი
Line of ed.: 35     
(16,21). თარგმანი: ამას იასონს ლუკაცა მოიჴსენებს საქმესა
Page of ed.: 163   Line of ed.: 1     
შინა მოციქულთასა, და სიმჴნესა მისსა განაცხადებს, ვითარ\მედ:
Line of ed.: 2     
ესოდენ კადნიერ იყო, ვიდრემდის პავლეს ქადაგებისათჳს პყრო\ბილ
Line of ed.: 3     
და მთავართა წინაშე წარდგინებულ იქმნა. ვინჲცა აწ მოციქუ\ლი
Line of ed.: 4     
ესევითარისა კადნიერებისათჳს უწოდს მას სოსიპატროჲთურთ
Line of ed.: 5     
ნათესავად თჳსსა; რამეთუ მსგავს მისსა იყვნეს უშიშოებითა
Line of ed.: 6     
ქრისტეს აღსაარებისა და ქადაგებისაჲთა.

Verse: 22   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 7        
მოციქულისაჲ: გიკითხავ თქუენ მე, ტერტიოს, რომელმან და\ვწერე
Line of ed.: 8     
წიგნი ესე უფლისა მიერ (16,22). თარგმანი: ნაცვალ დიდთა
Line of ed.: 9     
ქებათა ესე ოდენ კმა არს, რომელ სარწმუნო იყო დამწერელად
Line of ed.: 10     
ღმრთივ-აღძრულთა მათ სიტყუათა დიდისა ამის მოციქულისათა.

Verse: 23   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 11        
მოციქულისაჲ: გიკითხავს თქუენ გაიოს, მოსტუმრე ჩემი და
Line of ed.: 12     
ყოვლისა ეკლესიისაჲ (16,23). თარგმანი: ესე გაიოს არა ხოლო
Line of ed.: 13     
მოციქულისა, არამედ ყოვლისა Manuscript page: E151v  ეკლესიისა, რომელ არს შესაკრე\ბელი,
Line of ed.: 14     
ზოგებით განმსუენებელ და მასპინძელ იყო.

Line of ed.: 15        
მოციქულისაჲ: გიკითხავს თქუენ [ე]რასტოს, მნე ქალაქისაჲ,
Line of ed.: 16     
და კუარტოს ძმაჲ (16,23). თარგმანი: კითხვასა ამას ერასტოჲს
Line of ed.: 17     
მნისასა, ესე იგი არს განმგისასა, არა ესრეთ ლიტონად
Line of ed.: 18     
დაჰრთავს პატივსა მას განმგეობისა მისისასა, არამედ განსასწავლე\ლად,
Line of ed.: 19     
ვითარმედ, რაოდენცა დიდი ვის მთავრობაჲ და განმგებელო\ბაჲ
Line of ed.: 20     
აქუნდეს, არა უჴმს უგულებელს-ყოფაჲ ზრუნვისა და მოკითხ\ვისა
Line of ed.: 21     
ძმათასჲსაი, რომლისა მიერ უმეტეს მოიმადლების ღმერთი,
Line of ed.: 22     
რაჟამს არა ხოლო თჳსისა ქალაქისა, არამედ უცხოთაცა მიმართ
Line of ed.: 23     
მიიწეოდის მჴურვალებითა ღმრთისმსახურებისაჲთა. ვინაჲცა ნუმცა
Line of ed.: 24     
ვინ იტყჳს, ვითარმედ: "მე ამის რაჲსმე უცალოებისათჳს შემენდოს";
Line of ed.: 25     
რამეთუ არცა ერთი მიზეზი არს, რომელმანმცა შეუძლო განკუეთად
Line of ed.: 26     
ღმრთისმსახურებისა. ხოლო კუარტის ერთი არს
Line of ed.: 27     
სამეოცდაათთა/განი.

Verse: 24   Link to pavleni Link to pavlecd
Line of ed.: 28        
მოციქულისაჲ: მადლი უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესი თქუენ
Line of ed.: 29     
ყოველთა თანა, ამენ (16,24). თარგმანი: ვინაჲ ეწყო საფუძველსა
Line of ed.: 30     
ებისტოლისასა, იგივე ყო სართულად ებისტოლისა. ხოლო მადლი
Line of ed.: 31     
რაჲ თქუას, ქველისმოქმედებათა მოგუაჴსენებს ქრისტესთა, რამეთუ
Line of ed.: 32     
მადლით მოცემულ არს მის მიერთა კეთილთა უხუებაჲ, რომელ არს
Line of ed.: 33     
მოტევებაჲ ცოდვათაჲ. ხოლო თუ ვითარ იქმნების ამის მადლისა
Line of ed.: 34     
ჩუენ თანა ყოფაჲ, ცხად არს, ვითარმედ -- მოქმედებითა კეთილთა
Line of ed.: 35     
საქმეთაჲთა, რომელთა მიერ იქმნების ჩუენ შორის მკჳდრობაჲ სულისა
Page of ed.: 164   Line of ed.: 1     
წმიდისაჲ, რომელი-იგი მამამან მოგუცა ძისა მიერ თჳსისა; რამეთუ
Line of ed.: 2     
ვერვინ ბოროტად ქცევითა მაგინებელი თავისა თჳსისაჲ დაიმჭირავს
Line of ed.: 3     
მის შორის მოქმედებასა სულისა წმიდისასა. აწ უკუე, პირველი იგი
Line of ed.: 4     
მონიჭებაჲ მადლისაჲ ქრისტეს მიერ იქმნების, ხოლო დაცვისა მი\სისა
Line of ed.: 5     
და წარდევნისა ჩუენ ვართ უფალ, რამეთუ უკუეთუ ზეცისასა
Line of ed.: 6     
ვზრახვიდეთ, იგი ჩუენ შორის არს; ხოლო რაჟამს საწუთროჲსასა
Line of ed.: 7     
შევექცეთ, მაშინ წარვსდევნით მას ჩუენგან; ვინაჲცა თჳთ უფალი
Line of ed.: 8     
იტყჳს, ვითარმედ: "სული ჭეშმარიტებისაჲ, რომელი სოფელსა ამას
Line of ed.: 9     
ვერ ძალ-უც მიღებად, რამეთუ არა ხედავს მას, არცა იცის იგი.
Line of ed.: 10     
აჰა, უცილობელი წამებაჲ, ვითარმედ სოფლიოთა ზრუნვათაგან შე\პყრობილი
Line of ed.: 11     
სული არა ხოლო ვერ იპყრობს, არამედ ვერცაღა მი\იღებს,
Line of ed.: 12     
ვერცა თუ მიხედავს და იცნობს მას.

Line of ed.: 13        
ამისთჳს ვისწრაფოთ, საყუარელნო, რაჲთა სავანე კეთილი მი\ვსცეთ
Line of ed.: 14     
მას თავთა შორის ჩუენთა ყოვლითა კრძალულებითა, და
Line of ed.: 15     
არარას მისდა საძულელსა მოქმედებითა, უფროჲსღა -- მოსწრაფედ
Line of ed.: 16     
მოქმედებითა ქრისტეს მცნებათაჲთა, რაჲთა ლოცვისაებრ სამოციქუ\ლოჲსა
Line of ed.: 17     
- მადლი სულისა წმიდისაჲ განუშორებელ იყოს ჩუენდა,
Line of ed.: 18     
მადლითა და კაცთმოყუარებითა მის თავადისა ქრისტეს ღმრთისა,
Line of ed.: 19     
მჴსნელისა და მაცხოვრისა ჩუენისაჲთა. რომლისა თანა მამასა
Line of ed.: 20     
შუენის დიდებაჲ, პატივი და თაყუანისცემაჲ, თანა ყოვლად წმიდით
Line of ed.: 21     
სულითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი-უკუნისამდე, ამენ.



Next part



This text is part of the TITUS edition of John Chrysostom, Commentary on the Pauline Epistles I.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 5.3.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.