ARMAZI
Text collection: SP 
Svan Poetic Texts

as published in the edition
Svanuri P̣oezia.
I.
Simġerebi šeḳribes da kartulad targmnes
A. Šaniʒem, V. Topuriam, M. Guǯeǯianma
(Masalebi kartvelur enata šesc̣avlisatvis, II) /
Svanskaja poèzia,
I.
Pesni sobrali i pereveli na gruzinskij jazyk
A. Šanidze, V. Topuria i M. Gudžedžiani
(Materialy dlja izučenija kartvel'skix jazykov, II) /
Poésie svane,
I.
Chansons recueillies et traduites en géorgien par
A, Chanidzé, V. Topouria et M. Goudjédjiani
(Matériaux pour l'étude des langues kartvéliennes, II),
Tbilisi 1939
entered with German translations and additional notes
by J. Gippert,
Berlin / Bamberg / Frankfurt, 1986-1997;
corrections and additions by members of the
Institute of Dialectology, University of Kutaisi,
under the direction of Ṭariel Puṭḳaraʒe,
Kutaisi, May 1998;
electronic version of the Georgian translation
prepared by Nino Naḳani and Ketevan Bakradze,
Kutaisi, 2001;
ARMAZI version by Jost Gippert,
Frankfurt a/M, 15.10.1998 / 1.6.2000 / 15.9.2001 / 21.8.2002


სვანური პოეზია,
ი.
სიმღერები შეკრიბეს და ქართულად თარგმნეს
ა. შანიძემ, ვ. თოფურიამ, მ. გუჯეჯიანმა
(მასალები ქართველურ ენათა შესწავლისათვის, II)
თბილისი 1939.


ქართული ტექსტის საინტერნეტო გამოცემა მომზადებულია
ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დიალექტოლოგიის სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტში
პროფ. ტარიელ ფუტკარაძის ხელმძღვანელობით;
ტექსტი კომპიუტერში შეიყვანეს ნინო ნაკანმა, ქეთევან ბაქრაძემ;
ელექტრონული ვერსია პროფ. იოსტ გიპერტისა.




Text: 1a/Mlx. 
თამარ დედფა̈ლ -- თამარ დედოფალო


Page: 2  Verse: 1    ო, ხიადულ, თამარ დედფა̈ლ,   ო, სიხარულო, თამარ დედოფალო,

Verse: 2    ჩინ მაჩენე თამარ დედფა̈ლ!   ყველაზე უკეთესო თამარ დედოფალო!

Verse: 3    ფა̈თვა̈რ ჯაგა̈ნდა ყვა̈რყვლაი,   თმები გქონდა ("გედგა") ხუჭუჭი,

Verse: 4    თერა̈ლ ჯისგურდა გიშრიშე,   თვალები გეჯდა გიშრისა,

Verse: 5    შდჷქა̈რ ჯადდა მარგლიტიშე;   კბილები გქონდა მარგალიტისა;

Verse: 6    სგაშხან ჯაქუდა ატლასე,   შიგნით გეცვა ატლასი,

Verse: 7    ქა̈მშხან ჯაქუდა აბჯარე,   გარეთ გეცვა აბჯარი,

Verse: 8    ჭჷშხას ჯასდანდა, ო, ჩექმარე,   ფეხზე გეცვა, ო, ჩექმები,

Verse: 9    თხუმას ჯაგა̈ნდა ზურჩია;   თავზე გედგა ზუჩი;

Verse: 10    ჩაჟილდ ჯეყად ქვიშმიშ ფერიშ,   ცხენი გყავდა ქვიშისფერისა,

Verse: 11    ჰჷნგრილ ჯიგანდა, ოჲ, ლჷშკა̈დი,   უნაგირი გედგა, ოი მოჭედილი,

Verse: 12    ჰა̈ღვირ ჯისდა̈ნდა ლუნცროვე,   აღვირი გედგა, მოვერცხლილი,

Verse: 13    მადრა̈ჴ ჯუღვა̈ნდა ოქვრა̈ში,   მათრახი გქონდა ოქროსი,

Verse: 14    თამარ დედფა̈ლ, თაჲამარა̈ლსი,   თამარ დედოფალო, თამარს,

Verse: 15    ჩიდ მაჩენე თაჲამარა̈ლსი!   ყველაზე უკეთეს თამარს!




Text: 1b/Ecr. 
თამარ დედფა̈ლ


Page: 2  Verse: 1    თამარ დედფა̈ლ, თამარე,   თამარ დედოფალო, თამარ,

Verse: 2    ჲა̈რ აჯშალდა თამარეს?   ვინ გეომა თამარს?

Verse: 3    ქა(ჲ)ხოსრულა თამარეს.   დაუსრულებია თამარს. *

Verse: 4    - ფატან მადჷ, თამარე?   - პერანგი რა უყავ თამარ?

Verse: 5    ლაჩქილ მადჷ, თამარე?   - ლეჩაქი რა უყავ თამარ?

Verse: 6    - ლაჩქილ ა̈მსა̈დ აშა̈რისგა.   - ლეჩაქი დამრჩა აშარაში.

Verse: 7    - ქოშჷლ[დ] მადჷ, თამარე?   - ქოში რა უყავ თამარ?

Verse: 8    ვორი დელა, თამარე!   ვორი დელა, თამარ!

Page: 4  Verse: 9    მური მურყვამ, სი მურყვამ,   მურის ციხევ, შე ციხევ,

Verse: 10    შდურვას შაურდენ ჯაცხეპი,   ქონგურს შევარდენი გარს გარტყია,

Verse: 11    ხუნს ლაჩვარე ჩუ აყურეხ.   ძირში ("საძირკველათან) ირმები წვანან.

Verse: 12    შდჷქილ ჯაგა̈ნ მარგალიტიშ,   კბილი გედგა მარგალიტისა,

Verse: 13    ფა̈თულდ ჯაგა̈ნ აბრეშუმიშ.   თმა გედგა აბრეშუმისა.

Verse: 14    ვორი დელა, თამარე,   ვორი დელა, თამარ,

Verse: 15    თამარ დედფა̈ლ, თამარე!   თამარ დედოფალო, თამარ!

Verse: 16    ჩაჟილდ მადმა თამარეს,   ცხენი არ (ჰყავდა) თამარს.

Verse: 17    ჰჷნგრილდ მადმა თამარეს.   უნაგირი არ (ედგა) თამარს.

Verse: 18    ჩაფრილ ესუდ ეცერისგა.   ფეხსაცმელი (?) დავდევი ეცერში.


Page: Fn. 
Verse: g.1    ან: ქაიხოსრო - თამარს (?) ^



Text: 1c/Ip. 
თამარ დედფა̈ლ


Page: 4  Verse: 1    თამარ დედფა̈ლ, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   თამარ დედოფალო, თამარ,

Verse: 2    ლაჩქურ მეჩდე ლა̈მთილათე, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   ულეჩაქოდ წასულო სამამამთილოში თამარ,

Verse: 3    თამარ დედფა̈ლი, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   თამარ დედოფალო,

Verse: 4    ფატნურ მეჩდე ლა̈მთილათე, თაჲამა̄რა̈̄ლი.   უპერანგოდ წასულო სამამამთილოში.

Verse: 5    ივკა მადმა ლა̈მთილათე, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   ქვედაკაბა არ (გაგყვა) სამამამთილოში,

Verse: 6    კაბჷლდ მადმა ლა̈მთილათე, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   კაბა არ (გაგყვა) სამამამთილოში,

Verse: 7    ჩაფლა̈რი მადმა ლა̈მთილათე, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   ფეხსაცმელებიც ("ქალამნებიც") არ (გაგყვა) სამამამთილოში,

Verse: 8    ჩა̈ჟილდ მადმა ლა̈მთილათე, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   ცხენი არ (გაგყვა) სამამათილოში,

Verse: 9    ჰჷნგრილი მადმა ლა̈მთილათე, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   უნაგირიც არ (გაგყვა) სამამამთილოში,

Verse: 10    ჰა̈ღვრილ მადმა ლა̈მთილათე, თაჲამა̄რა̈̄ლი.   აღვირი არ (გაგყვა) სამამამთილოში.

Verse: 11    ლაჩქილ ჯეფრა̈ნ ჩია̈შდ ხოჩა, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   ლეჩაქი გეხურა ყველაზე კარგი,

Verse: 12    ფატა̈ნ ჯაქუდ ჩია̈შდ ხოჩა, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   პერანგი გეცვა ყველაზე კარგი,

Verse: 13    იუკოლ ჯაქუდ ჩია̈შდ ხოჩა, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   ქვედაკაბა გეცვა ყველაზე კარგი,

Verse: 14    კაბჷლდ ჯაქუდ ჩია̈შდ ხოჩა, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   კაბა გეცვა ყველაზე კარგი,

Verse: 15    ჩაფლა̈რ ჯა̄ზდა̈ნ ჩია̈შდ ხოჩა, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   ფეხსაცმელები გეცვა ყველაზე კარგი,

Verse: 16    ჩა̈ჟილდ ჯეყა̈დ ჩია̈შდ ხოჩა, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   ცხენი გყავდა ყველაზე კარგი,

Verse: 17    ჰჷნგირ ჯიგდა, ოჲ, ლჷშკა̈̄დილ, თაჲამა̄რა̈̄ლი,   უნაგირი გედგა, ოჲ, მოჭედილი,

Verse: 18    ჰა̈ღვირ ჯიზდა̈ნ, ოჲ, ლჷნქროვილ, თაჲამა̄რა̈̄ლი.   აღვირი გედგა, ოჲ, მოოქრული.





Text: 2/Lnr. 
ყანსავ ყიფჲანე -- ყანსავ ყიფიანო


Page: 6  Verse: 1    ყანსავ ყიფჲანე, ყანსავ ყიფჲანე,   ყანსავ ყიფიანო, ყანსავ ყიფიანო,

Verse: 2    უმჩა-უდგარა, უმჩა-უდგარა,   უბერებელ-უკვდავო, უბერებელ-უკვდავო,

Verse: 3    ულვტვა-უყვროვა,   დაუკოდავ-დაუყვერავო,

Verse: 4    სიქირ ბაქარა̈̄ლ,   სიქირ ბაქარალ (?),

Verse: 5    ჩორთა̈ჲ ჩა̈რთოლა̄ნ!   ფეხმოქცეულო ჩართოლანო!

Verse: 6    ჟი ინზორალეხ   იკრიბებიან

Verse: 7    სოლა-ლენჯარე,   სოლელ-ლენჯერლები,

Verse: 8    მესტჲა სეტარე,   მესტიელ-სეტელები,

Verse: 9    მჷლახ-მჷჟალე,   მულახ-მუჟალი,

Verse: 10    წვირმი-იფარე,   წვირმ-იფარი.

Verse: 11    კალა-უშგულა ...   კალა-უშგული...

Verse: 12    ხოჩა ღვაჟარე   კარგი ვაჟები

Verse: 13    ბაჴას იშჲალეხ;   ბახაში ომობენ!

Verse: 14    ბარჯას ხასდა̈ნდახ   მხარზე ედვათ

Verse: 15    ნამცა თოფარე,   ნამცას-თოფები,

Verse: 16    დჷთხელ პილარე ...   თხელპირიანები..

Verse: 17    ხოლა ღვაჟარე   ცუდი ვაჟები

Verse: 18    ტუბას ზჷსდა̈ნდახ,   ხევში ეყარნენ,.

Verse: 19    ბარჯას ხასდა̈ნდახ   მხარზე ედვათ

Verse: 20    ჯიჰრა̈ ტყენარე.   მუხის კეტები.




Text: 3/Kl. 
მირანგულა -- მირანგულა


Page: 6  Verse: 1    ოტ, საბრელა მირანგულა,   ო, საბრალო მირანგულა,

Verse: 2    დედეს ისგვა სი გარ ხორდა̈ს,   დედაშენს შენღა ჰყავდი,

Verse: 3    ნაუნხოლოშ მურყვამს ხორდა̈ს,   სინებივრით კოშკში ჰყავდი,

Verse: 4    ეჩავ ჯიჴდახ სა̈დილ ვახშა̈მს.   იქ გიზიდავდნგნ სადილ-ვახშამს.

Verse: 5    ფისევ ხაბა ჯჷმში ნა̈ბოზს!   ფისიმც დასხმია ოთხშაბათ საღამოს!

Verse: 6    მირანგულას ვახშა̈მ ოთჴიდხ,   მირანგულას ვახშამი მიუტანეს,

Verse: 7    მირანგულა დეს' ე̄სხვიდდახ:   მირანგულა არ დაუხვდათ:

Verse: 8    ესნა̈რ ა̈მჩედ ლა̈ჲმახვა̄ლთე სა̈ვჲარეში.   თურმე წასულა სავების სამტროდ.

Verse: 9    ლახასგიდნა დედე მიჩა:   გაუხედავს დედამისს:

Verse: 10    მაჩხფა̈რ ზაგა̈რ ბეჯგვენილა.   მაჩხფარის მთა[ზე] დგას.

Verse: 11    - ო, დედე̄ში მირანგულა,   - ო, დედისავ მირანგულა,

Verse: 12    ლეჩვმე-უჩვმა მა̈გ ჯიჩვმინა,   საქნარ-უქნარი ყველაფერი გიქნია,

Verse: 13    გზავრობ ჯერი ვეშგიმპილჲა̈შ!   მგზავრობა გექნება უკანასკნელი!

Page: 8  Verse: 14    ხაყერულდა სგიმჲა̈შ მეჯვგას,   უდარაჯებდა ვეძის მენახირეებს,

Verse: 15    ამ ლე̄თ, ნა̈ბოზ ჩუ ლაჲბურე,   ამ ღამეს, საღამო (რომ) დააბნელა,

Verse: 16    სგიმჲა̈შ მეჯვგა ჩუ ხოჴაცა,   ვეძის მენახირეები დაუღუპავს,

Verse: 17    ჩხარა ყვილ ჴა̈ნ ქა ხოქვითა,   ცხრა ცალი ხარი მოუპარავს,

Verse: 18    ეჯი სა̈ვჲა̈რს ჩუ ხობაჟახ.   იგი სავებს გაუგიათ.

Verse: 19    ფა̄და̈̄ს ახღვიჭდა სა̈ვჲარეშ.   მდევარი გამოეკიდა სავებისა

Verse: 20    არა-ჩხარა ქა ხოკვარა,   რვა-ცხრა (ჯერ თოფი) უსვრია,

Verse: 21    არა-ღეთ სა̈ვჲა̈რ ხოდგარა,   რვაოდე სავი მოუკლავს,

Verse: 22    ფა̄და̈̄სს ვეშგმავ ქა ლახჭონნე.   მდევარი უკუაქცია.

Verse: 23    აშ ხობინა ლიზ-ლიჩედი,   .. ასე დაუწყია სვლა-წასვლა,

Verse: 24    ფა̄და̈̄ს ახღვიჭდა ზურა̄ლა̈შ.   მდევარი გამოეკიდა ქალებისა.

Verse: 25    "ეჯ ფინთარე ზურალარე,   ეგ ფინთი ქალები,

Verse: 26    ფა̄და̈̄ს იმჟი მინს ხახლე̄ნახ,   მდევრობა მათ როგორ სცოდნიათ,

Verse: 27    მა̈გ არშლურა̈ჲ, მა̈გ ლაჩქურა̈ჲ!"   ყველა უნიფხო, ყველა ულეჩაქო!"

Verse: 28    ალჲა̈რს ვეშგმავ ქა̄დ ლახჭონნე.   ესენიც კვლავ უკუაქცია.

Verse: 29    აშ ხობინა ლი̄ზ-ლიჩედი {!},   ასე დაუწყჲა სვლა-წასვლა,

Verse: 30    თანა̈ღ-ზაგარიდ ანღჷრი,   მთა-გადასავლამდის მოდის,

Verse: 31    ჩხარა ყვილ სგვებინ ხორკალა.   ცხრა ცალი (ხარი) წინ ურეკის.

Verse: 32    ეჯ ფისრა̈ილ ვეზდენილა!   ეგ წაწყმენდილი ვეზდენი!

Verse: 33    ესნა̈რ ვეზდენს გა̈ნ ლოხქვიცა,   თურმე ვეზდენს გზა მოუჭრია,

Verse: 34    ჩუ ხოდრაჯდა თანაღ-ზაგა̈რ.   უდარაჯებდა მთა-გადასავალზე,

Verse: 35    ჰერ ათღანე კუთხვას მიჩა,   ხმა გაადენინა თავის კუთხვას,

Verse: 36    მირანგულა ჟი ლაჲგურნე.   მირანგულა გააგორა.

Verse: 37    ჟი ლა̈ჲჩოქვე თჷმი-გარჯუშ:   წამოიჩოქა გაჭირვებით:

Verse: 38    "ვოჲ ღერბეთ [ი] ვოჲ სამჷრთალ,   "ოჲ ღმერთო (და) ოჲ სამართალო,

Verse: 39    თხვიმ უწვრად ნომ[ა] ამცვირნა!"   თავი სისხლაუღებლად არ დამატოვებინო!"

Verse: 40    ჰერ ათღანდა კუთხვას მიჩა,   ხმა გაედინა მის კუთხვას,

Verse: 41    ვეზდენს ხაჴიდ მუჭოდისგა,   ვეზდენს მოარტყა მკერდში,

Verse: 42    ვეზდენილა ჩუდ ხოდგარა.   ვეზდენიც აგრეთვე მოუკლავს.

Verse: 43    "ჰატ, ლჷკჩევ ლი ბედი მიშგვი!   "ჰა, ნეტავი ჩემს ბედს!

Verse: 44    ჰა̈დურდ უწვრა მა̄მა ხვირი:   მთლად სისხლაუღებელი არ ვიქნები:

Verse: 45    ჩხარა სა̈ვჲა̈რ ჩუ მიდგარახ,   ცხრა სავი მომიკლავს,

Verse: 46    ჩხარა ყვილ ჴა̈ნ ქავ მიქვითა.   ცხრა ცალი ხარი მომიპარავს,

Verse: 47    ატ, საბრელა მირანგულა,   ა, საბრალო მირანგულა,

Verse: 48    ლეჩვმე-უჩვმა მა̈გ მიჩვმინა,   საქნარ-უქნარი ყველაფერი მიქნია,

Verse: 49    გზავრობ მე̄რი ვეშგიმპილიშ!"   მგზავრობა მექნება უკანასკნელი!"

Verse: 50    ყვარყვალი მიჩა ფათვარე   ხუჭუჭა მისი თმები

Verse: 51    შდუგვა̈რს ხუღვეხ ლასბუდარად,   თაგვებს აქვთ საბუდრად.

Page: 10  Verse: 52    თხვიმიშე ისგვი ჰაყა̈რი   შენი თავის ქალა

Verse: 53    უჯა̈რს ხუღვეხ ლა̈წჷნწილად,   გველებს აქვთ საწიწილედ

Verse: 54    ლესგიშე ისგვე ქჷპარე   შენი გვერდის ნეკნები

Verse: 55    ორბა̈ლს ხა̄დახ ღირიბ-ქარქა̈შ[დ],   ორბებს ჰქონდათ "ისრის ბუდედ"(?),

Verse: 56    თემიშე ისგვი გირგვდალე   შენი თვალის გალავნები (ირგვლივები)

Verse: 57    ღვამლა̈რს ხა̄დახ ლასჷრკალე[დ].   ყორნებს ჰქონჰათ სარკედ ("სარკეში ჩასახედად").

Verse: 58    ოტ, საბრელა მირანგულა,   ო, საბრალო მირანგულა,

Verse: 59    ნა̈ჲმახვა̄ლ ისგვი ჴანარე   შენი ნადავლი ("ნამტერალი) ხარები

Verse: 60    ქა ჯაცხიპდახ გირიშ მჷრგვალდ.   გეხვივნენ ირგვლიე.

Verse: 61    ხოშა̄დ საბრალ უშგვლა̈შ ბაპა̈რ,   კიდევ უფრო საბრალო უშგულის მღვდლები,

Verse: 62    ეჯჲა̈რ ლაღვჭარდ მალყა̈̄რს არდახ,   ისინი სავაჭროდ ბალყარეთში იყვნენ,

Verse: 63    ეჯჲა̈რ სა̈ვჲა̈რს ჩოთჷრმალახ,   ისინი სავებს დაუჭერიათ,

Verse: 64    ვა̈რა̈̄ლს კაჩუშ ხაწაბურახ;   წვერებს ჰპარსავდნენ ზეზე მდგომთ:

Verse: 65    ხოშა̄დ საბრალ უშგვლა̈შ ხეხვა̈რ,   კიდევ უფრო საბრალო უშგულის ქალები ("ცოლები")

Verse: 66    არშვლა̈რს კაჩუშ ხაკადჷ̄რახ.   ნიფხვებს ხდიდნენ ზეზე მდგომთ.

Verse: 67    დიდა̈ბ ოთჴა̈დ ლამრჲას უშგვლა̈შ!   დიდება უშგულის მარიამს!

Verse: 68    ბაპა̈რ სა̈ვჲა̈რს ჩუ ხაჩედახ,   მღვდლები სავებს გაჰქცევიან,

Verse: 69    მირანგულას შუკვდ ხალაკახ.   მირანგულას გზაზე წასწყდომიან.

Verse: 70    ნა̈ჲმახვა̄ლ მიჩა ჴანარე   მისი ნადავლი ("ნამტერალი") ხარები

Verse: 71    უშგვლა̈შ ბაპა̈რს ლელხვერ ხა̄დახ.   უშგულის მღვდლებს სალუხუროდ ჰყავდათ.

Verse: 72    დიდა̈ბ ოთჴა̈დ ლამრჲას უშგვლა̈შ!   დიდება უშგულის მარიამს!

Verse: 73    უშგულს ლუხორის ხაშდაბახ.   უშგულში ლუხორს მართავენ.

Verse: 74    - სეფსკვერდ მიჩა იმ ალნა̈ყიდ?   - მის სეფისკვერს მართავენ.

Verse: 75    - კვეცენს ა̈ლჴდედ ლჷლჷნჯა̈რუს.   - ლენჯერულ ხორბალს მოვიტანთ.

Verse: 76    ეჩქა ლამჷრჲას ხოსგოჯა:   მაშინ მარიამს უბრძანებია:

Verse: 77    "ქირსა̈̄შ სეფსკვერს დეშ ხვიშგედე!"   "ოსპის სეფისკვერს ვერ ვიკადრებ!"

Verse: 78    კვეცენ ხაშგვმინ იურსალმიშ.   ხორბალი სთხოვა იერუსალიმისა.

Verse: 79    ლაკლა̈ვ ხა̄დახ ატკვერ ზაგა̈რ,   სალეწი ჰქონდათ ატკვერის მთაზე,

Verse: 80    ლა̈წვრემ-ლა̈ნჲავ - მუშურ ზაგა̈რ,   სანიავებლები - მუშურის მთაზე,

Verse: 81    ლაფრა-ლაგოჰ - თვეთნულდა̈შ თხუმ.   საშრობ-საფქვავი - თვეთნულდის წვერზე.

Verse: 82    "დიდა̈ბ ოთჴა̈დ ლამრჲას უშგვლა̈შ!   "დიდება უშგულის მარიამს!

Verse: 83    სეფსკვერდ მიჩა ეჩის ლანყედ."   მის სეფისკვრად იმას გამოვაცხობთ".

Verse: 84    მეშხა ძუღვას ბერა̈ლ ხეზგეხ,   შავ ზღვაზე ბერები სახლობენ,

Verse: 85    ღვინა̈ლ-ზედა̈შ ეჩხა̈ნ იშგვმინ.   ღვინო-ზედაში იქიდან მოითხოვ.

Verse: 86    ღერთემ ძუღრუშ ჴა̈ნ ოხზჷზე,   ღმერთმა ზღვით ხარი გამოუგზავნა,

Verse: 87    მუჭვა̈რს ხუღვე ჯვიდ ი საკმელ.   რქებში აქვს სანთელი და საკმეველი.

Verse: 88    უშგვლა̈შ მათხვმი ფანქვესჲა̄ნ ლა̈სვ,   უშგულის მეთაური ფანქვესიანი იყო,.

Verse: 89    უშგულს ლუხორ ჟი ლა̈ჲბინეხ,   უშგულში ლუხორი დაიწყეს,

Page: 12  Verse: 90    ჴევიშ ლა̈შთხას მუხვრუ̈ჭჲა̄ნა.   ხევის ბოლოში მუხვრუჭიანი,

Verse: 91    ეჯნა̈რ ლუხორ ჩუ ხოჴვამახ.   მისთვის ლუხორი დაულოცავთ.

Verse: 92    მოკრა̈ბ ბაპა̈რს დარბა̈ზ ოთყვა̈ჩხ,   კრების მღვდლებს დარბაზი ჩაუტყდათ,

Verse: 93    ეჩქა ლუხორ ჩვა̈მყველე̄ლი.   მაშინ ლუხორი გაყოფილა.




Text: 4/Kl. 
ყიფჲანას მახეღვაჟარე -- ყიფიანთ ახალგაზრდებო


Page: 12  Verse: 1    ყიფჲანას მახეღვაჟარე,   ყიფიანთ ახალგაზრდებო,

Verse: 2    მიშლადეღ ისგვე ლახორა,   კვირას (იყო) თქვენი კრება,

Verse: 3    საჴევას ისგვე ლახორა.   სახევაში თქვენი კრება,

Verse: 4    მჷჟა ჯაწჷდიხ, დოშდულა,   მზე განათებთ, მთვარე,

Verse: 5    მაგ მაჯონა ღერთარეში (თავდარეში);   ყველა მსგავსი ღმერთებისა (თავადებისა);

Verse: 6    ჰაბილდ ჯასდანდახ ოქვრეში,   ფერი გედვაო ოქროსი,

Verse: 7    ლისგჷდი ისგვე სამოთხი.   თქვენი მზერა სამოთხე(ა).

Verse: 8    ჯიბინახ ლიზი-ლიჩედი,   დაგიწყიათ სვლა წასვლა,

Verse: 9    რიყიას ლეჟა ესღჷრიდ,   რიყის ზემოთ მიდიხართ,

Verse: 10    ხოჩამ ყიფჲანს ადაჯადა:   კარგს ყიფიანს წარმოგიქვამს:

Verse: 11    "ვოჲ ლექვნიაქ ათხეშ გზავრობ!   "ოჲ დასაქცევო ახლანდელო მგზავრობავ!

Verse: 12    მჷრთენ მეჴარ მეწე მერა,   მარცხენა მხარი მემოწმება,

Verse: 13    მეწე მერა ხოლამშუღვი."   მემოწმება ცუდ (რამეს)".

Verse: 14    ეშხვილ ღვეშგმავ ლახასინჯვე,   ერთი უკან მოიხედა,

Verse: 15    ქჷმ[რ]არ ოხვშჷდ მეგრე-მეგრე.   ცრემლები გადმოსცვივდა მსხვილ-მსხვილი.

Verse: 16    "ვოჲ ლექვნიაქ, მა̈ჲ მირ მამჭირ   "ოჲ დასაქცევო, როგორ მეზარება

Verse: 17    ლიყველ ხოჩამ მიშგვა ხეხვიშ,   მოცილება ჩემი კარგი ცოლისა,

Verse: 18    ციხე-ქალაქა ქორ-მურყვამაშ,   ციხე-ქალაქ სახლ-კოშკისა,

Verse: 19    ტყვიბ ტყვიბი მიშგვა განძარეშ,   წყვილ-წყვილი ჩემი განძებისა,

Verse: 20    ლჷჭჷრჲელა დაბ-ლარემიშ!"   გადაბმული ყანა-სათიბისა!"

Verse: 21    დაბიშის ჟიბენ ამჴედლიდ,   დაბიშს ზემოთ მოვსულვართ,

Verse: 22    ქოჩულ ყაფლანს ხეჴლარალე.   ქოჩული ყაფლანს ეხვევა.

Verse: 23    - სი ქოჩულა, იმ ხაშდაბა?   - შე ქოჩულ, რასა შვრები?

Verse: 24    - ლიყველ მამჭირ ყიფჲანარეშ.   - მოცილება მეზარება ყიფიანებისა.

Verse: 25    ჯარაშდუყვა, ხილყაფალე.   ჯარაშდუყვა, ხუმრობ.

Verse: 26    "დო გვეროლე ლიცვ-ლიხვმარალ,   "რატომ არ გვექნა სიცილ-ხუმრობა,

Verse: 27    ბაზიშ სადგვემ მი მიცხჷნდა   ამაღამის სადგომი მე მეგულებოდა

Verse: 28    ჴვასგარაში ქვაბარისგა,   ხვასგარაშის გამოქვაბულებში,

Verse: 29    ვახშამ დროვაშუვ გვეროლე!"   ვახშამი დროზე გვექნეს!"

Page: 14  Verse: 30    ხოჩამ ყიფჲანს ჩუ ლახუჟდა.   კარგ ყიფიანს დაეძინა.

Verse: 31    ისგლეთხიშა ონასუღვი   შუაღამის დროს

Verse: 32    ჯარაშდუყვად ქა ლაჲსინჯვე:   ჯარაშდუყვამ გარეთ გაიხედა:

Verse: 33    "დარ ი ჰავდარ მავ იროლე."   "დარი და ავდარი რა იქნება".

Verse: 34    "ნა, საბრალუ, ნა ლეჟრია!   "ჩვენ საბრალონი, ჩვენ საცოდავნი!

Verse: 35    ქა გვაცხაპახ სამ ორტკეციდ   შემოგვრტყმიან სამკეცად

Verse: 36    ამ ურჯულუ სავიარე,   ეს ურჯულო სავები,

Verse: 37    აქანის თოფარშვ გვიკდჷრეხ!"   სალამს თოფებით გვაძლევენ!"

Verse: 38    ყიფჲანს დაგრა დემ ხობაჟა,   ყიფიანს სიკდილი ვერ გაუგია,

Verse: 39    ჯარაშდუყვას ქა ჯისკინა:   ჯარაშდუყვა გადამხტარხარ:

Verse: 40    "ვო წარმათი ქოჩულ მიშგვი,   "ო წარმათო ქოჩულ ჩემო.

Verse: 41    მავა დომა გვიჩვემინა,   აბა, როგორ ვივარგებთ,

Verse: 42    სავიარე გვალაშგარიხ!"   სავები გვლაშქრავენ!

Verse: 43    ჟიქან კოჯას ჯარაშდუყვა,   ზევით კლდეზე ჯარაშდუყვა,

Verse: 44    ჩუქვან ტუბის სავიარე,   ქვევით ხევში სავები,

Verse: 45    ლიშიალე გვიშგვე ხოჩან.   ბრძოლა ჩვენი სჯობდა.

Verse: 46    ქრისდეშ ნამზურ ჯარაშდუყვა!   ქრისტეს დალოცვილი ჯარშდუყვა!

Verse: 47    ლებემი მიჩა ყჷრმილა   დასაკიდი მისი ყირიმული

Verse: 48    უის-უისდ იყარჲალე.   სწრაფ სწრაფად სცემდა:

Verse: 49    არა-ჩხარა ჩუ ხოდგარა,   რვა-ცხრა მოუკლავს,

Verse: 50    ეჩხავ ქოჩულს ხეძხილალე:   იქით ქოჩულს გასძახის:

Verse: 51    "ყიფჲან უწვრად ნომა აგვსეს!"   "ყიფიანი სისხლაუღები არ დაგვრჩეს!"

Verse: 52    ქოჩულ შგორის ხეპეჟენი,   ქოჩული დეკაში (შქერში) იმალება,

Verse: 53    ჩუ ხოსკინა ჯარაშდუყვას,   ჩამომხტარა ჯარაშდუყვა,

Verse: 54    სგა ლოხჩოქვე ხოჩამ ყიფჲანს:   მიუჩოქდა კარგ ყიფიანს:

Verse: 55    "ო, ხიადულ, ხოჩა ყიფჲან,   "ო, სიხარულო, კარგო ყიფიანო,

Verse: 56    სი უწვრადი მად მასადა,   შენ უსისხლარი არ დამრჩენიხარ,

Verse: 57    ღედი იმშა სივ ჯეროლე?   რისი დარდი გექნება?

Verse: 58    სი ამეგ დემის აჯცვირე,   შენ აქ არ დაგტოვებ,

Verse: 59    ქვინმი ჭამას ეზარს ჯეჩო,   სულის რიგს კარგს გიზამ,

Verse: 60    ხეხვს-ი გეზალს ჟი აჯვოჴრი,   ცოლსა და შვილსს ოხრად არ დაგიყრი,

Verse: 61    დეცე-გიმის დემ აჯბირე!"   ადგილ-მამულს ("ცა-მიწასა) არ მოგიკლებ!"




Text: 5/Mlx. 
მურზაბეგ -- მურზაბეგი


Page: 14  Verse: 1  სააი-ჰოდი და ... მურზაბეგსი და̈რ ხოჩა̈ნდა,   --   სააი-ჰოდი და ... მურზაბეგს ვერვინ სჯობდა,
Verse: 2  სააი-ჰოდი და ... იმარალე, ო, შვანათე;   --   ემზადება, ო, სვანეთისკენ;
Page: 16  Verse: 3  სააი-ჰოდი და ... შვანა ჰაყრას ჭურ ჯიგენა,   --   სააი-ჰოდი და ... სვანეთი აყრაზე მიგიყენებია
Verse: 4    ალა სია̈ჲ ნოვ ლაჯსედა!   ეს შენ ნუმც შეგჩენია!

Verse: 5    მა̈გ ლჷთიში ბასჲანთარე,   ყველა რჩეული ბასიანთელები

Verse: 6    სგა ჯინჴერდახ აფხნეგ-მარე,   თან გახლდათ ამხანაგებად,

Verse: 7    ებწანხა̈ნქა ქა ხაგენად.   ებწანიდან გამოსულხართ..

Verse: 8    "ბაზიშ გუშგვეჲ სადგომ ირა   "ამაღამ ჩვენი სადგომი იქნება

Verse: 9    ღუმურიშიშ ბაჩა̈რისგა."   ღუმურიშის ქვებში".

Verse: 10    მერმა ძინა̈რს ჟივ იგნალეხ,   მეორე დილას დგებიან,

Verse: 11    თვითჟი ისნავს მა̈გ ინჩჷლეხ:   სათითაოდ ყველა სიზმარს ამბობს ("ჩივიან")

Verse: 12    ეშხვი ლა̈ნშა̈ნ ალა გვერა,   ერთი ნიშანი ეს გვექნება,

Verse: 13    გზავრობ ხოჩა მამა გვერა!   მგზავრობა კარგი არ გვექნება!

Verse: 14    ოგვად თოფრეშ ლიკვჰურალვნე,   შეგვექნა თოფების გამოცდა("გასინჯვა"),

Verse: 15    ჩის ხოჩა̈ნდა თოყიშ თოფა.   ყველას სჯობდა თოყის თოფი.

Verse: 16    ჩუ გვაბეჭკვა თოყიშ თოფა:   გაგვსკდომია თოყის თოფი:

Verse: 17    მერმე ლა̈ნშა̈ნ ალა გვერა,   მეორე ნიშანი ეს გვექნება!.

Verse: 18    გზავრობ ხოჩა დეშ ღალ გვერა!   მგზავრობა კარგი ვერ გვექნება!

Verse: 19    აშ გვიბინა ლიზ-ლიჩედი,   ასე დაგვიწყია სვლა-წასვლა,

Verse: 20    შყაჟვმიშ ქარვან სგა ლოგხვიდდა:   მწყრის ქარავანი შემოგვხვდა:

Verse: 21    მესმე ლა̈ნშა̈ნ ალა გვერა.   მესამე ნიშანი ეს გვექნება! ("ვართმევთ"),

Verse: 22    სგვებინ ლიზის ლიღეშგალედ,   წინ სვლაში (ერთმანეთს) ვეცილებით

Verse: 23    ჟივ გვაფეშა, ლიგნურჲალედ;   დავღლილვართ, (ალაგ-ალაგ) ვჩერდებით;

Verse: 24    სგვებინ ლიზის ლიმჭირვალედ:   წინ სვლას ვზარობთ:

Verse: 25    მეშთხვე ლა̈ნშა̈ნ ალა გვერა.   მეოთხე ნიშანი ეს გვექნება.

Verse: 26    თანაღ-ზაგარვ ა̈მჴედელიშ[დ],   მთის ქედზე ამოვსულვართ,

Verse: 27    კვიცრა ლოგ[ვ]ხვიდ მასა̈რდ ფედჲას,   შუნი შეგვხვდა ძალიან ახლოს,

Verse: 28    ოთცადუნედ თოფა̈რ გუშგვეჲ,   რიგ-რიგ ვესროლეთ ჩვენი თოფები,

Verse: 29    ფა̈თულდ ამნა̈რ დეშ გვიკიჩა.   ამით ბეწვიც ვერ გავაყრევინეთ ("აგვიგლეჯია").

Verse: 30    ქა ხვაგენად შვანა̈შ კოჯა̈რს,   გავსდგომივართ (გზას) სვანეთის კლდებში,

Verse: 31    მურზაბეგსა ჰერ ხასჷმდა,   მურზაბეგს ხმა ესმოდა,

Verse: 32    გვიჲლდსი ხოძგა̈რ, ჰელ ესბჷდდა,   გულში მოხვდა, ელდა ეცა,

Verse: 33    ნაგა̈ნვჟი ლჷგ, შდიმილდ ხოხლა,   ნადგომზე დგას, ყური დაუგდია,

Verse: 34    ლუშვნუ გა̈რგლა ჭურ ხესმოლდა.   თითქოს სვანური ლაპარაკი ესმოდა.

Verse: 35    დეცეშ კამრა̈ჲს გარ ჭურ ლოსგდიდ,   ცის კამარასღა ვხედავთ,

Verse: 36    ლუშნუ ნინჟი გვიშელდა̈ლიხ:   სვანურ ენაზე გვთვლიან:

Verse: 37    "ეშხვი, ჲორი, სემი, [ვ]ოშთხვ,   "ერთი, ორი, სამი, ოთხი,

Verse: 38    [ვ]ოხვიშ[დ], უსგვა, იშგვიდ .." ისმი ..   ხუთი, ექვსი, შვიდი ..." ისმის ...

Verse: 39    იშგვიდ მარე ლიროლედ ნა̈ჲ.   შვიდი კაცი ვართ ("ვიქნებით") ჩვენ.

Verse: 40    ჟი ა̈გვშჷლდნეს ამხვარედ გუშგვეჲ,   დაგვთვალეს ჩვენმა მტრებმა.

Page: 18  Verse: 41  სააი-ჰოდი და ... ესნა̈რ შვანა̈რს ყა̈რვლა̈რ ხოგდახ,   --   სააი-ჰოდი და ... თურმე სვანებს ყარაულები ედგათ
Verse: 42    გუშგვეჲდ თეჲლდ ღალ ქა ჭურ ხორკახ:   ჩვენთვის თვალი მოუკრავთ:

Verse: 43    თაზილ ლჷმა̈რ ივსელჲანი,   თაზილ ყოფილა იოსელიანი,

Verse: 44    ჯახულ ლჷმა̈რ, ოჲ, გიგანი.   ჯახულ ყოფილა, ოჲ, გიგანი.

Verse: 45    ლექვა ა̈მჴედხ მუჟალათე,   ქვევით წამოსულან მუჟალისკენ,

Verse: 46    ლაყვრან-ლაყვრან ა̈ბჟინა̈ლიხ;   მძინართ ("საწოლ-მაწოლა") ატყობინებენ:

Verse: 47    ნაკა̈რისგა ინზორალეხ,   ნაკარში იკრიბებიან,

Verse: 48    უფგოშ-უფგოშ ივზირალეხ.   ჩუმ-ჩუმად თათბირობენ.

Verse: 49    სგვებინ მუჟოღდ ბატუ ა̈ნთიშ[ხ],   წინამძღოლად ბატუ აირჩიეს,

Verse: 50    ბატუ ა̈ნთიშ[ხ] ნავერჲანი.   ბატუ აირჩიეს ნავერიანი.

Verse: 51    ბატუდ ხა̈ქვე აფხნეგ-მარა:   ბატუმ უთხრა ამხანაგებს:

Verse: 52    "მი ხვინჴრინე იშგვიდ მარა,   "მე ვიახლებ შვიდ კაცს,

Verse: 53    იშგვიდ მინ ლიხ, იშგვიდ ნა̈ჲ ლესვდ."   შვიდნი ისინი არიან, შვიდნი ჩვენ ვიყვნეთ"

Verse: 54    ქა ხაგენად მუჟალხა̈ნქა,   გზას გასდგომიხართ მუჟალიდან,

Verse: 55    უშხვარ ლახ[ხ]ვიდხ წანერისგა.   ერთმანეთს შეხვდნენ წანერეში.

Verse: 56    - იმავ ესღრი, მურზაბეგა?   - საით მიდიხარ, მურზაბეგ?

Verse: 57    - მჷლახ-მჷჟალდ ლა̈ჲმახვალთე.   - მულახ-მუჟალში სამტროდ.

Verse: 58    ს' იმავ ესღრი, მეშხე ბატუ?   შენ საით მიდიხარ, შავო ბატუ?

Verse: 59    - მი ებწა̈ნთე ლა̈ჲმახვალთე.   - მე ებწანში სამტროდ. [შევსცილდებით].

Verse: 60    ამჟინ უშხვარ დეშ ლოქა̈ბიდ!   მაშ ერთმანეთს გვერდს ვერ ავუხვვთ ("ვერ

Verse: 61    დაშნილ ა̈ნცხვა̈პ მეშხა ბატუდ,   დაშნა იშიშვლა შავმა ბატუმ,

Verse: 62    მურზაბეგას ბარჯჷლდ ახქვიც,   მურზაბეგს მხარი მოჰკვეთა,

Verse: 63    მერმე ლახტიხ, შდიმილდ ახქვიც.   მეორედ მოუქნია ("შეუბრუნა"), ყური მოსჭრა.

Verse: 64    მურზაბეგას ჟივ ხოსიპა,   მურზაბეგს მოუქნევია,

Verse: 65    ჟივ ხოსიპა დაშნილ მიჩა,   მოუქნევია თავისი დაშნა.

Verse: 66    ბატუს ჰეშნავირ ხოჩიშა,   ბატუს ბეთქარი მოუფარებია,

Verse: 67    მურზაბეგს დაშნილ ხაყვეჩა,   მურზაბეგს დაშნა გასტეხია,

Verse: 68    ბჷღეთესგა სგა ღალ ხოსკინა,   ნაპრალში ჩამხტარა,

Verse: 69    ბჷღე ბაჩვან ხოგვაშილახ.   ნაპრალი ქვით ამოუვსიათ.

Verse: 70    - აჯაღ ანშიდდ, აჯაღ ანშიდდ,   - კიდევ ჩამოყარეთ, კიდევ ჩამოყარეთ,

Verse: 71    ქვინილდ მია̈ჲ მამა მიზი!   სული მე არ მძვრება! -

Verse: 72    ხატულინე მურზაბეგა.   ეძახის მურზაბეგი.

Verse: 73    მერმე სა̈ვჲა̈რ ჟი ჯიხვიტახ,   სხვა სავები ამოგიხოცავთ,

Verse: 74    ეშხვი მარე და̈რ ჯიცვირახ.   ერთი კაცი არავინ დაგიტოვებიათ

Verse: 75    ო, ბოყვარე მუჟალვარე,   ო, ხოკრებო მუჟალელებო,

Verse: 76    თოყიშ დაგრას დეშ ა̈ხჴიჩედ!   თოყის სიკვდილს ვერ მოინელებთ!

Verse: 77    ოდ, საბრელა მურზაბეგა,   ო, საბრალო მურზაბეგ,

Verse: 78    ჲორი ნაგზი ბღეისგა ჯად.   ორი კვირა ნაპრალში დაჰყავი.

Page: 20  Verse: 79  სააი ჰოდი და ... ეჩუნღო ღალ ჟი მეტხელხი,   --   სააი-ჰოდი და ... შემდეგ ამოსულხარ ("ამობრუნებულხარ"),
Verse: 80    მუჟალითე ლექვა ა̈მჴედხი,   მუჟალში ჩამოსულხარ,

Verse: 81    ქერთბიშერთე სგა მეჩდელხი,   ქერთბიანთსას (გიგანებისას) შესულხარ,

Verse: 82    ალია̈რდ ბეფშ[ვ] ქავ ჯიქვითა,   ამათთვის ბავშვი მოგიტაცებია ("მოგიპარავს").

Verse: 83    ამჟი ებწა̈ნდ სგა მეჩდელხი.   ასე ებწანში დაბრუნებულხარ ("შესულხარ").




Text: 6/Ushg. 
დედეშ გურმაჩ -- გურმაჩ დედისავ


Page: 20  Verse: 1    ვო, საბრელა დედეშ გურმაჩ!   ო, საბრალო გურმაჩ დედისავ!

Verse: 2    ეშხვი ლეთი ლეგ ჯამგჷნა   ერთი ღამე ცუდი გახსოვს

Verse: 3    მიჩვფაილშერ გვემოლისგა,   მიჩვფაილაანთ ბოსელში,

Verse: 4    ალ ურწმულუ სავჲარისგა:   ამ ურწმუნო სავებში:

Verse: 5    ჰავჯარ კაჩუშ ჯაძგუბურეხ,   იარაღი ზეზეურად ჩამოგგლიჯეს,

Verse: 6    დედეს ლაჯბარჴვნეხ ჟიქანქა.   დედაზე გადაგაბიჯებინეს ზემოდან.

Verse: 7    ხალცარალი ლაროლისგა,   რწყავ სათიბში,

Verse: 8    ამეგლეჟა ჴანარ ანღრიხ.   ამის ზემოთ ხარები მოდიან.

Verse: 9    "ვოჲ, ლჷკჩევ ლი ლირდე მიშგვი,   "ოჰ, ნეტაი ჩემს სიცოცხლეს,

Verse: 10    თხუმეშ ლიწვრალ ამჴედელი!   სისხლისაღების ("თავის სისხლების") დრო მოსულა!

Verse: 11    ჩუ ლამჴერდად ლაროლთეჩუ,   ჩამყევით სათიბში,

Verse: 12    თეთვანა ისგვე ფაყვარეს   თქვენს თეთრ ქუდებს

Verse: 13    წჷრნიდ ლჷღაფიდ ლაჯვედნე!"   წითლად შეღებილს მოგცემთ!"

Verse: 14    თითვჟი კინჩხარ ქა ხოშიდა.   სათითაოდ თავი ("კისერი") გაუგდებინებია.

Verse: 15    ტვიბროლ ნაღვრედილ ლახბაჟჷნ,   ღელე მღვრიე მოეჩვენა,

Verse: 16    ნაღვრედ ლახბაჟჷნ ზისხიშა.   მღვრიე მოეჩვენა სისხლით.

Verse: 17    "ვოჲ, ლჷკჩევ ლი ლირდილ მიშგვი,   "ოჰ, ნეტაი ჩემს სიცოცხლეს,

Verse: 18    თხვიმილდ ლუწვერუვ მეროლე!"   თავი ნასისხლებიმც მაქვს" ("მექნება")!

Verse: 19    ყორს ლახგენა დედეს მიჩა:   კარზე მისდგომია დედამის:

Verse: 20    "დედე მიშგვი, ყორ ღენ ლამკარ,   "დედაჩემო, კარი გამიღე, .

Verse: 21    ლადი ლახჲადალს მი ღალ ხვიჩო:   დღეს სასიხარულოს (ზეიმს) ვიზამ:

Verse: 22    თხუმილდ ლუწვერუვ მეროლე!   თავი ნასისხლები მაქვს!

Verse: 23    სემი ლახვბა ზანარ ლამხვიდხ,   სამი ძმა-მეგრელი შემხედა,

Verse: 24    თითვჟი კინჩხარ ქავ ლამშიდა.   სათითაოდ თავი ("კისერი") გამიგდებინებია,

Verse: 25    თეთვნა ჴანილდს ჩუ ლაჲსვინე,   თეთრ ხარს დავკლავ,

Verse: 26    მეზრაშ კეცილდს ჟი ლახვკედნე,   სალოცავ ქვევრს თავს მოვხდი.

Verse: 27    ეზარ მარა ჩი ხვაწჰინე!"   მოკეთეებს ყეველას დავპატიჟებ!"





Text: 7/Ushg. 
დიდება ლამრჲა უშგვლაშის -- დიდება უშგულის მარიამს


Page: 22  Verse: 1    დიდება ლამრჲა უშგვლაშის!   დიდება უშგულის მარიამს!

Verse: 2    ყერუვ ლოგვშადა მიჩაშუ!   მისი მადლი შეგვწეოდეს!

Verse: 3    ლიმზირ ჯაგადი ძღჷდაში,   შესაწირი გმართებს ძლიერისა ("დიდისა"),

Verse: 4    ძღუდილ ჯაცხეპი ვოქვრეში.   ზღუდე გარტყია ოქროსი.

Verse: 5    ისგაშხან ისგვი გვიდამი   შიგნით შენი მიდამო

Verse: 6    ვოქვრე-ვარჩხილინ გოშია,   ოქრო-ვერცხლით სავსეა,

Verse: 7    ქამეშხან ისგვი ძღუდარე   გარეთ შენი ზღუდეები

Verse: 8    ვოქვრე სამკალინ გოშია;   ოქროს სამკაულით სავსეა;

Verse: 9    ლალგანა ისგვი ჴანარე   შეწირული შენი ხარები

Verse: 10    უღვა ზაგარის ჯიგჷდა.   უღვის ქედზე გედგა.

Verse: 11    სავჲა ანქუთან ლაშგარი,   სავეთის ლაშქარუ დაიძრა,

Verse: 12    მაგ ამჩედლი მარე ისგვი.   ყველა წასულა შენი კაცი.

Verse: 13    ვო, საბრელა ხვიჯელანა,   ო, საბრალო ხვიჯელანო,

Verse: 14    თემისგა გარუვ ხიროლედ.   გვარში მარტო ყოფილხართ ("ხართ").

Verse: 15    ქრისდე ზაგარიდ ონჴვედი,   ქრისტეს ქედამდის მოვედი,

Verse: 16    სადილობა ზაგარ მადა;   სადილობა ქედზე მქონდა:

Verse: 17    ცენახო ლექვა ონღური,   ცენის ქვემოთ მოვდივარ,

Verse: 18    ცენა ჰავდარინ გოშია.   ცენა ავდრიანია ("ავდრით სავსვა").

Verse: 19    ფარარ ჰოკერიდ ონჴვედი,   ფარარას ბოლოს მქონდა;

Verse: 20    ლიმადალე ფარარს მადა;   სამხარი ფარარში მქონდა;

Verse: 21    ფარარი თხუმად ონჴვედი,   ფარარის წვერამდის მოვედი,

Verse: 22    ნა გოლაის ლოხვაშჷდად,   ჩვენ ფერდობს შევუდექით ("შევესიეთ"),

Verse: 23    ხამაო ენგი ლუზვერი.   როგორც შეკრებილი ხალხი.

Verse: 24    ზასხვახო ისგა ონღური,   ზესხვაში შემოვდივარ,

Verse: 25    სადილობა ზასხვას მადა.   სადილი ზესხვაში მქონდა.

Verse: 26    თაჲსავშერუღვ ლახვბასუღვი   თაისავაანთ ძმებმა

Verse: 27    ხატილ გვიკუშიხ მიჩაში.   ფიცი გაგვიტეხეს მისი.

Verse: 28    ყერუვ ხაჴციხ მიჩაშუ!   მისი მადლი გაუწყრეთ!

Verse: 29    ვო, საბრელა მახრობელა,   ო, საბრალო მახარობელა,

Verse: 30    ჰაყბა მჷშიუვ ჯეროლე,   ლოყა დასივებული გქონია ("გაქვს"),

Verse: 31    ნაყერუღვი ალიბეგიშ.   ნაცემი ალიბეგისა.

Verse: 32    ნინას ლიმაჩუვ ჯეროლე,   ნინას სიბერე გექნეს,

Verse: 33    ჩუ ჭურ სი გარ ჲავ ხაჩედა.   შენღა გაქცევიხარ.

Verse: 34    ნინაულა, ხვას ხიგვენი:   ნინაულა, ბერს სტირი:

Verse: 35    მაჟჷრ ჯადა ბოფშარეში;   ბავშვები გეცოდებოდა:

Verse: 36    მაკახს ჯაყლეხ ლიტეხიში.   დაბრუნდნენ იმედს გაძლევენ ("გეუბნებიან").

Page: 24  Verse: 37    მაჩხფარე თხუმად ონჴვედი,   მაჩხფარის წვერამდის მოვედი

Verse: 38    ლიმადალი ეჩე მადა.   სამხრობა იქ მქონდა.

Verse: 39    რიგს ხაცუდა ტანი ჰავეჯ,   ზოგს ეკიდა აბჯარი ("ტანის იარაღი"),

Verse: 40    რიგს ხაცუდა ნაბდი ქაფარ,   ზოგს ეკიდა ქეჩის ტვირთები,

Verse: 41    რიგს ხაცუდა მუგვლი ბიკარ,   ზოგს ეკიდა კვარის ჯირკები,

Verse: 42    რიგს ხაცუდა წერქვა ქაფარ.   ზოგს ეკიდა წერექოს ტვირთები.

Verse: 43    შდვილვახო ჩუბენ ესღური,   შდულვის ქვემოთ მივდივარ,

Verse: 44    სალხინხო მინეშ იროლე;   სალხინო მათი იქნება:

Verse: 45    მალყარხო ისგო ონღური:   ბალყარეთში შემოვდივარ:

Verse: 46    მალყარ ლუზვერუვ იროლე.   ბალყარეთი თავმოყრილია.

Verse: 47    ვო, საბრელა ბაპარ ნიშგვე,   ო, საბრალო ჩვენო მღვდლებო,

Verse: 48    ქჷრჯინს ჯამინეხ სავჲაში   სავეთის ქარჯინს გაჭმევენ

Verse: 49    ყვიჟან-ტაბილან მჷქაფი;   ღვიძლ-ტაბლის ნაცვლად:

Verse: 50    ჯალამაზიხ, ჯაწაბურეხ,   გალამაზებენ, გპარსავენ,

Verse: 51    ჩუ ჯაესგიხ ქაშაგითე   ჩაჰყავხართ ჩერქეზეთში.

Verse: 52    სამა ღეთა ფანასუღვი.   სამიოდე ფანის განმავლობაში (ერთნახევარ დღე-ღამეში).

Verse: 53    ჟივ ჯაჭჷშხეხ გიმასუღვი,   გაგაკრეს მიწაზე,

Verse: 54    დეც სერ ლასგიდ დემთე ჯერიხ.   ცის გარდა გასახედი არსად გექნებათ.




Text: 8/Mlx. 
თავბექილა -- თავბექილა


Page: 24  Verse: 1    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექილა.

Verse: 2    სემი ზა̈ილდ ლა̈თხვჲარს აჯად,   სამი წელი ნადირობაში დაჰყავი,

Verse: 3    კვაჩხა̈ჲ ქათლა̈დჷნქა მამგვეშ ჯეთხა̈ნ,   კოჭლო ქათმის გარდა არაფერი გეშოვა,

Verse: 4    მეშთხვამ ზავჟი ჟეგმა̈რს ხორმა.   მეოთხე წელს ჩეგემლებს დაუჭერიხარ.

Verse: 5    ო ფისრაუ, ო ურჯულუ!   ო წაწყმენდილო, ო ურჯულონო!

Verse: 6    უმბილ-ნა̈ბუშ ჟი ა̈ჯკულთხნეხ,   ნება-უნებურად შეგკრეს,

Verse: 7    ტოტა̈რ შიყთე ჟი ა̈ჯჯჷრქანეხ,   ხელები ზურგზე მაგრა მიგიკრეს,

Verse: 8    ჭიშხმიშ ჩაფლა̈რ ქა̄ჯკჷდჷრეხ.   ფეხსაცმელები დაგხადეს.

Verse: 9    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექილა,

Verse: 10    მახან და̈ბდა̈ბ ამჩუ ჯადდა;   ხელახლა აქ დაიბადე ("ახალი დაბადება აქ შეგექნა");

Verse: 11    ქა ოთხ[ვ]იახ ლუჴვილ სგვებინ,   წაუგდიხარ წინ ხუნდებიანი,

Verse: 12    ეშდჲორი ღალ მჷრმიდ ჯაყა.   თორმეტი კაცი დამჭერი გყავს.

Verse: 13    ბინტვ ახსგურდა, შუკვს ხაქადახ,   ნისლი ჩამოჯდა, გზას ასცდენიან,

Verse: 14    სა̈ვიშ მუქაფ შვა̈ნთე ანტიხდ,   სავეთის ნაცვლად სვანეთში მოაბრუნეთ,

Verse: 15    მი ნავბა̈დვროშ ქა ლამა̈ქვდა:   მე, საუბედუროდ, წამომცდა:

Verse: 16    - სგა̈ჲ ურწყულუ, სგა̈ჲ ურჯულუ,   - თქვე უწმინდურნო, თქვე ურჯულონო,

Page: 26  Verse: 17    ჩუ ამფიშვდდ ი შუკ[ვ]ს აჯგენი!   გამიშვით და გზაზე დაგაყენებთ!

Verse: 18    - სი შუკვს ანგენ, ნა̈ჲ ჩვაჯფიშვდედ,   - შენ გზაზე დაგვაყენე, ჩვენ გაგიშვებთ,

Verse: 19    ჩაფლა̈რს ისგვა სგა ლაჯდინედ!   შენს ფეხსამელებს ჩაგაცმევთ!

Verse: 20    ვოდე შუკვას ჟი ხვაგენი,   ვიდრე გზაზე დავაყენებდი,

Verse: 21    ეჩქად ნა̈ბჟი ჭურ ხვეყა̈დდა̈ს;   მანამდე ჩემს! ნებაზე ეყავდი:

Verse: 22    ეჩქა მახან ჟ'ა̈მჯჷრქანეხ,   მაშინ ხელახლა შემკრეს,

Verse: 23    ჩაფლა̈რ აჯაღ ღალ ქა̄მკჷდჷრეხ,   ფეხსაცმელებიც დამხადეს.

Verse: 24    სგა ამიეხ ჟეგა̈მ თანა̈ღს,   წამიყვანეს ჩეგემას მთაზე,

Verse: 25    თანა̈ღ-ზაგარვ ჟი ამიეხ.   ამიყვანეს მთა-ქედზე.

Verse: 26    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექილა,

Verse: 27    ჭიშხმიშ ტუფულდ მად ჯასედა;   ფეხის კანი არ შეგრჩენია:

Verse: 28    ჩუ ოთხვია სგიმა̈რთესგა,   წაუყვანიხარ ვეძებში"

Verse: 29    ჭიშხმიშ ჯიჯვა̈რ ქა ჯიწვა̈ნდა.   ფეხის ძვლები გიჩნდა.

Verse: 30    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექილა,

Verse: 31    შვანეშ მეროლ ჩუ ა̈ჯქარვა̈ნ.   სვანეთის ღრუბელი რაგეკარგა.

Verse: 32    სგა ოთხვია სოფელთესგა,   შეუყვანიხარ სოფელში,

Verse: 33    ბეფშვ ი ზურალ სგა ჯაჭვადახ,   ბავშვი და ქალი შემოგხვევია.

Verse: 34    თვითჟი გურნა ჟი ხოყირახ.   სათითაოდ ქვა (ყველას) დაურტყამს.

Verse: 35    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექილა,

Verse: 36    შიყიშ გვა̈რე მად ხოცვირახ.   ზურგზე ტყავი არ შეურჩენიათ.

Verse: 37    სგა აჯიეხ ჟეგა̈მთესგა,   შეგიყვანეს ჩეგემში,

Verse: 38    ჟეგმიშ ნახა̈შ ჟი გვეში ლი,   ჩეგემის სანახშო სავსეა,

Verse: 39    ჟეგმიშ მახვში ამჩუ არდა.   ჩეგემის ბატონი ("უფროსი") აქ იყო..

Verse: 40    ბეფშვ ი ზურა̄ლ ვეშგიმ ჯა̈ღვჭა,   ბავშვი და ქალი უკან გამოგკიდებია,

Verse: 41    გურნა̈შ ნა̈ყირვ შიყიშ გვა̈რე   ქვის ნაცემი ზურგის ტყავი

Verse: 42    მად ხოცვირახ, ჟი ხოკიდახ.   არ შეურჩენიათ, აუძვრიათ.

Verse: 43    ღერთა̈შ ნა̈მზურ ჟეგმიშ მახვში!   ღვთის დალოცვილი ჩეგემის უფროსი!

Verse: 44    ბეფშვ ი ზურალ ქა ლამდავე.   ბავშვი და ქალი მომაშორა.

Verse: 45    სგა ლამგენეხ ოთავთესგა,   შემიყვანეს ოთახში,

Verse: 46    სემი ლეთი უდჲარად მად,   სამი ღამე უჭმელად დავყავ,

Verse: 47    ქჷრჯნიშ ნა̈კვშულ ჩუ მამინე[ხ].   ქარჯინის ნატეხი მაჭამეს.

Verse: 48    ხოლა მიჰმა̈ნ ჟი ესგენე:   ცუდი დღე დააყენა:

Verse: 49    "სგა̈ჲ ჟეღა̈რ ი სგა̈ჲ ურჯულუ,   "თქვე ძაღლებო და თქვე ურჯულონო,

Verse: 50    ჰაგა̈რ იმნა̈რ ჯიჴიდახ ე,   ფეხშიშველა რად მოგიყვანიათ

Verse: 51    ამიშთანი ხოჩა მარე?"   ამისთანა კარგი კაცი?"

Verse: 52    ეშხვი ნაგზი ჟეგა̈მს ამად.   ერთი კვირა ჩეგემში დავზავ.

Verse: 53    ნაბდიშ ჩაფლა̈რ ჟი ხოშხებახ,   ქეჩის ფეხსაცმელები შეუკერავთ,

Verse: 54    ათხა ქა̈მთე ჭურ ხოჴიდახ,   ახლა გარეთ გამოუყვანიათ,

Page: 28  Verse: 55    ჟეგმიშ ფუსდად ჭურ რა̈ქვინე:   ჩეგემის ბატონმა თურმე თქვა:

Verse: 56    "ამიშ თერა̈ლ დემე იგნი[ხ]!"   "ამის თვალები არსად (არ) გაჩერდებიან!"

Verse: 57    ჟეგა̈მ ჩუბან ეშ ლამკიჰეხ,   ჩეგემის ქვევით გამაქარვეს,

Verse: 58    ეშ ლამკიჰეხ ქაშა̈გითე.   გამაქარვეს ჩერქეზეთში.

Verse: 59    ქაშგიშ ფუსდა ხეღვჭარალე,   ჩერქეზეთის ბატონს ევაჭრება,

Verse: 60    ქაშგიშ ფუსდა ქავ მაწედა:   ჩერქეზეთის ბატონს ვუნახივარ:

Verse: 61    "ამიშ მჷყდი მი მამ ხვირა,   "ამის მყიდველი მე არა ვარ (ვიქნები),

Verse: 62    ამჟი ალა დეშ იგნოლე!"   ასე ეს ვერ გაჩერდება!"

Verse: 63    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექილა,

Verse: 64    ამუნ ჩუბავ ჩუვ ხოგენა,   ამის ქვევით ჩავუყვანივარ,

Verse: 65    ეშ ლამქარვეხ ჩეჩენითე.   გამაქარვეს საჩეჩნოში.

Verse: 66    ჩეჩნიშ ფუსდას ხეღვჭარალეხ,   საჩეჩნოს ბატონს ევაჭრებიან,

Verse: 67    ჩეჩნიშ ფუსდა მეწვენალე:   საჩეჩნოს ბატონი მათვალიერებს:

Verse: 68    "ამიშ თერა̈ლ აშ დეშ იგნიხ,   "ამის თვალები ასე ვერ გაჩერდებიან,

Verse: 69    ამიშ მჷყდი მამ ხვიროლე!"   "ამის მყიდველი არ ვიქნები!"

Verse: 70    ჩეჩენ ჩუბავ ჩუვ ხოგენა,   საჩეჩნოს ქვევით ჩაუყვანიხარ,

Verse: 71    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექილა,

Verse: 72    ჩეჩენ ჩუბავ ყვაბანითე,   საჩეჩნოს ქვევით ყუბანში,

Verse: 73    ყვაბან ფუსდად ჩაჟა̈რ ანზჷზე,   ყუბანის ბატონმა ცხენები გამოგზავნა,

Verse: 74    ჩაჟა̈რ ანზჷზე ლაზაზითე,   ცხენები გამოგზავნა შესახვედრად,

Verse: 75    ყვაბნიშ ფუსდას გუნ ათხიდდა:   ყუბანის ბატონს ძალიან გაუხარდა:

Verse: 76    "ალას მია̈ჲ ჩუ ა̈თვყიდნე,   "ამას მე ვიყიდი,

Verse: 77    ჟეგმა̈რს ლუკვმა̈შს ქა ოფიშვდე."   ჩეგმლებს საქონლიანს გავუშვებ".

Verse: 78    ყვაბნიშ ფუსდას ჩუვ ხოყიდა,   ყუბანის უფროსს ვუყიდივარ,

Verse: 79    ფა̈სილდ უტკლა̈ბვდ ქა ხოჴიდა.   ფასი უნანებლად გაუღია.

Verse: 80    ნაფა̈სს მიშგვა ქა დეშ ხოსპეხ,   ჩემს საფასურს თავს ვერ ართმევენ ("ვერ უბრუნებენ"),

Verse: 81    ჟეგმა̈რ ა̈გითე დეშ ჴიდეხ.   ჩეგემლებს შინ ვერ მიჰყავთ.

Verse: 82    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექლა,

Verse: 83    სგა ხოჭბიდა ოთავთესგა:   დაუწყვდევიხარ ოთახში:

Verse: 84    ეშდიორი ლაკილ ხადდა,   თორმეტი საკეტი ჰქონდა,

Verse: 85    ეშდიორი ყა̈რვილ ჯაგდა;   თორმეტი ყარაული გადგა;

Verse: 86    ეშდჲორი ზა̈ჲ ყვაბანს ჯადდა,   თორმეტი წელი ყუბანში დაჰყავი,

Verse: 87    დეცეშ ნარჰი დესა ჯიწვა.   ცის სინათლე არ გინახავს.

Verse: 88    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექილა,

Verse: 89    ქრისდეშ ნა̈მზურ ყვაბნიშ ლიჭმა̈ლ!   ქრისტეს დალოცვილი ყუბანის თიბვის დრო!

Verse: 90    დიდა̈ბ ა̈ჯჴა̈დ მაცხვა̈რ-ფუსდას!   დიდება მაცხოვარ-უფალს!

Verse: 91    მაცხვა̈რ-ფუსდა ყორს მაგენა:   მაცხოვარ-უფალი კარზე მომდგომია:

Verse: 92    "ო, სი თავბექ, იმ ოხღელი?   "ო, შე თავბექ, რას უცდი?

Page: 30  Verse: 93    იმ ხაშდ[ა]ბა, ჲა̈ს ოხღელი?   რას შვრები, ვის ელი?

Verse: 94    დედე-ბაბა ლუბდღუსე ჯარხ,   დედ-მამა ძალზე დაბერებული გყავს,

Verse: 95    ჩა̈ჩილდ მინეშ მურყვამხანჩუ   მათი (სამგლოვიაროდ მოშვებული) წვერი კოშკიდან

Verse: 96    გიმჟი ა̈რი, ხამა̈რ ხელყვირხ."   მიწას სწვდება ("მიწაზე არის"), ზედ ღორები წვებიან

Verse: 97    ლეგდლირდე ჟი მიმზეზა,   ავადმყოფობა-მომიმიზეზებია,

Verse: 98    ეშდჲორი ლადეღ მამგვეშ მიმა.   თორმეტ დღეს არაფერი მიჭამია.

Verse: 99    "ალას ყა̈რვილ მამა ხაკუჩ,   "ამას ყარაული არ უნდა,

Verse: 100    მამაგვეშ ღალ ხამჲედა მა."   არაფერი (არ) შეუძლია".

Verse: 101    ეშხვი ზურა̄ლ მო̄ზნა̈ნდ ემცვირხ,   ერთი ქალი მომვლელად დამიტოვეს,

Verse: 102    მახეღვა̈ჟ მა̈გ ლა̈ჭმათ' ა̄ჩა̈დ.   ყველა ჭაბუკი სათიბად წავიდა.

Verse: 103    ლეზვებ-ლეთრეს ხოცადუნეხ,   საჭმელ-სასმელს უცვლიან,

Verse: 104    ყორ ი ლაჴვრა ჩუ ხოკარეხ.   კარი და ფანჯარა გაუღეს.

Verse: 105    "ოჲ, ლჷკჩევ ლი ბედი მიშგუ!   "ო, ნეტაი ჩემს ბედს!

Verse: 106    დეცეშ ნარჰი ქა მაწვენეხ,   ცის სინათლე დამანახეს,

Verse: 107    დემ მითვფენი ლირდე მიშგუ!"   (მგონი) არ მეკარგება სიცოცხლე!"

Verse: 108    ყა̈რვილ ზურა̄ლ ჩუ მიჩფჷლა.   ყარაული ქალი მომიქრთამავს.

Verse: 109    ამნე̄მ მახე ჯაბრა̈ლ ლამდე,   ამან ახალი ბანდულები ჩამაცვა,

Verse: 110    თულყუდშვ ლეზიზ შჷყჟი ამცვე.   გუდით საგზალი ზურგზე ამკიდა.

Verse: 111    ჟი მიმა̈ზრა მაცხვა̈რ-ფუსდა:   მილოცავს მაცხოვარ-უფალი:

Verse: 112    "ა̈გიდ ამა̈ჲ, მაცხვა̈რ-ფუსდა,   "შინ მიმიყვანე, მახცოვარ-უფალო,

Verse: 113    თვეთნა ჴა̈ნის ჩუ ა̈ჯძიჰნე,   თეთრ ხარს დაგიკლავ,

Verse: 114    სანთელ-ლეტვრა ჟი ა̈ჯტვა̈რნე!"   სანთელს აგინთებ!

Verse: 115    ქა მისკინა ოთავხა̈ნქა,   გამოვმხტარვარ ოთახიდახ,

Verse: 116    ქა მისკინა ყვაბან ბოგას,   გადავმხტარვარ ყუბანის ხიდზე,

Verse: 117    ბეფშვ ი ზურა̄ლ ვეშგიმ მაღვიჭხ.   ბავშვი და ქალი უკან მომდევენ.

Verse: 118    "ო, სგა̈ჲ ფინთა̈რ, სგე̄ დომ ტეხნიდ,   "ო, თქვე საძაგლებო, თუ არ დაბრუნდებით,

Verse: 119    შვა̈ნიშ ჯა̈რილდ ამჩუ მაყა,   სვანეთის ჯარი აქა მყავს,

Verse: 120    ჩი̄ ლა̈ჯკოკვი, ეშ ლაჯქარვი   ყველას შეგკრებთ, ისე გაგაქროლებთ

Verse: 121    ბეფშვს ი ზურალს ლა̈კი̄ლჲა̄ლოშ."   ბავშვსა და ქალს კივილ-კივილით".

Verse: 122    ჟი ესჭონახ, ვეშგდ ა̈მტეხლიხ.   მობრუნებულან, უკან დაბრუნებულან.

Verse: 123    აშ ა̈მჴედხვი ჩეჩენითე.   ასე მოვსულვარ საჩეჩნოში.

Verse: 124    ჩეჩენიში ბეფშვ ი ზურალ   საჩეჩნოს ბავშვი და ქალი

Verse: 125    ვეშგიმ ამღვიჭხ, იზელალეხ.   უკან მომდევენ, დადიან.

Verse: 126    ოდ, საბრელა თავბექილა!   ო, საბრალო თავბექილა!

Verse: 127    "სგა̈ჲ ფინთარე, სგა̈ჲ ურწყულუ,   "თქვე საძაგლებო, თქვე უწმინდურებო,

Verse: 128    მა̈ჲ ღალ ჯაკუხ, იმ მაჩვმა̈ვნედ?   რა გინდათ რას მაქნევთ?

Verse: 129    სემი ძევა̈ლ ყვაბანს მირი,   სამი მძევალი ყუბანში მყავს,

Verse: 130    მიშგვაურ საჴსა̈რს და̈რ მიჴდე."   უჩემოდ გამოსახსნელს არავინ მომიტანს".

Page: 32  Verse: 131     ჩეჩენ ჟიბოვ ჟი ა̈მჴედხვი,   საჩეჩნოს ზემოთ ამოვსულვარ,

Verse: 132    ჟი ა̈მჴედხვი ქაშა̈გითე.   ამოვსულვარ ჩერქეზეთში.

Verse: 133    ქაშგი ფუსდა ჩუ ჭურ ემხვი̄დ,   ჩერქეზეთს ბატონი დამიხვდა,

Verse: 134    შუკ[ვ] მიმა̈ზრე, ქა ხოფი̄შვდა.   გზა დამილოცა, გავუშვივარ.

Verse: 135    ლეთ-ი ლადა̈ღ მეჰად ონღვრი,   დღე და ღამე სულ მოვდივარ,

Verse: 136    შუკვას ხვაქდა ხოლა ტვიბის,   გზას ავსცდი ცუდ ხევში,

Verse: 137    ჩიესგიშ და̈̄ვ ამე ა̈რი.   ყველა მხრის დევი აქ არის.

Verse: 138    მახან და̈ბდა̈ბ ამჩუ მადდა.   ხელახლა აქ დავიბადე ("ხელახალი დაბადება აქ მქონდა").

Verse: 139    ალ და̈ვა̈რს იმჟ' ოხსედნი?!   ამ დევებს როგორ გადავურჩები?!

Verse: 140    მაცხვა̈̄რ სგვებინ ჭურ მიჟოღდა,   მაცხოვარი წინ მიძღოდა,

Verse: 141    ლეტვრე მუტვა̈რ შუნ ხუღვა̈ნდა:   ანთებული სანთელი ხელთ ჰქონდა:

Verse: 142    "ო, თავბექილ, ნომ ჯაყლუნი,   "ო თავბექილ, ნუ გეშინია,

Verse: 143    ალჲა̈რს მიი ქა̄ჯქაბუნი!"   ამათ მეც აგაცდენ!"

Verse: 144    ჟი მეჴდელხვი ჟეგა̈მითე,   ამოვსულვარ ჩეგემში,

Verse: 145    ბეფშვ ი ზურა̄ლ ჩუ ლუზვერლი.   ბავშვი და ქალი შეკრებილია.

Verse: 146    - ად, სი თავბექ, დეშ ნიჩდენი!   - ა, შე თავბექ, ვერ წაგვიხვალ!

Verse: 147    - სემი ძევა̈ლ ჩეჩენს მირი,   - სამი მძევალი საჩეჩნეში მყავს,

Verse: 148    მიშგვაურ საჴსა̈რს და̈̄რ ჴიდე.   უჩემოდ გამოსახსნელს არავინ მოიტანს.

Verse: 149    ჟეგა̈მიში მახეღვაჟა̈რ   ჩეგების ახალგაზრდები

Verse: 150    მა̈გ ლა̈ჭმასი ჭურ ზჷსდა̈ნდახ.   ყველანი სათიბში ეყარნენ.

Verse: 151    - ქე̄ ლა̈მჭემნიდ, ეშ ლაჯკიჰნე,   - თუ გამომეკიდებით, ისე გაგაქროლებთ,

Verse: 152    შვანეშ ჯა̈რილდ სგიმა̈რს მირი."   სვანეთის ჯარი ვეძებში მყავს.

Verse: 153    ბეფშვდ ი ზურა̄ლდ ვეშგდ ხოჭონეხ.   ბავშვი და ქალი უკან გაბრუნდნენ.

Verse: 154    ქა მეჴდე̄ლხვი სგიმა̈რითე,   გამოვსულვარ ვეძებისკენ,

Verse: 155    სემი მეთხვჲა̈რ ამჩუ ლამხვი̄დხ:   სამი მონადირე აქ შემხვდა:

Verse: 156    "ჰა, სი თავბექ, დეშ ნიჩდენი!"   "ჰა შე თავბექ, ვერ წაგვიხვალ!"

Verse: 157    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექილა,

Verse: 158    მახან და̈ბდა̈ბ ამჩუ მა̄დდა.   ხელახლა აქ დავიბადე.

Verse: 159    - იმ მაჩვმა̈̄ვნედ, ო, სგა̈ჲ მარა̈ლ?   - რას მაქნევთ ო, თქვე კაცებო?

Verse: 160    სემი ძევა̈ლ ჟეგა̈მს მირი.   სამი მძევალი ჩეგემში მყავს.

Verse: 161    - სი თავბექილ, იმჟი ადრი,   - შე თავბექილა, როგორ წახვალ

Verse: 162    ჭიშხილდა̈რ ღალ ქამენ ჯირი?   ფეხები რომ გამოყრილი გაქვს?

Verse: 163    ჯაბრა̈ლ მეთხვჲა̈რდ ლა̈მკჷდჷრე[ხ],   ბანდულები მონადირემ გაიხადა ჩემთვის,

Verse: 164    ქჷრჯნიშ ნა̈კვიშ ლეზიზდ ლამემხ.   ქარჯინის ნატეხი საგზლად მომცეს.

Verse: 165    ქა მისკინა უმბილ-ნა̈ბუშ,   გადავმხტარვარ ნება-უნებურად,

Verse: 166    ჟი ხვაგენა, ო, თანა̈ღის,   შევდგომივარ მთას,

Verse: 167    ჟი მეჴდელხვი, ო, ზაგა̈რის.   ამოვსულვარ ქედზე.

Verse: 168    "დიდა̈ბ ა̈ჯჴა̈დ მაცხვა̈̄რ-ფუსდას,   დიდება მაცხოვარ-უფალს

Page: 34  Verse: 169    შვანეშ მე̄როლ ქა მაწვენე!"   სვანეთის ღრუბელი დამანახე!"

Verse: 170    ზაგა̈რ-თანა̈ღს ჟი მიშომა,   მთა-გადასავალზე დამისვენია,

Verse: 171    ქჷრჯნიშ ნა̈კვშულ ჟი მიკიდა,   ქარჯინის ნატეხი ამიღია,

Verse: 172    აშ შიყხა̈ნ სგა ლამა̄გა̈ნ   (ამ დროს) ზურგიდან წამომადგა

Verse: 173    ჲორი მჷსა̈ვ თვეფილდარშვი.   ორი სავი თოფებით.

Verse: 174    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექილა,

Verse: 175    მახან და̈ბდა̈ბ ამჩუ მა̄დდა.   ხელახლა აქ დავიბადე.

Verse: 176    - ჰა, სი თავბექ, დეშ ნიჩდენი!   - ჰა, შე თავბექ, ვერ წაგვიხვალ!

Verse: 177    - ო, სგა̈ჲ მა̄რა̈ლ, იმ მაჩვმა̈̄ვნედ?   - ო, თქვე კაცებო, რას მაქნევთ?

Verse: 178    ძევლა̈რ მიშგუ ჟეგა̈მს ა̈რიხ,   ჩემი მძევლები ჩეგემში არიან,

Verse: 179    საჴსა̈რს ჴვიდე, ეჩხავ ესღვრი.   გამოსახსნელს მოვიტან, იქ მივდივარ.

Verse: 180    ღვაშა̈ თხვიმა ქა მასჩუქვრეხ.   ჯიხვის თავი მაჩუქეს.

Verse: 181    ქა მისკინა ყულაყ ჩუბან,   გადავმხტარვარ ყულაყს ქემოთ,

Verse: 182    სგა მეჴდე̄ლხვი ტუ̈ბერთე̄სგა,   შემოვსულვარ ტუბერში,

Verse: 183    მახან ლითვა̈̄ლ ამჩუ მა̄დდა.   ხელახლა აქ დავიბადე.

Verse: 184    ქა მეჴდელხვი მუყურ ზაგარვ.   გამოვსულვარ მუყურის ქედზე.

Verse: 185    "დიდა̈ბ ა̈ჯჴა̈დ მაცხვა̈̄რ-ფუსდას,   "დიდება მაცხოვარ-უფალს,

Verse: 186    მიშგუ ჟა̄ბეშ ქა მაწვე̄ნე!"   ჩემი ჟაბეში (რომ) მაჩვენე!

Verse: 187    სგა ხვაგენა ქორას მიშგვა,   მივდგომივარ ჩემს სახლს,

Verse: 188    ქა ა̈ნსგიდა დედე მიშგუ,   გამოიხედა დედაჩემმა,

Verse: 189    დედედ მიშგვა ჭურ რა̈ქვინე:   დედაჩემმა თურმე თქვა:

Verse: 190    "ო, ლჷკჩევ ლი ბედი მიშგუ,   "ო, ნეტაი ჩემს ბედს,

Verse: 191    ალა თავბექიშ მჷქაფ გვერა!"   ეს თავბექის ნაცვლად გვეყოლება!"

Verse: 192    სგა ადიეხ ალა ქორთე.   შეიყვანეს ეგ სახლში.

Verse: 193    თავბექს ლუშნუ მა̄მ ხოხალდა,   თავბექმა სვანური არ იცოდა,

Verse: 194    ალჲა̈რს მჷსა̈ვ ჭურ ლოხხალდახ,   ამათ სავი თურმე ეგონათ.

Verse: 195    დედეს მეხვბარა̈ლ ჩუ ხოზორა.   დედას მოძმეები შეუყრია.

Verse: 196    ოდ, საბრელა თავბექილა,   ო, საბრალო თავბექილა,

Verse: 197    ჟი ა̈ჯჯჷრქნეხ უმბილ-უმბილდ,   შეგკრეს უნებურად,

Verse: 198    ჟი ხოლაჯახ, ო, ბანდა̈რჟი,   დაუკრავთ გრძელ სკამზე,

Verse: 199    ჩუ ა̈ძჰენიხ. "მა̈ჲ ჩვემინე,   ჰკლავენ. "რა ვქნა,

Verse: 200    ლუშნუ დემჟი მოშ მეშყდენი! .."   სვანურ არ მაგონდება!.."

Verse: 201    "ოდ, საბრელა თავბექილა!   "ო, საბრალო თავბექილა!

Verse: 202    ათხე დაგრაჲ მამა მამჭირ,   ახლა სიკვდილიც არ მეზარება.

Verse: 203    მიშგვა ქორას ქა ღალ ლახ ხვეწდ!"   ჩემი სახლი რაკი ვნახე!"

Verse: 204    იღბა̈ლდ, ეშხუ ლუშნუ ამბა̈ვ   იღბლად ერთი სვანური სიტყვა,

Verse: 205    ქა ლახშყედა თავბექილას:   მოჰგონებია თავბექილას:

Verse: 206    "ოჲ, ფისარა̈ჲ დედე მიშგუ,   "ო, წაწყმენდილო დედაჩემო,

Page: 36  Verse: 207    ჩაფლა̈რ ამაკდ, ჭჷშხა̈რ ა̈მწვე̄ნ!"   ქალამნები გამხადე ფეხები მინახე!"

Verse: 208    ჩაფლა̈რ ათკიდხ, ჟი ოხვწვე̄ნეხ:   ქალამნები გახადეს, (ფეხები) გაუსინჯეს:

Verse: 209    "ოჲ, ლჷკჩევ ლი ბედი მიშგუ,   "ო, ნეტაი ჩემს ბედს,

Verse: 210    თავბექ ლჷმა̈̄რ ალა მიშგუ!"   ეს ყოფილა-ჩემი თავბექი!"

Verse: 211    ლა̈ძჰენ გა̈ჩჷლდ ღალ ტოტჟი ხუღვა̈̄ნ,   დასაკლავი დანა ხელში ჰქონდა,

Verse: 212    თავბექილა ჟ'ანფუშდურეხ.   თავბექილა აუშვეს ("შეხსნეს").

Verse: 213    თვეთნე ჴა̈ნილდ ჩუ ხოძიჰახ,   თეთრი ხარი დაუკლავთ,

Verse: 214    მეზრა კეცილდ ჟი ხობინახ,   სალოცავი ქვევრი დაუწყიათ,

Verse: 215    თვით მესვფელა ქა ხოწიჰახ.   თითო-თითო სოფლელი დაუპატიჟებიათ.




Text: 9/Mst. 
გიერგ და̈დვან -- გიერგ დადვანი


Page: 36  Verse: 1    ოჲ, საბრალე გიერგ და̈დვან!   ო, საბრალო გიერგ დადვანო!

Verse: 2    დვეშდიში ძინა̈რს ჟი ლჷგნელი,   ორშაბათ დილას ამდგარა,

Verse: 3    ბარჯას ბერგა ჟი ჯასდა̈ნდა,   მხარზე თოხი გედვა,

Verse: 4    გვალდა̈რითე ქა მეჩდელი.   გვალდარში წასულა.

Verse: 5    ჴავიჩ ლახხვიდ ლერთენ ფოყას,   ჩხიკვი შეხვდა მარცხენა მხრივ,

Verse: 6    ჭყჷლჷლდ ლახდე, ესჭყილჲელე.   ჩხავილი მორთო, დაიჩხავლა.

Verse: 7    ქა ხოქა̄ბა ლერთვენ ფოყას,   აუვლია მარცხენა მხრით,

Verse: 8    სგა მეჩდე̄ლი გა̈მიშთე̄სგა,   შესულა გამიშში,

Verse: 9    ლუსუ თუთნიშ ქვინ ლახჴანდა,   სავური თამბაქოს სუნი ეცა,

Verse: 10    ალა გიერგს ლახსაკვრჷნდა.   ეს გიერგს გაუკვირდა.

Verse: 11    სგა მეჩდე̄ლი გვალდა̈რთე̄სგა,   შესულა გვალდარში.

Verse: 12    სგა ხაჭემა ლჷლჰანდთე̄სგა,   გაჰყოლია (სარწყავ) არხს,

Verse: 13    ჩუ ესხვიდდახ ჲორი ჟეგმა̈რ,   დახვდა ორი ჩეგემელი,

Verse: 14    თხუმჟი ხაჴიდხ გიერგს მიჯვრა̈̄ლ,   თავზე დაარტყეს გიერგს მუჯირები,

Verse: 15    ეზერდ მეგჭად ჟი ლაჲჯჷრკნეხ.   ძალიან მაგრად შეკრეს.

Verse: 16    ლიზ-ლიჩედი ჭურ ხობინახ,   სვლა-წასვლა დაუწყიათ,

Verse: 17    მჷლხა̈ ლახვას ქა ლახგენეხ.   მულახის მთას მიაყენეს.

Verse: 18    - ლა̈ხვსგი ვეშგმავ, და̈̄რ ამჭიმდა,   - მოვიხედე უკარ არავინ მომდევდა,

Verse: 19    ეზერ მეგრე ქჷმრა̈ლ ა̈მშჷ̄დდა.   კარგა მსხვილი ცრემლები წამომცვივდა.

Verse: 20    ოჲ, ვიდრობა̈̄ლ ზა̈რდლაშარე,   ო, ჩიჩია ზარდლაშლებო,

Verse: 21    ღედრა̈შ ფაკნა̈რს ჟი ხექვლუნიდ,   ცერცვის ჯამებს მიაძღებით,

Verse: 22    ღედრა̈შ ჩალს ღალ ჟი ხეთფუნიდ,   ცერცვის ჩალაში ჩაეფლობით,

Verse: 23    ეჩქა ყო̄რქა და̈̄რ ხისგდინიდ!   მაშინ კარში არ(ავინ) იხედებით!

Verse: 24    სგა მეჩდე̄ლხვიშდ ღალ ლეჴზჷრთე̄სგა,   შევსულვართ ლეხზირში,

Verse: 25    ქრისდე̄შ ნა̈მზჷრვ ბაბდიშ რა̈ტჲან!   ქრისტეს დალოცვილი ბაბდიშ რატიანი!

Page: 38  Verse: 26    ეჯა ლამხვი̄დ ლა̈კვცირახა̈ნ.   ის შემხვდა (ჯიხვებზე) ნადირობიდან.

Verse: 27    ჰაგა̈რ ესვყა უგვარ[ვ] ჟეგმა̈რს,   ფეხშიშველი მივყავარ უგვარო ჩეგემლებს,

Verse: 28    ჯაბრა̈ლ ღალ ამნე̄მ ქა ლა̈მკჷდჷ̄რე:   ბანდულები ამან დამითმო ("გაიხადა ჩემთვის"):

Verse: 29    "ამჷნ ხოშა მი მა̄მ მიბიც."   "ამაზე მეტი მე არ შემიძლია".

Verse: 30    აშ გვიბინა ლიზ-ლიჩედი.   ასე დაგვიწყია სვლა-წასვლა.

Verse: 31    ლა̈ხვსგი ვეშგმავ, და̈̄რ ამჭიმდა,   მოვიხედე უკან, არავინ მომდევდა.

Verse: 32    ეზერ მეგრე ქჷმრა̈ლ ა̈მშჷ̄დდა.   კარგა მსხვილი ცრემლები წამომცვივდა.

Verse: 33    "უგვარვ ჟეგმა̈რ, ჟი ლამშვა̈მ[ვ]ნედ!"   "უგვარო ჩეგემლებო, მომასვენეთ!"

Verse: 34    ჟი ალჲა̈რდი მა̄დ ლამშვა̈მ[ვ]ნეხ,   ამათაც არ მომასვენეს,

Verse: 35    ჯუგვმა̈რდ მაძგერხ ვეშგიმისგა,   მუშტი ჩამარტყეს უკან,

Verse: 36    მაფა̈შვშ ღალ შდჷმრა̈ლ ჩუ მიშჷდენხ.   დაღლილობით ყურები მიცვიოდა.

Verse: 37    ბა̈შილ თანა̈ღს ეშ ლამქარვეხ,   ბაშის მთაზე ისე გამაქროლეს,

Verse: 38    ჯვეგ ი მეჯვეგ მა̈გ მი მისგდიხ.   ნახირი და მენახირე ყველა მე მიყურებს.

Verse: 39    "იმ ღალ მისგდიდ, უგვარვ ჟეგმა̈რ,   "რას მიყურებთ, უგვარო ჩეგემლებო,

Verse: 40    გელა ქურდა̄ნ ჩუ ჰე მერდი,   გელა ქურდანი თუ მეყოლა,

Verse: 41    ეჯა უწვრად დე̄მის მუცვრე!"   ის სისხლაუღებლად არ დამტოვებს!"

Verse: 42    აშ გვიბინა ლიზ-ლიჩედი,   ასე დაგვიწყა სვლა-წასვლა,

Verse: 43    ეშ ლამქარვეხ ნახა̈შთე̄სგა,   ასე გამაქარვეს ნახაშში,

Verse: 44    სგა ლამგენეხ ოთავთე̄სგა.   შემაყენეს ოთახში.

Verse: 45    აშ ღალ მეკვშდად ბა̈ჟინ ანჴა̈დ:   მყისვე მაცნე მოვიდა:.

Verse: 46    გელა ქურდანს ჯვეგ ი მეჯვეგ   გელა ქურდანს ნახირი და მენახირე

Verse: 47    ჟი ლოხკოკვა, მა̈გ ღალ ესყა.   შეუყრია, ყველა მიჰყავს.

Verse: 48    ჟეგმიშ ფადა̈̄ს ვეშგიმ ა̈თღვაჭ,   ჩეგემის მდევარი უკან დაედევნა,

Verse: 49    გელა̈შდ ნაზულდ და̈̄ს ხოტიხა,   გელას ნაკვალევისთვისაც ვერავის მიუსწრია,

Verse: 50    ჯვეგ ი მეჯვეგ მა̈გ ხოჴი̄და.   ნახირი და მენახირე ყველა მოუყვანია.

Verse: 51    "აშ დამ ჯე̄ქა უგვარ[ვ] ჟეგმა̈რს,   "ხომ გითხარით უგვარო ჩეგემლებს.

Verse: 52    გელა ქურდა̄ნ ჩუ მიწვერდა!"   გელა ქურდანი აიღებდა ჩემს სისხლს!"

Verse: 53    ეშხუ ზა̈ილდ ჟეგა̈მს ამა̄დ   ერთი წელიწადი ჩეგემში დავყვავ

Verse: 54    საბრალ გიე̄რგს, მეჩი გიე̄რგს.   საბრალო გიერგმა. მოხუცმა გიერგმა.

Verse: 55    ქრისდე̄შ ნა̈მზურ ჟეგმიშ ლიჭმა̈̄ლ!   ქრისტეს დალოცვილი ჩეგემის თიბვის დრო!

Verse: 56    მახეღვა̈ჟ მა̈გ ლა̈ჭმათ' ა̄ჩა̈დხ   ჭაბუკი ყველა სათიბად წავიდა.

Verse: 57    ბარბალდ მიშგვა ყო̄რ ა̈მკარე,   ჩემმა (წმ.) ბარბალემ კარი გამიღო,

Verse: 58    ოთავხა̈ნქა ქა მისკინა,   ოთახიდან გამოვმხტარვარ,

Verse: 59    ბერკვლა̈რ მია̈ჲ ჩუ მიქვი̄ცა.   ბორკილები მე დამიწყვეტია.

Verse: 60    ქა მეჴდე̄ლხვი ტუბერთესგა,   გამოვსულვარ ტუბერში,

Verse: 61    ამჩუ̄ნ კა̈ხჲა̄ნ სგა ლამხვიდდა,   აქ კახიანი შემხვდა,

Verse: 62    ამნე̄მ ლიგნე ჭურ ლამკაფვნე.   ამან დარჩენა მირჩია.

Verse: 63    ჩუ ღალ მია̈ჲ დეშ ლჷგნე̄ლხვი:   მე ვერ დავმდგარვარ:

Page: 40  Verse: 64    ვოდე ბარბალს დო ხვეწდენი,   ვიდრე (წმ.) ბარბალეს არ ვნახავ,

Verse: 65    ეჩქად მია̈ჲ დე̄მე ხვიგნი.   მანამდის მე ვერსად გავჩერდები.

Verse: 66    სგავ მეჴდე̄ლხვი ბარბალთე̄სგა,   შემოვსულვარ (წმ.) ბარბალეს (ეკლესიამდე),

Verse: 67    ბერკვლა̈რ ამჩუ ჩუ მიში̄დახ.   ბორკილები აქ დამიყრია.




Text: 10/Ushg. 
რიჰა -- რიჰა


Page: 40  Verse: 1  რიჰა-ა! დიდება ლამრიას ია-ვოშიაგვლაშ!   --   რიჰა-ა! დიდება მარიამს უშგულისას!
Verse: 2    ლიმზირ ჯეკვადი ძღჷდაში.   შესაწირი გინდოდა ძლერისა.

Verse: 3    ლაშგარ აჯსგურდა სავჲაში,   სავეთის ლაშქარი დაგესხა,

Verse: 4    ალი სი მადმა ჯესგოში.   ეს შენ არ გშვენის.

Verse: 5    მაგ ოთხვჲახ (ამჩედლი) მარე ისგვი,   ყველა შენი კაცი წაუყვანიათ (წასულა),

Verse: 6    ლჷლგანე ისგვი ჴანარე   შეწირული შენი ხარები

Verse: 7    ქრისდე ზაგარუს ესყადახ;   ქრისტეს მთაზე მიჰყავდათ:

Verse: 8    მუჭვარდ ხობჷდახ შვენჲაგარ,   რქებზე ებათ თასმები,

Verse: 9    ყიას ხორკჷდახ როჟნარე.   ყელზე ეკიდათ ეჟვნები.

Verse: 10    ვო, საბრელო ხუჯელანა!   ო, საბრალო ხუჯელანო!

Verse: 11    თემუშ სგა გარ ათხათიშად.   თემში თქვენღა აურჩევიხართ.

Verse: 12    სადილობა ფარარს ჯადახ,   სადილი ფარარში გქონდათ,

Verse: 13    ლიმედალე - მაჩხფარ ზაგარ.   სამხარი - მაჩხფარის მთაზე.

Verse: 14    მაჩხფარ ზაგარის ლახგანად,   მაჩხფარის მთას შესდგომიხართ,

Verse: 15    მახრობაუ ღვეშგდ ლახსადა.   მახარობა უკან დარჩენია.

Verse: 16    ვო, საბრალო მახრობაუ,   ო, საბრალო მახარობა,

Verse: 17    ნაყერ ჯადა ალიბეგიშ,   ნაცემი იყავ ალიბეგისა,

Verse: 18    ალ ბოლ ლეკედ ალიბეგიშ!   ამ ძირამოსაგდებ ალიბეგისა!

Verse: 19    ნინაულა, ხვაჲს ხიგვანდას:   ნინაულა, ბევრს სტიროდი:

Verse: 20    მაჟჷრ ჯადა ბოფშარეში.   გებრალებოდა ბავშვები.

Verse: 21    ჯახულ ჩი გუნ გვემკახალე:   ჯახური ყველას შეგვნატრის:

Verse: 22    "იმევა რჷჰი იროლე,   "სადაც სინათლე იქნება,

Verse: 23    ჩიე ღალ ლარდა გვეროლე."   ყველგან ბინა ("სამყოფი") გვექნება".

Verse: 24    სემი ზაჲ მალყარს გვადა:   სამი წელი ბალყარეთში დავყავით:

Verse: 25    ჭიშხი გიმას მად გვიგენა,   ფეხი მიწაზე არ დაგვიდგამს,

Verse: 26    დეც სერ ლასგიდ დემთე გვარა,   ცის გარდა გასახედი არსად გქონდა,

Verse: 27    უქბოვშვ აგვიზდახ ქჷმრარე.   ჩუმად გვდიოდა ცრემლები.

Verse: 28    თაისავშერი ლახბასუღვი   თაისავაანთ ძმებს

Verse: 29    ლამრიავ ხეჴცი უშგლაში:   უშგულის მარიამი გასწყრომოდეს:

Verse: 30    ხატი გვიკუშიხ მიჩაში!   მისი ფიცი გაგვიტეხეს!





Text: 11/Lnr. 
ბეჩვი ლაშგარ -- ბეჩოს ლაშქარი


Page: 42  Verse: 1    ბეჩვილარე ინზორალეხ,   ბეჩოელები იკრიბებიან,

Verse: 2    ლა̈თხვიართე ინზორალეხ,   სანადიროდ იკრიბებიან.

Verse: 3    თხუმ მუჟვეღის ხეთხელვალეხ,   წინამძღოლს ეძებენ,

Verse: 4    ეშდიორი ბეჩვი̄ ლჷთიშ;   ბეჩოს თორმეტი რჩეული:

Verse: 5    თხუმ მუჟვეღი ა̈ლბეგ ხე̄რიხ,   წინამძღოლად ალბეგი ეყოლებათ,

Verse: 6    ა̈ლბეგ ხე̄რიხ გიოშე̄რა.   გიოანთ ალბეგი ეყოლებათ.

Verse: 7    აშ ხობინახ ლიზ-ლიჩედი,   ასე დაუწყიათ სვლა-წასვლა,

Verse: 8    სგავ ხაგენახ თვეთნა კოჯას,   შესდგომიან თეთრ კლდეს,

Verse: 9    ღვაშა-კვიცრა ჩუ სგვეჯიდახ;   შუნ ჯიხვები ბრძანდებოდნენ;

Verse: 10    ალჲა̈რს ა̈ლბეგ სგა̄ვ ხაჴვესგა,   ამათ ალბეგი მიჰპარვია,

Verse: 11    ა̈ლბეგს ღვაშა ჩუ ხათხე̄ნა,   ალბეგს ჯიხვი ჰშოვებია,

Verse: 12    ამის ნა̈ი ჟივ ლასედად.   ამას ჩვენ შევრჩენილვართ.

Verse: 13    ეჩქად ქაშგა̈რ გვეყა̈რულეხ,   მანამდე ჩერქეზები გვიდარაჯებენ,

Verse: 14    ლისედ ლჷქდუს მად ხოშგედახ.   დარჩენა ამაყებს არ უკადრებიათ.

Verse: 15    ქა̄ვ გვაცხეპიხ სამ ორკეციდ,   გარს გვარტყიან სამკეცად,

Verse: 16    სემი მარე ჩუვ ლაჩედად.   სამი კაცი გავქცევივართ.

Verse: 17    ეჯჲა̈რ ბეჩვი ლჷთიშ ირიხ,   ისინი ბეჩოს რჩეულნი იქნებიან,

Verse: 18    ფუსდა გუშგვეჲ, აზნაური,   ბატონი ჩვენი, აზნაური,

Verse: 19    აზნავირ ბახსანს სგვეჯდა,   აზნაური ბახსანში ბრძანდებოდა,

Verse: 20    სგავ ხაჴჷ̄რახ სემი მარე.   შეხვეწნია სამი კაცი.

Verse: 21    - მა̈ჲ ეჯწჷხჷნხ მარა̈ლს მიშგვა?   - რა გაგიჭირდათ ჩემს კაცებს?

Verse: 22    - ხამა ნა̈ი მა̈ჲ ენწჷხჷნ?   - როგორ თუ რა გაგვიჭირდა ჩვენ

Verse: 23    მარა̈ლ ისგუ ქაშგა̈რს ესვყად!   შენი კაცები მივყავართ ჩერქეზებს!

Verse: 24    - დედეს მია ქა ლა̈ხვჭვედნი:   - მე დედას შევეკითხები:

Verse: 25    მოლე ლამეშდ, დედე მიშგუ!   ცოტა მიშველე, დედაჩემო!

Verse: 26    - მა̈ჲ ეჯწჷხჷნ, დედე ღვარა?   - რა გაგიჭირდა, დედას გაფიცებ?

Verse: 27    - ხამა მია მა̈ჲ ემწჷხჷნ?   - როგორ თუ რა გამიჭირდა?

Verse: 28    მარა̈ლ მიშგუ ქაშგა̈რს ესყახ!   ჩემი კაცები ჩერქეზებს მიჰყავთ!

Verse: 29    - ნომ ა̈თსო̄ყენ, დედე ღვარა,   - ნუ გაგიჟდი, დედას გაფიცებ,

Verse: 30    ეჯღა სია ნომ ფეშენი!   იმისთვის შენ ნუ შეწუხდები!

Verse: 31    - დედე, შგვირი სი ლაჯსედნი!   - დედა, სირცხვილი შენ შეგრჩება!

Verse: 32    ჰილულდს მია ხვიჰჷნგჷრი ..   ჯორს მე დავადგამ უნაგირს ...

Verse: 33    ლუჯი სგიმჟი სგვებინ ესვხვიდ,   ლუჯის ვეძასთან წინ დაუხვდა,

Verse: 34    მა̈ნკვი ლილგაცა̈ლ ლოხვბინე:   ჯერ ხუმრობა დაუწყო:

Verse: 35    - ოდ, ბუშვარე, ო, ქაშგარე,   - ო, არამზადებო, ო, ჩერქეზებო,

Verse: 36    იმთე ეჯყახ მა̄რა̈̄ლ მიშგუ?   საით მიგყავთ ჩემი კაცები?

Page: 44  Verse: 37    - მა̈ჲ ისგუ გვეშ ლი, ოჲ, აზნაურ?   - რა შენი საქმეა, ო, აზნაურო?

Verse: 38    - ხამა მიშგუ გვეშ მა̈ჲ ირი?!   - როგორ თუ რა ჩემი საქმე იქნება?!

Verse: 39    ხანგა̈რ მიშგუ ნომ ამკიდვნად!   ხანძარი ჩემი არ ამომაღებინათ!

Verse: 40    ჟივ ხოშგურა მიჩა ხანგა̈რ,   უშიშვლებია მისი ხანგარი,

Verse: 41    არამ-ჩხარამ იკულთხა̈ნი,   რვა-ცხრას ჰბორკავს,

Verse: 42    არამ-ჩხარამ კინჩხა̈რს ხოშდე,   რვა-ცხრას თავს აყრევინებს,

Verse: 43    ეშხუ მუმბვიდ მა̄დ ხოფიშვდა,   ერთიც მოამბედ არ გაუშვია,

Verse: 44    მა̄რა̈ლ მიჩა შვიდებდ ა̈ნტიხ.   თავისი კაცები მშვიდობით დაიბრუნა.

Verse: 45    სემი მარე სგა ხონჴერიხ,   სამი კაცი თან ახლავს,

Verse: 46    ჟი ხანჴერახ თანაღვ-ზაგარვ.   თან ხლებია მთა-გადასავლამდის.

Verse: 47    თვითა ლუღვინ ფირვს ხაჭრა̈ჟიხ,   თითო ხბოიან ძროხას აძლევენ,

Verse: 48    ეჯა ეჯას მად ხოშგედა.   (მაგრამ) ის მას არ უკადრებია.




Text: 12/Par. 
ციოყ ი მიჩა ლაშგარ -- ციოყი და მისი ლაშქარი


Page: 44  Verse: 1    ოია, ოიალე, ხადაჯუყვა, ისგა ლაშგარ,   ოია, ოიალე, ხადაჯუყვა, შენი ლაშქარი,

Verse: 2    ოია, ოიალე, ციოყ ი მიჩა ლაშგარ,   ოია, ოიალე, ციოყი და მისი ლაშქარი,

Verse: 3    ქორარ ბეჯგენილა, ოია, ოიალე,   სახლები მაგრად დგას ოია, ოიალე,

Verse: 4    ლიმც[იქულ ახა̄რახ].   მოციქულობა გაუმართავთ.

Verse: 5    ყიმბიშ მჷთრე ჟეგმიშ ვარგარ,   შრატის მსმელი ჩეგემის აზნაურები,

Verse: 6    გიცრიშ გუფრა შვანაშ ვარგარ.   ვერძისმკერდა სვანეთის აზნაურები.

Verse: 7    ო, წარ[მა]თუ, შვანაშ ღვაჟარ!   ო, წარმათ, სვანეთის ვაჟკაცებო!

Verse: 8    ჟი ხავხახ, ჟიქან ხაცადახ   დასცემიან, ზევიდან მოუვლიათ

Verse: 9    ქაშგიშ ღვაჟარს.   ჩერქეზეთის ვაჟებისთეის.

Verse: 10    ხადაჯუყვას ბარჯს ხაჴიდ,   ხადაჯუყვას ბეჭში მოარტყა,

Verse: 11    შიყ ლახსგა̈მვნეხ ლემგემ ლექვა.   ზურგი შეაქცევინეს ხეებისაკენ.

Verse: 12    ქრისტეს ეშოხ ჩოთმეზჷრა   ქრისტეს, მაშ, დაულოცავს

Verse: 13    ციოყ ი მიჩა ლაშგარ!   ციოყი და მისი ლაშქარი!




Text: 13/Mlx. 
თათრიშ ლაშგარ -- თათრის ლაშქარი


Page: 44  Verse: 1    ჩოლირს ლაშგა̈რ ახსგურენა:   ჩოლურს თავს დასხმია ლაშქარი:

Verse: 2    ღალა̈ტ ხა̈კვდახ გალფხანარეშ.   ღალატი ნდომებიათ გარდაფხაძეებისა.

Verse: 3    ფანაგა გვეში ლჷმა̈̄რ ბანბი კარავშვ,   ფანაგა სავსე ყოფილა ბამბის კარვებით,

Verse: 4    ჯა̈რს ხაჟღვა ბერ გელვან,   ჯარს უძღოდა თურმე ბერი გელოვანი,

Verse: 5    ხათხელინახ გიგო გალფხა̄ნს.   თურმე ეძებდნენ გიგო გარდაფხაძეს

Verse: 6    მიჩ დაჴლა̈შ ქვირქვილდ სგა ლოხქვა,   მას თხის ქურქი წამოუცვამს,

Page: 46  Verse: 7    ჯა̈რის ამჟი სგა ლახჩჷდა.   ჯარს ასე შერევია.

Verse: 8    გიგოს ხო̄ქვა გლეხა̈რდ მიჩა:   გიგოს უთქვამს თავის გლეხებისთვის:

Verse: 9    "მიშგუ მაშედ ისგვეჲჷნქა მამგვეშ ა̈რი,   "ჩემი მშველელი თქენ გარდა არაფერია,

Verse: 10    ვოდე მჷლახს დო ა̈ლჴჷრიდ."   ვიდრე მულახს არ შვვევედრებით".

Verse: 11    ქა ლოჰოდა თვეთნე ჴა̈ნი,   მიუცია თეთრი ხარი,

Verse: 12    ღვინალშვ ლჷლა̈̄ბ სემი ჰილ[ვ]ი:   ღვინით დატვირთულა სარ ჯორი:

Verse: 13    "ალჲა̈რ ოთჴიდდ მჷლხა̈ მაცხვა̈რს,   "ესენი მიუტანეთ მულახის მაცხოვარს,

Verse: 14    ჴა̈ნ სგა ლახბედ მიჩა კჷლა̈რს!"   ხარი მიაბით მის გასაღებს!

Verse: 15    სგა ხოჴი̄დახ, ჴა̈ნ სგა ხობახ,   მოუყვანიათ, ხარი მიუბამთ,

Verse: 16    ღვინლი კუპრა̈ლ ეჩჩუ ხოდახ,   ღვინის ტიკები იქ დაუდვიათ,

Verse: 17    ლევაშერმჷყ მინ ჩვათპეჟახ.   ლევაანთას (ნავერიანებისას) თვითონ დამალვიან.

Verse: 18    მერმა ლადა̈ღ ზაგდჷრა̈ლ ჟ'ალგენელიხ:   მეორე დღეს ზაგდურლები (ქალდანები) ამდგარან:

Verse: 19    მაცხვა̈̄რი კჷლა̈რს ჴა̈ნ ხა̈ბმე̄ნა,   მაცხოვრის გასაღებზე ხარი მიბმული ყოფილა ("ჰბია"),

Verse: 20    ღვინლი კუპრა̈ლ გა̈ნს ხა̈გნენა,   ღვინის ტიკები განზე დებულა,

Verse: 21    მჷლახ ამჩუ ალნა̈ზვრე̄ლი.   მულახი აქ შეკრებილა.

Verse: 22    - მა̈ჲ ამბა̈ვ ლი, მა̈ჲ ამბა̈ვ ლი?   - რა ამბავია რა ამბავია?

Verse: 23    - ამჟი-ამჟი, ძღონა̈რ ა̈მჴედხ   - ასე (და) ასე ძღვენები მოსულა

Verse: 24    გუშგვეჲ ფუსდა მაცხვა̈რითე,   ჩვენს უფალ მაცხოვართან,

Verse: 25    მარე მჷჴდე და̈̄რ ღალ თერა.   მაგრამ მომტანი არავინ ჩანს.

Verse: 26    ა̈ხთხა̄ლხ, ეჩქა ქა̈ნთენა̈̄ნხ.   მოძებნეს (და) მაშინ გამოჩნდნენ.

Verse: 27    - მა̈ჲ ამბა̈ვ ლი, მა̈ჲ ეჯწჷხჷნხ?   - რა ამბავია, რა გაგიჭირდათ?

Verse: 28    - გიგო გალფხა̄ნს თათა̈რ აჴცე,   - გიგო გარდაფხაძეს თათარი აქცევს (ღუპავს),

Verse: 29    ხეშგვემ მჷლახს შემწევა ხა̈ყრის.   მულახს სთხოვეს შემწეობა აღმოუჩინოს ("უყოს").

Verse: 30    უღვირ-ლასკა̈რს უშხვა̄რ ნე̄სგა   უღვირსა (და) ლასკარს ერთმანეთს შორის

Verse: 31    კავშირ ხუღვა̈̄ნხ, კავშირ ო̄ხზდახ:   კავშირი ჰქონდათ, პირობა ("კავშირი") ედვათ:

Verse: 32    "ქა იმვა̈ჲთე ა̈დლაშგინახ,   "საითაც გაილაშქრებდნენ,

Verse: 33    ბეგა̈რს ერვა̈̄ჲს ათგადა̈̄ნნახ,   ბეგარას ვისაც დაადებდნენ,

Verse: 34    ეჯა მჷლხა̈შ კუთვნილ ლჷმა̈̄რ;   ის მულახის კუთვნილი ყოფილა;

Verse: 35    ჩუ ნასა̈დვ, ხა̈ლხი ნა̈ცვრუნ,   დანარჩენი, ხალხის დაგდებინებული,

Verse: 36    ეჯა იფა̈̄რიშ კუთვნილ ლჷმა̈̄რ."   ის იფარის კუთვნილი ყოფილა".

Verse: 37    მჷლახს ბა̈ჟინ ჭურ ოთზჷზა   მულახს მაცნე გაუგზავნია

Verse: 38    რამაზ ყიფიანდ, იფა̈̄რი თხვიმდ.   იფარის მეთაურ რამაზ ყიფიანისთვის.

Verse: 39    მჷლხა̈ მათხვმი ფუთა ლჷმა̈̄რ,   მულახის მეთაური ფუთა ყოფილა,

Verse: 40    ფუთა ლჷმა̈̄რ ნავერიანი.   ფუთა ყოფილა ნავერიანი.

Verse: 41    ინზორა̄ლეხ მჷლახ-იფა̈̄რ,   იკრიბებიან მულახ-იფარი,

Verse: 42    ჟ'ალნა̈ზვრე̄ლიხ, ა̈მჩედელიხ,   შეკრებილან (და) წასულან,

Verse: 43    მა̄მს ამხა̈ნ[ჩუ] ჩვალგენელიხ,   მამს აქვთ დამდგარან,

Verse: 44    თათრიშ ლაშგა̈რდ მეცქვილ ხოზზახ:   თათრის ლაშქრისთვის მოციქული მიუგზავნიათ:

Verse: 45    - მა̈ჲ ღალ ჯაკუხ, იმნარ ანჴა̈დდ?   - რა გნებავთ, რისთვის მოხვედით?

Page: 48  Verse: 46    იმ ხილშგა̈რიდ, იმ ხიშგომედ? -   რას ლაშქრობთ, რას ითხოვთ? -

Verse: 47    ეჯჲა̈რს პასუხ მა̄მ ხოტიხახ.   იმათ არ უპასუხიათ:

Verse: 48    - იშა ჟეღა̈რ გვაგჷრგა̈ლიხ?   ვისი ძაღლები გველაპარაკებიან?

Verse: 49    მერმე მეცქვილ ქად ხოტიხახ:   მეორე მოციქული კვლავ გაუგზავნიათ:

Verse: 50    - მა̈ჲ ჯაკუხ, იმ ხიშგომედ?   - რა გნებავთ, რას ითხოვთ?

Verse: 51    ლაშგა̈რს ვეშგმავ ათჭო̄ნუნედ!   ლაშქარი უკან გააბრუნეთ?

Verse: 52    ათხე პასუხ ქა ხოტიხახ:   ახლა უპასუხიათ:

Verse: 53    "მჷლხა̈ ჟეღა̈რ ერ ა̈ნჴდენიხ,   "მულახის ძაღლები რომ მოვლენ,

Verse: 54    ეჯღა ლაშგა̈რს ვეშგდ დე̄მ ტვიხე!"   იმისათვის ლაშქარს უკან არ გავაბრუნებ!"

Verse: 55    მჷლხა̈რს მეცქვილ ვეშგდ ხატეხახ,   მულახლებს მოციქული უკან დაჰბრუნებიათ,

Verse: 56    ხოჩა-ჲ ხოლა მა̈გ ქა ხო̄ქვა.   კარგი და ავი ყველაფერი უთქვამს,

Verse: 57    - ჲაღო, ღალე მა̈ჲ ალჴერჴად,   - აბა, რა მოვახერხოთ,

Verse: 58    მა̈ჲ ლა̈ყრიდ ი მა̈ჲ ოლგონვად?   რა ვუყოთ და რა მოვუგონოთ?

Verse: 59    - სოფელთ' ალჩედ, როგვ ალნა̈ზვრად. -   - სოფელში წავიდეთ, ცერცვი მოვაგროვოთ. -

Verse: 60    ქა ხოგცხადა მჷლხა̈ მათხვმის.   გამოუცხადებია მულახის მეთაურს.

Verse: 61    როგვ ჟი ხოზვრახ, ჩუ ოთთჷმახ,   ცერცვი მოუგროვებიათ, უშოვიათ,

Verse: 62    ჩუ ხობრა̈ჲა[ხ] ჭალი რიყთე,   გაუტანებია მდინარის რიყისაკენ,

Verse: 63    ამნოშ ჭალი რიყ ჟი ხოლა̄შახ.   ამით მდინარის რიყე მოუთესავთ.

Verse: 64    მე̄რმა ლადა̈ღ ჰალ ჩვესრჷჰა̈̄ნ,   მეორე დღეს როგორც კი გათენდა,

Verse: 65    ფუთად ხა̈̄ქვე ლაშგა̈რ-მა̄რა:   ფუთამ უთხრა ლაშქარ-ხალხს:

Verse: 66    "ათხე ჩიემ თვეფს ბიდ ათშყვიფდ,   "ახლა ყველამ თოფს ბუდე გახადეთ,

Verse: 67    ჩუ ალჩედ ჭალი რიყთე   ჩავიდეთ მდინარის რიყეზე

Verse: 68    ი ჟ'ა̈ლბინად როგვა̈ ლინკვლი."   და დავიწყოთ ცერცვის კენკვა".

Verse: 69    თვეფდ ბიდ ჩი ქა ხოშყვიფა,   თოფისთვის ბუდე ყველას გაუხდია,

Verse: 70    ჩუ მეჩდე̄ლიხ ჭალი რიყთე,   ჩასულან მდინარის რიყეზე,

Verse: 71    ჟი ლოხვბინახ როგვა̈შ ლინკვლი.   დაუწყიათ ცერცვის კენკვა.

Verse: 72    ეჩხა̈ნისგა ლაშგა̈რ ხოსგდი,   იქიდან ლაშქარი უყურებს,

Verse: 73    ხასკვრელ, ხამბა̈ჟ ხა̈ლხი ლინკვლი,   უკვირს, ეოცება ხალხის კენკვა,

Verse: 74    მეცქვილ მა̄რე თვით მინს ხოზზახ:   მოციქული კაცი თვით მათ მოუგზავნიათ:

Verse: 75    "ჟ'ანმეჴრა̈̄ვნას მჷლხა̈ ლაშგა̈რდ,   "გაგვაგებინოს მულახის ლაშქარმა,

Verse: 76    მა̈ჲ ხეკვეს ი იმ იშგომდე̄დხ?"   რა უნდოდეს და რას ითხოვდეს?"

Verse: 77    ალჲა̈რდ ლახტიხხ მინე პასიხვ:   ამათ მიუგეს:

Verse: 78    "ჰა̄ვ[ე] ღე̄რბეთ ჩუ ლოგვშედა̈̄ნ,   "რომ ღმერთი შეგვწეოდა,

Verse: 79    ლა̄თ მეცქულა̈რდ პასუხ ჯი̄ქვა̈̄ნხ,   გუშინ მოციქულებისათვის პასუხი გეთქვათ,

Verse: 80    გუშგვეჲ გვეშ[ი] ხოჩე̄ლდ ი̄რო̄ლ;   ჩვენი საქმე უკეთ იქნემოდა;

Verse: 81    ათხე ნა̈ჲ ბა̈ჩ ნა̄დ ლეზვებ,   ახლა ჩვენ ქვა შეგვექნა საჭმელი,

Verse: 82    ამუნღო ნა̈ჲ ლერდვნად მა̄მა ნაყა,   აწი ჩვენ სასიცოცხლოდ არ ვვარგივართ,

Page: 50  Verse: 83    ათხე ფინდიხი დეშ ღალ ნაკცი;   ახლა ტყვიაც ვერ გაგვატანს;

Verse: 84    ბაზი ლიშია̈̄ლ გვე̄რო̄ლე!"   ამაღამ ომი გვექნება!"

Verse: 85    ანჴა̈დხ ლაშგა̈რ, ჩვადჷ̄თა̄ლეხ,   მოვიდა ლაშქარი, დაყვეს,

Verse: 86    ერ ლენჴე̄რას ა̈მჩედე̄ლიხ   ზოგი ლეხერაში წასულა

Verse: 87    ნამა̈̄ტვ ხა̈ლხიშ ჩუ მჷდრა̈ჯიდ,   ლტოლვილი ხალხის მოდარაჯედ,

Verse: 88    ერ აშა̈რხა̈ნ ა̈მჩედე̄ლიხ.   ზოგი აშარიდან წასულა.

Verse: 89    ამჩუ მესედს ამჩ' ოხღალბახ,   აქ დარჩენილთ აქ ჩასაფრებიან,

Verse: 90    ლაშგა̈რს ლა̈ხვტას სგა ხაშჷ̄დახ:   ლაშქარს ამოსაწყვეტად შესევიან:

Verse: 91    ბერ გელოვან კარავთესგა   ბერ გელოვანი კარავში

Verse: 92    ჩუ ხოდგარახ ი ცხჷრილდ ხოგნახ,   მოუკლავთ და დაუცხავებიათ,

Verse: 93    მერმა̈̄ლი ღალ ჟი ხოხვი̄ტახ;   სხვებიც ამოუჟლეტიათ;

Verse: 94    ჩუ მა̈ჲ ოთჩა̈დხ ლენჴერახა̈ნ,   ვინც გაექცათ ლეხერიდან.

Verse: 95    ეჯჲა̈რ ეჩე ოხხვი̄ტახ.   ისინი იქ გაუწყვეტიათ

Verse: 96    აშა̈რიშხა̈ნი ყა̈რვლა̈რდ   აშარის ყარაულებმა

Verse: 97    აშა̈რს ანხვიტხ, აშა̈რს ადგა̈რხ,   აშარაში გაწყვიტეს, აშარაში დახოცეს,

Verse: 98    ამბვი მუ̄მბვიდ გარ ხაჩედახ.   მოამბედღა გაჰქცევიათ.

Verse: 99    ბერ გელოვა̄ნს კარავისგა   ბერ გელოვანს კარავში

Verse: 100    თხუმრა̈̄შ სალშგარვ ხა̈ტ ხორიკდა,   სასთუმალთან სალაშქრო ხატი ვკიდა,

Verse: 101    ივსელიანს ივსელჲანრეშ   იოსელიანთ იოსელიანი

Verse: 102    სგა ხოსკინა, ჟი ხოკი̄და,   შემხტარა, აუღია,

Verse: 103    ლაშგა̈რს ვეშგდ ქა ხოჭო̄ნა.   ლაშქრი უკან გამობრუნებულა.

Verse: 104    კა̄ლას რამაზ ყიფიანი   კალაში რამაზ ყიფიანი

Verse: 105    სგვებინ ესვჩა̈შ მჷლხა̈ ლაშგა̈რს:   წინ ჩაუსაფრდა ("დაასწრო") მულახის ლაშქარს:

Verse: 106    - იმვა̈̄ჲჟი ჩუ მესკბე გვა̄რ,   - როგორც დათქმული გვაქვს,

Verse: 107    ალა ნო̄სამა ა̈დჰომე̄ნს:   ეს არაფერი(არ) დაიმალოს:

Verse: 108    ბეგა̈რ ჟ'ალგა̈დდ გალფხა̄ნშერას   ბეგარა დავადევით გარდაფხაძეებს

Verse: 109    ზავისგა ჴა̈ნ ი ღვინლიშ ლა̈̄ბ, -   წელიწადში ხარი და ღვინის საპალნე, -

Verse: 110    ალა ღალი მჷლხა̈შ ი̄რა;   ეს მულახისა იქნება;

Verse: 111    იშგენ ბა̈რგ მა̈გა ნიშგვეჲ ი̄რა, -   სხვა ბარგი (კი) ყველაფერი ჩვენი-იქნება, -

Verse: 112    ეჯა ნა̈ჲ ნომა ა̈ნჰომე̄ნს!   ის ჩვენ არ (უნდა) გამოგვეპაროს!

Verse: 113    - დე̄მგვაშ ჯაჰვმიდ, დე ნუღვე მა,   - არაფერს გიმალავთ, არც რამე გვაქვს,

Verse: 114    ეშხუ კოწო̄ლ ხა̈ტილდჷნქა;   ერთი პატარა ხატის გარდა;

Verse: 115    ეჯ ხა̈ტს ნა̈ჲ და̈̄ს მოშ ხვა̈ტხედ;   იმ ხატს ჩვენ ვერავინ ვერ დავუბრუნებთ;

Verse: 116    ამჷნქა ნა̈ჲ მა̄მგვეშ ნუღვა.   ამის გარდა ჩვენ არაფერი გვაქვს.

Verse: 117    ამნა̈რ ამჩუ ტევა ხოფსახ,   ამისათვის აქ ჩხუბი მოსვლიათ,

Verse: 118    ხა̈ტილდ ეში̄ მა̄მ ლოჰოდახ.   ხატი მაინც არ მიუციათ.

Verse: 119    ამუნუღო მჷლახ-იფა̈̄რ   ამის შემდეგ მულახ-იფარი

Verse: 120    უხშვა̄რ ნე̄სგა ჩვა̈მყველე̄ლიხ.   ერთმანეთისგან ("ერთმანეთს შორის") გაყრილან.





Text: 14/Mlx. 
მეთხვიარ შერგელა̈ჲ -- მონადირე შერგელაჲ


Page: 52  Verse: 1    შერგელა̈ჲ ესღრი ლა̈თხვჲართე,   შერგელაჲ მიდის სანადიროდ,

Verse: 2    ზაგრუშ ესღრი, ისგიდრალე,   მთით მიდის, იცქირება,

Verse: 3    ქა ლა̈ჲსგიდა თვეთოლა̈რთე:   გაიხედა თვეთოლარისკენ:

Verse: 4    "მი ლა̈მხალდა კვიცრა̈შ ბა̈რგილდ,   "მე მეგონა შუნის ფარა,

Verse: 5    მი ლიჴვსგინა̈ლ ჭურ მიბინა,   მე მიპარვა დამიწყია,

Verse: 6    ესნა̈რ ლჷმა̈რხ თათრიშ ლაშგა̈რ.   თურმე ყოფილა თათრის ლაშქარი.

Verse: 7    მინდ ღიღვჭინა̈ლ ჭურ ლა̈მბინეხ,   მათ დევნა დამიწყეს,

Verse: 8    ვეშგიმ ამღვიჭხ, ცხუვა̈რს მა̈ფვშდეხ,   უკან გამომეკიდნენ, ისრებს მესვრიან

Verse: 9    დაგრა ხაკუხ, მამ მაზარეხ.   მოკვლა უნდათ, არ მზოგავენ.

Verse: 10    ესვეტხ ვეშგმავ, ცხვიჷლდ ოხვაფვშდ,   მივუბრუნდი უკან, ისარი ვესროლე,

Verse: 11    ეშხუ მარე გიმჟი ესვაფშვდ,   ერთი კაცი მიწაზე დავეც,

Verse: 12    აშ მიბინა აჯაღ ლიჩედ."   კვლავ დამიწყია წასვლა".

Verse: 13    და̈̄რ ხაჰენა, ჩუ ხაჩედა   ვერავინ დასწევია, გაჰქცევია

Verse: 14    ლამა̈რია̈ში სვიფათე.   მარიამის მოედნისკენ.

Verse: 15    ალა ფადა̈სს იმწა̈დჲელე,   ეს მდევარს ითხოვს საშველად,

Verse: 16    მუჟალს დეშია̈რ იმჴერი.   მუჟალში ვერავინ იგებს.

Verse: 17    ქრისდეს ეშუ ჩუ ოთმა̈ზრა   ქრისტეს ისემც დაულოცავს

Verse: 18    ბიმურზაშა, მინე ბლიულდ!   ბიმურზაანთი, მათი მუნჯი!

Verse: 19    მახად ლა̈ჲყვიფხ ჭურ ვეჴხა̈ნქა,   ახლახან გამოაძვრინეს ბზიდან,

Verse: 20    შდიმილდ ღალე ლექვა ლახხელ,   ქვემოთ ყური დაუგდო,

Verse: 21    ლექვა̈ნისგა მამგვეშ ისმი;   ქვემოდან არაფერი ისმის;

Verse: 22    მერმე შდიმილდ ლეჟა ლახხელ,   მეორე ყური ზემოთკენ დაუგდო,

Verse: 23    ლეჟა̈ნისგა ჟი ა̈ნმეჴრე:   ზემოდან კი გაიგო:

Verse: 24    "თათრიშ ლაშგა̈რ ა̈მჴედელი!" -   "თათრის ლაშქარი მოსულა!" -

Verse: 25    მეთხვია̈რ იტვილიალე,   მონადირე იძახოდა,

Verse: 26    ფადა̈სს ღალ იმწა̈დჲალე.   მდევარს ითხოვდა საშველად.

Verse: 27    მჷლახ-მჷჟალს აშ ხობინა,   მულახ-მუჟალს ასე დაუწყია,

Verse: 28    ხობინახ ლიზ-ლიჩედი.   დაუწყიათ სვლა-წასვლა.

Verse: 29    ტოტა ჭაჲხან მახად ა̈მჴედ,   ტოტა ჭახანი ახლახან მოსულა,

Verse: 30    მახად ა̈მჴედ ლა̈თხვიარხა̈ნ,   ახლახან მოსულა სანადიროდან,

Verse: 31    ჩუ ღალ აყვრე ი იშვმინე,   წევს და ისვენებს,

Verse: 32    ჲორი ლა̈ხხვა ქანს ალ[ჷ]თეხ.   ორი ცოლი კი კანაფს რთავს.

Verse: 33    "ოჲ, ლჷკჩევ ლი ბედი გუშგვეჲ,   "ო, ნეტაი ჩვენს ბედს,

Verse: 34    მომ ა̈ნმეჴრას ჭაშვემ გუშგვეჲ!"   არ გაიგოს ჩვენმა ქმარმა".

Verse: 35    ტოტა ჭაჲხანდ ჟი ა̈ნჰურნე,   ტოტა ჭახანმა გაიგონა,

Verse: 36    გა̈რგლა ლა̈ხხვა̈შ ჟი ა̈ნსიმნე,   ცოლების მუსაიფი მოისმინა,

Page: 54  Verse: 37    ჟი ლა̈მპერლი ლაყვრაისგა.   წამომხტარა საწოლიდან.

Verse: 38    - ლა̈ხხვა მიშგუ, იმ ღალ გა̈რგლიდ?   - ჩემო ცოლებო, რას ამბობთ?

Verse: 39    ქ'ე დომ მა̈ქვნიდ, კინჩხა̈რს ჯიშდე!   თუ არ მეტყვით, თავებს გაგაყრევინებთ!

Verse: 40    - ჰამა იმ მოდ გა̈რგვლუნიდ როქ,   - როგორ თუ რას ვლაპარაკობთო,

Verse: 41    ლაშგა̈რ ა̈მჴედ თათარიშე,   ლაშქარი მოსულა თათრისა,

Verse: 42    მა̈გ მეჩდელი ხა̈ლხ ი მა̄რე ...   ყველა წასულა - ხალხი და კაცი ...

Verse: 43    - მიშგვან ხოჩამდ იმნა̈რ ადრიხ?   - ჩემზე უკეთ როგორ წავლენ?

Verse: 44    მია̈ჲ ღური, ამხვა̈რ ანღრიხ!   მეც მივდივარ, მტრები მოდიან!

Verse: 45    ცხემა̈დ მიჩა ჟი ხოკიდა,   თავისი მშვილდ-ისარი აუღია,

Verse: 46    ლიზ-ლიჩედი ჭურ ხობინა.   სვლა წასვლა დაუწყია.

Verse: 47    მეშჲა̈ლ მარე მა̈გ ვეშგდ ლახცვირ,   მეომარი კაცი ყველა უკან დასტოვა,

Verse: 48    სგვებინ ოთჩა̈შ, თხუმ ესოგა̈ნ.   წინ გაუსწრო, თავში მოექცა ("დაუდგა").

Verse: 49    თათრიშ ლაშგა̈რ სგვებნავ ა̈ნკვა̈რხ,   თათრის ლაშქარი წინ გამოიგდეს,

Verse: 50    მაშელანთე ჩუ ჭურ ა̈ნკვა̈რხ,   მაშელანში მოაგდეს ("ჩამოაგდეს"),

Verse: 51    გვა̈რიშისგა მინ ესჷგა̈ნხ,   გვარიშში თვითონ დადგნენ,

Verse: 52    უშხვარ ლიშია̈ლ ოხგაცხდეხ.   ერთმანეთს ომი გამოუცხადეს.

Verse: 53    - თათრიშ თხვიმ ჲა̈რ ხიროლე?   - თათრის მეთაური ვინ ხარ ("იქნები")?

Verse: 54    - მი ხვიროლე თუმჯა̈ყიან!   - მე ვარ ("ვიქნები") თუმჯაყიანი!

Verse: 55    შვანეშ თხუმას მა̈ჲ ჯეჟხოლე?   სვანეთის მეთაურს რა გერქმევა?

Verse: 56    - მი ხვიროლე ტოტა ჭაჲხან.   - მე ვარ ("ვიქნები") ტოტა ჭახანი.

Verse: 57    მა̈ნკვიშ მეშია̈ლ ნა̈ჲ ლირიდ!   პირველად მეომარი ჩვენ ვიქნებით!

Verse: 58    სამ ლიფვშდეჟი უშხვარ ლეგნიდ,   სამ გასროლაზე ერთმანეთს დაუდგეთ,

Verse: 59    ხედვა̈ჲ ეჩქას ჟი ა̈ლწინიდ,   რომელიც მაშინ მოვერევით,

Verse: 60    ლა̈გნაჟი ჭიშხს დემ ალქუთვნიდ,   სადგომზე ფეხს არ გავანძრვეთ,

Verse: 61    შიყმიშ მჷსგემ ეჯა ლირიდ.   ზურგშემქცევი ის ვიქნებით.

Verse: 62    თუმჯა̈ყიანად იშგვმინე:   თუმჯაყიანმა ითხოვა:

Verse: 63    "მა̈ნკვი ხეკვეს სი ემიგენ,   "პირველად შენ უნდა დამიდგე,

Verse: 64    თათა̈რ ონღვრი ჯვედიანეშ!"   თათარი მოვდივარ შორიდან!

Verse: 65    გვა̈მილდ ლოხხელ, ჩუ ესოგა̈ნ,   მკერდი მიუშვირა, დაუდგა

Verse: 66    უმყალვალა ტოტა ჭაჲხან.   უშიშარი ტოტა ჭახანი.

Verse: 67    დემ აზარე, ცხვის იმარე   არ ზოგავს, ისარს იმზადებს

Verse: 68    თათრიშ მახვში თუმჯა̈ყიან,   თათრის უფროსი თუმჯაყიან,

Verse: 69    გა̈ნხა̈ნ ხაყა მჷნჴრი მა̄რე.   გვერდში ჰყავს მხლებელი.

Verse: 70    მა̈ნკვი ცხვიილდ ქა ხოფიშვდა,   პირველი ისარი გაუსვრია,

Verse: 71    ტოტა ჭაჲხანს თხუმ ხეხოლდა,   ტოტა ჭახანს თავში ხვდებოდა,

Verse: 72    ჭიშხ მა̄დ ა̈ნკიდ, თხვიმ ჩუ ა̈დნიკვ,   (მაგრამ) ფეხი არ დაძრა, თავი დახარა,

Verse: 73    ალა მეჩი ქავ ხოქადა.   ეს (ისარი) მას აუცდენია.

Verse: 74    ახფიშვდ მერმე, ბარჯას ხეხვა,   ესროლა მეორე, ბეჭში ხვდება,

Page: 56  Verse: 75    ტოტა ალას მა̈რჯულდ[დ] ხეხვა:   ტოტა ამას მარჯვედ ხვდება:

Verse: 76    ჟი ესსიპვნა̈ნ, ესხჷრსველა̈ნ,   შეტრიალდა, შებრუნდა,

Verse: 77    ჭჷშხა̈რხა̈ნ ღალ მად ა̈დქუთნა̈ნ,   ფეხებში არ დაიძრა,

Verse: 78    მერმე ცხვიილდ ქად ხოქადა.   მეორე ისარი კვლავ აუცდენია.

Verse: 79    მესმე ცხვიილდ ქად ხოფიშვდა,   მესამე ისარი კვლავ უსვრია,

Verse: 80    ნა̈მწვინს ანღრი, გვამას ხეხვა,   პირდაპირ მოდის, მკერდში ხვდება,

Verse: 81    ტოტა ალას ენასდ ხეხვა:   ტოტა ამას სწრაფად ხვდება:

Verse: 82    ჩუ ღალ ესნა̈კვ, ჯაჭარქ' ანნა̈კვ,   დაიბარა, წელში მოიხარა,

Verse: 83    ცხვიილდ ქა̈̄დქა̈დ, ბაჩვჟინ ანნა̈კვ.   ისარი აიცდინა, ქვაზე დაიღუნა.

Verse: 84    ათხე ხაშგვმინ თუმჯა̈ყიანს,   ახლა სთხოვა თუმჯაყიანს,

Verse: 85    თუმჯა̈ყიანს, თათრიშ თხვიმილდს:   თუმჯაყიანს, თათრის მეთაურს:

Verse: 86    "ათხეშ მეგნე სი ხიროლე!"   "ახლა მდგომი შენ იქნები!"

Verse: 87    ქა ხოფიშვდა ტოტა ჭაჲხანს,   უსვრია ტოტა ჭახანს,

Verse: 88    გვამას ხაჴიდ თუმჯა̈ყიანს.   მკერდში მოახვედრა თუმჯაყიანს.

Verse: 89    თათრიშ ლაშგა̈რს შიყ ლახსგა̈მნეხ,   თათრის ლაშქარს ზურგი შეაქცევინეს,

Verse: 90    ჩუ ხოკვარახ კა̈რჲელითე,   ჩამოუყრიათ კარიელში,

Verse: 91    ნესგა ხოკვარხ, ხოზიხ დემთე,   შუაში მოიგდეს, ვერსად წაუვათ,

Verse: 92    და̈რ მოშ ხოზიხ ცხეკთე, ღერღთე.   ვერვინ წაუვათ ტყე-ღრეში.

Verse: 93    კა̈რჲელისგა ჟი ჯიხვიტახ,   კარიელში ამოგიწყვეტიათ,

Verse: 94    ამახვ ისგვეჲ მამ ჯიზარახ.   მტერი თქვენი არ დაგიზოგავთ.

Verse: 95    ჟეღიშ ლუნჩუჲ ჭურ ხაჩჷდახ,   ძაღლთაპირებიც თურმე ერივნენ,

Verse: 96    ჰა̈დურდ ჟეღა̈რს ჭურ ხაჯონდახ.   მთლად ძაღლებს ჰქავდნენ თურმე.




Text: 15/Ushg. 
ალბეზილარ -- ალბეზები


Page: 56  Verse: 1  რეჲჰო ლიეჲვო, ალბეზილარ ამჴედელიხ,   --   რეჲჰო ლიეჲვო, ალბეზები მოსულან,
Verse: 2    შდვილვა მეჯვგა ოთხაჴაცახ.   შდულვის მეჯოგეები დაუღუპავთ.

Verse: 3    სემი სამყვირ ოთხოშომახ (მჷლდღას),   სამი საყვირი დაუკრავთ (მწყემსებს),

Verse: 4    შდვილხან ნამჩად გიცლად ანჴად,   შდულვიდან გამოქცეული ვერძი მოვიდა,

Verse: 5    გიცლად ანჴად ყამსუყულშა,   ვერძი მოვიდა ყამსუყულაანთი,

Verse: 6    ქორწილდ აძიჰხ ყაყაილაშ,   ყაყაილას საქორწილოდ დაკლეს,

Verse: 7    ფოყა-ბარჯა ხეხვ-ჭაშს ლოხვშხვინხ,   თეძო-ბეჭი ცოლ-ქმარს შეუნახეს,

Verse: 8    ხეხვ-ჭაშს ლოხვშხვინხ ლაყვრა თხუმრაშ.   ცოლ-ქმარს შეუნახეს სასთუმალში.

Verse: 9    ვო, დედეში მირანგულა!   ვო, დედისა მირანგულა!

Verse: 10    მირანგუ შდულვას მიცხჷნდა,   მირანგულა შდულვაში, მეგულებოდა,

Verse: 11    ესრან მაჩხფარ ბეჯგვენილა.   თურმე მაჩხფარში დგას.

Verse: 12    ლადეღ ლექვცე სუმაილა!   დღეგასაქრობი სუმაილა!

Page: 58  Verse: 13    ყოვათიშ ბოგა ხოკვარა,   ყოვათის ხიდი ჩაუგდია,

Verse: 14    ფადასი ღოშგინ ხაჭამახ.   მთვარე უკან დასდევნებია.

Verse: 15    ბოგქა ლაზჷლდ დესავ ხერიხ,   ხიდზე გასასვლელი არა აქვთ ("ექნებათ"),

Verse: 16    ღვეშგმავ ანტიხხ ლაგვნუშუღვი.   უკან გამოაბრუნეს ტირილით.

Verse: 17    ჯოგი შვანარს ქა ღალ ოთღახ,   ჯოგი სვანებს წაურთმევიათ,

Verse: 18    ისგადიეხ უშგულათე.   შერეკეს უშგულში.

Verse: 19    ეჩე ლიღაშგალ ოხჩჷდდახ,   იქ ცილობა ("წართმევა) მოუვიდათ

Verse: 20    აშირ მარე ჟი ხადგარახ:   ასი კაცი ზედ შეჰხოცია:

Verse: 21    ცოდულდ ოხტახხ, ვოჲ, შდულვარეშ!   ცოდვამ უწია, ოჲ, შდულველებისამ!




Text: 16/Mlx. 
ლახმჷლდ ლაშგარ -- ლახამულის ლაშქარი


Page: 58  Verse: 1    ლახმჷლდ ლაშგა̈რ ა̈მჩედე̄ლიხ,   ლახამულის ლაშქარი წასულა,

Verse: 2    ჩუ ლუზვერლიხ ბა̈ჩა̈ ბოგჟი̄ნ,   შეკრებილა ქვის ხიდზე,

Verse: 3    მა̈გ ლჷთიში ლახმჷლდარე.   ყველა რჩეული ლახამულელები.

Verse: 4    ლაშგრიშე სგვებინ მუჟოღიდ   ლაშქრის წინამძღოლად

Verse: 5    კიბულანას და̈̄რ ჯიჩო̄ნდა.   კიბულანს არვინ გიჯობდა.

Verse: 6    ჯგჷრა̈̄გ ბოგა̈შ ჯიმა̈ზჷრახ,   ხიდის (წმიდა) გიორგი გილოცავთ,

Verse: 7    ჯიბინახ ლიზივ-ლიჩედი.   დაგიწყიათ სვლა-წასვლა.

Verse: 8    ნაზუს ხაქადიხ შუკვაში,   გზის კვალს ასცდნენ,

Verse: 9    კოჯას ხაგენედ თჷმიშე.   გაჭირვების კლდეს მიადექით.

Verse: 10    - ჰატ, საბრელე მეთხვჲა̈რ გუშგვეჲ,   - ო, საბრალო ჩვენო მონადირევ,

Verse: 11    მეთხვჲა̈რ გუშგვეჲ კიბულანა,   ჩვენო მონადირე კიბულანო,

Verse: 12    კოჯას ლაგენად თჷმიშე!   გაჭირვების კლდეს მივსდგომივართ!

Verse: 13    ბაზიშე გუშგვეჲ სადგომი   ამაღამ ჩვენი სადგომი (არის)

Verse: 14    აფხა̈ზ ჟიქა̄ნ მინდვერისგა.   აფხაზეთს ზემოთ მინდორში.

Verse: 15    ისგლე̄თიშა ვონა ანჴა̈დ,   შუაღამის დრომ მოაწია,

Verse: 16    ვოთარ ჯა̈ნსუხს ხემაჯალდა   ოთარი ჯანსუხს აყვედრიდა

Verse: 17    იშგვიდ გეზლა̈შ ლინჴჷრინეს.   შვიდი შვილის წამოყვანას ("ხლებას").

Verse: 18    ჯა̈ნსუხ ჯგჷრა̈̄გს ხეწვანალდა:   ჯანსუხი წმ.გიორგის შველას სთხოვდა.

Verse: 19    "იშგვიდ გეზალ ნომ' ა̈̄ნჴაცა!"   "შვიდი შვილი არ დაგვიღუპო!"

Verse: 20    წირი თალი მა̈გ ხაკვედახ   ურო-სოლი ყველა დასჭირებია

Verse: 21    ჯიხურიშ ისგვეჲ ყორასი.   თქვენი სახლისწინას კარს.

Verse: 22    ფუთას ხანგა̈რუვ ჯაშგები,   ფუთას ხანგარი გიშიშვლია,

Verse: 23    ეჩან ხოშა ჯულაბჷლას.   მასზე უფრო ჯულაბულას.

Verse: 24    ჟივ ხაშჷდახ აფხაზარეს,   თავს დასხმიან აფხაზებს,

Verse: 25    ამ ჭიქიშე აფხაზარე[ს].   ამ ჭიქის აფხაზებს,

Page: 60  Verse: 26    ხიშიალედ ურიგვ-ურიგვდ.   ომობდით თავგამოდებით ("ურიგ-ურიგოდ").

Verse: 27    ჰატ, საბრელა აფხაზარე!   ო, საბრალო აფხაზებო!

Verse: 28    ფრანგულა - ისგვეჲ დაშნარეს   ფრანგულს - თქვენს ხმლებს

Verse: 29    შვანარე ჭურ ინაკურახ;   სვანები ღურვდნენ თურმე

Verse: 30    ლალთჷრში ისგვეჲ ცხვადვარეს   თქვენს საარაყე ქვაბებს

Verse: 31    მინდვერისგა ჯაგვრანალვნად;   მინდორში გაგორებინებდით;

Verse: 32    ხოშა̈̄ლ ხოხვრა̈̄ლს ნომ ხოსგჷდიდ,   უფროსები უმცროსებს ნუ უყურებთ,

Verse: 33    ლიშია̄ლ გუშგვეჲ ხოჩა̈̄ნდა.   ჩვენი ომი სჯობდა.

Verse: 34    ჰატ, საბრელა აფხაზარე,   ო, საბრალო აფხაზებო,

Verse: 35    ჩუ ხოღლატად ჭურ შვანარეს.   დაუღალატებიხართ სვანებს




Text: 17/Lxm. 
სიხვიშ ლაშგარ -- სიხვის ლაშქარი


Page: 60  Verse: 1  ვოიელადა ქრისდეშ ნა̈მზურ ბექსოლა̈რე,   --   ვოიელადა ქრისტეს დალოცვილი ბექსოლაანნი,
Verse: 2  (ვოიელადა) ჟახა̈რ ღვაჟა̈რ მინე მეთხვრა   --   "სახელოვანი ვაჟები - მათი მონადირეები
Verse: 3  (ვოიელადა) ქესხჷრინეხ მანჩხაფიქა,   --   "გადიან მანჩხაფზე,
Verse: 4  (ვოიელადა) სიხვიშ ლაშგა̈რს სგა ხა̈გენახ.   --   "სიხვის ლაშქარს მისდგომიან.
Verse: 5    ღაღუ ლაშგა̈რს ჟი ხა̈ლეჩა,   ღაღუ ლაშქარს ყარაულობდა თურმე,

Verse: 6    აფხნეგდ სოფელთე ხოთონა;   ამხანაგი სოფელში გაუგზავნია:

Verse: 7    ქა ხაშჷდა ლახმჷლ ლაშგა̈რ,   გასცვენია ლახამულის ლაშქარი,

Verse: 8    ჩუ ხა̈ხვიახ სიხვიშ ლაშგა̈რს;   დახვედრია სიხვის ლაშქარს;

Verse: 9    ღაღუს თეფი ქა ხოკვარა,   ღაღუს თოფი გაუსვრია,

Verse: 10    კუჭი ჩოქის ჟი ხოგენა.   კუჭი წამოუჩოქებია.

Verse: 11    ქრისდეშ ნა̈მზურ ფჷრელა̈ი,   ქრისტეს დალოცვილი ფურელა,

Verse: 12    სისგ ლა̈შიდა̈რ გჷრჰჷნ მიჩა;   შიშის მომგვრელი როხროხი მისი;

Verse: 13    ჩემრუხვს ბა̈რგილდ ხოჩჷრჩხჷნე,   ჩემრუხვს ბარგი უჩხრიალებს,

Verse: 14    ლა̈ჰლას ვერე ხოჩჷლჩჷნე.   ლაჰლას წვერი უფაფუნებს.




Text: 18/Lnr. 
უდეშვდი̄ლარ -- უდეშვდლები


Page: 60  Verse: 1    ოჯ, საბრალო უდეშვდი̄ლა̈რ,   ო, საბრალო უდეშვდლებო,

Verse: 2    ნამჷრთალოშ სოფალვშ ანხვა̈ტდ!   გულკეთილობით (მთელი) სოფელი ამოსწყდით!

Verse: 3    კუჭ მარშანია სგა̄ვ ჯიხნახ,   კუჭ მარშანია შემოგიშვიათ,

Verse: 4    ეჯა შვანრე ნაქაჩვ ი̄რო̄ლ:   იგი სვანების მიერ დაჭრილი ყოფილა ("იქნებოდა")

Verse: 5    შვანა̈რს ხეშჲა̄ლ მიჩა ლაშგარვშ,   სვანებს ეომებოდა თავისი ლაშქრით,

Verse: 6    შვანა̈რს ჯა̈რი ჟი̄ვ ხოხვი̄ტახ,   სვანებს ჯარი ამოუწყვეტიათ,

Page: 62  Verse: 7    კუჭი ბჷგიდ ჩუ̄ვ ხოქაჩახ.   კუჭი მძიმედ დაუჭრიათ.

Verse: 8    სგა̄ვ ხაჩედახ უდეშვდთე̄სგა,   გაჰქცევიათ უდეშვდოში,

Verse: 9    სგა ლა̈ხჴჷ̄რა̈̄ნ ამჩუ მეზგა;   შეეხვეწა აქ მოსახეს;

Verse: 10    სოფალვშ ეჯა ჟი̄ვ ხოშხუნახ,   (მთელ) სოფელს იგი დაუცავს ("შეუნახავს"),

Verse: 11    ჟი ხოშხუნახ ი ჟ'ოხვხოჩვახ,   შეუნახავს და მოურჩენია,

Verse: 12    ქა̄ვ ხოფი̄შვდახ ქორთე ლუსჩქვა̈რ.   გაუშვიათ შინ დასაჩუქრებული.

Verse: 13    ქორთე კუჭი შვიდებდ აჩა̈დ,   კუჭი შინ მშვიდობით წავიდა,

Verse: 14    ჟი̄ვ ხონზო̄რა სოფლა̈რ მიჩა:   შეუკრებია თავისი სოფლელები:

Verse: 15    "მიშგუ სოფლა̈რ, სოფელ მიცჷხ,   "ჩემო სოფლელებო, სოფელი მეგულება,

Verse: 16    სოფელ მიცჷხ ჰალალდ ლეხვტე."   სოფელი მეგულება ადვილად ამოსაგდები".

Verse: 17    ჟი̄ვ ხონზო̄რა აფხზიშ ლაშგა̈რ,   შეუგროვებია აფხაზთა ლაშქარი,

Verse: 18    ლახვა-კოჯას ხაზელა̄ლვნე,   მთა-კლდეში ატარებს,

Verse: 19    სგა̄ვ ხაგენა უდეშვდვ სოფელს,   მისდგომია უდეშვდ სოფელს,

Verse: 20    ალჲა̈რს ა̈რთქვილდ მეჴედ ხეხლიხ.   ამათ ერთგულად მომსვლელი ეგონებათ.

Verse: 21    სგა̄ვ ხაჭვა̄დახ აფხზიშ ლაშგა̈რ,   შესევია აფხაზთ